Stulecie poświęcenia Ojczyzny ebook

Ks. Józef Gaweł SCJ

STULECIEPOŚWIĘCENIA NASZEJ OJCZYZNYBOŻEMU SERCU

Tarnów 2020

© by Wydawnictwo BIBLOS, Tarnów 2020

ISBN 978-83-7793-717-4

Nihil obstatTarnów, dnia 31.03.2020 r.ks. prof. dr hab. Janusz Królikowski

ImprimaturOW-2.2/17/20, Tarnów, dnia 31.03.2020 r.Wikariusz generalny† Stanisław Salaterski

Projekt okładki:Mateusz Kowal

Zdjęcia na okładce:

Zasoby Narodowego Archiwum Cyfrowego

Druk:

Poligrafia Wydawnictwa BIBLOS

Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej

Plac Katedralny 6, 33-100 Tarnów

tel. 14-621-27-77

fax 14-622-40-40

e-mail: [email protected]

http://www.biblos.pl

Polskim biskupom, którzy sto lat temu poświęcili naszą Ojczyznę Najświętszemu Sercu Pana Jezusa

Wstęp

27 lipca 1920 roku Episkopat Polski dokonał poświęcenia naszej Ojczyzny Najświętszemu Sercu Pana Jezusa. To poświęcenie było wyrazem wielkiej ufności w opiekę Bożego Serca w dramatycznej sytuacji naszego kraju. Było ono wołaniem o ratunek: „Panie, ratuj nas, bo giniemy”. Serce Jezusa było dla naszego narodu zawsze znakiem niezawodnej nadziei. To dzięki temu nabożeństwu wymodlono niepodległość dla naszego kraju w 1918 roku. To nabożeństwo miało wielki wpływ na naszą religijność i pobożność. To ono pomagało zachować ducha polskiego oraz integracji wszystkich Polaków spod trzech zaborów. Przyczyniali się do tego nasi wybitni biskupi, jak i wielcy kapłani, którzy podkreślali w swoim nauczaniu wielką rolę tej pobożności i tego nabożeństwa. Pasterze naszej Ojczyzny, idąc drogą doświadczenia swoich poprzedników, poświęcili Ojczyznę Sercu Pana Jezusa. Papież Benedykt XV, zawiadomiony o tym poświęceniu, napisał, że „nie mogliście w tej sytuacji nic lepszego uczynić”.

Gdy dzisiaj stają przed nami nowe trudności, niebezpieczeństwa i wyzwania, należy z okazji stulecia tego poświęcenia ponownie oddać się Jezusowi Chrystusowi, by On był dla nas nadal Drogą, Prawdą i Życiem. By Serce Jezusa było dla nas ratunkiem. Warto przytoczyć tu słowa bł. kardynała Stefana Wyszyńskiego o Sercu Jezusa: „Wróg wiedział, co jest mocą narodu. Wiedział, że naród bez Serca żyć nie może. Wiedział, że serce narodu jest w Sercu Boga. Zabić Polski nie zdoła nikt, kto nie zabije w niej ducha Bożego, i kto nie wyrwie z jej serca Bożego Serca”.

W książce, którą przekazujemy naszym Czytelnikom, zebrane są artykuły drukowane w różnych czasopismach, m.in. w „Niedzieli”, w latach 2015–2019. Dlatego niektóre informacje powtarzają się. Autor zdecydował się je zebrać i wydać razem z okazji stulecia poświęcenia naszej Ojczyzny Najświętszemu Sercu Pana Jezusa, by przypomnieć to wielkie i historyczne wydarzenie, które miało ogromny wpływ na losy Kościoła i Ojczyzny.

Nic lepszego nie mogliście uczynić…

W obecnym roku 2020 przeżywamy bardzo ważny jubileusz stulecia poświęcenia naszej Ojczyzny Sercu Pana Jezusa. Dokonane zostało ono na Jasnej Górze 27 lipca 1920 roku w bardzo trudnym okresie naszej historii, gdy pod Warszawą stały już wojska bolszewickie i wydawało się, że dla Polski nie ma już ratunku. Wierzymy, że to poświęcenie Polski przyczyniło się do naszego zwycięstwa w 1920 roku. Wtedy wszyscy nasi biskupi zebrani w Częstochowie, na Jasnej Górze, pod przewodnictwem prymasa Polski kardynała Edmunda Dalbora poświęcili Polskę Bożemu Sercu. Chcieli w ten sposób uprosić ratunek dla kraju w obliczu inwazji bolszewickiej. W formule poświęcenia znalazły się słowa:

„Najświętsze Serce Jezusa, oto my, biskupi polscy, zebrani u stóp Majestatu Twego, w Najświętszym Sakramencie ukrytego, poświęcamy siebie, duchowieństwo i wszystkich wiernych diecezji naszych, cały kraj i ojczyznę naszą Twojemu Boskiemu Sercu. W chwili, gdy nad Ojczyzną i Kościołem naszym gromadzą się ciemne chmury, wołamy jak niegdyś uczniowie Twoi, zaskoczeni burzą na morzu: Panie, ratuj nas, bo giniemy. I jak niegdyś – wyciągnąwszy prawicę, jednym słowem uspokoiłeś burzę, tak oddal, Panie, teraz od nas grożące nam niebezpieczeństwo”.

W tej dramatycznej sytuacji nasi pasterze szukali ratunku dla Ojczyzny w Sercu Pana Jezusa, któremu oddali całą Polskę. I wiemy, że się nie zawiedli. Po niecałych trzech tygodniach od tego poświęcenia wydarzył się „cud nad Wisłą”. W ten sposób Polska i cała Europa została uratowana. W tym akcie poświęcenia na Jasnej Górze zawarte jest zobowiązanie: „A my, biskupi w Polsce, idąc śladami naszych poprzedników, którzy pierwsi uprosili zaprowadzenie Mszy Świętej do Twego Serca, przyrzekamy Tobie, w tej uroczystej chwili, że będziemy szerzyli wśród wiernych, a zwłaszcza w seminariach duchownych nabożeństwo do Boskiego Serca Twego i zachęcali rodziny, aby poświęcały się Twojemu Sercu”.

W tym akcie poświęcenia biskupi wyznali w pokorze, „że niewdzięcznością naszą i grzechami zasłużyliśmy na Twoją karę – ale przez zasługi naszych świętych patronów, przez krew męczeńską przelaną dla wiary przez braci naszych, za przyczyną Królowej Korony Polskiej, Twojej Rodzicielki, a naszej ukochanej Matki Częstochowskiej, błagamy Cię, racz nam darować nasze winy i przemień serca nasze na wzór Twojego Boskiego Serca; przemień nas potęgą łaski Twojej wszechmocnej, z obojętnych i letnich uczyń nas gorliwymi i gorącymi, z małodusznych mężnymi, i spraw, abyśmy już wszyscy odtąd trwali w wiernej służbie Twojej i nigdy Cię nie opuścili”.

Z Jasnej Góry wystosowali odezwę do całego narodu, w której czytamy: „Dziś nawała wrogów potopem zalewa Polskę, jak wówczas, tak i dziś widoczny jest związek między winą naszą a karą Pańską. I winy same, winy dzisiejsze, tak żywo przypominają nasze winy stare (…), wtenczas wierzono żywo, a Kościół był narodowi ostoją. Dziś zaś wszystkie moce piekła wpędzono w ruch, ażeby Kościół pokurczyć, by wiernych od niego odstręczyć, by pismem, agitacją wywrotową samo serce ludu zatruć (…). Z garstki obrońców Częstochowy spłynął wówczas na całą Polskę duch pokrzepienia i duch odrodzenia. I garstka stanęła za wielkie armie i pułki wojska. Zwyciężyła i naród zbawiła!”. Na zakończenie listu Episkopat Polski zwrócił się wprost do Najświętszej Panny Maryi w imieniu własnym i swych diecezjan, wszystkich wiernych synów Polski, obierając Ją «naszą Królową i Panią» (…), byś w ciężkiej kraju potrzebie przyszła nam w pomoc. Odrzuć wroga od granic naszej ojczyzny; wróć krajowi naszemu upragniony pokój, ład i porządek”.

W związku z tym oddaniem Polski Sercu Pana Jezusa papież Benedykt XV przysłał list, w którym napisał: „Nic stosowniejszego nie mogliście podjąć celem naprawienia zła naszych czasów, jak ulegając zachętom papieskim ojczyznę waszą poświęcić Najświętszemu Sercu Jezusowemu i Jego kult święty w narodzie rozszerzać coraz więcej i więcej. Zaiste, powzięliście zamiar najpożyteczniejszy, jak nigdy; cóż bowiem można wynaleźć zbawienniejszego w tym przewrocie wszechrzeczy, jak wzmożenie miłości Pana Jezusa, który stanowi obronę i mocną podstawę każdej Rzeczypospolitej, który usiłuje wołać i ochładzać przede wszystkim pracujących i obciążonych”.

W związku z przeżywanym jubileuszem – stuleciem poświęcenia Sercu Bożemu naszej ojczyzny w 1920 roku – należy przypominać rolę nabożeństwa do Serca Pana Jezusa, które miało wielki wpływ nie tylko na naszą pobożność, ale także pomogło zachować ducha polskości oraz integrowało wszystkich Polaków spod trzech zaborów. Zostało to przypomniane z okazji stulecia odzyskania niepodległości naszej ojczyzny w 1918 roku. Przyczynili się do tego nasi wybitni biskupi, jak i wielcy kapłani, którzy podkreślali w swoim nauczaniu wielką rolę tej pobożności. Warto tu wymienić chociażby ks. Stanisława Stojałowskiego, który był wielkim patriotą i żarliwym apostołem kultu Serca Jezusowego. W tym kulcie widział doskonały środek do integrowania narodu polskiego rozdzielonego przez zabory. Bardzo gorliwie propagował nabożeństwa czerwcowe i starał się, aby ono służyło zbrataniu narodu i umacniało rozdartą ojczyznę od wewnątrz.

W dobie kulturkampfu wielki prymas Polski kardynał Mieczysław Ledóchowski poświęcił Sercu Jezusa diecezję gnieźnieńską i poznańską 8 grudnia 1872 roku. Pragnął w ten sposób w obliczu prześladowań spotęgować życie religijne wiernych i przygotować ich na „dni utrapienia”. Czyn swój nazwał aktem miłości, pokuty i ufności. „Ale przede wszystkim ofiarowanie i poświęcenia nasze Najsłodszemu Sercu Zbawiciela, niech nosi cechy wdzięczności za odebrane dotąd od Niego dobrodziejstwa, i niech ma znaczenie stanowczego przedsięwzięcia, że odtąd i nadal za łaską Pana Boga cnotliwy i świątobliwy żywot prowadzić będziemy”.

Podobny przykład zawierzenia Bożemu Sercu zostawił nam kardynał Aleksander Kakowski (1862–1938) arcybiskup i metropolita warszawski. W 1915 roku poświęcił swoją archidiecezję Sercu Pana Jezusa. Nawiązując do tego aktu w liście pasterskim z 8 maja 1919 roku napisał: „Straszliwa burza przeszła nad światem i jeszcze nie ucichły jej gromy. Sprowadziło ją oddalenie się od Boga i podeptanie odwiecznych praw Jego. Ta próba ognia i krwi powinna nas oczyścić ze starych wad i błędów; ciężko doświadczeni, skruszeni i upokorzeni wracajmy do Chrystusa. Chrystus już od dawna czekał na tę chwilę i wzywał nas do powrotu przez swych zastępców na ziemi. Leon XIII głosem ostrzegawczym wołał do wszystkich narodów: «Wróćcie do Chrystusa»; i w tym celu poświęcił całą ludzkość Najświętszemu Sercu Jezusa. Papież Benedykt XV, widząc morze nienawiści, w którym toną narody, każe głosić krucjatę miłości, usilnie poleca wnosić Chrystusa, Króla miłości, do rodzin chrześcijańskich, aby je odnowić w Chrystusie, a przez nie odrodzić narody i przyśpieszyć powszechne, społeczne panowanie Chrystusa”.

Rozważania przygotowane w tej książce mają ze cel przypomnienie tego bardzo ważnego wydarzenia w naszej historii. Mają one być także zachętą do wielkiej wdzięczności za ten profetyczny wymiar tego poświęcenia. Mają także być dla nas nowym impulsem, by idąc śladem naszych biskupów i kapłanów, nadal gorliwie praktykować nabożeństwo do Bożego Serca i wszędzie być jego apostołami. Wyrazem i znakiem głębokiego przeżywania tego nabożeństwa było także trzykrotne poświęcenie naszej ojczyzny Bożemu Sercu w latach: 1920, 1921, 1951. Niech ten przykład życia i pobożności naszych ojców będzie dla nas zachętą pójścia tą samą drogą.

Czym jest kult Serca Jezusowego?

Życie duchowością Najświętszego Serca Jezusowego pomaga lepiej zrozumieć podstawową prawdę naszej chrześcijańskiej wiary: Bóg jest miłością. Świadomość tej niepojętej Bożej miłości domaga się jednak ludzkiej odpowiedzi na tę miłość. Ta odpowiedź winna wyrażać się w codziennym życiu chrześcijańskim w pewnych formach wewnętrznych i zewnętrznych aktów religijnych, o których mówią papieskie encykliki. Do takich odpowiedzi należy przede wszystkim poświęcenie się Sercu Pana Jezusa.

Dokumenty Stolicy Apostolskiej, a zwłaszcza encyklika papieża Piusa XII Haurietis aquas