Nie znaleziono wyników
Polska reżyserka, scenarzystka i pisarka, jedna z ciekawszych autorek swojego pokolenia. Jej proza koncentruje się na wyrażeniu, ubraniu w słowa kobiecego doświadczenia, zarówno będącego udziałem jej rówieśniczek, jak i mającego bardziej uniwersalny wymiar. Stypendystka wielu prestiżowych programów oraz laureatka nagród filmowych i literackich. Najbardziej cenioną narracją jej autorstwa jest nagrodzona Europejską Nagrodą Literacką Frajda z 2018 r. W czerwcu 2021 r. w ręce czytelników oddała Marta Dzido Sezon na truskawki, świetnie napisany, poruszający zbiór krótkich form prozatorskich.
Marta Dzido na świat przyszła w 1981 r. i już od wczesnej młodości interesowały ją różne formy sztuki. Szybko zaczęła pisać i w wieku 16 lat opublikowała swoje pierwsze utwory na łamach periodyków Krzywe Koło Literatury i Koło Podkowy. Już w 2003 r. w antologii Proza życia znalazła się jej krótka powieść pt. Ślad po mamie, która 3 lata później został wydana w oddzielnym tomie. Moment ten można uznać za początek jej bardzo udanej kariery literackiej. Równolegle do pasji pisarskiej Marta Dzido rozwijała swoje zainteresowanie filmem. W 2008 r. odebrała dyplom Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi, gdzie zgłębiała tajniki montażu. W ciągu następnych lat w miarę pracy przy kolejnych obrazach uczyła się także innych filmowych zawodów; była reżyserką, scenarzystką, producentką, a także autorką zdjęć.
Projekty, w które się angażowała zawsze miały duży potencjał innowacyjności, jak i społecznego zaangażowaniu. Zarówno kręcąc filmy, jak i pisząc książki Marta Dzido poruszała ważne i trudne tematy, często dotyczące sytuacji kobiet, ich praw i wolność. Swój udział miała w traktującym o polskim podziemiu aborcyjnym Podziemnym państwie kobiet oraz dokumencie przywracającym należne miejsce w historii działaczkom NSZZ Solidarność pt. Solidarność według kobiet, będącym również pierwszym polskim pełnometrażowym filmem dokumentalnym finansowanym za pomocą crowdfunding. W jej filmotece znajduje się również dający do myślenia obraz Downtown - Miasto Downów oraz Siłaczki nakręcone z okazji setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości i praw wyborczych przez Polki.
Jej sztuka, zarówno film, jak i literatura, niemal od razu zwróciła na młodą artystkę uwagę krytyki, która doceniła zarówno jej warsztat, jak i znaczenie przekazu. Wyrazem uznania były niewątpliwie liczne stypendia krajowe i zagraniczne, które jej przyznawano. Za swój dorobek, filmy i książki, Marta Dzido była nagradzana, a także nominowana do wielu nagród i wyróżnień. Na jej koncie znaleźć można Hollywood Eagle Documentary Award, Beyond Borders – Krzysztof Kieślowski Award oraz Europejską Nagrodę Literacką. Jej nazwisko znalazło się również na liście 50 Śmiałych Kobiet 2018, przygotowanej przez Wysokie Obcasy.
Książkowym debiutem Marty Dzido jest mająca premierę w 2005 r. powieść Małż, szczera do bólu i szorstka relacja z wchodzenia w dorosłość w połowie pierwszej dekady XXI w. Co ciekawe, książka została opublikowana w 2 wersjach: z dwoma okładkami i dwoma zakończeniami – optymistycznym i pesymistycznym. Rok później ukazało się samodzielne wydanie przejmującego Śladu po mamie, a dopiero w 2013 r. autorka ukończyła swój następny literacki projekt, dostępną za darmo w Internecie eksperymentalną powieść hipertekstową pt. Matrioszka.
Trzy lata później w ręce czytelników oddała Marta Dzido Kobiety Solidarności, owoc jej dociekliwości, która kazała jej odszukać zapomniane, a ważne dla dziejów ruchu Solidarności i przemian w Polsce kobiety. Kobiety, które nie weszły do dominującej narracji historycznej, mimo niemałej roli jaką odegrały, zepchnięte w cień przez kolegów, którzy w blasku fleszów zaprowadzali nowe porządki po ’89 roku. W filmie Solidarność według kobiet i na stronach książki Kobiety Solidarności Marta Dzido próbuje przywrócić działaczkom tego kluczowego dla naszej najnowszej historii ruchu należne im miejsce, jasno i wyraźnie wyartykułować zasługi, które nigdy, ani kilkadziesiąt lat temu, ani teraz, nie doczekały się docenienia.
Najsłynniejsza powieść Marty Dzido, Frajda, do księgarń trafiła na początku 2018 r. Napisana z niezwykłą inwencją, również językową, opowieść o cielesności, zmysłowości, o tym ile przyjemności może płynąć z ciała. Książka, choć z pewnością nie jest to lektura dla każdego, spotkała się z sympatią czytelników i powszechnym uznaniem krytyki. Przyniosła on autorce w 2019 r. Europejską Nagrodę Literacką i sławę jednej z najciekawszych pisarek pokolenia.
W czerwcu 2021 r. w ręce czytelników oddała Marta Dzido Sezon na truskawki, zbiór opowiadań dotykających najprzeróżniejszych zagadnień. Każde z nich jednakowoż bezbłędnie porusza w odbiorcach czułe struny, co jest najlepszym dowodem, że jest to dojrzała proza warta każdej poświęconej jej minuty.