Nie znaleziono wyników
Zmarły w 1923 r. czeski pisarz i publicysta. Jeden z najpopularniejszych czeskich twórców XX wieku. Do kanonu światowej literatury, a nawet popkultury, przeszedł dzięki stworzonej przez siebie postaci dobrego wojaka Szwejka. Przygody dobrego wojaka Szwejka Jaroslav Hašek pisał do samej śmierci, a ich czwarty, ostatni tom pozostał nieukończony.
Jaroslav Hašek urodził się w 1883 r. w Pradze, jako pierworodny syn Josefa i Kateriny Hašków. Rodziny zarówno ojca i matki pochodziły ze wsi i będący słabego zdrowia Jaroslav, wraz z młodszym bratem Bohuslavem, niemałą cześć wczesnego dzieciństwa spędził u dziadka ze strony matki. Mimo nierzadko gwałtownych dziecięcych nieporozumień, z bratem miał bardzo silną więź. Rok po śmierci pisarza Bohuslav zapił się na śmierć.
Krótko po rozpoczęciu przez Haška nauki w gimnazjum, zmarł jego ojciec, który pracował jako nauczyciel matematyki. Niemal całe dorosłe życie miał on problemy z nadużywaniem alkoholu i to właśnie alkohol, a nie rak, na którego chorował, był bezpośrednią przyczyną jego zgonu. Kiedy zabrakło Josefa, rodzina popadła w ubóstwo. Z powodu udziału w antyniemieckich zamieszkach w Pradze, Jaroslavowi nie udał mu się ukończyć gimnazjum. Naukę kontynuował w Akademii Handlowej, wtedy tez po raz pierwszy spróbował swoich sił w humoreskach. Bezpośrednio po ukończeniu szkoły zatrudnił się w Banku Slavia, ale dość szybko zmienił zawód i zaczął utrzymywać się z dziennikarstwa.
Na długo zanim zostały spisane pierwsze przygody dobrego wojaka Szwejka, Jaroslav Hašek szukał swojej życiowej i artystycznej drogi wśród czeskich anarchistów i bohemy (był członkiem literackiej grupy Anarchistyczni Burzyciele). W towarzystwie brata przemierzył pieszo niemałą część Czech, Słowacji, Węgier i Galicji. Imał się różnych zajęć, pracował m.in. jako sprzedawca psów. Motyw handlu psami pisarz wykorzystywał później wielokrotnie w swoich opowiadaniach i humoreskach (m.in. zbiór Mój handel psami). Także redagując kolejne przygody dobrego wojaka Szwejka, Hašek powracał do psich wątków.
W 1907 r. poznał Jarmilę Mayerową, dla której próbował się ustatkować. W 1908 r. rozpoczął współpracę z czasopismem dla kobiet Ženský obzor, a rok później wydał ponad 60 opowiadań. Został również redaktorem czasopisma Svět zvířat, jednak nie zagrzał tam długo miejsca, ponieważ szybko został zwolniono za żarty z czytelników. W 1910 r. udało mu się mimo wszystko ożenić z Jarmilą. Małżeństwo przetrwało kilkanaście miesięcy i po tym, jak Hašek, po próbie sfingowania własnej śmierci, wylądował w szpitalu psychiatrycznym, Jarmila wróciła do rodziców, aczkolwiek ich związek nie został nigdy formalnie rozwiązany. W 1911 r. pisarz założył Partię Umiarkowanego Postępu w Granicach Prawa będącą satyrą na ówczesne życie polityczne.
W tym samym roku co Partia Umiarkowanego Postępu w Granicach Prawa narodził się również dobry wojak Szwejk. Jaroslav Hašek swojego najsłynniejszego bohatera powołał do życia w serii opowiadań, które zostały zebrane w 1912 r. w tomie Dobry wojak Szwejk i inne osobliwe historyjki. Zresztą wojenne przygody samego pisarza niewiele ustępują perypetiom wymyślonym na potrzeby książki. Hašek do CK armii wstąpił na ochotnika w 1915 r. i po kilku miesiącach trafił na front wschodni. Tam specjalne dał się pojmać i został rosyjskim jeńcem. W Rosji, także na ochotnika, zgłosił się do Korpusu Czechosłowackiego w Kijowie, w którym został pisarzem pułkowym, a później redagował pismo Čechoslovan. Kiedy wybuchła rewolucja październikowa, dołączył do Armii Czerwonej i wstąpił do czeskiej socjaldemokratycznej partii robotniczej, pełniąc w niej rolę komisarza politycznego i dziennikarza. W Rosji przebywał aż do 1920 r., przemieszczają się po całym terytorium kraju. Niedługo przed powrotem do ojczyzny ożenił się z Aleksandrą Grigoriewną Lwową. Jego powrót do Czechosłowacji pod koniec 1920 r. wywołał wiele podejrzeń wśród władz młodego państwa, pisarzowi groziło nawet postępowanie w sprawie dezercji i bigamii.
Od 1921 r. Jaroslav Hašek zajmował się wyłącznie pracą literacką. W ciągu trzech lat ukazały się 4 tomy jego, mającej zdecydowanie antywojenny wydźwięk, książki Przygody dobrego wojaka Szwejka podczas wojny światowej. Hašek ostatniej części przygód swojego kultowego bohatera już nie dokończył. Zmarł w 1923 r.