Świt między dobrym i złym ebook

Rozdział 1

Bardzo dużo zasad

Bratmił gnał przez las. Zręcznie lawirował między chropawymi pniami świerków. W pędzie roztrącał zwisające zbyt nisko gałęzie. Dyszał ciężko, czując drapanie w wyschniętym gardle. Ściśnięte niepokojem serce łomotało w piersi.

Spomiędzy drzew wyłoniła się polana. Chłopak sapnął, ogromnym susem przesadzając porastające kraj lasu ostrężyny. Wylądował zbyt blisko. Stopa zahaczyła o kłujące witki i Miłek zdążył jeszcze tylko wyciągnąć przed siebie ręce, rozpaczliwie chroniąc się przed upadkiem, a potem z impetem uderzył o ziemię.

– Niech to licho porwie! – burknął wściekle, zbierając się.

Ramię zdrętwiało na chwilę z bólu, więc uklęknął, oglądając je z obawą. Od nadgarstka ku łokciowi ciągnęły się zadrapania, ale bardziej ucierpiała chłopięca duma. Wstał i otrzepał koszulę. Portki zieleniły się na kolanach i Miłek już sobie wyobrażał minę matki, kiedy to zobaczy. Nie będzie zachwycona. Skrzywił się do swoich myśli i rozejrzał w nadziei, że nikt nie widział jegoupadku.

Napotkał wbite w siebie spojrzenie opiekunki Chaberki. Stała nieco z boku, dlatego nie zauważył jej od razu, natomiast nie miał złudzeń, że ona musiała doskonale widzieć całe zajście. Poczuł, że czerwieni się ze wstydu i odruchowo spuścił wzrok, udając, że jeszcze otrzepuje odzienie. Był pewien, że w całej historii doliny żaden uczeń opiekuna nie wyłożył się w trawę przy świadkach. Nigdy przed nim i nigdy po nim nikt nie dozna takiegoupokorzenia.

– Witajcie, opiekunko – mruknął niemrawo. – Wybaczciespóźnienie.

Skinęła lekko głową, jakby tłumaczenie nie miało żadnegoznaczenia.

– Chodź, skoroś tego zająca niezłapał.

– Zająca? – niezrozumiał.

– A nie za zającem rzucałeś się w trawę? Może za jaszczurką?

1Wcześniejsze losy Chaberki zostały opisane w opowiadaniach Zapach jej czerwony oraz Zimna dostępnych w darmowej antologii Geniuszefantastyki.

Rozdział 2

Uciekinierka

Uniósł głowę. Wyciągając pełne wody wiadro, bezustannie wpatrywał się w miejsce, gdzie gałązki wciąż kołysały się, najwyraźniej poruszone czymś więcej niżwiatrem.

Wydawało się mało prawdopodobne, by mogło to być zwierzę. Po pierwsze, one nie podchodziły tak blisko chat, a po wtóre, chłopiec nucił piosenkę, nawet nie starając się zachowywać cicho, i chyba tylko wyjątkowo głuche zwierzę dałoby sięzaskoczyć.

Gałązki znów lekko zafalowały. Bratmiła odgradzał od nich szeroki strumień, ale chłopiec szybko wyciągnął wiadro z wody i postąpił krok w tył.

Trza brać wiadra i w nogi!, pomyślałszybko.

Jakie wiadra?, nadpłynęła druga myśl. Jak będę z nimiuciekał?

A co w chacie powiedzą, jak bez wiaderwrócę?

Jak mnie topielec z wiadrami dopadnie, nie wrócę w ogóle!

Tak walczył sam ze sobą, jednocześnie mozoląc się z nosidłem. Trwało to tylko chwilę, ale jak zwykle bywa w takich sytuacjach, myśli przetaczały mu się przez głowę z prędkościąpioruna.

Nim zdecydował się na cokolwiek, krzaki po drugiej stronie strumienia zatrzęsły się raz jeszcze i spomiędzy gałęzi wysunęła się brzydka, dziecięcatwarz.

Bratmił aż sapnął zezdumienia.

– Kim ty… – zaczął, ale urwał i zamiast dokończyć pytanie, odetchnął z ulgą. – Aleś mnieprzestraszył.

Nieznane dziecko wysunęło się spomiędzy liści do połowy nagiej piersi. Było dużo młodsze od Bratmiła i bardzo brzydkie. Miało wielkie, czarne oczy, nos przypominający grudkę ziemi i zbyt szerokie usta, a pomiędzy jego rzadkimi, sterczącymi, ciemnymi włosami odstawały nieforemneuszyska.

– Zgubiłeś się, mały? – Bratmił złagodniał. – Od kogo jesteś, bo cię jakoś niekojarzę?

Dziecko popatrzyło na niego w osłupieniu, jakby muczał albo rżał, a nie mówił po ludzku.

– Psecies to ja, chłopaku – zaskrzeczało, sepleniąc. – Gały ci zaparowały cyjak?

Teraz to Bratmił zdębiał. Zmarszczył brwi w zastanowieniu.

– Munek? – spytał, niedowierzając.

– Nie, twoja babcia. – Brzydal wywrócił oczami. – Pewnie, ze ja! I zaden tam mały. Spójs, jakurosłem!

Na chwilkę wyskoczył z ukrycia, żeby zaprezentować się chłopcu w pełnej krasie. Zaraz jednak cofnął się lękliwie między gałęzie, więc Bratmił zdążył jedynie zauważyć, że stworek jest wzrostu kilkuletniego dziecka, ma zapadniętą pierś i wydęty, okrągły brzuch, wystający nad brudną szmatę, którą był opasany na biodrach.

– Rzeczywiście. – Bratmił skinął głową. – Prawdziwy olbrzym z ciebie.

Munek prychnąłurażony.

– Pocekaj, na zimowe święta będę twojego wzrostu, a na wiosnę pserosnę cię o całą tę twoją pustągłowę.

– Pocekam, pocekam. – Bratmił przedrzeźniał go, rozbawiony. – Co się stało z twoim językiem? Dawniej mniejszy byłeś i niesepleniłeś.

– A tam! – Munek machnął łapą. – Zęby mi się wymieniają, bo sybko rosnę. Rano wypadły mi dwa na góze. Do jutraodrosną.

Miłek pozazdrościł mu. Swego czasu męczył się z mleczakami bardzo długo, okiwując każdy dzień po dniu. Taka szybka wymiana uzębienia musiała być bardzowygodna.

– Ależ to niesamowite! – Uśmiechnął się. – Wiesz, często się zastanawiałem, co się z tobą stało tamtej nocy. Czy matka cię przyjęła z powrotem?

– Mozna tak powiedzieć. Jest mamuną, więc ciągnie ją do wasych dzieci, ale chyba zrozumiała, ze to ja jestem jej prawdziwym skarbem. W końcu, sam powiedz, cys nie rośnie ze mnie psystojnymamun?

Z dumą wypiął chuderlawą pierś, a Miłek ugryzł się w język i pohamował złośliwe komentarze na temat jego wątpliwejurody.

– To dobrze, że cię przyjęła – stwierdził pogodnie. – Dziękuję, że mi wtedypomogłeś.

Munek machnął łapą, odwracająctwarz.

– Nie bardzo miałem wyjście, skoro mnie ta wasa baba wyzuciła z ksaków prosto na bzeg. Ty wies, jak się wtedy poobijałem? Co to za wiedźma bez serca? Zeby niemowlakamizucać!

Bratmił roześmiał się. Chaberka opowiadała tę historię zupełnie inaczej, wiedział więc, że Munek zdecydował się mu pomóc z własnejwoli.

– No, jak tam wolisz. Rzucała tobą czy nie, ale pomogłeś mi, więc się cieszę, że u ciebie wszystko w porządku. Mam do ciebie tak dużo pytań! Nawet Chaberka nie wie, na cowyrośniesz!

Mamun parsknąłpogardliwie.

– A cóz taka wiejska kobiecina mozewiedzieć…

– Wiejska kobiecina? – Bratmił roześmiał się. – Ciekawe, czy byś to przy niejpowtórzył.

Munek zrobił bardzo przemądrzałą minę, ale nim zaczął się przechwalać, od strony chat za plecami Bratmiła dobiegłowołanie.

– Miłek! – krzyczał Darzbor. – Co z tą wodą? Świniakiczekają!

Chłopiec odwrócił się, pomachałręką.

– Już idę, ojcze!

Potem zerknął znów na Munka, ale jego już w krzakach nie było. Bratmił przez chwilę rozglądał się tu i tam wzdłuż brzegu, czy stworek gdzieś mu jeszcze nie mignie. Nie doczekał się, więc dźwignął wiadra na nosidle i tak szybko, jak ciężar pozwalał, ruszył kuwiosce.

Cieszył się, że Munek zechciał mu się pokazać, bo mógł wreszcie przestać się o niego martwić. Bardzo też ciekawiło go, czym właściwie będzie dorosły mamun, i miał nadzieję, że z biegiem czasu uda mu się tego dowiedzieć. Niesamowicie będzie odkryć coś, czego nie wiedział przed nim nikt w dolinie, nawetopiekunka.

Na podwórzu czekali już na niego Gniewko i Niemój. Synowie kowala siedzieli na ławeczce pod gruszą i ziewali, a miny mieli niezbyt szczęśliwe. Bratmił zaniósł do chaty wiadra z wodą i już po chwili cała trójka zmierzała w stronęlasu.

– No, chodźcie – poganiał przyjaciół Miłek. – Co się takwleczecie?

Gniewko, starszy z braci, wyższy od Bratmiła o pół głowy, wzruszył szerokimiramionami.

– A do czego się mam spieszyć? – spytał z niechęcią. – Doświń?

Niemój patrzył przed siebienieprzytomnie.

– Bratmił się za prosiakami stęsknił – mruknął, siląc się na złośliwość.

– O słodki Rodzie! – westchnął wikliniarz. – Muszę iść dzisiaj do opiekunki. Zagońmy te prosiaki jak najszybciej, bo nie mam czasu włóczyć się po lesie, szczególnie z takimi dwoma, co to się ruszają jak muchy w garnkumiodu.

Niemój odgarnął z oczu jasną grzywkę, burcząc coś niezrozumiale pod nosem, a Gniewko ziewnął tak, że niemal można było dostrzec poranny posiłek w jego brzuchu. Noga za nogą człapali przez łąkę, a potem przezlas.

– Tatko kazali nam iść ku świętemu gajowi – przypomniał sobie Gniewko. – W okolicy rośnie dużo dębów, to tam teraz pewnie zatrzęsienie żołędzi musi być. Jak nic tam nasze prosiaki znajdzieeee… – Ostatnie słowo utonęło w kolejnymziewnięciu.

– Do gaju? – zdziwił się Miłek. – Myślicie, że aż na drugą stronę jeziora byposzły?

Niemój wzruszył ramionami, gotowy iść, gdziekolwiek mu każą. Jego starszy brat za to skrzywił usta w niby-uśmiechu.

– No przecież dlatego za nimi łazimy. Jakby się blisko chat trzymały, tobyśmy terazspali.

– Spać to trzeba było w nocy – odciął się Miłek. – Sam za prosiakami gonił nie będę, więc lepiej się wreszcie obudźcie. Coście tacypadnięci?

– Sam nie wiem – burknął Gniewko. – Coś spać żeśmy nie mogli. To szmery jakieś, to znowu kubek z ławy spadł i się po klepiskutoczył…

Bratmił wzruszyłramionami.

– Myszy może. Jesień idzie, to do chat się pchają. Albo łasica. Albo domowiki po prostu. Każdemu się taka noc przytrafia, nie dopowiadajcie do tego od razu wielkiejhistorii.

– A kto dopowiada? – zaperzył się Niemój. – Pytałeś, czemuśmy senni, tomówimy.

– Dobra. – Miłek nie chciał roztrząsać tematu. – Ale weźcie się w garść.

– O, wielki pan opiekun będzie nam teraz rozkazywał – naburmuszył się młodszy syn kowala i zdmuchnął z oczu natrętnągrzywkę.

Bratmił spojrzał na niegorozzłoszczony.

– Zazdrościsz mi? Nie maczego.

– Nie, nie ma – niespodziewanie przytaknąłGniewko.

Zaskoczony poważnym tonem jego głosu Miłek zamknął usta. Ich spojrzenia sięspotkały.

– Tatko mówi, że opiekunowie nie żyją długo i szczęśliwie – powiedział z lekkim współczuciem przyszły kowal, a potem szybciej ruszył ku gajowi. – Nie ma co się kłócić. Trza prosiaki łapać. Chodźcie.

Poszli więc, ale cisza, która zapadła, ciążyła wszystkim niczym głazy uwieszone u ramion.

Z ponurego nastroju wyrwał ich dopiero widok, jaki zastali, kiedy zbliżyli się do świętegogaju.

Stadko świń pasło się na zboczu wzniesienia, na którego szczycie odgrodzono białym płotkiem świętą ziemię. Większość ryła nosami w pulchnej ziemi, wyjadając żołędzie spośród liści dębów i pochrząkując z zaangażowaniem. Jedna, najbardziej kosmata ze wszystkich, czochrała się o drzewo, aż całe drżało i szumiało rudziejącymi liśćmi.

– Jest Cebrzyk.

– Gniewko wskazał kosmacza ruchem brody, a potem wskazał palcem łaciatą lochę w samym środku stada. – A tam jestRózga.

– No to bierzemy je – zdecydowałMiłek.

Cebrzyka słuchały wszystkie świnie kowala Mira. Rózga rządziła stadem Darzbora. Skoro pasły się razem, to pewnie dowodziło teraz jedno z nich, najpewniej Cebrzyk. Wystarczyło zapanować nad tą dwójką, żeby reszta zwierząt wróciła na drugą stronę jeziora, w pobliżechat.

Chłopcy rozproszyli się, zachodząc stado półkolem. Świnie oczywiście zauważyły ludzi i przerwały rycie. Nie uciekały jednak, a Cebrzyk pozwolił Gniewkowi poklepać się między uszami i pogładzić po plecach.

Chłopiec odetchnął z ulgą.

– E, nie zdziczałeś jeszcze, staruszku.

Rozwścieczony knur bywał niebezpiecznym przeciwnikiem, szczególnie dla dziecka, ale teraz Cebrzyk wydawał sięspokojny.

Chłopcy zaczęli zaganiać zwierzęta, a świnie, choć nieco zdziwione niespodziewanym ukróceniem wolności, ruszyły za nimi.

Nagle Rózga zmieniła zdanie. Odbiła w górę wzniesienia, szybko przebierając krótkimi nóżkami. Część stada ruszyła za nią. Bratmił puścił się biegiem. Słyszał, jak za jego plecami synowie kowala próbują zatrzymać pozostałeświnie.

Rózga biegła w stronę wejścia do świętegogaju.

Miłek wytężył siły. Przegonił lochę o kilka kroków. Stanął u wejścia na ziemię bogów, odwrócił się i rozpostarł ręce, wrzeszcząc:

– Ho, Rózga!

Świnia kwiknęła. Zatrzymała się, prawie obijając sobie ryjek o chłopięce kolana. Zawróciła, a wtedy Bratmił sprowadził ją i pozostałe uciekinierki z powrotem do stada, pokrzykując i biegając to z jednej, to z drugiej strony świńskich zadków niczym pies pasterski wokółowiec.

Synowie kowala powitali go szerokimiuśmiechami.

– Oto pierwsze chwalebne zwycięstwo Bratmiła, opiekuna Wilczej Doliny! – ryknął Gniewko. – Obronił święty gaj przed szaloną Rózgą i świniakami! Sławamu!

– Sława! – odkrzyknął Niemój i zaniósł sięśmiechem.

Nie mogąc się powstrzymać, Bratmił też się roześmiał, a potem wypiął pierś i triumfalnie wzniósł ręce, udając, że prezentuje swoje ogromne muskuły. Kowalscy synowie wiwatowali przesadnie głośno, raz po raz klaszcząc w dłonie. Powoli nakierowali zwierzęta na ścieżkę prowadzącą kuwsi.

– Ale się zziajałem – dyszałMiłek.

– No, pod górkę biegłeś. Dobry jesteś – rzekł z uznaniemGniewko.

Niemój pokiwał głową, co sprawiło, że grzywka opadła mu na oczy.

– Ta wasza Rózga to strasznaświnia!

– Prawda! – zaśmiał się Gniewko. – Tak uciekać przed właścicielem. Co za świństwo!

Zarechotalizgodnie.

– Ale przynajmniej się zatrzymała przed gajem – dorzucił Bratmił po chwili. – Mogła mnie wywrócić i bym się całyuświnił!

– No prosię… to jest: no proszę, jaka dobra świnka! – Gniewko udał, że sięprzejęzyczył.

Długo tak jeszcze wymyślali, gnając stadko chrumkających zwierząt w stronę wsi, a lekki wietrzyk niósł chłopięce śmiechy daleko w las.