Maria Pawlikowska-Jasnorzewska

Wyniki wyszukiwania, prezentowane na stronie, dopasowane są do kryteriów wyszukiwania podanych przez użytkownika. Staramy się wyróżniać produkty, które mogą szczególnie zainteresować naszych użytkowników, używając w tym celu oznaczenia Bestseller lub Nowość. Pozycje na liście wyników wyszukiwania mogą być również sortowane - parametr sortowania ma pierwszeństwo nad pozostałymi wynikami.

Zmarła w 1945 r. na emigracji w Wielkiej Brytanii polska poetka i dramatopisarka, jedna z najważniejszych postaci polskiej kultury międzywojennej. Mistrzyni miniatur poetyckich i autorka przepięknych erotyków. Córka, wnuczka i siostra słynnych malarzy i siostra znanej satyryczki oraz etatowej skandalistki dwudziestolecia międzywojennego, Magdaleny Samozwaniec. Za swoje wiersze Maria Pawlikowska-Jasnorzewska była ceniona przez największych współczesnych jej poetów. Jej twórczość należy do ścisłego kanonu polskiej liryki XX w.

Kobieta, która do historii przeszła pod nazwiskami dwóch swoich mężów jako Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, urodziła się w 1881 r. jako Maria Janina Teresa Kossak w zacnej i poważanej szlacheckiej rodzinie powszechnie podziwianych artystów. Jej dziadek, Juliusz Kossak, był jednym na najsłynniejszych polskich malarzy, specjalizującym się w malarstwie historycznym, powszechnie podziwianym za wspaniałe wizerunki koni. Jego syn, a ojciec Marii, Wojciech Kossak, odziedziczył talent i zawód po rodzicu, zyskując podobną mu sławę i popularność. Polacy pamiętają m.in. jako współautora panoramy racławickiej oraz twórcę portretu Józefa Piłsudskiego na Kasztance. Malarzem był również kontynuujący rodzinne tradycje malarstwa historycznego brat poetki, Jerzy, który jednak w powszechnej opinii nie dorównywał talentem obu swoim słynnym przodkom.

Maria została wychowana w tradycji szlachecko-ziemiańskiej i ze względu na słabe zdrowie odebrała jedynie domowe, choć gruntowne wykształcenie. Nazywana przez bliskich pieszczotliwie Lilką, wychowywana była jak na tamte czasy bardzo liberalnie. Od dzieciństwa i wczesnej młodości obracała się wśród artystów i najwybitniejszych postaci swojej epoki. W Kossakówce, podkrakowskim dworku rodziny Kossaków bywała cała galicyjska i szerzej – polska, śmietanka towarzyska, m.in.: Henryk Sienkiewicz, Ignacy Jan Paderewski, Wincenty Lutosławski. Zanim zaprezentowała oficjalnie światu swoje wiersze, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska myślała o poświeceniu się malarstwa, przez pewien czas uczęszczała nawet jako wolna słuchaczka na zajęcia w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, ostatecznie jednak zwyciężyła miłość do literatury.

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska – wiecznie zakochana Poetka Miłości

Co najlepiej pokazują jej wiersze, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska miłość traktowała niezwykle poważnie, i to właśnie na jej poszukiwaniu skoncentrowane było życie poetki. Za mąż wychodziła aż trzy razy, jednak pierwsze małżeństwa dość szybko okazały się pomyłką. Po raz pierwszy na ślubnym kobiercu stanęła w 1915 r. z Władysławem Brzozowskim, jednak już jesienią następnego roku młoda mężatka zapłonęła uczuciem do poznanego w Zakopanem Jana Henryka Gwalberta Pawlikowskiego. W 1919 r. oficjalnie stwierdzono nieważność jej pierwszego małżeństwa i jeszcze w tym samym roku wyszła za ukochanego. Szczęście jednak nie trwało długo podobnie jak wierność kochliwego Pawlikowskiego. Ostatecznie po drugim mężu wkrótce poetce zostały jedynie, nie zawsze dobre, wspomnienia i nazwisko.

Jeszcze przed prawnym unieważnieniem tego związku, które miało miejsce w 1929 r., małżonkowie znaleźli się w faktycznej separacji, a światowa, znająca języki Maria podczas jednej ze swoich licznych podróży przeżyła namiętny romans z pilotem i poetą, Sarmento de Beiresem. W 1931 r. został żona po raz ostatni i ze swoim z wybrankiem, oficerem lotnictwa, Stefanem Jasnorzewskim spędziła resztę życia. Po wkroczeniu Wehrmachtu do Polski wyjechała wraz mężem najpierw do Francji, a później do Wielkiej Brytanii. Nigdy nie wróciła już do ojczyzny, w 1945 r. zmarła na raka w Manchesterze i tam została pochowana.

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska wiersze nie tylko o miłości

Swoje pierwsze literackie kroki poetka stawiała w pierwszej połowie lat 20-tych. Przyjaźniła się ze skamandrytami i w jej wczesnej twórczości można dostrzec wpływy poetyckich założeń grupy. Pierwsze wiersze i debiutancki tomik Niebieskie migdały Maria Pawlikowska-Jasnorzewska opublikowała w 1922 r., a 2 lata później sztuką Szofer Archibald debiutowała w charakterze dramatopisarki. Spod jej pióra wyszło kilkanaście sztuk, głównie komedii, z których większość uważano za nad wyraz śmiałe obyczajowo. Za dyżurną gorszycielką przedwojennej Polski uznawano jednak jej siostrę Magdalenę Samozwaniec, Maria zaś postrzegana, w czym nie mały udział miała jej poezja, była jako kobieta pełna uroku i wdzięku.

W pierwszym okresie swojej twórczości (ok. 1922-27) pisze Maria Pawlikowska-Jasnorzewska wiersze afirmujące życię i miłość, subtelne erotyki i wiersze oparte na koncepcie, które przyniosły jej uznanie współczesnych. Wydany w 1928 r. tom Cisza leśna zwiastuje już zmianę poetyki jej utworów. Pojawia się w nich motyw przemijania, śmierci i ulotności oraz fascynacja naturą, a także, w nieco późniejszych latach, kulturą wschodu.

Przez cały okres międzywojenny poetka bierze aktywny udział w życiu literackim i kulturalnym II Rzeczpospolitej. Należy do polskiego Pen Clubu, publikuje w Wiadomościach literackich, Czasie, Tygodniku Ilustrowanym. Wystawiane są jej sztuki i wychodzą kolejne, ciepło przyjmowane, zbiory jej poezji. W 1934 r. Maria Pawlikowska-Jasnorzewska została odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi.