Thomas Bernhard

Wyniki wyszukiwania, prezentowane na stronie, dopasowane są do kryteriów wyszukiwania podanych przez użytkownika. Staramy się wyróżniać produkty, które mogą szczególnie zainteresować naszych użytkowników, używając w tym celu oznaczenia Bestseller lub Nowość. Pozycje na liście wyników wyszukiwania mogą być również sortowane - parametr sortowania ma pierwszeństwo nad pozostałymi wynikami.

Zmarły w 1989 r. austriacki prozaik i dramaturg. Uważany za jednego z najwybitniejszych pisarzy austriackich drugiej połowy XX w. Za swoje książki Thomas Bernhard był wyjątkowo wysoko ceniony za granicą, w Austrii z kolei, bywał oskarżany o brak patriotyzmu i kalanie własnego gniazda. W 1970 r. został uhonorowany jedną z najbardziej prestiżowych nagród literackich przyznawanych w kręgu niemieckojęzycznym – nagrodą Georga Büchnera.

Thomas Bernhard urodził się w 1931 r. w Heerlen w Holandii jako nieślubne dziecko pokojówki Herty Fabjan i Aloisa Zuckerstaettera, stolarza i drobnego przestępcy. Thomas nigdy nie poznał swojego biologicznego ojca, który odmówił uznania syna. Wczesne dzieciństwo spędził w Wiedniu, gdzie mieszkał z dziadkami. Po zamążpójściu matki przeniósł się razem z nią do bawarskiego Traunstein. Naukę rozpoczynał w Seekirchen, później zaś uczęszczał do szkoły z internatem Johanneum. Chociaż od dziecka wykazywał muzyczne i artystyczne zdolności w 1947 r. zakończył edukację, aby rozpocząć kupiecką praktykę zawodową. Ciężka choroba płuc zmusiła go jednak do weryfikacji życiowych planów. W latach 1949-1951 Thomas Bernhard przebywał na leczeniu w sanatorium Grafenhof, gdzie poznał starszą od siebie o 37 lat Hedvig Stavianicek, kobietę która zmieniła całe jego życie. To właśnie ją pisarz określał później jako swojego Lebensmenscha (wymyślony przez niego neologizm oznaczający kluczową dla losu danej osoby postać). Mecenat zamożnej przyjaciółki pozwolił Bernhardowi na prace twórczą i poświecenie się wyłącznie literaturze. Nie ma wątpliwości, z bez Hedvig Stavianicek nie byłoby go jako pisarza. Dzieł tj. Suterena, Oddech czy Mróz Thomas Bernhard bez jej wsparcia nigdy by nie stworzył. Dzięki zdjęciu z jego barków trosk materialnych, mógł on pozwolić sobie także na studia artystyczne (od 1955 do 1957 r. studiował aktorstwo w salzburskim Mozarteum) oraz rozwijanie swoich muzycznych zainteresowań.

Thomas Bernhard zmarł w 1989 r. w Ohlsdorfie, dokąd przeniósł w połowie lat 60-tych. (w domu, w którym mieszkał znajduje się obecnie muzeum pisarza). W swoim testamentem artysta po raz ostatni wywołał skandal, zabraniając wydawania jego niepublikowanych tekstów oraz wystawiania sztuk na terenie Austrii. Został pochowany w Wiedniu, obok Hedvig Stavianicek.

Twórczość Thomasa Bernharda

W 1963 r. powieścią Mróz Thomas Bernhard debiutował jako prozaik. Już w tej pierwszej fabule ujawnił się jego charakterystyczny styl; prowadzenie narracji poprzez długie introspekcyjne monologi bohaterów, oraz zainteresowanie analizą psychologiczną jednostek szczególnie wrażliwych, ich cierpienia, a także obsesja śmierci, która przewijać będzie się przez całą jego twórczość. Miało to oczywiście związek z życiem w cieniu nieuleczalnej choroby oraz introwertycznym bólem istnienia odczuwanym przez artystę, poczuciem wyobcowania i niezrozumienia. Za Mróz Thomas Bernhard został doceniony w 1965 r. Nagrodą Literacką miasta Bremy.

W usta bohaterów swoich powieści i dramatów pisarz z upodobaniem wkładał też mocne, nieprzebierające w słowach, skierowane przeciwko tępej ludzkości, monologi, krytykujące tradycyjnie ważne dla Austriaków wartości, instytucje czy postaci tj. państwo (często określane jako Katolicko-Narodowo-Socjalistyczne), czy powszechnie podziwiani artyści. Było to źródłem wielu kontrowersji oraz zarzutów kierowanych wobec pisarza, który jednak nigdy nie przejmował się takimi drobnostkami i z upodobaniem wywoływał kolejne skandale.

Jedna z jego powieść , Wycinka, czekała wiele lat na publikacje, ze względu na oskarżenie o zniesławienie, które w związku z tym tekstem wysuwał jeden z przyjaciół autora. Także większość sztuk Bernharda, na czele z Placem Bohaterów (1988), było ostro krytykowanych prze środowiska konserwatywne za ich antyaustriacki wydźwięk.

Cała proza artysty jest dość mroczna, nieustająco skoncentrowana na problemie samotności i pragnienia doskonałości prowadzącej do autodestrukcji (Mróz, Przegrany, Wymazywanie). Rozważania pisarza zaś, choć przebiegają różnymi torami, nieodmiennie prowadzą do refleksji na temat śmierci.