Nienacki Zbigniew

Wyniki wyszukiwania, prezentowane na stronie, dopasowane są do kryteriów wyszukiwania podanych przez użytkownika. Staramy się wyróżniać produkty, które mogą szczególnie zainteresować naszych użytkowników, używając w tym celu oznaczenia Bestseller lub Nowość. Pozycje na liście wyników wyszukiwania mogą być również sortowane - parametr sortowania ma pierwszeństwo nad pozostałymi wynikami.

Zmarły w 1994 r. polski pisarz, dziennikarz i dramaturg. Jeden z najbardziej znanych twórców powojennej literatury popularnej w Polsce, dziś jednak ze względu na życiorys postać dość kontrowersyjna i budząca emocje. Chociaż ponadczasową popularność zdobył za sprawą tytułów przeznaczonych dla młodych czytelników, przede wszystkim należącymi do absolutnej klasyki polskiej literatury młodzieżowej powieściami o przygodach Pana Samochodzika, pisał również Zbigniew Nienacki książki dla dorosłych, które uważał za równie ważną część swojego dorobku.

Zbigniew Nienacki na świat przyszedł w 1929 r. w Łodzi jako Tomasz Nowicki. Wysiedlona podczas wojny do Słupi Skierniewickiej rodzina do miasta wróciła w 1945 r. Wtedy też rozpoczął naukę w szkole średniej. Pisać zaczął jako nastolatek, a jeszcze przed maturą udało mu się opublikować w prasie pierwszą powieść pt. Związek poszukiwaczy skarbów, której jednak później nie uznawał za swój oficjalny debiut. W młodości parał się również poezją drukowaną m.in. w Kuźnicy i w Szpilkach.

Zanim zawodowo zaczął pisać książki, Zbigniew Nienacki swój talent narracyjny chciał wykorzystać, pisząc historie filmowe. W 1948 r. zaczął naukę w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej w Łodzi, a wkrótce potem wyjechał na stypendium do Moskwy, by w tamtejszym Wszechzwiązkowym Państwowym Instytucie Kinematografii studiować scenopisarstwo. Marzenia te spaliły na panewce. Pisarz został relegowany z uczelni z powodu postawy antystalinowskiej i nigdy nie wrócił już na studia. Oficyna Czytelnik zrezygnowała też z druku jego debiutanckiej książki, jednak wkrótce właśnie w tym wydawnictwie Zbigniew Nienacki znalazł zatrudnienie i pracował w nim do 1958 r., kiedy to otrzymał posadę redaktora w Głosie Robotniczym. W latach 1954-1964 współpracował także z tygodnikiem Odgłosy, gdzie najpierw szefował działowi reportażu, a następnie działowi filmowemu i kobiecemu.

Pierwsze książki Zbigniewa Nienackiego

Za swój prawdziwy literacki debiut pisarz uważał wydaną w 1957 r. powieść Uroczysko, która zapoczątkowała na dobre jego pisarską karierę. Od tego momentu publikował on regularnie, a w 1962 r. został przyjęty do Związku Pisarzy Polskich. Do połowy lat 60-tych spod jego pióra wyszło kilka powieści, które później zaliczono do serii, której bohaterem był Pan Samochodzik. Zbigniew Nienacki w okresie tym stworzył również niemało fabuł dla dorosłych, m.in. docenione nagrodą miasta Łodzi Worek Judaszów i Podniesienie, a także Sumienie i Z głębokości.

Zbigniew Nienacki i Pan Samochodzik

Bez wątpienia, jeżeli chodzi o twórczość pisarza, prawdziwą próbę czasu przeszedł przede wszystkim jego cykl dla młodzieży Pan Samochodzik. Zbigniew Nienacki stworzył w nim kultową postać polskiego Indiany Jonesa, historyka-detektywa, który jako urzędnik Departamentu Ochrony Zabytków Ministerstwa Kultury i Sztuki do zadań specjalnych rozwiązuje wiele intrygujących zagadek i przeżywa szereg ekscytujących przygód. Swojego najpopularniejszego bohatera pisarz w dużej mierze wzorował na własnej osobie. Dał mu swoje (drugie) imię, Tomasz, oraz inicjały. Sam będąc oddanym synem socjalistycznej ojczyzny i członkiem Ochotniczych Oddziałów Milicji Obywatelskiej (ORMO), Pana Samochodzika również zapisał do tej instytucji i uczynił strażnikiem istniejącego w PRL porządku.

Za pierwszy tom cyklu uważane jest Uroczysko (1957), chociaż swojego bohatera Panem Samochodzikiem Nienacki nazwał dopiero w wydanych kilka lat później powieściach. Trzy pierwsze fabuły (Uroczysko, Skarb Atanaryka, Pozwolenie na przywóz lwa) opowiadają o czasach, kiedy Tomasz NN pracował jeszcze jako dziennikarz, a dopiero w czwartej powieści pt. Wyspa złoczyńców (w póź. wyd. pt. Pan Samochodzik i Wyspa Złoczyńców) pojawia się pojazd, któremu bohater będzie zawdzięczał swój przydomek. Cały cykl o Panu Samochodziku liczy 15 tytułów, a ostatni z nich, Pan Samochodzik i człowiek z Ufo, swoją premierę miał w 1985 r.

Cała seria była wielokrotnie wznawiana, a kilka jej części doczekało się również ekranizacji. Jest ona również inspiracji dla różnorodnej fikcji fanowskiej, a od 2013 r. Forum Miłośników Pana Samochodzika organizuje nawet konkurs na najlepszą Samochodzikową Książkę Roku.

Zbigniew Nienacki – kontrowersje wokół biografii

Mimo że za swoje książki Zbigniew Nienacki był uwielbiany przez czytelników, po 1990 r. wokół jego biografii pojawiło się niemało kontrowersji. Dotyczyły one m.in. etycznej oceny postępowania pisarza wobec rodziny; poślubionej w 1952 r. żony i urodzonego rok później syna, których Nienacki porzucił, by móc skupić się na swojej twórczości. Wiele emocji budziły też jego związki z władzami PRL. Zbigniew Nienacki przyznawał się do współpracy, i to już od lat 40-tych, z komunistycznym aparatem represji. Od 1962 r. należał do PZPR, był także członkiem ORMO oraz Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego. Pod pseudonimem Eremita został zarejestrowany jako kontakt operacyjny SB. Publicznie wyrażał swoje poparcie dla polityki gen. Wojciecha Jaruzelskiego (w tym wprowadzenia stanu wojennego) oraz na łamach prasy krytykował Solidarność.