Uzyskaj dostęp do tej i ponad 250000 książek od 14,99 zł miesięcznie
Powrót do przeszłości zwanej Polska
Staszek, Stefan i Andrzej chodzą razem do szkoły, wagarują, razem się bawią, odkrywają świat, dojrzewają. Obserwują kolejne ważne wydarzenia rozgrywające się na Wybrzeżu. Pierwsze, co ich dotyka, to wyjazdy osób pochodzenia żydowskiego w 68 roku, a zaraz potem masakra w 1970 roku.
Potem ich drogi się rozchodzą. Staszek Wyszyński (Prymas) zostaje doradcą pierwszego sekretarz partii i robi karierę polityczną. Stefan Pabich i Andrzej Hętny (Kamerun) żyją beztrosko do czasu, kiedy w 1972 roku Hętny zostaje zatrzymany podczas naklejania ulotek zachęcających do bojkotu wyborów. W areszcie zostaje zgwałcony i zgadza się na współpracę z milicją, aby uniknąć powrotu do celi ze swoimi prześladowcami. Stefan też dostaje wyrok i zakaz wyjazdu z kraju przez kilka lat. Podczas strajków w sierpniu 1980 roku przyjaciele są już po różnych stronach barykady, a kiedy spotykają się w 2020 roku, okazuje się, że ich wybory życiowe zaprowadziły ich w trzy różne strony.
Niewykorzystane zwycięstwo Solidarności, rządy PiS-u, wojna polsko-polska, szalejącą pandemia, a w tle zwykłe ludzkie lęki i bezradność wobec uciekającego czasu.
Ebooka przeczytasz w aplikacjach Legimi na:
Liczba stron: 244
Odsłuch ebooka (TTS) dostepny w abonamencie „ebooki+audiobooki bez limitu” w aplikacjach Legimi na:
Pamięci Johna S. Pembertona, aptekarza z Atlanty,
autora receptury coca-coli
I
Rok 1952 był wyjątkowy. Tak wyjątkowy, że być może to o nim wspominał Adam Mickiewicz w Panu Tadeuszu:
O roku ów! kto ciebie widział w naszym kraju!
Ciebie lud zowie dotąd rokiem urodzaju [...].
Był to rok bogaty w wydarzenia, które miały wpływ na losy świata.
To właśnie wtedy, dokładnie w styczniu, uruchomiono elektryczną linię kolejki miejskiej z Gdańska Głównego do Sopotu Kamiennego Potoku, a w Mongolii premierem został Jumdżagijn Cedenbal.
W lutym w więzieniu mokotowskim powieszono Alberta Forstera, gauleitera gdańskiego oddziału NSDAP, w Nowym Jorku na przejściach dla pieszych zamontowano pierwsze sygnalizatory świetlne z napisem „don’t walk”, Elżbieta II objęła brytyjski tron, w Oslo zostały rozegrane zimowe igrzyska olimpijskie, a mieszkańcy Afryki i Azji mogli obejrzeć całkowite zaćmienie Słońca.
W marcu odbyła się premiera filmu Aleksandra Forda Młodość Chopina, powstały Zakłady Samochodowe w Jelczu i Wytwórnia Filmów Fabularnych we Wrocławiu, ukazało się pierwsze wydanie magazynu „New Musical Express”, a na Kubie w wyniku przewrotu wojskowego władzę objął generał Fulgencio Batista.
W kwietniu podpisano polsko-radziecką umowę o budowie w naszej stolicy Pałacu Kultury i Nauki i zatwierdzono jego projekt architektoniczny, Sąd Wojewódzki w Warszawie skazał na śmierć generała Augusta Emila Fieldorfa, uroczyście i z przytupem otwarto Mauzoleum Walki i Męczeństwa w Warszawie, wprowadzono obowiązkowe kontyngenty na mleko, w holenderskiej stoczni zwodowano statek pasażerski nazwany później Stefan Batory, na Jutlandii znaleziono dobrze zachowane zwłoki trzydziestoletniego „człowieka z Grauballe” (datowane na rok 290 przed naszą erą), na rynku pojawił się komputer IBM 701, wprowadzono reglamentację mydła i proszku do prania.
W maju rozpoczęła się budowa Pałacu Kultury i Nauki, w Monachium została nadana pierwsza audycja Radia Wolna Europa po polsku, prawa miejskie uzyskało Legionowo, wprowadzono reglamentację cukru i słodyczy, amerykańscy piloci wojskowi – podpułkownik Joseph O. Fletcher i porucznik William P. Benedict – jako pierwsi wylądowali na biegunie północnym, para jawajskich makaków Patricia i Mike poleciała w kosmos, a Greczynki uzyskały prawa wyborcze.
W czerwcu odtrącony wielbiciel zabił byłą agentkę brytyjskich tajnych służb Krystynę Skarbkównę, w Niemczech ukazało się pierwsze wydanie tabloidu „Bild”, a w Long Beach przeprowadzono pierwszy konkurs Miss Universe.
W lipcu powstała Gdańska Stocznia Remontowa, w finale piłkarskiego Pucharu Zlotu Młodych Przodowników Wawel Kraków pokonał Cracovię 5:1, Sejm uchwalił konstytucję, w której zadekretowano, że Polska to nie Polska, tylko PRL, zaczął obowiązywać traktat dotyczący funkcjonowania Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali, w Helsinkach rozpoczęły się igrzyska olimpijskie, na których jedna z Australijek, Shirley Strickland, ustanowiła rekord świata w biegu na 80 metrów przez płotki wynikiem 10,9 sekundy, a inna – Marjorie Jackson – rekord świata w biegu na 200 metrów wynikiem 23,4 sekundy, w Związku Radzieckim zaś uruchomiono wybudowany przez więźniów politycznych kanał Wołga-Don z pomnikiem Józefa Stalina przy pierwszej śluzie.
We wrześniu Włodzimierz Kiełczewski ustanowił rekord Polski w biegu na 1500 metrów wynikiem 3:52,6 sekundy.
W październiku powstał Reprezentacyjny Zespół Artystyczny Związku Harcerstwa Polskiego „Gawęda”, Doświadczalna Stacja Telewizyjna Instytutu Łączności nadała pierwszy trzydziestominutowy program telewizyjny, a Girard Feissel opatentował kod kreskowy.
W listopadzie na atolu Enewetak miała miejsce eksplozja pierwszej amerykańskiej bomby wodorowej, a w wyborach prezydenckich w Stanach Zjednoczonych republikanin Dwight D. Eisenhower pokonał demokratę Adlaia Stevensona.
W grudniu Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego zorganizowało w Warszawie zjazd tak zwanych księży patriotów.
Nagrodę Nobla dostali: Felix Bloch i Edward Purcell z fizyki, Archer Martin i Richard Synge z chemii, Selman Waksman z medycyny, François Mauriac z literatury i Albert Schweitzer Nagrodę Pokojową.
Za rok 1952 Oscary zdobyli – za najlepszy film: Cecil B. DeMille (Największe widowisko świata), dla najlepszego aktora: Gary Cooper (W samo południe), dla najlepszej aktorki: Shirley Booth (Wróć, mała Shebo), dla najlepszego aktora drugoplanowego: Anthony Quinn (Viva Zapata!), dla najlepszej aktorki drugoplanowej: Gloria Grahame (Piękny i zły), dla najlepszego reżysera: John Ford (Spokojny człowiek), za najlepszą muzykę: Dimitri Tiomkin (W samo południe).
Ale i śmierć w 1952 roku zbierała obfite żniwo. Odeszło wielu ważnych dla świata ludzi. Zmarli: król angielski Jerzy VI, stygmatyczka Edvige Carboni, pisarz i kolaborant Knut Hamsun, zbrodniarz wojenny Jürgen Stroop, rewolucjonistka i domniemana kochanka Lenina Aleksandra Kołłontaj, esesman Walter Schellenberg, pisarz Ferenc Molnár, żona argentyńskiego dyktatora Eva Perón, pierwszy prezydent Izraela Chaim Weizman, poeta Paul Éluard i królowa Danii Aleksandra meklemburska.
Urodziło się też wielu takich, którzy pchnęli świat na nowe tory. Myślą, mową i uczynkiem, miłością, nadzieją i zaniedbaniem.
Aktorzy i reżyserzy: Bożena Adamek, Kevin Reynolds, Andrzej Strzelecki, Nikołaj Sorokin, Steven Seagal, Robert Zemeckis, Isabella Rossellini, Bogusław Linda, Dan Aykroyd, Emilian Kamiński, David Hasselhoff, Patrick Swayze, Mickey Rourke, Roberto Benigni, Krystyna Janda.
Pisarze: Marta Fox, Grzegorz Musiał, Marek Oramus, Mieczysław Abramowicz, Orhan Pamuk, Bronisław Wildstein, Anna Czekanowicz, Jerzy Pilch, Marian Stala, Marek Zaleski, Tadeusz Komendant, Aleksander Jurewicz, Kazimierz Brakoniecki, Antoni Pawlak.
Uczeni: biolog Indulis Emsis, historyk Jerzy Eisler.
Sportowcy: gimnastyczka Elwira Saadi, piłkarz Uli Hoeneß, narciarka alpejska Michèle Jacot, bramkarz Andrzej Fischer, kulomiot Wyłczo Stoew, piłkarz Frans Thijssen, hokeista na trawie Jeff Archibald, kajakarz Ulrich Eicke, piłkarz Rainer Bonhof, skoczek narciarski Wojciech Fortuna, piłkarz Alain Giresse, kierowca wyścigowy Nelson Piquet, piłkarz Osvaldo Ardiles, tenisista Wojciech Fibak, płotkarka Grażyna Rabsztyn, zapaśnik Andrzej Supron, piłkarz Ołeh Błochin, sztangista Georgi Todorow.
Politycy: Artur Balazs, Gianfranco Fini, Marek Belka, Krystyna Pawłowicz, Bronisław Komorowski, Władimir Putin, Hanna Gronkiewicz-Waltz, Bogdan Lis.
Muzycy: piosenkarz Gerhard Schöne, pianista Sławomir Kulpowicz, gitarzysta i wokalista Wojciech Belon, śpiewaczka Ewa Podleś, wokalistka Grażyna Łobaszewska, gitarzysta David Knopfler.
A ponadto tak zasłużeni dla świata ludzie, jak: ksiądz Martin Kivuva Musonde, hiszpański związkowiec Cándido Méndez, niemieccy terroryści Christian Klar i Verena Becker, rosyjski szpieg Władimir Ałganow, seryjni mordercy – amerykański Robert Yates i argentyński Carlos Eduardo Puch, filozof i ekonomista Francis Fukuyama oraz dziennikarz i agent Lesław Maleszka.
A poza tym, i to chyba najważniejsze, właśnie w tym roku urodziliśmy się my. My – trzej muszkieterowie. Przyjaciele od zawsze do zawsze. Na zawsze.