Ryszard Kapuściński

Wyniki wyszukiwania, prezentowane na stronie, dopasowane są do kryteriów wyszukiwania podanych przez użytkownika. Staramy się wyróżniać produkty, które mogą szczególnie zainteresować naszych użytkowników, używając w tym celu oznaczenia Bestseller lub Nowość. Pozycje na liście wyników wyszukiwania mogą być również sortowane - parametr sortowania ma pierwszeństwo nad pozostałymi wynikami.

Polski dziennikarz, reporter i pisarz. Jeden z najlepiej znanych i cenionych na świecie reportażystów. Jego teksty to dziś klasyka światowej literatury. Drugi najczęściej tłumaczony, po Stanisławie Lemie, polski autor.

Ryszard Kapuściński urodził się w 1932 r. w Pińsku. Jego ojciec brał udział w kampanii wrześniowej. Po ucieczce z radzieckiej niewoli, wraz z rodziną przedostał się najpierw do Przemyśla, a potem na zachód kraju. Kapuścińscy spędzili wojnę w okolicach Warszawy.

Po maturze zdanej w stołecznym liceum im. Stanisława Staszica Ryszard Kapuściński podjął studia na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1953 r. do wybuchu stanu wojennego był członkiem Partii. Studia ukończył w 1955 r. i rozpoczął pracę w Sztandarze Młodych. Już rok później, za swój tekst o warunkach na budowie nowego socjalistycznego miasta, pt. To też jest prawda o Nowej Hucie, został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi. W 1958 r. odszedł ze Sztandaru i przeniósł się do Polityki, a później, w 1974 r., do Kultury. Od 1962 r. był stałym korespondentem PAP w Afryce, Ameryce Południowej i Azji. Relacjonował upadek porządku kolonialnego w Afryce, południowoamerykańskie rewolucje, burzliwy koniec reżimu w Iranie i początek Islamskiej Republiki Ajatollahów . Osobiście znał wiele centralnych postaci tych wydarzeń. Był jednym z najważniejszych świadków i kronikarzy niezwykłej historii drugiej połowy XX w. Był również mistrzem polskiej szkoły reportażu, nauczycielem i wzorem dla kilku pokoleń dziennikarzy na całym świecie. Ryszard Kapuściński zmarł 23 stycznia 2007 r. i został pochowany na warszawskich Powązkach.

Pierwsze książki Ryszarda Kapuścińskiego

W 1962 r. ukazało się pierwsze książkowe wydanie tekstów Kapuścińskiego pt. Busz po polsku. Jest to zbiór reportaży, opisujących polską prowincję, które ukazywały się w Polityce. Po raz pierwszy, i ostatni, na kartach tej książki, Ryszard Kapuściński całą swoją uwagę poświęcił polskiej rzeczywistości. Wydane rok później Czarne gwiazdy mają już afrykańskich bohaterów, a tom Kirgiz schodzi z konia (1968) to zapiski z podróży autora po środkowoazjatyckich i kaukaskich republikach ZSRR.

Afryka Ryszarda Kapuścińskiego

W wydanym w 1969 r. tomie Gdyby cała Afryka Ryszard Kapuściński po raz pierwszy zbiera swoje korespondencje z Afryki. Jest to 15 tekstów z jego kilkuletniego pobytu na Czarnym Lądzie w roli korespondenta PAP. Był to wyjątkowo burzliwy czas dla całego kontynentu. Na kartach Gdyby cała Afryka Ryszard Kapuściński opisuje ten szczególny moment wielkich przemian i nadziei, początku dekolonizacji, kiedy stary porządek przestaje istnieć, a nowy dopiero ma się urodzić. W 2011 r. ukazało się wznowienie książki wzbogacone o fotografie samego autora. Jak pisał w posłowiu do tego wydania afrykanista Jan Milewski, w Gdyby cała Afryka Kapuściński stworzył wielki obraz dziejów, w których uczestniczył.

W 1976 r. wydał Ryszard Kapuściński Jeszcze dzień życia, swoją następną afrykańską książkę. Tym razem autor w całości poświęca swoją relację początkowi, trwającej ponad ćwierć wieku, wojnie domowej w Angoli. Na kartach Jeszcze dzień życia Ryszard Kapuściński opisuje ucieczkę europejskich mieszkańców z Luandy oraz swoje refleksje z pobytu na linii frontu.

Do absolutnie klasycznych już dziś publikacji reportera o Afryce należą jeszcze Cesarz i Heban. Tom pt. Cesarz Ryszard Kapuściński wydał w 1978 r. Był to początek wielkiej międzynarodowej kariery pisarskiej reportera. Cesarz Kapuścińskiego to bowiem całkowicie nowa jakość, bardziej literacka niż reporterska narracja. Ostatnie momenty istnienia dworu Hajle Selassje I oraz początek rewolucji, która obaliła w Etiopii monarchię nie są bowiem przez autora relacjonowane, to bardziej opowieść, snuta przez Kapuścińskiego z wprawą wytrawnego gawędziarza.

Natomiast 20 lat późniejszy Heban ukazuje Afrykę jako zniszczony kolejnymi wojnami i nękany głodem kontynent. Nie jest to optymistyczna książka. U progu nowego tysiąclecia, wiadomo już bowiem, że wielkie nadzieje związane z dekolonizacją w większości pozostały niespełnione. W Polsce Heban był absolutnym bestsellerem i wydawniczą rewelacją roku.

Ameryka Południowa i Azja Ryszarda Kapuścińskiego

W gorących latach 60-tych i 70-tych Ryszard Kapuściński przekazywał jednak do Polski relacje nie tylko z Afryki. Był świadkiem konfliktów, rewolucji i przewrotów także w innych rejonach świata. W Chrystusie z karabinem na ramieniu opisuje ruchy partyzanckie działające w Ameryce Łacińskiej, Azji i Afryce, Wojna futbolowa opowiada m.in. o konflikcie między Hondurasem i Salwadorem, którego punktem zapalnym był piłkarski mecz reprezentacji narodowych obu krajów. Prawdziwym zaś mistrzostwem formy jest wydany przez Kapuścińskiego w 1982 r. Szachinszach, piękna, ale i przerażająca historia Iranu od I wojny światowej do rewolucji Ajatollahów w 1979 r.

W 1993 r. w ręce czytelników oddał Ryszard Kapuściński Imperium, książkę powszechnie uznawaną za jedno z ważniejszych osiągnięć literackich pisarza. Jest to częściowo zapis jego dwuletniej podróży po ZSRR. W Imperium Ryszard Kapuściński opisuje sowieckie mocarstwo w momencie jego rozpadu. Książka była wielkim międzynarodowym bestsellerem, natomiast jej pierwsze rosyjskie wydanie ukazało się dopiero w 2010 r.

Ostatnie książki Ryszarda Kapuścińskiego

Reporter mimo coraz bardziej zaawansowanego wieku nigdy nie przestał pisać i w ciągu ostatnich lat jego życia, a nawet jeszcze pośmiertnie ukazało się kilka znaczących tytułów sygnowanych jego nazwiskiem. W 2004 r. wydał Ryszard Kapuściński Podróże z Herodotem. Jest to autobiograficzna książka, swoiste, czynione z dystansu, podsumowanie podróży, które wypełniały całe jego życie. Niestety zanim zdążył wydać Rwący nurt historii, Ryszard Kapuściński zmarł. Opracowanie, opublikowanego w 2007 r., tomu zawierającego wypowiedzi, wywiady i wykłady reportera zostało dokończone już po jego śmierci.