Ariadna ebook

Tytuł oryginalny: Ariadne

Projekt okładki: © by Micaela Alcaino for Headline Publishing Group

Ilustracje: Maria Rękawek

Redakcja: Justyna Techmańska

Redaktor prowadzący: Agata Then

Redakcja techniczna: Grzegorz Włodek

Skład wersji elektronicznej: Robert Fritzkowski

Korekta: Marta Stochmiałek, Maria Śleszyńska

© 2021 Jennifer Saint

The right of Jennifer Saint to be identified as the Author of the Work has been asserted by her in accordance with the Copyright, Designs and Patents Act 1988.

First published in 2021 by WILDFIRE an imprint of HEADLINE PUBLISHING GROUP

© for this edition by MUZA SA, Warszawa 2023

© for the Polish translation by Kaja Burakiewicz

ISBN 978-83-287-2593-5

Warszawskie Wydawnictwo Literackie

MUZA SA

Wydanie I

Warszawa 2023

–fragment–

Dla Teda i Josepha.

Mam nadzieję, że wiecie – marzenia naprawdę się spełniają.

Śpieszysz do portu Kekropsa:

Gdy powitany w ojczyźnie będziesz stał dumnie na zamku

Twego miasta, opowiadając o śmierci człowieka-byka,

O jego domu wyrąbanym w skale, gdzie wiodą kręte korytarze,

Wspomnij także i o mnie, porzuconej na bezludnej ziemi.

Nie pomiń mnie, mówiąc o swych tytułach do sławy.

List Ariadny do Tezeusza, Heroidy, Owidiusz

Przekład Wanda Markowska

PROLOG

Pozwól, że opowiem ci historię prawego mężczyzny.

Mowa o Minosie, królu Krety, który wypowiedział wojnę Atenom w odwecie za śmierć syna Androgeosa. Ten wybitny atleta i niepokonany zwycięzca Igrzysk Panatenajskich zginął rozerwany na strzępy przez rozjuszonego byka na jednym z opustoszałych ateńskich wzgórz. Minos obarczył Ateńczyków winą za śmierć syna i poprzysiągł krwawą zemstę za to, że nie uchronili chłopca przed dziką bestią.

Wyruszył na podbój Aten i aby dowieść swojej potęgi, po drodze postanowił zrównać z ziemią królestwo Megary. Choć Nissos, król Megary, słynął z waleczności, nie dorównywał niepokonanemu Minosowi. Ten odciął mu szkarłatny kosmyk włosów, któremu Nissos zawdzięczał całą swą moc. Nieszczęśnik stracił ją wraz z krwistoczerwonym puklem i zginął z rąk najeźdźcy.

Skąd Minos mógł wiedzieć, że siła Nissosa była zaklęta w kosmyku jego włosów? Wyjawił mi, nie bez satysfakcji, że piękna córka króla Megary, księżniczka Scylla, zakochała się w nim bez pamięci. Gdy szeptała mu do ucha słodkie obietnice, zapewniając go, że w zamian za jego miłość bez wahania wyrzeknie się ojczyzny i rodziny, wyjawiła mu tajemnicę, która doprowadziła jej ojca do zguby.

Minos, co oczywiste, był zdegustowany jej brakiem lojalności i gdy tylko podbił królestwo, przywiązał zakochaną i przeklinającą swoją łatwowierność dziewczynę do rufy okrętu i tym samym skazał ją na śmierć w odmętach Morza Egejskiego.

Zdradziła ojca i ojczyznę, powiedział, gdy po podboju Aten opromieniony chwałą zwycięstwa powrócił do domu. Jakiż zatem użytek mógłby mieć z nielojalnej córki mój ojciec Minos, król Krety?

CZEŚĆ I

1

Jestem Ariadna, księżniczka Krety, ale ta opowieść zawiedzie nas daleko od kamienistego wybrzeża mojej ojczyzny. Mój ojciec Minos uwielbiał chełpić się swoją nieomylnością i niezłomnymi zasadami moralnymi, które zapewniły mu podległość Aten i umożliwiły podbój Megary.

Powiadają, że w chwili utonięcia Scylla przeobraziła się w nadmorskiego ptaka. Ta metamorfoza nie uchroniła jej bynajmniej przed okrutnym losem, ale skazała na wieczną ucieczkę przed zemstą czerwonopiórego orła. Bogowie kochali spektakle pełne bólu.

Ilekroć myślałam o Scylli, przed oczami stawała mi nierozważna i na wskroś ludzka dziewczyna, która utonęła w spienionych falach, wzbijanych przez okręt mojego ojca, daremnie usiłując złapać oddech. Na dno wzburzonej kipieli ściągnęły ją nie tylko stalowe liny, którymi skrępował ją mój ojciec, ale też jakże przytłaczająca świadomość, że poświęciła wszystko dla miłości tak efemerycznej i ulotnej jak tęcza.

Krwiożercze eskapady mojego ojca nie ustały po zgładzeniu Nissosa i Scylli. W zamian za pokój zażądał od Aten straszliwego okupu. Zeus, wszechmocny i brutalny władca bogów, który w śmiertelnikach nade wszystko cenił siłę, w akcie przychylności wobec swojego faworyta Minosa nasłał na Ateny potworną plagę, a wraz z nią cierpienia, rozpacz i śmierć. Dzieci chorowały i umierały na oczach bezsilnych matek, w powietrzu słychać było ich rozpaczliwe wycie, a na polu bitwy żołnierze padali jak muchy. Imponujące niegdyś miasto, którego potęga, jak wszystkich mu podobnych, opierała się na kruchości ludzkiego ciała, legło w gruzach pod stosami ofiar plagi, którą sprowadził na nie mój ojciec. Ateńczycy nie mieli wyboru, musieli się poddać.

Minosowi nie chodziło jednak ani o pieniądze, ani o władzę. Zażądał od Aten dorocznej daniny z siedmiu ateńskich młodzieńców i siedmiu dziewic. Sprowadzano ich na Kretę przez wzburzone morze po to, by zaspokoić apetyt potwora, który zamiast okryć moją rodzinę hańbą, przyniósł jej legendarną sławę. Ilekroć nadchodził czas jego posiłku, ryczał tak przeraźliwie, że nasz pałac trząsł się w posadach, choć stwór mieszkał głęboko pod ziemią, w Labiryncie tak skomplikowanym, że nikt, kto raz przekroczył jego progi, nigdy już nie wychodził na światło dzienne.

W Labiryncie, do którego tylko ja miałam klucz.

W Labiryncie zamieszkałym przez potwora, który okrył Minosa hańbą, a zarazem stał się jego największym atutem.

Mowa o moim bracie Minotaurze.

Gdy byłam dzieckiem, zawiłe meandry pałacu niezmiernie mnie fascynowały. W oszołomieniu błądziłam krętymi korytarzami od komnaty do komnaty, wodząc dłonią po gładkich ścianach wyciosanych z czerwonego kamienia. Palcami obrysowywałam zarys labrysu – topora o dwustronnym ostrzu – wygrawerowanego w kamiennych płytach. Później dowiedziałam się, że Minos uznawał labrys za symbol potęgi Zeusa; ten ciskał nim gromy w manifestacji boskiej siły. Jednak moim zdaniem przypominał bardziej motyla. Często na niego patrzyłam, gdy snułam się po zawiłym gąszczu komnat. Wybiegałam z mrocznego kokonu pałacowych wnętrz na ogromny, oblany słońcem dziedziniec i wyobrażałam sobie, że sama jestem motylem. Na samym środku dziedzińca lśnił wypolerowany, okrągły parkiet, na którym spędziłam najpiękniejsze chwile swojego dzieciństwa. To na tym rzemieślniczym majstersztyku, wyczarowanym z drewna przez słynącego ze swojego kunsztu wybitnego wynalazcę Dedala, wirowałam i wiłam się w szalonym tańcu, wyplatając stopami niewidzialny dywan. Choć, rzecz jasna, to nie parkiet miał się okazać najwybitniejszym dziełem Dedala.

Przyglądałam się warsztatowi mistrza z niecierpliwością małej dziewczynki, zupełnie nieświadoma, że oto dostępuję przywileju oglądania geniusza przy pracy. Jego sława miała dosięgnąć najdalszych zakątków Grecji, a może nawet i świata, ale o świecie wiedziałam wtedy niewiele, bo nie wyściubiałam nosa poza bramy pałacu. Choć od tamtej pory minęło ponad dziesięć lat, gdy wspominam Dedala, widzę młodego mężczyznę pełnego energii i pasji twórczej. Opowiadał mi, jak szlifował rzemiosło, podróżując od miasta do miasta, aż wieść o jego nadzwyczajnych umiejętnościach dotarła do mojego ojca, który sowicie mu zapłacił, żeby osiadł na kreteńskiej ziemi. Wówczas wydawało mi się, że Dedal zwiedził cały świat, i z zapartym tchem słuchałam jego opowieści o gorących piaskach pustyni Egiptu i odległych królestwach Nubii i Ilirii. Choć mogłam do woli patrzeć na statki, które wypływały z wybrzeża Krety, podziwiać ich okazałe maszty i żagle, które powstały pod czujnym okiem Dedala, nie wiedziałam, jak to jest wypłynąć na pełne morze, czuć pod stopami trzeszczące deski pokładu i słyszeć szum fal, rozbijających się o burtę.

Nasz pałac wypełniały dzieła Dedala. Posągi, które wyciosał, wydawały się tak ludzkie, że przytwierdzano je do ścian mocnymi linami, żeby przypadkiem się nie oddaliły. Na nadgarstkach i szyi mojej matki błyszczały cienkie złote łańcuszki jego autorstwa. Pewnego dnia, gdy zauważył, jak chciwie na nie patrzę, sprezentował mi malutki złoty wisiorek, który przedstawiał dwie pszczoły na plastrze miodu. Wisiorek był tak misterny, że gdy iskrzył się w gorącym słońcu, wydawało się, że lada moment spłyną z niego krople miodu.

– Ariadno, to dla ciebie. – Zawsze zwracał się do mnie z powagą, co bardzo lubiłam.

Przy Dedalu nie czułam się jak nieznośny bachor, zapominałam, że jestem córką Minosa, na którą nie zwracał żadnej uwagi, bo nie mogłam przecież dowodzić flotą morską ani podbić dla niego królestwa. Nawet jeśli Dedal chciał mi tylko schlebić, nigdy tego nie odczułam, bo zawsze traktował mnie jak równą sobie.

Z zachwytem sięgnęłam po wisiorek. Obracałam go w palcach, oszołomiona jego pięknem.

– Dlaczego pszczoły? – zapytałam.

Rozłożył ręce i z uśmiechem wzruszył ramionami.

– A dlaczego nie? – odpowiedział pytaniem. – Wszyscy bogowie je kochają. To one karmiły malutkiego Zeusa miodem, gdy skrywał się w jaskini, aż urósł na tyle, że mógł obalić potężnych tytanów. Pszczoły produkują miód, którym Dionizos dosładza swoje wino, żeby uczynić jego smak tak wybornym. Powiadają, że nawet upiornego Cerbera, który strzeże wrót Hadesu, można ujarzmić, gdy nakarmi się go kawałkiem ciasta miodowego! Jeśli będziesz nosić ten wisiorek na szyi, nikt nie oprze się twojej woli.

Nie musiałam go pytać, kogo miał na myśli. Minos rządził Kretą twardą ręką. Wiedziałam, że nawet największy rój pszczół nie wystarczyłby, żeby go zmiękczyć, ale i tak byłam zachwycona podarkiem i od tamtej pory zawsze nosiłam wisiorek. Błyszczał dumnie na mojej szyi, gdy udaliśmy się na huczne wesele Dedala, które wyprawił mu mój ojciec, szczęśliwy, że jego wybranką została córa Krety. Małżeństwo było kolejnym elementem wiążącym wynalazcę z naszym królestwem, dzięki czemu Minos mógł do woli się nim przechwalać. Choć w niecały rok od zamążpójścia żona Dedala umarła w połogu, przyjście na świat jego syna Ikara przyniosło mu ukojenie. Z przyjemnością patrzyłam, jak nosił dziecko na rękach, pokazując mu kwiaty, ptaszki oraz rozmaite pałacowe cuda. Moja młodsza siostra Fedra wszędzie za nim dreptała, więc ilekroć zmęczyłam się niańczeniem jej, zostawiałam ją z Dedalem i wymykałam się na parkiet.

Początkowo moja matka Pazyfae tańczyła ze mną i to ona nauczyła mnie pierwszych kroków. To nie był żaden konkretny taniec, raczej pokazała mi, jak zamienić moje chaotyczne, wariackie wygibasy w faliste, płynne ruchy. Obserwowałam, jak zatraca się w muzyce, tańcząc z pasją i wdziękiem, i próbowałam ją naśladować. Wymyśliła dla mnie zabawę: wykrzykiwała nazwy konstelacji, a moją rolą było kreślić ich zarys na parkiecie. W tańcu snuła opowieści o gwiazdozbiorach.

– Orion! – wykrzykiwała, a ja zaczynałam skakać z miejsca na miejsce, wyobrażając sobie punkty świetlne, które tworzyły gwiazdozbiór imienia przeklętego myśliwego. – To Artemida zawiesiła go na niebie, żeby móc patrzeć na niego co noc – powiedziała, gdy przystanęłyśmy, żeby złapać oddech.

– Artemida była dziewiczą boginią i bardzo strzegła swojej czystości – wyjaśniła mi Pazyfae. – Ale wpadł jej w oko Orion, śmiertelnik, którego kunszt łowiecki niemalże dorównywał jej umiejętnościom. – To niebezpieczna sytuacja dla każdego człowieka. Choć bogowie potrafią docenić u śmiertelników talent łowiecki, muzyczny czy tkacki, są wyczuleni na arogancję, dlatego biada każdemu, kto posiada umiejętności zdolne przyćmić te przynależne istotom boskim. Bogowie tego nie tolerują.

– Orion za wszelką cenę chciał zaimponować Artemidzie – kontynuowała matka. Zerknęła w kierunku Fedry i Ikara, którzy bawili się na brzegu drewnianego parkietu. Zwykle byli nierozłączni, a Fedra czerpała niekłamaną radość z faktu, że była od niego starsza i że wreszcie mogła dyrygować kimś mniejszym od siebie. Upewniwszy się, że dzieci są zajęte zabawą, Pazyfae wróciła do opowieści.

– Może Orion liczył na to, że Artemida porzuci śluby czystości, jeśli tylko jej zaimponuje, zabijając wystarczająco dużo zwierzyny. Polowanie przywiodło ich na Kretę. Dzień po dniu zabijali kolejne zwierzęta i w dowodzie waleczności układali ich truchła w stosy, wysokie niczym górskie szczyty. W końcu jednak wsiąkająca w ziemię krew wybudziła ze spokojnego snu Gaję, matkę wszelkich stworzeń. Przeraziła ją rzeź, której dokonał Orion w hołdzie dla swojej umiłowanej bogini. Gaja lękała się, że myśliwy wcieli w życie swoje przechwałki i w morderczym amoku wyrżnie wszystkie żywe istoty. Udała się więc do tajemnej podziemnej komnaty i wezwała do siebie jedno ze swoich stworzeń, które nasłała na chełpliwego Oriona. Nikt dotąd czegoś podobnego nie widział. Był to ogromny skorpion, którego pancerz lśnił niczym wypolerowany obsydian. Ogromne szczypce były wielkości dorosłego mężczyzny, jego straszliwy ogon sięgał zaś do bezchmurnych niebios i rzucał mroczny cień, odgradzając Oriona od światła.

Zadrżałam na myśl o tej legendarnej bestii i kiedy wyobraziłam sobie ohydny, monstrualny pancerz, z całej siły zacisnęłam powieki.

– Orion się nie bał – kontynuowała Pazyfae. – Albo po prostu nie dał tego po sobie poznać. W każdym razie nie miał z bestią żadnych szans, a Artemida nie pomogła mu wydostać się z jej śmiertelnego uścisku... – Pazyfae zawiesiła głos, a jej milczenie lepiej aniżeli jakiekolwiek słowa oddało daremność ostatniej walki Oriona. Po chwili podjęła opowieść i dowiedziałam się, jak umarł. Obnażył swoją śmiertelność, wycieńczony daremnymi próbami dorównania bogom.

– Artemida opłakiwała towarzysza, zebrała jego szczątki i umieściła je na niebie, gdzie odtąd żarzą się, ilekroć zapada mrok. Gdy wyrusza na samotne łowy ze srebrnym łukiem w dłoni, spogląda na nie, dumna ze swego niepokalania i utwierdzona o swojej wyższości i potędze.

Matka opowiadała mi wiele podobnych historii. Okazało się, że niebo jest wręcz usłane szczątkami śmiertelników – świetlistymi pamiątkami tego, do czego zdolni są bogowie. Wtedy jeszcze Pazyfae zatracała się w tych opowieściach z podobnym ferworem, jaki towarzyszył jej tańcom, niepomna, że wkrótce te niewinne zabawy zostaną uznane za przejaw nieskromności. Wówczas nikomu się nie śniło, żeby kwestionować jej cnotliwość czy oskarżyć ją o rozpustę, więc tańczyła ze mną bez skrępowania, podczas gdy Fedra i Ikar wymyślali sobie coraz to nowe zajęcia. Wtedy bałyśmy się tylko zimnego racjonalizmu mojego ojca. Taniec pomagał uśmierzyć lęk zarówno matce, jak i córce.

Gdy wkroczyłam w wiek młodzieńczy, tańczyłam już bez niej. Miarowy odgłos moich stóp, wystukujących rytm na drewnianym parkiecie, pozwalał mi o wszystkim zapomnieć. Nie potrzebowałam nawet muzyki – wirowałam w hipnotycznym tańcu, który skutecznie tłumił odległe, ale złowrogie pomruki, dochodzące z podziemi, i stukot ciężkich kopyt wydobywający się z serca Labiryntu – najsłynniejszego dzieła Dedala. Rozkładałam ręce i wznosiłam je ku niebu, nie myśląc w tańcu o potwornościach, które kryły się pod ziemią.

W ten sposób przechodzimy do historii, o której mój ojciec nie lubił wspominać. Minos był jednym z trzech braci, z którymi zaciekle rywalizował, desperacko pragnąc dowieść swojej wartości. Modlił się do Posejdona, żeby przysłał mu ogromnego byka, i poprzysiągł, że poświęci zwierzę ku chwale boga mórz. Liczył na to, że w ten sposób zagwarantuje sobie koronę Krety i przychylność Posejdona.

Trójzębny bóg przysłał mu byka, namaszczając tym samym Minosa na władcę Krety, jednak zwierzę było tak piękne, że ojciec spróbował zwieść władcę mórz i zamiast niego poświęcił mu mniej okazały egzemplarz. Zuchwałość Minosa rozsierdziła Posejdona, dlatego postanowił się zemścić.

Moja matka Pazyfae jest córką Heliosa, potężnego boga słońca. W odróżnieniu od mojego dziadka, od którego biło oślepiające światło, opromieniała ją delikatna złota poświata. Pamiętam jej ciepłe, świetliste spojrzenie i oczy o niespotykanym odcieniu brązu. Pamiętam gorąc, charakterystyczny dla letnich dni, który rozchodził się po moim ciele, ilekroć mnie obejmowała, oraz jej śmiech, radosny jak słoneczny poranek. Tak było, gdy byłam dzieckiem, wtedy jeszcze patrzyła na mnie, a nie przeze mnie. Opromieniała świat swoim blaskiem, zanim zgasła i zaczęła przypominać przeźroczystą taflę szkła, w której światło jedynie się odbijało. Zanim zapłaciła straszliwą cenę za dwulicowość męża.

Oklejony solą i pąklami, rozwścieczony Posejdon wynurzył się z dna oceanu. Nie skierował srebrzystego ostrza zemsty bezpośrednio w Minosa, człowieka, który chciał go oszukać i upokorzyć, ale zamiast tego uderzył w moją matkę, królową Krety, którą doprowadził do obłędu i opętał miłością do byka. Wiedziona zwierzęcą chucią uciekła się do chytrego podstępu i przekonała niczego niepodejrzewającego Dedala, żeby zbudował dla niej drewniany model krowy. Był tak łudząco podobny do żywego stworzenia, że byk posiadł drewnianą krowę i ukrytą w nim królową.

Mimo zmowy milczenia plotki o tej potajemnej schadzce szybko dotarły i do moich uszu, w oślizgłej atmosferze kpin i złośliwości. Ucieszyły one zawistnych notabli, rechoczących kupców, ponurych niewolników, podlotki rozdarte pomiędzy fascynacją i odrazą oraz młodzieńców, olśnionych perwersyjnym charakterem aktu. Pomruki, szepty, syki degustacji i drwiący rechot dotarły na skrzydłach wiatru do każdego zakątka pałacu. Wbrew pozorom Posejdon nie chybił, ale trafił do celu ze śmiercionośną precyzją. Choć Minosa nie tknął, zhańbił jego żonę w sposób tak spektakularnie groteskowy, że trudno sobie wyobrazić coś bardziej upokarzającego – durne zwierzę przyprawiło mu rogi, a jego żonę opętała chora chuć.

Pazyfae była piękna, a jej boskie pochodzenie czyniło z niej w oczach Minosa wyjątkowo cenną zdobycz. Chełpił się jej subtelnością, wyrafinowaniem i delikatnością, i pewnie dlatego jej hańba tak bardzo ucieszyła Posejdona. Zdawać by się mogło, że jeśli człowiek posiadał coś, z czego mógł być dumny, cokolwiek, co go wyróżniało spośród innych, bogowie zacierali ręce i tylko czekali na okazję, żeby go tego pozbawić. Zaczęłam o tym dumać pewnego dnia, niedługo po upadku Pazyfae. Gdy rozczesywałam jedwabiste loki mojej młodszej siostry – dar, który odziedziczyłyśmy obie po naszej olśniewającej matce – zaczęłam łkać; z trwogą zerkałam na złociste kosmyki, dopatrując się w nich łakomego kąska dla niebiańskich kolosów, którzy lada chwila mogli odebrać nam każdy, najdrobniejszy nawet atut i zniszczyć nas za jednym dotknięciem boskiego palca.

Moja służka Ejrene znalazła mnie zapłakaną, wtuloną we włosy zdezorientowanej Fedry.

– Ariadno – zwróciła się do mnie łagodnym głosem. Pewnie współczuła mi, że tak brutalnie odarto mnie z dziecięcej niewinności. – Co się stało?

Na pewno myślała, że płaczę, bo wstydzę się za matkę, ale wówczas cechował mnie typowo dziecięcy egoizm, więc tak naprawdę opłakiwałam samą siebie.

– A jeśli bogowie… – wyjąkałam przez łzy. – Co będzie, jeśli zabiorą mi włosy i zostawią mnie łysą i oszpeconą?

Jeśli Ejrene skryła uśmieszek, nie pozwoliła mi go zobaczyć. Zamiast tego odsunęła mnie od Fedry i zaczęła ją czesać.

– A dlaczego mieliby to zrobić?

– Jeśli ojciec znowu ich rozgniewa! – wykrzyknęłam. – Może odbiorą mi włosy, żeby zhańbiła go brzydota jego córki?

Fedra zmarszczyła nosek.

– Księżniczki nie mogą być łyse – stwierdziła stanowczo.

Na co komu łysa księżniczka? Minos często nawiązywał do mojego przyszłego zamążpójścia, snując wizję nadzwyczajnej unii, która okryłaby Kretę chwałą. Nie powinien był się chełpić na zapas. Świadomość jego występku zmroziła mnie na wskroś. Jak miałam się obronić przed jego arogancją? Urażeni przezeń bogowie zemścili się na jego żonie, więc niby z jakiej racji mieliby oszczędzić jego córkę?

Gdy Ejrene usiadła obok mnie, wyczułam, że zaszła w niej wyraźna zmiana. Moje słowa ją zaskoczyły. Na pewno sądziła, że płakałam z powodu jakiegoś głupstwa, nic nieznaczącej błahostki, równie ulotnej, co mgła, która rozpierzcha się w rumianych paluszkach poranka. Nie wiedziałam jednak, że zupełnie przypadkiem dotknęłam istoty kobiecości: niezależnie od naszej niewinności, pożądliwość i chciwość mężczyzn mogły stać się przyczynkiem naszej zguby i byłyśmy wobec tego całkowicie bezsilne.

Ejrene nie mogła temu zaprzeczyć. Dlatego postanowiła opowiedzieć nam pewną historię: Perseusz, szlachetny heros, zrodził się ze złotego deszczu Zeusa, gdy ten odwiedził piękną Danae, uwięzioną w spiżowej komnacie bez dachu, z której widać było tylko niebo. Wyrósł na godnego potomka swego świetlistego ojca i jak na herosa przystało, pokonał strasznego potwora i wybawił od niego świat. Podobno odciął głowę Meduzie, jednej z trzech Gorgon; z niedowierzaniem słuchaliśmy opowieści o wężach, które wyrastały z jej potwornej głowy. Wiły się i syczały, gdy rąbał je czarodziejskim mieczem. Dowiedzieliśmy się o jego czynach całkiem niedawno, a jego męstwo wzbudziło w pałacu powszechny podziw. Drżeliśmy z trwogi na myśl o jego tarczy, udekorowanej głową Gorgony, która zamieniała w posąg każdego, kto ośmielił się na nią spojrzeć.

Ale dziś Ejrene nie zamierzała mówić o Perseuszu. Zamiast tego wyjaśniła nam, w jaki sposób Meduza zyskała swą wężową koronę i mordercze spojrzenie. Z czasem nawykłam do tych opowieści. Mój świat nie obracał się już wokół dzielnych herosów, bo przekonałam się, że historie ich dokonań tętniły od niewypowiedzianej kobiecej udręki.

– Meduza była pięknością – powiedziała Ejrene. Odłożyła grzebień, a Fedra wdrapała się jej na kolana. Moja siostra rzadko potrafiła usiedzieć w miejscu, ale uwielbiała słuchać ciekawych historii.

– Moja matka widziała ją raz, na wielkim święcie Ateny. Zobaczyła ją z daleka, ale rozpoznała Meduzę po jej wspaniałych włosach. Mieniły się z oddali jak rzeczny nurt, to był jej znak rozpoznawczy. Wyrosła na zachwycającą kobietę, ale złożyła śluby czystości i kpiła z kawalerów, którzy starali się o jej rękę… – Ejrene zwiesiła głos, jakby ważyła słowa, co było zrozumiałe, biorąc pod uwagę nasz młody wiek. Z jakiegoś powodu jednak, znanego tylko jej, postanowiła, że opowie nam tę historię do końca. – W świątyni Ateny nawiedził ją jednak konkurent, którego nie mogła wyśmiać i przed którym nie mogła uciec. Wszechmocny Posejdon zapragnął pięknej dziewczyny i nie zważając na jej krzyki i błagania, zbezcześcił świątynię, w której się znajdowali – powiedziała Ejrene i głęboko westchnęła.

Przestałam płakać i słuchałam z zapartym tchem. Dotąd sądziłam, że Meduza zawsze była potworem. Nie wiedziałam, że była kimś jeszcze. W opowieściach o Perseuszu zabrakło dla niej miejsca.

– Atena była wściekła – kontynuowała Ejrene. – Jako dziewicza bogini nie mogła puścić płazem tak zuchwałego występku we własnej świątyni. Musiała ukarać bezwstydną dziewczynę, która uległa Posejdonowi i swym ohydnym czynem naraziła się Atenie.

W ten oto sposób Meduza zapłaciła za zbrodnię Posejdona. To nie miało żadnego sensu, ale po chwili namysłu spojrzałam na to zdarzenie z boskiej perspektywy. Elementy układanki wskoczyły na swoje miejsce: z punktu widzenia człowieka wyglądało to zgoła inaczej – przerażająco. Ale przecież piękno misternej pajęczyny w muchach budzi jedynie grozę.

– Atena odebrała jej włosy i osadziła na jej głowie koronę z żywych węży. Oszpeciła ją, sprawiając, że twarz Meduzy stała się tak szkaradna, że kto tylko na nią spojrzał, natychmiast obracał się w kamień. Meduzę ogarnął szał zniszczenia, gdziekolwiek poszła, zostawiała po sobie setki kamiennych posągów, których twarze zastygły w grymasie wstrętu i przerażenia. Mężczyźni, którzy dotąd żarliwie jej pragnęli, uciekali przed nią, zdjęci strachem. Zanim Perseusz odciął jej głowę, zemściła się na nich po stokroć.

Byłam tak wstrząśnięta, że zamilkłam, ale po chwili otrząsnęłam się i zapytałam:

– Ejrene, dlaczego opowiedziałaś nam akurat tę historię?

Pogłaskała mnie po głowie, ale jej wzrok był utkwiony w martwym punkcie.

– Najwyższy czas, żebyście dowiedziały się czegoś nowego – odparła.

W kolejnych dniach nie przestawałam o tym myśleć, byłam w szoku, jakbym niespodziewanie napotkała na twardą pestkę w soczystej brzoskwini. Trudno było nie zauważyć podobieństw między tym, co spotkało Meduzę, a losem Pazyfae. Obie zapłaciły za cudze przewinienia. Pazyfae skurczyła się jednak i z dnia na dzień robiła się coraz mniejsza, podczas gdy jej brzuch pęczniał, zniekształcony przez nieforemny płód. Milczała ze wzrokiem wbitym w ziemię. Daleko jej było do Meduzy, której cierpienie przybrało formę korony z syczących węży, wijących się wściekle na jej głowie. Pazyfae skryła się w najdalszym zakątku swojej duszy. Matka stała się cieniem samej siebie, była przeźroczysta i wyblakła, niczym pusta muszla, wypłukiwana przez rozbijające się o brzeg fale.

Postanowiłam wtedy, że gdy przyjdzie co do czego, zostanę Meduzą. Jeśli pewnego dnia bogowie zechcą mnie rozliczyć za przewinienia jakiegoś mężczyzny, nie będę się chować jak Pazyfae. Zamiast tego założę koronę z węży, a świat przede mną zadrży.

* * *

koniec darmowego fragmentuzapraszamy do zakupu pełnej wersji

Warszawskie Wydawnictwo Literackie

MUZA SA

ul. Sienna 73

00-833 Warszawa

tel. +4822 6211775

e-mail: [email protected]

Księgarnia internetowa: www.muza.com.pl

Wersja elektroniczna: MAGRAF sp.j., Bydgoszcz