Nie znaleziono wyników
Zmarły w 1912 r. niemiecki powieściopisarz, jeden z pierwszych nowoczesnych twórców rozumianej współcześnie literatury popularnej. Znany przede wszystkim z awanturniczych i przygodowych historii osadzonych w egzotycznej scenerii orientu i Dzikiego Zachodu. Jego najsłynniejsi bohaterowie to Old Shatterhand i dzielny wódz Apaczów Winnetou. Karol May książki w imponujących nakładach sprzedawał jeszcze za swojego życia, szacuje się, że na całym świecie dotychczas sprzedano ich grubo ponad 200 milionów egzemplarzy w tłumaczeniu na kilkadziesiąt języków. Aktualnie, ponad sto lat po swojej śmierci, wciąż jest on jednym z najpopularniejszych i najlepiej się sprzedających niemieckich pisarzy wszechczasów.
Karol Friedrich May urodził się w 1842r. w saksońskim Ernstthal w rodzinie skromnych tkaczy. Był piątym z 14-ga potomków i jedynym synem spośród 5-ga dzieci Heinricha i Christiane May, które przeżyły wczesne dzieciństwo. Z tego powodu rodzicom bardzo zależało na zapewnieniu mu wykształcenia. Mimo ograniczonych możliwości nie szczędzili wysiłków, by Karol dostał szansę na lepszy los niż ten będący ich udziałem. Podobno w ramach ćwiczenia nie tylko młody Karol May książki czytał, ale i przepisywał całe tomy. Już jako sławny pisarz opowiadał on jakoby do 5 roku życia był niewidomy, jednak poza słowami pisarza nie ma na to żadnych dowodów i wielu biografów powątpiewa w prawdziwość tej historii. Po ukończeniu w 1856 r. szkoły ludowej w Ernstthal May, dzięki spadkowi matki, kontynuował naukę w seminarium nauczycielskim w Waldenburgu, z którego za różnorodne przewinienia, w tym kradzieże, został wydalony. Ostatecznie udało mu się dokończyć edukację w podobnej instytucji w Plauen, jednak szybko stracił zdobyte z trudem uprawnienia do nauczania z powodu wyroku za kradzież.
W następnych latach próbował on utrzymywać się z korepetycji, kompozycji i publicznej deklamacji. Już w połowie lat 60-tych XIX w. trafił za oszustwa na 4 lata do Domu Pracy. Podczas odbywania wyroku spisał Karol May książki, które planował napisać w przyszłości. Niektóre utwory z listy rzeczywiście ujrzały światło dzienne. Jednak zanim do tego doszło, przez wiele lat przyszły pisarz kontynuował swoje awanturnicze życie. Wkrótce po wyjściu został ponownie aresztowany, jednak zbiegł z transportu więźniów. Uciekł do Czech, gdzie został zatrzymany za włóczęgostwo i na podstawie listu gończego wydalony do Saksonii. Odsiedział 4 lat w Zakładzie Wychowawczym w Waldheim, w którym duży wpływ na niego miął miejscowy duchowny Johannesa Kochta. Po odzyskaniu w 1874 r. wolności wrócił do rodzinnego domu i oddał się pisaniu, a jego pojedyncze utwory zaczęły ukazywać się drukiem. Wkrótce znalazł zatrudnienie jako redaktor w drezdeńskim wydawnictwie Heinrichem Gottholdem Münchmeyerem, a niedługo później przeniósł się do wydawnictwa Bruno Radelliego, by po niedługim czasie spróbować swoich sił jako pełnoetatowy pisarz. Na prawdziwy swojej książki Karol May musiał jednak czekać jeszcze długo.
W 1880 r. May zaczął publikować w prasie swój cykl orientalny lub arabski, co trochę ustabilizowało jego sytuację finansową. W tym samym roku pisarz ożenił się z Emmą Pollmer, z którą rozwiódł się po blisko 23 latach małżeństwa. Niedługo później odnowił też kontakt z Münchmeyerem, dla którego napisał 5 powieści brukowych. Prawdziwym przełomem w jego karierze była jednak zawarta w na początku następnej dekady umowa z wydawcą Friedrichem Ernstem Fehsenfeldem, który wydał jego najpopularniejsze utwory w książkowym formacie w ramach cyklu Carl May’s Gesammelte Reiseromane (później Karl May’s Gesammelte Reiseerzählungen). Seria odniosła ogromny sukces i przyniosła autorowi niemałą popularność i pieniądze. Opublikowane w niej zostały historie składające się na cykl orientalny, a także po raz pierwszy opowieści autora z Dzikiego Zachodu. Swoją najsłynniejszą powieść Winnetou Karol May w ręce czytelników oddał w 1893 r. Dzieje dzielnego i honorowego wodza Apaczów oraz jego białego brata Old Shatterhanda to do dziś, znana na całym świecie, absolutna klasyka literatury dziecięcej i młodzieżowej. Co ciekawe, autor z biegiem czasu coraz bardziej utożsamiał się z wykreowaną przez siebie postacią i legendą Old Shatterhanda; swój dom nazwał willą Shatterhanda, odpisywał też na listy czytelników podpisując się tym imieniem, a nawet sprawił sobie na zamówienie taką samą broń, jaką posługiwał się jego bohater. Za pomocą konfabulacji kreował też własna legendą jako słynnego podróżnika, tłumacza egzotycznych języków, wywołał nawet ogólną konsternację podając się za następcę Winnetou i wodza Apaczów. Co nawet ciekawsze, w zasadzie wszystkie swoje słynne dziejące się w dalekich krainach historie, w tym tę o Winettou, Karol May napisał, nigdy nie podróżując. Dopiero w 1899 r. wybrał się w swoją pierwszą egzotyczną podróż do krajów Orientu, a w 1908 r. wraz z drugą żoną odwiedził Amerykę. Podczas obu podróży pisarz przeżył bolesne rozczarowanie wynikające ze zderzenia swoich fantazji z rzeczywistością. Zmarł w Radebeul w 1912 r.