Tadeusz Różewicz

Wyniki wyszukiwania, prezentowane na stronie, dopasowane są do kryteriów wyszukiwania podanych przez użytkownika. Staramy się wyróżniać produkty, które mogą szczególnie zainteresować naszych użytkowników, używając w tym celu oznaczenia Bestseller lub Nowość. Pozycje na liście wyników wyszukiwania mogą być również sortowane - parametr sortowania ma pierwszeństwo nad pozostałymi wynikami.

Zmarły w 2014 r. polski poeta, dramaturg, prozaik oraz scenarzysta. Jeden z najwybitniejszych i najwszechstronniejszych twórców w powojennej historii polskiej literatury. Żołnierz Armii Krajowej odznaczony Medalem Wojska Polskiego i Krzyżem Armii Krajowej Pisarz i poeta prawdziwej awangardy. Dramatem Kartoteka Tadeusz Różewicz stworzył polską odmianę teatru absurdu. Artysta wiecznie poszukujący, niebojący się eksperymentów formalnych. Styl jego poezji, nazywany rożewiczowskim charakteryzuje się zupełnie nowatorskim podejściem do języka i klasycznych zasad wersyfikacyjnych. Różewicz porzuca kunsztowną formę wersyfikacyjną i wyrafinowane środki stylistyczne na rzecz prostoty i surowości wypowiedzi. Jego leksyka jest prosta, potoczna, ma odsyłać do sensu, nie skupiając zbytniej uwagi na estetyzacji języka. Wielokrotnie wymieniany jako kandydat do literackiej Nagrody Nobla.

Tadeusz Różewicz urodził się w 1921 r. w Radomsku, jako czwarte z pięciorga dzieci Władysława i Marii Różewiczów. Ojciec poety był niższym urzędnikiem państwowym, natomiast matka zajmowała się dziećmi i domem. Tadeusz był uczniem Gimnazjum im. Feliksa Fabianiego w Radomsku, gdzie uzyskał małą maturę (egzamin kończący 4-letnie gimnazjum). Po niedanych egzaminach do liceum pedagogicznego w Piotrkowie Trybunalskim, chciał zdawać do Liceum Leśnego w Żyrowicach lub szkoły Marynarki Handlowej w Gdyni, jednak wybuch wojny pokrzyżował te plany. Chociaż na dobre wiersze Tadeusz Różewicz zaczął pisać w latach 40-tych, już przed wojną wykazywał zainteresowania literackie. Zawdzięczał je starszemu bratu, Januszowi, który wprowadzał go w świat klasycznej i nowoczesnej literatury, a także sam wykazywał niemały talent poetycki, tuż przed matura wygrywając nawet konkurs magazynu Polska Zbrojna. Janusz młodszego brata wciągnął nie tylko w świat poezji i literatury, ale i do konspiracji. Po krótkim szkoleniu w podziemnej szkole podchorążych Tadeusz Różewicz został żołnierzem Armii Krajowej o pseudonimie Satyr. To właśnie w AK-owskiej partyzantce zaczął rozwijać swój talent poetycki, który dowództwo postanowiło wykorzystać dla podniesienia morale żołnierzy, powierzając mu redakcję pisma Czyn Zbrojny. Po raz pierwszy swoje, zebrane w oddzielne wydawnictwo, wiersze Tadeusz Różewicz opublikował w 1944 r. Wydany wspólnie z Januszem tomik Echa leśne oprócz poezji zawierał jeszcze inne krótkie formy: humoreski, wywiady i prozę patriotyczną. Janusz Różewicz został w tym samym roku aresztowany i rozstrzelany przez Niemców.

Tadeusz Różewicz – wiersze jakich nie było nigdy wcześniej

Po wojnie Tadeusz Różewicz zamieszkał początkowo w Częstochowie skąd został szybko ściągnięty do Krakowa przez zafascynowanego talentem młodego poety Juliana Przybosia. W Krakowie zdał maturę i rozpoczął studia na historii sztuki, których jednak nie ukończył. Dołączył za to do Neoawangardy Krakowskiej i przyjaźnił się z czołowymi postaciami tamtejszego życia kulturalnego: Tadeuszem Kantor, Jerzym Nowosielskim, Andrzejem Wajdą, Tadeuszem Borowskim. W 1947 r. ukazał się tom jego poezji pt. Niepokój, a rok później Czerwona rękawiczka. Już publikując swojej wczesne wiersze, Tadeusz Różewicz nie tylko udowadniał, że jest poetą niezwykle utalentowanym, ale też całkowicie niezależnym. Eksperymenty formalne, elementy ekspresjonizmu i gorzki ton jego poezji w dobie socrealizmu nie tylko nie zyskiwały mu bowiem przychylności nowej władzy, ale i ściągały liczne oskarżenia o nihilizm.

Na początku nowej dekady poeta wyjechał na rok do Budapesztu. Tam dzięki dystansowi do polskiego środowiska artystycznego sięgnął po nieco inna tematykę. Po powrocie do Polski zamieszkał w Gliwicach, starając się odseparować od silnej krytyki swojej twórczości. W 1968 r. przeprowadził się do Wrocławia, w którym mieszkał aż do śmierci. Sytuację poety poprawiła odwilż październikowa, która polskiej kulturze przyniosła powiew wolności. Przez kolejne dekady poetyckiej twórczości doskonalił swój warsztat i wypracował własną poetykę zwaną wierszem (stylem) różewiczowskim. Za wiersze zebrane w tomie Matka odchodzi Tadeusz Różewicz został uhonorowany w 2000 r. Nagrodą Nike.

Tadeusz Różewicz i Kartoteka

Wydrukowanym po raz pierwszy w 1960 r. dramatem Kartoteka Tadeusz Różewicz zapisał się trwale w historii polskiego teatru. Wielu uważa utwór ten za najdonośniejsze i najbardziej rewolucyjne dzieło w całym bogatym dorobku artysty, który za jego sprawa uznawany jest za prekursora teatru absurdu w Polsce. Sztuka weszła także do kanonu teatru europejskiego. W 1993 r. projektem Kartoteka rozrzucona Tadeusz Różewicz wrócił do swojego najsłynniejszego tekstu, dokonując jego autorskiej reinterpretacji.

Odpowiednie dać rzeczy słowo – Tadeusz Różewicz i jego proza 2015

Chociaż największa sławę zdobył jako poeta i dramaturg, prozatorski dorobek Tadeusza Różewicza także robi niemałe wrażenie. Już w latach 50-tych ukazały się pierwszy zbiór opowiadań jego autorstwa zatytułowany Opadły liście z drzew. W następnych dekadach ukazywały się kolejne książki. Ostatni zbiór, Flagi, w ręce czytelników trafił w 2013 r. Dwa lata później, premierę miał zawierający opowiadania pisarza w interpretacji Wojciecha Pszoniaka, audiobook pt. Odpowiednie dać rzeczy słowo. Tadeusz Różewicz był również utalentowanym scenarzystą. Współtworzył scenariusze do 9 filmów swojego brata, Stanisława także współpracował z Kornelem Filipowiczem. Był również twórcą autorskiej odmiany prozy nazywanej niegdyś varia, a przez niego śmietnikiem.