Dla młodzieży

Wyniki wyszukiwania, prezentowane na stronie, dopasowane są do kryteriów wyszukiwania podanych przez użytkownika. Staramy się wyróżniać produkty, które mogą szczególnie zainteresować naszych użytkowników, używając w tym celu oznaczenia Bestseller lub Nowość. Pozycje na liście wyników wyszukiwania mogą być również sortowane - parametr sortowania ma pierwszeństwo nad pozostałymi wynikami.

Literatura młodzieżowa - co warto przeczytać?

Literatura dla młodzieży to fascynujący świat. Z jednej strony przygody, magia, fantasy, z drugiej bliskie rzeczywistości tematy: trudy dorastania, konflikty z rodzicami, młodzieńcze relacje i szkolne problemy.

Lata nastoletnie to niezwykle ważny okres w rozwoju. Młodzi ludzie szukają swojej tożsamości, określają, jakimi wartościami, chcą się kierować, po raz pierwszy się zakochują i zaprzyjaźniają, zdobywają pierwsze życiowe doświadczenia. Bywa, że są one bardzo trudne, bolesne i rozczarowujące, a młody człowiek czuje się osamotniony i nierozumiany.

Wartościowe książki dla młodzieży mogą pomóc nastoletnim czytelnikom przejść przez trudny czas, odnaleźć w literackich światach bohaterów podobnych do nich samych oraz zidentyfikować się z ich problemami.

Nastolatki czytają (nie tylko szkolne lektury)

Zaczęło się od Harry'ego Pottera. Fenomen serii J.K. Rowling zachęcił wydawców do poszukiwania ciekawych tytułów dla nastolatków. Wkrótce pojawił się wśród młodych czytelników trend na paranormalne romanse i dystopijne opowieści.

Do najpopularniejszych serii książek w tym gatunku należą: Zmierzch, Akademia Wampirów, Igrzyska śmierci. Fenomenem czytelniczym stały się także obyczajowe książki dla młodzieży Johna Greena czy wzruszające romanse Stephanie Perkins.

Stale rosnący odsetek młodzieży sięgającej po książki (w 2023 r. 53 % osób w wieku 15-18 lat przeczytało co najmniej jedną książkę) świadczy o tym, że nastolatki odnajdują w literaturze ważne dla siebie wartości, a także traktują czytanie jako jedną z ważnych dla nich form rozrywki.

O tym, jak istotną rolę w życiu nastolatków pełnią książki świadczą długie kolejki po autograf na targach i festiwalach literackich do pisarzy i pisarek tworzących dla młodzieży oraz rosnąca popularność bookmediów. Wokół książek dla młodzieży wytworzyła się społeczność, żywo dyskutująca o swoich zainteresowaniach w mediach społecznościowych, wymieniająca się doświadczeniami i konfrontująca swoje opinie o literaturze.

Książki młodzieżowe to ważny segment rynku książki

Rynek książki, dostrzegając potrzeby młodzież natychmiast zagregował. Literatura młodzieżowa stała się jednym z najistotniejszych segmentów rynku wydawniczego, a tytuły z tych kategorii pojawiają się regularnie na listach bestsellerów. Warto tu wspomnieć, że Weronika Marczak, autorka cyklu Rodzina Monet w roku 2023 sprzedała więcej książek niż Remigiusz Mróz (dane Nielsen Book Scan, firmy analizującej sprzedaż książek w Polsce).

Young adult i new adult - co to za gatunki?

W kontekście literatury młodzieżowej często pojawia się określenie Young Adult. Oznacza ono książki przeznaczone dla osób w wieku ok. 12-18 lat i obejmuje wszystkie gatunki, występujące w literaturze młodzieżowej. Proza YA opowiada o problemach, relacjach, tematach ważnych dla nastolatków, takich jak: szkoła, przyjaźnie, miłości, przemoc rówieśnicza. Charakteryzuje się dynamiczną fabułą i wieloma zwrotami akcji, które utrzymują uwagę młodego czytelnika.

Z kolei New Adult to pozycje adresowane do tzw. młodych dorosłych, czyli czytelników w wieku od 18 do ok. 25 lat, których tematyka związana jest wkraczaniem w dorosłość, studiami, pierwszą pracą, pierwszymi związkami.

Książki dla młodzieży - nie tylko dla młodych

Ciekawe książki YA i NA znajdują czytelników w wyższych grupach wiekowych. Dorośli sięgają po pozycje dla młodzieży ze względów sentymentalnych, szukając emocji, które sami przeżywali jako nastolatki. Książki dla młodzieży, ze względu na wciągającą fabułę i przystępny język, dostarczają dorosłym czystą przyjemność czytania i pozwalają oderwać się od codzienności i problemów.

Co młodzi czytają w Legimi?

Wnioskując z listy bestsellerów literatury młodzieżowej w Legimi, nastolatkowie i młodzi dorośli najchętniej sięgają po powieści obyczajowe, fantastykę, romanse i literaturę przygodową.

Nastolatki lubią też czytać powieści kryminalne, sensacyjne i horrory. Dlatego na rynku pojawia się coraz więcej powieści i serii w tych gatunkach, które w formie i treści dostosowane są do młodego wieku odbiorców.

Najciekawsze książki młodzieżowe

Od czego zacząć przygodę z literaturą młodzieżową? Jakie książki polecać nastolatkom? Które tytuły wybrać, jeśli chcielibyśmy na chwilę wrócić do lat nastoletnich? Oto nasze propozycje ciekawych, wartościowych, porywających książek i serii dla młodzieży oraz młodych dorosłych.

Książki dla nastolatków 12+

Książki przygodowe/ fantasy dla młodszych nastolatków

Cykl Zwiadowcy (Wydawnictwo Jaguar) to wspaniała przygoda, opowieść o dorastaniu i odzyskiwaniu wiary we własne siły. Jej autor, John Flanagan, snuje historię piętnastoletniego chłopca, który staje uczniem zwiadowcy Halta. Wartka akcja sprawia, że książki z tego cyklu czyta się błyskawicznie.

Cykl Felix, Net i Nika Rafała Kosika (Wydawnictwo Powergraph) to przygody nastolatków (na początku serii bohaterowie mają po 13 lat), którzy ciągle wpadają w kłopoty, a czasami muszą uratować świat. Cykl Felix, Net i Nika to mnóstwo humoru, dużo zwrotów akcji, żywy język i najnowsze technologie. Ta seria czyta się sama!

Percy Jackson i Bogowie Olimpijscy (Galeria Książki) to już niemal kultowa seria, która łączy wspaniałą przygodę z opowieścią fantasy. Jej autorem jest Rick Riordan, który dzięki temu cyklowi zyskał międzynarodowy rozgłos. Główny bohater serii, Percy Jackson, pewnego dnia dowiaduje się, że jest dzieckiem jednego z greckich bogów, nie ma czasu oswoić się z tą informacją, bo zostaje wysłany na niebezpieczną misję.

Jessic Townsend w serii Nevermoor. Przypadki Morrigan Crow (Wydawnictwo Media Rodzina) opowiada o wyjątkowo pechowej dziewczynce, która w swoje jedenaste urodziny przenosi się do wyjątkowego, magicznego świata. Młody czytelnik znajdzie tu podobną atmosferę jak w Harrym Potterze.

Powieści obyczajowe dla młodszych nastolatków

Jeżycjada to kultowa seria obyczajowa dla młodzieży autorstwa Małgorzaty Musierowicz. Większość książek z serii opowiada o rodzinie Borejków, mieszkających w Poznaniu. To ciepłe opowieści o dorastaniu, sile rodziny, przyjaźniach i pierwszej miłości na tle współczesnej polskiej historii. Bohaterki serii dorastają wraz z czytelniczkami, co sprawia, że Jeżycjada jest dobrą propozycją także dla starszych nastolatków.

100 dni słońca Abbie Emmons to książka wyciskająca łzy. Jej bohaterką jest nastolatka, która na sto dni traci wzrok. Dziadkowie postanawiają poprawić jej samopoczucie i umieszczają w lokalnej gazecie ogłoszenie, że poszukują kogoś, kto pomoże odwrócić uwagę ich wnuczki od nieszczęścia. I tak w życiu ich dziewczyny pojawia się pewien chłopak.

Roksana Jędrzejewska-Wróbel w Stanie splątania opowiada o trojgu ośmioklasistach z tej samej szkoły, którzy trafiają na wolontariat do domu spokojnej starości. Każdy z nich ma swoje problemy z rodzicami i z samym sobą, wszyscy stoją przed ważnymi wyborami, odczuwają presję najlepszych ocen, zbliżających się egzaminów. Doświadczenie wolontariatu zmieni ich życie. Autorka otrzymała za tę powieść nagrodę w konkursie Literacka Podróż Hestii na najlepszą książkę dla dzieci i młodzieży (2022).

Najlepsze książki YA - bohaterowie do 18 roku życia

Książki fanasy/sci-fi dla młodzieży

Somana Chainani, który zasłynął serią Akademia dobra i zła, w książce Piękno i bestie. Niebezpieczne baśnie tworzy nowe wersje znanych nam od dzieciństwa opowieści. Na książkę składa się 12 historii pełnych magii i bohaterów, którzy sprzeciwiają się swojemu losowi.

Wszyscy jesteśmy łotrami. Villains. Tom 1 Amandy Foody, Christine Lynn Hermanto to ciekawa propozycja dla fanów „Igrzysk śmierci” - motyw okrutnego turnieju w świecie pełnym magii.

Starszym nastolatkom, lubiącym sci-fi, spodoba się zapewne cykl Star Wars. Pozwala na dłużej pozostać w świecie bohaterów Gwiezdnych Wojen George'a Lucasa i ponownie przeżywać kosmiczne przygody z Jedi.

Kryminały/thrillery/horrory dla młodzieży

Przewodnik po zbrodni według grzecznej dziewczynki Holly Jackson to emocjonujący thriller, który wciąga od pierwszej strony. Rozwiązania sprawy tajemniczego zaginięcia uczennicy sprzed lat podejmuje się Pippa, która decyduje, że prywatne śledztwo stanie się jej projektem specjalnym w szkole. Nastolatka nie spodziewa się, że powrót do tej tragedii będzie miał niebezpieczne konsekwencje.

FBI tworzy specjalny zespół nastolatków z wyjątkowymi zdolnościami do rozwiązywania spraw z przeszłości. To oś fabularna cyklu The Naturals Jennifer Lynn Barnes. Siedemnastolatka Cassie znalazła się w tym projekcie, ale czuje, że inni członkowie zespołu stanowią większe zagrożenie niż mordercy, których pomaga ścigać.

Muchomory w cukrze Marty Bijan to opowieść o pięciorgu maturzystach, którzy wybrali się do letniego domku. To miały być wymarzone wakacje, a zamieniły się w koszmarach. Nastolatkowie, odcięci od świata nie wiedzą, komu mogą zaufać.

Powieści obyczajowe dla młodzieży

Popularne książki dla nastolatków nie uciekają od trudnych tematów. Przemoc, traumy, konflikty z rówieśnikami to problemy, z którymi młodzi czytelnicy często się stykają i chcą o nich czytać w młodzieżowych książkach.

Przeczytanie o podobnych doświadczenia i skonfrontowanie ich z własnymi może przynieść ulgę, uwrażliwić młodzież na emocje innych, nauczyć empatycznego spojrzenia na problemy rówieśników.

Książka Droga Meduzo opowiada o szesnastoletniej Alicii Rivers, bohaterce plotek, domysłów i półprawd w swoje szkole. Nastolatka nosi piętno „tej, która się o to prosiła”. Chciałaby odzyskać kontrolę nad swoim życie, ale czy jest na to gotowa?

Nastolatkom, które zmagają się ze swoją seksualnością warto podsunąć książkę Arystoteles i Dante odkrywają sekrety wszechświata Benjamina Alire Sáenza. To historia o dwóch młodych chłopakach, którzy choć zupełnie różni, zaprzyjaźniają się ze sobą i dzięki tej przyjaźni odkrywają najważniejsze dla siebie wartości.

Fanfik Natlii Osińskiej również opowiada o nieoczywistej przyjaźni i dorastaniu. Porusza temat bycia trans, zdrowia psychicznego nastolatków i trudów dorastania. Akcja dzieje się w Poznaniu, dlatego powieść nazywana była nową Jeżycjadą.

Najciekawsze książki NA - bohaterowie 18+

Książka One Last Stop Casey McQuiston to opowieść o miłości dwóch dziewczyn, które spotkały się w nowojorskim metrze. Problem polega na tym, że jedna z nich przeniosła się w czasy współczesne z lat 70. XX w. Komedia romantyczna dla młodzieży 18+ o dorastaniu, pierwszym zakochaniu i zagubieniu.

O depresji i górach pisze Emilia Szelest w książce Follow Me. Autorka wykorzystuje w fabule motyw enemies to lovers, opowiadając historię dwojga młodych ludzi, którzy mają trudne przeżycia za sobą i zmagają się z podstępną chorobą.

Radzenie sobie z traumą i żałobą jest tematem powieści Każdym skrawkiem duszy Rebecci Yarros. Kiedy Ember traci ojca, jej świat się kończy. Ale wtedy pojawia się młody sąsiad, Josh, którego towarzystwo koi ból dziewczyny. Do czasu, kiedy okazuje się, że chłopak coś ukrywa.

Proza New Adult podejmuje także ważne społeczne tematy. Nic Stone w książce Drogi Martinie zajmuje się zagadnieniem stosunków międzyrasowych. Justyce jest bardzo zdolnym uczniem, planuje studia na prestiżowej uczelni, ale pada ofiarą bullyingu w nowej szkole. Ulgę przynosi mu pisanie listów do tytułowego Martina Lutera Kinga.

Mam nadzieję, że udało mi się Cię przekonać, że książki dla młodzieży to nie tylko lekkie i banalne romanse dla nastolatek. Jeśli dobra książka oznacza dla Ciebie wartką i wciągającą akcję, jeśli ważny jest dla Ciebie przystępny język, jeśli chciał(a)byś przenieść się do nastoletnich lat, warto sięgnąć po książki dla młodzieży, nawet jeśli PESEL wskazuje, że dawno przekroczyłe(a)ś wiek młodzieńczy.

W Legimi znajdziesz młodzieżowe bestsellery, najpopularniejsze serie książek dla młodzieży, młodszej i starszej, wartościowe i mądre książki, poruszające ważne tematy społeczne i obyczajowe, historie wywołujące dreszczyk emocji oraz wzruszające książki o międzyludzkich relacjach, poszukiwaniu siebie i dorastaniu.

Zajrzyj do kategorii Dla młodzieży w Legimi i wybierz swoją kolejną lekturę!