Dwie twarze Ioany ebook

Polecamy także:

Katarzyna Archimowicz Miłość w Burzanach

Katarzyna Archimowicz W kolejce po życie

Katarzyna Archimowicz Nadwiślańskie serca

Katarzyna Archimowicz

Dwie twarze Ioany

Wołowiec 2019

Książka, którą nabyłeś, jest dziełem twórcy i wydawcy. Prosimy, abyś przestrzegał praw, jakie im przysługują. Jej zawartość możesz udostępnić nieodpłatnie osobom bliskim lub osobiście znanym. Ale nie publikuj jej w  internecie. Jeśli cytujesz jej fragmenty, nie zmieniaj ich treści i  koniecznie zaznacz, czyje to dzieło. A kopiując ją, rób to jedynie na użytek osobisty.

Projekt okładki Magdalena Palej

Projekt typograficzny Robert Oleś / d2d.pl

Fotografie na okładce © by Małgorzata Maj / Arcangel; zagorodnaya / Shutterstock; udmurd / Shutterstock

Copyright © by Katarzyna Archimowicz, 2019

Redakcja Małgorzata Holender

Korekta d2d.pl

Redakcja techniczna Robert Oleś / d2d.pl

Skład Agnieszka Frysztak / d2d.pl

Skład wersji elektronicznej d2d.pl

ISBN 978-83-8049-806-8

Rozdział 1

Siedziały naprzeciw siebie przy kuchennym stole i popijając mocną herbatę, z sentymentem przeglądały plik starych fotografii.

– O, tutaj dziadek przebrany w twoją chustę i bluzkę. – Młodsza z kobiet roześmiała się serdecznie na widok ukochanej twarzy, w jej oczach zaszkliły się łzy.

– Pokaż. – Starsza wyciągnęła szczupłą pomarszczoną dłoń i ze wzruszeniem spojrzała na swojego męża tak cudacznie przebranego przez wnuczkę. – Byłaś jego oczkiem w głowie. – Westchnęła po chwili zadumy.

– Wiem, babciu. Bardzo mi go brakuje…

– Mnie też, kochanie. Mnie też…

Z oddali dolatywał warkot dławiącego się silnika, na twarzy Ioany pojawił się lekki uśmiech.

– Dziś poniedziałek – stwierdziła. – Może Ivan przywiezie ci bilet do twojej Polski?

Ledwie to powiedziała, na drodze zatrzymał się stary motocykl, a do ich uszu dobiegło wołanie listonosza:

– Pani dziedziczko, prasa jak zwykle!

Aniela wyszła przed dom i jak co tydzień odebrała bukareszteńską gazetę. Zawsze kiedy to robiła, budziła się w niej nowa nadzieja.

– Babciu, naprawdę wierzysz, że wygrasz? – W głosie Ioany kryły się troska i niedowierzanie. – Za te wydane leje kupiłabyś sobie jakąś ładną spódnicę albo bluzkę.

Aniela Averescu od ponad dwóch miesięcy w każdy poniedziałek cierpliwie zdrapywała srebrną farbę ze sztywnego kartonu i z coraz większą ekscytacją przyglądała się, jak odkrywane małe obrazeczki ciągną się gęsiego, biegnąc ku brzegowi kartki, i wieszczą rychły koniec konkursu. Z całego serca wierzyła, że choć raz w życiu uda jej się coś wygrać. I bardzo liczyła na główną nagrodę, którą była jednoosobowa wycieczka do stolicy Polski. Byłby to idealny prezent na podróż poślubną jej jedynej wnuczki, przecież nie grała dla siebie. Co prawda trzeba by dokupić drugi bilet, ale na to też miała pomysł. Skrupulatnie odkładała zaskórniaki na ten cel.

Siedemdziesięciotrzyletnia Aniela Averescu de domo Oleśniewska była Polką urodzoną w majątku swych dziadków na Podkarpaciu. Pochodziła, ze strony ojca, z dawno zubożałej szlacheckiej rodziny z Tworylnego, a jej matka była daleką krewną ordynatów łańcuckich. Przyszła na świat jako ich drugie dziecko. Państwo Oleśniewscy utrzymywali się głównie z hodowli bydła, a także z wyrębu i sprzedaży kiepskiej jakości bieszczadzkiego drewna. Wojna, która wybuchła w trzydziestym dziewiątym, powoli, acz skutecznie pogrążyła ich gospodarstwo, aż wreszcie zniszczyła całą rodzinę. Oleśniewskich dręczyły choroby, głód i wszechobecny strach przed bandami UPA oraz własnymi parobkami, którzy dla byle korzyści gotowi byli zawrzeć pakt z nieprzyjacielem. Ponadto przez Tworylne przebiegała granica niemiecko-radziecka i zagrożenia spodziewano się także od tamtejszych żołnierzy stacjonujących przy granicznych strażnicach.

Pod koniec roku czterdziestego czwartego przy życiu została jedynie Julia oraz jej kilkumiesięczna córka Aniela. Nocami niosły się po okolicy dalekie odgłosy wystrzałów i szczekanie psów. Kobieta przerażona jak zaszczute zwierzę spakowała w niewielką walizkę kilka ubranek dla dziecka, swoją starą suknię, bieliznę na zmianę, plik dokumentów zawierający akty ślubów, urodzin i zgonów, album rodzinnych zdjęć i dwie garści rodowych pamiątek, których nie zdążyła jeszcze wymienić na żywność. Choć instynkt podpowiadał jej, by jak najszybciej uciekać z Tworylnego, pozostała tam jeszcze przez tydzień. Gospodarstwo właściwie już nie istniało, trzodę dawno skonfiskowało wojsko, a czego nie zdołało zabrać, dojadała bez pytania okoliczna partyzantka. Jedynie dwór stał jeszcze i opierał się tym mrocznym czasom, ale Julia miała przeczucie, że jeśli go opuści, to rozgrabią w mig wszystkie meble, zastawy i dywany, a książkami będą palić w piecach. Przez chwilę marzyła, że znajdzie bezpieczne schronienie u kuzyna w Łańcucie, ale bała się podjąć trud przeprawy do niego, bo nie wiedziała, czy uzyska tam pomoc. Słyszała, że u Potockich mieścił się sztab wermachtu i pałac nie ucierpiał w działaniach wojennych, ale czy Alfred jeszcze tam jest i zechce jej pomóc, tego pewna nie była. Do Tworylnego dochodziły jedynie słuchy, że hrabia Potocki za pozwoleniem Niemców wywozi majątek do Wiednia.

Julia zwlekała z ucieczką, aż pewnej nocy do dworu nerwowo zastukał stajenny. Wyjrzała z lękiem przez uchyloną zasłonę w oknie – nie miała pojęcia, czy jest to brutalne najście rozwścieczonego nieobytego człowieka czy też jakaś konieczna wizyta.

– Niechże pani otworzy! – zawołał, tłukąc do drzwi.

Przycisnęła do piersi maleńką Anielę i zrobiwszy znak krzyża, odsunęła rygiel. Do domu wpadł zdyszany Vlad, który do Tworylnego przybył przed kilku laty z Rumunii w poszukiwaniu chleba i dachu nad głową.

– Niech pani zabiera dziecko i ucieka! – wrzasnął. – Od strony Studennego pożoga idzie, ludzie poszaleli, ogień podkładają i szabrują! Tu już nie ma po co siedzieć, do rana pani nie dożyje!

Julia zbladła i zaniemówiła. Serce tłukło się w piersiach jak oszalałe, przez głowę przebiegało tysiące myśli. Sparaliżował ją strach. Czuła się bezsilna.

– Nie mam dokąd iść – tylko tyle zdołała wyszeptać.

– Byle dalej stąd! – krzyknął Vlad i już był przy niej, pociągał za rękaw jej sukienki i nie dbał o etykietę. Jeszcze niedawno nie ośmieliłby się dotknąć dziedziczki. – Niech pani pomyśli o dziecku! Ja w każdym razie dłużej tu zostać nie mogę, pójdę dokądkolwiek. A jeśli Bóg da, to przedrę się do Rumunii. Idzie pani ze mną?

Nie było na co czekać. Przecież tę ucieczkę przeczuwała od kilku dni. Teraz jeszcze wrzuciła do walizki komplet srebrnych łyżeczek i owinięty w płótno bochen czerstwego chleba. Nic więcej nie była w stanie zabrać.

Uciekli z dworu. Julia obejrzała się za siebie, przycupnąwszy za starym dębem, i oczom jej ukazał się widok straszny. Mogłaby przysiąc, że dostrzega Jana Czarneckiego, jak z siekierą dobija się do jej drzwi. Za nim zbiegali się inni okoliczni chłopi i wśród pokrzykiwań i przekleństw wszyscy znikali we wnętrzu domu. Jak to możliwe? Czy się nie przewidziała? Czyżby najporządniejszy z jej sąsiadów właśnie przyszedł ją ograbić? Musiała się pomylić, Jan by przecież czegoś takiego nie zrobił…

Vlad ocalił życie jej, Anieli i swoje. Przez wiele tygodni wędrowali przed siebie, polami i lasami, w ciągłym strachu i głodzie. Nocami podchodzili do ludzkich obejść, Vlad czasem ukradł jajko z kurnika, a Julia udoiła niekiedy kubek mleka, jeśli udało jej się zakraść do jakiejś obory. I były to te lepsze dni podczas ich wędrówki. Bywało, że podjechali kawałek na furmance, wziąwszy chłopa przy lejcach na litość, a raz nawet Vlad zabrał stary rower pozostawiony nieopatrznie pewnie przez jakiegoś kłusownika na skraju lasu.

Julia do końca życia nie miała pojęcia, że nawet gdyby zdołała przetrwać wtedy we dworze, to dwa lata później i tak by już nie mogła mieszkać w Tworylnem, bo wieś została doszczętnie spalona na oczach mieszkańców, którym dano godzinę czy dwie na spakowanie dorobku życia i przesiedlono gdzieś na Mazury.

W czterdziestym piątym roku Vlad postawił wreszcie stopę na rodzinnej ziemi i po ponad dekadzie nieobecności wkroczył do wioski Vadu. Wraz z nim przyszła polska zubożała szlachcianka z niemowlęciem na rękach.

Julia Oleśniewska wpadła poniekąd z deszczu pod rynnę, bo choć ocalała i przez chwilę miała nadzieję na lepszą egzystencję w wolnym kraju, a jak Bóg da – kiedyś powrót do Polski, to resztę swego życia spędziła w reżimowej Rumunii, która czciła ojczulka Stalina, ograniczała swobody mieszkańców i za wszelką cenę czyniła społeczeństwo sobie poddanym. Julia miała bardzo mgliste pojęcie o tym, że jej ukochana Polska była w podobnych tarapatach, dlatego uparcie do samego końca marzyła o powrocie do ojczyzny – silnej, stabilnej, pięknej i szanującej prawa jednostki.

Pod koniec czterdziestego piątego poślubiła Vlada, popełniając tym samym mezalians, ale nigdy swej decyzji nie żałowała. Miłość i szacunek chłopca stajennego odwzajemniała najpierw przyjaźnią, aż wreszcie przyszedł czas i na prawdziwe uczucie. Od tej chwili urodzenie Oleśniewskiej nie miało żadnego znaczenia, prowadziła dom, karmiła świnie, pasała krowy i dbała o męża, który przychyliłby jej nieba, gdyby tylko było go na to stać.

Aniela Averescu od ponad siedemdziesięciu lat mieszkała w Vadu i choć nie miała powodów, by narzekać na swój los, podświadomie nosiła w sercu tęsknotę, którą przekazała jej matka. Nie pamiętając i praktycznie nie znając Polski, mogła wzrastać wśród życzliwego rumuńskiego narodu i czuć się jego integralną częścią, ale Julia nie pozwoliła jej nigdy zapomnieć o ojczyźnie i sprawiła, że Aniela zawsze uważała się za Polkę.

– Babuniu, naprawdę wierzysz, że wygrasz tę wycieczkę? – Ioana życzliwie uśmiechała się do Anieli.

– Kochanie, ktoś ją wygra. Dlaczego nie miałabym to być ja? – Babka puściła do niej oko i odwzajemniła uśmiech. – Myślisz, że na starość zwariowałam?

– Nie, ale co zrobisz, jeśli nie wygrasz?

– Nic – odparła z prostotą. – Cóż ja mogę?

Rodzina Averescu nigdy nie była bogata, przeciwnie, raczej klepała biedę. Aniela tak zawzięcie zdrapywała te okienka na kuponie, bo miała nadzieję, że choć raz w życiu przyjdzie jej coś łatwo i niemal za darmo. Gdyby to nie wycieczka do Polski była stawką w tym konkursie, z pewnością nie brałaby w nim udziału, ale w tej sytuacji, gdy o ojczyźnie marzyło się przez całe życie, grzechem byłoby nie spróbować szczęścia w grze. Tym bardziej że za kilka miesięcy Ioana wychodzi za mąż i taki prezent byłby z tej okazji jak znalazł.

Tymczasem pod domem zatrzymał się samochód, który po chwili głośno zatrąbił. Ioana poderwała się z krzesła i już miała wybiec na zewnątrz, ale babka przytrzymała ją za ramię.

– Poczekaj – powiedziała spokojnie. – Nigdy nie pozwalaj mężczyźnie, by na ciebie trąbił.

– Babciu… – jęknęła Ioana, ale posłusznie przysiadła z powrotem przy stole.

– Kotku, jeśli ty sama nie będziesz siebie szanować, to nie licz na to, że inni będą cię szanować. Kto jak kto, ale narzeczony nie powinien traktować cię w ten sposób.

Aniela nigdy nie przepadała za Costinem. Według jej opinii był to chłopak próżny, porywczy i zbyt pewny własnej wartości. Wysoko cenił sobie rozrywki, stronił natomiast od konkretnej pracy. Imał się różnych dorywczych zajęć, by mieć na bieżące wydatki. Ioanę mamił pięknymi słówkami i obiecankami, że od jutra poszuka stałego zatrudnienia.

Minęły może dwie minuty i zniecierpliwiony młodzieniec pojawił się wreszcie w drzwiach.

– Dzień dobry pani – powiedział całkiem nieźle po polsku i podszedł do Ioany. – Cześć, kochanie – przywitał się z nią już po rumuńsku.

W domu Averescu mówiono niemal wyłącznie w języku polskim. Julia Oleśniewska od samego początku uczyła Anielę polskiego na równi z rumuńskim, a po latach Aniela wpajała język przodków swoim dzieciom. Jak na razie Ioana była ostatnim ogniwem tego łańcucha, ale babka żywiła głęboką nadzieję, że w przyszłości jej prawnuki także będą znały polską mowę.

– Czekam na ciebie, dlaczego nie wychodzisz? – Costin przeszedł już tylko na rumuński, a w jego głosie dało się słyszeć nutkę pretensji.

Aniela w milczeniu dyskretnie obserwowała młodych. Nie podobało jej się zachowanie chłopaka, ale miała nadzieję, że Ioana jakoś zdoła zrobić z niego kulturalnego młodego człowieka.

– Nie wiedziałam, że już przyjechałeś – skłamała.

– No przecież trąbiłem – odparł, nieświadomy, że pokazuje tym swoje prostactwo.

– Aha. – Dziewczyna uniosła brwi w zdziwieniu. – A, to przepraszam, nie przyszło mi do głowy, że tak się komunikujemy.

Costin speszył się, poniewczasie dostrzegając swój nietakt. Przeprosił narzeczoną i po chwili wyszli razem z domu.

– Co za nieokrzesaniec – westchnęła do siebie Aniela. – Żeby tylko Ioana nie żałowała…

Jak dotąd Ioanie nie przyszło do głowy, że mogłaby czegokolwiek żałować. Owszem, miała świadomość, że Costin nie jest najwspanialszym kawalerem w Rumunii, zresztą jak i ona najcudowniejszą panną, ale jak na warunki tutejszej prowincji wydawał jej się zupełnie odpowiedni. Dlaczego miałby nie być? Oboje pochodzili z tych stron, znali się od dawna i nie nudzili się ze sobą. Poza tym w pojęciu Ioany byli na tym samym szczeblu drabiny społecznej, co stanowiło kolejny argument, że związek się uda: bo skoro oboje nie mają prawie nic, to z równym zacięciem wezmą się do pracy, by zapewnić sobie wygodne życie. Może rzeczywiście Aniela miała ciut racji w tym, że uważała Costina za lenia, ale Ioana szczerze wierzyła, że wykrzesze on z siebie wreszcie trochę ochoty do pracy. Tym bardziej że przecież obiecał.

Nie miał dla niej najmniejszego znaczenia fakt, że jej przodkowie to szanowany szlachecki ród. Takich panów od dawna już nie ma, a nawet gdyby byli, to urodzeniem się przecież nie wykarmią, trzeba zakasać rękawy i nie bacząc na szlachetną krew, wziąć się do roboty.

Praca była dla Ioany priorytetem, bo wiedziała, że to ona, a nie pochodzenie, może ją wynieść wyżej. Zresztą, o jakim pochodzeniu mogła być mowa, kiedy polska szlachecka krew od ponad siedemdziesięciu lat mieszała się z krwią chłopską? I Ioana nie miała nic przeciw temu, może tylko czasem troszkę żałowała, że nie mieszka w Bukareszcie albo chociaż w Konstancy. Ale nic to, Costin obiecał, że po ślubie na pewno przeniosą się do miasta. I ona mu wierzyła.

– Dokąd jedziemy? – spytała narzeczonego, kiedy już wyjechali z Vadu.

– Do Năvodari – odpowiedział i przechylił się w bok, by skraść jej całusa.

– Na obiad? – dociekała i już oczyma wyobraźni widziała się w romantycznej scenerii.

– Może wpadniemy na pizzę – zaproponował. – Ale to potem.

Cały Costin. Prosto i bez ceregieli.

Kilkadziesiąt minut później podprowadził Ioanę do witryny lombardu i z niejaką dumą wskazał wyeksponowaną tam parę złotych kolczyków. Wypatrzył je całkiem niedawno i przyszło mu do głowy, że będą idealnie pasowały do pierścionka zaręczynowego, który nosiła od kilku miesięcy. Miały identyczny splot i taką samą kobaltową druzę agatu.

Ioanie oczy rozbłysły na widok kolczyków i z niedowierzaniem przez szybę przyrównywała je do pierścionka. Rzeczywiście, w komplecie biżuteria ta prezentowałaby się wspaniale, ale temu marzeniu dziewczyna poddała się tylko przez moment.

– Chodźmy stąd – powiedziała zaniepokojona i nerwowo spojrzała przez ramię.

– Dlaczego? – Costin nie rozumiał jej reakcji. – To niepowtarzalna okazja, taki kamień rzadko występuje w złocie. A jeszcze rzadziej druza – starał się ją przekonać.

– Na pewno są drogie. – Chwyciła go za rękę i próbowała odciągnąć spod sklepu.

Prawdziwym powodem, dla którego chciała jak najszybciej stamtąd pójść, był fakt, że pierścionek podarowany jej przez Costina był znaleziony na plaży w Vadu. Szperanie z wykrywaczem metali od dawna było pasją Costina i czasem udawało mu się znaleźć całkiem ładne rzeczy. Przeważnie były to co prawda kapsle od piwa, ale zdarzały się też pojedyncze srebrne kolczyki, rozerwane łańcuszki lub ich fragmenty, drobne monety albo bransoletki. W zdecydowanej większości był to jubilerski złom, choć dawało się z tego niekiedy wyłuskać coś nadającego się do użycia lub spieniężenia. Z pewnością najbardziej wartościowym znaleziskiem był właśnie ten pierścionek.

– O co ci chodzi? – Costin zaczynał się denerwować.

– O nic – burknęła. – Po prostu nie chcę tych kolczyków.

Przed chwilą poczuła się bardzo niepewnie. Pomyślała, że kiedy wejdą do lombardu, ktoś zobaczy jej pierścionek o takim samym splocie i kamieniu co kolczyki na wystawie i na pewno uzna ją za złodziejkę. Siłą zaciągnęła zdziwionego i coraz bardziej wściekłego Costina do samochodu, a gdy już w nim siedzieli, roztrzęsioną ręką zdjęła pierścionek i wcisnęła go chłopakowi w garść.

– Przecież go nie ukradłem! – Costin już teraz kipiał złością. – Wiesz o tym!

– Wiem, przepraszam. – Ioana powoli się uspokajała i zaczynała dochodzić do wniosku, że trochę przesadziła.

Costin natomiast coraz bardziej się rozkręcał:

– Nie jestem złodziejem, do cholery!

Położyła rękę na jego ramieniu, chcąc go ugłaskać, ale strącił ją i fuknął coś pod nosem. Zrozumiała z tego jedynie tyle, że z pogardą nazwał ją kapryśną dziedziczką. Nie lubiła takich chwil, gdy przypominał sobie o jej pochodzeniu. Prawie zawsze bywał wtedy rozdrażniony i niesprawiedliwie ją oceniał.

– Boże… – jęknęła. – Całe życie siedzę na wsi, jestem córką i wnuczką rolników, sama też uprawiam ziemię i karmię świnie, nie mam pojęcia, jak wygląda życie dziedziców, a ty śmiesz zarzucać mi wielkopańskość. Jeśli tak o mnie myślisz, to ja nie chcę z tobą być! – Przy ostatnim zdaniu z furią walczyła z zacinającą się klamką rozklekotanych drzwi aro.

– Siedź – burknął, co miało oznaczać przechodzącą mu złość. – Odwiozę cię do domu, przecież nie pójdziesz na piechotę.

Miło zapowiadające się popołudnie wypadło fatalnie. Do Vadu wracali w bardzo kiepskich nastrojach. W czasie drogi oboje milczeli, oczekując przeprosin jedno od drugiego. Costin był przekonany, że całą winę za zaistniałą sytuację ponosi Ioana, bo dała się porwać babskiej logice, z czego – jak widać – nie wyniknęło nic dobrego. Ona z kolei uważała, że winien wszystkiemu był Costin, bo jak zwykle niczym się nie przejmował i nawet nie próbował jej zrozumieć.

– Co tak szybko? – zdziwiła się Aniela na widok wnuczki wchodzącej do domu. – Stało się coś?

– Nie, babuniu – odparła czule, przytulając się do niej. – Wszystko w porządku… Tylko trochę nie dogadaliśmy się z Costinem – westchnęła.

– O co tym razem poszło?

– Głupstwo – zbyła ją wnuczka. – Napijemy się herbatki? – zmieniła temat, dając tym do zrozumienia, że wątek Costina uważa za skończony.

– Skarbie – nie dawała za wygraną Aniela – pamiętaj, że jeszcze możesz się wycofać. Nie brnij w małżeństwo, jeśli nie jesteś go pewna.

Ioana zastanowiła się chwilę nad słowami babki, ale nie rozumiała jej rady. Dlaczego niby miałaby nie być pewna Costina? Zna go przecież całe życie i wie, czego może się po nim spodziewać.

Aniela spoglądała na krzątającą się przy kuchni wnuczkę. Średniego wzrostu, szczupła, rozpuszczone długie czarne włosy sięgały jej do połowy pleców. Twarz owalna z ładnym prostym noskiem, a pod czarnymi brwiami błyszczały równie czarne, wielkie oczy. Karnację miała śniadą, zapewne po ukochanym dziadku, który bardziej wyglądał na Roma niż Rumuna. Przy Ioanie jasna cera Anieli wydawała się alabastrowa. No i te usta, zmysłowe, które rozchylając się w uśmiechu, ukazywały rząd równych białych zębów.

„Śliczna dziewczyna” – pomyślała z rozczuleniem Aniela.

Uroda była rzeczywiście mocnym atutem Ioany, ale tkwiło w niej zbyt małe poczucie własnej wartości, które sprawiało, że czuła się w życiu dość niepewnie. Pielęgnowała w sobie kompleksy, a te nie pozwalały jej zuchwale marzyć o wielkiej przyszłości. Uważała się za gorszą od innych dziewcząt, ponieważ całe swoje życie spędziła w niewielkiej wiosce, wśród prostych ludzi, a jej frustrację pogłębiało to, że miała zaledwie zdaną maturę, choć mogłaby już być po studiach. Zapał do nauki zawsze w niej tkwił, ale z powodu ciągłych kłopotów finansowych nie mogła pozwolić sobie na studiowanie. Zaraz po maturze poszła do pracy, z nadzieją, że uda się odłożyć trochę pieniędzy i rozpocząć naukę na uniwersytecie, ale nie zdołała tego zrealizować.

Przed kilku laty zmarł jej dziadek i wtedy zostały z Anielą same, a z jednej niewielkiej emerytury nie sposób utrzymać dwóch kobiet, w tym jednej w mieście na studiach. Rodzice Ioany zginęli w pożarze ich domu ponad dwadzieścia lat temu. Jej samej pozostała po tym wydarzeniu niewielka, ale brzydka blizna na udzie.

W przeszłości Ioana wierzyła, że jest na tyle silna i zdeterminowana, by coś w życiu osiągnąć. Przede wszystkim miała wtedy na myśli wygodne i dostatnie życie gdzieś w mieście, z dala od Vadu. Z czasem jednak przestała marzyć i pogodziła się z tym, że zawsze będzie wiodła prosty wiejski żywot.

Wieczorem pod dom zajechał Costin. Swobodny, pewny siebie wszedł do środka i uśmiechając się czarująco, wręczył Ioanie czekoladki.

– Dasz się przeprosić? – spytał i nie czekając na odpowiedź, czule ją pocałował.

W takich chwilach kapitulowała i była w stanie wybaczyć mu chyba wszystko. Tym bardziej że była świadoma, o jaką drobnostkę (teraz tak myślała) się pokłócili.

– Chciałbym porwać cię na randkę – szepnął jej do ucha. – Co ty na to?

– Chodźmy – odparła, lekko się uśmiechając.

– Weź ciepły sweter – dodał troskliwie.

„A więc jedziemy nad morze…” – pomyślała.

Ogromne połacie piaszczystej ziemi porośniętej niskimi trawami oddzielały Vadu od Morza Czarnego i stanowiły jedyną atrakcję tej okolicy. Znajdowała się na samym końcu tej wielkiej powierzchni i była po prostu dziką plażą. Każde dziecko z Vadu budowało tu zamki z piasku i zbierało muszelki, każdy nastolatek wypijał tu pierwsze piwo i po raz pierwszy skradał dziewczynie całusa, tu zakochani wpatrywali się w zachody słońca, tutaj też starsi chadzali brzegiem morza. Przychodzili tu wszyscy, ale niewielu prawdziwie cieszyło to miejsce. Przychodzili tu, bo tylko tyle było w Vadu.

Turyści docierali tu z rzadka, a jeśli już, to zawsze byli zachwyceni. Radowało ich właśnie to, czego nie lubili tutejsi mieszkańcy: cisza, sama natura i poczucie braku cywilizacji. Rozbijali namioty wprost na plaży i czuli się, jakby byli jej panami.

Tego letniego wieczoru w zasięgu wzroku nie było żywej duszy. Wszystko wskazywało na to, że Ioana i Costin będą tylko we dwoje. Może i całą noc.

Rozdział 2

Ioana odwróciła się gwałtownie, wystraszona hukiem puszczonych samopas ciężkich drzwi. Zajęta układaniem towarów na regałach, pogrążyła się we własnych myślach i aż podskoczyła, gdy dotarł do niej ten hałas.

– Jezu, szefie, ale mnie szef wystraszył! – zawołała i odetchnęła z ulgą. – Stało się coś? – zaniepokoiła się, bo wieczorne wizyty właściciela stacji benzynowej nigdy dotąd się nie zdarzały. Jeśli już przyjeżdżał, to przeważnie przed południem.

– Gdzie Klaus? – Pracodawca zignorował jej pytanie i rozglądał się wokół.

– Na zapleczu – odparła niepewnie. – Poszedł zaparzyć herbatę. – Choć mówiła prawdę, czuła, jakby tłumaczyła się z jakiegoś nieodpowiedniego czynu.

– Aha. – Szefowi wystarczyła taka odpowiedź, ale wciąż rozglądał się po ścianach i półkach z asortymentem. – Dobra, Ioana – zatarł ręce – masz dzisiaj wolne. Możesz iść do domu – dodał, widząc, że dziewczyna stoi zdezorientowana.

– Ale jak to? – Przez głowę Ioany pędziło tysiąc myśli, każda bezsensowna, a prawie wszystkie zmierzały do wniosku, że oto z jakiejś niezrozumiałej przyczyny zostaje właśnie zwolniona. – Dlaczego?

– Co jest, dziewczyno, nie cieszysz się? – Szef najwyraźniej nie miał ochoty na żadne wyjaśnienia, ale coś jednak powiedzieć musiał, chrząknął więc i zaczerpnąwszy haust powietrza, dodał po cichu, gwoli wyjaśnienia: – Moja matka i teściowa chyba się zmówiły i obie naraz do mnie przyjechały… Rozumiesz chyba, że musiałem się wynieść… No! – zakrzyknął znów i zatarł dłonie. – To jak, korzystasz z okazji czy mam tę propozycję złożyć Klausowi?

Ioana ledwo powstrzymała się od śmiechu. Nigdy w życiu nie przyszłoby jej do głowy, że ten mężczyzna przed pięćdziesiątką, ojciec dorosłych dzieci, poważny biznesmen, właściciel kilku stacji benzynowych, może uciekać przed dwiema kobietami, które zapewne są w wieku jej babki. Też odchrząknęła, by pomóc sobie w zachowaniu powagi. Wizja wolnego wieczoru i nocy była kusząca, ale natychmiast pomyślała, że szef odliczy jej to z pensji. A to już przyjemne nie było. Zamierzała jednak pozostać w pracy.

– Możesz wracać do domu, niczego nie będziemy zmieniać ani w grafiku, ani w wynagrodzeniu.

Po takich wyjaśnieniach Ioana podziękowała, chwyciła torebkę i sweter, po czym wyszła, zostawiając zaskoczonego Klausa, który właśnie wrócił z zaplecza z dwoma kubkami herbaty.

– Dzięki. – Szef chwycił jeden z nich i z pomrukiem zaciągnął się aromatem earl grey. – Uwielbiam herbatę…

Klaus nic na to nie odpowiedział, jedynie ze zdziwieniem uniósł brwi na widok Ioany, która już sadowiła się na swoim rowerze i po chwili zniknęła za drzewami rosnącymi wzdłuż szosy.

Krótka czerwcowa noc zapowiadała się na bardzo ciepłą, pełną owadzich dźwięków i zapachów koszonych łąk. Ioana miała przed sobą prawie godzinną drogę. Jechała bez pośpiechu, zadowolona, że trafił jej się tak niespodziewany wolny weekend. Było to tym bardziej przyjemne, że właśnie dziś w starej remizie strażackiej w Corbu przyjaciel Costina organizował urodziny. Ioana była na nie zaproszona, ale z powodu przypadającego jej dyżuru w pracy pogodziła się z myślą, że ta zabawa ją ominie. Teraz miała zamiar wstąpić choć na chwilę i przynajmniej przywitać się z gospodarzem wieczoru.

Całkiem spokojnie wjechała do Corbu i mijając kolejne domy, zbliżała się do remizy. Wieczór przeszedł już w noc, a stare latarniane słupy nie działały od co najmniej czterech lat, jechała więc, mając przed sobą tylko słabe światło lampy swojego roweru. W pewnym momencie zaczęły dochodzić do jej uszu pierwsze odgłosy dobrej zabawy, wśród nich najdźwięczniej niosła się po okolicy muzyka disco z odtwarzacza oraz śmiechy zadowolonej młodzieży. Remiza cała była wewnątrz oświetlona tak, że Ioana bez trudu mogła obserwować trwającą w najlepsze imprezę. Oparła rower o jedną ze ścian i spojrzała w rozświetlone okno. Ujrzała tłum ludzi, kilka par tańczyło pośrodku, kilkanaście osób przy stole ustawionym pod ścianą wznosiło jakiś toast, a jeszcze inni pochłonięci byli rozmową lub jedzeniem. Wśród tego zgiełku dostrzegała chyba tylko dwie obce twarze. Poza tym znała wszystkich.

Przeszła od jednego okna pod drugie i próbowała znaleźć w kłębiącej się masie Costina, jednak nie było to proste pośród ciągłego przemieszczania się ludzi i gęstej chmury dymu papierosowego. Skierowała się do głównego wejścia. Ostrożnie stawiała kroki, bo oprócz snopów światła wypadających przez okna dookoła było całkiem ciemno. Jej wzrok jeszcze nie zdążył się przyzwyczaić do mroku. Niedaleko remizy znajdowała się nieużywana od dawna strażacka sadzawka, od której bił nieprzyjemny fetor stęchłej wody, i Ioana obeszła ją szerokim łukiem, ale drogę przecięło jej kilka zaparkowanych aut, więc jeszcze bardziej oddaliła się od remizy. Już zamierzała z powrotem wrócić do głównego wejścia budynku, gdy usłyszała dobiegający gdzieś zza drzew głos Costina. Przystanęła na moment, ale poza dalekim rechotaniem żab i dudniącą muzyką nie usłyszała niczego więcej. Sądziła, że się przesłyszała, i zrobiła parę kroków naprzód. „Costin zapewne jest w remizie i zaraz go tam odnajdę” – pomyślała.

Uszła metr, może dwa i tym razem wyraźnie usłyszała kobiecy głos wymawiający imię jej narzeczonego. Przystanęła i z natężeniem wsłuchiwała się w przestrzeń, ale muzyka wszystko zagłuszała. Skarciła się w myślach za podejrzliwość.

„Co ja sobie wyobrażam?” – pomyślała i znów ruszyła przed siebie, ale coś ciągnęło ją w to miejsce, więc zawróciła.

Jeden, drugi, trzeci krok… Za starą rosochatą wierzbą stało dwoje ludzi, których w pierwszej chwili nie rozpoznała. Widziała jedynie fragmenty ich ciał i poruszającą się plamę jasnej sukienki.

– To już koniec, prawda? – Do uszu Ioany dotarło płaczliwe pytanie dziewczyny. – Jak się z nią ożenisz, to z nami już koniec?

– Cii… Nie martw się…

– Costin… – szepnęła, dusząc w sobie płacz. – Dlaczego to nie ze mną się żenisz? Ja ciebie tak kocham… Przecież dobrze nam razem…

Ioana stała niczym zahipnotyzowana. Serce tłukło jej się jak szalone, do oczu napływały łzy, a ich przyczyną był ten sam mężczyzna, który w tej właśnie chwili doprowadzał do płaczu inną kobietę. Nogi odmawiały jej posłuszeństwa i nie była w stanie ruszyć się z miejsca, by pójść w którąkolwiek stronę. Podświadomie miała ochotę uciekać jak najdalej, ale jakaś masochistyczna ukryta w niej siła trzymała ją w miejscu, z którego docierały do niej raniące słowa.

– Ja ciebie też kocham.

– To się ze mną ożeń – powiedziała błagalnie dziewczyna.

– Nie mogę, wiesz przecież.

– Coś ty narobił? – W powietrzu złowieszczo zawisło pytanie narzeczonej. Podeszła do nich bliżej.

Costin natychmiast odskoczył od dziewczyny i Ioana dostrzegła, jak przytrzymuje rozpięte i ledwo utrzymujące się na biodrach spodnie. Był przestraszony i zdezorientowany. Wgapiał się bezmyślnie to w Ioanę, to w kochankę.

Ioana dopiero teraz rozpoznała dziewczynę i z obrzydzeniem spojrzała na Costina.

– Przecież to jeszcze dziecko! – zawołała i postąpiwszy krok do przodu, bez najmniejszego zastanowienia po raz pierwszy w życiu wymierzyła Costinowi siarczysty cios, aż się zachwiał, tracąc na chwilę równowagę.

– Ioana, kochanie, to nie tak… – wydukał, trzymając dłoń przy policzku.

– Nie pogrążaj się.

Spojrzała na niego z pogardą przez łzy i sięgnęła do serdecznego palca, na którym dumnie dotąd nosiła agatową druzę. Z niemałym trudem zdjęła pierścionek i chwyciwszy dłoń Costina, wcisnęła mu go w garść. Próbował wykorzystać okazję i uchwycić się jej rąk, ale skutecznie się wyrwała i odskoczyła do tyłu. W tym samym czasie jego kochanka odeszła, poprawiając pomiętą sukienkę.

– Carmen! – zawołał za nią, jakby chciał zatrzymać przy sobie zarówno ją, jak i narzeczoną.

– Jesteś żałosny – syknęła mu w twarz Ioana i również chciała go zostawić, ale postanowił walczyć i za wszelką cenę próbował się tłumaczyć. – Przestań! – krzyknęła i ruszyła przed siebie. Chciała jak najszybciej wyrwać się z tego koszmaru.

– Ioana, przepraszam! Skarbie, wybacz mi, proszę… Musisz mi wybaczyć! To się już więcej nie powtórzy, obiecuję!

– Wiem – odparła najspokojniej, jak potrafiła. – To się rzeczywiście nigdy już nie powtórzy, bo nie chcę mieć z tobą nic wspólnego!

Prawie już dopadła swojego roweru i marzyła tylko o tym, by uciec od tego zdrajcy, którego przed chwilą jeszcze tak kochała, a teraz chyba już tylko nienawidziła.

– Jak to? – zapytał głupio Costin, jakby nie rozumiał, że oto właśnie się rozstali.

– Tak to – odparła twardo. – Żegnam pana!

Wsiadła na rower i ujechała kilka metrów, ale zatrzymała się na chwilę i spojrzawszy przez ramię, spytała:

– Dlaczego ona? Powiedz mi, do czego dorosły facet potrzebuje siedemnastolatki?

Dopiero w chwili, gdy słowa te głośno wybrzmiały, zrozumiała, że odpowiedź jest bardzo prosta. Carmen zapewne dawała mu fantastyczny seks. Prawdopodobnie pociągała go beztroska i niezobowiązująca przyjemność obcowania z lubiącą uciechy życia dziewczyną. Poczuła obrzydzenie i bez wahania ruszyła przed siebie. Costin próbował ją zatrzymać, ale zależało mu, by całym tym niefortunnym zajściem nie wywołać zbędnej ciekawości i – nie daj Boże – skandalu wśród tych wszystkich ludzi, którzy niczego nieświadomi bawili się w najlepsze w remizie. Pobiegł więc za Ioaną i nawet starał się przemówić jej do rozsądku, ale szybko tego zaniechał i zakląwszy siarczyście pod nosem, ruszył niepewnie do przyjaciół. Nie wszedł jednak do remizy, bo tuż pod ścianą dostrzegł Carmen. Dziewczyna wpatrywała się w niego uparcie, czekając na jego ruch.

– Odwiozę cię do domu – odezwał się wreszcie, ale ona nie tego od niego oczekiwała.

– Nie chcę – burknęła i zbliżywszy się do niego, próbowała go przytulić albo pocałować.

Na to Costin nie zamierzał sobie pozwolić. Po pierwsze, nie był już w nastroju, a po drugie, nie chciał dać się nikomu więcej zdemaskować. Czuł się dość paskudnie, ale naiwnie sądził, że wszystko się jeszcze jakoś ułoży, Ioana da się obłaskawić i ta fatalna noc przeminie jak zły sen. Co do Carmen – na razie chciał się jej po prostu pozbyć, odsunąć od niej, nie oglądać jej, nie słuchać, jakby jej nie było i jakby wcale nie namieszała mu w życiu.

– Chodź. – Chwycił ją za łokieć i szarpnął w kierunku swojego aro. – Na dziś to tyle.

Dziewczyna trochę się ociągała, ale również czuła, że z romantycznego wieczoru i namiętnej nocy nici, przestała więc się szarpać i pozwoliła odwieźć do domu. Trudno, poczeka dzień czy dwa i wszystko wróci do normy. Przez krótką chwilę miała nadzieję, że dostanie wreszcie Costina tylko dla siebie, ale chyba jednak znów się pomyliła.

Ioana tymczasem wyjechała już z Corbu i kierując się na wschód, zupełnie nieświadomie przybliżała się do morza. W jej głowie był wielki chaos, choć bardzo starała się pozbierać rozproszone myśli. W końcu jednak, gdy poczuła ogromne zmęczenie i skurcze w łydkach, zaczęła wracać równowaga. Pierwsze oszołomienie powoli mijało i umysł był wreszcie w stanie przyswoić pewne fakty. A te były niestety bardzo bolesne i upokarzające.

Na plażę dotarła we łzach, niemal bez tchu, z drętwiejącymi od wysiłku nogami i z pęcherzami na dłoniach. Przed dalszą jazdą powstrzymał ją piasek, w którym koła zakopały się tak mocno, że nie miała sił pedałować. Zsiadła więc z roweru i pozwoliła mu upaść na piach, aż zabrzęczały dzwonek i stary bagażnik. Sama też opadła i nie panując nad swym zachowaniem, jęknęła trochę z bólu, a trochę z rozpaczy.

Noc była ciepła, niebo nieco zachmurzone. Lekki wiatr od morza pokrywał jej twarz wilgotną i słonawą mgiełką. Przez dłuższą chwilę siedziała na plaży w bezruchu. Jej umysłu nie mąciła żadna myśl. Odrętwienie, w które popadła, zaczęło mijać po kilkunastu minutach, gdy odpoczęła po szybkiej jeździe. Otarła łzy wierzchem dłoni, odgarnęła zwichrzone włosy i wczepiła palce w piasek, zaciskając je coraz mocniej aż do zbielenia kostek. W pewnym momencie drgnęła, znów przetarła oczy i sięgnęła do kieszeni po wibrujący telefon. Właściwie wcale nie musiała go wyjmować, wiedziała, kto dzwoni. Spojrzała jednak na wyświetlacz. Nie pomyliła się. Telefon wciąż wibrował, a ona wpatrywała się w niego beznamiętnie. Wreszcie przestał i położyła go na piasku. Po chwili znów wyczuła drżenie i odruchowo przeniosła wzrok na komórkę. Costin nie dawał za wygraną. Podniosła telefon i dopiero teraz dostrzegła, jak bardzo drżą jej dłonie. Brakowało jej sił, by wysłuchać jego tłumaczeń, ale jakaś tląca się głęboko w niej irracjonalna nadzieja kazała odebrać to połączenie. Przesunęła palcem po zielonej słuchawce, ale nie przystawiła telefonu do ucha i poprzez cichy szum morza słyszała tylko część monologu chłopaka. Mówił szybko, jakby się bał, że gdy tylko zrobi pauzę, ona nie zechce go wysłuchać lub, co gorsza, rozłączy się. Docierały do niej strzępki słów, w których przepraszał, przysięgając, że do niczego między nim a Carmen nie doszło.

Ioanie drżały wargi i łzy coraz gęściej spływały po policzkach. Ocierała je jedną ręką i z całych sił starała się nie wydać z siebie żadnego głosu, bo czuła, że jedyne, co mogłoby w tym momencie wyrwać się z jej piersi, to skowyt. Za wszelką cenę chciała grać przed Costinem silną i dumną, ale wreszcie pękła.

– Dlaczego, Costin? Dlaczego…? – spytała niemal szeptem.

– Kochanie, wszystko ci wyjaśnię. To pomyłka, zrozum. Do niczego nie doszło.

Wzdrygnęła się, słysząc, że wciąż, jakby nic się nie stało, jest jego „kochaniem”. I w tej chwili zrozumiała, że nie będzie w stanie uwierzyć już w żadne jego słowo. Poczuła to wyraźnie, pewność przyszła jak olśnienie i znalazła w sobie dość sił, by nie dać mu się omamić.

– Zwracam ci wolność… – szepnęła. – Nie chcę być z człowiekiem, któremu nie potrafię zaufać. – Po tych słowach rozłączyła się, nie czekając na jego odpowiedź.

Dzwonił jeszcze wiele razy, ale Ioana już nie odebrała. Siedziała wciąż na plaży, podciągnąwszy kolana pod brodę, skuliła się i przesypując piasek przez palce, płakała. Przeżyła dotąd kilka trudnych chwil w życiu, ale czas na tyle skutecznie zaleczył rany, że miała wrażenie, jakby nic dotychczas nie bolało tak bardzo, jak zdrada Costina. Ani pożar, w którym straciła rodziców, ani dzień, gdy pożegnała najlepszego człowieka na świecie – dziadka. Wszystko to już było, minęło, przepłakała te straty, a teraz znów coś straciła i bolało tak, że aż chciało jej się wyć.

Po kilku godzinach zaczęło świtać. Horyzont nad morzem powoli jaśniał, aż wreszcie spod tafli stalowoszarej wody wychynęła czerwonożółta tarcza słońca. Jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki, morze z każdą minutą srebrzyło się coraz bardziej i wkrótce nie miało już w sobie nic z nocnej szarości.

Ocknęła się z odrętwienia, rozmasowała zbolały kark i ze zdziwieniem poczuła, jak wychłodzona jest jej skóra. Kilka razy wyprostowała i zgięła kolana, pomachała rękoma w różne strony, po czym wstała i chwiejnym krokiem ruszyła przed siebie. Czuła się słabo i miała zawroty głowy. Chłodny piasek pochłaniał jej stopy, zapadała się w nim, tracąc równowagę. Po chwili dotknęła stopą wody i wzdrygnęła się od jej zimna. Zaraz jednak ciało przywykło do tej temperatury i już śmielej weszła głębiej. Zatrzymała się, gdy leniwe fale zaczęły muskać rąbek jej sukienki, którą natychmiast podciągnęła. Rozejrzała się wokół i nie dostrzegła żywego ducha. Była sama i odczuła tę samotność tak boleśnie, że po raz kolejny łzy napłynęły jej do oczu, wypuściła z rąk poły sukienki, po czym ukryła twarz w dłoniach i rozszlochała się głośno.

Czas mijał, dzień rozpoczął się już na dobre i Ioana wreszcie wyszła z wody. Piasek okleił jej mokre stopy, usiadła więc przy swoim rowerze i poczekała, aż słońce je osuszy. Potem sięgnęła po zasypane piaskiem buty, włożyła je i prowadząc rower, powoli, wciąż niepewnym krokiem, ruszyła w kierunku domu.

Pod cienką kołdrę wsunęła się najciszej, jak potrafiła, zdjąwszy jedynie buty. Instynktownie skuliła się i podłożywszy dłonie pod głowę, z całych sił zmrużyła powieki i przygryzła wargi, by niechcący nie wydobył się z niej skowyt, który uparcie cisnął się do gardła. Świat pod powiekami był równie nieprzyjazny, jak ten rzeczywisty. Gdy tylko zamknęła oczy wszystko w jej głowie zaczynało nieprzyjemnie wirować i rozpędzać się tak bardzo, że nie wytrzymała i naprędce poderwała się z łóżka, by nie zwymiotować. Choć nie wypiła ani kropli alkoholu, czuła się tak, jakby przez całą noc raczyła się mocnymi trunkami. Oparła plecy o chłodną ścianę i przez moment wbijała wzrok w biały sufit. Kilka minut później spróbowała ponownie zamknąć oczy i z niejaką ulgą stwierdziła, że gdy siedzi, świat już tak nie wiruje. To była ostatnia myśl, którą zapamiętała. Potem osunęła się po ścianie i machinalnie naciągnęła kołdrę aż po szyję. W takiej pozycji zastała ją około południa Aniela Averescu.

– Ioana… – odezwała się do niej przyciszonym głosem, jakby wcale nie chciała jej budzić. – Ioana… – powtórzyła nieco mocniej, gdy wnuczka się nie poruszyła.

– Yhm… – mruknęła wreszcie dziewczyna i podniosła jedną powiekę.

– Podobno nie odbierasz telefonów. – Aniela mówiła już normalnym głosem.

– Babciu… – jęknęła. – Nie będę rozmawiać z Costinem. – Była pewna, że to on wciąż nie odpuszcza i zawraca głowę już nawet Anieli.

– Ale to nie Costin – odparła babka. – To jego matka.

– O, jeszcze lepiej! – sarknęła Ioana. – Powiedz, że mnie nie ma.

Po tej krótkiej wymianie zdań Ioana była już prawie rozbudzona, a kiedy usłyszała, że rozmawiać z nią chce niedoszła teściowa, senność odeszła zupełnie, a jej miejsce zaczynała zajmować furia. Dziewczyna miała ochotę krzyczeć i wymyślać Costinowi oraz jego rodzinie od najgorszych, co by się zapewne skumulowało na Anieli, ale ta w porę zdołała wnuczkę obłaskawić.

– Kochanie – poprosiła najczulej, jak umiała – nie wiem, o co jej chodzi, ale to chyba coś ważnego. Weź słuchawkę. – Wyciągnęła przed siebie swój telefon. – Ona ma taki dziwny głos…

Ioana skapitulowała. Postanowiła porozmawiać z matką Costina i jak najszybciej powiedzieć jej, że nie życzy sobie, by ta ingerowała w ich sprawy. Była pewna, że kobieta dzwoni, by wstawić się u niej za synem. Ciekawiło ją tylko, czy Costin, prosząc matkę o to wstawiennictwo, szczerze przyznał się do wszystkich swoich grzeszków. Całkiem w to wątpiła.

– Halo – odezwała się oschle, podnosząc się przy tym z łóżka.

– Boże drogi, nareszcie – westchnęła zbolałym głosem kobieta, czym zbiła Ioanę z tropu. – Od godziny próbuję się z tobą skontaktować. Posłuchaj…

– Nie! – krzyknęła Ioana. – Nie chcę już niczego słu…

– Ioana! – kobieta przerwała jej w pół słowa. – Costin miał wypadek! Jest w szpitalu!

Ta wiadomość odmieniła wszystko. Ioana siedziała jak zamurowana i choć przez całą noc usiłowała wmówić sobie, że nie chce już mieć nic wspólnego z Costinem, w jednej chwili zmieniła zdanie. Zdrada, której się wobec niej dopuścił, przestała się liczyć i choć Ioana wciąż cierpiała i była wściekła, czuła jednak, że musi pojechać do szpitala. Choćby po to, by mieć po prostu czyste sumienie, że zachowała się przyzwoicie. Wiadomość o wypadku Costina nie sprawiła, że zaczęła rozważać wybaczenie mu, w swej decyzji o rozstaniu pozostawała nieugięta, ale doszła do wniosku, że powiedzieć mu o definitywnym zerwaniu jeszcze zdąży. Teraz należało zwyczajnie, po ludzku, ze współczuciem odwiedzić go w szpitalu. To będzie ostatnie, co dla niego zrobi.

Niespokojna Aniela wodziła wzrokiem za wnuczką, kiedy ta wyszła z szybkiej kąpieli i w pośpiechu szykowała się do wyjścia. Jednocześnie wkładała na siebie ubranie i dzwoniła do sąsiada z prośbą o pożyczenie samochodu. W tym samym czasie wypiła też kilka sporych łyków kawy. Była przejęta i zaniepokojona, ale – o dziwo – potrafiła działać bardzo racjonalnie. Już nie płakała, nie rozpamiętywała, przestała nawet chyba odczuwać złość. Za to sprawnie wykonywała te wszystkie czynności, które z każdą chwilą przybliżały ją do spotkania z Costinem.

Aniela była zdumiona. Spodziewałaby się raczej, że w takiej sytuacji wnuczka spanikuje, rozklei się i we wszystkim trzeba będzie jej pomóc. Tymczasem ona w pół godziny była gotowa do wyjazdu. Jeden z mieszkańców Vadu bez problemu pożyczył jej swojego wysłużonego mercedesa i ruszyła do Konstancy.

Bez trudu odnalazła salę intensywnej opieki i zatrzymała się przy jej przeszklonych ścianach i drzwiach. Wewnątrz stało pięć łóżek oddzielonych od siebie bladozielonymi kotarami. Trzy z nich były zajęte, przy jednym dostrzegła sylwetki rodziców Costina. Jego samego nie widziała, bo zasłaniały go po trosze parawan, po trosze matka. Stała przy drzwiach przez kilka dłużących się minut i wsłuchiwała się w rytm swojego tłukącego się serca. Była cała w emocjach, ale nie potrafiła ich dokładnie określić. Z pewnością przeważał wśród nich strach, przechodzący chwilami w panikę, kiedy to łapczywie nabierała w płuca powietrza. Było w niej także dużo współczucia i znów pojawiła się złość. Costin nie był już jej narzeczonym, ale z pewnością nie życzyła mu źle.

– Jak dobrze, że jesteś. – Przed Ioaną stanęła matka Costina i podeszła do niej tak blisko, by się móc przytulić. Dziewczyna odwzajemniła uścisk, choć czuła się przy tym bardzo niezręcznie.

– Co z nim? – zapytała.

– Stan bardzo ciężki. Zagrożenie życia. – W oczach matki pojawiły się łzy, które wprawiły Ioanę w niemałe zakłopotanie. Jej samej też się zresztą zaszkliły oczy. – Najbliższa doba będzie decydująca.

– Co się właściwie stało?

– Nie wiem. Jakiś potworny wypadek. Samochód wypadł z drogi i uderzył w drzewo.

Z sali wyszedł ojciec Costina, a zaraz za nim pielęgniarka.

– Na dzisiaj wystarczy – powiedziała łagodnie. – Pacjent potrzebuje spokoju. Proszę dać mu odpocząć.

– Ale to jego narzeczona – odezwała się matka.

– Rozumiem, ale to jest sala intensywnej opieki – tłumaczyła pielęgniarka. – Tu nie ma odwiedzin. I tak zrobiliśmy dla państwa wyjątek.

Ioana odetchnęła z ulgą. Nie chciała spoglądać w twarz człowiekowi, który zaledwie dzień wcześniej zranił ją do żywego. Nie umiałaby spokojnie stać przy nim ani tym bardziej potrzymać go za rękę czy powiedzieć kilka ciepłych słów. Przez chwilę zastanawiała się, gdzie się podziała ta miłość, którą dotąd wobec niego odczuwała, której była pewna. Co się z nią stało? A skoro jej nie ma, to czy w ogóle istniała? Owszem, istniała i wcale nie znikła jak na żądanie. Została tylko przykryta narastającą wciąż nienawiścią. Tak, Ioana, stojąc na szpitalnym korytarzu, zdała sobie jasno sprawę z tego, że nienawidzi. Nienawidzi i zarazem boi się o tego człowieka, który zadał jej taki cios. O ileż łatwiej byłoby jej nienawidzić Costina, gdyby był teraz cały i zdrowy. W tym momencie poczuła wyraźnie, że potrzebuje tej nienawiści, by w miarę normalnie funkcjonować, by się nie rozpaść na tysiąc kawałków, powalona przez żal i rozpacz nad samą sobą. Ale jak nienawidzić człowieka, który tuż obok walczy o życie i jest tak bezbronny?

Ioana nie miała pojęcia, co powinna ze sobą zrobić. Stojąc w milczeniu na szpitalnym korytarzu, czuła na sobie wzrok niedoszłych teściów i rękę teściowej, która pocieszającym gestem głaskała jej przedramię. Zupełnie jakby chciała jej tym powiedzieć: „Nie martw się, on z tego wyjdzie i jeszcze długie życie przed wami”. Ioana aż się wzdrygnęła na taką myśl i otworzyła usta, by wyjaśnić, że nie jest już narzeczoną Costina, ale się zawahała.

„Przyjdzie jeszcze na to lepsza pora” – pomyślała i głośno powiedziała:

– Będzie dobrze, na pewno.

Resztę dnia spędzili niemal w milczeniu, siedząc w pobliżu sali intensywnej terapii. Ojciec Costina prawie cały czas wpatrywał się w swoje paznokcie i postukiwał o nie, matka z nadzieją wodziła wzrokiem za wychodzącym z sali personelem, a Ioana oparła głowę o ścianę, przymknęła powieki i czekała w bezruchu. Wreszcie matka Costina nie wytrzymała i podeszła do lekarza przechodzącego właśnie korytarzem.

– Czy jest jakaś poprawa, panie doktorze?

– Musimy cierpliwie czekać – odpowiedział wymijająco. – Pani syn jest młody i silny.

Tyle musiało jej na razie wystarczyć. Pokiwała ze smutkiem głową i już miała odpuścić, ale jeszcze zastąpiła lekarzowi drogę.

– Doktorze, a co z tą dziewczyną?

Ioana drgnęła prawie niezauważalnie i podniosła przestraszone spojrzenie na kobietę i lekarza.

– Przepraszam – odparł doktor – ale nie jestem upoważniony do udzielania takich informacji.

– Żyje? – dopytywała matka Costina.

– Żyje. Jest operowana – odpowiedział jej po chwili i odszedł, chcąc uniknąć dalszych pytań.

Na korytarzu zapanowało milczenie, ale niepokój, który właśnie ze zwiększoną mocą opanował Ioanę, nie pozwalał jej na bezczynne siedzenie. Czuła, jak narasta w niej napięcie, i po prostu musiała zapytać:

– Jaka dziewczyna? O co chodzi?

– Carmen Melnik.

Carmen… Na twarzy Ioany pojawił się grymas. Właściwie nie była zaskoczona tym, że usłyszała to imię. Zrobiło jej się tylko potwornie przykro i nijak nie potrafiła powstrzymać łez, które zaczęły napływać do oczu. Otarła je wierzchem dłoni, wzięła głęboki oddech i wstała z krzesła.

– Muszę się napić kawy – skłamała i ruszyła przed siebie.

Zbiegła schodami na parter i w głównych drzwiach zobaczyła wchodzącą matkę Carmen. Vadu i okoliczne wioski to mała lokalna społeczność, tutaj wszyscy się znają przynajmniej z widzenia, nie trzeba więc znać człowieka osobiście, by wiedzieć, kim jest. Niedaleko drzwi stał automat z kawą, Ioana podeszła do niego, wsypała garść monet i na chybił trafił wstukała zamówienie. Właściwie zamierzała po prostu wyjść ze szpitala i już do niego nie wracać, ale zmusiła się, by jednak nie uciekać. Wzięła trzy kawy i powoli zaniosła je na górę.

Rozdział 3

Ioana miała za sobą bardzo trudną dobę. Ze szpitala wróciła pod wieczór w pomiętym ubraniu, z podkrążonymi ze zmęczenia i płaczu oczami, milcząca, przygarbiona. Aniela na jej widok załamała ręce.

– Dziecko drogie, jak ty wyglądasz! – zawołała przejęta. – Usiądź, zrobię ci kolację.

Nie protestowała, choć wcale nie czuła głodu. Otępienie, w jakie popadła, babka błędnie wzięła za rozpacz z powodu wypadku narzeczonego i chcąc przywrócić jej wiarę w lepsze jutro, rozpoczęła usilne pocieszanie pomiędzy robieniem jednej kanapki a drugiej. Ioana podniosła wzrok na Anielę i zmusiła się do niewielkiego uśmiechu. Poczuła przypływ wdzięczności za to, że babka tak bardzo stara się dodać jej otuchy, choć nie może wiedzieć, że sytuacja jest bardziej skomplikowana, niż się wydaje.

– Costin jest młody, silny. Zobaczysz, jeszcze wszystko się ułoży, wyjdzie z tego. Jedz. – Podsunęła jej talerz z kanapkami.

– Dziękuję, babciu, ale nie jestem głodna.

– Dziecko, musisz jeść! Jeszcze i ty mi się rozchorujesz!

– Nie mogę, przepraszam. – Ioana wstała od stołu i bez wyjaśnienia, zostawiwszy zdumioną Anielę, wyszła z domu.

Ciepły wieczorny wiatr przeszył ją na wskroś, orzeźwiając na chwilę i dając złudne poczucie lekkości. Była to namiastka spokoju i komfortu, których wyraźnie domagał się jej organizm, wytrącony z równowagi ostatnimi wydarzeniami. Z niejaką obawą stwierdzała, że jej stan rozchwiania emocjonalnego jest spowodowany nie wypadkiem Costina, ale raczej tym, że najbliższe otoczenie nie wie o zerwanych zaręczynach. Owszem, przejęła się nim, ale nie tak bardzo, jak oczekiwali tego od niej inni. I miała sobie to za złe, ale nijak nie potrafiła wykrzesać z siebie więcej empatii. Niestety, ból zdrady był silniejszy, rządził nią. Na razie bardzo męczyła się w tej sytuacji i zupełnie nie miała pomysłu, jak z niej wybrnąć. Doszła do wniosku, że dopóki Costin nie poczuje się lepiej, nie będzie nikomu mówić, że nie są już narzeczeństwem. To rozwiązanie wydało jej się na ten moment najlepsze i pozwoliło nieco się odprężyć, choć miała świadomość, że to tylko odsuwanie problemu. Kiedyś przecież trzeba będzie powiedzieć ludziom prawdę. Już w szpitalu czuła się niezręcznie, gdy rodzice Costina traktowali ją jak przyszłą synową. Anieli też należało się wyjaśnienie.

„Ale jeszcze nie dziś” – pomyślała i odetchnęła głęboko ciepłym jodowanym powietrzem.

W te dni, kiedy pracowała na pierwszą zmianę, nie przychodziła do szpitala. Robiła to celowo, by jak najrzadziej odwiedzać Costina. Mogła co prawda bywać u niego wieczorami, ale nie chciała. Jego widok wzbudzał w niej tyleż samo współczucia, co nienawiści. W wolne od pracy dni przystawała przy jego łóżku i odgrywała pewną farsę, gdy w pobliżu byli znajomi lub rodzina. Próbowała wtedy zmusić się do ciepłych uczuć wobec niego, ale odnosiła wrażenie, jakby coś w niej nieodwracalnie pękło, jakby stała przy zupełnie obcym jej człowieku. Jeśli zdarzyło się, że na chwilę zostawała z nim sam na sam, instynktownie i nieświadomie marszczyła czoło i zaciskała dłonie w pięści. Jakby zaraz miała się do niego zbliżyć z krzykiem i wyrzutem. Nie panowała nad tym zupełnie, tylko czasem łapała się na tym, że ma napięte wszystkie mięśnie, aż do ogromnego ścisku szczęk. Wtedy oddychała głęboko i ukradkiem rozglądała się, czy aby nikt nie widzi jej zachowania. Złościła się na siebie, że jest tak nieczuła. Ale żadne karcenie nie pomagało, pozytywnych uczuć dla Costina miała jak na lekarstwo. Nie życzyła mu źle, ale nie chciała mieć z nim już nic wspólnego. Przekonywała się o tym coraz bardziej z każdą wizytą w szpitalu, wpatrując się w tę twarz, która do niedawna była jej najmilsza i kochana, a teraz jej widok ją mierził.

Kilka dni po wypadku przyszły pomyślne dla niego rokowania. Wyniki badań były coraz lepsze, odzyskał świadomość i mimo wielu połamanych kości, krwiaków i przebitego płuca stan zagrożenia życia minął. Kiedy ocknął się po raz pierwszy, jak przez mgłę dostrzegł twarz Ioany i z wyraźnym wysiłkiem wybełkotał:

– Kochanie…

Ioanę sparaliżowało na dźwięk jego głosu. Nie mogąc się poruszyć, tylko mu się przyglądała. Na szczęście dla niej zaraz zapadł znowu w sen i mogła odetchnąć z ulgą.

Następnego dnia zmarła Carmen. Wielonarządowe obrażenia były tak rozległe, że lekarzom nie udało się jej uratować.

Vadu i okolice od kilku dni żyły wyłącznie tym wypadkiem oraz informacjami na ten temat podawanymi z ust do ust, które bardzo szybko nabierały znamion bardziej plotki niż rzetelnej relacji. Zwłaszcza że świadków zdarzenia nie było. Uczestnicy imprezy w remizie mogli się tylko domyślać, co tak naprawdę zaszło tamtej nocy. Carmen nie żyła, a Costin, na razie, nie był jeszcze w stanie składać zeznań. Należało więc cierpliwie czekać.

Zazwyczaj leniwie płynący w wiosce Vadu czas zdawał się jeszcze bardziej spowolnić. Ludzie z rana wychodzili na szosę, czekali obwoźnego sklepu i przy tej okazji wymieniali się własnymi przemyśleniami. Tego lata dotyczyły one głównie tych, którzy bezpośrednio lub pośrednio ucierpieli w tragicznym wypadku. Paplanina współczucia mieszała się z jakimś dziwnym niedowierzaniem w to, co się stało, ale im więcej czasu mijało od śmierci Carmen, tym więcej jadu zaczynało się sączyć z ludzkich języków. Początkowo łączyli się w bólu z rodziną Melników, pocieszali rodziców Costina i sporo ciepłych słów kierowali do Anieli Averescu, z czasem jednak coraz więcej szeptali o młodzieńczej głupocie, brawurze i sprawiedliwości za szaleńczą jazdę pod wpływem alkoholu.

Ioana wyłączyła się prawie zupełnie z życia wsi, jedynie od babki wiedziała, jakie panują w niej nastroje. W pierwszych dniach po wypadku Aniela przynosiła wnuczce do domu wyrazy sąsiedzkiej empatii, ale jakieś dwa tygodnie po pogrzebie Carmen, ludzkie współczucie wyczerpało się jak studzienna woda i teraz po wsi zaczynały krążyć słuchy, jakoby Ioana bezwzględnie odwróciła się od narzeczonego w potrzebie.

– Jak był zdrowy, to codziennie się z nim prowadzała, a jak potrzebuje opieki, to zapomniała, że go zna – mawiali, na razie po cichu, co niektórzy sąsiedzi.

Aniela tylko wzdychała ze smutkiem na takie zarzuty i broniła wnuczki, tłumacząc ją obowiązkami w pracy, ale sama przyznawała w duchu, że Ioana rzeczywiście niedostatecznie zajmuje się Costinem i poświęca mu zbyt mało czasu.

Przez pierwsze tygodnie nie było mowy o jakiejkolwiek rzeczowej z nią rozmowie. Aniela wiele razy próbowała zrozumieć oziębłość i zaciętość dziewczyny, ale ta zbywała wszelkie jej pytania. Dopiero po wielu dniach skapitulowała i opowiedziała babce to, co sama odkryła tuż przed wypadkiem.

– To niemożliwe. – Aniela nie miała powodu, by jej nie wierzyć, a mimo to instynktownie zaprzeczała.

– Babciu, gdybym tamtego wieczoru nie dostała wolnego, zapewne do dziś nie wiedziałabym o zdradzie Costina. – Ioana spojrzała na nią smutno. – Ja nie mogę i nie chcę z nim być, rozumiesz to, prawda?

Aniela westchnęła tylko i utkwiła wzrok w ścianie. Tak, dopiero teraz zaczynała wszystko rozumieć. Zachowanie Ioany nie było zwykłym wyrachowaniem, jak zaczynali mówić sąsiedzi, ale konsekwencją zdarzeń, o których dotąd nikt nie miał pojęcia. Tylko ona i Costin, bo Carmen przecież nie było już na tym świecie.

– I co ty, dziecko, teraz zrobisz?

– Nic, babciu. – Na twarzy Ioany malował się smutek. – Żyjemy dalej…

Aniela nic już na to nie odpowiedziała. Nigdy nie ukrywała, że nie przepada za Costinem, ale też nie życzyła wnuczce, by została sama. Była przecież świadoma, że dziewczyna całkiem dobrze czuła się przy swoim narzeczonym i choć babka miała go za trutnia, to jednak oczyma wyobraźni widziała go przy niej przez resztę życia.

Jesień mijała równie powoli jak lato, ale bardziej dokuczała słotą i depresyjnym nastrojem. Ioana mechanicznie wykonywała swoje obowiązki i bardzo przygasła. Aniela obserwowała wnuczkę każdego dnia i z niepokojem stwierdzała, że samotność, w którą popadła, bardzo ją męczy, a nawet paraliżuje. W jej młodym życiu od tygodni nie działo się nic pozytywnego, co mogłoby ją zmobilizować do ruszenia z miejsca. Doskonale wiedziała, że wnuczka potrzebuje jakiegoś bodźca, czegoś, co znów nada sens jej życiu.

Mniej więcej w tym właśnie czasie dobiegła końca zdrapka Anieli. Z niemałym biciem serca skrobała ostatnie srebrne okienko na tekturce i niecierpliwie spoglądała, jak spod paznokcia, którym drapała farbę, wychyla się ostatnia ikonka, ale niestety nie ta, która gwarantowałaby wygraną. Aniela przerwała drapanie i westchnęła. W tym momencie skończyło się jej marzenie o Polsce, która już przecież była niemal na wyciągnięcie ręki.

„No pięknie – pomyślała, kiedy już trochę ochłonęła. – Czego ja się właściwie spodziewałam?”

– Ależ, babuniu – pocieszała ją Ioana – czym ty się tak przejmujesz? Ja wcale nie marzyłam o tym, żeby tam jechać.

– Tak chciałam zrobić ci przyjemność… Ja to wszystko dla ciebie…

Ioana przytuliła się do babci i cmoknęła ją czule w policzek.

„Wiem, babuniu, wiem” – pomyślała i jeszcze mocniej się w nią wtuliła.

Polska zajmowała szczególne miejsce w życiu Anieli. Odkąd pamięć o niej wyniosła z Tworylnego Julia Oleśniewska, hołubiono ją niezwykle, a w bardziej podniosłych chwilach nawet czczono. Polska od lat była niedosiężnym marzeniem najpierw Julii, potem Anieli. Uosabiała wszystko, co najpiękniejsze i najlepsze, była nadzieją i obietnicą dla przyszłych pokoleń Averescu. Choć Aniela całe życie spędziła w Vadu, gdzieś na dnie serca zawsze tęskniła do kraju swych ojców. Była to tęsknota wyolbrzymiona, niczym niepoparta, wyhodowana na mglistych wspomnieniach matki, irracjonalna, a jednak potężna. Przy tym, co jakże niebezpieczne, budowana na rosnącej z upływem czasu niechęci, a może nawet tłumionej przez lata nienawiści do rodziny Czarneckich, którzy ważyli się wyciągnąć rękę po nie swoje, korzystając na nieszczęściu bezradnej Julii.

Aleksandru, syn Anieli, chłodno podchodził do tego kultu Polski, za ojczyznę uznawał Rumunię, ale matce nigdy nie wypominał tej dziwnej miłości. Czasem się tylko irytował, kiedy ta mamiła maleńką Ioanę pięknymi polskimi historiami.

– Nie opowiadaj dziecku tyle o przeszłości, która przecież nigdy nie wróci – mawiał wówczas. – Jeśli zakocha się w tej Polsce tak jak ty, to będzie obca tu, w Rumunii. Gdzieś przecież musi zapuścić korzenie, a jak ma to zrobić, kiedy obiecujesz jej Bóg wie co?

Potem przyszedł pożar, strawił dom i pochłonął dwa ludzkie istnienia, a Aniela wciąż uczyła wnuczkę historii jej rodu.

– Zaraz przyjedzie sklep – Ioana przerwała rozmyślania i wyswobodziła się z objęć babki. – Co trzeba kupić?

– Tylko chleb – odpowiedziała po chwili i podniosła się z krzesła.

Pół godziny później Ioana stała w niedługiej kolejce przed objazdowym sklepem i znosiła pokornie ukradkowe spojrzenia sąsiadów.

– Takie nieszczęście – odezwał się szeptem jeden z nich do kobiety stojącej najbliżej – a ta zamiast go wspierać, zostawiła w potrzebie. Kto by pomyślał, że ona jest tak niewiele warta? Wszystko pięknie, póki zdrowie dopisywało… – Mężczyzna cmoknął i pokręcił znacząco głową.

– A jak zdrowia zabrakło, to zostawiła biednego chłopaka – dokończyła kobieta z kolejki.

Ioana z trudem powstrzymywała cisnące się do oczu łzy. W tej chwili marzyła jedynie o tym, by zapaść się pod ziemię albo znaleźć w sobie tyle sił, by wykrzyczeć im prosto w twarz, jak bardzo się mylą w swych osądach. Ale do tego miała w sobie zbyt wiele dumy. Nie będzie przecież tłumaczyła się z Costinowych win.

– Babciu, ci wszyscy ludzie najchętniej spaliliby mnie na stosie – pożaliła się Anieli, kładąc chleb na stole. – Nic nie rozumieją, a tak łatwo mnie osądzili.

– Kochanie, gdybym wiedziała, jak ci ulżyć, zrobiłabym to bez wahania – na twarzy babki malował się bezgraniczny ból – ale nie mam rady na twoje troski. Może gdyby udało mi się wygrać tę wycieczkę, to miałabyś okazję oderwać się od kłopotów. Uciekłabyś sobie chociaż na kilka dni.

– Babciu, to nie takie proste. – Ioana spróbowała wykrzesać na twarzy choć cień uśmiechu.

– Wiem, skarbie, wiem – westchnęła bezradnie Aniela.

Z końcem października nad Rumunię nadciągnął paskudny front atmosferyczny, który przyniósł gwałtowne załamanie pogody. Na północy kraju spadł śnieg i dokuczał porywisty wiatr, a na wybrzeżu szalały ulewne deszcze. Porty na Morzu Czarnym zamknięto ze względu na sztorm. Nad Vadu ciągnęły się ciemne, ołowiane chmury niosące masy wody. Przeszywający chłód sprawił, że okolica wyglądała jak wymarła. Z domów wychodzili tylko ci, którzy naprawdę musieli.

Ioana była w tej grupie nieszczęśników. Przemarznięta, przemoczona i zakatarzona z mozołem jeździła do pracy. Pewnego popołudnia na stację przyjechał ojciec Costina. Zatankował auto i wszedł do budynku, by zapłacić. W środku zastał tylko Ioanę, pozwolił więc sobie na chwilę prywatnej rozmowy.

– Costin od kilku dni jest już w domu – zagadnął łagodnie.

Ioana lekko drgnęła i nieśmiało spojrzała na niedoszłego teścia. Wiedziała, że wreszcie został wypisany ze szpitala, bo w tej okolicy nic nie działo się bez wiedzy mieszkańców. Wiedziała też, że przeszedł kilka operacji, które być może w przyszłości pozwolą mu na samodzielne poruszanie się. Ludzie gadali, że będzie wymagał wielomiesięcznej rehabilitacji. Pomimo krzywdy, jaką jej wyrządził, naprawdę mu współczuła. Przykucia do łóżka nie życzyła nikomu, nawet jemu.

– Mam nadzieję, że szybko dojdzie do siebie – odezwała się po dłuższej chwili.

– Też mam taką nadzieję. – W głosie mężczyzny nie było żalu ani złości, a jedynie coś na kształt bólu i troski. – Ioana, a może byś go odwiedziła? Wiesz, on się chyba załamał.

– Nie, nie. – Ioana zaczęła panikować. – To nie jest dobry pomysł. Przepraszam, ale nie mogę.

– Raczej nie chcesz – ze smutkiem stwierdził ojciec Costina – a ja nie potrafię zrozumieć dlaczego… – Zawiesił głos i znacząco się w nią wpatrywał.

Ioana wytrzymała jego świdrujące spojrzenie i wreszcie się odezwała:

– Czy Costin opowiadał coś o Carmen?

– Nie, zamknął się w sobie i właściwie z nikim nie chce rozmawiać. Dlaczego o nią pytasz?

– Tego wieczoru przed wypadkiem… – Ioana zaczerpnęła powietrza i wahała się, czy powinna powiedzieć, co między nimi zaszło – rozstaliśmy się z Costinem.

Zdumienie rysujące się na twarzy mężczyzny było ogromne. Ioana miała pewność, że zupełnie się tego nie spodziewał.

– Zerwałam zaręczyny, bo Costin miał romans z Carmen.

– Co ty opowiadasz?! To bzdury!

Wzburzenie mężczyzny przestraszyło dziewczynę i wywołało w niej wątpliwości, czy dobrze zrobiła, że mu o tym powiedziała. Teraz było już za późno na wycofanie się z tej rozmowy.

Po kilku dniach boleśnie odczuła, że jednak niepotrzebnie chciała się wytłumaczyć przed ojcem Costina. Ludzie szeptali po wsi, że dziewucha kłamie i śmie siebie uważać za ofiarę tej tragedii. Całe szczęście, że pogoda w dalszym ciągu sprzyjała raczej siedzeniu w domu, więc Ioana prawie nie spotykała sąsiadów. Ale Aniela i tak słyszała te niesprawiedliwe oceny. I po raz pierwszy doświadczyła przykrego wyobcowania w miejscu, które przez całe życie było jej domem. Aż się wzdrygnęła na myśl, że kiedy jej zabraknie, Ioana zostanie na tym skrawku ziemi zupełnie sama. „Polska dziedziczka”, jak coraz częściej ironicznie szeptano.

– Skąd w ludziach tyle jadu, babuniu? – pytała Ioana smutnym głosem.

– Ano nie wiem – wzdychała bezradnie Aniela. – Widać musiało się w nich latami zbierać…

Z każdym tygodniem Ioana czuła się coraz gorzej w swoim domu. Nie dość, że rozpadło jej się życie osobiste, to przestawało istnieć także towarzyskie i już tylko praca i codzienna rutyna utrzymywały ją na powierzchni. I Aniela. Gdyby nie babka, pewna była, że zabrakłoby jej sił, by wstawać co rano z łóżka. Tak bardzo czuła ostatnimi czasy, że nie jest w Vadu u siebie. Czuła coraz większy strach przed kontaktami z ludźmi i nic nie było w stanie sprawić jej przyjemności ani dać wytchnienia.

Paradoksalnie, z niejaką pomocą przyszła jej pogoda. W grudniu Rumunię sparaliżowały śnieżyce, które nieoczekiwanie dotarły także nad morze. To rzadkie tu zjawisko spowodowało, że przez kilka dni z rzędu ludzie mieli pełne ręce roboty, walcząc z odśnieżaniem zasypanych domostw. Ioana z całych sił odgarniała biały puch, znajdując przy tym spokój dla udręczonej duszy.

Po ponad tygodniu problemów ze śniegiem, awariami prądu i zerwanymi liniami telefonicznymi pogoda wreszcie odpuściła i wszystko wróciło mniej więcej do normy. Mieszkańcy Vadu chyba powoli zaczynali zapominać, o czym tak bardzo ostatnio rozprawiali, i coraz rzadziej wytykali Ioanę i Anielę palcami. Niesmak jednak pozostał i panie Averescu wciąż nie mogły się otrząsnąć z niesłusznego osądu.

Rozdział 4

Chwilę przed północą w mieszkaniu Jakuba Nahornego rozległ się dźwięk telefonu. Niechętnie oderwał wzrok od monitora i dopiero po dłuższej chwili zerknął na wyświetlacz komórki.

– Halo? – odebrał wreszcie.

– Witaj, Kuba – usłyszał głos kumpla z dawnych czasów. – Wiem, że pora nieodpowiednia, ale jest mały problem z Magdą. Świętowaliśmy właśnie jej wernisaż i trochę się zasiedzieliśmy. Normalnie to zamówiłbym jej taksówkę, ale twierdzi, że nie ma kluczy. Chyba zatrzasnęła je w domu. Poradzisz coś na to?

– Gdzie jesteście? – Jakub nieszczególnie palił się do pomocy, ale westchnął tylko z rezygnacją i już wstawał od biurka.

– W Zatoce Sztuki. Dzięki, stary.

– Za jakieś pół godziny powinienem być, czekajcie na mnie.

Zanim wyszedł z mieszkania, otworzył szufladę w komodzie i z samego jej dna wyjął klucze do mieszkania Magdy. Do swojego byłego mieszkania. Podrzucił je delikatnie w powietrzu, chwycił w locie i wcisnął do kieszeni.

Wyjechał z podziemnego garażu Sea Towers i niemal pustymi o tej porze ulicami dotarł do Sopotu. Wszedł do Zatoki Sztuki i naprędce rozejrzał się wokół. Na ścianach i sztalugach prezentowały się fotografie autorstwa Magdy. Ekspresja i cień oraz szarość barw były jej znakami rozpoznawczymi. Przy barze dostrzegł siedzącą artystkę i Andrzeja obok niej.

– Dzięki, stary. – Kolega zerwał się ze stołka i klepnąwszy Jakuba po ramieniu, zrobił przepraszającą minę. – Wiedziałem, że można na ciebie liczyć. To co? Poradzisz sobie? Mogę was już zostawić?

Jakub kiwnął głową, uścisnął wyciągniętą dłoń Andrzeja i delikatnie wyjął kieliszek z rąk Magdy. Spoglądała na niego nostalgicznie, z leciutkim uśmiechem, jakby właśnie przypomniała sobie coś bardzo przyjemnego, choć minionego. Była wstawiona, ale nie na tyle, by wymagała pomocy. Gdyby nie te klucze, które zamknęła w mieszkaniu, Jakub byłby tu dziś zbędny.

– Jak wystawa? – Kiwnął głową w stronę wyeksponowanych zdjęć. – Udała się?

– Jak zawsze – odparła nieskromnie, ale bez zbędnego nadęcia.

Magda była absolwentką Wydziału Komunikacji Multimedialnej Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu. Niezwykle wrażliwa, z wysublimowanym poczuciem estetyki, spontaniczna i przedsiębiorcza szybko znalazła własne miejsce wśród śmietanki artystycznej Trójmiasta. Jej prace, doceniane przez krytyków, wygrywały w konkursach, a wystawy cieszyły się coraz większym powodzeniem. Nazwisko Magdaleny Sewicz miało już swoje ustalone miejsce w branży artystycznej i znaczyło coraz więcej w świecie fotografików, agencji reklamowych i filmowych, które zapraszały ją do współpracy.

Nigdy nie przyjęła nazwiska męża. Dzięki temu po rozwodzie nie musiała się zastanawiać, czy wrócić do panieńskiego.

– Nie zamierzam rozsławiać twojego nazwiska – żartowała z uśmiechem. – Sam zapracuj na swoje.

Tak więc Jakub sumiennie pracował. I tak jak Magda miał się czym pochwalić. Od prawie dekady projektował i budował luksusowe jachty i katamarany, tworząc solidną markę własnego nazwiska. Dla wielu biznesmenów, miliarderów i zblazowanych snobów nazwisko Nahorny było synonimem fantastycznych gadżetów, które szanujący się magnat mieć powinien.

– Idziemy? – zagadnął, sięgając po torebkę i płaszcz byłej żony.

– Tak. – Wstała od baru i pozwoliła zarzucić sobie okrycie na ramiona. – Dzięki, Kuba.

– Chodźmy – odparł lekko zakłopotany.

Odwiózł ją do Gdańska i swoim kluczem otworzył drzwi mieszkania. Jej klucze rzeczywiście były w środku, leżały na szafce przy wieszaku, najwyraźniej w roztargnieniu o nich zapomniała i wyszła z domu, po prostu zatrzaskując drzwi.

– Zmieniłaś wystrój? – Jakub od bardzo dawna tu nie był.

– Wejdziesz na drinka? – zaproponowała, ignorując pytanie.

– Nie. I ty też nie powinnaś więcej pić.

Rzuciła mu kose spojrzenie i mocniej niż powinna, szarpnęła czółenko, które nie chciało zejść z opuchniętej stopy. Zachwiała się przy tym, ale raczej z powodu stania na jednej nodze niż alkoholu. Zbyt wiele dziś nie wypiła. Bywały sytuacje, że wlewała w siebie znacznie więcej. Dziś piła z umiarem i oburzyło ją, że Jakub śmie zwracać jej uwagę, kiedy zupełnie nie ma tym razem do tego podstaw.

Ale on od tak dawna nie widział się z byłą żoną, że nie wiedział wcale, co się aktualnie u niej dzieje, w jakim jest nastroju i jakie myśli przewijają się przez jej wrażliwy umysł. Od rozwodu minęło już pięć lat i w tym czasie spotkali się zaledwie kilkakrotnie, choć czytywał informacje o niej w internecie i prasie.

Nie zabawił długo, właściwie od razu się wycofał i wyszedł z mieszkania. Magda zdążyła tylko podziękować mu za pomoc, a potem została sama. Było grubo po północy, w salonie przez okno sączyło się pomarańczowe światło ulicznej latarni, a przejmująca cisza zaczynała boleśnie brzęczeć w uszach. Zmęczona opadła na kanapę i z westchnieniem odchyliła głowę na oparcie. Przymknęła oczy, podciągnęła stopy na siedzisko i zapadła w coś na kształt letargu. Czuła, jak ogarnia ją jakaś pustka, złowieszcza, zimna i czarna. Nie pomagały już myśli o sukcesie, który świętowała zaledwie przed godziną. Miała wrażenie, że jeszcze moment i zapadnie się w ciemność, bez szans na ratunek. Podobne strachy przychodziły niejednokrotnie, w różnych odstępach czasu, w różnych chwilach jej życia i sprawiały, że nagle bardzo trudno było jej funkcjonować, wyjść rankiem z łóżka, wziąć aparat i poszukać nowych inspiracji. Na szczęście stany te zawsze mijały i po nich nadchodziły okresy bardzo twórcze, pasjonujące i cudownie radosne. Taka perspektywa była dla niej w tym momencie jedyną nadzieją i już niecierpliwie czekała na ich przyjście. Niech tylko uda jej się przetrwać ten paskudny październik i zbliżającą się zimę. Byle do wiosny z tym wspaniałym słońcem i blaskiem.

Jakub nie mógł zasnąć. Ubrał się bardzo ciepło, wziął papierosy i wyszedł na taras. Gdynia nocą była piękna bez względu na porę roku. Silny wiatr od morza potęgował uczucie chłodu i szybko powodował grabienie rąk.

Mieszkanie w apartamentowcu nad linią brzegową kosztowało fortunę, ale on codziennie utwierdzał się w przekonaniu, że było warto. Choćby dla samych widoków lub poczucia bezgranicznej wolności.

Dopalił papierosa i po chwili zapalił jeszcze jednego. Zaciągając się głęboko, spoglądał na szare wody Bałtyku i w żaden sposób nie potrafił pozbyć się Magdy ze swych myśli. Kochał tę kobietę. Może już nie dziś, ale w przeszłości bardzo mocno. Mieli ze sobą wiele wspólnego, oboje odważni, nieco ryzykowni, trochę fantaści, a trochę wizjonerzy. Oboje po trosze artyści. Właściwie Magda była urodzoną artystką, ale i jego zawód miał w sobie wiele z artyzmu. Przecież zaprojektować piękny jacht może tylko człowiek wrażliwy, entuzjasta designu i trendów luksusowego świata.

Rozumieli się doskonale, uzupełniali i czerpali z siebie nawzajem inspiracje. Ich małżeństwo naprawdę mogłoby się udać, gdyby los dwukrotnie boleśnie ich nie doświadczył. Pierwszą próbę przetrwali, ale przy drugiej Jakub się poddał. Nie miał siły i ochoty na dalszą walkę.

Przed siedmioma laty Magda wyszła na spacer z ich dwuletnim synem i na jednym z gdańskich skrzyżowań potrącił ich samochód. Całe uderzenie przyjął na siebie wózek z dzieckiem – mały Piotruś nie miał żadnych szans. Magda wyszła z tego z wieloma siniakami i złamaną duszą. Nigdy nie wybaczyła sobie, że włożyła tego dnia do uszu słuchawki. Może gdyby muzyka jej nie rozkojarzyła, w porę zauważyłaby rozpędzone auto. Popadła wtedy w pewien letarg, nie jadła, nie spała, nie wychodziła z domu, a Jakub wył z bólu. Magda milczała, on płakał.

Śmierć dziecka naznaczyła oboje już na zawsze. Zmienili się, ale czas powoli sprawiał, że wracali do życia. Jakub starał się być silny za dwoje i walczył o żonę, która zapadła się w sobie i zabarykadowała, nie dopuszczając do siebie nikogo. Wreszcie się udało, Magda odzyskiwała równowagę i powoli wracała do pracy i męża.