9,99 zł
„Prawo dla Obywatela" - nowatorska seria poradników, które w sposób kompleksowy odpowiadają na pytania nurtujące każdego obywatela. Poradniki w formie pytań i odpowiedzi - napisane prostym i zrozumiałym dla każdego Czytelnika językiem.
„Prawo dla Obywatela" pomoże ci w sporze z pracodawcą,w trudnej sytuacji zadłużenia, ale także w przypadku otrzymania spadku.
W tomie „Drogówka“ znajdziemy praktyczne porady:
- dlaczego należy odbierać listy z sądu?
-czy mogę nie opłacić mandatu?
-kiedy mandat się przedawnia?
- zostałem zatrzymany przez policjanta z powodu przekroczenia prędkości o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym. Co robić?
- przekroczyłem limit punktów karnych. Co powinienem zrobić w takiej sytuacji?
- czym się różni „stan po użyciu alkoholu“ od „stanu nietrzeźwości“ ?
- spowodowałem wypadek drogowy. Co mnie czeka?
Nie błądź, przeczytaj, korzystaj ze swoich praw.
Kamil Kozioł - prawnik, współtwórca projektu obywatelski.eu; wieloletnie doświadczenie zdobywał w międzynarodowym środowisku prawniczym, zajmując się przede wszystkim prawem gospodarczym, korporacyjnym oraz nowymi technologiami; specjalizuje się w prawie konsumenckim, prawie pracy oraz ochronie danych osobowych; od ponad 10 lat aktywny w organizacjach pozarządowych.
Łukasz Ziaja - prawnik, współtwórca projektu Obywatelski.eu; specjalizuje się
w prawie karnym oraz prawie wykroczeń, a także w postępowaniu przed organami administracji publicznej oraz sądami administracyjnymi; komentator ekonomiczno-prawny magazynu CEO; w przeszłości związany z tygodnikiem „Gazeta Finansowa“ oraz serwisem inwestycje.pl.
Ebooka przeczytasz w aplikacjach Legimi lub dowolnej aplikacji obsługującej format:
Liczba stron: 98
Projekt okładki: Fahrenheit 451
Dyrektor projektów wydawniczych
Maciej Marchewicz
Redakcja i korekta
Martyna Posłuszna
Skład i łamanie
Honorata Kozon
ISBN 978-83-8079-157-2
Copyright © by KAMIL KOZIOŁ, ŁUKASZ ZIAJA
Copyright © for Fronda Sp. z o.o., Warszawa 2017
Wydawca
Fronda PL Sp. z o.o.
ul. Łopuszańska 32
02-220 Warszawa
Tel. 22 836 54 44, 877 37 35
Faks 22 877 37 34
e-mail: [email protected]
www.wydawnictwofronda.pl
www.facebook.com/FrondaWydawnictwo
Skład wersji elektronicznej
Tomasz Szymański
konwersja.virtualo.pl
Drodzy Czytelnicy!
Oddajemy w Państwa ręce pierwszy poradnik z serii „Prawo dla Obywatela”, który wyjaśnia zawiłe i czasem skomplikowane procedury związane z wykroczeniami i przestępstwami drogowymi.
Naszym celem i zamierzeniem jest przystępne wyjaśnienie, na czym polegają Państwa prawa i obowiązki w sprawach o wykroczenia drogowe, kiedy i dlaczego może zostać zatrzymane prawo jazdy, a także co stanie się po przekroczeniu granicy 24 punktów karnych.
Jak zapewne doskonale Państwo wiedzą, ustawy są skonstruowane w sposób, który niestety, nie ułatwia ich zrozumienia. Czasem nawet doświadczeni prawnicy mają kłopot z właściwym odczytaniem znaczenia danego przepisu.
Właśnie dlatego podjęliśmy się zadania stworzenia serii poradników, które będą mogły stanowić swoiste vademecum każdego obywatela Polski. W poradnikach poruszać będziemy ważne kwestie, pojawiające się w życiu każdego z nas, stykające się z prawem. Użyjemy do tego prostego języka. Każdy poradnik będzie dotykał innej sfery życia, ale każdy z nich w sposób kompleksowy odpowie na pytania związane z jego zakresem tematycznym.
Zapraszamy do czytania i zachęcamy do sprawdzania, kiedy ukaże się kolejna część serii.
Kamil Kozioł, Łukasz Ziaja
Definicja, aspekt umyślności
1. Co to jest wykroczenie?
Wykroczenie to czyn zabroniony przez ustawę pod groźbą kary, znacznie mniej poważny i łagodniej karany niż przestępstwo.
Ustawodawca wyszedł z założenia, że czyny określane jako wykroczenia są szkodliwe społecznie, ale w dużo mniejszym stopniu niż przestępstwa.
2. Czy wykroczenie można popełnić nieumyślnie?
Co do zasady wykroczenie można popełnić zarówno umyślnie, jak i nieumyślnie. Istnieją jednak wykroczenia, które można popełnić wyłącznie umyślnie1.
3. Skąd mam wiedzieć, że dany czyn jest wykroczeniem?
Największy zbiór wykroczeń zawarty jest w ustawie Kodeks wykroczeń, ale nie są to jedyne wykroczenia obecne w polskich przepisach prawa. Wiele wykroczeń zawartych jest w innych ustawach, jak np. w Kodeksie pracy, ustawie Prawo o ruchu drogowym, ustawie o broni i amunicji, a nawet ustawie o rybactwie śródlądowym.
4. Czy jeśli nie wiedziałem, że dany czyn jest wykroczeniem, to też będę odpowiadał za jego popełnienie?
Co do zasady nieświadomość tego, że czyn jest zagrożony karą, nie wyłącza odpowiedzialności za popełnienie wykroczenia. W przypadku wykroczeń umyślnych może się jednak zdarzyć, że sąd uzna nieświadomość wykroczenia za usprawiedliwioną. Wystąpi to w sytuacji, gdy osoba popełniając dany czyn, nie wiedziała, że ten czyn lub zachowanie są zabronione, np. obcokrajowiec nieznający lokalnych przepisów lub osoba starsza2. Jednak zależy to od uznania sądu.
5. Kto odpowiada za wykroczenia? Czy jest granica wieku?
Za wykroczenia odpowiada każdy, kto ma ukończone minimum 17 lat3. Nie ma górnej granicy wieku.
Rodzaje kar
6. Jakie kary grożą za popełnienie wykroczenia?
Kodeks wykroczeń przewiduje następujące kary: areszt, ograniczenie wolności, grzywna do 5 000 zł lub kara nagany (pouczenie)4.
7. Czym jest kara aresztu?
Kara aresztu jest karą bardzo podobną do kary pozbawienia wolności i polega na osadzeniu skazanego w zakładzie karnym. Orzeka się ją w dniach w wymiarze od 5 do 30 dni5.
8. Czy jeśli mam dzieci, sąd może orzec w stosunku do mnie karę aresztu?
Sąd może nie orzec kary aresztu, jeśli Twoje warunki życiowe na to nie pozwalają. Do takich sytuacji należą: samotne wychowywanie dziecka, kalectwo, ciężki stan zdrowia, opieka nad niepełnosprawnym lub ciężko chorym członkiem rodziny6.
9. Czy kara aresztu może zostać orzeczona w tzw. „zawiasach”?
Tak, kara aresztu może zostać przez sąd warunkowo zawieszona na okres próby, czyli potocznie mówiąc „w zawiasach”.
Sąd może zawiesić wykonanie kary oceniając okoliczności popełnienia wykroczenia, właściwości i warunki osobiste sprawcy (np. wiek, stan zdrowia, sytuację rodzinną) oraz jego zachowanie się po popełnieniu wykroczenia. Polega ono na tym, że skazany nie trafia do aresztu, ale sąd wyznacza tzw. okres próby, który może trwać od 6 miesięcy do roku7. Popełnienie podobnego wykroczenia w okresie próby powoduje, że kara zostaje „odwieszona” i sprawca trafia do aresztu.
10. Czym jest kara ograniczenia wolności?
Kara ta polega na zakazie zmiany miejsca stałego pobytu (zamieszkania) bez zgody sądu oraz nieodpłatnej pracy społecznej8.
11. Na czym polega obowiązek świadczenia nieodpłatnej pracy w ramach kary ograniczenia wolności?
Świadczenie pracy polega na obowiązku zgłaszania się do pracy w wyznaczonej jednostce. Takimi jednostkami mogą być: określony zakład pracy, placówka służby zdrowia, opieki społecznej, organizacji lub instytucji niosącej pomoc charytatywną lub na rzecz społeczności lokalnej. Wymiar takiej pracy w ciągu miesiąca może wahać się od 20 do 40 godzin9.
12. A jeśli pracuję i nie mam czasu na świadczenie pracy w ramach tego rodzaju kary?
U osoby zatrudnionej sąd może potrącić z wynagrodzenia od 10 do 25%10.
13. Co stanie się, jeśli nie stawię się do pracy w wyznaczonej jednostce?
W takiej sytuacji sąd zamieni Ci karę ograniczenia wolności na karę grzywny, a jeżeli uzna, że wyegzekwowanie grzywny nie będzie możliwe, na zastępczą karę aresztu11.
14. Czym jest kara grzywny?
To obowiązek zapłaty określonej kwoty pieniężnej na rzecz Skarbu Państwa. Wysokość grzywny jest uzależniona od decyzji sądu i wynosi od 20 złotych do 5000 złotych12.
15. A co w przypadku, jeśli nie stać mnie na zapłacenie grzywny?
Sąd może zamienić ją na obowiązek wykonywania prac społecznych (np. pomoc w domach dziecka, sprzątanie ulic, etc.) w wymiarze od tygodnia do dwóch miesięcy13.
16. Co stanie się, gdy nie zapłacę grzywny i odmówię wykonywania prac społecznych?
W takiej sytuacji sąd orzeka karę aresztu i przelicza grzywnę na dni aresztu, przy czym jeden dzień aresztu będzie równy grzywnie w wysokości od 20 do 150 złotych. Sąd ma tutaj pewną dowolność, a swoją decyzję podejmie na podstawie wagi wykroczenia, Twojej postawy oraz Twojej sytuacji majątkowej14. Można uwolnić się od kary zastępczej aresztu poprzez zapłatę grzywny, którą miałeś pierwotnie uiścić15.
17. Czym jest kara nagany?
Jest to to najłagodniejsza kara przewidziana za popełnienie wykroczenia. Sprowadza się ona wyłącznie do pouczenia sprawcy. Jednocześnie jest najrzadziej orzekana.
18. Czy oprócz powyższych kar grozi coś jeszcze?
Tak. Kodeks wykroczeń przewiduje, że oprócz samej kary sąd może orzec, a w niektórych sprawach musi orzec środki karne16.
19. Czym są środki karne?
Są to dodatkowe środki mające na celu zdyscyplinowanie obywatela, który popełnił wykroczenie, np. podanie orzeczenia do publicznej wiadomości, przepadek przedmiotu (utrata narzędzia przestępstwa lub osiągniętej korzyści), nawiązka, obowiązek naprawienia szkody lub zakaz prowadzenia pojazdów17. Ten ostatni środek karny jest najczęściej przewidziany za popełnianie wykroczeń drogowych.
20. Na czym polega zakaz prowadzenia pojazdów?
Polega on na zakazie kierowania określonymi lub wszelkimi pojazdami mechanicznymi. Sąd może więc orzec np. zakaz prowadzenia pojazdów wyłącznie kat. B i tym samym zezwolić na prowadzenie motocykli. Zakaz prowadzenia pojazdów za popełnione wykroczenia może być orzekany na okres od 6 miesięcy do 3 lat18.