Z perspektywy stolicy Łódź okiem książka papierowa

W wieku XIX jedynym w zasadzie środkiem masowego przekazu była prasa, która zajmowała się nie tylko opisywaniem nastrojów opinii publicznej, ale także w znacznym stopniu je kształtowała. […] Prezentowana książka podejmuje tematykę obrazu Łodzi na łamach prasy warszawskiej w drugiej połowie XIX wieku. Wybór taki pozwala na uchwycenie opinii na temat Łodzi – głównego ośrodka przemysłowego Królestwa Polskiego z perspektywy stolicy. Oba miasta w analizowanym okresie bardzo mocno się różniły. Warszawa, podobnie jak Łódź, przeżywała wówczas dynamiczny rozwój, ale stołeczny charakter powodował, że stanowiła ona centrum kulturalne i ideowe podzielonego kraju. Zupełnie inaczej na jej tle przedstawiała się Łódź, będąca wielkim ogniskiem przemysłowym, nazywana z tego powodu „polskim Manchesterem”.

W nauce historycznej utrzymuje się pogląd, że prasa warszawska z okresu XIX i początku XX wieku stanowiła niejako łącznik między stolicą i resztą Królestwa. Dzięki niej właśnie prowincja miała szansę na wyzwolenie się z izolacji politycznej i kulturalnej, a kręgi opiniotwórcze skupione w Warszawie mogły oddziaływać na pozostałe ośrodki miejskie Królestwa Polskiego. Prasa stołeczna niewątpliwie była również forum, za pomocą którego szeroka publiczność miała okazję poznania najważniejszych problemów trapiących prowincję. Warto zatem zastanowić się – a to próbuje uczynić autor – w jakim stopniu XIX-wieczna prasa warszawska była kreatorem wyobrażeń na temat drugiego co do wielkości, a pierwszego pod względem przemysłowym miasta Królestwa.