Bolesław Prus

Wyniki wyszukiwania, prezentowane na stronie, dopasowane są do kryteriów wyszukiwania podanych przez użytkownika. Staramy się wyróżniać produkty, które mogą szczególnie zainteresować naszych użytkowników, używając w tym celu oznaczenia Bestseller lub Nowość. Pozycje na liście wyników wyszukiwania mogą być również sortowane - parametr sortowania ma pierwszeństwo nad pozostałymi wynikami.

Zmarły w 1912 r. polski pisarz, dziennikarz i publicysta. Powszechnie uważny za jednego z najwybitniejszych przedstawicieli polskiego realizmu. W swoim bogatym dorobku ma Bolesław Prus nowele, opowiadania oraz powieści. Zaliczany do grona pozytywistów, był wielkim entuzjastą i popularyzatorem nauki, idei postępu oraz zaangażowanym działaczem społecznymi. Nazywany kronikarzem Warszawy, jest twórcą niezwykle ciekawego portretu tego miasta w XIX w. Dzięki powieści Lalka Bolesław Prusa zapewnił sobie status ponadczasowego klasyka i poczesne miejsce w historii polskiej literatury.

Bolesław Prus, a właściwie Aleksander Głowacki, urodził się 20 sierpnia 1847 r. roku w Hrubieszowie, w niezbyt zamożnej, choć szlacheckiej rodzinie. Jego ojciec, Antonii, był dworskim ekonomem. Dość szybko mały Aleksander został sierotą: jego matka umarła, gdy nie miał on jeszcze 3 lat, a ojciec 6 lat później. Chłopcem zajęła się rodzina, najpierw babka od strony matki, później ciotka oraz starszy brat. Z tego powodu przyszły pisarz dość często zmieniał miejsce pobytu i chodził do szkół w Lublinie, Siedlcach, i Kielcach, gdzie poszedł do gimnazjum. Jako 16-latek brał udział w powstaniu styczniowym. W potyczce pod Białką odniósł rany i dostał się do niewoli. Skutkiem młodzieńczego zrywu były trwające całe życie problemy ze zdrowiem (nadwrażliwość oczu, agorafobia i silne bóle głowy) oraz utrata szlachectwa. Ze względu na młody wiek i dzięki interwencji rodziny, Głowacki uniknął wieloletniego więzienia i zsyłki. Doświadczenie to odcisnęło mocne i trwałe piętno na jego umysłowości i na zawsze wyleczyło z wiary w romantyczne mity walki wyzwoleńczej. Jak sam później pisał: Ja, dawny ja, pochowany jestem razem z nadziejami moimi pod Białką, skąd drugi ja wyniósł: dwumiesięczne szaleństwo, zwątpienie w tego rodzaju zabawy i kalectwo.

W 1866 r. podjął studia matematyczne w warszawskiej Szkole Głównej, jednak ze względu na trudności finansowe po blisko 3 latach zmuszony był przerwać naukę. Imał się różnych zajęć, pracował m.in. jako korepetytor, ślusarz, fotograf.

Bolesław Prus dziennikarz

Ostatecznie stabilizację życiową i finansową przyniosła mu zapoczątkowana w latach 70-tych XIX w. kariera dziennikarska i publicystyczna. To właśnie pisząc do gazet, zaczął Aleksander Głowacki używać pseudonimu Bolesław Prus (Bolesław – od nękających go wskutek rany odniesionej w powstaniu bólów głowi i Prus od rodzinnego herbu) i pod takim mianem przeszedł do historii polskiej literatury.

Związany był z wieloma periodykami. W Opiekunie domowym od 1872 r. ukazywały się jego felietony z cyklu Listy ze starego obozu. Jedne z ważniejszych tekstów pisarza publikował Kurier Warszawski, na łamach którego drukowano Szkice warszawskie, Kartki z podróży i szalenie popularną Kronikę tygodniową (w ciągu kilkunastu lat ukazało się 345 felietonów) Bolesława Prusa. W latach 1887-1901 pisarz stworzył ponad 373 felietony dla Kuriera Codziennego, zaś owocem współpracy z Tygodnikiem Ilustrowanym było aż 178 kronik. W 1882 r. pisarz został nawet redaktorem naczelnym tygodnika Nowiny. Jego publicystyka stała się wzorem dla wielu współczesnych i następców, zapoczątkowując nad Wisłą nowoczesne, zaangażowane dziennikarstwo.

Bolesław Prus – nowele, obrazki powieści, czyli literatura służbie postępu

Niemal równolegle z dziennikarską rozwijała się jego pisarska kariera. Początkowo pisał Bolesław Prus nowele i opowiadania, w krótkiej formie upatrując skutecznego narzędzia dotarcia z ideami programu pozytywistycznego do społeczeństwa. Ma ich w swoim dorobku ponad 20, z czego ]wiele weszło do kanonu szkolnych lektur. Dzięki takim nowelom jak Antek czy Katarynka, Bolesław Prus znany jest od dziesięcioleci wszystkim polskim uczniom. Mimo dość utylitarnych założeń, które przyświecały tego typu literaturze, wspaniała większość krótkich utworów pisarza ma również niemałe walory literackie. Wydana w 1882 r. Kamizelka (Bolesław Prus na jej stronach oszczędnymi środkami stworzył bardzo pojemną znaczeniowo historię) zaliczana jest nawet do arcydzieł polskiej nowelistyki.

Jako powieściopisarz Prus debiutował w 1877 r. utworem Dusze w niewoli. W całym jego dorobku znajduje się tylko 6 powieści (jeżeli zaliczyć Anielkę do opowiadań). Za najwybitniejsze długie fabuły jego autorstwa uznaje się, wykreowanego z wielkim rozmachem, Faraona i, oczywiście, Lalkę.

Bolesław Prus i Lalka

Uważaną za jego szczytowe osiągnięcie literackie, powieść pt. Lalka Bolesław Prus początkowo publikował w odcinkach w Kurierze Codziennym (1887-1889), a pierwsze książkowe wydanie utworu ukazało się w 1890 r. Co ciekawe, Lalka uważana dziś powszechnie za prawdziwą perłę polskiej literatury, wywołała początkowo mieszane uczucia krytyki. Niektórzy zarzucali autorowi chaos kompozycyjny i niejasność przesłania tekstu. Nowoczesność i literacką wielkość tego dzieła prawdziwie doceniono dopiero w dwudziestoleciu międzywojennym (wtedy też zostało ono włączone do szkolnego kanonu). Dziś w zasadzie nie ma żadnych wątpliwości, że w powieści Lalka Bolesław Prus osiągnął szczyt swoich możliwości twórczych i że, mimo upływu czasu, jest to tekst, który ma wiele do zaoferowanie czytelnikowi w każdej epoce.