Poniewczasie ebook

CZĘŚĆ

I

1.

Nie­praw­do­po­dobne, że­bym po prze­szło dwu­dzie­stu czte­rech la­tach mo­gła jesz­cze wskrze­sić od­czu­cie, jak do­ty­kam koń­có­wek jej świeżo wy­kieł­ko­wa­nych wło­sków, krót­kich jak główki za­pa­łek...

Na szczę­ście moją pa­mięć gu­zik ob­cho­dzą praw­do­po­do­bień­stwa, po­zwala mi więc moją małą, pulchną rączką raz po raz gła­skać jej dużą, ostrzy­żoną na je­żyka dzie­cięcą główkę.

Z głębi bez­li­to­sne głosy ma­lu­chów wy­krzy­kują prze­zwi­sko, które dziś brzmi ra­czej nie­win­nie: „jeż”.

– Je­eeeż! – drą się małe gar­dła, prze­cią­ga­jąc sy­laby tak długo, że „jeż” prze­kształca się w „je­eeeszszszsz” i za­czyna bu­dzić wstręt.

Póź­niej twier­dziła, że ja jedna wo­ła­łam ją po imie­niu, po jej praw­dzi­wym imie­niu, które brzmiało może Ja­śmina, może Ce­lina, a może Ju­styna, i że ta od­mowa na­śla­do­wa­nia in­nych i uży­wa­nia jej zwie­rzę­cego prze­zwi­ska dała po­czą­tek na­szej przy­jaźni.

Ja na­to­miast uwa­żam za da­lece bar­dziej praw­do­po­dobne, że to do­zna­nie ak­sa­mitu, pu­szy­sto­ści per­skiego dy­wanu i za­ra­zem tak prze­dziw­nie nie­sforne od­czu­cie ła­sko­ta­nia, ja­kimi ob­da­rzały moją dłoń jej włosy, przy­cią­gało mnie do niej ni­czym ma­gnes, bu­dziło we mnie nie­od­parte pra­gnie­nie, by jesz­cze wię­cej do­zna­wać wie­lo­krot­nego gła­ska­nia, wie­lo­krot­nego od­czu­wa­nia, wie­lo­krot­nego roz­ko­szo­wa­nia się tą nie­znaną mi do tej pory fak­turą po­wierzchni głowy i wło­sów.

A więc JA bym po­wie­działa, że ka­mie­niem wę­giel­nym na­szej przy­jaźni była nie tyle moja wstrze­mięź­li­wość w do­ku­cza­niu, ile tam­ten ka­mień kra­węż­nika, który roz­łu­pał jej czaszkę na krótko przed­tem, za­nim po­szły­śmy do przed­szkola.

Do­brze znam pa­gó­rek i miej­sce, gdzie się to wy­da­rzyło. W na­stęp­nych la­tach czę­sto je za­zna­cza­ły­śmy czer­wo­nymi ik­sami, pi­sząc kredą po ulicy. Prze­bieg wy­padku, o któ­rym wiem tylko z opo­wia­dań, a także po­stać nie­ustra­szo­nej ka­mi­ka­dze Ja­śminy czy Ce­liny czy Ju­styny na roz­kle­ko­ta­nym ro­werku, mało bez­piecz­nym mimo bocz­nych kó­łek, w każ­dej chwili mogę przy­wo­łać w pa­mięci bez naj­mniej­szych trud­no­ści i to z nie­za­wodną ostro­ścią, ni­czym ob­raz z ka­mery fil­mo­wej. Wy­obra­że­nie wy­padku, któ­rego ist­nie­nie za­wdzię­czam wspo­mnia­nej już wła­ści­wo­ści mo­jej pa­mięci, nie­dba­ją­cej o ja­kie­kol­wiek praw­do­po­do­bień­stwo, od – w co trudno uwie­rzyć – dwu­dzie­stu czte­rech lat broni swo­jego miej­sca w moim zbio­rze ob­ra­zów, gdy tym­cza­sem wspo­mnie­nia in­nych do­świad­czeń współ­prze­ży­wa­nych live dawno już za­tarły się w zgiełku in­ten­syw­nych wra­żeń. Przy­czyna tej utraty ob­ra­zów po­zo­stała do­tych­czas nie­wy­ja­śniona ani też nie udało mi się na ra­zie udo­wod­nić tezy, że wy­two­rzone w trak­cie pro­ce­sów prze­miany ma­te­rii cie­pło po­woli roz­kłada wszystko, co prze­cho­wuje pa­mięć, a mój go­rący umysł sta­pia na­wet naj­trwal­sze no­śniki ob­ra­zów, roz­go­to­wuje je, za­mie­nia w parę i upłyn­nia.

Gdy jak te­raz do­znaję na­głego ob­ja­wie­nia, uświa­do­miw­szy so­bie, że liczby wra­żeń, które stają się ofiarą co­dzien­nych wy­ma­zy­wań, nie można przed­sta­wić w żad­nej po­staci, to czuję za­wroty głowy, a krót­kie, gwał­towne wstrząsy we­wnętrz­nej rów­no­wagi utrud­niają mi dal­sze ży­cie. Chwieję się, za­ta­czam, w końcu wcze­piam, jak za­wsze, w je­den z nie­wielu nie­znisz­czal­nych fi­la­rów mo­jej pa­mięci, rzad­kich dla mnie, nie­wzru­szo­nych pew­ni­ków w kra­jo­bra­zie mo­jego mó­zgu, które zżarte mogą być je­dy­nie przez de­men­cję i al­zhe­imera, a do któ­rych na­leży rów­nież ob­raz two­jego upadku o nie­mal zgub­nych skut­kach.

Po­szu­ki­wa­nia in­nych pod­pór, pro­tez czy po­rę­czy jak na ra­zie nie przy­nio­sły re­zul­tatu.

2.

Pęk­nię­cie pod­stawy czaszki” i „grzmo­cić się”.

Te dwa po­ję­cia po­zna­łam, usły­sza­łam, zro­zu­mia­łam dzięki niej, Ja­śmi­nie czy Ce­li­nie czy Ju­sty­nie, która była, jest i bę­dzie po wszyst­kie czasy ich po­sia­daczką.

Szcze­gól­nie godne uwagi: obie kom­bi­na­cje li­ter mó­wią o du­żych prze­bi­ciach, o wy­cie­ka­niu pły­nów krwa­wych, mó­zgo­wych, na­wil­ża­ją­cych czy na­sien­nych, o zie­ją­cych i śli­skich szpa­rach, o wcho­dze­niu i przyj­mo­wa­niu, ugi­na­niu i ła­ma­niu, o ży­ciu i śmierci, fron­tal­nym ude­rze­niu i ho­ry­zon­tal­nym pchnię­ciu, o grzmo­cie, trza­sku i pi­sku, o ry­zyku, upadku i przy­padku, o do­ro­śle­niu, o twar­dym na mięk­kim i twar­dym na twar­dym oraz o wszech­mocy fi­zycz­nych i che­micz­nych praw, któ­rym od po­czątku pod­le­gało, pod­lega i bę­dzie pod­le­gać na­sze ludz­kie ist­nie­nie.

„Grzmo­cić się”...

Słowo ma­jące wielu krew­nych, spo­śród któ­rych „akt pro­kre­acji” za­li­cza się chyba ra­czej do da­le­kich ku­zy­nów...

W mo­jej oso­bi­stej ro­dzi­nie wy­ra­zów okre­śla­ją­cych sto­su­nek płciowy trzy­mają się one mimo to za ręce, tak że prze­skok od „grzmo­cić się” do „pro­kre­acji” nie wy­maga od mo­ich my­śli zbyt wiel­kiej spraw­no­ści fi­zycz­nej. Oczy­wi­ście nie jest to by­naj­mniej ko­niec ciągu sko­ja­rzeń my­ślo­wych wy­wo­ła­nych sło­wem „grzmo­cić się”. Zwy­kle na­suwa się w tym miej­scu wy­raz „po­czę­cie”, który nie­za­wod­nie pro­wa­dzi mnie do „ma­mi­nego brzu­cha”, a po­nie­waż mój po­byt tam wy­myka się mi z pa­mięci, to za­stęp­czo – do twa­rzy mo­jej mamy.

Twa­rze i brzu­chy na­szych mam bar­dziej nie mo­głyby się róż­nić.

Po jed­nej stro­nie ulicy, która może miała na­zwę Je­le­nia, może Sar­nia, a może Ża­bia czy So­wia, twarz i brzuch mamy z wy­kształ­ce­niem uni­wer­sy­tec­kim, po dru­giej na­to­miast grube rysy i pę­pek mamy ro­bot­nicy. Po tej stro­nie plan na­ucza­nia, po tam­tej plan pracy na zmiany; tu dom na wła­sność, tam miesz­ka­nie czyn­szowe; po pra­wej opieprz, po le­wej wpieprz. Na wscho­dzie – świeże owoce, świeże po­wie­trze i kom­post, a na za­cho­dzie puszki, pety i po­piel­niczki.

Nie­mniej jed­nak na­sze tak różne matki łą­czyło kilka wcale istot­nych cech wspól­nych: na nich obu spo­czy­wał cię­żar pracy her­ku­le­so­wej, by utrzy­mać dom, do­ro­bek i mir w ro­dzi­nie, przy czym ich chro­nicz­nie prze­mę­czone twa­rze przy­ozda­biały cią­gle uśmie­chy do­da­jące od­wagi...

Ale tym, co nas, Ja­śminę czy Ce­linę czy Ju­stynę oraz mnie, dziew­czynkę o imie­niu może Lotta, może Lu­iza, a może Łu­cja, fa­scy­no­wało naj­bar­dziej, a co nas w na­szym dzie­cię­cym mnie­ma­niu i prze­ko­na­niu zo­bo­wią­zy­wało do przy­jaźni, je­śli wręcz nie do sio­strzeń­stwa, były otrzy­mane na chrzcie imiona na­szych mam, któ­rych ko­rze­nie się­gają świata ro­ślin­nego. Za­równo po wschod­niej, jak i po za­chod­niej stro­nie ulicy Je­le­niej czy Sar­niej, Ża­biej czy So­wiej li­sty, okładki ksią­żek i do­ku­menty roz­kwi­tały w naj­lep­sze, a kiedy nasi oj­co­wie mieli ja­kieś ży­cze­nia, to przy­wo­ły­wali mamy imio­nami kwia­tów, może Iris, może Mar­ga­reta, a może Róża czy Li­liana.

Lo­gika two­ich lo­ków

Oczy­wi­ście mu­siały jej uro­snąć loki.

Już kilka ty­go­dni po tym, jak ogo­lono i po­zszy­wano jej pęk­niętą czaszkę, oczysz­czoną naj­pierw z masy plą­czą­cych się, zle­pio­nych krwią wło­sów, które za­stą­piono po­tem zyg­za­kami drob­nych, guz­ko­wa­tych li­nii spe­cjal­nej nici chi­rur­gicz­nej, uwi­docz­niła się kę­dzie­rzawa nie­rów­ność – za­pewne re­zul­tat po­tęż­nego wstrząsu, po­twor­nego ude­rze­nia.

Czę­sto wy­obra­żam so­bie jesz­cze po upły­wie wielu mie­sięcy od wy­padku ce­bulki wło­sów, lekko drżące, każda z osobna ro­ze­dr­gana sła­bymi wstrzą­sami wtór­nymi, przy­po­mi­na­ją­cymi o wiel­kim, dru­zgo­cą­cym nie­szczę­ściu. Ty­siące wło­so­wych pod­pó­rek pa­mięci, które chcą za­po­biec nie­roz­waż­nej bra­wu­rze i bez­tro­sce. Aby w porę zwró­cić uwagę na blaszkę czaszki nie­ustan­nie za­gro­żoną na­głymi, gwał­tow­nymi wstrzą­sami, wy­sy­łają po­skrę­cane w kor­ko­ciągi sy­gnały ostrze­gaw­cze, które opa­dają na uszy, skro­nie, czoło i oczy.

Ostrze­ga­jące fale.

Mo­rze w to­na­cji od ja­sno­brą­zo­wej do od­cie­nia średni blond, mo­rze za­re­je­stro­wa­nych drgań, które nie­sfor­nym nim­bem oto­czyły jej twarz. Au­re­ola z lo­ków, grze­ją­cych la­tem nie­mi­ło­sier­nie, któ­rych krnąbr­ność przy cze­sa­niu do­pro­wa­dzała matkę ro­bot­nicę do pa­sji, a dziew­czynkę, sku­loną ze stra­chu pod cio­sami szczotki, do pła­czu.

3.

Przedsz­ko­lanki mu­siały prze­wi­dzieć, że w przy­szło­ści po­ja­wią się te fa­lu­jące pro­mie­nie, skoro małą ze szcze­ciną na gło­wie przy­dzie­liły do grupy Sło­ne­czek („czer­wona grupa”).

Mnie na­to­miast wsa­dzono do tak zwa­nej grupy Księ­ży­ców („żółta grupa”), co mnie nieco za­sko­czyło, gdy się do­wie­dzia­łam, że w rze­czy­wi­sto­ści Księ­życ to ro­dzaj ubo­giego, który przyj­muje jał­mużnę od Słońca, bierny od­blask, a nie źró­dło lśnie­nia.

Czy my, „żółci”, by­li­śmy tylko krót­ko­noż­nymi bier­nymi ga­piami?

Zgrają tych ma­lu­chów, które świecą świa­tłem od­bi­tym?

Czy też ra­czej po­win­ni­śmy, my wszy­scy z miesz­czań­skich lub no­wo­bo­gac­kich ro­dzin, moż­li­wie jak naj­wcze­śniej wpra­wiać się w sztuce un­der­sta­te­mentu, nie­do­mó­wień, uczyć się wiel­ko­dusz­nie i bez­in­te­re­sow­nie ustę­po­wać pierw­szeń­stwa in­nym, dzie­ciom ro­bot­ni­ków i cu­dzo­ziem­ców, po­zwa­la­jąc im być w cen­trum, w środku na­szego układu sło­necz­nego w ka­to­lic­kim przed­szkolu, za­nim w roli ma­łych i naj­mniej­szych try­bi­ków roz­poczną pracę w na­szych do­brze pro­spe­ru­ją­cych przed­się­bior­stwach śred­niej wiel­ko­ści?

Kto w spra­wie nazw, ko­lo­rów i ze­sta­wie­nia grup uwie­rzy w sa­mo­wolę czy przy­pa­dek?

Ja nie.

Przy­dzie­le­nie Szcze­ciny do grupy Sło­ne­czek było rów­nie nie­przy­pad­kowe, jak ob­sada ról w przed­sta­wie­niu te­atral­nym wy­sta­wio­nym w na­szym ostat­nim roku w przed­szkolu.

Spek­takl, ra­czej mu­si­cal z tań­cem niż sztuka te­atralna, który ode­gra­li­śmy pod ko­niec lipca przed ma­mami o opusz­kach pal­ców po­kłu­tych igłami od szy­cia ko­stiu­mów, przed ro­dzeń­stwem i nie­licz­nymi oj­cami, za­pewne bez­ro­bot­nymi, za­ty­tu­ło­wany był Sa­fari.

Je­eeeszszszsz/Szcze­cina/Ja­śmi­na­Ce­li­na­Ju­styna grała par­tię Dzi­ku­ski czy, mó­wiąc po­praw­nie, Ple­mien­nej Wo­jow­niczki. Mnie na­to­miast przed­szko­lanki na­mó­wiły do ode­gra­nia Prze­wod­niczki Sa­fari, w związku z czym by­łam je­dy­nym dziec­kiem z rolą mó­wioną, tremą i przy­mu­sem na­ucze­nia się kwe­stii na pa­mięć...

Gdy więc Szcze­cina mo­gła do woli za­cho­wy­wać się na sce­nie DZIKO i ży­wio­łowo, ja mu­sia­łam wlec po sce­nie nie­po­ręcz­nego, tek­tu­ro­wego dżipa o nie­bez­piecz­nie ostrych kra­wę­dziach i re­cy­to­wać:

... po sze­ro­kim, błę­kit­nym Niiiilu

pły­nie cza­pla na kro­ko­dy­y­y­ylu!!

– wy­dzie­ra­łam się pełna dumy do wi­downi. Po­nadto, aby umoż­li­wić pu­blicz­no­ści jak naj­lep­szy wi­dok na moją na­bytą spe­cjal­nie na tę oka­zję gar­de­robę wierzch­nią, trzeba było moż­li­wie jak naj­da­lej od okna dżipa ode­pchnąć łok­ciem chłopca o ja­sno­blond wło­sach, który miał się wcie­lić w mę­skiego Prze­wod­nika Sa­fari. W przy­padku tej moim zda­niem w naj­wyż­szym stop­niu god­nej zo­ba­cze­nia czę­ści ubioru cho­dziło o blu­zeczkę ko­loru na­parst­nicy, czyli ciem­no­fio­le­to­wego, wy­ko­naną z ma­te­riału, który po krót­kim ciągu pię­ciu gu­zi­ków roz­dzie­lał się na „dwa końce do wią­za­nia na su­peł”, ob­na­ża­jąc dzięki tak wy­myśl­nemu fa­so­nowi mój pę­pek. Tę wi­doczną na sze­ro­kość dłoni na­gość od­czu­wa­łam jako spek­ta­ku­larną, i nie prze­sa­dzę, je­śli po­wiem, że top od­sła­nia­jący brzuch był dla mnie kwin­te­sen­cją se­xi­ness.

Oto ono! Słowo bo­dziec zło­żone z czte­rech li­ter, two­rzące tu rze­czow­nik z dziar­ską koń­cówką -ness. Bez­wstyd­nie wci­ska się mię­dzy przy­imek a cza­sow­nik po­sił­kowy: TO słowo, które od­tąd bę­dzie za­wsze współ­brz­miało we wszyst­kich wy­ra­zach za­wie­ra­ją­cych li­terę „x”.

Sexy.

Zna­cze­nie tego słowa ro­zu­mia­łam jako do­zna­nie ko­ciej zwin­no­ści i gięt­ko­ści mo­jego ciała, wy­wo­ły­wane wów­czas, gdy prze­su­wa­łam dło­nią po ła­god­nie po­fa­lo­wa­nych kra­jo­bra­zach na mo­jej skó­rze, a także jako obu­dzone w ten spo­sób pra­gnie­nie, by do­ty­kało mnie wię­cej pal­ców, ob­cych pal­ców.

Es, e, iks, igrek.

Ta­jem­ni­cze słowo do­ro­słych, które mu­siało się ja­koś łą­czyć z od­kry­ciem do­sko­na­ło­ści wła­snego kształtu i z za­mia­rem jego zba­da­nia wię­cej niż tylko dwiema rę­kami.

Ale to nie jest, nie, to w ża­den spo­sób NIE MOŻE być wszystko...

Prze­czu­cie, że moje do­zna­nie zwią­zane z wy­ra­zem za­wie­ra­ją­cym li­terę X obej­mo­wało je­dy­nie część jego moż­li­wych zna­czeń – a moje do­świad­cze­nia le­d­wie UCIE­LE­ŚNIAŁY su­ge­stie i wska­zówki co do rze­czy­wi­stego, do­ro­słego zna­cze­nia tego słowa – na­ra­stało we mnie z każ­dym prze­ży­tym ro­kiem ży­cia. Gdzieś w za­wi­kła­nych głę­biach przy­szłych ot­chłani, z dala od bla­sku re­flek­to­rów au­to­pre­zen­ta­cji, cza­iło się coś jesz­cze: po­dej­rzany, nieco zło­śliwy mię­so­żerca, wchła­nia­jący wszystko i wszyst­kich; wiecz­nie głodny gad, który z po­żą­dli­wo­ści ciała i w szale za­bi­ja­nia zwich­nie so­bie pew­nego dnia żu­chwę i udławi się od­pry­skami ko­ści łap­czy­wie po­że­ra­nej zdo­by­czy. Czu­łam, że wła­śnie taki zwierz ro­śnie we mnie pod war­stwami skóry i mię­śni, i tylko czeka na od­po­wied­nią chwilę, by zrzu­cić pęta.

Wróćmy jed­nak do sa­fari.

Pa­mię­tam, że wy­gląd po­zo­sta­łych dzieci, ukry­tych za kosz­mar­nymi ma­skami zwie­rząt z pa­pier mâché, wcale nie był sexy i wręcz mnie od­py­chał.

Szcze­gól­nie nie­atrak­cyjni wy­da­wali mi się chłopcy i dziew­czynki z sza­rymi plac­kami na uszach, wy­gi­na­jący się nie­zdar­nie i na­śla­du­jący rę­kami sło­niowe trąby. Rów­nież od­twórcy roli ol­brzy­miego py­tona, szcze­gól­nie dzieci w środ­ko­wej czę­ści węża, które nie były ani jego głową, ani ogo­nem, nie miały na­wet cie­nia szansy, by zy­skać moją sym­pa­tię.

Mu­szę jed­nak przy­znać, że raz czy drugi łyp­nę­łam za­wist­nym okiem na krótką, słom­kową spód­niczkę Ja­śmi­ny­Ce­li­ny­Ju­styny...

Cał­kiem praw­do­po­dobne, że to moje po­żą­dliwe zer­ka­nie na słom­kową mi­niówę spo­wo­do­wało, że na twa­rzy pę­kła mi bańka niby dy­mek, a w nim gorzka i zgryź­liwa uwaga wy­cho­waw­czyni: „Nie można mieć wszyst­kiego”, w ten spo­sób za­mie­rzała mi ona dać do zro­zu­mie­nia, że chcąc nie chcąc trzeba się zde­cy­do­wać na je­den z dwóch wa­rian­tów ist­nie­nia, bo urok zdzi­cza­łego na­giego za­dka i kul­tura de­kla­mo­wa­nych wier­szy pa­sują do sie­bie jak pięść do nosa.

„Nie można mieć wszyst­kiego...”

Jak to zda­nie mo­gło kie­dy­kol­wiek tra­fić do prze­ko­na­nia mnie, ma­łemu dwu­noż­nemu stwo­rze­niu, w tym cza­sie bez­tro­sko re­cy­tu­ją­cemu z ob­na­żo­nym brzu­chem wier­sze i ste­ro­wa­nemu przez zmyślny sys­tem po­pę­dów?

„Nie można...”

Co za bzdura! Ci do­ro­śli!

Zwal­czy­łam uczu­cie za­wi­ści dzięki trzeź­wej kon­sta­ta­cji, że spód­niczka i tak znika za osłoną drzwi dżipa po­ma­lo­wa­nych w barwy ochronne, jest więc nie­wi­doczna dla pu­blicz­no­ści. Mój nagi brzuch na­to­miast wi­dzą wszy­scy. Wy­bór mię­dzy na­go­ścią a kul­turą jest zbędny.

Moim ko­le­żan­kom i ko­le­gom w pa­skud­nych ko­stiu­mach – ska­za­nym prócz kilku bzdur­nych wier­szy­ków na nie­motę – ni­gdy nie za­zdro­ści­łam po­zor­nej bez­tro­ski wo­jow­ni­ków, węży, słoni czy kro­ko­dyli.

Przed­sta­wie­nie prze­bie­gało cał­kiem po mo­jej my­śli.

Blon­dy­nek chęt­nie zo­sta­wił mi miej­sce przy oknie oraz pro­wa­dze­nie pro­gramu po tym, jak już w pierw­szych mi­nu­tach przed­sta­wie­nia po­ło­żył swoją kwe­stię. Czer­wony jak bu­rak scho­wał się na tyl­nym sie­dze­niu tek­tu­ro­wego dżipa i udzie­lał się od­tąd w mil­cze­niu w cha­rak­te­rze na­pędu tyl­nego na­szego czte­ro­noż­nego po­jazdu.

Uwa­żam, że ta rola pa­so­wała do niego znacz­nie le­piej, i za­raz o nim za­po­mnia­łam.

4.

Mam ko­ści mied­niczną i ło­nową tam, gdzie znaj­duje się szczę­ście ziemi.

Dum­nie na­pi­nam plecy, wcią­gam brzuch, pro­sto i pew­nie trzy­mam się tu, na gó­rze.

Sie­dzę na two­ich wy­gię­tych ple­cach, to po­pę­dza­jąc, to za­trzy­mu­jąc cię łyd­kami przy­ci­śnię­tymi do two­ich już lekko za­okrą­glo­nych bio­der. Z prawa i z lewa ści­skam w spo­co­nych dło­niach czarne lejce sznu­ró­wek, za­wią­zane na su­peł z pa­skiem, który cia­sno jak ob­różkę za­ło­ży­łam to­bie na szyję. Chcę, aby twoje rże­nie, ta se­ria krót­kich, ury­wa­nych dźwię­ków, za­czy­na­ją­cych się w wy­so­kim re­je­strze, a koń­czą­cych w ni­skim, brzmiała ja­sno i dźwięcz­nie, dla­tego kie­ruję tobą głów­nie dzięki kom­bi­na­cji cmo­ków, sy­ków i uci­sków łyd­kami. Ła­pię cię za kę­dzie­rzawą czu­prynę, zmie­niam szep­tem kie­ru­nek jazdy, do­pin­guję ra­do­snymi okrzy­kami „WIO, WIŚTA!”.

Krnąbrne na­rowy, które po­skra­miam szarp­nię­ciem za cu­gle, są na szczę­ście rzad­kie. W mo­men­cie, gdy cię przy­wo­łuję do po­rządku, wy­da­jesz z sie­bie zdu­szony jęk, nieco głu­chy, chra­pliwy jak dła­wiący ka­szel. Taki od­głos jest nie­przy­jem­nie or­dy­narny i nie przy­stoi szla­chet­nym zwie­rzę­tom.

– WIO, WIŚTA, ru­maku!

Ga­lo­pu­jemy po dy­wa­no­wych kra­inach, od­po­czy­wamy w cie­niu ławy w na­roż­niku. Na po­stoju wsa­dzasz nos do worka z ob­ro­kiem – płat­kami ku­ku­ry­dzia­nymi.

– Tak... Jedz ład­nie! Grzeczna dziew­czynka! – chwalę cię lek­kim po­kle­py­wa­niem po je­an­so­wym za­dku.

A po­tem przy­cho­dzi pora na mały tre­ning sko­ków.

Za po­mocą kilku szczap, z tru­dem przy­wle­czo­nych przeze mnie ze stosu drewna w ogro­dzie, któ­rych wil­goć dy­wan wchła­nia jak bi­buła, usta­wiam skom­pli­ko­wany par­kur z prze­szko­dami do ćwi­cze­nia sko­ków wzwyż i w dal. Po­wierzch­nie jo­dło­wych pnia­ków, pach­ną­cych desz­czem, ży­wicą i zgni­li­zną, to pola mi­nowe pełne drzazg, pro­sion­ków i my­sich kup.

Dło­nie lep­kie od ży­wicy wy­cie­ram o po­duszkę do sie­dze­nia.

Za­czy­namy tre­ning.

Nie, to nie są skoki wierz­chowca... Gdy od­bi­jasz się od pod­łogi tyl­nymi no­gami, dłu­gimi i sil­nymi, a lą­du­jesz na dy­wa­nie przed­nimi i krót­szymi, wy­glą­dasz jak tłu­sty za­jąc po­lny z przy­cię­tymi uszami. Tak ja­koś ocię­żale.

Nie ma prze­szkody, któ­rej byś nie zrzu­ciła.

Sprzą­ta­nie po to­bie nu­dzi mnie co­raz moc­niej.

Po­do­basz mi się bar­dziej wtedy, gdy idziesz stępa i bie­gniesz kłu­sem, mia­rowo sta­wia­jąc dwie prze­ciw­le­głe koń­czyny – prawą przed­nią i lewą tylną bądź od­wrot­nie.

Wresz­cie wi­dzę, czego ci bra­kuje.

– Cze­kaj, za­raz coś przy­niosę!

Po chwili wra­cam.

Ja, ko­wal.

Ma­miny far­tuch majta mi się mię­dzy no­gami. Z tłucz­kiem do ziem­nia­ków w le­wej ręce i trwa­łym mar­ke­rem ed­ding 3000 w pra­wej pod­cho­dzę, sze­roko roz­sta­wia­jąc stopy, do zwie­rzę­cia, które trzeba pod­kuć.

Ocho­czo da­jesz so­bie ozdo­bić wnę­trze dłoni i po­de­szwy stóp nie­zmy­wal­nymi pod­ko­wami, cuch­ną­cymi roz­pusz­czal­ni­kiem. Każdy nowy koń­ski but w kształ­cie li­tery U dla pew­no­ści przy­bi­jam dwoma, trzema szyb­kimi i pre­cy­zyj­nymi ude­rze­niami młota-tłuczka do ziem­nia­ków.

Mru­kliwy, brzu­chaty ko­wal, nie­okrze­sany gbur, który woli to­wa­rzy­stwo zwie­rząt, jest z sie­bie za­do­wo­lony.

Po pracy po­ma­sze­ruje do go­spody z wy­szyn­kiem, gdzie kel­nerka, jędrna bru­netka, poda mu do stołu, jak zwy­kle każ­dego wie­czora, piwo z wkładką.

Wio­sną byłby jesz­cze czas na bi­ja­tykę w knaj­pie, konną prze­jażdżkę czy krót­kie we­te­ry­na­ryjne ba­da­nie two­ich ma­łych, bły­ska­ją­cych mleczną bielą ząb­ków źre­baczka.

Ale mamy je­sień, więc z za­cho­dem słońca mu­sisz być w domu.

5.

Nad krza­kami róż unosi się ni­czym wa­bik mgiełka słod­ka­wej woni. Brzę­cze­nie w każ­dym kwiatku.

Dziś jest szcze­gólny dzień.

Do­peł­nimy ry­tu­ału, świę­tego aktu, który złą­czy nas osta­tecz­nie i po wszyst­kie czasy wę­złem wiecz­nego sio­strzeń­stwa krwi.

Po­ważne, uro­czy­ste miny od­bi­jają się wza­jem­nie w na­szych oczach.

Ko­lec na­leży wy­brać z roz­wagą.

W końcu de­cy­duję się na ten, który wy­daje mi się szcze­gól­nie spra­gniony krwi: ster­czy niby brą­zo­wawo za­bar­wiona płe­twa re­kina po­środku ga­łęzi gru­bo­ści kciuka. Ma­lut­kie kolce cią­gną za nim gę­siego.

Am­pu­tuję szpi­cza­sty zą­bek z chi­rur­giczną pre­cy­zją.

I co te­raz?

Pa­trzymy na sie­bie bez­rad­nie.

Szybki, bez­li­to­sny cios ostrym cier­niem w mięso palca lub dłoni nie­wąt­pli­wie wy­do­byłby na świa­tło dzienne upra­gnioną kro­plę krwi z fio­le­to­wego od­osob­nie­nia... Jed­nak na­gła myśl o sa­mo­oka­le­cze­niu wy­wo­łuje we mnie gwał­towną od­razę. Nie ob­gry­zam pa­znokci, nie roz­dra­puję uką­szeń ko­ma­rów, lu­bię moje pa­zurki, ko­cham moje nie­tknięte ciało.

Chcąc unik­nąć ska­le­cze­nia, szu­kam na ra­mio­nach śla­dów po daw­nych ra­nach. I rze­czy­wi­ście w oko­licy łok­cia od­kry­wam pra­wie już od­pa­da­jący stru­pek, który za­czy­nam skro­bać kol­cem.

Ką­tem oka zer­kam na cie­bie i wi­dzę, że po­sta­no­wi­łaś za­sto­so­wać po­dobną me­todę. Na brak wy­boru nie mo­żesz na­rze­kać.

Już po chwili twój prawy kciuk z ob­gry­zio­nym pa­znok­ciem za­czyna krwa­wić zu­chwale.

A u mnie tym­cza­sem – nic.

Pod strup­kiem utwo­rzyła się już świeża, ja­sna, zdrowa skóra.

Z pra­wej wy­cze­ku­jące spoj­rze­nia.

Za­wzię­cie dra­pię to miej­sce.

W końcu na­tra­fiam na kil­ku­mi­li­me­trową strużkę różu, którą skro­bię kol­cem, aż wy­daje się lekko krwa­wić.

Tyle musi wy­star­czyć.

Przy­ci­skam czym prę­dzej twój kciuk do mo­jego przed­ra­mie­nia. W tej nieco dziw­nej po­zy­cji trwamy kilka mi­nut.

Trudno usta­lić, czy roz­ma­zana czer­wona plama, dzięki któ­rej – gdy w końcu co­fasz swoją dłoń – moje za­dra­śnię­cie wy­gląda jak wy­krzyk­nik, po­wstała z two­jej czy mo­jej przy­czyny, czy też nas obu.

Chcia­łam zdu­sić w za­rodku wszel­kie po­dej­rze­nie o oszu­stwo, dla­tego so­len­nie za­pew­nia­łam cię o tym, że moja skóra, wszystko jedno: nie­tknięta czy ska­le­czona, twoją krew i tak ssie, za­sysa i wsysa „jak wodę”. Na po­twier­dze­nie po­kro­pi­łam wierzch mo­jej dłoni desz­czówką z od­wi­nię­tego węża ogro­do­wego.

Trzy­dzie­ści se­kund póź­niej w ogro­dzie roz­legł się trium­falny okrzyk:

– A wi­dzisz?! Nie ma nic!!

Udo­wod­nie­nie mo­jej krysz­ta­ło­wo­ści i czy­sto­ręcz­no­ści było dla mnie przy­naj­mniej tak ważne, jak za­cho­wa­nie nie­na­ru­szal­no­ści. Kłam­stwo rów­na­łoby się ska­la­niu mo­jego na­zwi­ska, by­łoby jak skaza szpe­cąca muszlę klo­ze­tową w pu­blicz­nej to­a­le­cie.

Wy­obra­ża­łam so­bie, że imiona na­ło­go­wych kłam­ców są wy­jąt­kowo nędzne, po­kryte łusz­czą­cym się la­kie­rem i roz­ra­sta­ją­cymi się jak pleśń bru­nat­na­wymi wy­kwi­tami rdzy. Je­śli imiona ko­cha­ją­cych prawdę już raz utracą ochronną war­stewkę gla­zury, to wkrótce za­cznie też nie­odwo­łal­nie kru­szyć się ich wnę­trze, aż roz­pad­nie się kie­dyś w pył.

Mia­łam pew­ność, że roz­pad czy utrata słowa, któ­rym od uro­dze­nia na­zwane jest wła­sne ja, nie­uchron­nie ozna­cza rów­nież ko­niec, za­tra­ce­nie, śmierć.

Prze­pro­wa­dzi­łam eks­pe­ry­ment na so­bie sa­mej, aby spraw­dzić praw­dzi­wość mo­jego twier­dze­nia. Naj­pierw usia­dłam w sy­pialni ro­dzi­ców przed du­żym lu­strem i za po­mocą pióra wiecz­nego kil­koma sta­ran­nymi esami-flo­re­sami na­pi­sa­łam swoje imię. Na­stęp­nie zbli­ży­łam rękę z ko­rek­to­rem do ostat­niej sa­mo­gło­ski, którą uwa­ża­łam za li­te­rowy od­po­wied­nik mo­ich stóp.

Wy­ma­zu­jąc atra­men­towe li­nie li­ter, śle­dzi­łam so­ko­lim wzro­kiem moją po­stać w lu­strze – i cho­ciaż żad­nych prze­obra­żeń w moim od­bi­ciu nie dało się za­uwa­żyć ani też do­ty­kiem nie mo­głam stwier­dzić żad­nego ubytku w moim ja, to jed­nak nie od­wa­ży­łam się ze­trzeć wię­cej niż li­terę A. 

Gdy na­de­szła pora spa­nia, do­szłam do wnio­sku, że nie mogę mo­jego noc­nego ja od­pra­wić do kra­iny snów z go­łym tył­kiem. Cien­ko­pi­sem re­ani­mo­wa­łam żeń­ską koń­cówkę oso­bową. (Była sina, ale od­dy­chała).

6.

Słowa za­wsze bra­łam po­waż­nie.

Praw­do­po­dob­nie dla­tego nie mo­głam znieść, gdy Ja­śmi­na­Ce­li­na­Ju­styna z la­ko­nicz­nym „Idę na siu­siu” wy­bie­gała z po­koju za­baw, a po­tem ukrad­kiem wkła­dała na dole buty i zni­kała bez po­że­gna­nia za drzwiami, pod­czas gdy ja, sie­dząc na dy­wa­nie, cze­ka­łam z utę­sk­nie­niem na jej po­wrót.

Kiedy zda­rzyło się to raz czy dwa, na­bra­łam na­wyku uważ­nego na­słu­chi­wa­nia od­gło­sów z ko­ry­ta­rza, gdy szła do ubi­ka­cji. Je­śli tylko mo­głam stwier­dzić ja­kąś nie­pra­wi­dło­wość, pod­kra­da­łam się do scho­dów i spo­glą­da­łam przez ba­lu­stradę w dół.

Pew­nego dnia wy­biła go­dzina prawdy. Już przez całe po­po­łu­dnie coś mię­dzy nami nie grało. Bez en­tu­zja­zmu i od nie­chce­nia za­czy­na­ły­śmy różne za­bawy, by je po chwili znów prze­rwać, a ja chyba od­rzu­ci­łam kilka razy dość sta­now­czo jej pro­po­zy­cje...

Wresz­cie mo­ment upo­zo­ro­wa­nego pój­ścia do ubi­ka­cji!

Tknięta prze­czu­ciem po­de­szłam bli­żej do po­rę­czy scho­dów, przy­ku­lona jak pod­kra­da­jący się kot na pod­cho­dzie.

Pro­szę! Sie­działa tam w kucki! Zdraj­czyni! Wy­grze­bała ze sterty ko­lo­ro­wej skóry przy wie­szaku swoje buty i za­częła za­wią­zy­wać sznu­ro­wa­dła.

Krew pul­so­wała i ło­mo­tała mi w skro­niach, jakby serce prze­ci­skało się tęt­nicą szyjną do mo­jej głowy.

Trzy, cztery kar­ko­łomne skoki w dół po scho­dach i już sta­łam pod­parta pod boki przed Ja­śmi­ną­Ce­li­ną­Ju­styną go­tową do wyj­ścia w za­sznu­ro­wa­nych bu­tach.

Wście­kła, zła, za­ci­ska­jąc szczęki tak mocno, że słowa wy­do­by­wały się przez zęby i wargi tylko z sy­kiem, ofuk­nę­łam ją:

– Znowu chcesz się urwać?

Brak od­po­wie­dzi. Tylko wro­gie mil­cze­nie.

Z oczami wą­skimi jak szparki i z po­gar­dli­wie unie­sioną z le­wej strony górną wargą plu­nę­łam jej na ko­niec w twarz: „Ty nędzny tchó­rzu!”, za­nim ob­ró­ci­łam się na pię­cie i trium­fal­nie po­ma­sze­ro­wa­łam z po­wro­tem do po­koju za­baw.

Mnie nikt nie wy­kiwa, nie mnie!

Rze­czy, które cie­bie nie po­ru­szają

Moje pia­nino.

Ści­śle mó­wiąc, to wcale nie jest MOJE pia­nino.

Daw­niej to cudo było wła­sno­ścią mo­jej pra­babci. Gdy jed­nak jej nie­do­słuch z wie­kiem za­mie­nił się w ab­so­lutną, nie­prze­nik­nioną głu­chotę, przy­pa­dło w spadku mo­jej ma­mie.

W tym cza­sie, kiedy wy­do­by­wa­łam pierw­sze tony na błysz­czą­cym in­stru­men­cie z ja­snego drewna o kla­wi­szach w ko­lo­rach ko­ści sło­nio­wej i lu­kre­cjo­wych sło­dy­czy, ta nie­znana mi zu­peł­nie pra­babka od dawna już le­żała w gro­bie, a moja mama, poza nie­udol­nie wy­ko­ny­waną mi­nia­turą „Dla Elizy”, nie­mal cał­ko­wi­cie za­po­mniała gry na for­te­pia­nie.

Pia­nino miało swoje stałe miej­sce na wy­sła­nej zie­lo­nym dy­wa­nem ga­le­rii, która nie na­zy­wała się „ga­le­rią”, ale „po­ko­jem do gier i za­baw”, kiedy po raz pierw­szy wspię­łam się na ta­bo­ret obity skórą, pod­nio­słam klapę in­stru­mentu i pal­cem wska­zu­ją­cym na­ci­snę­łam przy­pad­kowo wy­brany kla­wisz. Wraz z tym pierw­szym ude­rze­niem po­kój do gier i za­baw otrzy­mał na krótko sze­ścio­li­te­rowy do­da­tek w okre­śle­niu „po­kój do gier, za­baw i mu­zyki”, wy­ra­że­nie, które jed­nak ze względu na swoją dro­bia­zgo­wość nie­zbyt długo było w uży­ciu i szybko znik­nęło z na­szego ro­dzin­nego słow­nika. Od­tąd ga­le­rię na­zy­wamy (pro­sto, nie­wy­szu­ka­nie, pod wzglę­dem ar­chi­tek­to­nicz­nym po­praw­nie) znów „ga­le­rią”.

Na kró­lu­ją­cej nad po­ko­jem dzien­nym ga­le­rii stało więc i na­dal stoi: moje pia­nino.

Co­dzien­nie spę­dzam wiele go­dzin przed sze­roką, li­czącą osiem­dzie­siąt osiem zę­bów pasz­czą, która jest wcale po­dobna do mo­jej wła­snej buzi.

Moje mle­czaki róż­nią się od zę­bów pia­nina tym, że u mnie „czarne kla­wi­sze” to luki, prze­rwy w bia­łym rządku, a w szczęce pia­nina czarne, błysz­czące pa­ski wy­stają ka­wa­łek nad rów­niną sta­ran­nie uło­żo­nych obok sie­bie bia­łych kla­wi­szy.

Oczy­wi­ście wy­ka­zu­jemy z pia­ni­nem jesz­cze cały sze­reg in­nych róż­nią­cych nas wła­ści­wo­ści. W od­róż­nie­niu od tego in­stru­mentu, który mie­ści w swoim brzu­chu – o czym wiem – mnó­stwo mło­tecz­ków, ma­ją­cych za za­da­nie wy­trwale ude­rzać w na­pięte struny, po­sia­dam tylko to jedno wil­gotno-ró­żowe ję­zy­kowe coś, które w dro­dze na ze­wnątrz for­muje moje dźwięki w słowa.

Nie ro­zu­miem tylko, jak to jest z tymi tak zwa­nymi stru­nami gło­so­wymi...

Gdy z ręką na gar­dle mó­wię coś na głos, czuję lek­kie, brzę­czące drga­nie strun.

Ale to, w jaki spo­sób ję­zyk, ten ró­żowy, mię­si­sty mło­tek za dwoma rzę­dami zę­bów, tak od­le­gły prze­cież od krtani, może wpra­wić w drże­nie te struny, po­zo­sta­nie nie­roz­wią­zaną za­gadką, do­póki mo­jego kor­pusu nie bę­dzie można otwo­rzyć jak kor­pusu in­stru­mentu z ja­snego drewna, żeby przyj­rzeć się do­kład­nie po­wsta­wa­niu dźwię­ków.

Ale może wcale nie trzeba wszyst­kiego wie­dzieć.

W każ­dym ra­zie ko­cham pia­nino, po­ko­cha­łam je od pierw­szego dźwięku.

Uwa­żam, że jest o niebo mą­drzej­sze od lu­dzi. Jego al­fa­bet składa się po­nie­kąd z pięć­dzie­się­ciu dwóch gru­bych i trzy­dzie­stu sze­ściu wą­skich li­ter, tym­cza­sem nie­miecki al­fa­bet, któ­rego uczymy się w szkole, ma do za­ofe­ro­wa­nia tylko dwa­dzie­ścia sześć li­ter. W do­datku na­uczone w kla­sie 1a znaki dają się tylko z tru­dem zło­żyć w ca­łość, cza­sem w ogóle po­zba­wioną sensu. Na pia­ni­nie można tym­cza­sem ze­sta­wiać ze sobą WSZYSTKO, i wszystko jest mu­zyką...

Z po­czątku nie mia­łam od­wagi, żeby od­le­głe od sie­bie głosy po­rów­ny­wać ze sobą. Nie by­łam pewna, czy pi­skliwe, wy­so­kie gło­siki po pra­wej stro­nie kla­wia­tury nie będą się bały nie­sa­mo­wi­tego, tu­bal­nego huku na końcu po le­wej.

Jed­nak szybko zda­łam so­bie sprawę z tego, że te wszyst­kie dźwięki, za­równo ja­sne, jak i ciemne, są ze sobą spo­wi­no­wa­cone, sko­li­ga­cone, spo­krew­nione, i że two­rzą je­den wielki klan, któ­remu prze­wo­dzę, gdy tylko za­sia­dam na ta­bo­re­cie.

W mo­jej fa­zie eks­pe­ry­men­tal­nej, za­nim mama z tatą po­słali mnie na lek­cje mu­zyki do pani Lich­tel, wy­ko­rzy­sty­wa­łam każdą chwilę nie­obec­no­ści ro­dzi­ców w domu, żeby wy­pró­bo­wy­wać naj­róż­niej­sze ude­rze­nia: jed­nym pal­cem, dwoma, trzema i dzie­się­cioma, pię­ścią, dło­nią i przed­ra­mie­niem, a wresz­cie na­wet pod­bród­kiem, twa­rzą, ję­zy­kiem oraz no­sem.

Chcąc się do­wie­dzieć, ja­kie dźwięki wy­two­rzy moje ciało we­spół ze wszyst­kimi okta­wami, wdra­pa­łam się na ta­bo­ret, a po­tem na kla­wi­sze i po­ło­ży­łam bo­kiem wzdłuż kla­wia­tury, co dało ma­sywne, cu­dow­nie po­tężne brzmie­nie. Roz­cią­gnięta mię­dzy dźwię­kami naj­wyż­szym a naj­niż­szym uno­si­łam tu­łów i z im­pe­tem wa­li­łam ko­ści­stym bio­drem raz za ra­zem w kla­wi­sze.

Pani Lich­tel nie była, nie­stety, zbyt za­chwy­cona ta­kimi pro­po­zy­cjami ude­rzeń. Wy­ma­gała, żeby grać wy­łącz­nie pal­cami.

Nie mo­głam już też do­wol­nie wy­bie­rać ko­lej­no­ści róż­nych dźwię­ków, lecz mu­sia­łam je grać we­dług po­rządku wy­zna­czo­nego w spe­cjal­nym pod­ręcz­niku ze stro­nami w li­nie, które były za­dru­ko­wane szlacz­kami nie­równo roz­ło­żo­nych punk­ci­ków.

Każdy z czar­nych punk­ci­ków z dłu­gim ogon­kiem, wi­szą­cych jak wi­sienki na pię­ciu rów­no­le­głych po­zio­mych li­niach, sym­bo­li­zo­wał je­den biały lub czarny kla­wisz.

Prze­ocze­nie choćby jed­nego z nich ucho­dziło za „błąd”. To samo po­my­le­nie kla­wi­sza.

Czy błędne wa­rianty, źle za­grane nuty nie brzmiały cza­sem ele­gancko, śmiesz­nie, dziko, opacz­nie – cie­ka­wie po pro­stu, o wiele bar­dziej niż wa­rianty na­ka­zane w książce – ta kwe­stia nie miała naj­mniej­szego zna­cze­nia.

Czy­ta­nie nut wy­drą­żo­nych, peł­nych, po­łą­czo­nych bel­kami w grupy lub ozdo­bio­nych cho­rą­giew­kami nu­dziło mnie, a bez­duszne ka­te­go­ry­zo­wa­nie mu­zyki za po­mocą cał­ko­wi­cie po­zba­wio­nego fan­ta­zji za­pisu nu­to­wego bu­dziło mój nie­smak.

Aby unik­nąć zbie­ra­nia oczami tych czar­nych wi­śni o mdłym smaku, przy­swa­ja­łam so­bie utwory w ten spo­sób, że naj­pierw bacz­nie ob­ser­wo­wa­łam układ pal­ców gra­ją­cej pani Lich­tel, a po­tem na­śla­do­wa­łam se­kwen­cję jej ru­chów.

Pod­czas lek­cji gry na for­te­pia­nie otwie­rały się przede mną dwie per­spek­tywy: per­spek­tywa z lotu ptaka po­zwa­lała mi śle­dzić pę­dzące po czarno-bia­łych po­lach dło­nie pani Lich­tel, a z per­spek­tywy ma­łej żabki moje oczy mi­jały sko­sem za­pis nu­towy i wę­dro­wały w kie­runku re­gału, gdzie wzrok za­trzy­my­wał się na pod­nie­sio­nych trąb­kach se­tek por­ce­la­no­wych sło­ni­ków.

Wkrótce w naj­drob­niej­szych szcze­gó­łach zna­łam za­równo usianą star­czymi pla­mami skórę dłoni pani Lich­tel, roz­ga­łę­zioną sieć żył pro­wa­dzą­cych od nad­garst­ków aż po ko­steczki pal­ców, per­łowy blask jej dłu­gich, la­kie­ro­wa­nych pa­znokci i szlif ma­łego bry­lan­ciku wto­pio­nego w środ­kową część ob­rączki z bia­łego złota, jak też każde zwie­rzątko z ko­lek­cji ssa­ków gru­bo­skór­nych po­sor­to­wa­nych we­dług wiel­ko­ści i ko­loru.

In­nym ne­ga­tyw­nym zja­wi­skiem to­wa­rzy­szą­cym na­uce gry na for­te­pia­nie w piątki po po­łu­dniu była długa, stromo wzno­sząca się droga do domu pani Lich­tel...

No­ta­cja mu­zyczna, dło­nie sta­rej baby, por­ce­la­nowy kicz, mę­cząca droga pie­szo – lek­cje oka­zały się uciąż­li­wym obo­wiąz­kiem i iry­tu­jącą stratą czasu.

O ileż chęt­niej wy­ko­rzy­sta­ła­bym te go­dziny, któ­rych po­zba­wiały mnie ćwi­cze­nia u pani Lich­tel, na moją wielką pa­sję: akom­pa­nia­ment for­te­pia­nowy do opo­wie­ści i ba­jek z ka­set, co czy­niło je we­dług mnie o wiele do­sko­nal­szymi.

7.

Były so­bie trzy małe świnki...

OD DŹWIĘKU C JEDNĄ, DWIE OKTAWY W DÓŁ. TRZY TRÓJ­DŹ­WIĘKI. KWI­CZĄCO.

które miesz­kały ze swo­imi ro­dzi­cami w ma­łym domu,

MIESZ­KAĆ JEST PO­ŚRODKU. TATO ŚWI­NEK SYM­PA­TYCZ­NIE NI­SKI TON, MAMA ŚWI­NEK TRO­CHĘ WY­ŻEJ.

ale im bar­dziej świnki ro­sły...

CORAZ GŁO­ŚNIEJ­SZE TRÓJ­DŹ­WIĘKI.

tym mniej­szy wy­da­wał się dom.

WARIA­CJA TE­MATU MIESZ­KA­NIA: MIĘK­KIE, WY­SO­KIE DŹWIĘKI, KRÓTKO UDE­RZANE – DZYŃ, DZYŃ.

– Nad­szedł czas, że­by­ście swoje ży­cie wzięły we wła­sne ręce!

NASTRÓJ OŻY­WIE­NIA. PALCE PĘ­DZĄ PO KILKU OKTA­WACH W SZE­ROKI ŚWIAT, KU WOL­NO­ŚCI.

Pierw­sza świnka zbu­do­wała so­bie do­mek ze słomy...

PIA­NIS­SIMO. DELI­KAT­NIE KŁU­JĄCE PÓŁ­TONY JAKO ŹDŹBŁA SŁOMY. SZUM W SZPA­RACH. PRZE­WIEWNE PAUZY.

Druga świnka zbu­do­wała so­bie do­mek z ko­na­rów i ga­łęzi...

WARIA­CJA TE­MATU MIESZ­KA­NIA. MEZ­ZO­FORTE. AKOM­PA­NIA­MENT STU­KÓW W JA­SNY, DREW­NIANY KOR­PUS.

A do­mek trze­ciej świnki zbu­do­wany był z ka­mie­nia.

STA­BILNY PIĘ­CIO­DŹ­WIĘK. TON PO TO­NIE JAK KA­MIEŃ NA KA­MIE­NIU.

Roz­lega się głos wilka.

CIEMNE, TU­BALNE PO­MRUKI. LEWA RĘKA.

Wil­cze ka­sła­nie i sa­pa­nie.

EFEKTY DRA­MA­TYCZ­NIE ZWIE­LO­KRAT­NIA­JĄCE DŹWIĘKI. PRAWY PE­DAŁ.

– Nie, o nie! Na szcze­cinę na karku, nie wpusz­czę cię, znam twoje sztuczki, pod­stępny chy­tru­sie!

PRZE­RAŹ­LIWE OD­GŁOSY PA­NIKI. STAC­CA­TOWE KWIKI. „NIE!” – UDE­RZE­NIE PIĘ­ŚCIĄ W KLA­WI­SZE.

DWA RAZY TAKA SAMA GRA: WA­LĄCE SIĘ DOMKI I UCIE­KA­JĄCE ŚWINKI. LEWA RĘKA – NOGI WILKA, PRAWA RĘKA – NOGI ŚWI­NEK. SZA­LE­NIE SZYB­KIE PAL­CO­WA­NIE. OBU­RĘCZNY STU­KOT PA­ZNOK­CIAMI (WIL­CZE PA­ZURY, ŚWIŃ­SKIE KO­PYTA).

WILK NA DA­CHU KA­MIEN­NEGO DOMKU, BLI­SKI PO­ŻAR­CIA ŚWI­NEK JAK NI­GDY...

– Co my te­raz po­czniemy?

PEŁNE NA­PIĘ­CIA TRE­MO­LO­WA­NIE.

Wilk zsuwa się ko­mi­nem do środka.

ZJAZD PO WSZYST­KICH KLA­WI­SZACH AŻ DO „CHLUP!”, KLA­ŚNIĘ­CIE W DŁO­NIE NA LĄ­DO­WA­NIE W GARNKU ZUPY.

Wilk za­wył raz gło­śno,

DUŻO FI­SÓW. FOR­TIS­SIMO.

po czym ucichł na za­wsze.

PALCE OD­RY­WAJĄ SIĘ OD KLA­WI­SZY.

CISZA – ZA­SKO­CZE­NIE I ULGA.

Ra­do­sny ta­niec świ­nek w fi­nale.

TRE­MO­LU­JĄCE TRÓJ­DŹ­WIĘKI I ROZ­BA­WIONE KWIKI.

Ko­niec.

ZADO­WO­LONE CHRU­MKNIĘ­CIE NA CAŁE GAR­DŁO (JEDNA Z OPCJI).

To było świetne!

Nad­uszam przy­cisk stopą i ki­wam głową z uzna­niem w kie­runku in­stru­mentu. Ro­zu­miemy się z pia­ni­nem rów­nież bez nut. Tak, na­sza ko­mu­ni­ka­cja prze­biega na­prawdę gładko, zgod­nie i bez za­kłó­ceń, a moja po­trzeba nie­zna­nej do­tąd kla­row­no­ści ro­śnie z ty­go­dnia na ty­dzień.

Rano cie­szę się już na na­sze wspólne po­po­łu­dniowe wzno­sze­nie ci­chych, gło­śnych, ład­nych, ostrych czy dziw­nych dźwię­ko­wych bu­dowli, zdol­nych po­mie­ścić wszel­kie uczu­cia...

Do­strze­gam w mu­zyce tylko jedną skazę – jest ona przy­kuta do na­zbyt cięż­kiego in­stru­mentu, dla­tego mogę ją za­bie­rać ze sobą je­dy­nie w my­ślach.

Ży­czy­ła­bym so­bie ta­kiego pia­nina, które zmie­ści­łoby się w kie­szeni spodni.

Ma­leń­kimi, cie­niut­kimi jak czułki pal­cami, które mi za­pewne uro­sną, gdy tylko po­jawi się to moje kie­szon­kowe pia­ninko, będę mo­gła bez trudu tra­fiać w mi­nia­tu­rowe kla­wiszki.

Od­tąd mo­gła­bym pod każdy mój krok pod­kła­dać naj­wspa­nial­sze me­lo­die, i by­łoby tylko kwe­stią czasu, kiedy dzieci, jak w bajce o szczu­ro­ła­pie z Ha­meln, za­czę­łyby mi dep­tać po pię­tach.

Może ta ko­lo­rowa cze­reda, która kie­dyś, słu­cha­jąc tych kom­po­zy­cji, bę­dzie wi­wa­to­wać na moją cześć i sy­pać płatki róż, chowa się już dziś w moim cie­niu, słu­cha­jąc bo­jaź­li­wie i na­boż­nie, jak gram, i wy­star­czy się tylko ob­ró­cić, żeby –

Krzyki z dol­nego pię­tra brzmią ra­czej groź­nie niż ra­do­śnie.

To głos mamy.

Mam skoń­czyć z tymi ha­ła­sami i po­rząd­nie ćwi­czyć.

8.

Sze­ścioro ko­ciąt.

Cały miot, kłę­bu­szek po kłę­buszku, roz­trza­skany o ścianę sto­doły.

Tylko siódmy oca­lał.

Chłop nie robi tego po raz pierw­szy. Wi­dać jak na dłoni, że ma dużą wprawę.

Po­dą­żam wzro­kiem za stward­niałą grabą się­ga­jącą do ko­sza z kot­kami.

Grube pa­lu­chy wpi­jają się w fu­terko na grzbie­cie, wy­cią­gają za nie i szar­pią.

W po­wie­trzu coś ma­cha łap­kami.

Chłop bie­rze za­mach. Nie bar­dzo sze­roki, ale wy­star­cza­jący.

Ra­mie­niem o mię­śniach twar­dych jak stal, wy­ro­bio­nych od cią­głego kom­po­sto­wa­nia, zbie­ra­nia, pod­no­sze­nia i trzy­ma­nia, rzuca po­miau­ku­jący po­cisk, który leci szybko i pro­sto jak strzała, ude­rza w ścianę z czer­wo­nej ce­gły i czer­woną od ko­ciej krwi.

Ska­zane na śmierć zwie­rzątka w ko­szu za­ci­skają lep­kie oczka, jakby bały się na to pa­trzeć.

Strach jest ślepy i prę­go­wany, czarny i biały, ma puch i kró­ciutki ogo­nek.

Pierw­szy czte­ro­nogi po­cisk, może bra­ci­szek, a może sio­strzyczka, od­bija się od ściany i pod­ska­kuje po be­to­no­wej pod­ło­dze jak pła­ski ka­myk po ta­fli wiej­skiego stawu. Po­tem za­miera w bez­ru­chu.

Cza­sem, gdy chłop­ski but z czar­nej, zmy­wal­nej gumy nie ma pew­no­ści, bo fu­terko jesz­cze po­dej­rza­nie drży, ob­cas ani się nie za­waha. Jedno wku­rzone tup­nię­cie i już. Po wszyst­kim.

Mózg wy­cho­dzi z roz­łu­pa­nej cza­szeczki jak roz­drob­nione mięso z pęk­nię­tej kiszki. W row­kach bież­nika gu­mo­wej po­de­szwy zbiera się krwawa masa zmie­szana z odłam­kami ko­ści.

Zło­żona pro­ce­dura chwy­ta­nia, rzu­ca­nia i dep­ta­nia wy­maga peł­nej kon­cen­tra­cji.

Nie­po­strze­że­nie wśli­zguję się do środka. Cze­kam na ko­lejny rzut, a kiedy chłop się od­dala, spraw­dza, a po­tem dep­cze, się­gam do ko­sza i ra­tuję cię, jak córka fa­ra­ona oca­liła nie­gdyś Moj­że­sza.

Oczy­wi­ście nie mogę cie­bie, wyż­szej i cięż­szej ode mnie, star­szej o pół­tora roku, nieść całą drogę z Sul­pach do domu. Mo­gły­by­śmy za­mie­nić się ro­lami... Ale nie chcesz.

– Koty po­tra­fią cho­dzić od uro­dze­nia – mó­wisz, a ja ci wie­rzę na słowo.

Ru­szamy w drogę. Je­steś po­tul­nym kot­kiem i drep­czesz za mną po schod­kach aż na górę pię­tro­wego łóżka.

Tu le­żysz, mały kłę­bu­szek, cia­sne za­wi­niątko koń­czyn, z głową uło­żoną na mo­ich ko­la­nach, i chcesz, bym cię gła­skała.

Prze­su­wam dłońmi po ba­weł­nie i dżin­sach. Przez ma­te­riał wy­czu­wam twoje mię­śnie, stawy i że­bra. In­te­re­suje mnie twoja na­tura, od­kry­wam jej wła­ści­wo­ści: każde mięk­kie miej­sce staje się w pew­nym mo­men­cie twarde. Wy­star­czy je tylko dość mocno gnieść.

Ro­zu­miem już do­brze, że nic, co jest mię­si­ste i pu­szy­ste, nie po­zo­staje ta­kim na za­wsze. Przy­po­mi­nam so­bie sta­ruszkę na ma­rach, w otwar­tej wy­ście­ła­nej skrzyni, przy któ­rej sta­łam, trzy­ma­jąc za rękę moją za­pła­kaną mamę, całą w czerni. Mar­twa. Ciało wy­nisz­czone do cna.

Spod cien­kiej, żół­ta­wej skóry prze­świe­cały twarde ko­ści, jakby na jej szkie­le­cie roz­po­starto chu­sty z gnie­cio­nego je­dwa­biu.