10 najlepszych książek na jesień

Agnieszka Błaszczyk 10.10.2024

Czytać warto zawsze.

Jesień ze swoimi długimi, chłodnymi wieczorami, to idealny moment, by otulić się kocem i popijając herbatę, zatopić się w lekturze. Wybraliśmy dla Was 10 propozycji, które uprzyjemnią wam ten jesienny czas.

W naszym zestawieniu staraliśmy się unikać bardzo znanych powieści, które znajdziecie w podobnych rankingach. Wybraliśmy naszym zdaniem najlepsze książki w swoich gatunkach, które jednocześnie nastrojem i tematyką dobrze wpisują się w długie jesienne wieczory. W przypadku niektórych propozycji akcja powieści rozgrywa się również podczas tej, dla jednych najpiękniejszej, dla innych najbardziej melancholijnej, pory roku.

Jakie powinny być idealne książki na jesienne wieczory?

Jesieniary odpowiedzą, że musza otulać jak ciepły koc i rozgrzewać serce jak ciepła herbata. Wielbiciele halloweenowych klimatów postawią na dreszczyk emocji i gęsią skórkę. A ci którzy nie znoszą jesieni i zimy najchętniej przeczytaliby coś tak angażującego, by zapomnieć, że do wiosny i lata jeszcze dobrych kilka miesięcy.

Gdybyście natomiast nas o to zapytali, odpowiedzielibyśmy bez wahania: Idealna lektura na jesienny wieczór to po prostu dobra książka. Dobra w swoim gatunku, świetnie napisana, angażująca czytelników i zapadająca w pamięć. Takie właśnie propozycje dla Was przygotowaliśmy. Jesieniary, halloweenowcy i tęskniący już za latem, też coś dla siebie na pewno tutaj znajdziecie!

Kryminały/Thrillery

Jesienny wieczór, tajemnicza mgła otulająca ulice, siąpiący z nieba deszcz, a my w wygodnym fotelu z kubkiem parującej herbaty i jakimś czworonogiem na kolanach – czy to nie jest idealna scenografia do czytelniczego zanurzenia się w mroczne kryminalne światy?

Na kartach powieściach grasują seryjni mordercy, trup ściele się gęsto, a mroczne tajemnice wychodzą na jaw, ale my wiemy, że to tylko fikcja, jesteśmy bezpieczni i nic złego nam nie grozi.

Wróć przed zmrokiem

Tego rodzaju ulgę zdecydowanie poczujecie, czytając thriller Wróć przed zmrokiem Riley’a Sagera. Mrożąca krew w żyłach powieść o nawiedzonym domu – to przecież najlepsza książka na halloweenowy wieczór.

W warstwie fabularnej książka Riley’a Sagera to historia Meggie Holt, która jako pięciolatka wraz z rodzicami wprowadziła się do wiktoriańskiej posiadłości. Nie minął jednak miesiąc, jak rodzina porzuciła cały swój dobytek i w środku nocy uciekła z wymarzonego domu.

Dorosła już dziewczyna chce poznać mroczne tajemnice tego domostwa i wyjaśnić wydarzenia z przeszłości. Czy ucieczka przed laty była spowodowana działaniem jakichś zjawisk nadprzyrodzonych?

Odważne młode kobiety

Na halloweenowych imprezach dużą popularnością cieszą się przebrania seryjnych morderców. Królują Hanibal Lecter i nożownik z serii filmów krzyk w charakterystycznej masce. W naszym zestawieniu nie mogło więc zabraknąć książki z motywem seryjnego zabójcy.

Osoby interesujące się true crime na pewno doskonale znają historię i zbrodnie Teda Bundy’ego. Jessica Knoll w książce Odważne młode kobiety inspiruje się makabrycznymi wydarzeniami z 1978 r. z miasta Tallahassee, ale jednocześnie odwraca perspektywę.

Najważniejsze w jej opowieści stają się ofiary mordercy, a nie on sam. Autorka odbiera sprawczość mężczyźnie i oddaje ją w ręce kobiet, które walczą o sprawiedliwość dla siebie i innych. Czyta się tę powieść jednym tchem, z narastającym poczuciem mocy.

Warto wybrać ją na jesienną lekturę, jeśli potrzebujemy nie tylko świetnej rozrywki, ale też psychicznego wzmocnienia.

Małomiasteczkowy

Jesienią warto przeczytać także książkę Tomasza Duszyńskiego Małomiasteczkowy, bo to właśnie podczas tej pory roku rozgrywa się akcja powieści. Nie znajdziemy w niej jednak opisów złotej polskiej jesieni. Rzecz dzieje się bowiem w listopadzie, kiedy piękne kolorowe liście są już tylko wspomnieniem.

Szary polski listopad zdecydowanie wzmacnia nastrój tego kameralnego, melancholijnego kryminału. Komisarz Konrad Cichecki wraca do Wiązowa, miasta swojej młodości. Oficjalnie – żeby spędzić trochę czasu z chorującym na raka ojcem. A nieoficjalnie? A to już musicie sami doczytać. Dodam tylko, że wraz z aspirantką Anną Rzecką zajmą się sprawą młodej kobiety, która zaginęła we Wrocławiu. Historia okaże się znacznie bardziej skomplikowana, a odpowiedzi na pojawiające się pytania trzeba będzie szukać w przeszłości. Autor kontynuuje opowieść o Annie Rzeckiej i Konradzie Cichecki w kryminale W imię ojców.

Powieści obyczajowe i romanse

W długie jesienne wieczory wyjątkowo dobrze smakują wielotomowe rodzinne sagi. Otuleni ciepłym kocem możemy zanurzyć się w świat miniony, obserwować codzienne życie bohaterów na przestrzeni kilkudziesięciu lat, przy okazji dowiadując się sporo o czasach i miejscach, w jakich rozgrywa się akcja.

Saga Kaszubska

Saga kaszubska Darii Kaszubowskiej rozpoczyna się w 1914 roku i opowiada o powikłanych losach rodzeństwa Stoltmanów, mieszkających na Kaszubach.

Uwikłani w historię, która nie oszczędza ich ziemi, starają się żyć w zgodzie ze swoimi przekonaniami, mimo że okoliczności społeczno-polityczne nakazują im opowiedzieć się, po której stronie stoją. Są Polakami czy Niemcami? W jakim języku chcą wychowywać swoje dzieci: polskim czy niemieckim. A oni czują się po prostu Kaszubami, są córkami i synami swojej małej ojczyzny i bez ustanku muszą walczyć o własną tożsamość.

Akt Trzeci

Jesień potrafi dać w kość. Brak słońca sprawia, że nastrój nam się obniża, pojawią się pesymistyczne myśli i zwątpienie. Warto sięgać wtedy po literaturę, która podniesie na duchu.

Taką moc ma powieść Aldony Reich Akt trzeci. Jej główną bohaterką jest Hanna Malewska, dojrzała kobieta, która doświadczyła w życiu wielkiej miłości, ale też ogromnej straty.

Niestety jej ukochany mąż, będący dla niej opoką i skałą, nagle zmarł. Autorka przeprowadza nas przez proces żałoby głównej bohaterki, dając jednak nadzieję, że nawet po takiej tragedii można się podnieść i rozpocząć tytułowy akt trzeci swojego życia.

Literatura piękna

W październiku ogłaszany jest werdykt Akademii Szwedzkiej, m.in. w dziedzinie literatury. Jesień więc to idealna pora, by czytać książki noblistów. W ubiegłym roku laureatem Literackiej Nagrody Nobla został Jon Fosse, norweski pisarz i autor sztuk teatralnych. Dlatego też zachęcamy was do zapoznania się z dziełami jego autorstwa.

Drugie imię, Septologia I–II

W Polsce utwory Fossego wydaje ArtRage w genialnych tłumaczeniach Iwony Zimnickiej. Dotychczas ukazały się Drugie imię, Septologia I–II, Białość oraz Ja to ktoś inny, Septologia III–V.

Twórczość noblisty jest fascynująca, ale niełatwa. Porusza tematy samotności, cierpienia, żałoby, sensu życia. Dla autora najważniejszym środkiem wyrazu jest język, który sprawia narracja całkowicie nas pochłania i hipnotyzuje.

To proza wymagająca uwagi, czasu, namysłu. Mimo że to niewielkie objętościowo utwory, nie przeczytacie ich w jeden wieczór. Są bowiem wielowarstwowe i gęste od znaczeń, metafor i symboli. Długie jesienne wieczory sprzyjają jednak uważnej lekturze, więc może warto dać nobliście szansę.

Literatura faktu

Halloween, uroczystość Wszystkich Świętych, Dzień Zaduszny – jesienią wspominamy naszych zmarłych, odwiedzamy ich groby, częściej myślimy o śmierci.

We współczesnej kulturze śmierć usunęliśmy z naszej codzienności. Kiedyś byłą częścią życia. Umierało się w domu, w otoczeniu rodziny. Każdy prędzej czy później się z nią zetknął, na przykład, uczestnicząc w pożegnaniu ciała, które odbywało się w domu zmarłego.

W ostatnich kilku dekadach zmieniły się nasze tradycje i zwyczaje pogrzebowe. Ciała do czasu pochówku przebywają w prosektoriach. Coraz częściej rodziny decydują się na kremację zmarłego czy pogrzeby świeckie bez księdza. Nadal jednak śmierć jest tematem tabu. Wolimy nie widzieć i nie wiedzieć.

Są jednak ludzie, dla których śmierć jest zawodem. Prowadzą zakłady pogrzebowe, przygotowują ciała do ostatniego pożegnania i grzebią zmarłych.

Moja przyjaciółka śmierć

Robert Konieczny znany jako Grabarz z TikToka napisał książkę, w której zdradza tajniki swojego zawodu. Moja przyjaciółka śmierć to opowieść o codziennych trudnościach tej branży, o rozmowach z rodzinami zmarłych i o tym, czy będąc grabarzem i na co dzień obcując z jednej strony ze śmiercią, z drugiej z cierpieniem bliskich, można zachować zdrowe zmysły.

Książka Grabarza z TikToka odpowiada na wiele pytań, które nas dręczą, ale których być może wstydzimy się zadać. Co ludzie wkładają do trumny? Czy zmarły może się obudzić? Co dzieje się z prochami, gdy nie mieszczą się do urny? Książka bywa też zaskakująco zabawna, bo przecież śmiech to najlepszy sposób, by oswoić strach.

Fantastyka

Gdy dopadnie Was jesienna chandra, natychmiast chwyćcie za tę książkę. Po pierwsze wkroczycie do świata pełnego magii i zapomnicie o szarudze za oknem. Po drugie wyruszycie na ekscytującą przygodę i poczujecie się niczym Bilbo Baggins biegnący na przeciw nieznanemu. I po trzecie spędzicie czas z nietuzinkowymi bohaterami, którzy nie znają słowa nuda.

Nie ma tego złego

Marcin Mortka w Nie ma tego Złego wykreował świat, który porównywany jest do książek Sapkowskiego i Pilipiuka. Edmund zwany Kociołkiem oraz jego Drużyna do Zadań Specjalnych muszą zrealizować zlecenie, które okazuje się trudniejsze niż zakładali.

Bohaterowie nie poddają się jednak i brną przez karczemne bijatyki, pojedynki z potworami, dworskie intrygi do upragnionego celu. Seria Drużyna do zadań specjalnych to czysta przyjemność czytania i najlepsza rozrywka, której tak czasem potrzebujemy, kiedy skończy się złota polska jesień a zacznie szara polska plucha.

Literatura dla młodzieży

W literaturze młodzieżowej dominują tytuły z krajów anglosaskich. Nastolatki nie maja wielu okazji, by przeczytać dobre młodzieżowe powieści z mniejszych krajów europejskich. Dlatego tym większe brawa i słowa uznania należą się Wydawnictwu Afera, które postanowiło wydać w Polsce bestsellerową młodzieżową serię czeskiego autora Vojtěcha Matochy.

Truchlin

Truchlin to tajemnicza, magiczna dzielnica Pragi, gdzie czas zatrzymał się w XIX wieku. Dlaczego tak się stało, nikt nie wie. Ciemność Truchlina zaczyna rozlewać się na pozostałe dzielnice stolicy Czech. Jirka i En zostają wplątani w intrygę, która może zniszczyć ich miasto. Żeby zapobiec katastrofie muszą poznać tajemnice Truchlina. Warto podkreślić, że książki z serii Truchlin wzbogacone są nastrojowymi czarno-białymi ilustracjami autorstwa Karela Osohy.

Pierwsza część cyklu otrzymała nominacje do najważniejszych nagród literackich (Magnesia Litera, Zlatá Stuha) i znalazła się na liście Białych Kruków Internationale Jugendbibliothek.

Bohaterowie tej serii oraz mroczny świat wykreowany przez autora będą doskonałymi towarzyszami październikowych wieczorów w okolicach Halloween.

Literatura dla dzieci

Nie od dziś wiadomo, że „w czasie deszczu dzieci się nudzą”. Jesienna aura często nie sprzyja spacerom i aktywności na świeżym powietrzu. Kiedy wyjście z dzieckiem na plac zabaw nie jest możliwe, a w waszym domu panuje ponury nastrój, zaproście do domu ferajnę POPR-ańców. Z nimi nie można się nudzić.

POPR-ańcy

Seria POPR-ańcy to wesołe opowieści o zwierzakach domowych, którymi bardzo chce szefować były psi ratownik górski z rodowodem do czwartego pokolenia. Taką ferajną nie jest jednak łatwo zarządzać. Mimo wszystko jednak, kiedy okoliczności tego wymagają, zwierzaki potrafią się zjednoczyć i działać we wspólnej sprawie.

O przygodach POPR-ańców można czytać, ale kiedy mama lub tata nie mają czasu na czytanie, nic straconego. Zabawnych opowiadań o zwierzątkach można także wysłuchać, ponieważ zostały zrealizowane w formie słuchowisk w znakomitej obsadzie.

Agrest i reszta ferajny

A kiedy już wysłuchacie całej serii, możecie sięgnąć po opowieści o Agreście, najbardziej wyluzowanym niedźwiedziu w tatrzańskim lesie lub o kotkach Ośce i Pepciu, które pokażą Wam, że nawet, gdy za oknem plucha, a w domu panuje przeziębienie, można przyjemnie i na sportowo spędzić czas.

Mamy nadzieję, że skorzystacie z naszych książkowych propozycji na jesień. Gwarantujemy dobrze spędzony czas i tym, którzy jesień kochają, i tym, którzy już tęsknią za wiosną. Wybierajcie więc i czytajcie! Jesienią i każda inną porą roku.

Kategorie: