Jak? Gdzie? Kiedy? Everyday English dla Polaków ebook

Przedmowa

Drodzy Uczniowie!

Dla około 370 milionów ludzi na świecie język angielski jest językiem ojczystym. Jest też językiem urzędowym w 54 krajach, np. w Indiach, Irlandii, na Hawajach i wielu innych wyspach, co oznacza, że kilkaset następnych milionów ludzi również się posługuje tym językiem. Jeśli dodamy do tego liczbę około 1,5 miliarda osób, dla których język angielski jest językiem obcym, ale znając go, porozumiewają się z cudzoziemcami, liczba osób mówiących po angielsku będzie imponująca, bo zbliży się do około 2 miliardów! Nie ma innego międzynarodowego języka na świecie, który byłby częściej używany niż język angielski.

Jest to powód wystarczający, aby chcieć się go nauczyć, zakładając, że chcemy być otwarci na świat. Rzecz jasna, że każdy chciałby opanować język obcy jak najszybciej w sposób łatwy, a do tego jeszcze przyjemny. Dlatego obecnie wiele szkół językowych, kursów, nauczycieli poleca swoje metody, zachwalając je jako te, które mają zapewnić taki właśnie sposób nauczenia się języka obcego. Niestety, jak dotychczas nie wymyślono metody, aby błyskawicznie przelać wiedzę językową z jednej głowy, która ją ma, do drugiej, która jej nie ma. Nie można też, ucząc się języka obcego, niczego wydedukować, wyprowadzić z jednej struktury drugiej struktury, posługując się logiką, wzorem, zasadą, tak jak robimy to w matematyce. Ani nie można zastosować metody greckiego filozofa Sokratesa (żyjącego w latach 470 p.n.e.–399 p.n.e.), który nazwał ją metodą majeutyczną, tj. położniczą. Twierdził, że każdy uczeń ma od zawsze w swojej głowie zasób wiedzy, ale nie jest jej świadom. Nauczyciel więc powinien być jak położnik i umieć ją – jak położnik dziecko – z głowy ucznia wydobyć za pomocą odpowiednio ukierunkowanej rozmowy. Jednak teza Sokratesa odnosiła się do wiedzy uczniów na temat dobra i zła i ich rozróżniania, a o językach obcych Sokrates nic nie mówił, bo pewnie wiedział, że jeśli chodzi o ten rodzaj wiedzy, to nie można wyjąć z głowy tego, co się w niej wcześniej nie znalazło.

Uczenie się każdego języka obcego to po prostu uczenie się go na pamięć. Jeśli nie opanujemy pamięciowo podstawowych struktur gramatycznych i odpowiedniego zasobu słówek, nigdy nie nauczymy się języka obcego. Pamięć jest najważniejsza, a uczenie się języka obcego to proces, który musi być rozciągnięty w czasie. Można jednak przez odpowiednie przedstawienie materiału językowego ułatwić zapamiętywanie obcych słówek i wyrażeń, a przez to skrócić proces uczenia. Dlatego pisząc tę książkę z myślą o moich uczniach, postanowiłam zastosować następujące ułatwiające sposoby uczenia się języka angielskiego:

W książce punktem wyjścia jest język polski. Każdy uczący się języka obcego przez dłuższy czas myśli najpierw po polsku, a potem szuka w pamięci odpowiedników w języku obcym. Sprawdzianem, że opanowaliśmy dany język obcy doskonale, jest moment, gdy zaczynamy myśleć w języku, którego się uczymy.

Książka ma rozdziały tematyczne: jeden temat – jeden rozdział. Słówka i wyrażenia zgromadzone w jednym miejscu i odnoszące się tylko do jednego tematu łatwiej kojarzyć i zapamiętać.

W każdym rozdziale jest najpierw słowniczek, w którym są hasła rzeczownikowe, czasownikowe i przymiotnikowe podane razem z łączącymi się z nimi przyimkami. To zapewnia uczniowi, że wyrazi się poprawnie. Na przykład nie wystarczy wiedzieć, że słowo „uwaga” to po angielsku

attention

. Jeśli bowiem będziemy chcieli powiedzieć zdanie „Ja zawsze zwracam uwagę na to, co jem”, to musimy wiedzieć, że w tym wypadku słowo

attention

łączy się z czasownikiem

pay

(broń Boże

return

lub

give back

! – jest to tzw. kolokacja) oraz z przyimkiem

to

(a nie

on

!). Poprawnie zdanie to będzie brzmiało:

I always pay attention to what I eat

. W słowniczku niektóre hasła są wyróżnione (wysunięte do lewego marginesu). Oznacza to, że pod tym hasłem można znaleźć wyrazy, które się z nim kojarzą (np. hasło „łóżko” jest wyróżnione, pod nim znajdziesz hasła: polowe, jednoosobowe, składane, iść do łóżka, wstać z łóżka, pościelić łóżko).

Po słowniczku zamieszczone są całe frazy i wyrażenia związane z danym tematem. To też ułatwi zapamiętywanie, a także poszerzy znajomość języka.

W prawie każdym rozdziale zamieszczone są historyjki, ilustrujące użycie słówek i zwrotów podanych w części słownikowej. To na pewno ułatwi ich zapamiętanie, bo kojarzyć się one będą z fabułą historyjki, która jest związana z tematem.

Jednak jakąkolwiek metodę zastosowalibyśmy ucząc się języka obcego, to i tak trzeba się go uczyć pilnie i wytrwale. W dawnych czasach nie było ani wyszukanych metod, ani słowników, komputerów, specjalnych kursów, a król Jan Sobieski (1629–1696, król Polski od 1674) znał doskonale łacinę i 5 języków obcych zachodnich – oprócz tego był wielkim erudytą i doskonałym literatem. Król Stefan Batory (1533–1586, król Polski od 1576), gdy został wybrany na króla polskiego i przyjechał do nas z Węgier, porozumiewał się z dworem i elitą polityczną , tzn. wielmożami, oraz elitą kulturalną, mówiąc biegle po łacinie, która była wtedy językiem międzynarodowym, tak jak teraz jest język angielski. Ci monarchowie musieli więc być pilnymi i wytrwałymi uczniami, mieć dobrą pamięć i słuch muzyczny (też jest ważny, gdy chodzi o mowę). Pamięć jest jednak najważniejsza. Ta książka pomoże waszej pamięci. Zaufajcie mojemu doświadczeniu, bo jestem z Wami już 40 lat!

Autorka

Część ISytuacje codzienne

1

Jak przedstawiamy siebie lub kogoś

2

Jak witamy się, pozdrawiamy, żegnamy, pytamy o samopoczucie i jak na to odpowiadamy

3

Jak zapraszamy do kina, teatru, na obiad itp. i co odpowiadamy, gdy nas ktoś zaprasza

4

Jak przepraszamy i jak odpowiadamy, gdy nas ktoś przeprasza

5

Jak dziękujemy za coś i jak odpowiadamy na podziękowania

6

Jak proponujemy pomoc i jak na taką propozycję odpowiadamy

7

Jak prosimy o pomoc i jak na taką prośbę odpowiadamy

8

Jak prosimy o wyświadczanie nam uprzejmości, przysługi lub o wykonanie jakiejś czynności i jak na taką prośbę odpowiadamy

9

Jak prosimy o pozwolenie wykonania jakiejś czynności i jak na taką prośbę odpowiadamy

10

Jak pytamy o drogę i co na to odpowiadamy

11

Jak radzimy komuś, prosimy o radę lub odradzamy

12

Jak zachęcamy

13

Jak chwalimy kogoś, a jak chwalimy się czymś

14

Jak gratulujemy i dziękujemy za gratulacje

15

Jak prowadzimy rozmowę i co powiemy o temacie w rozmowie

16

Krótkie wyrażenia przydatne w rozmowie

17

Jak wyrażamy zgodę i przyznanie racji

18

Jak nie zgadzamy się i nie przyznajemy racji

19

Jak ostrzegamy

1Jak przedstawiamy siebie lub kogoś

Kiedy przedstawiamy siebie lub inną osobę drugiej osobie, robimy to albo w stylu oficjalnym, albo nieoficjalnym, w zależności od statusu społecznego, hierarchii zawodowej lub towarzyskiej przedstawianych osób.

Jak przedstawiamy siebie oficjalnie

Chciałbym się przedstawić, jestem Tomasz Szymański.

I would like to introduce myself, I’m Thomas Szymański.

My name is Thomas Szymański, how do you do?

Let me introduce myself, my name is Thomas Szymański.

Czy mogę się przedstawić?

May I introduce myself, I’m Thomas Szymański.

Allow me to introduce myself, my name is Thomas Szymański.

Jak odpowiadamy na taki zwrot

Bardzo mi miło.

How do you do?

Nice to meet you.

Pleased to meet you.

Bardzo mi przyjemnie.

The pleasure is mine.

Jak przedstawiamy dwie osoby sobie nawzajem w stylu oficjalnym

Panie Higgins, chciałbym panu przedstawić profesora Smitha.

Mr Higgins, I’d like to introduce to you Professor Smith.

Panie Higgins, pozwoli pan, że przedstawię pana profesorowi Smithowi.

Mr Higgins, let me introduce you to Professor Smith.

Allow me to introduce you to Professor Higgins.

Z prawdziwą przyjemnością przedstawię państwu profesora Smitha.

It is with great pleasure that I introduce to you Professor Smith.

Czy mógłbym przedstawić profesora Smitha, naszego gościa?

May I introduce Professor Smith, our guest?

Jak wtedy odpowiadamy

Bardzo mi miło.

How do you do? It’s a pleasure to meet you.

The pleasure is mine.

I’m delighted to meet you.

Pleased/nice/glad/delighted to meet you.

Bardzo chciałem pana poznać.

How do you do? I’ve been looking forward to meeting you.

Jak przedstawiamy siebie koledze, rówieśnikowi

Robimy to w sytuacji, gdy osoby są sobie równe wiekiem i pozycją społeczną lub zawodową, najczęściej gdy są one młode.

Janek: Cześć, jestem Janek.

Hi, I’m John.

Hello, I’m John.

Marek: Cześć Janku, jestem Marek.

Hi, John, I’m Mark.

Jak przedstawiamy jedną osobę drugiej, gdy są one równe sobie wiekiem, pozycją społeczną lub zawodową

Janku, to jest Jacek.

John, this is Jack.

John, meet Jack.

Poznaj mojego przyjaciela, Jacka.

Meet my friend, Jack.

John, come and meet Jack.

John, I’d like you to meet Jack.

Czy znacie się z Elą?

Have you met Ela?

Jeśli chcemy nawiązać rozmowę, to po wymienieniu naszych nazwisk możemy powiedzieć:

Mr Brown: Myśmy już się kiedyś spotkali, prawda?

We have already met, haven’t we?

Haven’t we met before?

Mrs Kowalska: Tak.

Yes, we have.

Mrs Malinowska: Niestety, nie przypominam sobie. Nie mam pamięci do twarzy.

Sorry, I can’t place you. I haven’t memory for faces.

Dr Smith: Zdaje mi się, że już kiedyś się spotkaliśmy?

I believe we have already met.

Mr Kowalski: Chyba nie, miło mi.

No, sorry, I don’t think so. Pleased to meet you.

Mr Malinowski: Przykro mi, ale nie.

I’m afraid we haven’t.

Mr Zieliński: Niestety, nie miałem przyjemności pana poznać.

I’m afraid I hadn’t the luck to meet you.

Sorry, I haven’t had the pleasure.

Mr Kowalski: Zdaje mi się, że już panią gdzieś widziałem.

I imagine I have seen you before.

Mrs Brown: Tak, faktycznie znamy się już. (sytuacja powstała w przeszłości i trwa do chwiliobecnej, niemówimy też dokładnie, kiedy miała ona miejsce)

Yes, we have already met actually.

Mr Kowalski: Chyba poznaliśmy się na uniwersytecie. (przypuszczenie)

We may have met at the university.

Mrs Brown: Tak, oczywiście, spotkaliśmy się dwa lata temu na uniwersytecie. (pewność, czas określony w przeszłości)

Yes, of course, we met each other at the university two years ago.

Profesor Higgins: Czy myśmy się już nie poznali?

Haven’t we met before?

Mrs Johnson: Nie sądzę. Miło mi.

I don’t think we have. How do you do?

Mrs Snow: O ile pamiętam, nie.

As far as I remember not.

Mr Kowalski: Myśmy się już chyba kiedyś poznali, prawda? Pani twarz wydaje mi się znajoma.

I think we have already met, haven’t we? Your face seems to me familiar.

Mrs Smith: Niestety, nie, bierze mnie pan za kogoś innego.

I’m afraid we haven’t. You take me for somebody else.

Mr Malinowski: Jacek, czy znasz pana Smitha?

Jack, do you know Mr Smith?

Jacek: Nigdy się nie spotkaliśmy, ale słyszałem o panu.

We have never met but I have heard about you.

Mr Malinowski: Tomek, znasz pana Smitha?

Tom, do you know Mr Smith?

Tomek: Nie, nigdy go nie poznałem.

Sorry, I have never got to know him.

Malinowski: Popatrz na tę wysoką dziewczynę. Nie wiem skąd ją znam.

Mr Malinowski: Look at that tall girl. I can’t place her.

Kowalski: Ja też nie wiem.

Mr Kowalski: Neither can I.

Smith: Widzę, że macie państwo wspólny język.

Mr Smith: I can see you have a lot in common.