Zbigniew Herbert

Wyniki wyszukiwania, prezentowane na stronie, dopasowane są do kryteriów wyszukiwania podanych przez użytkownika. Staramy się wyróżniać produkty, które mogą szczególnie zainteresować naszych użytkowników, używając w tym celu oznaczenia Bestseller lub Nowość. Pozycje na liście wyników wyszukiwania mogą być również sortowane - parametr sortowania ma pierwszeństwo nad pozostałymi wynikami.

Zmarły w 1998 r. polski poeta i eseista. Jeden z najwybitniejszych, obok Czesława Miłosza i Wisławy Szymborskiej, poetów drugiej połowy XX w. Autor poetyckiego cyklu Pan Cogito. Poprzez swoje eseje i wiersze Zbigniew Herbert przywracał powojennej polskiej kulturze klasyczne kategorie estetyczno-etyczne. Osiągnął status praktycznie niekwestionowanego autorytetu moralnego. W artystycznym dorobku zgromadził ponad 20 krajowych i zagranicznych nagród literackich. Od lat 70-tych nieustannie wymieniany w kontekście literackiego Nobla, tej nagrody się nie doczekał. Pośmiertnie wyróżniony orderem Orła Białego. Jego prace zostały przełożone na 38 języków.

Zbigniew Bolesław Ryszard Herbert urodził się w 1924 r. we Lwowie jako drugie z trojga dzieci Bolesława i Marii Herbertów. Jego ojciec należał do Legionów i brał udział w obronie Lwowa, prawnik z wyksztalcenie, zajmował stanowisko dyrektora banku. Młody Zbigniew rozpoczął naukę w VIII Państwowym Gimnazjum im. Króla Kazimierza Wielkiego we Lwowie. Podczas okupacji niemieckiej edukację kontynuował w podziemiu. W 1943 r. zdał konspiracyjną maturę i na tajnym Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie uczęszczał na studia polonistyczne. W owym czasie podejmował się różnych zajęć zarobkowych; był m.in. w produkującym szczepionkę na tyfus, Instytucie prof. Rudolfa Weigla, karmicielem wszy zdrowych. W 1944 r. opuścił Lwów i wyjechał do Krakowa. Po wojnie ukończył 3-letnie studia na krakowskiej Akademii Handlowej. Od 1947 r. w Toruniu studiował prawo, zakończone dyplomem magisterskim w 1949 r., i filozofię. Do 1949 r. mieszkał w Sopocie, następnie na krótko osiadł w Toruniu. Pracował w Narodowym Banku Polskim w Gdyni, jako redaktor w Przeglądzie Kupieckim, a także w biurze Oddziału Gdańskiego Związku Literatów Polskich oraz w Muzeum Okręgowym w Toruniu. Od 1951 r. kontynuował studia filozoficzne na Uniwersytecie Warszawskim. Chociaż od dłuższego czasu już Zbigniew Herbert wiersze pisał regularnie, jako poeta debiutował dopiero w 1950 r. (na łamach Dziś i jutro oraz w Tygodniku Powszechnym). Publikował w prasie od końca lat 40-tych. Były to głównie teksty poświęcone literaturze i sztuce, przeważnie w niszowych,, w większości katolickich periodykach. W 1953 r., po przekazaniu Tygodnika Powszechnego Paksowi zerwał współpracę z czasopismami wydawanymi przez stowarzyszenie. W tym okresie imał się różnych zajęć: pracował sporządzając kwerendy biblioteczne, jako starszy asystent w Centralnym Biurze Studiów i Projektów Przemysłu Torfowego Torfprojekt, a dzięki pomocy Stefan Kisielewskiego dostał posadę dyrektora biura Zarządu Głównego Związku Kompozytorów Polskich.

Pierwsze wiersze Zbigniewa Herberta

Przełomem w życiu poety okazał się rok 1956. Odwilż i odejście od estetyki socrealizmu otworzyły mu drzwi do kariery literackiej. W 1956 r. ukazał się jego debiutancki tomik Struna światła. Umieszczone w nim wiersze Zbigniew Herbert napisał w ciągu kilku poprzedzających publikację lat. Rok później w ręce czytelników trafił Hermes, pies i gwiazda, kolejny tom poezji jego pióra. Już te pierwsze zbiory poetyckie zostały dobrze przyjęte, co znacząco zmieniło pozycję autora. Należący do Związku Literatów Polskich poeta dostał przydział na kawalerkę w stolicy i stypendium dewizowe.

Zbigniew Herbert – Barbarzyńca w ogrodzie europejskiej kultury

Pozwoliło mu to na odbycie pierwszej podróży po Europie. Zafascynowany kulturą i tradycją śródziemnomorza Herbert udał się do Francji i Włoch, odwiedził również Anglię. Wyprawa ta trwała dwa lata i do kraju poeta powrócił dopiero w 1960 r. Jednak to nie wiersze Herbert przywiózł z tego wyjazdu. Owocem podróży do kolebki europejskiej kultury był zbiór esejów Barbarzyńca w ogrodzie, poświęcony sztuce i kulturze Italii oraz Francji. Od tego momentu poeta podróżuje niemal ciągle, spędzając większość czasu zagranicą, mieszka m.in. w Paryżu (gdzie w 1964 r. odbiera Nagrodę Kościelskich), Włoszech, Grecji, Niemczech i Stanach Zjednoczonych, wracając jedynie na krótko do kraju. Odwiedza również wielokrotnie Holandię, a jego fascynacja złotym wiekiem Niderlandów znalazła odbicie w wydanym w 1993 r. zbiorze szkiców pt. Martwa natura z wędzidłem.

Zbigniew Herbert, przesłanie Pana Cogito i poezja etycznego klasycyzmu

Swój najsłynniejszy tom poetycki pt. Pan Cogito Zbigniew Herbert wydał w 1974 r. Złożony z 40 utworów, 5. zbiór poezji, uważny jest za przełomowy w jego twórczości. Pojawiająca się w nim postać Pana Cogito prezentuje postawę moralno-estetyczną bliską systemowi wartości autora. Poprzez Pana Cogito Herbert, używając klasycznych kategorii moralno-estetycznych; harmonii, piękna i dobra, snuje zdystansowaną refleksję nad kondycją człowieka we współczesnym świecie.

Schyłek życia i ostatnie wiersze Zbigniewa Herberta

Na dłużej do Polski poeta wrócił w 1981 r. W stanie wojenny swoim autorytetem wspierał opozycję. Jego poezja była śpiewana przez bardów tamtego okresu: Gintrowskiego, Kaczmarskiego i Łapińskiego. Powstałe na początku lat 80-tych wiersze Zbigniew Herbert zebrał w tomiku Raport z oblężonego Miasta. W 1986 r. poeta wyjechał do Francji. Do kraju wrócił, ciężko już chory, dopiero w 1991 r. Mimo poważnych problemów ze zdrowiem, brał aktywny udział w życiu kulturalnym i publicznym pierwszych latach kształtowania się nowej polskiej rzeczywistości. W 1993 r. został uhonorowany członkostwem w Amerykańskiej Akademii Sztuk i Nauk (American Academy of Arts and Sciences), a w roku następnym udał się w swoją ostatnią podróż do Holandii. Zmarł w 1998 r. w Warszawie.