Jeden z najważniejszych współczesnych twórców literatury pięknej, laureat Bookera oraz wielu innych nagród literackich. Jeden z niewielu, którym sukces komercyjny udaje się łączyć z bezkompromisowością w kwestii formy oraz treści swoich dzieł, a także unikać schlebiania gustom i potrzebom tzw. rynku. Swoje książki Ian McEwan zawsze pisał i pisze, nie oglądając się na opinię odbiorców. Nie waha się szokować, podejmować tematów trudnych, a nawet odstręczających w sposób nie raz uznawany za co najmniej kontrowersyjny. Chociaż największą sławę przyniosły mu dokonania na polu literatury, nie tylko książki Ian McEwan ma w swoim dorobku. Jest on również uznanym scenarzystą, autorem telewizyjnych produkcji oraz librett.
Pisarz urodził się w 1948 r. w angielskim Aldershot i większość dzieciństwa spędził, ze względu na służbę ojca, który był wojskowym, podróżując po Dalekim Wschodzie, Afryce Północnej i Europie. Po powrocie do rodzinnego kraju podjął studia na University of Sussex i University of East England, gdzie jako pierwszy student ukończył kurs kreatywnego pisania Malcolma Bradbury’ego.
W pierwszych dekadach pisarskiej aktywności, charakterystyczną cechą jego twórczości była drastyczność zarówno treści jaki i formy, mroczny, niekiedy surrealistyczny i psychodeliczny klimat, z powodu których nosił on nawet przydomek Ian Makabra.
W 1975 r. zbiorem mocnych opowiadań Pierwsza miłość, ostatnie posługi Ian McEwan zadebiutował na rynku wydawniczym. Poruszane w tych krótkich historiach zagadnienia seksualnej normy i dewiacji, przemocy seksualnej i rodzinnych patologii ubrane w mistrzowską, acz makabryczną, formę zrobiły duże wrażenie na odbiorcach. Podobnie jak następny tom. W pościeli Ian McEwan w ręce czytelników oddał trzy lata później, po raz kolejny fundując im mocne doznania. Do tego samego nurtu w twórczości pisarza należy również jego pierwsza powieść, Cementowy ogród, z 1978 r. oraz Ukojenie. Za Ukojenie Ian McEwan został w 1981r. nominowany do Nagrody Bookera.
Natomiast w opublikowanej w 1987 r. powieści Dziecko w czasie Ian McEwan znacząco odchodzi od swojej makabrycznej poetyki. Historia koncentruje się na najtrudniejszych emocjach i relacjach międzyludzkich. Porwanie dziecka jest ciosem, który na zawsze niszczy całą rodzinę, granicą, za którą każdy z bohaterów będzie musiał stworzyć siebie na nowo.
To ujęcie znajduje swoją kontynuację w tekście z 1992 r. pt. Czarne psy, odnoszącym się do najważniejszych i najtragiczniejszych wydarzeń XX w. Za Czarne psy Ian McEwan, ponownie został doceniony zaliczeniem do grona nominowanych do Man Booker Prize.
Jednak tą najważniejszą europejską nagrodą literacką nagrodzony zostanie dopiero Amsterdam. Jest to powieść, która nie tylko ze względu na Bookera zajmuje szczególne miejsce w bibliografii pisarza. Ian McEwan Amsterdam napisał bowiem z wyjątkowym, jak na siebie, dystansem, lekko, a nawet z przymrużeniem oka, wręcz na granicy pastiszu. Rzecz na tle pozostałych tytułów w jego dorobku zaiste niezwykła.
Powieścią pt. Pokuta Ian McEwan opowiada natomiast z powrotem historię niezwykle poważną, skoncentrowaną na ludzkich emocjach, tych pięknych, jak miłość, i tych złych, jak zazdrość, czy nienawiść. Oraz tych najtrudniejszych, jak poczucie winy połączone ze świadomością nieodwracalności i niemożności zadośćuczynienia. Jest to lektura równie mocna, co wcześniejsze książki McEwana, jednak zupełnie inna, jeżeli chodzi o narrację i klimat, pełna refleksji i ważnych pytań. Mimo, że ta świetnie przyjęta przez krytykę i czytelników powieść, ostatecznie nie zdobyła Bookera, do którego została nominowana, wielu uważa ją za szczytowe osiągnięcie pisarza.
Na plaży Chesil Ian McEwan wydał kilka lat po ogromnym sukcesie Pokuty. W obu tekstach można dostrzec pewne powinowactwo, choć Na plaży Chesil pod każdym względem jest utworem bardziej wyciszonym i kameralnym. Akcja praktycznie obejmuje jeden dzień i rozgrywa się w bardzo ograniczonej przestrzeni, jednak swoją narrację w mistrzowski sposób autor potrafi wypełniać znaczeniami.
W drugiej dekadzie XXI wieku pisarstwo McEwana nie traci ani na popularności, ani na sile wyrazu, także za sprawą bardzo udanych ekranizacji. Pisarzowi nie brakuje również wciąż nowych pomysłów literackich. W Skorupce orzecha Ian McEwan prowadzi np. narrację z punktu widzenia nienarodzonego dziecka, które jest, o ile można tak powiedzieć, świadkiem planowania zbrodni.
W imię dziecka pisarz po raz pierwszy wprowadza do twórczości pisarza elementy dramatu sądowego, zaś na kartach swojej najnowszej powieści pt. Maszyny takie jak my Ian McEwan, opowiadając historię osadzoną w alternatywnej rzeczywistości lat 80-tych, rozważa istotę postępu technicznego i człowieczeństwa. W polskim tłumaczeniu książka ma się ukazać w październiku 2019 r.
Książki McEwana niejednokrotnie tłumaczone były na język filmu. Wszystkie ekranizaje jego dzieł uważa się za bardzo udane, niektóre zaś wręcz za wybitne. Duża w tym zasługa samego pisarza, który niejednokrotnie współpracował przy adaptacjach swoich utworów. Do najważniejszych filmów powstałych na podstawie prozy pisarza zaliczyć należy: wspaniałą Pokutę z Keirą Knightley w roli głównej, W imię dziecka, i najnowsze, Na plaży Chesil i Dziecko w czasie.