Wielkie tematy teologii - ks. Grzegorz Strzelczyk, ks. Robert J. Woźniak, ks. Alfred M. Wierzbicki, ks. Andrzej Draguła - ebook

Opis

W październiku 2014 r. w sopockim Dworku Sierakowskich podejmowano „Wielkie tematy teologii”. Tak brzmiał tytuł cyklu, który – na zaproszenie mec. Tomasza Kopoczyńskiego – zorganizował Zbigniew Nosowski, redaktor naczelny kwartalnika „Więź”. Wykładowcami byli polscy teologowie średniego i młodego pokolenia – znakomicie zorientowani tak w tematyce religijnej, jak i w rozwoju myśli współczesnej.

Po co zbawienie? Po co Kościół? Po co Bóg? Po co człowiek? Po co moralność? Po co sumienie? Po co Kościół światu? Po co świat Kościołowi? Odpowiedzi na te pytania udzielają księża: Andrzej Draguła, Grzegorz Strzelczyk, Alfred M. Wierzbicki i Robert J. Woźniak. W ich ujęciu wielkie tematy teologii okazują się wielkimi egzystencjalnymi pytaniami człowieka.

Ebooka przeczytasz w aplikacjach Legimi na:

Androidzie
iOS
czytnikach certyfikowanych
przez Legimi
czytnikach Kindle™
(dla wybranych pakietów)
Windows
10
Windows
Phone

Liczba stron: 96

Odsłuch ebooka (TTS) dostepny w abonamencie „ebooki+audiobooki bez limitu” w aplikacjach Legimi na:

Androidzie
iOS
Oceny
3,7 (7 ocen)
2
2
2
1
0
Więcej informacji
Więcej informacji
Legimi nie weryfikuje, czy opinie pochodzą od konsumentów, którzy nabyli lub czytali/słuchali daną pozycję, ale usuwa fałszywe opinie, jeśli je wykryje.
Sortuj według:
Krzychoo22

Nie oderwiesz się od lektury

Swietne komentarze do waznych pytan z obszaru wiary, religii i Kosciola, Rozne punkty widzenia autorow poszcxegolnych tekstow pokazuja bogactwo podejscia do tych pytan
00

Popularność




ks.Grzegorz Strzelczykks.Robert J.Woźniakks.Alfred M.Wierzbickiks.Andrzej Draguła

Wielkie tematy teologii

Biblioteka „Więzi”Tom 309Warszawa

Projekt okładki: Janusz GórskiNa okładce wykorzystano obraz Ukrzyżowanie Francisa Newtona Souzy ze zbiorów Tate Modern w Londynie

Redakcja: Ewa Kiedio i Zbigniew NosowskiKorekta: Michał CzerenkiewiczPrzygotowanie wersji elektronicznej: Marcin Kiedio

ISSN 0519-9336ISBN 978-83-66769-08-3

Towarzystwo „WIĘŹ”ul. Trębacka 3, 00-074 Warszawa, tel. 22 827 29 17

Zapraszamy do naszej księgarni internetowej – www.wiez.plZamówienia – Dział Handlowy, tel. 22 828 18 08, [email protected]

Wielu z nas żyje zapewne w błogim przekonaniu, że teologią zajmują się tylko kapłani oraz że ta dziedzina nauki – bo to wszak jedna z „-logii” – ich głównie (by nie rzec: wyłącznie) dotyczy. Nic bardziej mylnego. Twierdzę tak z pełnym przekonaniem nie tylko jako przyjaciel paru świeckich teologów, ale także jako gospodarz i uczestnik cyklu wykładów „Wielkie tematy teologii”, którego pokłosiem jest niniejsza książka. Wielka popularność, jaką cieszyły się te odczyty, i niezwykle żywy udział publiczności – w stu procentach świeckiej – stanowią dowód, że wybór tematów i jakość prelekcji są w stanie zarówno uczynić teologię nauką dla wszystkich, jak też ujawnić jej głęboko egzystencjalną istotę.

Warto podkreślić, że spiritus movens całego przedsięwzięcia był również niekapłan (tak, w pewnym sensie świat dzieli się właśnie na kapłanów i niekapłanów), redaktor naczelny „Więzi”, Zbigniew Nosowski. To zaś, że autorami zamieszczonych tu głosów są wyłącznie księża, tylko w pewnym stopniu podważa tezę o świeckich implikacjach teologii. Rzekłbym nawet, że w pewnym sensie teologia okazuje się tu nauką bliższą tkance codzienności niż, dajmy na to, geologia i staje obok takich „życiowych” dziedzin, jak psychologia czy choćby biologia.

Pomyślany przez redaktora Nosowskiego cykl wykładów nawiązuje pośrednio do wcześniejszego przedsięwzięcia, które miałem zaszczyt i przyjemność organizować. W 2005 i 2006 roku – w obu wypadkach w listopadzie – odbyły się sesje pod hasłem „Teologia i jazz”, poświęcone, odpowiednio, liturgii i postaci Judasza. Materiały z obu konferencji, w których uczestniczyli wybitni duchowni, teologowie i publicyści, opublikowane zostały w miesięczniku „Więź” (nr 1/2006 i 2/2007).

Również i tym razem naszą kancelarię i jej gości zaszczyciły pierwszoplanowe postaci polskiej teologii. Zbigniewowi Nosowskiemu do udziału w spotkaniach udało się namówić znamienitych specjalistów, księży profesorów: Grzegorza Strzelczyka, Roberta Woźniaka, Alfreda Wierzbickiego i Andrzeja Dragułę. Zgodnie z zaplanowaną przez Redaktora konwencją zadawali oni – sobie samym oraz słuchaczom – pytania fundamentalne: o zbawienie, Kościół, człowieka, sumienie, kulturę, Boga i świat. Nie oznacza to, rzecz jasna, że w prezentowanym tomie znajdą Państwo gotowe odpowiedzi na te pytania. To bowiem jeszcze jedna – może nawet podstawowa – nauka, jaka wypływa z „Wielkich tematów teologii”: chodzi przede wszystkim o to, żeby pytać. Dobrze pytać. Mam nadzieję, że niniejsza książka okaże się w tym pomocna.

Tomasz Kopoczyński

Czy to możliwe, by w drugiej dekadzie XXI stulecia, w ciepłe jesienne wieczory trójmiejska inteligencja zechciała gromadzić się ochoczo w sopockim Dworku Sierakowskich po to, by rozmawiać akurat o teologii? Sam w to trochę powątpiewałem, podejmując zaproszenie mec. Tomasza Kopoczyńskiego do zorganizowania tego cyklu wykładów. Obaj mamy jednak pewną skłonność do podejmowania się ryzykownych zadań, postanowiłem więc spróbować.

Mało tego – zachęcony przez wizjonerskiego mecenasa – postanowiłem podbić stawkę. Zaproponowałem spotkania wokół tematów wcale nie gorących, czyli medialnych. Kolejne wykłady koncentrowały się bowiem wokół wybranych podstawowych zagadnień teologicznych. Po co zbawienie? Po co Kościół? Po co Bóg? Po co człowiek? Po co moralność? Po co sumienie? Po co Kościół światu? Po co świat Kościołowi?

A żeby było jeszcze trudniej – do wygłoszenia wykładów zaprosiłem wyłącznie duchownych. Uznałem bowiem tym razem, że nadmiernej obecności czy złej obecności księży w polskim dyskursie publicznym nie należy leczyć ich nieobecnością, lecz dobrą obecnością. A mogłem być pewien, że wszyscy zaproszeni profesorowie – przedstawiciele różnych specjalności i różnych ośrodków: od Katowic i Krakowa przez Lublin po Zieloną Górę – nie zawiodą.

I nie zawiedli. Okazali się nie tylko interesującymi wykładowcami oraz subtelnymi intelektualistami znakomicie zorientowanymi i w tematyce religijnej, i w rozwoju myśli współczesnej, lecz także duchownymi w tym najlepszym sensie – specjalistami od spraw duchowych. A sprawy duchowe to sprawy jak najbardziej ludzkie.

Tu chyba leży klucz do zrozumienia, nie waham się tak tego określić, sukcesu sopockiego przedsięwzięcia. Choć tematyka spotkań na pierwszy rzut oka mogła wydawać się trudna i hermetyczna, to cykl cieszył się dużym zainteresowaniem, rosnącym ze spotkania na spotkanie. Wielkie pytania teologii okazały się po prostu wielkimi egzystencjalnymi pytaniami człowieka – z którymi chcą się mierzyć i wierzący, i niewierzący, i agnostycy, i poszukujący.

Z drugiej strony ktoś mógłby zapytać, dlaczego cały czas się tu tłumaczę. Dlaczego zaskakuje nas fakt, że w kraju, w którym wiara katolicka wciąż jest kulturową oczywistością, ludziom chce się rozmawiać na tematy religijne? Ale przecież wiemy, w jakim świecie żyjemy; wiemy, w jakim Kościele żyjemy; wiemy, z jak kiepskim wizerunkiem Kościoła mamy dziś do czynienia.

Tym bardziej zatem chcę podziękować wszystkim, którzy te spotkania uczynili tak niepowtarzalnymi. Przede wszystkim Tomaszowi Kopoczyńskiemu – za kolejną inicjatywę pójścia pod prąd tego, co modne. Tomkowi i Bożenie – za ich otwarcie na Tajemnicę. Julicie Wołkowskiej – za mistrzostwo organizacyjne i tworzenie tak życzliwej atmosfery. Darii i Józefowi Majewskim – za mądre rady, przenikliwe komentarze i tyle radości. Przyjaciołom i Gościom zapraszanym przez kancelarię Tomasza Kopoczyńskiego – za uwagę, z jaką słuchali wykładów; za mądrość pytań i komentarzy; za sceptycyzm i za poszukiwania; za niekończące się rozmowy w kuluarach. Księżom Andrzejowi Dragule, Grzegorzowi Strzelczykowi, Alfredowi Wierzbickiemu i Robertowi Woźniakowi – za życzliwą gotowość, z jaką wszyscy natychmiast podejmowali to wyzwanie, a także za doprowadzenie przedsięwzięcia do finału w postaci tej publikacji.

Niniejsza książka dokumentuje wykłady wygłoszone w cyklu „Wielkie tematy teologii”. Trzeba dodać, że wszystkie one zostały pierwotnie przedstawione w formie żywej i spontanicznej. Nawet najuważniejsi uczestnicy spotkań znajdą więc coś nowego w ich formie pisanej – nabrały tu bowiem dodatkowej głębi, ale też autorzy uwzględniali dyskusje, jakie toczyły się po wykładach w Dworku Sierakowskich.

A skoro obecnie – dzięki kancelarii Tomasza Kopoczyńskiego – wykłady te trafiają do szerszego grona czytelników, to warto podkreślić jeszcze jeden wniosek, który niezmiennie z każdym kolejnym wykładowcą wyciągaliśmy, podsumowując sopocki wieczór: ludzie naprawdę chcą słuchać o tym, co najważniejsze. Oby nasz Kościół potrafił odpowiadać na to zapotrzebowanie.

Zbigniew Nosowski

1

ks.Grzegorz Strzelczyk

Po co zbawienie? Po co Kościół?

Sopot, 15 października 2014 roku

Dobrze, że dwa tytułowe pytania występują tu łącznie. Dzięki temu mamy szansę dostrzec je we właściwej siatce odniesień. Moim zdaniem – i to uznać można za podstawowe założenie wyjściowe – są to najistotniejsze pytania, jakie ludzie ukształtowani w ramach współczesnej (końca XX i początku XXI wieku) kultury tzw.Zachodu stawiają wobec chrześcijaństwa – przy czym mniej istotne jest to, czy czynią to w sposób zreflektowany i explicite, czy raczej milcząco, egzystencjalnie, implicite.

I nie chodzi o pytania stawiane „z zewnątrz”, przez niechrześcijan. Również wierzący w Chrystusa członkowie Kościołów chrześcijańskich żyją wewnątrz tej kultury, a zatem mierzą się z tymi samymi pytaniami. Nawet radykalnie apologetyczne nastawienie niektórych środowisk, wraz z towarzyszącą mu narracją o „prześladowaniach”, jakich jakoby chrześcijanie doznają współcześnie w Europie czy północnej Ameryce jest – w mojej opinii – paradoksalnym potwierdzeniem tej intuicji. Ich radykalizacja rodzi się z poczucia zagrożenia towarzyszącego postawieniu pod znakiem zapytania tego, co stanowiło dotąd niekwestionowany fundament życia Kościołów.

Jak się wydaje, rzeczywiście mamy do czynienia z kulturowo indukowanym kryzysem chrześcijańskiej tożsamości – a bardziej szczegółowo: kryzysem odczuwania i rozumienia potrzeby oraz idei zbawienia, a także sprzężonego z nim kryzysu wspólnoty oraz instytucji Kościoła jako przestrzeni przeżywania tegoż zbawienia w postaci aktualnie skutecznej rzeczywistości. Skoro tak, to kluczowa dla odnalezienia się w tej sytuacji jest refleksja nad jej kulturowymi korzeniami. Wyjść zatem trzeba od pytania o to, jakie mechanizmy wewnątrz chrześcijańskiej kultury europejskiej wygenerowały w przeszłości tendencje, które doprowadziły do obecnej sytuacji i nadal ją kształtują.

Andrzej Draguła – ur.1966. Ksiądz diecezji zielonogórsko-gorzowskiej. Dr hab.teologii, profesor Uniwersytetu Szczecińskiego i Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu, kierownik Katedry Teologii Pastoralnej, Liturgiki i Homiletyki na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Szczecińskiego, dyrektor Instytutu Filozoficzno-Teologicznego im.Edyty Stein w Zielonej Górze. Publicysta, członek redakcji „Więzi” i Rady Naukowej Laboratorium „Więzi”, stały współpracownik „Tygodnika Powszechnego”. Autor książek: Eucharystia zmediatyzowana. Teologiczno-pastoralna interpretacja transmisji Mszy Świętej w radiu i telewizji; Ocalić Boga. Szkice z teologii sekularyzacji; Copyright na Jezusa. Język, znak, rytuał między wiarą a niewiarą; Bluźnierstwo. Między grzechem a przestępstwem; Emaus. Tajemnice dnia ósmego. Uprawia „teologię na peryferiach”. Prowadzi blog „Mój komentarz do wszystkiego”na stronie www.laboratorium.wiez.pl. Świetnie gotuje. Mieszka w Zielonej Górze.

Grzegorz Strzelczyk – ur.1971. Ksiądz archidiecezji katowickiej, doktor teologii dogmatycznej. W latach 2009–2012 był prodziekanem Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego. Obecnie sekretarz II Synodu Archidiecezji Katowickiej. Autor m.in. książek Traktat o Jezusie Chrystusie w ramach Dogmatyki „Więzi”; Teraz Jezus. Na tropach żywej chrystologii; Przyjaciel grzeszników. Boga portret własny i Niebo dla średnio zaawansowanych (rozmowy prowadzone przez Szymona Hołownię). Członek Zespołu Laboratorium „Więzi”. Prowadzi wideoblog „Zatrzymane w kadrze” w internetowej telewizji Boska TV. Od kilkunastu lat wolontariusz w ośrodku wychowawczo-opiekuńczym Caritas. Znakomity fotograf, miłośnik górskich wędrówek, zwłaszcza o świcie. Mieszka w Katowicach.

Alfred Marek Wierzbicki – ur.1957. Ksiądz archidiecezji lubelskiej, filozof i poeta. Dr hab., profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, kierownik Katedry Etyki KUL, w latach 2006–2014 dyrektor Instytutu Jana Pawła II KUL i redaktor naczelny kwartalnika „Ethos”. Autor wielu książek naukowych i eseistycznych, m.in. The Ethics of Struggle for Liberation; Filozofia a totalitaryzm. Augusta Del Nocego interpretacja kryzysu moderny; Polska Jana Pawła II. Od 2006 r. członek Komitetu ds.Dialogu z Judaizmem przy Konferencji Episkopatu Polski. Blisko współpracował z abp.Józefem Życińskim, m.in. jako jego wikariusz biskupi ds.kultury. Wydał osiem tomików wierszy: Jak ciemność w ciemności, Inaczej każdej wiosny, Kogut z Akwilei (Nagroda im.Anny Kamieńskiej), Znaki szczególne (Nagroda im.Józefa Czechowicza), Miejsca i twarze, Głosy i glosy, Fotografia rodzinna, Autoportret z miastem. Stały felietonista „Gazety Wyborczej Lublin”. Lubi gotować i podróżować. Mieszka w Lublinie.

Robert Józef Woźniak – ur.1974. Ksiądz archidiecezji krakowskiej, teolog, dr hab.Adiunkt w Katedrze Antropologii Teologicznej Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie. Doktorat z teologii dogmatycznej obronił na Uniwersytecie Nawarry w Pampelunie. Studiował także w Rzymie. Jest laureatem Nagrody im.ks.Józefa Tischnera w roku 2008 za książkę Przyszłość, teologia, społeczeństwo. Opublikował także prace Różnica i tajemnica. Objawienie jako teologiczne źródło ludzkiej sobości; Los desafios de la vida eclesial en el umbral de nuevo siglo (współautor); Rethinking Trinitarian Theology. Disputed Questions and Contemporary Issues in Trinitarian Theology (red.) oraz ostatnio Sekret „Credo”. Pasjonuje się muzyką klasyczną i kulturą hiszpańską. Mieszka w Krakowie.

Tomasz Kopoczyński – ur.1958. Prawnik, adwokat, mecenas kultury. Praktykę adwokacką rozpoczął w 1987 r. Uznany w świecie prawniczym pełnomocnik i obrońca w procesach przed sądami gospodarczymi oraz w procesach karnych. Wykładał prawo prasowe i autorskie na Uniwersytecie Gdańskim. Prowadzi kancelarię Kopoczyński Adwokaci i Radcowie Prawni, skupiającą kilkudziesięciu wykwalifikowanych prawników i oferującą kompleksową obsługę prawną przedsiębiorstw. W latach 2005–2010 przewodniczący Komisji Naczelnej Rady Adwokackiej ds.Działalności Publicznej Adwokatury. Od marca 2014 r. konsul honorowy Wielkiego Księstwa Luksemburga. Animator życia społecznego i kulturalnego. Pod hasłem „TeKa refleksji” regularnie organizuje spotkania z wybitnymi znawcami historii, filozofii, sztuki, literatury i teologii. Od wielu lat współpracuje z wydawnictwami „Więź” i „Słowo/obraz Terytoria”, świadcząc pomoc prawną i finansową. Mieszka w Sopocie.

Zbigniew Nosowski – ur.1961. Publicysta i działacz katolicki. Studiował socjologię i teologię. Od 1989 r. redaktor miesięcznika (obecnie kwartalnika) „Więź”, od 2001 r. – redaktor naczelny. Autor książek: Parami do nieba. Małżeńska droga świętości; Szare a piękne. Rekolekcje o codzienności; Polski rachunek sumienia z Jana Pawła II; Krytyczna wierność. Jakiego katolicyzmu Polacy potrzebują; współautor m.in. książki i cyklu telewizyjnego Dzieci Soboru zadają pytania. W latach 2001 i 2005 był świeckim audytorem Synodu Biskupów w Watykanie. W latach 2002–2008 był konsultorem Papieskiej Rady ds.Świeckich. Wiceprzewodniczący Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów, członek Rady Fundacji Auschwitz-Birkenau, członek Rady Programowej Polskiego Radia. Od 1983 r. związany z ruchem „Wiara i Światło”, skupiającym osoby z upośledzeniem umysłowym, ich rodziny i przyjaciół. Mieszka w Otwocku.

Spis rzeczy

Tomasz Kopoczyński

Słowo wstępne

Zbigniew Nosowski

Wprowadzenie

ks.Grzegorz Strzelczyk

Po co zbawienie? Po co Kościół?

ks.Robert J.Woźniak

Po co Bóg? Po co człowiek?

ks.Alfred M.Wierzbicki

Po co moralność? Po co sumienie?

ks.Andrzej Draguła

Po co Kościół światu? Po co świat Kościołowi?

Noty o autorach