Anda Rottenberg

Wyniki wyszukiwania, prezentowane na stronie, dopasowane są do kryteriów wyszukiwania podanych przez użytkownika. Staramy się wyróżniać produkty, które mogą szczególnie zainteresować naszych użytkowników, używając w tym celu oznaczenia Bestseller lub Nowość. Pozycje na liście wyników wyszukiwania mogą być również sortowane - parametr sortowania ma pierwszeństwo nad pozostałymi wynikami.

Historyczka sztuki, krytyczka, kuratorka niezliczonych wystaw, wybitna publicystka i eseistka. W polskim środowisku artystycznym od dekad kobieta-instytucja. W latach 90-tych dyrektorka Państwowej Galerii Sztuki Zachęta w Warszawie, wykładowczyni stołecznej Akademii Sztuk Pięknych. Wyróżniona państwowymi odznaczeniami, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis. W swoim bogatym dorobku wydawniczym ma również Anda Rottenberg książki, pozycje poświęcone sztuce (przede wszystkim nowoczesnej), ale także tytuły, których to ona sama jest główną bohaterka. W kwietniu 2021 r. wydawnictwo Marginesy przypomniało, mające premierę ponad dekadę temu, wspomnienia tej niezwykłej postaci pt. Proszę bardzo.

Anda Rottenberg przyszła na świat w 1944 r. w dalekim Nowosybirsku w mieszanej żydowsko-rosyjskiej rodzinie. Po wojnie jako kilkulatka przyjechała do Polski, najpierw zamieszkała w Legnicy, a w 1963 r. przeniosła się do Warszawy. Na Uniwersytecie Warszawskim ukończyła historię sztuki i już w 1969 r. zaczęła pracę przy organizacji wystaw, pierwsze doświadczenia zdobywając w Zachęcie. Po kilku latach postawiła na rozwój kariery naukowej; od 1973 do 1986 r. związana była z Polską Akademią Nauk. Jest założycielką Fundacji Egit, jednej z pierwszych w Polsce, niezwiązanych z państwem, instytucji zajmujących się sztuką.

W połowie lat 70-tych zaczęła wydawać Anda Rottenberg książki poświęcone sztuce i wielkim artystom, a blisko dekadę wcześniej zaczęła swoją karierę eseistki i publicystki. Jej teksty ukazywały się w najważniejszych opiniotwórczych periodykach, m.in. Kulturze i Polityce. W 2009 r. do księgarń trafił wybór najciekawszych z nich, publikowanych w latach 80-tych, zatytułowany Przeciąg.

Po zmianach ustrojowych swoją ogromną wiedzą i doświadczeniem Anda Rottenberg służyła polskiej kulturze, jako dyrektor Departamentu Sztuki w Ministerstwie Kultury i Sztuki. Po odejściu z resortu kierowała Galerią Mazowiecka w Warszawie, a później Centrum Sztuki Współczesnej Sorosa. Pod koniec dekady przejęła natomiast stery Fundacji Instytutu Promocji Sztuki. Do 2007 r. zasiadała również w rady programowej Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie.

W 1993 r. została dyrektorem warszawskiej Zachęty, którą wprowadziła na zupełne nowy poziom. Ze stanowiska w atmosferze skandalu zrezygnowała wskutek agresywnej, mającej również antysemickie podłoże, nagonce spowodowanej wystawieniem w Galerii pracy Maurizia Cattelana pt. La nona ora (dziewiąta godzina), przedstawiająca sylwetkę Jana Pawła II przygniecioną meteorytem.

Anda Rottenberg należy do Międzynarodowego Stowarzyszenia Krytyków Sztuki (AICA), jest również członkinią International Manifesta Foundation i International Germinations Foundation.

Anda Rottenberg i książki o sobie samej

Chociaż już wiele dekad temu krytyczka dała się poznać jako błyskotliwa eseistka i publicystka, pełnię swojego nadzwyczajnego talentu narracyjnego ujawniła dopiero w XXI wieku. W 2009 r. w ręce czytelników oddała Anda Rottenberg Bardzo proszę, szalenie osobiste wspomnienia, będące w istocie również próbą rekonstrukcji zagmatwanej rodzinnej historii autorki. Jest to bardzo szczera, głęboko refleksyjna i świetnie napisana proza. Na stronach Bardzo proszę Anda Rottenberg nie ucieka przed opowieścią o najtrudniejszych życiowych doświadczeniach, w tym zaginięciu i śmierci jedynego syna. Książka okazała się prawdziwym literackim wydarzeniem, a talent autorki został doceniony nominacją do nagrody Nike oraz Nagrodą Literacką Gdynia.

Na swoim koncie ma również Anda Rottenberg inne książki, które można by zaliczyć do szeroko rozumianego nurtu literatury autobiograficzno-konfesyjnej. Są to dwa tomy jej zapisków układających się w specyficzny dziennik. Pierwszy z nich zatytułowała Anda Rottenberg Berlińska depresja. Dziennik. Jest to przeplatana wieloma, refleksjami, dygresjami i wspomnieniami relacja z jej rocznego pobytu w stolicy Niemiec, którą podobnie jak wydaną niedługo później Listę. Dziennik 2005, skoncentrowany wokół trzęsienia ziemi w polskim życiu społecznym wywołanego publikacją słynnej listy Wildsteina, zaliczyć należy do literatury najwyższej próby.

Rottenberg. Już trudno – rozmowa o bardzo ciekawym życiu niezwykle interesującej kobiety

Nie tylko jednak Anda Rottenberg książki pisała, książki pisano także o Andzie Rottenberg. W 2014 r. do księgarń trafił przeprowadzony z nią przez Dorotę Jarecką wywiad rzeka pt. Rottenberg. Już trudno. Opowieść ta zaczyna się w latach 60-tych, kiedy to jej bohaterka zaczynała swoją błyskotliwą karierę, i obejmuje kolejne lata zmagań Rottenberg ze skostniałymi instytucjami (i jeszcze bardziej niechętnymi wszelkiej awangardzie ludźmi) o w prowadzenie polskiej sztuki w prawdziwą nowoczesność.