Marian Pilot

Wyniki wyszukiwania, prezentowane na stronie, dopasowane są do kryteriów wyszukiwania podanych przez użytkownika. Staramy się wyróżniać produkty, które mogą szczególnie zainteresować naszych użytkowników, używając w tym celu oznaczenia Bestseller lub Nowość. Pozycje na liście wyników wyszukiwania mogą być również sortowane - parametr sortowania ma pierwszeństwo nad pozostałymi wynikami.

Polski prozaik, reportażysta, autor scenariuszy i słuchowisk radiowych, a także leksykograf. Jeden z najwybitniejszych przedstawicieli nurtu chłopskiego w powojennej literaturze, mistrzowsko władający słowem miłośnik różnorodności językowej i leksykalnych zabaw, wyczulony na melodię słów wirtuoz stylizacji gwarowej. Laureat nagrody im. Stanisława Reymonta oraz laureat Nike 2011 r. za powieść Pióropusz. Marian Pilot książki wydaje od blisko 60 lat i jego twórczość zaliczana jest do współczesnej klasyki. Najnowszy tytuł autorstwa pisarza, Dzikie mięso, do księgarń trafił we wrześniu 2021 r.

Marian Pilot na świat przyszedł pod koniec 1936 r. w położonej w Wielkopolsce wsi Siedlikowo. W jego rodzinie tradycyjna chłopskość pielęgnowana przez ojca ścierała się z obcą kulturze wiejskiej ciekawością świata, którą reprezentował dziadek pisarza, spisujący po niemiecku swoje dzieje przedwojenny sołtys Siedlikowa. To właśnie po nim Marian odziedziczył 2 wieczne pióra marki Pelikan, uosabiające wyjątkowość i światowość swojego przodka, w którego ślady poniekąd podążył. Chociaż ojciec planował oddać go do nauki zawodu, dzięki uporowi matki, autor Pióropusza ostatecznie został wysłany do szkoły średniej w Ostrzeszowie, którą ukończył w 1953 r. Po maturze wyruszył na dalsze kształcenie do Warszawy, gdzie na Wydziale Dziennikarstwa tamtejszego uniwersytetu obronił pracę magisterską o jednym z najciekawszych twórców polskiej przedwojennej propagandy, Brunonie Jasieńskim.

Mimo wpojonej mu w rodzinnym domu nieufność wobec nowej władzy, na uniwersytecie zapisał się do ZMP, mając świadomość, że swój awans społeczny w pewnej mierze zawdzięcza jednak nowemu powojennemu układowi. Po dyplomie zatrudnił się w dziale kulturalnym PAP, a później trafił do Wiadomości Filmowych, gdzie pracował do 1960 r., kiedy to przeszedł do redakcji Na przełaj. Po siedmiu latach dostał etat kierownika działu prozy w Tygodniku Kulturalnym, w którym spędził ponad dekadę, zaś na początku lat 80-tych został głównym specjalistą od beletrystyki w Ludowej Spółdzielni Wydawniczej. Od 2003 r. przez blisko 3 lata był członkiem rady nadzorczej Telewizji Polskiej, z którą związał się 20 lat wcześniej, pracując w telewizyjnej redakcji dokumentu.

Marian Pilot – pantałyk w majdanie, czyli Gombrowicz w sukmanie

W charakterze prozaika Marian Pilot debiutował w 1962 r. tomem krótkich form pt. Panny szczerbate. Trzy lata później do księgarń trafiła jego pierwsza powieść, Sień, nagrodzona w 1966 r. Nagrodą im. Stanisława Piętaka, a niedługo później ukazały się Opowieści świętojańskie oraz kolejna powieść pt. Majdan. W 1970 r. opublikował Marian Pilot Pantałyk, świetnie przyjęty zbiór 13 opowiadań udowadniający niezwykły talent i literacką dojrzałość pisarza docenianego za oryginalność formy oraz niezwykłe wyczucie i nowatorstwo językowe. W swoich narracjach autor ożywiał w obiegu literackim tradycję chłopskiej gawędy. Krytyka z uznaniem przyjmowała ciekawe stylizacje gwarowe, wypracowany w kolejnych latach oryginalny styl oparty na innowacjach językowych, eksploatujący do maksimum składniowe i leksykalne możliwości ojczystej mowy. Ze względu na upodobanie do wykorzystania groteski, absurdu i poetyki turpistycznej Marian Pilot bywał często porównywany do Witolda Gombrowicza. Dostrzegano także wagę najważniejszych dla autora tematów tj.: problem rozmycia chłopskiej tożsamości na skutek zetknięcia z kultura miejską i popularną, jego wykorzenienia i wyobcowania. Do tego nurtu twórczości pisarza zaliczyć trzeba także wydane dużo później, bo w 2017 r., Niebotyki.

Marian Pilot i Pióropusz

Przez miłośników dobrej literatury twórca na nowo został odkryty dekadę temu. W 2010 r. opublikował Marian Pilot Pióropusz, brawurową powieść, za którą został doceniony najbardziej prestiżową polską nagrodą literacką, Nike. W tej subtelnie autobiograficznej, osadzonej w rodzinnych stronach autora narracji udowodnił on, że jest w stanie tworzyć literaturę na wskroś nowoczesną, a wiek w najmniejszym stopniu nie ograniczył jego sił twórczych.

Marian Pilot, Nowy matecznik i Słownik dawnej Gwary Siedlikowa

Sukces Pióropusza odnowił zainteresowanie twórczością pisarza. W 2012 r. w ręce czytelników oddał Marian Pilot Nowy matecznik, nieco zmieniony i poszerzony tom tekstów poświęconych rodzinnemu regionowi pisarza, wydany w 1988 r. pt. Matecznik. Rok wcześniej spod pióra pisarza, będącego także z zamiłowania leksykografem, wyszedł także szalenie ciekawy Słownik dawnej gwary Siedlikowa.

Marian Pilot i Osobnik

W 2013 r. w powieści Osobnik Marian Pilot zaproponował zupełnie nową jakość. Wielbiciele jego twórczości, choć przyzwyczajeni do autorskiego, ludowo-barokowego rozpasania w użyciu języka, mogli czuć się nieco zaskoczeni formą, jaką pisarz wybrał dla swojej narracji. Oniryczna, niemal całkowicie niefabularna, opowieść-monolog uważana jest powszechnie za najambitniejszy artystycznie projekt Pilota, który uczynił z niej nie lada wyzwanie dla otwartych na odważne eksperymenty czytelników.