Tytuł dostępny bezpłatnie w ofercie wypożyczalni Depozytu Bibliotecznego.
Tę książkę możesz wypożyczyć z naszej biblioteki partnerskiej!
Książka dostępna w katalogu bibliotecznym na zasadach dozwolonego użytku bibliotecznego. Tylko dla zweryfikowanych posiadaczy kart bibliotecznych.
Dzieciństwo Gabrielli upływa w atmosferze braku miłości i czułości, dziewczynka dzień w dzień doświadcza przemocy i upokorzeń ze strony rodziców. Mimo wszystko kocha ich, toteż bardzo cierpi, kiedy ojciec odchodzi do innej kobiety, matka zaś, chcąc ułożyć sobie życie na nowo, oddaje córkę pod opiekę sióstr zakonnych. Gabriella czuje się porzucona, lecz w klasztorze znajduje spokój i miłość, której tak potrzebowała. Po latach nie widzi dla siebie miejsca poza jego murami - postanawia zostać zakonnicą. Jednakże zanim złoży śluby, na jej drodze stanie mężczyzna.
Powieść o dramatycznych losach młodej kobiety zdanej tylko na siebie, o miłości, która może być uczuciem zarówno niszczącym, jak i budującym, o poszukiwaniu oparcia i bezpiecznej przystani.
Książka dostępna w katalogu bibliotecznym na zasadach dozwolonego użytku bibliotecznego.
Tylko dla zweryfikowanych posiadaczy kart bibliotecznych.
Książka dostępna w zasobach:
Biblioteka Publiczna Gminy Jaraczewo
Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Jarocin (7)
Miejska Biblioteka Publiczna im. Adama Asnyka w Kaliszu (4)
Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Kole (2)
Miejska Biblioteka Publiczna im. Zofii Urbanowskiej w Koninie (4)
Miejska Biblioteka Publiczna w Mińsku Mazowieckim
Miejska Biblioteka w Mszanie Dolnej (2)
Biblioteka Publiczna Gminy Nadarzyn
Miejska Biblioteka Publiczna im. Jana Pawła II w Opolu (2)
Miejska Biblioteka Publiczna im. Adama Próchnika w Piotrkowie Trybunalskim (2)
Gminna Biblioteka w Pruszczu (2)
Biblioteka Publiczna im. H. Święcickiego w Śremie
Biblioteka Publiczna w Dzielnicy Wola m.st. Warszawy (2)
Miejska Biblioteka Publiczna im. Stefana Żeromskiego w Zakopanem (6)
Biblioteka Publiczna i Dom Kultury Gminy Zduny
Ebooka przeczytasz w aplikacjach Legimi na:
Liczba stron: 446
Odsłuch ebooka (TTS) dostepny w abonamencie „ebooki+audiobooki bez limitu” w aplikacjach Legimi na:
Nakładem Wydawnictwa „Książnica”ukazały się powieści
DOM THURSTONÓWDUCH
JAK GROM Z NIEBAKALEJDOSKOPKOCHANIEKONIEC LATAMIŁOŚĆ SILNIEJSZA NIŻ ŚMIERĆPIERŚCIONKIPIĘĆ DNI W PARYŻUPOKOCHAĆ ZNOWUPRZEPRAWY
RAZ W ŻYCIURYTM SERCASEKRETYTERAZ I NA ZAWSZEW SIECIWSZYSTKO CO NAJLEPSZEZUPEŁNIE OBCY CZŁOWIEKZWIASTUN MIŁOŚCI
Długa drogado domu
Przełożyła z angielskiegoMaria Karolina Andrzejewska
Tytuł oryginału
The Long Road Home
Opracowanie graficzne
Marek J. Piwko
Redaktor książki
Wioletta Bagnicka
© 1998 by Danielle Steel
For the Polish edition
© by Wydawnictwo „Książnica”, Katowice 1998
ISBN 83-7132-357-3
Dla dzieci, które umarły, dla tych, którzy wiedzieli, i tych, którzy powinni wiedzieć. A także dla dzieci, które przeżyły, które wróciły do świata z przerażającej strefy wiecznego zagrożenia dla ich ciał i dusz... dla ofiar wojny straszniejszej niż najpotężniejsza z prawdziwych wojen. Obyśmy obudzili w sobie dość mądrości i odwagi, aby je chronić. Niechaj żadne dziecko nie umrze już nigdy z powodu braku naszej miłości, odwagi czy miłosierdzia. A wreszcie dla Toma, który tchnął we mnie odwagę, żeby to wszystko powiedzieć.
Z bezgraniczną miłością d.s.
Zegar w holu tykał donośnie. Gabriella Harrison stała cichutko w nieprzeniknionym mroku szafy pełnej zimowych płaszczy i futer, które łaskotały ją po buzi, gdy najgłębiej, jak to możliwe, usiłowała wcisnąć pomiędzy nie swą szczuplutką sześcioletnią postać. Potknęły się o ciepłe boty matki. Wiedziała, że tu nikt jej nie znajdzie. Chowała się w tej szafie już dawniej, to zawsze była najpewniejsza kryjówka — ani razu nie przyszło im do głowy, aby tu jej szukać. A już na pewno nie wpadną na to teraz, w samym środku upalnego nowojorskiego lata.
W ciasnym wnętrzu panowała duchota; Gabriella ledwie ważyła się oddychać i wbijała w mrok szeroko otwarte oczy. Nagle usłyszała w oddali stłumiony odgłos kroków, a zaraz potem, jak koła mknącego przez miasto pociągu ekspresowego, zastukały obok szafy szpilki matki. Gabriella doznała takiego poczucia ulgi, że nie mogła się oprzeć wrażeniu, iż w duchocie garderoby jej twarz owionął chłodny powiew wiatru. Pozwoliła sobie na jeden jedyny oddech, jakby każdy następny mógł zwrócić uwagę matki. Mimo swoich sześciu zaledwie lat Gabriella dobrze wiedziała, iż matka ma nadprzyrodzone zdolności. Potrafiła znaleźć ją w każdej kryjówce — jak gdyby wyczuwała jej zapach, była wiedziona tajemniczym przyciąganiem, albo widziała wszystko swymi głębokimi granatowobrązowymi oczyma. Tak, matka umiała odnaleźć ją zawsze i wszędzie. Lecz mimo to Gabriella musiała próbować szczęścia, szukać jakiejś kryjówki i ucieczki.
Gabriella nie wyglądała na swoje sześć lat: była niższa i chudsza niż większość dziewczynek w jej wieku, a miękkie pukle blond włosów i ogromne niebieskie oczy sprawiały, że przywodziła na myśl elfa. Ludzie ujrzawszy ją mówili, że przypomina aniołka. Miała wiecznie spłoszony wyraz twarzy — jak anioł, który nagle spadł na ziemię i nie wie, czego się może tu spodziewać. Jakiekolwiek obietnice mogła usłyszeć będąc jeszcze w niebie, w najmniejszym stopniu nie przygotowały jej na to, przez co przeszła w ciągu pierwszych sześciu lat swojego krótkiego życia.
Znów, tym razem znacznie głośniej, zastukały w pobliżu buciki matki i Gabriella zrozumiała, że krąg poszukiwań się zacieśnia. Na pewno została już sprawdzona szafa w jej pokoju, schowek pod schodami, spiżarka, mała szopa w ogrodzie.
Harrisonowie zajmowali wąską kamieniczkę w East Side z małym, starannie utrzymanym ogródkiem na tyłach. Matka Gabrielli nie znosiła pracy w ogrodzie, ale dwa razy w tygodniu przychodził pewien Japończyk, który ścinał wszystko, co było akurat do wycięcia, kosił maleńki spłachetek trawnika i zaprowadzał nienaganny ład. Albowiem matka Gabrielli nienawidziła bałaganu, zgiełku, brudu, kłamstw i psów, najbardziej zaś, jak nie bez podstaw podejrzewała Gabriella, nienawidziła dzieci. Bo dzieci — zdaniem matki — kłamią, hałasują i są nieustannie umorusane. Gabrielli powtarzano ciągle, że ma być czysta, siedzieć cicho w swoim pokoju i niczego nie ruszać. Nie pozwalano jej słuchać radia i używać kredek, bo kiedy nimi rysowała, potrafiła pobrudzić dosłownie wszystko. Kiedyś zniszczyła w ten sposób swoją najlepszą sukienkę. To zdarzyło się wówczas, gdy tata przebywał w miejscu o nazwie Korea. Był tam dwa lata i wrócił dopiero rok temu. Wciąż przechowywał swój mundur — Gabriella widziała go raz, ukrywając się w którejś z szaf. Był szorstki i miał błyszczące guziki, ale tata nigdy go nie wkładał.
Ojciec Gabrielli był wysoki, szczupły i przystojny, miał takie same oczy jak córka i tylko nieco ciemniejsze włosy niż ona. Kiedy wrócił z wojny, Gabriella uznała, że wygląda jak książę z bajki o Kopciuszku. Matka zresztą też przywodziła Gabrielli na myśl jakąś bajkową królową. Była piękna i elegancka, lecz zawsze na coś zła. Irytowały ją nawet drobiazgi, na przykład sposób jedzenia Gabrielli, okruchy na obrusie, przewrócona szklanka. Kiedyś Gabriella wylała sok pomarańczowy na sukienkę matki. Zrobiła w życiu wiele rzeczy, których nie powinna robić.
Pamiętała wszystkie swoje występki, a wiedząc, na czym polegały, wychodziła ze skóry, aby ich nie powtórzyć, czasem jednak była po prostu bezradna. Nie chciała nikogo irytować i dawać matce powodów do gniewu. Przecież nie brudziła się celowo, nie upuszczała z rozmysłem rzeczy na podłogę, nie zapominała specjalnie w szkole swojego kapelusika. To były przypadki, wyjaśniała każdorazowo matce, błagając swymi wielkimi oczyma o litość. I, mimo wszelkich starań, nieustannie się powtarzały.
W pobliżu szafy, tym razem wolniej, znów zastukały szpilki i Gabriella natychmiast pojęła, co to oznacza. Poszukiwania dobiegały końca, matka bowiem zdołała już sprawdzić większość możliwych kryjówek. Teraz wszystko jest tylko kwestią czasu. Wielkooka dziewczynka pomyślała przez chwilę, czyby nie wyjść z własnej woli, matka przecież mawiała czasami, że ominie ją kara, jeśli znajdzie w sobie dość odwagi, by tak postąpić. Przeważnie nie znajdowała. Wyszła sama zaledwie raz czy dwa razy, matka jednak uznała, iż zrobiła to za późno. Gdyby się nieco pospieszyła z kapitulacją, sprawa wyglądałaby zupełnie inaczej. Wszystko wyglądałoby inaczej, gdyby Gabriella właściwie się zachowywała, utrzymywała w porządku swój pokój, odpowiadała na pytania, nie zagadnięta zaś — trzymała buzię na kłódkę. Gdyby nie brudziła obrusa groszkiem nieopatrznie zepchniętym z talerza, gdyby nie zostawiała swoich pantofelków w ogrodzie. Lista ułomności Gabrielli i jej wykroczeń nie miała końca. Dziewczynka aż za dobrze zdawała sobie sprawę, jaka jest okropna, jaka niegrzeczna była niemal od urodzenia, jak bardzo kochaliby ją rodzice, gdyby tylko wypełniała ich polecenia, i jak ubolewają, że nie mogą jej kochać, ponieważ jest nieposłuszna. Świadomość, że jest nieudanym dzieciakiem i wielkim rozczarowaniem dla rodziców, sprawiała dziewczynce straszny ból. Dźwigała przytłaczające brzemię tej wiedzy przez wszystkie lata swojego krótkiego życia. Zrobiłaby wszystko, byle tylko wywalczyć miłość i aprobatę rodziców, jak dotąd jednak ciągle ich zawodziła. Matka nie pozwalała jej o tym zapomnieć ani przez chwilę i Gabriella płaciła za swe występki wysoką cenę.
Kroki ucichły tuż przed szafą i zanim drzwi zostały otwarte nagłym szarpnięciem, nastąpiła ciągnąca się w nieskończoność chwila ciszy. Kiedy do ciemnego wnętrza wdarła się smuga światła, Gabriella mocno zacisnęła powieki. To nie była właściwie smuga, lecz cieniutka nić, Gabriella poczuła się jednak tak, jakby stanęła znienacka w pełnym blasku słońca. Czuła w powietrzu ciężki aromat perfum matki, czuła jej bliskość. Szelest matczynych halek zabrzmiał jak dzwonki alarmowe i zaraz potem palta zostały powoli rozsunięte na boki, tworząc prowadzący w głąb szafy głęboki prosty kanion. Przez długi moment Gabriella patrzyła w oczy matki. Nie padło żadne słowo. Gabriella wiedziała aż za dobrze, iż wyjaśnienia, przeprosiny czy nawet płacz nie mają sensu. Jej i tak wielkie oczy wypełniły na pozór całą twarz na widok wściekłości narastającej w spojrzeniu matki, która jednym nadludzkim gestem wyrzuciła do przodu rękę, chwyciła córkę za ramię i wyszarpnęła ją z szafy z taką szybkością, że rozległ się cichy świst, kiedy powietrze uciekało z płuc Gabrielli. Dziewczynka zdołała niepewnie wylądować na nogach, ale już chwilę później powaliło ją silne uderzenie. Nie rozległo się jęknięcie bólu, żaden dźwięk, kiedy matka walnęła ją w czubek głowy, potem znów poderwała na nogi i spoliczkowała ze wszystkich sił. To omal Gabrielli nie ogłuszyło.
— Znów się chowasz! — wrzasnęła jadowicie matka. Była wysoką szczupłą kobietą i mogłaby nawet zostać uznana za piękną, gdyby w oczach i twarzy nie miała bezgranicznej niepohamowanej wściekłości. Jej długie włosy były upięte w luźny kok, była elegancka i zgrabna. Nosiła doskonale skrojoną sukienkę z drogiego granatowego jedwabiu, na palcach zaś dwa ciężkie pierścienie z szafirami, które teraz — jak to zresztą zdarzało się już w przeszłości — pozostawiły ślady na twarzy Gabrielli. Prócz tego dziewczynka miała na policzku rozległą czerwoną plamę, a na głowie niewielkie rozcięcie. Eloise Harrison uderzyła córkę w prawe ucho i potrząsając nią jak bezwładną kukiełką wykrzyczała wprost w bladą pokancerowaną buzię:
— Nieustannie się chowasz! Ciągle stwarzasz nam problemy! Czego się boisz, wstrętny bachorze? Coś znowu zrobiła? Bo na pewno zrobiłaś, prawda? Oczywiście, że tak... bo z jakiego innego powodu chowałabyś się w szafie?
— Nic nie zrobiłam... przysięgam... — wyszeptała Gabriella, z trudem łapiąc powietrze. Uderzenia zaparły jej dech w piersiach, pozbawiły resztek ducha. Błagalnie podniosła na matkę załzawione oczy. — Przepraszam, mamusiu... jest mi przykro...
— Nie, wcale nie jest ci przykro... nigdy ci nie jest przykro. Doprowadzasz mnie do szału tymi swoimi wygłupami, tym chowaniem się po kątach. I co my mamy z tobą zrobić, żałosny szczeniaku? Dobry Boże, to nie do wiary, co ja i twój ojciec musimy znosić!
Odepchnęła Gabriellę od siebie, nie na tyle jednak daleko, by chude drżące udo dziewczynki znalazło się poza zasięgiem dotkliwego kopnięcia wymierzonego czubkiem granatowej zamszowej szpilki. Największe sińce pojawiały się zawsze na nogach, ramionach i tułowiu małej, tam więc, gdzie nie mogły zostać dostrzeżone przez osoby postronne. Urazy twarzy znikały zwykle po kilku godzinach. Matka Gabrielli instynktownie wiedziała, gdzie i z jaką mocą wymierzać razy. Poza tym miała sporo praktyki. Wieloletniej, bo trwającej niemal całe życie dziewczynki.
Kiedy stała nad córką leżącą u jej stóp, nie okazywała najmniejszej skruchy, nie próbowała przepraszać czy uspokajać małej, Gabriella zaś wiedziała dobrze, iż jeśli wstanie zbyt wcześnie, obudzi na nowo gniew matki, skurczona więc i zapłakana leżała jeszcze długo, wbijając wzrok w podłogę, bo Eloise Harrison najbardziej rozwścieczał widok umorusanej łzami buzi córki.
— Wstawaj! Na co czekasz? — Gniewnie rzuconym słowom towarzyszyło szarpnięcie za ramię i jeszcze jedno uderzenie w skroń. — Boże, Gabriello, jakże cię nienawidzę... jesteś żałosna... odrażająca... brudna... gdybyś widziała swoją twarz!
Istotnie, policzki małej przecięły dwie smugi łez zmieszanych z kurzem.
Każdemu, kto ma w sobie choćby odrobinę człowieczeństwa, na widok Gabrielli rozdarłoby się serce, Eloise Harrison pozostawała jednak najzupełniej obojętna. Była istotą nie z tego świata; pasowało do niej zapewne wiele określeń prócz słowa „matka”. Już w dzieciństwie, podrzucona przez rodziców niezamężnej ciotce z Minnesoty, żyła w zimnym pustym świecie, ignorowana przez opiekunkę, nieustannie zmuszana przez nią do noszenia drewna na opał i odśnieżania podwórka w czasie mroźnych zim. Były to lata Wielkiego Kryzysu; rodzice Eloise stracili niemal całą swoją fortunę i przenieśli się do Europy, aby tam żyć z resztek kapitału. W ich życiu i sercach nie było miejsca dla Eloise, do której nigdy, zwłaszcza po śmierci zmarłego na dyfteryt syna, nie żywili głębszych uczuć. Eloise mieszkała u ciotki do pełnoletności, potem zaś wróciła do Nowego Jorku, gdzie została przygarnięta przez dalszych krewnych. W wieku dwudziestu lat spotkała Johna Harrisona i dwa lata później wyszła za niego. Znała go już w dzieciństwie, przyjaźnił się bowiem z jej bratem. Rodzicom Johna sprzyjało większe szczęście niż rodzicom Eloise: ich fortuna przetrwała lata Kryzysu bez najmniejszego uszczerbku. Pochodzący z dobrej rodziny, doskonale wychowany, starannie wykształcony aczkolwiek pozbawiony większych ambicji i siły charakteru John dostał pracę w banku i wkrótce potem spotkał Eloise, której uroda oszołomiła go.
Eloise była wówczas młoda, bardzo ładna, a właściwie już piękna, jej chłód zaś doprowadzał Johna do szaleństwa. Prosił, błagał, zabiegał o jej względy, wychodził ze skóry, byle tylko zechciała go poślubić, im jednak goręcej się starał, tym bardziej była wobec niego wyniosła. Potrzebował dwóch lat, aby ją ostatecznie przekonać. Pragnął mieć dzieci natychmiast po ślubie, kupił piękny dom, a przedstawiając znajomym żonę niemal piał z zachwytu, minęły wszakże następne dwa lata, zanim Eloise zdecydowała się na macierzyństwo. Powtarzała wciąż, że jeszcze nie jest gotowa, prawda jednak wyglądała tak — choć Eloise nigdy otwarcie jej nie wyznała — iż dzieci nie były tym, na co miała choćby najmniejszą ochotę. Być może odpowiadało za ten stan rzeczy jej własne nieudane dzieciństwo. Zgoda była jedynie wynikiem uporu Johna.
Eloise pożałowała swej ustępliwości niemal natychmiast. Ciężko znosiła ciążę, miała nieustanne torsje i wręcz koszmarny poród, którego nigdy nie było dane jej zapomnieć; z pewnością nie zamierzała tego powtarzać. Uroczej istotki w różowym beciku, którą nazajutrz złożono w jej ramionach, nie uznała za wartą zapłaconej ceny. Od razu również zaczęły irytować ją względy okazywane dziecku przez Johna. Takim uczuciem obdarzał kiedyś ją samą, a teraz to wszystko spłynęło na Gabriellę. Czy nie jest jej zimno — pytał nieustannie — czy już jadła... czy ją przewinięto... czy Eloise widzi, jak słodko maleńka się uśmiecha... Zauważał zdumiewające podobieństwo Gabrielli do matki. Po całej tej paplaninie Eloise na widok córki chciało się wyć z wściekłości.
Do zwykłych zajęć — zakupów, lunchów i herbatek z przyjaciółkami — wróciła najszybciej jak mogła, okazując nadto znacznie większą niż kiedyś skłonność do wieczornych wypadów. Dzieckiem nie interesowała się ani trochę. Paniom, z którymi w środowe popołudnie spotykała się na partyjce bridża, wyznała wręcz, iż córka wydaje się jej nad wyraz nudna i nader odpychająca, przy czym uczyniła to w taki sposób, że przyjaciółki były raczej rozbawione, niźli zaszokowane. Tymczasem była jeszcze gorszą matką, niż mogło to wynikać z jej słów. John żywił jednak przekonanie, iż stopniowo wszystko zmieni się na lepsze; powtarzał sobie, że nie każdy ma od razu właściwy stosunek do dzieci i że jedną z tych osób jest jego piękna dwudziestoczteroletnia żona. Nie wątpił, że Gabriella zawojuje matkę, kiedy tylko nieco podrośnie. Taki dzień nie nadszedł wszakże ani dla Gabrielli, ani dla Eloise. W istocie, kiedy Gabriella zaczęła raczkować, a potem wstawać, pociągając przy okazji i przewracając różne rzeczy, Eloise reagowała wybuchami szału.
— Boże... tylko popatrz na bałagan, jaki robi ten dzieciak — wykrzykiwała. — Wciąż coś przewraca i niszczy, ciągle jest umorusany...
— To jeszcze niemowlę, El — odpowiadał w takich przypadkach John. Kiedy pewnego razu wziął Gabriellę na ręce i zaczął cmokać w goły brzuszek, został surowo skarcony: — Przestań, to obrzydliwe!
Sama Eloise starała się unikać fizycznego kontaktu z córką. Niania, zatrudniona przez Harrisonów na początku, potrafiła bez trudu dodać dwa do dwóch i podzieliła się swoimi wnioskami z Johnem — oświadczyła mianowicie bez ogródek, że pani jest zazdrosna o Gabriellę. Zrazu John uznał to za absurdalne, ale po pewnym czasie i w jego sercu zagościły podejrzenia, Eloise bowiem wpadała w gniew, ilekroć mówił coś do małej albo brał ją na ręce. Kiedy zaś Gabriella miała dwa lata, dostawała od matki po rączkach, gdy tylko dotknęła czegoś w salonie albo sypialni rodziców. Wreszcie Eloise oznajmiła tonem nie znoszącym sprzeciwu, że miejsce Gabrielli jest w pokoju dziecinnym.
— Przecież nie możemy jej nieustannie więzić — oponował John, gdy po każdym powrocie do domu znajdował córkę w zamkniętym pokoju.
— Ciągle bałagani — odpowiadała jak zwykle ze złością Eloise. Ta złość jeszcze rosła, gdy John podkreślał jakiś szczegół urody małej. Kiedyś nieopatrznie zachwycił się jej pięknymi, spadającymi w puklach włosami: nazajutrz Eloise, w towarzystwie niani, zawiozła Gabriellę do salonu fryzjerskiego Best & Co i pukle zniknęły. John wyraził zaskoczenie, a wtedy usłyszał argument, że krótkie włosy sprzyjają utrzymaniu higieny osobistej.
Rywalizacja rozpętała się na dobre, gdy Gabriella zaczęła mówić całymi zdaniami, a na widok ojca z radosnym piskiem rzucała się biegiem do drzwi. Zwykle, wyczuwając niebezpieczeństwo, omijała matkę szerokim łukiem, Eloise zaś z największym trudem hamowała wściekłość, widząc, jak jej mąż bawi się z córką. Kiedy wreszcie John zaczął krytykować Eloise, iż zbyt mało zajmuje się Gabriellą, pomiędzy małżonkami otworzyła się przepaść. Eloise dostawała mdłości słysząc te narzekania, które uznawała za niemęskie i w gruncie rzeczy niesmaczne.
Swoje pierwsze cięgi Gabriella dostała w wieku trzech lat; zdarzyło się to pewnego ranka podczas śniadania, kiedy przypadkowo zrzuciła ze stołu i stłukła talerz. Siedząca obok niej matka bez namysłu wyciągnęła ramię i wymierzyła córce siarczysty policzek.
— To się zdarzyło pierwszy i ostatni raz... rozumiesz? — syknęła.
Gabriella wpatrywała się w nią szeroko rozwartymi, załzawionymi oczyma; jej buzia zastygła w wyrazie szoku i rozpaczy.
— Słyszysz? — wrzasnęła Eloise. — Odpowiadaj!
— Przepraszam, mamusiu — wyszeptała Gabriella.
John wszedł do jadalni, popatrzył z niedowierzaniem na to, co się dzieje, ale był zbyt wstrząśnięty, żeby interweniować. Obawiał się zresztą, że tylko pogorszy sytuację. Nigdy dotąd Eloise nie była tak wściekła: hamowane latami gniew, zazdrość i frustracja eksplodowały teraz jak lawa z nabrzmiałego wulkanu.
— Jeśli zrobisz to jeszcze raz, Gabriello, stłukę cię na kwaśne jabłko! — złowieszczym tonem wycedziła Eloise, potrząsając córką. — Jesteś bardzo, bardzo niegrzecznym dzieckiem, a nikt nie lubi niegrzecznych dzieci.
Gabriella uciekła spojrzeniem od wykrzywionej złością twarzy matki i popatrzyła na ojca, ten jednak nic nie powiedział. Bał się. Uświadomiwszy sobie obecność Johna, Eloise chwyciła córkę na ręce, zaniosła ją do pokoju dziecinnego i zamknęła na klucz. Przed wyjściem wymierzyła jej mocnego klapsa. Gabriella padła na łóżko chlipiąc i pojękując.
— Nie musiałaś tego robić — stwierdził John, kiedy Eloise wróciła do stołu i nalała sobie następną filiżankę kawy. Trzęsły się jej dłonie i wciąż miała wściekłą minę.
— Gdybym tego nie zrobiła, pewnego dnia skończylibyśmy z młodocianą kryminalistką w domu — odparła Eloise. — Surowa dyscyplina to najlepszy sposób wychowywania dzieci.
Johna, któremu rodzice okazywali wiele miłości, reakcja Eloise zbiła z tropu, miał jednak świadomość, że od narodzin Gabrielli jego żona zmieniła się — była wiecznie zdenerwowana i nieustannie na coś zła. Już dawno zrezygnował z marzeń o licznej szczęśliwej rodzinie.
— Nie wiem, czym cię zirytowała, ale nie mogło to być nic strasznego — powiedział spokojnie.
— Z rozmysłem stłukła talerz — odparła ostro Eloise. — Nie zamierzam znosić jej wyskoków.
— Może to był przypadek — stwierdził John, usiłując uspokoić żonę, ale jak zwykle tylko pogorszył sytuację. Nie istniały argumenty, których mógł użyć skutecznie w obronie córki. Zresztą Eloise po prostu nie miała zamiaru ich wysłuchiwać.
— Wychowywanie Gabrielli to moje zadanie — wycedziła przez zęby. — Ja nie pouczam cię, jak prowadzić biuro.
Zerwała się z krzesła i odeszła od stołu.
„Wychowywanie” Gabrielli stało się dla Eloise celem życia. Zawsze mała popełniała jakąś zbrodnię zasługującą na karę w postaci klapsa, solidnego razu czy też mocnego bicia. A to bawiąc się w ogrodzie ubrudziła trawą kolana, a to podczas igraszek z kotem sąsiadów dorobiła się zadraśnięcia na ramieniu, a to wreszcie — za to przestępstwo, którego dopuściła się tuż przed swoimi czwartymi urodzinami, została zbita jak dotąd najmocniej — upadła na ulicy, plamiąc krwią całą sukienkę i skarpetki. John wiedział o wszystkich aktach przemocy, ale nie czynił nic, by je powstrzymać, żywił bowiem przekonanie, że Eloise i tak będzie robić swoje. Nie próbował nawet pocieszać córki, świadom, iż w ten sposób tylko pogorszy jej sytuację. Koniec końców wybrał milczenie, a nawet usiłował nie myśleć o losie Gabrielli. Może, wmawiał sobie, Eloise ma słuszność. Skąd mógł wiedzieć? Może istotnie surowa dyscyplina jest najlepszym sposobem wychowywania dziecka. Jego rodzice zginęli w wypadku samochodowym, nie miał więc nikogo, z kim mógłby — z kim by się ośmielił — pomówić o tym, co z jego córką wyprawia Eloise.
Gabriella zaś stawała się wzorowym dzieckiem: odzywała się z rzadka, starannie sprzątała stół i składała swoje ubranka, robiła, co jej kazano, nie sprzeciwiała się matce. Może więc Eloise miała słuszność, skoro osiągnęła tak imponujące rezultaty.
Podczas obiadów Gabriella siedziała w zupełnym milczeniu i tylko patrzyła na rodziców swoimi wielkimi oczyma, a John Harrison brał strach sterroryzowanego dziecka za wynik dobrego wychowania.
W znacznie bardziej krytycznych oczach matki dziewczynce wiele brakowało do doskonałości; zawsze robiła coś zasługującego na naganę, karę czy „kilka klapsów”. Z czasem pojęcie „kilka” stało się straszliwym niedomówieniem, policzki zaś i bolesne uderzenia — nierozdzielnym elementem każdej rozmowy pomiędzy matką a córką. Bywały chwile, kiedy John żywił obawę, iż Eloise może po prostu okaleczyć Gabriellę, zachowywał jednak te obawy dla siebie, wychodząc z założenia, iż ostrożność jest lepszą cząstką odwagi, a także szukając agrumentów na to, że postępowanie żony wcale nie jest złe. Czynił wszystko, aby nie dostrzegać sińców i zadrapań, zresztą zdaniem Eloise Gabriella nieustannie się przewracała i zezwolenie jej na jazdę na rowerze czy deskorolce po prostu nie wchodzi w grę. Szykany robione przez Eloise Gabrielli służyły zatem tylko dobru dziecka, sińce były najwyraźniej wynikiem jego niezgrabności.
Kiedy Gabriella miała sześć lat, bicie stało się w oczach całej trójki czymś naturalnym. John nie dostrzegał go, Gabriella oczekiwała, natomiast Eloise sprawiało ono wielką przyjemność. Choć oczywiście uniosłaby się sprawiedliwym gniewem, gdyby ktoś ośmielił się jej to wytknąć. Utrzymywała, że stosowanie kar cielesnych jest „konieczne”. To dzięki nim Gabriella nie stanie się jeszcze bardziej zepsutym bachorem.
Gabriella zaczynała podzielać pogląd, że jest niedobrym dzieckiem. Bo przecież gdyby była grzeczna, matka by jej nie biła... gdyby była grzeczna, ojciec stawałby w jej obronie... gdyby była grzeczna, rodzice by ją kochali. Zdawała sobie sprawę, jak jest rozpuszczona,jakie okropne popełnia występki. Zdawała sobie sprawę, bo uświadamiała jej to matka.
Kiedy tego popołudnia leżała na podłodze, łkając, a potem, poderwana za ramię i jeszcze raz uderzona, uciekła — zgodnie z poleceniem matki — do swojego pokoju, widziała kątem oka, że od progu drzwi zajściu przypatruje się ojciec. Jak zwykle nic nie mówił. Na jego twarzy malował się wyraz ubolewania, ale nie wyciągnął ręki, by ukoić córkę, nawet nie próbował jej dotknąć. Po prostu odwrócił głowę, aby nie być świadkiem jej udręki. Nie potrafił dłużej tego znosić.
— Idź do swojego pokoju i ani mi się z niego rusz! — dźwięczały w uszach Gabrielli gniewne słowa matki, kiedy stąpając korytarzem obmacywała drżącymi paluszkami obrzmiały policzek. Wiedziała, że jest już dużą dziewczynką i jej wyskoki, które tak bardzo złoszczą matkę, są naprawdę okropne. Weszła do pokoju, z cichym płaczem podbiegła do łóżka i przytuliła swoją lalkę, jedyną zabawkę, na jaką jej pozwalano. Lalka, prezent od babci, miała wielkie niebieskie oczy, puszyste jasne włosy i nazywała się Meredith. Gabriella kochała ją nad życie, bo przecież była jedyną jej sojuszniczką. Z Meredith w ramionach, kołysząc się lekko w przód i w tył, długo siedziała na skraju łóżka i powtarzała w duszy pytania: dlaczego matka bije ją tak mocno... dlaczego ona, Gabriella, jest ciągle tak niegrzeczna... I nie mogła zapomnieć wyrazu twarzy ojca w chwili, kiedy go mijała. Dostrzegła w niej rozczarowanie, wywołane z pewnością faktem, że jego córka nie jest dobrą dziewczynką, tylko — zgodnie ze słowami matki — obrzydliwym potworkiem. Tak, Gabriella również musiała w to wierzyć. Wszystko robiła źle. Wychodziła wprawdzie ze skóry, żeby zadowolić rodziców, powstrzymać nieuchronne — ale bez rezultatu. Teraz, kiedy z lalką w ramionach siedziała na krawędzi łóżka, zaczęła zdawać sobie sprawę, że to nigdy się nie skończy. Nigdy nie będzie dość grzeczna, by zdobyć akceptację i miłość rodziców. Wiedziała od początku, że jej nie kochają, w pewnym momencie zaś została skutecznie przekonana, że nie zasługuje na miłość. Zasługiwała najwyżej na ból, jaki zadawała jej matka. A mimo to wciąż zadawala sobie pytanie, dlaczego ten ból jest tak wielki... dlaczego matka jest tak wściekła... cóż ona, Gabriella, zrobiła, że złego, by obdarzono ją aż taką nienawiścią. Na te wszystkie pytania nie potrafiła udzielić żadnych odpowiedzi. Nikt nie mógł obronić jej przed nieuchronnym losem. Nawet ojciec. Miała na całym świecie tylko jedną przyjaciółkę, jedną sojuszniczkę — Meredith. Żadnych dziadków, cioć, wujków, przyjaciół czy krewnych. Nigdy nie pozwalano jej bawić się z innymi dziećmi — zapewne dlatego, że jest tak niegrzeczna. Zresztą pewnie by jej nie polubiły. Nikt by jej nie polubił. No bo jeśli nie lubią jej nawet rodzice? Nigdy nikomu nie mówiła o swoich udrękach, bo czyniąc to przyznawałaby się, jak jest niegrzeczna. Pytana czasem w szkole o swoje siniaki, odpowiadała, że spadła ze schodów albo potknęła się o psa, choć przecież żadnego psa nie mieli. Musiała zachowywać tajemnicę, nie mogła pozwolić, by wszyscy dowiedzieli się o jej złym charakterze.
Nie mogła również mieć pretensji do rodziców. Nieposłuszeństwo, błędy, złość matki — to wszystko było jej winą. I kiedy leżąc na łóżku słyszała podniesione głosy rodziców, pojmowała dobrze, iż kłócą się z jej powodu. Kłócili się często. Prawie po każdym biciu ojciec zaczynał krzyczeć na matkę i chociaż Gabriella nie mogła zrozumieć słów, wiedziała, że to z jej powodu, z jej winy. Była więc prawdopodobnie jeszcze gorsza, niż mówili. To przez nią się kłócili i gniewali na siebie. To przez nią wszyscy byli tak nieszczęśliwi — równie nieszczęśliwi jak ona.
Głodna i zapłakana zasnęła o zmierzchu, a kiedy zasypiała, czując pulsujący ból w policzku i w nodze, tam gdzie kopnęła ją matka, usiłowała myśleć o innych rzeczach, innych miejscach... ogrodzie... parku pełnym szczęśliwych ludzi... roześmianych, rozbawionych dzieciach, które zapraszały ją do wspólnej zabawy... o wysokiej pięknej kobiecie, która wyciągnęła do Gabrielli ramiona i powiedziała, że ją kocha...
To było najcudowniejsze uczucie świata, kiedy więc zasypiała tuląc swoją lalkę, pozwoliła, by z jej umysłu odpłynęły w dal wszystkie inne rzeczy.
— Nie obawiasz się, że któregoś dnia po prostu ją zabijesz? — z naciskiem zapytał John.
Eloise popatrzyła nań ze wzgardliwym rozbawieniem. Był po kilku drinkach i stojąc przed żoną, z lekka się zataczał. Picie zaczęło się mniej więcej w tym samym czasie co bicie. Było łatwiejsze niźli próby powstrzymywania Eloise czy racjonalnego wytłumaczenia sobie jej postępowania. Alkohol łagodził rozdrażnienie i pozwalał znieść nieznośną sytuację. Johnowi, nie Gabrielli.
— Może nie stanie się takim żałosnym pijaczyną jak ty, jeśli teraz wbiję jej do głowy trochę rozumu. Niewykluczone, że dzięki temu uniknie w życiu wielu rozczarowań — odparła Eloise, patrząc z jeszcze większą pogardą, jak John przyrządza sobie kolejne martini.
— Najbardziej przerażające jest to, że chyba sama wierzysz w swoje słowa.
— Sugerujesz, że jestem wobec niej zbyt surowa? — zpytała wściekłym tonem Eloise.
— Zbyt surowa? Zbyt surowa? Czy kiedykolwiek przyjrzałaś się dobrze jej siniakom? Twoim zdaniem, jak się ich dorobiła?
— Jesteś śmieszny, jeśli twierdzisz, że ma je z mojej winy. Pada na buzię, ilekroć usiłuje zawiązać trzewiki. — Zapaliła papierosa i przypatrywała się, jak John pije swojego drinka.
— Eloise, rozmawiasz w tej chwili ze mną. Kogo próbujesz oszukać? Wiem, jakie wobec niej żywisz uczucia... ona też wie. Biedny dzieciak nie zasługuje na taki los.
— Ja też nie zasługuję. Masz pojęcie, co muszę znosić z jej strony? Pod tymi niebieskimi oczętami i kędziorami, które tak uwielbiasz, kryje się prawdziwy mały potwór.
Być może za sprawą wypitego alkoholu John Harrison poczuł się tak, jakby zasłona spadła mu z oczu. Popatrzył na żonę innym wzrokiem.
— Jesteś o nią zazdrosna, prawda, El? O to w tym wszystkim chodzi? O najzwyklejszą zazdrość. Jesteś zazdrosna o rodzoną córkę.
— Upiłeś się — odparła, lekceważąco machając papierosem.
— Mam rację i dobrze o tym wiesz. Jesteś chora psychicznie. Współczuję Gabrielli, żeśmy ją spłodzili. Nie zasługuje na los, któryśmy jej zgotowali... który ty jej zgotowałaś.
Ogromnie dumny, że sam nigdy nie uderzył Gabrielli, nie zamierzał brać na siebie cząstki win żony.
— Jeśli usiłujesz obudzić we mnie poczucie winy, możesz się nie fatygować. Bo go nie mam i nie będę miała. Wiem, co robię.
— Naprawdę? Katujesz ją prawie codziennie. Taki jest twój pomysł na wychowywanie dziecka?
Opróżnił do dna czwartą szklaneczkę. Czasem potrzebował ich więcej, aby utopić myśli o wyczynach żony.
— Nie jest łatwym dzieckiem, John. Trzeba ją trzymać krótko, trzeba dać jej szkołę.
— Cóż, to ci się na pewno udało, El. Nie wątpię, że przez całe życie będzie pamiętać szkołę, którą jej daliśmy.
Kiedy to mówił, miał szkliste oczy.
— Mam nadzieję. Z dziećmi nie można się ceregielić, bo to źle im służy. Nawet Gabriella wie, że mam rację. Nigdy nie oponuje, kiedy wymierzam jej karę, rozumie zatem, że na nią zasłużyła.
— Dobrze wiesz, że jest zbyt przerażona, aby oponować. Pewnie się boi, że zatłuczesz ją na śmierć, kiedy coś powie albo spróbuje się opierać.
— Rany boskie, mówisz, jakbym była patologiczną morderczynią.
Założyła jedną kształtną nogę na drugą, ale wdzięki żony nie działały na Johna już od wielu lat. Widząc, co wyprawia z dzieckiem, zaczął ją nienawidzić, nienawiść ta jednak wciąż była zbyt słaba, aby zechciał ją powstrzymać bądź porzucić. Brakło mu po temu siły woli i za to zaczynał nienawidzić również siebie.
— Za kilka lat powinniśmy wysłać ją do jakiejś szkoły. Niech na pewien czas zniknie z naszego życia, niech się znajdzie poza naszym zasięgiem. Przynajmniej tyle jej się należy.
— Przedtem należy się jej uczciwe rodzicielskie wychowanie.
— A więc tak to nazywasz? „Wychowanie”? Widziałaś dzisiaj ten siniak na jej policzku?
— Do rana nie będzie po nim śladu — odparła spokojnie Eloise.
Przyznawał z niechęcią, iż zapewne żona ma rację. Eloise dobrze wiedziała, ile siły włożyć w uderzenie, aby jego skutki nie były zbyt widoczne — przynajmniej na odsłoniętych częściach ciała. Ślady na ramionach i udach to coś zupełnie innego. Tak, Eloise zasługiwała na miano specjalistki.
— Jesteś szaloną dziwką — powiedział tylko, kiedy niepewnie wychodził z salonu i ruszał w stronę sypialni. Była, ale nie potrafił nic z tym zrobić.
Zatrzymał się przy otwartych drzwiach pokoju córki i wbił spojrzenie w mrok: nie dostrzegł żadnego śladu życia, panowała absolutna cisza, a łóżko wydawało się puste, kiedy jednak wszedł do środka i przyjrzał się uważniej, zauważył w nogach łóżka niewielki wzgórek. Gabriella zawsze spała w taki sposób, przykryta z głową i zwinięta w kłębek, żywiła bowiem przekonanie, że matka jej nie znajdzie. John Harrison ze łzami w oczach patrzył na maleńką drobinę wielkiego strachu, w którą przemieniła się jego córka. Nie próbował ułożyć jej prosto, świadom, iż widok Gabrielli mógłby na nowo obudzić gniew Eloise. Zostawił więc Gabriellę w takim stanie, w jakim ją zastał — samotną i zapomnianą — a kiedy szedł powoli do swej sypialni, rozmyślał o niesprawiedliwości życia i nieludzkim losie, jaki przypadł w udziale jego córce. Wiedział jednak, iż nie potrafi jej ocalić. W pewnym sensie był wobec Eloise równie bezsilny jak Gabriella. Sam się za to sobą brzydził.
Do kamieniczki przy Wschodniej Sześćdziesiątej Dziewiątej goście zaczęli przybywać tuż po ósmej. Było w ich gronie kilku znanych przedstawicieli socjety, rosyjski książę w towarzystwie młodej Angielki i panie, z którymi Eloise zazwyczaj grywała w brydża. Pojawił się również z żoną prezes banku, w którym pracował John Harrison. Kelnerzy w smokingach krążyli wśród napływających gości ze srebrnymi tacami zastawionymi kieliszkami szampana. Gabriella ukryła się u szczytu schodów, z zaciekawieniem spoglądając w dół. Lubiła obserwować gości uczestniczących w przyjęciach wydawanych przez rodziców.
Matka w sukni z czarnego atłasu wyglądała pięknie, a ojciec był przystojny i elegancki w swym doskonale skrojonym smokingu. Kreacje i klejnoty kobiet skrzyły się w blasku świec, gdy panie wchodziły do holu, brały z tac kieliszki szampana i odpływały w stronę zgiełku ludzkich głosów i muzyki.
Eloise i John uwielbiali wydawać przyjęcia. Ostatnio wprawdzie nie robili tego równie często jak kiedyś, niemniej jednak od czasu do czasu urządzali wystawną imprezę. Gabriella uwielbiała obserwować przybywających gości, a potem, leżąc w swoim pokoju, nasłuchiwać muzyki.
Był wrzesień, początek nowojorskiego sezonu towarzyskiego. Gabriella zaczęła właśnie siódmy rok życia. Przyjęcie odbywało się bez szczególnej okazji i było po prostu spotkaniem najbliższych przyjaciół Eloise i Johna. Gabriella rozpoznała wielu z nich, niektórzy byli nawet mili wobec niej przy tych nielicznych okazjach, kiedy się z nią spotykali. Rodzice rzadko przedstawiali ją znajomym, rzadko pokazywali światu i z reguły po prostu pomijali milczeniem. Ot, była sobie, skryta gdzieś na górze i na ogół zapomniana. Eloise hołdowała zasadzie, iż dzieci powinny być wykluczone z życia towarzyskiego dorosłych, co w szczególności dotyczyło tak niewiele dla niej znaczącej Gabrielli. Pytana niekiedy przez przyjaciółki z klubu brydżowego o córkę, zbywała kwestię wdzięcznym gestem dłoni, czyniąc to w taki sposób, jakby opędzała się od natrętnego owada. W domu nie brakowało oprawionych w srebrne ramki zdjęć Eloise i Johna, nie było za to ani jednej fotografii Gabrielli. Harrisonów nie interesowało dokumentowanie dzieciństwa córki.
Gabriella uśmiechnęła się szeroko na widok wchodzącej do holu ślicznej blondynki. Mariannę Marks nosiła białą szyfonową suknię, która wraz z właścicielką zdawała się frunąć. Należała do grona najściślejszych przyjaciół rodziców, jej mąż zaś był współpracownikiem Johna. Na szyi młodej kobiety skrzyła się diamentowa kolia. Kiedy Mariannę Marks z niezrównaną gracją ujmowała kieliszek szampana, uniosła nagle głowę, jakby powodowana jakimś tajemniczym impulsem, i dostrzegając Gabriellę znieruchomiała na moment.
Gabriella ujrzała twarz rozmytą w blasku świec, a poza tym — jak się zdawało — otoczoną czymś na kształt aureoli. Dopiero po chwili pojęła, że źródłem owej aureoli jest maleńka tiara na głowie kobiety, która przywodziła małej na myśl królewnę z bajki.
— Gabriello, co tam robisz? — zapytała ciepło Mariannę, machając dłonią do przycupniętej u szczytu schodów dziewczynki w różowej flanelowej koszulce nocnej.
— Psst... — szepnęła Gabriella i z niepokojem marszcząc czoło przytknęła palec do warg. Byłaby w poważnych tarapatach, gdyby matka zorientowała się, że tu siedzi.
— Och... — Mariannę Marks była pewna, o co chodzi Gabrielli. Cichutko wbiegła na górę w swych atłasowych pantofelkach na wysokim obcasie, objęła ją i wyszeptała jej do ucha: — Co tu robisz? Liczysz przybywających gości?
— Wygląda pani ślicznie! — odparła Gabriella z zachwytem, kiwając główką. Mariannę miała w sobie to wszystko, czego nie miała jej matka. Była piękna i dobra, miała — tak samo jak Gabriella — wielkie niebieskie oczy i uśmiech, który zdawał się rozświetlać otoczenie. Sprawiała na dziewczynce wrażenie istoty zgoła nieziemskiej i Gabriella zastanawiała się często, dlaczego nie było jej dane mieć za matkę takiej osoby jak Mariannę. Mariannę, rówieśnica Eloise, była zawsze smutna, kiedy mówiła, że nie ma dzieci. Może w boskich planach istniał jakiś błąd, może Gabriella była pisana takiej kobiecie jak Mariannę i tylko przez pomyłkę pojawiła się w życiu Harrisonów... dlatego że jest taka niegrzeczna i powinna zostać ukarana. Trudno było wyobrazić sobie, że Mariannę wymierza komukolwiek karę. Była zawsze dobra i czuła, a teraz, kiedy obejmowała i całowała Gabriellę, sprawiała również wrażenie szczęśliwej. I pachniała tak cudownie. Gabriella nie znosiła zapachu perfum swojej matki.
— Czy nie mogłabyś chociaż na chwilę zejść na dół? — zapytała Mariannę.
W Gabrielli było coś takiego, co sprawiało zawsze, że Mariannę pragnęła kochać i chronić dziewczynkę — coś poruszającego i bezgranicznie kruchego. Doświadczała tego uczucia i w tej chwili, kiedy mocno ściskała w dłoni maleńką chłodną rączkę, trzymającą jej palce z siłą, która zdawała się wyrażać błaganie.
— Nie... nie... nie mogę zejść na dół... Mamusia by się rozzłościła... powinnam teraz leżeć w łóżku — odparła szeptem. Znała karę, jaka czekała ją za popełniane wykroczenie, a przecież nie potrafiła oprzeć się pokusie obserwowania przybywających gości. No i spotkała ją taka nagroda! Mariannę wyglądała jak bajkowa matka chrzestna z „Kopciuszka”, a Robert Marks, cierpliwie czekający na żonę u podnóża schodów, był bardzo przystojny. — Czy to prawdziwa korona?
— To się nazywa tiara — odparła z cichym chichotem Mariannę. — Głupio, prawda? Należała do mojej babci.
— Czy ona była królową? — zapytała Gabriella z powagą, patrząc na Mariannę swoimi wielkimi mądrymi oczyma w sposób, który niepojęcie poruszał najgłębsze struny duszy.
— Nie, po prostu śmieszną starszą panią z Bostonu, która jednak raz miała okazję spotkać królową Anglii. Wtedy właśnie nałożyła tę tiarę. A ja uznałam, że fajnie by było nałożyć ją dzisiejszego wieczoru — odparła, a potem wypięła tiarę ze swych starannie ufryzowanych jasnych włosów i umieściła ją na główce Gabrielli. — Teraz wyglądasz jak mała księżniczka.
— Naprawdę? — zapytała stropiona Gabriella. — Jakim cudem ktoś tak niegrzeczny jak ja może przypominać księżniczkę?
— Chodź... sama się przekonasz — odparła Mariannę i podprowadziła Gabriellę do wielkiego antycznego lustra zdobiącego korytarz na piętrze.
Dziewczynka zobaczyła swoje odbicie i lśniącą na jej główce brylantową koronę, podtrzymywaną dłonią przez śliczną jasnowłosą kobietę.
— Och... jest piękna... tak samo jak pani — wyszeptała. To była jedna z najbardziej czarodziejskich chwil w jej życiu. Niezapomnianych. Dlaczego, jakim cudem ta pani jest dla niej tak dobra? Dlaczego tak bardzo różni się od jej rodzonej matki? Była to tajemnica opierająca się wszelkim próbom wyjaśnienia i Gabriella rozumiała tylko tyle, że swoimi uczynkami w ciągu sześciu lat życia niczym nie zasłużyła sobie na taką mamę.
— Jesteś wyjątkowym dzieckiem — powiedziała cicho Mariannę, delikatnie przekładając tiarę na swoją głowę. — A twoi rodzice to prawdziwi szczęściarze.
Gdyby wiedziała, jaka jestem niedobra, nigdy nie powiedziałaby czegoś takiego, pomyślała Gabriella. Wystarczyłoby kilka słów zamienionych z mamą, aby wszystko stało się jasne.
— Chyba muszę wracać na dół — powiedziała Mariannę. — Biedny Robert wciąż na mnie czeka.
Gabriella kiwnęła ze zrozumieniem, wciąż przytłoczona wydarzeniami ostatnich chwil — pocałunkiem, tiarą, delikatnym dotknięciem, ciepłymi słowami. Miała to wszystko zapamiętać na całe życie. Mariannę obdarzyła ją podarunkiem, którego wartości nawet się nie domyślała.
— Szkoda, że z panią nie mieszkam — wyrzuciła z siebie, kiedy trzymając się za ręce podchodziły do podestu schodów.
Mariannę uznała tę deklarację za dziwną i nie potrafiła domyślić się jej powodów.
— Ja też tego żałuję — odparła, puszczając niechętnie dłoń dziewczynki. Dostrzegła w oczach Gabrielli smutek, który sprawił jej niemal fizyczny ból. — Ale tatuś i mamusia byliby zrozpaczeni, gdyby nie mieli cię przy sobie.
— Nie, wcale by nie byli — odparła wyraźnie Gabriella. Mariannę znieruchomiała, przeciągle patrząc na dziewczynkę. Czyżby Gabriella wdała się dzisiaj w jakiś konflikt z rodzicami? Czyżby została przez nich skarcona? W swej naiwności Mariannę doszła do wniosku, że karcenie tak cudownego dziecka po prostu nie wchodzi w grę.
— Pójdę teraz i pomacham do ciebie z dołu. Czy chcesz, żebym później odwiedziła cię w pokoju? — zapytała Mariannę, usiłując obietnicą uspokoić sumienie, że zostawia tę dziewczynkę patrzącą na nią wielkimi oczyma o błagalnym wyrazie.
Gabriella jednak stanowczo pokręciła głową.
— Nie może pani przyjść do mnie na górę — oświadczyła z powagą. Zapłaciłaby straszną cenę, gdyby o czymś takim dowiedziała się matka. Eloise nie lubiła, kiedy jej znajomi rozmawiali z Gabriellą; byłaby wściekła, dowiedziawszy się, że któryś z nich poszedł do pokoju córki. Zarzuciłaby Gabrielli dokuczanie gościom i wpadła w nieopanowany szał. — Nie pozwolą pani.
— Może jednak uda mi się jakoś wymknąć — obiecała Mariannę, zaczynając schodzić w dół. Jej suknia znów rozpoczęła swój powietrzny balet. W połowie schodów młoda kobieta zatrzymała się i obejrzała na dziewczynkę. — Wrócę, Gabriello... masz moje słowo.
A potem, z jakimś dziwnym i bolesnym skurczem serca, zbiegła na dół do czekającego męża. Pił drugi kieliszek szampana i gawędził z niezwykle przystojnym polskim hrabią, który popatrzył na Mariannę z łakomym błyskiem w oku, a następnie ucałował jej dłoń.
Gabriella miała wrażenie, że obserwuje coś na kształt tańca, kiedy tak rozmawiali, śmiali się i przesuwali niespiesznie w stronę innych gości. Miała ochotę zbiec na dół, przytulić się do Mariannę, znaleźć w niej bezpieczeństwo i obronę. Czując na sobie spojrzenie dziecka, Mariannę po raz ostatni zerknęła w górę, pomachała, a potem znikła, idąc pod rękę z mężem i kwitując perlistym śmiechem jakiś dowcip hrabiego.
Gabriella zacisnęła powieki i na krótką chwilę przywarła czołem do balustrady — przypominając sobie i marząc. Wciąż widziała tiarę na swojej głowie, pamiętała wyraz oczu młodej kobiety i rozkoszny zapach jej perfum.
Minęła godzina, zanim zjawili się ostatni goście. Żaden z nich nie dostrzegł przycupniętej na górze Gabrielli. Roześmiani i rozgadani, zostawiali okrycia, brali kieliszki szampana i dołączali do przybyłych wcześniej. W przyjęciu uczestniczyło około stu osób i Gabriella miała pewność, że matka nie będzie miała czasu wejść na górę, aby sprawdzić, co robi jej córka. Przyjmie po prostu, że zgodnie z poleceniem leży już w łóżku. Że nie jest znowu niegrzeczna i zamiast siedzieć cichutko w swoim pokoju, podpatruje gości.
„Połóż się do łóżka i ani mru-mru” — brzmiały ostatnie słowa matki. Ale pokusa popatrzenia na przyjęcie była zbyt wielka. Poza tym Gabriella miała ogromną ochotę zejść na dół, bo po prostu umierała z głodu. Wiedziała, że w kuchni jest mnóstwo jedzenia, ciast, ciasteczek, czekoladek i herbatników. Widziała po południu, jak przyrządzano ogromną szynkę, rostbef i indyka. Jak zwykle był również kawior. Spróbowała go raz, ale nie polubiła — miał obrzydliwy rybny smak. Zresztą matka nie życzyła sobie, by jadła kawior. Nie pozwalała jej próbować żadnych dań przygotowywanych na przyjęcia. Ale miała ogromną ochotę na ciasteczko: były dziś ekierki, ciastka z truskawkami i bezy, największy przysmak Gabrielli. Tylko że w gorączce przygotowań nikt nie pomyślał, żeby zaproponować jej coś do jedzenia, ona zaś wiedziała aż za dobrze, że prosząc matkę popełniłaby wielki błąd. Eloise spędziła w swojej garderobie kilka godzin: wzięła długą kąpiel, ufryzowała włosy, starannie się umalowała. Nie miała czasu myśleć o córce. I tym lepiej, uznała Gabriella. Przed przyjęciami matka była na ogół bardziej podenerwowana niż zwykle.
Muzyka rozbrzmiewała teraz donośniej, tańczono w głębi wielkiego salonu, jadalnia zaś, biblioteka i bawialnia były pełne rozgadanych i roześmianych ludzi. Gabriella długo wpatrywała się w tłum, mając nadzieję wypatrzeć Mariannę, jej usiłowania były jednak daremne — młoda kobieta nie pojawiła się w polu widzenia ani raz. Gabriella zresztą dobrze wiedziała, że nie ma prawa liczyć na jej powrót. Mariannę zapewne zdążyła o niej zapomnieć.
I wtedy, szukając czegoś lub kogoś, przez hol przemknęła Eloise; instynktownie wyczuła obecność córki, podniosła wzrok, przeniknęła nim blask kandelabru i wypatrzyła u szczytu schodów drobną skuloną postać w różowej koszulce nocnej.
Gabriella wstrzymała oddech, odruchowo szarpnęła się do tyłu, potknęła o pierwszy stopień i ciężko upadla na chudą pupkę. Wyraz twarzy matki powiedział jej natychmiast, na co się zanosi.
Bez słowa Eloise wbiegła po schodach jak lekkostopy herold szatana. Nosiła obcisłą suknię z czarnego atłasu, która podkreślała szczupłość sylwetki i lśniła tak samo, jak ujęte w kok czarne włosy; z klejnotów miała brylantowe duże kolczyki i takiż naszyjnik misternej roboty. O ile jednak strój i biżuteria Mariannę zdawały się spowijać właścicielkę w miękką świetlistą aureolę, o tyle kreacja Eloise sprawiała, iż matka Gabrielli przywodziła na myśl piękną, lecz niebezpieczną czarownicę.
— Co tu robisz? — syknęła Eloise jadowicie. — Kazałam ci siedzieć w pokoju!
— Przepraszam, ja tylko... — Nie istniało żadne wytłumaczenie dla zbrodni, którą popełniła. Szczęśliwie matka nie wie, że w dodatku zwabiła na górę Mariannę Marks i przymierzała jej tiarę.
— Tylko nie kłam, Gabriello! — warknęła Eloise, ściskając ramię córki tak mocno, że krew natychmiast przestała w nim krążyć i pojawiło się mrowienie. — Ani słowa!
Pociągnęła Gabriellę korytarzem, nie widziana przez ludzi, którzy na dole korzystali z dobrodziejstw jej gościnności. Bez wątpienia zamilkliby zszokowani, gdyby tylko mogli być świadkami zajścia.
— Bądź cicho, szczeniaku, bo wyrwę ci rękę — syczała Eloise, a Gabriella nie miała wątpliwości, iż jest to groźba rzucona najzupełniej serio. W ciągu siedmiu lat życia zdążyła się przekonać, iż matka spełnia swe obietnice — jeśli mówiła, że zada taką czy inną torturę, rzecz była gwarantowana. W tej kwestii na Eloise można było liczyć.
Na poły niesiona, na poły ciągnięta korytarzem, Gabriella drobiła stopami, żeby nie irytować matki jeszcze bardziej. Kiedy dotarły do otwartych drzwi pokoju dziecinnego, Eloise cisnęła córkę w mrok. Gabriella upadła na podłogę, skręcając nogę w kostce, ale nie wydała z siebie nawet jęknięcia.
— Siedź tu kamieniem! Rozumiesz? Nawet nie próbuj przestąpić progu, czy to jasne? Jeśli nie usłuchasz mnie tym razem, Gabriello, srogo tego pożałujesz, masz moje słowo. Któż chciałby cię oglądać... któż by się przejmował bachorem siedzącym u szczytu schodów niczym jakaś żałosna sierota? Jesteś tylko dzieckiem i masz siedzieć w swoim pokoju, rozumiesz?
Leżąc w ciemności, Gabriella popłakiwała cicho, ale była zbyt mądra i dumna, żeby poskarżyć się przed matką na dojmujący ból w ramieniu i nodze.
— Odpowiadaj!
Głos Eloise przecinał mrok jak piła spalinowa i Gabriella pojęła, że jeśli będzie milczeć nadal, matka podejdzie do niej i wyegzekwuje odpowiedź w bardziej brutalny sposób.
— Przepraszam, mamusiu! — wyszeptała.
— Przestań skamleć! — rzuciła Eloise i zatrzasnęła drzwi. Kiedy szła korytarzem, miała wciąż zmarszczone czoło, gdy jednak znalazła się na schodach, na jej twarzy zagościł beztroski błogi uśmiech. Na dole trójka gości nakładała okrycia; Eloise pożegnała wszystkich ciepłymi pocałunkami, a następnie wbiegła do salonu, żeby jeszcze trochę pogawędzić i potańczyć. Mogłoby się zdawać, że to, co zrobiła Gabrielli, nie miało miejsca, że Gabriella w ogóle nie istnieje. Dla Eloise rzeczywiście Gabriella nie istniała. Wychodząc, Mariannę Marks poprosiła Eloise, by ucałowała w jej imieniu Gabriellę.
— Obiecałam, że jeszcze do niej wpadnę — oświadczyła — ale teraz maleńka już chyba śpi.
— No, mam nadzieję! — odparła surowo Eloise, a potem, tonem matki zainteresowanej wprawdzie, lecz nie zbulwersowanej, zapytała mimochodem: — Widziałaś ją dzisiejszego wieczoru?
— Jasne — odparła naiwnie młoda kobieta, zapominając o tym, co mówiła jej Gabriella o zakazie widywania się z gośćmi. Zresztą trudno było potraktować taki zakaz serio, a poza tym któż mógłby się złościć na dziecko równie cudowne i anielskie jak Gabriella? — Jest po prostu zachwycająca. Siedziała na podeście schodów w tej swojej ślicznej różowej koszulce, gdyśmy do was przyszli. Wbiegłam na górę, żeby dać jej buziaka, i pogawędziłyśmy kilka chwil.
— Wybacz — powiedziała z lekką irytacją Eloise. — Nie powinna była tego robić.
— Wina leży po mojej stronie. Najzwyczajniej nie mogłam się oprzeć spojrzeniu tych wielkich oczu. Zaciekawiła ją moja tiara.
— Mam nadzieję, że nie pozwoliłaś Gabrielli jej dotknąć.
Jakaś nutka w głosie Eloise sprawiła, że Mariannę pominęła te słowa milczeniem, później jednak nawiązała do nich w rozmowie z mężem.
— Czy nie sądzisz, że jest zbyt surowa wobec tej małej, Bob? Można było odnieść wrażenie, iż Gabriella ukradnie tiarę, jeśli tylko dotknie jej łapką.
— Być może Eloise hołduje staromodnym zasadom wychowywania dzieci — odparł Robert Marks. — Może sądzi, iż Gabriella cię zirytowała.
— Jakże mogłaby mnie zirytować? Jest najcudowniejszą istotką, jaką spotkałam w życiu... tak poważną, tak śliczną. Ma najsmutniejsze oczy... — urwała i dopiero po dłuższej chwili skończyła myśl: — Szkoda, że nie mamy takiej córki jak ona.
— Wiem, wiem — powiedział, klepiąc dłoń żony i odwracając głowę. Wiedział, jak bolesna jest dla Mariannę świadomość, że po dziewięciu latach małżeństwa wciąż są bezdzietni. Oboje musieli się teraz z tym godzić.
— Johnowi również nie jest z nią lekko — napomknęła Mariannę po kilku minutach rozmyślań o dzieciach, których nie mieli, i ślicznej dziewczynce, z którą rozmawiała tego wieczoru.
— Z kim? — zapytał John. Miał za sobą ciężki dzień i zdążył już skierować myśli na następny, bodaj jeszcze trudniejszy.
— Z Eloise — ściągnęła go na ziemię Mariannę. — John zatańczył z tą młodą Angielką, która już kilka razy pojawiła się z księciem Orłowskim i Eloise miała taki wyraz twarzy, jakby chciała go zabić.
Robert Marks uśmiechnął się wyrozumiale.
— Ty zapewne nie miałabyś żadnych zastrzeżeń, gdybym zaprosił tę dziewczynę do tańca? — zapytał, porozumiewawczo unosząc brew. — Była praktycznie naga.
Istotnie, nosiła cielistą atłasową suknię tak obcisłą, że męska wyobraźnia nie musiała się zbytnio wysilać. Panowie pożerali ją wzrokiem i John Harrison nie stanowił pod tym względem wyjątku. Bo niby dlaczego miał stanowić?
— Chyba rozumiem Eloise — stwierdziła Mariannę, a potem spojrzała na męża swymi wielkimi błękitnymi oczyma. — Myślisz, że jest ładna? — zapytała tonem niewiniątka.
Parsknął śmiechem.
— Nie weźmiesz mnie na takie numery, panno Mariannę! Jest okropną wiedźmą i z tą swoją figurą powinna nałożyć raczej worek pokutny. Bóg raczy wiedzieć, co Orłowskiemu strzeliło do łba, że prowadza się z taką szpetotą.
Skwitowali śmiechem sposób, w jaki Bob wywikłał się z kłopotliwego pytania. Dziewczyna była uderzająco piękna i miała wielką klasę. Ale Robert Marks poza żoną nie widział świata: było mu obojętne, że nie mogli mieć dzieci, a kochanica księcia Orłowskiego znaczyła dlań tyle co nic. W tej chwili marzył tylko o tym, żeby znaleźli się już w swojej sypialni.
Tego samego nie dałoby się jednak powiedzieć o Johnie Harrisonie, prowadzącego z żoną podobną, choć znacznie ostrzejszą rozmowę.
— Na rany boskie, dlaczego po prostu nie ściągnąłeś z niej sukienki? — zapytała Eloise zgryźliwie. John wielokrotnie tańczył z młodą Angielką w cielistej kreacji, a erotyczna natura owych tańców nie została przegapiona ani przez Eloise, ani przez księcia Orłowskiego.
— Jezu, Eloise, po prostu byłem wobec niej uprzejmy. Wypiła trochę za dużo i nie wiedziała, co robi.
— Bez wątpienia było ci to na rękę — odparła zimno Eloise. — Przypuszczam, że tylko przez przypadek praktycznie ją całowałeś, kiedy zsunęło się jej ramiączko i wszyscy mogliśmy podziwiać biust tej ślicznotki.
Paląc papierosa, krążyła po pokoju. Tak samo jak mąż, sporo wypiła tego wieczoru.
— Nie całowałem jej i dobrze o tym wiesz. Po prostu tańczyliśmy.
— Dobierałeś się do niej na środku parkietu. Poniżyłeś mnie na oczach wszystkich znajomych.
— Może gdybyś raczyła sypiać ze mną nieco częściej, nie musiałbym „dobierać się” — jak to zechciałaś określić — do zupełnie nieznajomej dziewczyny.
Gabriella nie słyszała ich podniesionych głosów. Zasnęła kamiennym snem około drugiej, kiedy wychodzili ostatni goście; w tej chwili była trzecia.
John i Eloise kłócili się już przeszło godzinę.
— Jesteś obleśny — stwierdziła Eloise, podchodząc do męża na najmniejszą bezpieczną odległość. Była wściekła, równie wściekła jak John. Prawda wyglądała tak, że chętnie odebrałby dziewczynę Władimirowi Orłowskiemu, co zresztą jeszcze teraz mógł zrobić. Jego wierność wobec Eloise i miłość rozwiały się jak dym wiele lat temu. Była okrutna jako matka, oziębła jako żona — nie czuł zatem, że jest jej cokolwiek winien.
— Jesteś skurwysynem, a ona dziwką! — wrzasnęła Eloise, pragnąc za wszelką cenę zranić i poniżyć męża. Daremnie; już dawno przestały interesować go jej opinie i słowa. Nienawidził Eloise jak zarazy, a ona dobrze o tym wiedziała.
— A ty parszywą suką, Eloise. To w tej chwili tajemnica poliszynela. Żaden godny tego miana facet w naszym mieście nie chciałby nawet na ciebie splunąć.
Nie odpowiedziała tym razem, lecz zamachnęła się i spoliczkowała Johna z całą mocą, jaką zdołała z siebie wykrzesać. Boleśniej potrafiłaby zapewne uderzyć tylko córkę.
— Nie trać energii. Nie jestem Gabriellą — odparł i wściekle odepchnął od siebie Eloise, która upadła na podłogę, przewracając przy okazji krzesło. Wciąż jeszcze dźwigała się na nogi, gdy wymaszerował z pokoju i zatrzasnął za sobą drzwi. Nie obejrzał się za siebie, nie przejął swoim uczynkiem i przez jeden szalony moment żywił wręcz nadzieję, iż zrobił Eloise prawdziwą krzywdę. Zasługiwała na to — za cały ból, jaki zadała jemu i małej. Jeszcze nie wiedział, dokąd pójdzie tej nocy, mało go to zresztą obchodziło. Znał adres młodej Angielki, która jednak w tej chwili na pewno spała z Orłowskim, ale przecież nie brakowało innych kobiet: zawodowych prostytutek ceniących w nim stałego klienta, mężatek chętnie poświęcających mu wolne popołudnia, a wreszcie samotnych dziewczyn hołubiących nadzieję, że pewnego dnia porzuci dla nich Eloise i skłonnych wybaczyć mu wypity przed spotkaniem alkohol. Tak, było wiele kobiet gotowych iść z nim do łóżka i John korzystał z każdej możliwej okazji. Jakże można było nie zdradzić Eloise, jeśli sprzyjała temu sytuacja? To był nieomal obowiązek.
Eloise w jednym pantofelku przykusztykała do okna i patrzyła, jak John zbiega po schodach, a następnie wsiada do zatrzymanej taksówki. Na jej twarzy nie było żalu ani ubolewania, tylko bezgraniczna ślepa wściekłość. Wściekłość, która musiała znaleźć jakieś ujście.
Istniała tylko jedna możliwość.
Eloise zdjęła drugą szpilkę, cisnęła ją w kąt pokoju i bezgłośnie przeszła do holu. Kiedy zbliżała się korytarzem do znajomych drzwi, jej twarz wyrażała wszystko, co czuła w tej chwili wobec męża. Musiała zranić Johna, zranić najboleśniej, jak można.
Chciała wiedzieć, co robi, włączyła więc światło, a potem zerwała kołdrę z łóżka. Nie zwiódł jej fakt, iż wydawało się puste. Bachor na pewno ukrył się w pościeli, szczwany, wredny i równie odrażający jak jego ojciec. Istotnie... maleńka różowa sylwetka leżała zwinęta w kłębek i tuliła do siebie tę kretyńską lalkę, którą dostała od jego matki.
Eloise wściekle wyszarpnęła laleczkę z ramion córki i morderczym uderzeniem o ścianę rozbiła plastikową główkę. Gabriella rozbudziła się w okamgnieniu.
— Nie, mamusiu, nie! Tylko nie Meredith! Nie, mamusiu... proszę...
Łkała bezsilnie widząc, jak matka metodycznie niszczy ukochaną zabawkę. Potem gniew Eloise zwrócił się przeciwko córce i na Gabriellę zaczęły spadać uderzenia.
— To tylko gówniana lalka... a ty jesteś paskudnym bachorem... zwabiłaś Mariannę dziś wieczorem, prawda? I co jej powiedziałaś... wypłakiwałaś się w jej ramionach? Powiedziałaś jej o tym? Powiedziałaś, że jesteś parszywą kurewką... małą suczką... i że nienawidzimy cię z tatą za wszystkie problemy, jakie nam stwarzasz? Powiedziałaś jej, że musimy cię karać, bo jesteś tak cholernie niegrzeczna... powiedziałaś? Gadaj! Powiedziałaś?
Ale Gabriella nie była już w stanie udzielić odpowiedzi, bo jej płacz zamienił się w jęk wobec lawiny ciosów, jaką obdarzyła ją matka. Biła najpierw szczątkami lalki, potem pięściami — w pierś, żebra, biodra. Waliła wściekle, policzkowała, garściami wyrywała włosy... biła bez chwili na zaczerpnięcie oddechu, z niewiarygodną, niepohamowaną brutalnością. Przeciwko Gabrielli obróciła się cała nienawiść, jaką Eloise odczuwała wobec męża i angielskiej dziewczyny, chęć odkucia się za poniżenie, jakiego padła ofiarą. W przerażonej duszyczce Gabrielli kołatała się myśl, że przecież niczym sobie na to wszystko nie zasłużyła, ale chyba musi być niedobra, skoro matka darzy ją aż tak wielką nienawiścią.
Była prawie nieprzytomna, kiedy matka wreszcie wyszła z pokoju. Każdy oddech sprawiał taki ból, jakby wbijano w jej ciało nóż: był to skutek złamania dwóch żeber, o czym zresztą ani Gabriella, ani Eloise nie wiedziały. Nie mogła oddychać, nie była w stanie się ruszyć, a poza tym rozpaczliwie chciała siusiu, wiedząc zarazem, że matka naprawdę ją zabije, jeśli zmoczy pościel, i tak wilgotną od krwi. Szczątki lalki zniknęły — Eloise zabrała je z pokoju i cisnęła do pojemnika na śmieci, wyczerpana, lecz w pewnej mierze uspokojona. Wściekłość na Johna zaczynała słabnąć. Nakarmiła tkwiącego w swej duszy potwora, który pożarł Gabriellę, zgryzł ją i wypluł nie strawione resztki.
Włosy dziewczynki były sklejone krwią, sińce — gorsze niż wszystkie dotychczasowe. I po raz pierwszy Eloise połamała córce kości. Gabriella nie wątpiła, że nie ostatni.
Leżała w łóżku, nie plącząc nawet, bo płacz sprawiał jej zbyt wielki ból; zamiast tego zziębnięta do szpiku kości, drżała na całym ciele jak liść osiki. Miała spuchnięte wargi i obrzmiałą głowę, najgorszy jednak był ten przeszywający od środka ból, który pojawiał się, ilekroć usiłowała zaczerpnąć powietrza. Pomyślała, że może umrzeć tej nocy... miała nadzieję, że umrze. Nie chciała już żyć. Zabito jej laleczkę. Wiedziała, że pewnego dnia i ją spotka taki los z rąk matki. To tylko kwestia czasu.
Eloise, zbyt strudzona, żeby się rozebrać, spala w swej atłasowej sukni. Gabriella, czekając na przybycie anioła śmierci — we własnej krwi. Usiłowała przypomnieć sobie Mariannę, spędzone z nią cudowne chwile, ale po prostu nie mogła. Doznawała zbyt wielkich cierpień, zbyt mocno nienawidziła swoją matkę. Nienawiść przytłoczyła wszystkie inne uczucia. Niemal czyniła znośnym straszliwy ból.
John natomiast spał w ramionach zaprzyjaźnionej włoskiej prostytutki z Lower East Side. Ani Eloise, ani Gabriella nie miały pojęcia, gdzie się podziewa, i dla jednej zresztą, i dla drugiej nie miało to żadnego znaczenia.
Eloise żywiła nadzieję, że diabli go wzięli; Gabriella pojmowała, że gdziekolwiek jest — nie potrafi jej pomóc. Została na świecie zupełnie sama, bez obrońców, przyjaciół, nawet bez swojej lalki. Nie ma już nic.
W końcu, zbyt obolała, żeby się ruszyć, zrobiła siusiu do łóżka, mając całkowitą pewność, że nazajutrz matka ją za to zabije. Ta myśl nie wydawała się przerażająca, wręcz przeciwnie — była przyjemna i kusząca. Gabriella zadawała sobie pytanie, jaka będzie ta śmierć — jeszcze bardziej bolesna niż wszystkie jej poprzednie doświadczenia, a może całkiem pozbawiona cierpień... I tak, wyczekując z nadzieją chwili, która zakończy jej krótkie życie, osunęła się w atramentowe ciemności.
Nazajutrz po przyjęciu, około ósmej rano, drzwi kamieniczki przy Sześćdziesiątej Dziewiątej Ulicy zamknęły się cicho, a John Harrison bezszelestnie wszedł po schodach. Przystanął na chwilę przed drzwiami Gabrielli, sądząc, że córka już zapewne nie śpi, kiedy jednak zajrzał do pokoju, spostrzegł, iż z zamkniętymi oczyma leży nieruchomo na pościeli, co było dość niezwykłe i co uznał za dobry znak. Nie ukrywała się dzisiaj, najprawdopodobniej zatem uniknęła wczoraj prześladowań matki. Zapewne po jego wyjściu Eloise była zbyt zmęczona i podpita, aby tracić czas na Gabriellę. Przynajmniej raz dziecko nie zebrało cięgów za winy ojca.
Tak przynajmniej myślał, kiedy szedł korytarzem w stronę sypialni.
Eloise, w sukni i brylantowej kolii, ale bez kolczyków, które poniewierały się w stłamszonej pościeli, spała tak mocno, że nawet nie drgnęła, gdy wślizgnął się do łóżka. Znał żonę dostatecznie dobrze, aby wiedzieć, iż po przebudzeniu raczej nie skomentuje jego wczorajszej pospiesznej rejterady. Rzadko to czyniła. Będzie więc oziębła, nieprzystępna przez dzień czy dwa, ani słowem jednak nie odwoła się do zakończonej już kłótni. Swą złość będzie manifestować wrogim milczeniem.
Zgodnie z przewidywaniami Johna obudziła się około dziesiątej, przeciągnęła leniwie i obdarzyła go spojrzeniem, które w najmniejszym stopniu nie wyrażało zaskoczenia.
Znała adresy, pod które mógł się udać minionej nocy, nie miała jednak zamiaru ustalać, który wybrał. Bez słowa wstała z łóżka, położyła biżuterię na toaletce i powoli poszła do łazienki. Pamiętała wszystko, co wydarzyło się ubiegłego wieczoru, zwłaszcza po wyjściu Johna, skoro jednak były to rzeczy najzupełniej normalne, doszła do wniosku, że nie warto strzępić sobie na nie języka.
Po kąpieli zeszła na dół, aby przygotować śniadanie. Gosposia do późnej nocy pomagała wczoraj ludziom z firmy dostawczej i dziś, w niedzielę, wzięła sobie wolne. Była spokojną dyskretną kobietą, pracowała u Harrisonów od wielu lat, nie lubiła Eloise, choć była wobec niej uprzejma. Eloise zaś darzyła ją sympatią, ponieważ nie usiłowała wtrącać się w nie swoje sprawy. Innymi słowy: nie aprobując tego wszystkiego, co Eloise wyprawia z Gabriellą, powściągliwie milczała.
Eloise zaparzyła kawę i usiadła przy stole z niedzielnym wydaniem gazety. Czytała i popijała aromatyczny napój z francuskiej porcelanowej filiżanki, kiedy John zszedł na dół i zapytał o córkę.
— Gdzie Gabriella? Ciągle śpi?
— Zasiedziała się wczoraj — odparła Eloise lodowatym tonem, nie podnosząc wzroku znad gazety.
— Sądzisz, że powinienem ją obudzić?
Eloise wzruszyła ramionami. John nalał sobie kawy, wziął — ignorowaną zwykle przez żonę — część „Timesa” poświęconą finansom i studiował ją pracowicie przez pół godziny. Dopiero wtedy poruszył ponownie kwestię nieobecności córki.
— Myślisz, że jest chora? — zapytał.
Powinien z góry znać odpowiedź, zdawać sobie sprawę, co spotyka Gabriellę po każdej jego kłótni z Eloise. Wołał jednak o tym nie myśleć.
Dochodziła jedenasta, kiedy postanowił w końcu pójść na górę.
Gabriella ścieliła łóżko, poruszając się z nienaturalną sztywnością kogoś, kogo dręczy ogromny wszechobejmujący ból. Udał, że tego nie dostrzega.
— Dobrze się czujesz, kotku? — zapytał.
Skinęła głową, ale jej opuchnięte oczy zdawały się pękać od nie wylanych łez. Wciąż rozmyślała o Meredith i czuła się tak, jakby tej nocy ktoś umarł. Bo rzeczywiście umarł — nie tylko laleczka, lecz również ona sama. Ta najokropniejsza, jak dotąd, wymierzona przez matkę kara rozwiała resztki nadziei Gabrielli, że zdoła w tym domu ocalić życie. Teraz nie było już na co liczyć: matka żabi je ją wcześniej czy później, to tylko kwestia czasu. Nie miała żadnych złudzeń i marzeń — tylko straszny ból w żebrach i wspomnienie lalki, z niszczycielską pasją rozbijanej o ścianę. Zapewne, myślała Gabriella, i z nią samą matka miałaby ochotę postąpić w taki sposób, ale na razie nie ma odwagi.
— Pomóc ci w ścieleniu? — zapytał John, ale Gabriella przecząco pokręciła głową. Gdyby przyjęła ofertę pomocy i dowiedziała się o tym matka, padłoby oskarżenie, że próbuje wzbudzić litość ojca, manipuluje nim i usiłuje obrócić przeciwko żonie. —Nie chcesz zejść na śniadanie?
Nie chciała; nie chciała widzieć matki, nie odczuwała już — i może nigdy nie miała odczuwać — głodu. Każdy ruch powodował tak przeszywający spazm bólu, jakby wbijano jej w bok, a potem skręcano długi nóż. Gabriella nie umiała sobie wyobrazić, że schodzi na dół i siada obok matki. A co dopiero mówić o jedzeniu.
— Dziękuję, tatusiu, nie jestem głodna.
Jej wielkie oczy były smutniejsze niż zwykle i John tłumaczył to zmęczeniem córki. Udawał, że nie dostrzega niezgrabności jej ruchów, kosmyka włosów zlepionych krwią, wciąż napuchniętej wargi. Oszukiwał sam siebie — jak zawsze.
— Chodź, usmażę ci naleśniki — zaproponował. Można było odnieść wrażenie, że chce wynagrodzić jakoś cierpienia Gabrielli, że — wbrew stwarzanym przez siebie pozorom — wie, co ją spotkało. Ale nie chciał wiedzieć, bo gdyby na taką wiedzę sobie pozwolił, ogarnęłoby go zbyt wielkie poczucie winy.
Dopiero teraz zauważył, że Gabriella na sukienkę nałożyła sweter, co zwykle stanowiło nieomylny znak, iż ma mocno posiniaczone ramiona. Mimo swoich siedmiu zaledwie lat życia Gabriella wiedziała, że nie należy irytować rodziców, w szczególności matki, widocznymi oznakami jej „niegrzeczności”. Nikt nigdy nie pytał, dlaczego w ciepłe dni, czasem nawet na plaży, nosi sweter, bluzkę z długimi rękawami czy wręcz szal. Przez całą trójkę rzecz była na mocy milczącego porozumienia uważana za coś naturalnego.
John Harrison rozejrzał się po pokoju, a nie widząc nigdzie nieodłącznej towarzyszki Gabrielli, zapytał:
— Gdzie Meredith?
Gabriella opuściła wzrok i wciąż mając w uszach trzask rozbijanej o ścianę główki — była pewna, że nigdy go nie zapomni i nigdy nie wybaczy — odparła cichutko:
— Odeszła.
— Co to znaczy? — spytał, lecz natychmiast ugryzł się w język, postanawiając nie drążyć sprawy. — Chodź na dół i coś zjedz, kotku. Do mszy mamy jeszcze godzinę, dość czasu na śniadanie.
A potem pospiesznie zszedł na dół, doznając ulgi, że nie ma już przed sobą przepełnionych bezbrzeżnym cierpieniem i smutkiem oczu córki. Był pewien, że coś się stało pod jego nieobecność, ale nie chciał znać żadnych szczegółów. Ten dzień był taki sam jak każdy inny. John Harrison widział tylko wtedy, kiedy nie miał innego wyjścia, ale i wówczas pozostawał jedynie bezczynnym gapiem.
Gabriella powoli, krok po kroku, zeszła na dół, kurczowo trzymając się balustrady i ciężko łapiąc powietrze. Czuła się tak, jakby połamano jej nie dwa, lecz wszystkie żebra; gdy wreszcie dotarła do jadalni i cichutko usiadła przy stole, z bólu zrobiło jej się niedobrze. Zdążyła tego ranka przesłać łóżko, a starą pościel — której fragmenty starannie wyszorowała — włożyć do kosza na brudy. Miała rozpaczliwą nadzieję, że matka nie dowie się o jej wczorajszym „przypadku”.
— Spóźniłaś się — powiedziała Eloise, nie podnosząc wzroku znad gazety.
— Przepraszam, mamusiu — wyszeptała Gabriella. Każde słowo przyprawiało ją o nieznośny ból, wiedziała jednak, co nastąpi, jeśli będzie ociągać się z odpowiedzią.
— Jeśli jesteś głodna, nalej sobie mleka i zrób grzankę.
Gabriella nie chciała wstawać, bo wiązałoby się to ze zbyt wielkim cierpieniem; na szczęście, nie odzywając się ani słowem, wyręczył ją ojciec. Eloise podniosła głowę, kiedy to spostrzegła.
— Dlaczego bez przerwy ją rozpieszczasz? — zapytała z irytacją, która nie miała nic wspólnego ze śniadaniem Gabrielli.
— Jest niedziela — odparł ni w pięć, ni w dziewięć. — Nalać ci jeszcze kawy?
— Nie, dziękuję — mruknęła. — Za minutkę muszę się ubierać do kościoła. — Gniewnie popatrzyła na Gabriellę. — Ty też.
Dziewczynce na myśl o męce przebierania chciało się płakać.
— Nałóż tę różową sukienkę i jakiś pasujący do niej sweterek — ciągnęła Eloise. — Aż do wyjścia siedź w pokoju i nie usmol się od stóp do głów, jak to masz we zwyczaju.
Gabriella w milczeniu skinęła głową i chwilę później, nic nie jedząc, wstała od stołu. Wiedziała, że dziś przygotowania zajmą jej więcej czasu niż zwykle. Ojciec patrzył na nią bez słowa.
Powoli, z trudem, weszła po schodach, dotarła do pokoju i wyjęła z szafy sukienkę. To było najłatwiejsze; gorzej poszło z przebieraniem, które zajęło jej niemal całą godzinę. Krzywiła twarz z bólu, płakała nieustannie — zwłaszcza przy wkładaniu sweterka, będącym największym koszmarem tego strasznego poranka. Zdążyła jednak na czas, a kiedy ubrana dokładnie wedle wskazówek matki — różową sukienkę i sweter uzupełniały skórzane pantofelki i krótkie białe skarpetki — schodziła na dół, znów wyglądała jak aniołek.
— Boże, czym ty się czesałaś! — wykrzyknęła na jej widok matka. — Nożem i widelcem?
Gabriella nie była w stanie trzymać rąk w górze dostatecznie długo, by się uczesać, i żywiła naiwną nadzieję, iż matka nie dostrzeże, że jest rozczochrana.
— Zapomniałam — wyznała szeptem, a Eloise nie mogła jej zarzucić, że kłamie.
— Wracaj na górę, uczesz się i zawiąż tę różową kokardę — poleciła matka.
Oczy Gabrielli wypełniły się łzami, ale i tym razem w sukurs pospieszył jej ojciec. Wyjął z kieszeni grzebyk, raz i drugi przeczesał włosy córki, tak że loki koloru blond przybrały znośny wygląd. John Harrison udał, że nie widzi zaschniętej na włosach krwi.
— Nie potrzebuje kokardy — powiedział do żony, wynagrodzony pełnym wdzięczności spojrzeniem Gabrielli.
Rodzice Gabrielli prezentowali się tego dnia niezwykle szykownie: John, w ciemnym garniturze, białej koszuli i niebiesko-czerwonym krawacie, był przystojniejszy niż zwykle, Eloise zaś — która nosiła szary kostium z futerkowym obszyciem kołnierza, elegancki kapelusik z woalką, nieskazitelnie białe skórkowe rękawiczki, czarne zamszowe szpilki i również czarną torebkę z krokodylej skóry — wyglądała po prostu jak modelka.
Gdyby nie ta złość w twarzy, pomyślała Gabriella.
Ale tym razem Eloise uznała, że nie ma sensu kłócić się z Johnem o jakąś kokardę. Gra nie była warta świeczki.
Niewiele brakowało, aby spóźnili się na mszę, dojechali jednak taksówką w ostatniej chwili i zajęli miejsca w ławce. Gabriella, którą rodzice usadowili pomiędzy sobą, wiedziała, co to oznacza. Ilekroć drgnęła, choćby o milimetr przesunęła się w którąkolwiek stronę, matka bolesnym uszczypnięciem w nogę lub ramię przywoływała ją do porządku.
Tym jednak razem nie miała wielu okazji do wymierzania kar, Gabriella bowiem nie była w stanie się poruszać i tylko odrętwiała z bólu ciężko łapała powietrze. Kiedy więc Eloise otwierała oczy — a przez większą część mszy, jak człowiek pogrążony w głębokiej modlitwie, miała je zamknięte — widziała zupełnie nieruchomą sylwetkę córki.
Po nabożeństwie Harrisonowie wyszli przed kościół i dłuższy czas krążyli w ludzkiej gęstwie, witając się ze znajomymi albo wdając się z nimi w pogawędki. Kilka osób skomplementowało urodę Gabrielli, ale matka konsekwentnie ignorowała te pochwały. Co gorsza jednak, podczas każdego spotkania — obojętne: powitania czy prezentacji — dziewczynka musiała uścisnąć czyjąś dłoń i wdzięcznie dygnąć, a biorąc pod uwagę jej dzisiejszy stan, nie było to proste ani przyjemne. Znając wszakże swoje powinności i kary za ich zaniedbanie, Gabriella pracowicie dygała i podawała rączkę.
— Cóż za idealne dziecko! — stwierdził ktoś z uznaniem. John pokiwał głową, Eloise zaś udała, że nie słyszy. Doskonałość była tym, czego oczekiwała od córki i co Gabriella za wszelką cenę, a tej niedzieli była to cena wyjątkowo wysoka, usiłowała osiągnąć.
Minęło pewnie parę godzin, zanim sprzed kościoła przenieśli się na lunch do „Plaża”, gdzie przy wtórze muzyki kelnerzy roznosili na srebrnych tacach smakowite kanapki. John zamówił dla Gabrielli czekoladę na gorąco i oczy dziewczynki nieomal wyszły z orbit, kiedy okazało się, że zaserwowano dla niej całą miseczkę zachwycającej bitej śmietany.
Eloise jednak zdążyła wyciągnąć rękę i odstawić smakołyk na przeciwległy koniec stolika.
— Nie będziesz tego jeść, Gabriello. To niezdrowe. Nie znam niczego bardziej odpychającego niż opasłe dzieci — oświadczyła.
A przecież dla wszystkich było najzupełniej oczywiste, że otyłość w żadnym razie nie jest tym, co mogłoby Gabrielli grozić. Wyglądała raczej jak owe głodujące dzieci z Węgier, o których słyszała tak wiele, kiedy nie dojadała do końca swojej kolacji. Nie oponowała jednak, wiedząc, iż z całą pewnością nie zasłużyła na przysmak, skoro wczoraj wieczorem tak bardzo zdenerwowała matkę. Nie rozumiała wprawdzie natury swoich wykroczeń, ale pojmowała, iż musiały być, sądząc po wymierzonej za nie karze, straszne.
W „Plaza” przesiedzieli do późnego popołudnia, gwarząc ze znajomymi i przyglądając się nieznajomym. W zwykłych okolicznościach byłyby to dla Gabrielli przyjemnie spędzone godziny, dziś jednak była zbyt cierpiąca, aby się nimi delektować. Z ulgą zatem przyjęła hasło powrotu do domu. Ojciec wyszedł na zewnątrz, żeby złapać taksówkę, Gabriella zaś wolniutko sunęła przez foyer w ślad za matką, która budząc powszechne zainteresowanie kroczyła z dumnie podniesioną głową. Dziewczynka daremnie zadawała sobie pytanie, dlaczego ktoś tak piękny nie może jednocześnie być dobry. Była to jedna z owych niezgłębionych tajemnic życia. Pogrążona w rozmyślaniach, potknęła się w pewnej chwili i lekko, leciutko, nastąpiła na pantofelek matki. Eloise stanęła ja wryta, patrząc na córkę z wściekłością i wzgardą.
— Wyczyść! — warknęła półgłosem, pokazując swój bucik gestem władczym i złowróżbnym.
— Przepraszam, mamusiu — wyjąkała Gabriella, której oczy przypominały dwa bezdenne jeziora ubolewania i smutku.
— Zrób coś! — rozległo się następne warknięcie.