Izrael Joszua Singer

Wyniki wyszukiwania, prezentowane na stronie, dopasowane są do kryteriów wyszukiwania podanych przez użytkownika. Staramy się wyróżniać produkty, które mogą szczególnie zainteresować naszych użytkowników, używając w tym celu oznaczenia Bestseller lub Nowość. Pozycje na liście wyników wyszukiwania mogą być również sortowane - parametr sortowania ma pierwszeństwo nad pozostałymi wynikami.

Zmarły w 1944 r. w Nowym Jorku polsko-żydowski prozaik i publicysta. Podobnie jak jego genialny, nagrodzony literacką nagrodą Nobla, brat Izaac, uznawany jest za wirtuoza krótkiej formy literackiej. Zbiory opowiadań, których autorem jest Izrael Joszua Singer, Na obcej ziemi i Perły, zaliczane są do kanonu XX-wiecznej literatury światowe. Obok brata uznawany za najwybitniejszego twórcę w języku jidysz, jednak, szczególnie w Polsce, przyćmiony dokonaniami Izaaka, o czym najlepiej świadczy niewielka liczba jego tytułów przetłumaczonych na polski. Dopiero wiosną 2022 r. do nadwiślańskich księgarń trafił pierwszy przekład powieści pisarza pt. Towarzysz Nachmann, dokonany przez Krzysztofa Modelskiego z oryginału w jidysz, nie zaś tłumaczenia angielskiego.

Izrael Joszua Singer na świat przyszedł w 1893 r. w Biłgoraju w ortodoksyjnej rodzinie żydowskiej. Jego ojciec, Pinkas Mendl, był rabinem, a matka, Baszewa (od imienia której jej młodszy syn Izaac stworzył swój pseudonim literacki), była córką rabina biłgorajskiego. W rodzinie Zyngerów talent literacki, jak się okazało, był dość powszechny, bo literaturą, poza Izraelem Joszuą oraz nagrodzonym literackim Noblem Isaakiem, zajmowała się także ich starsza siostra, Esther Kreitman. Syn Izraela zaś, sam będąc pisarzem, tłumaczył również dzieła ojca i stryja. W ślady Josepha poszły także jego córki.

Dzieciństwo spędzone na prowincji ówczesnego Królestwa Polskiego w tradycyjnej ortodoksyjnej społeczności żydowskiej, w tym na chasydzkich dworach, miało ogromny wpływ na kształtowanie się osobowości i wrażliwości pisarza. Mimo późniejszego dystansu do religijnej ortodoksji, podróży oraz lat spędzonych w Nowym Jorku to właśnie gwarne i kolorowe, choć niebogate sztetle czy tłoczne ulice żydowskiej Warszawy, gdzie w 1908 r. rodzina przeprowadziła się po pożarze prowadzonej przez ojca radzymińskiej jesziwy, uważał on za swój świat. Świat ten starał się ocalić od zapomnienia na kartach swoich powieści i, przede wszystkim, opowiadań. Pisząc Izrael Joszua Singer Na obcej ziemi, Perły czy wydane już pośmiertnie wspomnienia Ze świata, którego już nie ma, opisał i utrwalił dla potomnych kulturę polskich Żydów pogrzebaną ostatecznie pod gruzami II wojny światowej. Na język swojej literatury świadomie, podobnie jak brat, wybrał jidysz i nie tworzył ani po polsku, ani po angielsku.

Początki kariery literackiej

Pisać zaczął bardzo wcześnie i dość szybko zaczął też piórem zarabiać na życie. Karierę rozpoczynał od publikacji artykułów i opowiadań w prasie żydowskiej, m.in. w Folkscajtung i Literarisze Bleter. W 1919 r. wyjechał wraz z żoną do Rosji Radzieckiej, gdzie nadal pisał dla prasy, jednak trudne warunki i niebezpieczeństwa związane z toczącą się w dawnym imperium carów wojną domową sprawiły, że po dwóch latach Singerowie wrócili do Warszawy. W tym samym czasie ukończył Izrael Joszua Singer Perły, które zachwyciły Abraham Cahana, wydawcę amerykańsko-żydowskiej gazety w jidysz The Forward. W ten sposób pisarz dostał pracę jako korespondent periodyku i nawiązał kontakty, dzięki którym wyemigrował później do Stanów Zjednoczonych, co jemu i Izaakowi uratowało życie. W 1924 ukazało się poświęcone rewolucji bolszewickiej opowiadanie Liuk, a w 1932 r. Izrael debiutował w charakterze powieściopisarza rozgrywającą się w społeczności Chasydów fabułą Josie Kałb, wydaną w USA jako Sinner.

Izrael Joszua Singer w Ameryce

W 1934 r. osiadł na stałe w Stanach Zjednoczonych, gdzie kontynuował swoją współpracę z The Forward i twórczość literacką. Niedługo później, uciekając przed biedą i coraz groźniejszymi nastrojami antysemickimi, dołączył do niego młodszy brat, Izaac, któremu pomógł zaaklimatyzować się w nowym kraju oraz rozpocząć dziennikarsko-pisarską karierę.

W 1936 r. opublikował Braci Aszkenazy, uznawanych niekiedy za najwybitniejszą powieść w języku jidysz i ze względu na tematykę, ale też walory literackie, porównywaną do Ziemi obiecanej Reymonta. Co ciekawe, pierwszy polski przekład tej narracji ukazał się jeszcze przed wojną na łamach żydowskiego (lecz polskojęzycznego) periodyku Nasz Przegląd. Ostatnia powieść jego pióra, wydana w Ameryce w 1943 r. Rodzina Karnowskich, z kolei na polskie tłumaczenie musiała czekać aż do lat 90-tych XX w.

Na początku drugiej dekady XXI w. za sprawą wydawnictwa FameArt, w ręce polskich czytelników trafiły też wreszcie najlepsze tomy opowiadań pisarza: Na obcej ziemi i Perły. W 2022 r. oficyna ta zdecydował się dokonać pierwszego polskiego tłumaczenia powieści, której autorem jest także Izrael Joszua Singer. Towarzysz Nachman to epicka opowieść o zderzeniu człowieka z ideologią i nurtem historii, o walce starego odchodzącego świata z nowym – pod każdym względem wielka literatura w najlepszym wydaniu.