Anna Janko
Wyniki wyszukiwania, prezentowane na stronie, dopasowane są do kryteriów wyszukiwania podanych przez użytkownika. Staramy się wyróżniać produkty, które mogą szczególnie zainteresować naszych użytkowników, używając w tym celu oznaczenia Bestseller lub Nowość. Pozycje na liście wyników wyszukiwania mogą być również sortowane - parametr sortowania ma pierwszeństwo nad pozostałymi wynikami.

  • Anna Janko 
  • języki: 2 
  • Literatura popularnonaukowa 
  • Wyczyść

Polska poetka, pisarka, publicystka i krytyczka. Autorka kilku bardzo dobrze przyjętych powieści, zbiorów poezji oraz prozy wspomnieniowej. Na początku lat 80-tych na deskach Teatru Współczesnego w Szczecinie oglądać można było jej sztukę pt. Rzeź lalek. W swoim dorobku ma także Anna Janko książki dla dzieci. Wielokrotnie nagradzana: laureatka Nagrody Młodych im. Włodzimierza Pietrzaka, Literackiej Nagrody Miasta Warszawy, Literackiej Nagrody Gryfia, Nagrody Literackiej im. Władysława Reymonta, nominowana do Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus oraz do Nagrody Mediów Cogito, dwukrotnie znalazła się też na liście kandydatów do najbardziej prestiżowej polskiej nagrody literackiej, Nike. Publikuje stosunkowo rzadko, jednak każda premiera sygnowana jej nazwiskiem staje się wydarzeniem literackim. Najnowszy tytuł autorstwa Anny Janko, Finalistka, długo wyczekiwana kontynuacji losów bohaterki trylogii Dziewczyna z zapałkami, do księgarń trafił w połowie października 2021 r.

Pisarka na świat przyszła jako Aneta Jankowska w 1957 r. w Rybniku. Aktualnie mieszka pod Warszawą, gdzie osiadła po licznych przeprowadzkach – mieszkała m.in. w Kołobrzegu, Sopocie, Wrocławiu, Gdyni i Gdańsku. Wychowywała się w miłości do literatury i sztuki, oboje jej rodzice – Teresa Ferenc i Zbigniew Jankowski – byli poetami. Swoją wrażliwość przekazali córce, która już jako dziecko pisała pierwsze wiersze. Jak wspomina, w ten sposób próbowała radzić sobie ze skomplikowaną i trudną rzeczywistością, której ciężar w dzieciństwie odczuwała dość silnie. Również jej edukacyjne wybory związane były z literaturą i; jest absolwentka polonistyki na Uniwersytecie Gdańskim. Była studentką legendarnej Marii Janion – jednej z najwybitniejszych literaturoznawczyń, ekspertki od polskiego romantyzmu. Po transformacji ustrojowej, zanim wydała Anna Janko książki, dzięki którym trafiła do szerszego grona czytelników i które uczyniły z niej jedną z najbardziej cenionych współczesnych polskich pisarek, pracowała w wydawnictwach – najpierw Wydawnictwie Dolnośląskim, a później w Prószyński i S-ka, gdzie była m.in. redaktorką serii To jest poezja. Na początku nowego stulecia nawiązała współpracę z Radiową Dwójką, na antenie której prowadziła cotygodniową audycję kulturalną. Pisała dla czasopisma Pani, a w 2007 r. została stałą felietonistką Zwierciadła. W 2016 r. testy publikowane w tym magazynie zostały zebrane w tomie, który zatytułowała Anna Janko Przeglądarka. Felietony poufałe.

Anna Janko, wiersze, miłość, śmierć i inne wzory

Na wiele lat przed swoim debiutem prozatorskim pisarka znana była jako znakomita poetka. Pierwsze wiersze Anna Janko opublikowała w połowie lat 70-tych na łamach Życia Literackiego. Jako niespełna dwudziestolatka wydała debiutancki tomik poetycki pt. List do królika doświadczalnego, który spotkał się ciepłym przyjęciem krytyki (Artur Sandauer nazwał nawet młodziutką poetką Rimbaudem w spódnicy). Pozytywne recenzje zebrał także kolejny zbiór pt. Wykluwa się staruszka (1979) oraz Diabłu świeca (1980). Na następny tomik jej pióra, Koronki na rany, wszystkim miłośnikom dobrej poezji przyszło czekać znacznie dłużej, bo niemal dekadę, zaś po kolejnych 6 latach do księgarń trafiły wiersze zebrane w wydawnictwie zatytułowanym Zabici czasem długo stoją. Za wydany w 2000 r. zbiór przepięknych wierszy miłosnych pt. Świetlisty cudzoziemiec poetka została doceniona nominacją do Nagrody Nike. Ostatni tom poezji Anny Janko, Miłość śmierć i inne wzory, ukazał się w 2016 r.

Anna Janko i Dziewczyna z zapałkami

W 2007 r. opublikowała Anna Janko Dziewczynę z zapałkami, pierwszą w swojej literackiej karierze powieść. Na jej stronach autorka opowiada historię Hanki, młodej wrażliwej dziewczyny, początkującej poetki, która chcąc wyzwolić się spod wpływu rodziców podejmuje pochopną decyzję o poślubieniu swojej licealnej miłości. Jednak zderzenie wyobrażeń dwojga młodych ludzi bez zaplecza finansowego i życiowego doświadczenia z szarą rzeczywistością okazuje się wyjątkowo bolesne. Opowieści o Hance zdecydowanie nie została wyczerpana w tej narracji i domagała się dalszej części. Kontynuacja Dziewczyny z zapałkami zatytułowana Pasja wg świętej Hanki do księgarń trafiła w 2012 r. Na stronach tej nominowanej do Nike książki pisarka koncentruje się na pełnej sprzeczności, szalenie intensywnej namiętności przeżywanej przez zbliżającą się do czterdziestki bohaterkę, która dla niespodziewanej, pełnej żaru miłości będzie musiała podjąć niejedną bolesną decyzje. Trylogię zamyka, po niemal dekadzie, tom, który znacząco zatytułowała Anna Janko Finalistka. Na jego stronach bohaterka dokonuje pewnego rozrachunku z samą sobą i swoim życiem, przechodząc nieuchronną dla każdego z nas egzystencjalną smugę cienia.

Anna Janko i Mała zagłada

Do jednej z najważniejszych książek pisarki należy oparty na wspomnieniach jej matki tom o zbrodniach wojennych dokonanych przez Niemców w latach 40-tch na Zamojszczyźnie. Jak mówi Anna Janko, Mała Zagłada to także opowieść o dziedziczonej przez kolejne pokolenia traumie, bowiem doświadczenie apokalipsy – groza, strach, rozpad świata – naznacza także potomków ocalałych, organizując ich wewnętrzny świat i wyobraźnię. Za tę poruszającą książkę autorka została doceniona wieloma wyróżnieniami, w tym nagrodą literacką Gryfia.

Anna Janko, Oleś i Pani Róża

Przed trudną tematyką pisarka nie ucieka również w twórczości dla dzieci. W 2018 r. w ręce młodych czytelników oddała ona historię bohatera uratowanego z hitlerowskich obozów przez przez Jana i Różę Zamoyskich, których odważna postawa podczas wojny ocaliła życie setek polskich dzieci.