Nie znaleziono wyników
Dziewiętnastowieczny duński pisarz. Autor powieści, poezji i utworów dramatycznych. Do historii przeszedł jednak przede wszystkim jako twórca pięknych baśni. Hans Christian Andersen baśnie pisał, w odróżnieniu chociażby od równie słynnych braci Grimm, przede wszystkim jako oryginalne utwory, a nie redakcje ludowego folkloru. Pod tym względem był absolutnym prekursorem gatunku znanego jako baśń literacka. Jego opowieści tj. Calineczka, Królowa śniegu, Mała syrenka czy Dziewczynka z zapałkami na stałe weszły do światowego kanonu literatury dziecięcej i mimo upływu blisko półtora wieku od śmierci ich autora do dzisiejszego dnia kształtują wrażliwość i wyobraźnię małych czytelników. Te i wiele innych historii jego pióra zostały przetłumaczone na ponad 120 języków i na stałe weszły do społecznego imaginarium, stając się trwałym elementem zachodniej kultury popularnej i kanwą dla różnych form rozrywki i sztuki: baletu, musicalu, filmu.
Hans Christian Andersen urodził się w 1805 r. w Odense jako jedyne dziecko skromnego szewca Hansa Andersena i praczki Anne Marie Andersdatter. Ze względu na warunki materialne i niewielki kapitał kulturowy rodziców (matka była analfabetką i alkoholiczką) dość wcześnie ujawnione zdolności młodego Andersena nie mogły się dostatecznie rozwijać. Jako chłopiec pobierał nauki wyłącznie w elementarnej szkole dla ubogich. W 1816 r. zmarł jego ojciec, który zachęcał go do poznawania literatury (podobno czytał synowi różne historie, w tym Baśnie z 1001 nocy). Po ponownym zamążpójściu matki czternastoletni Hans marzący o karierze aktorskiej postanowił spróbować szczęścia w Kopenhadze. Dzięki pięknemu wysokiemu głosowi udało mu się dostać do Królewskiego Teatru Duńskiego, jednak mutacja położyła kres jego nadziejom na sceniczny sukces. W tym czasie zaczął podejmować swoje pierwsze próby literackie, głównie poetyckie. Zdolności młodego Hansa Christiana Andersena nie uszły uwagi Jonasa Collina, dyrektora Królewskiego Teatru Duńskiego, który zaopiekował się utalentowanym młodzieńcem i pomógł mu zdobyć umożliwiające dalszą naukę stypendium królewskie. Swoją formalną edukację przyszły pisarz zakończył w 1827 r. z dużą, zresztą, ulgą ponieważ jej ostatnie lata spędzone w szkole w Elsinore, ze względu na przemoc, jakiej tam doznawał, były dla niego niezwykle traumatyczne.
Pod koniec lat 20-tych zaczął publikować pierwsze utwory; opowiadania i sztuki teatralne. W 1833 r., również dzięki wsparciu króla, wyruszył w pierwszą wyprawę po Europie. Od tego momentu podróżowanie stanie się jego wielką pasją, a będące owocem tych peregrynacji książki Hansa Christiana Andersena będą cieszyły się dużym powodzeniem wśród czytelników. Opublikowana w 1835 r. pierwsza, silnie autobiograficzna, powieść pisarza pt. Improvisatoren, inspirowana jego pobytem we Włoszech, sprawiła, że o młodym autorze zrobiło się głośno. W czasie swoich wojaży Andersen spotykal wielu znanych i cenionych intelektualistów epoki, a także zawierał wiele ineteresujacych znajomości, z których wyjątkowo sobie znajomość z Karolem Dickensem.
Najprawdopodobniej pierwszymi przewodnikami pisarza po świecie niezwykłych, fantastycznych historii byli jego najbliżsi – ojciec i babcia ze strony ojca. To właśnie dzięki babci poznał Hans Christian Andersen baśnie i podania pochodzące z duńskiego folkloru, ojcu zaś zawdzięcza znajomość pełnych egzotycznej magii opowieści z 1001 nocy. Początkowo twórczość dla dzieci nie bardzo interesowała Andersena, już zresztą jako znany na całym świecie baśniopisarz próbował dowartościować swoje utwory, podkreślając, że ich głębszy przekaz kierowany jest również (lub nawet przede wszystkim) do dorosłych. Pierwsze trzy tomy zawierające kilka z najsłynniejszych jego opowieści, tj.: Calineczka, Księżniczka na ziarnku grochu, Mała syrenka, Nowe szaty cesarza Hans Christian Andersen wydał w latach 1835-1837. Chociaż krytyka kręciła na zaproponowaną przez niego literacką formułę historii dla dzieci nosem, jego utwory szybko zyskiwały na popularności w całej Europie. Wkrótce stał się prawdziwą gwiazdą w swojej ojczyźnie i w uznaniu zasług, w których największy udział bezsprzecznie miały pisane przez niego baśnie, Hans Christian Andersen otrzymywał stałe rządowe stypendium, został również obdarzony tytułem profesora (1851), a pod koniec życia tytułem radcy1874.
Chociaż mimo skromnego pochodzenia pisarzowi udało się osiągną międzynarodowy sukces literacki, jego życie osobiste nie ułożyło się zbyt szczęśliwe. Nawet kiedy wydał Hans Christian Andersen baśnie, a jego sława zaczęła rosnąć i sytuacja finansowa ustabilizowała się na tyle, że mógł pomyśleć o założeniu rodziny, nie udało mu się zaznać radości familijnego życia. Zakochiwał się namiętnie, ale nieszczęśliwie (zarówno w kobietach, jak i mężczyznach) i nigdy nie stworzył trwałego związku. Dodatkowo całe życie prześladował go strach przed chorobą psychiczną, na która cierpiał jego dziadek. Udało mu się jednak zdobyć oddanych przyjaciół wśród których zmarł w 1875 r.