Przygody Aminy Al-Sirafi ebook

Wszyst­kim ro­dzi­com w tych trud­nych cza­sach, w trak­cie pan­de­mii, kry­zysu kli­ma­tycz­nego i pod oku­pa­cją. Tym, któ­rzy z trud­no­ścią zdo­by­wają co­dzienne po­ży­wie­nie, pra­cują w wielu miej­scach i usi­łują przy tym wy­cho­wy­wać dzieci.

Wszyst­kim, któ­rzy wy­zbyli się wła­snych pra­gnień, na krótko lub na za­wsze, by umoż­li­wić speł­nie­nie ma­rzeń na­stęp­nemu po­ko­le­niu.

Od au­torki

W cza­sie i miej­scu, o któ­rych opo­wiada ta po­wieść, rzym­skich ka­to­li­ków z Eu­ropy Za­chod­niej okre­ślano mia­nem Fran­ków, a Bi­zan­tyj­czy­ków na­zy­wano Ru­mami. Wy­stę­pu­jące tu dwu­na­sto­wieczne, w więk­szo­ści is­lam­skie, spo­łe­czeń­stwa pół­noc­no­za­chod­nich wy­brzeży Oce­anu In­dyj­skiego opi­sy­wały świat an­tyczny i swoją współ­cze­sność wła­snym ję­zy­kiem, bo­ga­tym i fa­scy­nu­ją­cym. Pró­bo­wa­łam go od­two­rzyć w tej po­wie­ści tak do­kład­nie, jak się dało, lecz wciąż jest to fik­cja. Na końcu tej książki znaj­dzie­cie słow­ni­czek ter­mi­nów hi­sto­rycz­nych i mor­skich, a także bi­blio­gra­fię.

„Ucze­pi­łem się de­ski, je­dy­nego schro­nie­nia na tar­ga­nym bu­rzami mo­rzu, i besz­ta­łem sam sie­bie w te słowa: »Sind­ba­dzie Że­gla­rzu, je­steś nie­po­prawny! Po każ­dej z po­dróży – pierw­szej, dru­giej, trze­ciej, czwar­tej, a także pią­tej, z któ­rych każda była gor­sza od po­przed­niej – przy­się­ga­łeś Bogu po­prawę i re­zy­gna­cję z tych wo­jaży. I za każ­dym ra­zem kła­ma­łeś: chci­wość i żą­dza przy­gód cią­gnęły cię z po­wro­tem na mo­rze. Przyj­mij więc nad­cho­dzącą karę, bo na nią za­słu­ży­łeś!«”

– Z Szó­stej przy­gody Sind­bada Że­gla­rza

Słowo wstępne

W imię Boga, Mi­ło­sier­nego, Li­to­ści­wego! Bło­go­sła­wiony niech bę­dzie jego Pro­rok Ma­ho­met, jego ro­dzina i wy­znawcy. Chwała Bogu, który w Swo­jej chwale stwo­rzył zie­mię i mno­gość krain i mórz, lu­dzi i ich ję­zy­ków. Czyż po­śród tych cu­dów, tak licz­nych, że ludz­kie oko ob­jąć może le­d­wie ich skra­wek, nie znaj­dzie­cie do­wodu Jego wspa­nia­ło­ści?

A je­śli już mowa o cu­dach... Po­sma­kujmy przy­gód na­chudy Aminy al-Si­rafi!

Tak! Tej wła­śnie ka­pi­tanki Aminy al-Si­rafi. Prze­myt­niczki i pi­ratki, bluź­nier­czyni, którą uczeni mę­żo­wie oskar­żają o kar­mie­nie swo­jego męża, po­twora mor­skiego, ludz­kimi ser­cami, i cza­row­nicy (bo musi być cza­row­nicą, prze­cież żadna ko­bieta nie po­tra­fi­łaby że­glo­wać tak wpraw­nie bez uży­cia za­ka­za­nych za­klęć), któ­rej po­wierz­chow­ność za­ra­zem ocza­ro­wuje i od­rzuca. Han­dla­rze po­dró­żu­jący po na­szych pięk­nych wy­brze­żach prze­strze­gają przed wy­mie­nia­niem choćby jej imie­nia, tak jakby była dżin­nem, któ­rego można w ten spo­sób we­zwać... cho­ciaż, co dziwne, nie mają naj­mniej­szych skru­pu­łów przed roz­pusz­cza­niem nik­czem­nych plo­tek o jej ciele i oby­cza­jach w łoż­nicy. Męż­czyźni wpa­dają w po­dobną ob­se­sję, kiedy nie­na­wi­dzą tego, czego po­żą­dają, a po­żą­dają tego, czego nie mogą po­siąść.

Je­stem pe­wien, że sły­sze­li­ście o niej nie­jedno. W na­szej spo­łecz­no­ści jest wszak tra­dy­cją, by po­dróż­nicy dzie­lili się cu­dami tego świata po­przez opo­wie­ści o swo­ich wę­drów­kach, zwłasz­cza kiedy można je ubar­wić plot­kami o bu­dzą­cych strach awan­tur­nicz­kach. Wielu ta­kich po­dróż­ni­ków przy­się­gnie, że nie two­rzą hi­sto­rii, by ma­mić lub ba­wić słu­cha­czy, Boże broń, ale po to, by przede wszyst­kim umac­niać serca wier­nych i do­star­czać do­wo­dów na za­po­wie­dzianą w pi­smach chwałę bo­skiego stwo­rze­nia. Czy jed­nak jako mu­zuł­ma­nie nie po­win­ni­śmy prze­ma­wiać szcze­rze? By za­świad­czyć o praw­dzie i prze­strzec przed gło­sze­niem fał­szu?

I to ja­kiego fał­szu, dro­gie sio­stry!

Pi­szący te słowa prze­czy­tał wielką liczbę tych świa­dectw i wy­niósł z nich na­stę­pu­jącą lek­cję: każda ko­bieta może być pewna, że jej hi­sto­ria zo­sta­nie za­pa­mię­tana nie­wła­ści­wie, znie­kształ­cona lub od­rzu­cona. W dwor­skich opo­wie­ściach ko­biety wy­stę­pują jako roz­pustne żony, któ­rych zdrada do­pro­wa­dza ich mę­żów do zbrod­ni­czego szału, lub udrę­czone matki, które uro­dziły męż­czyzn – wła­ści­wych bo­ha­te­rów. Bio­gra­fo­wie szli­fują nie­równe brzegi hi­sto­rii przed­się­bior­czych, bez­względ­nych kró­lo­wych, tak by po­tomni za­pa­mię­tali te ko­biety jako święte, a geo­gra­fo­wie prze­strze­gają wier­nych mę­żów, by omi­jali ta­kie to a ta­kie miej­sce, sły­nące ze skan­da­licz­nych opo­wie­ści o wy­uz­da­nych lo­kal­nych dziew­kach, które ba­rasz­kują w mo­rzu i gwałcą ob­co­kra­jow­ców. Ko­biety to zwy­kle za­po­mniane part­nerki i bez­i­mienne córki, mamki i słu­żące, zło­dziejki i la­dacz­nice. Cza­row­nice. Bo­ha­terki pod­nie­ca­ją­cych aneg­dot, które po po­wro­cie do domu opo­wiada się przy­ja­cio­łom ku prze­stro­dze.

O Ami­nie al-Si­rafi krąży mnó­stwo rów­nie oszczer­czych hi­sto­rii. Ma­wiają, że była bez­li­to­sna. Zbyt am­bitna, zbyt skłonna do prze­mocy; za­cho­wy­wała się nie­sto­sow­nie, a poza tym była... no cóż... stara! Matka dzie­ciom, da­cie wiarę? Och, tak, po mło­dych można się spo­dzie­wać pew­nej skłon­no­ści do buntu. To dla­tego sły­szymy hi­sto­rie o księż­nicz­kach szu­ka­ją­cych skar­bów i wo­jow­nicz­kach, hi­sto­rie, które spo­ra­dycz­nie mają na­wet szczę­śliwe za­koń­cze­nie. Mimo to ocze­kuje się, że opo­wie­ści te zo­staną uwień­czone spo­tka­niem z chłop­cem, księ­ciem, że­gla­rzem lub łowcą przy­gód. Z męż­czy­zną, który po­zbawi ko­bietę dzie­wic­twa, spło­dzi z nią dzieci i uczyni swoją żoną. Męż­czy­zną, który okre­śli jej prze­zna­cze­nie, a po­tem bę­dzie mógł kon­ty­nu­ować wła­sną epicką drogę – może na­wet po­ślu­bić wię­cej żon i spło­dzić wię­cej dzieci! – ale opo­wieść ko­biety roz­pu­ści się we mgle za­ci­sza do­mo­wego... o ile ga­wę­dziarz w ogóle ją do­koń­czy.

Hi­sto­ria Aminy nie do­bie­gła końca, prawdę mó­wiąc, tak jak nie koń­czy się ni­gdy hi­sto­ria żad­nej ko­biety. Po­kor­nie pi­szący te słowa... Ach, po­wi­nie­nem się przed­sta­wić; nie mu­si­cie się su­ge­ro­wać tym, co po­wiem, ale póki co, mo­że­cie mó­wić mi Dża­mal. Dża­mal al-Hilli. Zna­łem bab­cie, za­kła­da­jące nowe in­te­resy, star­sze kró­lowe wal­czące w woj­nach i do­ko­nu­jące pod­bo­jów oraz młode matki, które po raz pierw­szy w ży­ciu brały w dłoń ołó­wek i blok. W rze­czy sa­mej, znamy hi­sto­rię Aminy być może tylko dla­tego, że zo­stała matką. Kiedy spę­dza­li­śmy ra­zem czas, cią­gle mó­wiła o swo­jej córce. I choć to może zbyt śmiałe za­ło­że­nie... mó­wiła rów­nież do swo­jej córki. Tak, by dziecko po­tra­fiło zro­zu­mieć wy­bory, ja­kich do­ko­nała matka. Kiedy Amina zde­cy­do­wała się opu­ścić dom i po­wró­cić do ży­cia na mo­rzu, stała się kimś wię­cej niż pi­ratką. I kimś wię­cej niż wiedźmą.

Stała się le­gendą.

Ta opo­wieść za­brzmi nie­praw­do­po­dob­nie. Za­miesz­czono tu wszel­kie do­wody i do­ku­menty, ja­kie udało się ze­brać, ale je­śli cho­dzi o na­chudę, pi­szący te słowa uważa, że naj­le­piej, je­śli Amina sama opo­wie o so­bie... a ja po­wstrzy­mam się od po­kusy pa­ra­fra­zo­wa­nia czy kształ­to­wa­nia jej słów. Go­dzi się, bym zwie­rzył się z cze­goś jesz­cze: opo­wieść o jej przy­go­dach nie bę­dzie tylko do­wo­dem na cuda, ja­kie two­rzy Bóg.

Bę­dzie rów­nież świetną roz­rywką!

Roz­dział 1

Bóg mi świad­kiem, nic z tego by się nie wy­da­rzyło, gdyby nie tam­tych dwóch dur­niów w Sa­lali. Oni i ta ich mapa.

...Co? Co masz na my­śli, że niby „nie tak się za­czyna opo­wia­dać hi­sto­rię”? Bio­grafię? Chcesz pi­sać bio­gra­fię? A jak ci się wy­daje, czyje losy opi­su­jesz, Wiel­kiego Mu­ftiego Mekki? Moja ro­dzina nie trak­tuje kwe­stii po­cho­dze­nia tak jak twoja. W rze­czy­wi­sto­ści na­wet nie na­zy­wamy się Si­rafi. Ojcu mo­jego ojca, sie­ro­cie z Omanu, a po­tem pi­ra­towi, to na­zwi­sko wy­dało się po pro­stu ro­man­tyczne.

...Nie są­dzisz?

O czym to ja mó­wi­łam? Aha, tamci idioci i ich mapa. No do­bra, ro­zu­miem, że po­szu­ki­wa­nie skar­bów na­prawdę może wy­da­wać się po­cią­ga­jące – w końcu bu­du­jemy na­sze domy na ru­inach upa­dłych miast i że­glu­jemy po­nad za­to­pio­nymi pa­ła­cami za­po­mnia­nych kró­lów. Każdy sły­szał hi­sto­rię o wy­ora­niu z pola przez jed­nego ta­kiego garnka sa­sa­nidz­kich mo­net albo spo­tkał po­ła­wia­cza pe­reł, który do­strzegł na dnie mo­rza błysk góry szma­rag­dów. We­dług roz­ma­itych opo­wie­ści po­szu­ki­wa­nie skar­bów w Egip­cie jest tak po­pu­larne, że ci, któ­rzy się nim zaj­mują, stwo­rzyli całe gil­die, z któ­rych każda ma swoje sztuczki i ni­komu ich nie ujaw­nia... chyba że ktoś jest skłonny za­pła­cić od­po­wied­nią cenę, to być może do­sta­nie ja­kąś radę. Kto wie, może na­wet gil­dia bę­dzie chciała sprze­dać mu mapę, pro­wa­dzącą do nie­wy­obra­żal­nych bo­gactw?

Mapy da się wy­jąt­kowo ła­two sfał­szo­wać (nie po­tra­fię wy­ra­zić, jak ła­two). Mogę wam na­wet po­wie­dzieć, jak się to robi: po­trze­bu­je­cie ka­wałka per­ga­minu i tro­chę czasu. Naj­pierw mo­czy­cie per­ga­min w to­ni­kach, by pa­pier ściem­niał i po­żółkł. Na nie­szczę­ście skład­ni­kiem więk­szo­ści to­ni­ków jest mocz, a naj­lep­sze przy­go­to­wuje się na ba­zie żółci nie­to­pe­rza. Samą mapę po­winno się na­ry­so­wać z wielką sta­ran­no­ścią, umiesz­cza­jąc na niej dość szcze­gó­łów, by dało się roz­po­znać pewne lo­ka­li­za­cje (naj­le­piej, je­śli miej­sce ukry­cia skarbu bę­dzie ozna­czone po prze­ciw­nej stro­nie od tej, w którą ma za­miar uciec twórca mapy). Sym­bole można za­czerp­nąć z do­wol­nego al­fa­betu: wielu fał­sze­rzy pre­fe­ruje he­braj­ski ze względu na mi­styczne ko­no­ta­cje, ale moim zda­niem li­tery ze sta­rych sa­bej­skich gro­bów wy­glą­dają bar­dziej ta­jem­ni­czo. Na­stęp­nie na­leży po­gnieść per­ga­min, wy­strzę­pić kra­wę­dzie, wy­pa­lić kilka dziur, do­dać cienką war­stwę san­da­raku, żeby pi­smo stało się nie­wy­raźne – i tyle. Wa­sza „mapa z miej­scem ukry­cia skarbu” jest go­towa, te­raz można ją sprze­dać za jak naj­wyż­szą cenę.

Ta, którą mieli ze sobą tam­tego wie­czoru moi klienci, nie wy­glą­dała, jakby kosz­to­wała kro­cie. Cho­ciaż pró­bo­wali ukryć przede mną per­ga­min, jak rów­nież praw­dziwy cel swo­jej po­dróży (tak jakby wy­cieczka o pół­nocy do sta­rych ruin była zu­peł­nie nor­malna), wy­star­czyło mi jedno spoj­rze­nie, by stwier­dzić, że mapa jest cał­kiem prze­cięt­nym dzie­łem fał­sze­rza, za­pewne wprawką po­cząt­ku­ją­cego kry­mi­na­li­sty.

Za­trzy­ma­łam jed­nak tę opi­nię dla sie­bie. To, że mnie wy­na­jęli, bym tam z nimi po­wio­sło­wała, było bło­go­sła­wień­stwem, szansą, na którą cze­ka­łam, ło­wiąc ryby. Mu­sia­łam im się wy­dać ide­alną kan­dy­datką do ta­kiej mi­sji: sa­motna, miej­scowa ko­bieta, nie pierw­szej mło­do­ści i pra­wie na pewno zbyt ciemna, by ob­cho­dziło ją, co ro­bią tacy dwaj. Od­po­wied­nio do­bie­ra­jąc słowa i ton, ostrze­głam ich, że ru­iny we­dle opo­wie­ści są na­wie­dzane przez ghule, a ota­cza­jąca je la­guna prze­klęta przez dżinny, lecz mło­dzieńcy za­pew­nili mnie, że po­tra­fią o sie­bie za­dbać. A po­nie­waż spę­dzi­łam w tym miej­scu wiele nocy na po­ło­wach i nie spo­tka­łam ani cie­nia cze­go­kol­wiek nad­na­tu­ral­nego, sama nie czu­łam się szcze­gól­nie za­nie­po­ko­jona.

...Słu­cham? Że „wy­daje ci się to nieco na­iwne”? Już nie pa­mię­tasz, w ja­kich oko­licz­no­ściach się spo­tka­li­śmy, hi­po­kryto? Prze­stań ga­dać i wci­naj po­trawkę. Zna­ko­mi­cie tu przy­rzą­dzają saltę, a ty je­steś nie­wiele grub­szy niż pióro, któ­rym pi­szesz. Jesz­cze raz mi prze­rwiesz, Dża­malu, i bę­dziesz so­bie mu­siał po­szu­kać in­nej na­chudy, którą mógł­byś mę­czyć o hi­sto­rie.

Wróćmy już może do tam­tych wy­da­rzeń! Wie­czór był cza­ru­jący, na nie­bie po­ja­wiły się gwiazdy, a to rzadki wi­dok pod­czas let­niego mon­sunu, zwa­nego tu cha­ri­fem, który zwy­kle spo­wija nas mgłami. Księ­życ świe­cił ja­sno nad ru­iną fortu po prze­ciw­nej stro­nie la­guny: z dawno po­rzu­co­nego mia­sta, które we­dług miej­sco­wych było kie­dyś gwar­nym por­tem han­dlo­wym, po­zo­stała sterta po­pę­ka­nych ce­gieł. W tej czę­ści świata za­wsze gro­ma­dzono bo­gac­twa: Rzy­mia­nie na­zy­wali nasz kraj Ara­bia Fe­lix, Ara­bią Szczę­śliwą, dzięki do­stę­powi do mo­rza, bez­piecz­nym tra­som han­dlo­wym i przy­no­szą­cym nie­zły do­chód ga­jom ka­dzi­dłow­ców. Krą­żyły rów­nież le­gendy, że w ru­inach znaj­duje się ukryty skar­biec po­rzu­co­nego mia­sta, wciąż pe­łen złota, po­grze­bany tam pod­czas trzę­sie­nia ziemi. Za­kła­da­łam, że to ta hi­sto­ria zwa­biła tu mło­dzień­ców, do­póki na środku la­guny je­den z nich nie cmok­nął na mnie, tak jak się cmoka na muła, żeby go za­trzy­mać.

– Stań tu­taj – roz­ka­zał chło­pak.

Po­pa­trzy­łam z po­wąt­pie­wa­niem na ota­cza­jącą nas czarną wodę i na wciąż od­le­głą plażę. W dzień było to prze­piękne miej­sce, przy­cią­ga­jące fla­mingi i del­finy. Przy od­po­wied­nim wie­trze pod­czas przy­pływu pió­ro­pu­sze wody try­skały po­śród skał ku za­chwy­towi dzieci i roz­ło­żo­nych na plaży ro­dzin. Jed­nak w trak­cie od­pływu, w spo­kojne noce, ta­kie jak ta, fale przy­boju ude­rzały le­ni­wie o brzeg, a ich mia­rowy szum i lśniąca biała piana nie po­zwa­lały od­róż­nić przy­brzeż­nych wód od peł­nego mo­rza. Je­żeli moi klienci są­dzili, że po­tra­fią prze­być wpław całą drogę, jaka po­zo­stała do le­d­wie wi­docz­nej plaży, byli głupsi, niż zrazu my­śla­łam. A chyba ja­sno się wy­ra­zi­łam, za ja­kich dur­niów ich od po­czątku uwa­ża­łam.

– Nie do­pły­nę­li­śmy jesz­cze do ruin – wska­za­łam.

– To wy­star­czy. – Para sku­liła się ra­zem na dru­gim końcu mo­jej łó­deczki z mapą roz­ło­żoną na ko­la­nach. Je­den z chło­pa­ków oświe­tlał ją oliw­nym ka­gan­kiem, a drugi pło­ną­cym bu­kie­ci­kiem su­szo­nego ja­śminu.

– Nie ro­zu­miem – wy­mam­ro­tał któ­ryś z nich. Przez cały wie­czór kłó­cili się stłu­mio­nym szep­tem. Ich głosy po­brzmie­wały mi ak­cen­tem z Adenu, nie zna­łam jed­nak ich imion. W dość te­atral­nym stylu oznaj­mili, że za­miast je po­dać, wolą za­pła­cić mi do­dat­ko­wego dir­hama za dys­kre­cję, a po­nie­waż nic a nic mnie to nie ob­cho­dziło, do­dat­kowa za­płata oka­zała się przy­jem­nym za­sko­cze­niem. – Mapa mówi, że to wła­ściwe miej­sce... – Mło­dzie­niec wska­zał ge­stem niebo nad głową, a moje serce za­pło­nęło współ­czu­ciem, po­nie­waż znaki na ich per­ga­mi­nie nie miały ab­so­lut­nie nic wspól­nego z żadną mapą nieba, jaką kie­dy­kol­wiek wi­dzia­łam.

– Po­wie­dzie­li­ście, że chce­cie po­pły­nąć do sta­rego mia­sta – przy­po­mnia­łam im, wska­zu­jąc wzgó­rze... a przy­naj­mniej kie­ru­nek, w ja­kim się przed chwilą znaj­do­wało. Gę­sty tu­man mgły spełzł z uedu, do­liny za­si­la­nej przez mon­sun rzeki, która wpa­dała do la­guny, i oto­czył nas tak, że nie było wi­dać ani wzgó­rza, ani ruin. Pa­trzy­łam, jak wy­brzeże cał­ko­wi­cie znika, a po chwili na­sza łódź wy­da­wała się pły­nąć po nie­skoń­czo­nej, spo­wi­tej w białą chmurę rów­ni­nie.

Mło­dzieńcy mnie zi­gno­ro­wali.

– Wy­po­wie­dzie­li­śmy od­po­wied­nie słowa – upie­rał się ten z ka­gan­kiem. – Mamy dla niej za­płatę. Po­winna się po­ja­wić.

– A mimo to jesz­cze tego nie zro­biła – od­parł drugi. – Mówię ci, po­win­ni­śmy...

W tym mo­men­cie jed­nak prze­stało mnie ob­cho­dzić, co po­winni. Po­dmuch od mo­rza, który wiał przez cały wie­czór, rap­tow­nie ucichł, a po­wie­trze znie­ru­cho­miało. Ja rów­nież za­mar­łam. Po ple­cach spły­nęła mi kro­pla potu. Je­stem że­glarką i na nie­wiele rze­czy zwra­cam bacz­niej­szą uwagę niż na po­godę. Pod­rzu­ci­łam nić wy­snutą z pe­le­ryny, ale opa­dła swo­bod­nie, nie­po­ru­szona naj­mniej­szym wia­ter­kiem. Mgła przy­bli­żyła się do nas. To­wa­rzy­szyła jej obez­wład­nia­jąca ci­sza, która spra­wiała, że każde plu­śnię­cie fali o ka­dłub ło­dzi brzmiało ni­czym grzmot.

Są na świe­cie miej­sca, gdzie ta­kie znaki zwia­sto­wa­łyby wście­kłą, nie­bez­pieczną bu­rzę, lecz taj­funy, które cza­sami ude­rzają w wy­brzeże, nie ob­ja­wiają się zwy­kle tak nie­ocze­ki­wa­nie. Woda po­zo­stała spo­kojna, prąd i tempo pływu się nie zmie­niły, a mimo to... ogar­nęło mnie wy­jąt­kowo nie­do­bre prze­czu­cie.

Się­gnę­łam do wio­seł.

– Uwa­żam, że po­win­ni­śmy się stąd od­da­lić.

– Cze­kaj! – Je­den z mło­dzień­ców wstał, wy­ma­chu­jąc z pod­nie­ce­niem w kie­runku mgły. – Wi­dzisz ten cień po­nad pianą na wo­dzie?

Spoj­rza­łam na mo­rze, zmru­ży­łam oczy i zda­łam so­bie sprawę, że to rze­czy­wi­ście piana. Lata wpa­try­wa­nia się w sło­neczny blask od­bity od fal oce­anu za­częły już wów­czas mścić się na moim wzroku, to­też mu­sia­łam się nie­źle wy­si­lić, żeby do­strzec coś w nocy... ale chło­pak miał ra­cję. To nie była tylko pod­pły­wa­jąca co­raz bli­żej mgła, to była piana, spię­trzona wy­star­cza­jąco, by po­chło­nąć moją łódź. W miarę zbli­ża­nia dało się do­strzec jej czer­wo­no­żółty od­cień i wy­czuć straszny smród pa­tro­szo­nych ryb oraz gni­ją­cego mięsa.

– Za­płać jej! – po­na­glił ten z ka­gan­kiem. – Szybko!

– Za­po­mnij­cie o płat­no­ści i sia­daj­cie spo­koj­nie! – roz­ka­za­łam, kiedy drugi z mło­dzień­ców się­gnął pod szatę. – Je­ste­śmy...

Chło­pak wy­cią­gnął rękę, w któ­rej trzy­mał wielki ka­wał czer­wo­nego krwaw­nika. W tym mo­men­cie bar­dzo szybko wy­da­rzyły się dwie rze­czy:

Po pierw­sze, zda­łam so­bie sprawę, że nie cho­dziło im o moją za­płatę.

Po dru­gie, rzecz, dla któ­rej prze­zna­czona była płat­ność, za­częła wcią­gać nas w mgłę.

Młody czło­wiek trzy­ma­jący krwaw­nik le­d­wie zdą­żył wrza­snąć, kiedy piana rap­tow­nie go po­chło­nęła, li­żąc jego szyję oraz tors i owi­ja­jąc się wo­kół bio­der ni­czym nie­cier­pliwa ko­chanka. Z jego gar­dła wy­rwało się wy­cie, nie krzyk, jaki mo­głoby wy­dać gar­dło śmier­tel­nika, ra­czej ryk fali przy­pływu po­łą­czony ze zło­wro­gim skrze­kiem mew.

– Cha­li­dzie! – Drugi pa­sa­żer, wstrzą­śnięty, upu­ścił ka­ga­nek, ga­sząc na­sze je­dyne źró­dło świa­tła.

Na szczę­ście jed­nak (czy na pewno na szczę­ście?!) naj­wy­raź­niej żywa i chyba wrogo na­sta­wiona piana ja­rzyła się słabą po­światą, dość mocną, by oświe­tlić Cha­lida, który ob­na­żył zęby jak wilk i rzu­cił się na to­wa­rzy­sza.

– Nie do­sta­niesz mnie! – syk­nął, chwy­ta­jąc tam­tego za szyję. – Prze­klniemy cię! Po­chło­niemy cię! Rzu­cimy cię na po­żar­cie pło­mie­niom!

Drugi chło­pak roz­pacz­li­wie pró­bo­wał się uwol­nić.

– Cha­li­dzie, pro­szę! – wy­krztu­sił, lecz w tej chwili z mo­rza wy­pię­trzyło się jesz­cze wię­cej piany, te­raz pur­pu­ro­wej jak krew, i po­kryło ich obu. Na jej po­wierzchni za­kwi­tały przy­ssawki z ostrymi ha­czy­kami ni­czym na mac­kach po­twor­nej mą­twy.

Chcia­ła­bym móc wy­znać, że za­re­ago­wa­łam bez zwłoki, że na wi­dok dwóch mło­dzień­ców w śmier­tel­nym nie­bez­pie­czeń­stwie ru­szy­łam do ataku i ani chwili nie za­sta­na­wia­łam się, czy może zło­wroga piana na­syci się nimi i zo­stawi mnie i moją łódź w spo­koju... ale to by­łoby kłam­stwo. Ow­szem, za­wa­ha­łam się, lecz po­tem za­klę­łam so­czy­ście na cały głos, ze­rwa­łam się na nogi i chwy­ci­łam za nóż.

Przy­znam, że lu­bię do­bre ostrza: han­dżar mo­jego dziadka i bez­czel­nie piękną sza­blę z da­ma­sceń­skiej stali, ukra­dzioną przeze mnie pew­nemu do­brze uro­dzo­nemu, który na nią nie za­słu­gi­wał... Po­nadto pro­sty no­żyk ukryty w po­chwie na ko­stce i wspa­niały dysk z za­ostrzo­nymi kra­wę­dziami, pre­zent od mo­jego dru­giego męża, który z cza­sem po­ża­ło­wał, że na­uczył mnie nim rzu­cać.

W sy­tu­acjach ta­kich jak ta przy­da­wała mi się jed­nak tylko jedna broń, zro­biona na spe­cjalne za­mó­wie­nie, którą za­wsze mia­łam przy so­bie. Wy­kuta z czy­stego że­laza, nie była wcale naj­ostrzej­sza z tych, które no­szę, a jej waga po­tra­fiła spra­wiać kło­poty pod­czas walki. Pla­miła ją rdza od wody ze świę­tej studni Za­mzam, którą spry­ski­wa­łam ostrze pod­czas wie­czor­nych bło­go­sła­wieństw, a rude płatki utrud­niały roz­róż­nie­nie wy­ry­tych w nich świę­tych wer­se­tów, ale ten nóż nie mu­siał być piękny.

Wy­ma­ga­łam od niego tylko jed­nego: sku­tecz­no­ści, kiedy za­wie­dzie bar­dziej przy­ziemna broń.

Chwy­ci­łam Cha­lida za koł­nierz i od­cią­gnę­łam go od to­wa­rzy­sza. Za­nim zdo­łał rzu­cić się do gar­dła rów­nież mnie, przy­ło­ży­łam mu do szyi po­bło­go­sła­wiony nóż.

– Zgiń, prze­pad­nij! – za­żą­da­łam.

Za­czął się dziko wić, roz­rzu­ca­jąc pianę na wszyst­kie strony.

– Nie do­sta­niesz mnie. Nie do­sta­niesz mnie!

– Wcale cię nie chcę do­stać! A te­raz, w imię Boga, zgiń, prze­pad­nij!

Do­ci­snę­łam ostrze i wy­po­wie­dzia­łam słowa ba­smali. Jego skóra pod no­żem za­skwier­czała i mło­dzie­niec osu­nął się na po­kład. Piana osnu­wa­jąca jego ciało za­wi­sła na chwilę w po­wie­trzu, a po­tem po­mknęła ku mnie. Upa­dłam jak ude­rzona ta­ra­nem, a moja głowa stuk­nęła o de­ski ło­dzi.

Lo­do­wate pa­lu­chy z ostrymi ni­czym kość opusz­kami wpiły mi się w uszy, a nie­zno­śny cię­żar przy­szpi­lił mnie do po­kładu. Dzięki ła­sce Boga jed­nak wciąż mia­łam w dłoni bło­go­sła­wiony nóż. Za­mach­nę­łam się sza­leń­czo, a ostrze utknęło w po­wietrzu. Roz­legł się dziki wrzask, zło­wrogi, nie­na­tu­ralny od­głos, tak jakby pa­zury dra­pały po musz­lach małży, po czym zni­kąd zma­te­ria­li­zo­wało się rap­tow­nie łu­sko­wate okro­pień­stwo sie­dzące mi na piersi. Jego go­re­jące oczy miały ko­lor brud­nej wody z zęzy, a w ohyd­nej, po­tar­ga­nej czu­pry­nie za­plą­tało się pełno pą­kli.

Wrza­snęło raz jesz­cze, od­sła­nia­jąc cztery kły ostre jak igły. Ko­ści­ste łap­ska za­dra­pały moje nad­garstki, pró­bu­jąc wy­rwać mi szty­let za­to­piony w ciem­no­czer­wo­nej piersi. Z rany wy­do­by­wała się bą­bel­kami srebrna krew, ka­piąca na nas oboje.

Mło­dzieńcy łkali i bła­gali Boga o li­tość. De­mon wrzesz­czał i za­wo­dził w nie­zna­nym ję­zyku. We­pchnę­łam ostrze głę­biej, po czym za­grzmia­łam, prze­krzy­ku­jąc po­zo­sta­łych:

– „Bóg! Nie ma boga, jak tylko On – Ży­jący, Ist­nie­jący!”[1] – Trzy­ma­jąc mocno szty­let, za­czę­łam re­cy­to­wać Wer­set Tronu, frag­ment Ko­ranu, który, jak mnie przez całe ży­cie uczono, po­wi­nien mnie chro­nić.

De­mon sie­dzący mi na piersi za­wył i szarp­nął się w męce, uno­sząc gwał­tow­nie ko­ści­ste dło­nie, by za­kryć łu­sko­wate uszy.

– „Nie chwyta Go ni drzemka, ni sen! Do Niego na­leży to, co jest w nie­bio­sach, i to, co jest na ziemi!” Zej­dziesz ze mnie wresz­cie?! – Wy­mie­rzy­łam stwo­rze­niu kuk­sańca łok­ciem, a ono splu­nęło mi w twarz. – „A któż bę­dzie się wsta­wiał u Niego ina­czej jak za Jego ze­zwo­le­niem? On wie, co było przed nimi, i On wie, co bę­dzie po nich. Oni nie obej­mują ni­czego z Jego wie­dzy, oprócz tego, co On ze­chce!”

Skóra de­mona za­dy­miła, a on sam mu­siał zde­cy­do­wać, że ma już dość. Z ple­ców wy­ro­sła mu para nie­to­pe­rzych skrzy­deł, i oto stwór z gwał­tow­nym ło­po­tem uniósł się, wy­ry­wa­jąc że­la­zne ostrze ze swo­jego ciała, i prze­padł, zni­ka­jąc w mroku nocy.

Usia­dłam, ciężko dy­sząc. Mgła już się roz­wie­wała, a chłopcy na­dal obej­mo­wali się po prze­ciw­nej stro­nie ło­dzi. Trzy­ma­łam mocno nóż, roz­glą­da­jąc się czuj­nie w po­szu­ki­wa­niu dal­szych nie­bez­pie­czeństw. Ogar­nął mnie strach, wielki i dła­wiący; cze­ka­łam na zna­jomy śmiech, na spoj­rze­nie ogni­stych, czar­nych oczu i zbyt je­dwa­bi­sty głos.

Nic po­dob­nego jed­nak nie na­stą­piło. Wo­kół nas roz­cią­gała się roz­gwież­dżona la­guna i roz­le­gał się de­li­katny po­mruk przy­pływu.

Od­wró­ci­łam się ku mło­dzień­com.

– Mó­wi­li­ście, że szu­ka­cie skarbu.

Ten od ka­ganka za­ru­mie­nił się, na jego kre­do­wo­bia­łej skó­rze wy­stą­piły wy­raźne czer­wone plamy.

– Skarb to po­ję­cie dys­ku­syj... Nie, cze­kaj! – wy­krzyk­nął, kiedy zła­pa­łam ich mapę oraz bryłkę kar­ne­olu i unio­słam obie rze­czy nad wodą. – Nie rób tego!

Pod­rzu­ci­łam w dłoni lśniący czer­wony ka­mień.

– Nie zwódź mnie wię­cej, chłop­cze – ostrze­głam. – Skłam jesz­cze raz, a wy­rzucę was obu za burtę. Wspo­mnia­łeś o za­pła­cie, a po­tem wy­mie­ni­łeś ja­kieś imię. Co pró­bo­wa­li­ście przy­wo­łać?

– Nie pró­bo­wa­li­śmy... Bi­du­chę! – za­wo­łał, gdy za­mo­czy­łam mapę w mo­rzu. – Ku­zyn mi o niej opo­wie­dział. Ona... – Prze­łknął gwał­tow­nie ślinę. – Jest jedną z có­rek Iblisa.

Roz­dzia­wi­łam usta ze zdu­mie­nia.

– Pró­bo­wa­li­ście przy­wo­łać córkę pana pie­kła? Na mo­jej ło­dzi?

– Nie chcie­li­śmy zro­bić ni­komu krzywdy! – Znów za­świe­cił księ­życ, a ja do­strze­głam, że chło­pak trzę­sie się ze stra­chu. – Mówi się, że je­śli zło­żyć jej od­po­wied­nią ofiarę, wy­szep­cze dar­czyńcy do ucha ta­jem­nice mi­ło­ści.

Cha­lid za­chwiał się w ra­mio­nach przy­ja­ciela.

– Za­raz zwy­mio­tuję...

– Po­rzy­gaj się w mo­jej ło­dzi, a wró­cisz do brzegu wpław. Córka Iblisa... A niech was za­raza! – Ci­snę­łam mapę i kar­neol do la­guny. Znik­nęły pod wodą z gło­śnym plu­skiem, przy gło­sach pro­te­stu mo­ich pa­sa­że­rów.

– Hej! – krzyk­nął je­den z nich. – Drogo za to za­pła­ci­li­śmy!

– Po­win­ni­ście dzię­ko­wać Bogu, że nie za­pła­ci­li­ście ży­ciem! – oznaj­mi­łam i wci­snę­łam mu w ręce do­dat­kowe wio­sło. – A te­raz za­su­waj­cie. Może odro­bina fi­zycz­nej pracy wbije wam do głów tro­chę ro­zumu.

Nie­mal upu­ścił wio­sło i wy­ba­łu­szył oczy, kiedy zmie­nia­łam po­zy­cję na ło­dzi, gdyż moje po­ru­sze­nie od­sło­niło po­zo­stałą broń ukrytą pod moją pe­le­ryną. Wy­tar­łam że­la­zny nóż do czy­sta, umie­ści­łam go z po­wro­tem w po­chwie i do­piero po­tem chwy­ci­łam za swoje wio­sła.

Obaj mło­dzieńcy ga­pili się na mnie wstrzą­śnięci. Nie mia­łam im tego za złe. Wła­śnie od­pę­dzi­łam de­mona, po­rzu­ci­łam zgar­bioną po­stawę, którą przed­tem przy­bra­łam, by ukryć swój praw­dziwy wzrost, a te­raz wio­sło­wa­łam z ca­łych sił – i te­raz już zu­peł­nie nie przy­po­mi­na­łam ci­chej, zgar­bio­nej, sta­rej ry­baczki, która nie­chęt­nie zgo­dziła się prze­wieźć ich ło­dzią.

– Kim je­steś? – za­py­tał ochry­ple Cha­lid.

Ten drugi za­ga­pił się na mnie, lecz po chwili do­dał:

– Czym je­steś?

W la­gu­nie za­czy­nał się od­pływ, ale przy­się­gła­bym, że w po­wie­trzu wciąż wi­siała ciężka at­mos­fera. Przez chwilę woda roz­pry­sku­jąca się na ka­mie­ni­stej plaży wy­glą­dała jak żół­tawo-pur­pu­rowa mor­ska piana, któ­rej te­raz nie było już wi­dać, a cie­nie tań­czyły na kli­fie ni­czym macki.

– Kimś, kto zna cenę ma­gii aż za do­brze.

To po­wie­dziaw­szy, za­mil­kłam, a tamci nie py­tali już o nic wię­cej. Nie mu­sieli. Hi­sto­rie niosą się z ust do ust, i na­wet je­śli mło­dzieńcy wsty­dzili się przy­znać do tego, co knuli, opo­wieść o nie­po­zor­nej ry­baczce wal­czą­cej z de­mo­nem jak wo­jow­niczka Boga, która od­rzu­ciła po­ła­taną pe­le­rynę, od­sła­nia­jąc cały ar­se­nał wi­szący u pasa i po­sturę Ama­zonki – to co in­nego.

Prze­sada, ale prawda rzadko się li­czy, kiedy w grę wcho­dzi do­bra opo­wieść, taka, która sze­rzy się po ta­wer­nach i stocz­niach, która prze­nika z ha­re­mów do kuchni na ję­zy­kach słu­żą­cych.

I w końcu do­ciera do ucha pew­nej zu­peł­nie zroz­pa­czo­nej babki w Ade­nie.

Roz­dział 2

Jak mo­że­cie się do­my­ślać, wi­dok mło­dzieńca, który w na­dziei na we­zwa­nie córki Iblisa zo­stał ogar­nięty przez zło­wrogą mor­ską pianę, wrył mi się w pa­mięć. Nie zja­wi­łam się jed­nak po­now­nie w la­gu­nie, by spraw­dzić, czy nie po­zo­sta­wi­li­śmy tam przy­pad­kiem zbu­dzo­nego złego du­cha. Za­miast tego wró­ci­łam do ru­tyny co­dzien­no­ści z ro­dziną i po­ło­wami, co ozna­czało, że w dniu, kiedy po­chło­nęło mnie znów zwy­kłe, nie­szczę­sne ży­cie, zo­sta­łam z po­wro­tem wcią­gnięta w bi­twę ze sta­rym wro­giem, to­wa­rzy­szą­cym mi na eme­ry­tu­rze: da­chem mo­jego domu.

Gdy­bym ob­sta­wała przy za­pła­cie, na którą się umó­wi­li­śmy z mło­dzień­cami wiele ty­go­dni temu, mo­gła­bym na­być kilka zdro­wych de­sek od cie­śli z Sa­lali, mia­sta le­żą­cego o pół dnia drogi stąd. Tym­cza­sem od­tran­spor­to­wa­łam chło­pa­ków na brzeg za darmo, po­ru­szona ich prze­ra­że­niem, w na­dziei, że za moją do­brą wolę od­wdzię­czą się mil­cze­niem. Prze­klę­łam tę de­cy­zję, pró­bu­jąc za­sło­nić matą z si­to­wia naj­now­szy prze­ciek w da­chu, a po­tem usia­dłam, by oce­nić swoje dzieło.

Nie był to szcze­gól­nie bu­du­jący wi­dok. Przez nie­mal de­kadę moja ro­dzina uwa­żała ten na wpół zruj­no­wany, ka­mienny bu­dy­nek w nad­mor­skich gó­rach za swój dom. To miej­sce mu­siało kie­dyś na­le­żeć do pa­ra­no­icz­nego wa­tażki, który urzą­dził tu­taj swój fort: z do­sko­na­łym wi­do­kiem za­równo na ocean, jak i po­bli­skie wio­ski, mu­rami dość gru­bymi, by za­trzy­mać strzały i słu­żą­cym do ucieczki pry­mi­tyw­nym tu­ne­lem wy­rą­ba­nym w pod­ło­dze ma­ga­zynu (ze śla­dami pa­znokci i krwa­wymi za­cie­kami na ścia­nach). Pod­czas cha­rifu dżun­gla wy­bu­jała tak gę­sto, że bu­dy­nek znik­nął za za­słoną zie­leni, a z ota­cza­ją­cych go za­ro­śli ba­na­now­ców do­cie­rały dziwne po­sy­ki­wa­nia. W po­bli­skim gaju ko­ko­so­wym za­wsze było chłodno, zbyt chłodno, a fale roz­bi­jały się na wą­skiej plaży z szu­mem przy­po­mi­na­ją­cym la­ment za­gu­bio­nych dusz.

Do­dajmy do tego ro­gaty, ka­mienny po­sąg ja­kie­goś bó­stwa, który mój brat od­krył pod­czas sprzą­ta­nia po­dwó­rza, i bę­dzie­cie mieli ra­cję, je­śli za­ło­ży­cie, że miej­scowa lud­ność omi­jała to miej­sce sze­ro­kim łu­kiem. Dla­tego przez te wszyst­kie lata wy­da­wało się ono ide­alną kry­jówką, a o to głów­nie mi cho­dziło. Na­to­miast je­śli mia­ła­bym wska­zać coś od­le­głego od ide­ału, to z pew­no­ścią była to ko­niecz­ność nie­koń­czą­cych się na­praw. Mu­sia­łam je wy­ko­ny­wać sama, po­nie­waż za żadne skarby nie mo­głam skło­nić ro­bot­ni­ków z po­bli­skich wio­sek, żeby od­wie­dzili na­wie­dzone do­mo­stwo. Naj­gor­sze były dziury w da­chu. Nie wy­star­czyło, że spę­dzi­łam więk­szość ży­cia na nie­ustan­nym do­szczel­nia­niu statku, o nie, mu­sia­łam jesz­cze do tego mieć dom, który uwiel­biał, kiedy do jego wnę­trza prze­ni­kały kro­ple desz­czu i mor­skie po­wie­trze, co sta­wało się szcze­gól­nie upier­dliwe w po­rze desz­czo­wej.

– Czy po­trze­bu­jesz wię­cej si­to­wia, mamo? – za­świer­go­tała moja córka Mar­dżana z miej­sca, gdzie przę­dła wełnę.

– Nie, moja pe­re­łeczko. – Otar­łam z czoła pot. Oczy mnie pie­kły. – Ale czy mo­gła­byś mi przy­nieść tro­chę wody?

– Oczy­wi­ście! – Mar­dżana upu­ściła wrze­ciono i po­mknęła po wodę, a ja wró­ci­łam do swo­jej ro­bótki, pró­bu­jąc nie wpaść w roz­pacz z po­wodu stanu da­chu. Że­glar­skie wę­zły w po­łą­cze­niu z trzciną wy­glą­dały mniej jak dach, a bar­dziej jak ple­ciona łó­deczka po­żarta i zwy­mio­to­wana przez re­kina.

Mar­dżana, moje oczko w gło­wie, wró­ciła nie tylko z dzban­kiem wody, ale także z mi­ską po­kro­jo­nego mango.

– Bóg za­płać, sło­neczko. – Wy­pro­sto­wa­łam się ostroż­nie, ści­ska­jąc skro­nie, by przed oczami prze­stały la­tać mi czarne plamki. Na­prawy domu i uprawa roli utrzy­my­wały mnie w for­mie, ale moje ciało nie lu­biło, kiedy szybko zmie­nia­łam po­zy­cję, zwłasz­cza po­po­łu­dniami tak peł­nymi wil­goci, że czło­wiek mógłby wy­ży­mać po­wie­trze. Opa­dłam na mo­kry ha­mak roz­cią­gnięty w ką­cie i na­pi­łam się bez­po­śred­nio z dzbanka.

Mar­dżana usia­dła po­mię­dzy mo­imi sto­pami.

– Jak my­ślisz, kiedy wrócą bab­cia i wu­jek Mu­stafa?

– Do za­chodu słońca, je­śli Bóg po­zwoli.

– Są­dzisz, że cio­cia Hala zjawi się ra­zem z nimi?

– Je­śli bę­dzie się czuła wy­star­cza­jąco do­brze... – Mo­jego młod­szego brata Mu­stafy i jego żony Hali nie było stać na nie­ru­cho­mość dość dużą, by po­mie­ścić jego warsz­tat i ro­dzinę, to­też czę­sto kur­so­wali po­mię­dzy do­mem jej ro­dzi­ców w Sa­lali i na­szym, na wzgó­rzach. Droga ta jed­nak była dość mę­cząca i Hala w szó­stym mie­siącu ciąży, z dru­gim dziec­kiem na ręku, po­ja­wiała się tu co­raz rza­dziej.

Mar­dżana za­częła prze­bie­rać pal­cami u stóp.

– Gdy­by­śmy prze­pro­wa­dzili się do Sa­lali, wi­dy­wa­li­by­śmy się z nią przez cały czas. A ja mo­gła­bym iść do szkoły przy me­cze­cie.

Na­dzieja ma­lu­jąca się na jej twa­rzyczce spra­wiała, że serce mi pę­kało. Co­raz czę­ściej py­tała o szkołę. Cho­ciaż pró­bo­wa­łam ogra­ni­czać wy­prawy Mar­dżany do Sa­lali, moja matka i tak po­ta­jem­nie za­bie­rała ją na targ, gdzie wy­mie­niały plo­teczki z in­nymi star­szymi pa­niami.

– Amino, to okrutne, tak ją izo­lo­wać – obu­rzała się na mnie. – Mar­dżana roz­kwita w to­wa­rzy­stwie. Nie mo­żesz po­zwo­lić, by jej ży­ciem rzą­dziły twoje lęki.

Gdyby tylko moja matka wie­działa, jak bar­dzo się ba­łam!

– To nie­bez­pieczne, Dżano – mó­wi­łam spo­koj­nie. – Może za kilka lat.

Córka pa­trzyła te­raz na mnie, a w jej ciem­nych oczach cza­iło się sto py­tań. Kiedy była młod­sza, za­da­wała je z nie­zmor­do­waną, dzie­cięcą cie­ka­wo­ścią. „Dla­czego nie wy­je­dziemy ze wzgórz? Czy ści­gają nas źli lu­dzie? Zro­bią ci krzywdę?” Wie­dzia­łam, że nie wy­star­czały jej moje nie­chętne, wy­mi­ja­jące od­po­wie­dzi, ale kiedy w ogóle prze­stała py­tać, czu­łam jesz­cze więk­sze wy­rzuty su­mie­nia. Wy­da­wała się za młoda, by tak po­słusz­nie pod­da­wać się lo­sowi.

– Może w coś za­gramy? – za­pro­po­no­wa­łam, by ją roz­we­se­lić. Mar­dżana uwiel­biała gry, opra­co­wy­wała wła­sne, skom­pli­ko­wane wer­sje i spo­rzą­dzała plan­sze i pionki ze wszyst­kiego, co jej wpa­dło w dło­nie. – Idź po plan­szę do man­kali.

– Do­brze! – Roz­pro­mie­niła się, w jed­nej chwili za­po­mniała o szkole i ru­szyła na po­szu­ki­wa­nia, aż jej war­ko­czyki pod­ska­ki­wały.

Ścią­gnę­łam z głowy chu­stę i umy­łam twarz. Po­wiała bryza nio­sąca moc­niej­szy za­pach mo­rza i ży­znej, mo­krej ziemi. Cha­rif ob­ja­wiał się w peł­nej kra­sie, pa­sma lek­kiej mgły przy­kry­wały szma­rag­dowe szczyty wzgórz. W ra­zie gdy­by­ście ni­gdy nie wi­dzieli cha­rifu w tej czę­ści świata: to praw­dziwy cud. Góry i do­liny prze­cho­dzą bły­ska­wiczną trans­for­ma­cję, ska­li­ste zbo­cza po­ra­stają buj­nymi la­sami, a w su­chych jak wiór wą­wo­zach ry­czą wo­do­spady. Szyb­kość tej zmiany i żywa, wszech­obecna zie­leń, jej wspa­niały od­cień nie­przy­po­mi­na­jący ni­czego in­nego, wy­dają się nie­mal cza­ro­dziej­skim do­wo­dem na chwałę Boga.

Tym­cza­sem dla mnie cha­rif ozna­czał coś wię­cej, po­dob­nie jak upływ po­zo­sta­łych pór roku. Je­śli mo­rze było ser­cem na­szego świata, wia­try sta­no­wiły jego krwio­obieg. A kiedy za­czy­nał dąć cha­rif, wia­try te zmie­niały się zgod­nie z nim, zwia­stu­jąc po­czą­tek pół­nocno-wschod­niego mon­sunu. Pod­czas gdy ja tru­dzi­łam się nad ła­tami w da­chu, że­gla­rze od Kilwy do Zajli koń­czyli ła­do­wać statki, by wy­ru­szyć do Ara­bii i In­dii z ko­ścią sło­niową i zło­tem, z drew­nem na­mo­rzy­nów oraz wszel­kimi świe­ci­deł­kami, i cie­szyli się ostat­nimi chwi­lami spę­dza­nymi z żo­nami i dziećmi. Księ­gowi i nad­gor­liwi in­spek­to­rzy han­dlowi z Adenu za­głę­biali się w zwoje po­dat­kowe, drę­cząc no­wo­przy­by­łych py­ta­niami, czy mają coś do za­de­kla­ro­wa­nia, pod­czas gdy pi­rac­kie floty cza­jące się na So­ko­trze pod­no­siły ża­gle, go­tu­jąc się do ataku na nie­bacz­nych i słabo chro­nio­nych. Po dru­giej stro­nie oce­anu ma­ry­na­rze w miej­scach ta­kich jak Kam­baj i Ka­li­kat cze­kali, aż będą mo­gli od­pły­nąć na za­chód, ma­lu­jąc ka­dłuby swo­ich stat­ków świe­żymi war­stwami smoły oraz oleju z re­kina i spraw­dza­jąc stan ża­gli.

Że­gla­rze i urzęd­nicy, prze­myt­nicy i han­dlowcy – ten po­wta­rza­jący się ka­len­darz rzą­dził ży­ciem wszyst­kich nas i na­szych przod­ków od nie­pa­mięt­nych cza­sów. Mówi się, że w ru­inach po­gań­skich świą­tyń i za­po­mnia­nych kró­lestw można zna­leźć to­wary z ca­łego mo­rza: plomby z in­dyj­skimi pie­czę­ciami w Bah­raj­nie i chiń­skie szkło w Mom­ba­sie. W na­szych opo­wie­ściach po­ja­wiały się zaś wzmianki o mia­stach wy­bu­do­wa­nych i po­rzu­co­nych przed przyj­ściem Pro­roka, po­kój niech bę­dzie z nim, a szanty, które śpie­wamy, by uroz­ma­icić ru­tynę pracy na statku, wspo­mi­nają nie­zli­czone szlaki han­dlowe, które utra­ci­li­śmy przez wieki. Moi przod­ko­wie do­stro­ili swoje ży­cie do mo­rza tak sku­tecz­nie, że nie je­stem w sta­nie za­po­mnieć jego rytmu.

Przy­naj­mniej tak so­bie po­wta­rza­łam, kiedy by­łam w dołku. Kiedy ob­ser­wo­wa­łam po­ja­wia­jące się i zni­ka­jące wia­try, za któ­rymi nie mo­głam po­dą­żyć, moją du­szę wy­peł­niał żal tak pa­lący i bo­le­sny, że mu­sia­łam się po­ło­żyć. Cza­sem wę­dro­wa­łam też po wzgó­rzach i pra­co­wa­łam na roli, aż dło­nie mi krwa­wiły, a pot ście­kał po rę­kach i no­gach. Aż by­łam zbyt zmę­czona, by po­grą­żać się we wspo­mnie­niach i nu­rzać w roz­pa­czy, że ni­gdy już nie uj­rzę, jak ląd nik­nie w wod­ni­stym błę­ki­cie.

W tym mo­men­cie po­now­nie po­ja­wiła się Mar­dżana, i mimo że żal nie znik­nął, znacz­nie osłabł. Cho­ciaż córka trzy­mała uko­chaną plan­szę do man­kali, nie pa­trzyła na mnie. Za­trzy­mała się na scho­dach i spo­glą­dała po­nad kra­wę­dzią da­chu.

– Mamo... – Zmarsz­czyła brwi. – Ja­cyś lu­dzie nad­cho­dzą.

– Lu­dzie?

– Obcy.

To słowo spra­wiło, że sko­czy­łam na równe nogi, a w na­stęp­nej chwili by­łam u jej boku. Tu­taj ni­gdy nie zja­wiali się obcy. Na­sze miej­sce było zbyt od­da­lone od tras łą­czą­cych Sa­lalę z nad­brzeż­nymi wio­skami, by przy­cią­gać za­gu­bio­nych wę­drow­ców... lecz Mar­dżana się nie my­liła. Wą­ską, krętą ścieżką, prze­ci­na­jącą zie­lony busz, prze­su­wała się mała lek­tyka, nie­siona przez czte­rech męż­czyzn. Uzbro­jo­nych męż­czyzn, z sza­blami u pasa. Taka ostroż­ność była oczy­wi­ście zro­zu­miała, w oko­licy nie bra­ko­wało ban­dy­tów, a cza­sami zda­rzały się na­wet lam­party. To jed­nak byli wielcy męż­czyźni o po­sta­wie woj­sko­wych, więc po­sta­no­wi­łam mieć się na bacz­no­ści. Nie do­strze­głam zwie­rząt jucz­nych ani in­nych lu­dzi to­wa­rzy­szą­cych lek­tyce, co su­ge­ro­wało, że ukryta w niej osoba wy­brała się w krótką po­dróż.

Krótka po­dróż... do mo­jego do­mo­stwa? Ale po co?

Spoj­rza­łam w kie­runku da­chu. Po jego dru­giej stro­nie w wo­dosz­czel­nej skrzynce znaj­do­wał się mój łuk, po­da­ru­nek od wiel­bi­ciela z Su­haru, któ­rego pre­zenty były atrak­cyj­niej­sze niż on sam, a oprócz łuku także koł­czan, w któ­rym za­wsze tkwiły nowe strzały. Nie była to moja ulu­biona broń, ale ra­dzi­łam so­bie z nim szybko, dość szybko, by zdjąć dwóch z męż­czyzn, za­nim po­zo­stali się ukryją. Może na­wet trzech.

– Mamo?

Głos Mar­dżany przy­wró­cił mnie do rze­czy­wi­sto­ści. W tym świe­cie nie strze­lało się naj­pierw do lu­dzi, by po­tem za­da­wać py­ta­nia.

Ostroż­nie usu­nę­łam ją z wi­doku.

– Nie po­ka­zuj się i roz­staw plan­szę do man­kali. Zo­ba­czę, czego chcą.

Zro­biła zmar­twioną minę.

– A może po­win­nam...

– Zo­stań na tym da­chu i nie schodź, do­póki cię nie za­wo­łam, ro­zu­miesz?

Kiw­nęła głową. Wciąż wy­da­wała się nieco wy­stra­szona, co znów ka­zało mi roz­wa­żyć kwe­stię łuku. Zo­sta­wi­łam jed­nak broń na swoim miej­scu, a za­miast niej chwy­ci­łam mło­tek, któ­rego przed chwilą uży­wa­łam do na­prawy da­chu. W domu za­pa­dła ci­sza, kiedy prze­kra­da­łam się ku drzwiom wej­ścio­wym. Ka­mienne mury były tak grube, że nie­mal nie dało się usły­szeć ni­czego, co się poza nimi działo. Mimo że w dłoni dzier­ży­łam mło­tek, przez chwilę za­sta­na­wia­łam się nad uży­ciem po­bło­go­sła­wio­nego że­la­znego ostrza przy pa­sie, a po­tem po­now­nie za­kry­łam włosy.

„Od­szedł” – po­wtó­rzy­łam so­bie. „Nie ma go. Po­grze­ba­łaś go tymi rę­kami”. Pró­bu­jąc igno­ro­wać strach kieł­ku­jący mi w trze­wiach, przy­ci­snę­łam ucho do za­mknię­tych drew­nia­nych drzwi.

Ci po dru­giej stro­nie wy­brali ten sam mo­ment, by za­pu­kać, tak gło­śno, że pod­sko­czy­łam. Nie było to jed­nak wa­le­nie pię­ścią żoł­nie­rza, który przy­go­to­wy­wałby się do wy­wa­że­nia wrót. Grupka po­dróż­ni­ków po pro­stu stu­kała do drzwi, zu­peł­nie nor­mal­nie. To ja za­cho­wy­wa­łam się pa­ra­no­icz­nie.

Trzy­ma­jąc mło­tek za ple­cami, otwo­rzy­łam im.

– Tak?

Po dru­giej stro­nie stało dwóch męż­czyzn, je­den z unie­sioną dło­nią, tak jakby chciał za­pu­kać jesz­cze raz. Jego wzrok uniósł się po­woli ku mo­jej twa­rzy, a kiedy mnie zo­ba­czył, otwo­rzył usta w gry­ma­sie zdu­mie­nia. Nie mia­łam po­ję­cia, czy za­sko­czył go mój ob­ce­sowy ton, czy wzrost, mia­łam jed­nak na­dzieję, że jedno lub dru­gie prze­kona go do opusz­cze­nia mo­jej po­sia­dło­ści.

– P-po­kój niech bę­dzie z tobą – wy­ją­kał. – Czy to dom Fa­timy Per­fu­miarki?

Tak, to był wła­ściwy dom. „Per­fu­miarka” była jed­nym z wielu przy­dom­ków, ja­kie przy­brała moja matka. Kiedy na­sza ro­dzina po­now­nie się tu osie­dliła, matka i brat byli ano­ni­mo­wymi oso­bami i za­dbali o to, żeby tak zo­stało. Ja nie mo­głam uczy­nić po­dob­nie, cho­ciaż to i tak nie miało zna­cze­nia. Nie­wiele osób chciało roz­ma­wiać z Umm Mar­dżaną, ol­brzy­mią, eks­cen­tryczną wdową, która rzadko opusz­czała dom, a kiedy już to ro­biła, wa­łę­sała się po wzgó­rzach ni­czym uwię­ziony lew.

– Pani nie ma w domu – od­par­łam nie­życz­li­wie. Cała by­łam spo­cona i w reszt­kach si­to­wia. Może nie­pro­szo­nych go­ści od­stra­szy po­wierz­chow­ność opry­skli­wej, nie­sko­rej do po­mocy słu­żą­cej. – Co mam jej prze­ka­zać?

Za­nim męż­czy­zna od­po­wie­dział, za­słona kry­jąca wnę­trze lek­tyki od­su­nęła się, ujaw­nia­jąc sa­motną pa­sa­żerkę: ko­bietę spo­witą w fio­le­towy je­dwabny dżil­bab z na­szy­tymi sub­tel­nymi pa­cior­kami z opali, war­tymi na pierw­szy rzut oka tyle, co nowy dach. Na nad­garst­kach i dło­niach no­siła dość złota, by ku­pić ko­lejny dach i całą zie­mię, na któ­rej się osie­dli­łam. Cho­ciaż po­zo­sta­wała czę­ściowo ukryta w cie­niu bal­da­chimu, wy­da­wała się po­su­nięta w la­tach. Jej twarz kryła się pod we­lo­nem, ale włosy mię­dzy skro­niami i wy­sa­dzaną per­łami opa­ską na głowę były siwe, a wo­kół oczu miała zmarszczki – ku­rze łapki.

Zmie­rzyła mnie wzro­kiem, na końcu przy­glą­da­jąc się mo­jej twa­rzy z miną wy­ra­ża­jącą sa­tys­fak­cję, tak jakby wy­bie­rała mięso u rzeź­nika i spo­strze­gła wy­jąt­kowo do­rodną ba­ra­ninę. Samo jej spoj­rze­nie było nie­zwy­kle iry­tu­jące, a po chwili na­stą­piło coś jesz­cze gor­szego: ko­bieta za­częła wy­sia­dać z lek­tyki.

– Wia­do­mość nie wy­star­czy – oznaj­miła, a tra­ga­rze ru­szyli jej po­móc.

Prze­su­nę­łam się, by za­gro­dzić przej­ście.

– Po­winna pani zo­stać w lek­tyce. To wil­gotne po­wie­trze...

– Och, jest od­świe­ża­jące. – Za­darła głowę, pa­trząc w górę na moją twarz. – Aleś ty wy­soka!

– Ja... o-ow­szem – wy­ją­ka­łam. Za­bra­kło mi słów, a to nie zda­rzało się zbyt czę­sto. Star­sza ko­bieta wy­ko­rzy­stała moją nie­pew­ność, by prze­mknąć obok i przez drzwi, tak jakby była suł­tanką, wcho­dzącą do wła­snego sa­lonu. Gdyby cze­goś ta­kiego spró­bo­wał któ­ryś z jej lu­dzi, wal­nę­ła­bym jego głową o mur i przy­ło­żyła mu do gar­dła nóż za po­dobną śmia­łość, ale wo­bec kru­chej sta­ruszki by­łam bez­bronna. – Saj­jida – spró­bo­wa­łam znowu. – Moja pani, pro­szę. Mu­siała zajść ja­kaś po­mył...

– Mo­żesz zwra­cać się do mnie „Sa­lima” – rzu­ciła przez ra­mię. – I by­ła­bym wielce zo­bo­wią­zana, gdy­byś przy­nio­sła mi tro­chę wody. Nie bę­dziesz miała nic prze­ciwko, je­śli moi tra­ga­rze od­poczną na dzie­dzińcu?

Mia­łam coś prze­ciwko, na­wet cał­kiem sporo. Mimo to nie po­tra­fi­łam wy­my­ślić, jak ich stąd wy­rzu­cić bez wzbu­dza­nia po­dej­rzeń. Gość w dom, Bóg w dom, mó­wiło jedno z na­szych naj­star­szych praw. W chwili, kiedy zo­ba­czy­łam star­szą ko­bietę w cia­snej lek­tyce, po­win­nam czym prę­dzej za­pro­sić ją do domu i za­pro­po­no­wać, żeby tu od­sap­nęła. Jej lu­dzie rów­nież byli zmę­czeni: pot lał się z nich stru­mie­niami. Nie­winna osoba – taka jak słu­żąca, za którą chcia­łam ucho­dzić – bez na­my­słu za­pro­si­łaby ich wszyst­kich do środka.

Ist­niało także pewne praw­do­po­do­bień­stwo, że pod­czas od­po­czynku stracą czuj­ność i będą bar­dziej po­datni na ewen­tu­alny atak. Przy­kle­iłam do twa­rzy ser­deczny uśmiech.

– Oczy­wi­ście, że nie. Pro­szę, roz­gość­cie się.

Chwilę trwało, za­nim to zro­bili. Po­ka­za­łam męż­czy­znom stud­nię i zo­sta­wi­łam ich w cie­niu prze­ro­śnię­tych drzew na dzie­dzińcu, a po­tem ode­skor­to­wa­łam Sa­limę do na­szej nędz­nej na­miastki po­koju go­ścin­nego. Po­nie­waż przez dłuż­szy czas uni­ka­li­śmy przyj­mo­wa­nia go­ści, po­miesz­cze­nie to nie wy­glą­dało szcze­gól­nie re­pre­zen­ta­cyj­nie. Z prze­cie­ka­ją­cego su­fitu do me­ta­lo­wej puszki ka­pały gło­śno kro­ple desz­czu, a przy­ćmione świa­tło wpa­dało przez je­dyne, za­ku­rzone okno. Po­spiesz­nie usu­nę­łam to­rebki z ry­żem i so­cze­wicą, uło­ży­łam stos po­du­szek, na któ­rym ko­bieta mo­gła usiąść, a po­tem opu­ści­łam po­kój, by przy­nieść jej wodę i prze­ką­ski.

Kiedy wró­ci­łam, Sa­lima zdjęła już we­lon i roz­pięła dżil­bab. Zda­wało się, że była w wieku mo­jej matki, a na jej si­wych wło­sach nie było ani śladu henny. Cho­ciaż jej de­li­katna twarz była te­raz po­marsz­czona wie­kiem i po­bruż­dżona od wy­siłku, w mło­do­ści mu­siała być nie lada pięk­no­ścią. Miała na so­bie szatę w od­cie­niu głę­bo­kiego błę­kitu ze wzo­rem w mie­dziane ptaki, a do tego żółte sza­ra­wary o kra­wę­dziach no­ga­wek tak bo­gato zdo­bio­nych, że kraw­co­wej mu­siało to za­jąć pew­nie z rok. Z szyi Sa­limy zwi­sał prze­pięk­nie wy­ko­nany złoty łań­cuch, a w uszach miała kol­czyki z ru­bi­nami. Krój jej stroju, bi­żu­te­ria i za­cho­wa­nie – wszystko to wska­zy­wało, że dys­po­nuje bo­gac­twem i wła­dzą więk­szymi, niż­bym się spo­dzie­wała.

Co ozna­czało, że nie wia­domo, po co jej była moja matka. Oczy­wi­ście przez cały czas, kiedy tu miesz­ka­ły­śmy, matka – jak za­wsze – utrzy­my­wała kon­takty to­wa­rzy­skie z grupą przy­ja­ció­łek. Po­tra­fiła się przy­sto­so­wać do każ­dych wa­run­ków, na­wet gdy mu­siała się po­spiesz­nie prze­pro­wa­dzać i wy­ry­wać do­tych­cza­sowe ży­cie z ko­rze­niami. Umiała ce­ro­wać ubra­nia, ma­lo­wać dło­nie i przy­go­to­wy­wać per­fumy tak umie­jęt­nie, że od­kąd pa­mię­tam, ni­gdy nie by­łam głodna. Nie ob­ra­cała się jed­nak w krę­gach, do któ­rych nie­wąt­pli­wie na­le­żała Sa­lima. Ta, gdyby rze­czy­wi­ście chciała sko­rzy­stać z usług per­fu­miarki, przy­sła­łaby słu­żącą. Po­sta­wi­łam tacę z owo­cami i wodą, i opu­ści­łam wzrok, opie­ra­jąc się po­ku­sie, by przyj­rzeć się mo­jej go­ścini jesz­cze bli­żej.

Sa­lima unio­sła ku­bek, mam­ro­cząc bło­go­sła­wień­stwa, a kiedy uga­siła pra­gnie­nie, za­py­tała:

– Kiedy spo­dzie­wasz się po­wrotu swo­jej pani?

– Nie wiem, saj­jida. Może wró­cić bar­dzo późno.

– Czy w domu jest ktoś jesz­cze?

Prze­szedł mnie na­gły dreszcz.

– Nie. Tak jak mó­wi­łam, z chę­cią prze­każę wia­do­mość.

Sa­lima wzru­szyła ra­mio­nami.

– Może póź­niej. Póki co, od­po­wiada mi twoje to­wa­rzy­stwo.

Je­żeli chcia­łam za­cho­wać po­zory, nie mo­głam te­raz opu­ścić po­miesz­cze­nia.

– To dla mnie za­szczyt – od­par­łam z fał­szywą skrom­no­ścią, prze­kli­na­jąc w my­ślach całą tę sy­tu­ację, i usia­dłam na pod­ło­dze. Mimo że Sa­lima spo­czy­wała na sto­sie po­du­szek, na­dal była ode mnie niż­sza. Wsu­nę­łam mło­tek za pas. Me­ta­lowy obuch do­ty­kał mo­ich ple­ców, do­da­jąc mi otu­chy.

Ko­bieta wy­cią­gnęła z rę­kawa nie­wielki wa­chlarz i za­ma­chała nim przed twa­rzą.

– Co za duszna po­goda. Obie­cano mi, że ta część wy­brzeża bę­dzie pod­czas cha­rifu wy­glą­dać jak zwier­cia­dło Raju, ale ta wilgoć!

– A skąd pani po­cho­dzi? – za­py­ta­łam.

– Z Adenu.

Aden. Naj­waż­niej­szy i naj­bar­dziej pra­wo­rządny port w ca­łym re­gio­nie.

– Sły­sza­łam, że go­rący dzień w Ade­nie po­trafi za­wsty­dzić naj­więk­sze tu­tej­sze upały. Czy pani ro­dzina mieszka tam od dawna?

– Pra­wie trzy­dzie­ści lat. Po­cho­dzimy z Iraku, ale do Adenu przy­cią­gnęły nas więk­sze moż­li­wo­ści – od­parła i wes­tchnęła. – Oba­wiam się, że przy ak­tu­al­nej po­li­tyce władz splen­dor mo­jej oj­czy­zny nie­długo po­zo­sta­nie obecny już tylko w opo­wie­ściach bag­dadz­kich ga­wę­dzia­rzy.

Cmok­nę­łam ze współ­czu­ciem. Cho­ciaż nie mia­łam za­miaru zwie­rzać się z tego Sa­li­mie, po­dej­rze­wa­łam, że hi­sto­ria suk­ce­sów mo­jej ro­dziny na mo­rzu roz­po­częła się w po­dob­nych oko­licz­no­ściach. Mój oj­ciec zwykł roz­pły­wać się w za­chwy­tach nad chwałą sta­rego Bag­dadu i jego ab­ba­sydz­kich wład­ców, kiedy że­gla­rze tacy jak my po­dró­żo­wali z Ba­sry aż do Chin, by przy­wieźć stam­tąd je­dwa­bie, księgi i przy­prawy no­wego świata, nie­zna­nych lą­dów, do któ­rych na­sza re­li­gia do­piero za­częła wów­czas prze­ni­kać.

To jed­nak działo się lata temu. Bag­dad nie był już od dawna ser­cem na­szego świata: le­gen­darne mia­sto, przy­cią­ga­jące kup­ców i po­dróż­nych ze wszyst­kich od­le­głych oko­lic mu­zuł­mań­skiej wspól­noty, utra­ciło swój wy­soki sta­tus. A może ni­gdy go nie miało? Kraj, w któ­rym się uro­dzi­łam, za­wsze spo­glą­dał przede wszyst­kim na mo­rze, które było tak roz­ległe! Tak roz­le­głe, że arab­scy i per­scy że­gla­rze nie zwy­kli za­pusz­czać się da­lej niż do In­dii. Nie mu­sie­li­śmy. Tam już byli miej­scowi kupcy, z któ­rych wielu wy­zna­wało is­lam, a poza tym znali tam­tej­sze wody i lądy le­piej niż my.

Sa­lima wy­cią­gnęła dłoń po ku­bek, ale nie tra­fiła. Się­gnę­łam, by jej po­móc, tym­cza­sem ona zła­pała mnie za nad­gar­stek.

– Pro­szę uwa­żać – po­wie­dzia­łam, po czym wska­za­łam ta­lerz z owo­cami. – Może się pani po­czę­stuje?

– Oba­wiam się, że ta po­dróż kosz­to­wała mnie wię­cej, niż są­dzi­łam – od­parła, wciąż trzy­ma­jąc moją rękę. – Och, to mu­siała być pa­skudna rana!

Po­dą­ży­łam za jej wzro­kiem. Rę­kaw pod­je­chał mi do góry, od­sła­nia­jąc cęt­ko­waną bli­znę roz­cią­ga­jącą się na pra­wym przed­ra­mie­niu.

– Wy­pa­dek w kuchni – ze­łga­łam gładko.

Wró­ci­ły­śmy na swoje miej­sca, lecz Sa­lima wciąż mi się przy­glą­dała. Nie mo­głam jej mieć tego za złe, w końcu wy­glą­da­łam, jak wy­glą­da­łam. Po­dob­nie jak u wielu in­nych że­gla­rzy, w mo­ich ży­łach pły­nęła krew nie­mal wszyst­kich, któ­rzy pły­wali po Oce­anie In­dyj­skim. Oj­ciec mo­jego ojca był Ara­bem, sie­rotą, który za­mie­nił fach po­ła­wia­cza pe­reł na pi­rac­two, kiedy za­gar­nął swój pierw­szy sta­tek, a matka mo­jego ojca – po­etką i śpie­waczką z Gu­dźa­ratu, która skra­dła mu naj­pierw serce, a po­tem kiesę. Ro­dzina mo­jej matki, cho­ciaż nie tak skan­da­li­zu­jąca, szczy­ciła się rów­nie świa­to­wymi ko­rze­niami. Oj­czy­sta wy­spa matki, Pemba, udzie­lała schro­nie­nia za­gu­bio­nym po­dróż­ni­kom, mię­dzy in­nymi pew­nej licz­bie ma­ry­na­rzy z Chin, wśród któ­rych zna­lazł się rów­nież dzia­dek mo­jej matki. Któ­re­goś dnia zde­cy­do­wał, że przy­ję­cie is­lamu i za­ło­że­nie ro­dziny w go­ścin­nym kraju od­po­wiada mu bar­dziej niż ry­zy­kowna po­dróż do domu.

Dzięki temu moje rysy sta­no­wiły mie­szankę ich twa­rzy, a do tego mó­wi­łam wy­star­cza­jącą liczbą ję­zy­ków, by móc teo­re­tycz­nie wto­pić się w oto­cze­nie w na­prawdę wielu kra­inach. Tyle że to było nie­moż­liwe: w żad­nych z kra­jów, które od­wie­dzi­łam, a było ich wię­cej, niż po­tra­fię spa­mię­tać, nie po­zna­łam in­nej ko­biety do­rów­nu­ją­cej mi wzro­stem i le­d­wie garstkę rów­nie sil­nych męż­czyzn. Może i prze­szłam już na eme­ry­turę, ale ro­bi­łam, co się dało, by za­cho­wać świetną formę. Za­mie­ni­łam szer­mierkę i wio­sło­wa­nie na uprawę roli, pracę w sa­dach i po­ranne ćwi­cze­nia pły­wac­kie w nie­spo­koj­nym oce­anie.

Sa­lima wsu­nęła do ust pla­ster ko­ko­so­wego miąż­szu.

– Twój oj­ciec mu­siał być praw­dzi­wym ol­brzy­mem. Po­dej­rze­wam, że po­tra­fi­ła­byś sa­mo­dziel­nie unieść moją lek­tykę.

Cóż za kom­ple­ment! A więc moja war­tość spro­wa­dzała się dla niej do moż­li­wo­ści no­sze­nia jej bo­ga­tego tyłka!

– Je­stem wyż­sza od ojca – od­par­łam z ka­mienną twa­rzą. – Ale gdyby oka­zało się to ko­nieczne, z ol­brzy­mią przy­jem­no­ścią wy­nio­sła­bym pa­nią z tego domu.

Jej usta drgnęły w gry­ma­sie przy­po­mi­na­ją­cym triumf, tak jakby ucie­szyło ją, że wresz­cie zmu­siła mnie do nie­grzecz­nej od­po­wie­dzi. To było nie­po­ko­jące, tym bar­dziej że po raz pierw­szy za­uwa­ży­łam w niej coś zna­jo­mego: jej wiel­kie brą­zowe oczy za­lśniły roz­ba­wie­niem, a wą­skie usta uło­żyły się w roz­po­zna­walny gry­mas. Dla­czego wy­da­wało mi się, że kie­dyś już wi­dzia­łam jej twarz?

Roz­parła się na po­dusz­kach.

– To bar­dzo... in­te­re­su­jący dom, ale w tak od­osob­nio­nym miej­scu? Czy twoja pani nie bywa sa­motna?

Dach wy­brał ten mo­ment, by znów za­cząć prze­cie­kać. Kro­ple gło­śno ude­rzały o bla­chę.

– Są­dzę, że po­doba jej się ta sa­mot­ność – od­po­wie­dzia­łam naj­swo­bod­niej, jak umia­łam.

Roz­le­gło się nie­śmiałe pu­ka­nie do drzwi, po czym Mar­dżana zaj­rzała przez szparę.

– Mamo?

Na mi­łość bo­ską, dla­czego wy­brała wła­śnie tę chwilę na nie­po­słu­szeń­stwo?

– Dżano, mó­wi­łam ci, że­byś zo­stała na gó­rze – przy­po­mnia­łam na­tych­miast, od­pę­dza­jąc ją ge­stem.

– Wiem, ale przy­nio­słam je­dze­nie. – Wsu­nęła się przez drzwi z tacą, na któ­rej stał dzba­nek soku i pię­trzyły się świeżo usma­żone pla­cuszki z ba­na­nów. – My­śla­łam, że mamy go­ści.

I oto moje kłam­stwo za­częło się wa­lić w gruzy.

„Mamy go­ści”. Z tego zda­nia wy­raź­nie wy­ni­kało, kto jest wła­ści­cielką tego domu, a do­brze ubrana dziew­czynka, która na­zwała mnie mamą, do­dat­kowo mo­gła da­wać do my­śle­nia.

No i oczy­wi­ście Sa­lima zwró­ciła baczne spoj­rze­nie na Mar­dżanę, wciąż sto­jącą w przej­ściu.

– Czy to twoja córka? – za­py­tała.

– Tak. – Nie mo­głam temu za­prze­czyć, by­ły­śmy do sie­bie zbyt po­dobne. Pró­bo­wa­łam ra­to­wać sy­tu­ację, wbi­ja­jąc zna­cząco wzrok w Mar­dżanę. – Dzię­kuję ci za sok, ko­cha­nie. To jest saj­jida Sa­lima, która szuka tu pani Fa­timy, ale po­wie­dzia­łam jej, że cała ro­dzina wy­je­chała i nie wróci w naj­bliż­szej przy­szło­ści. Pani Sa­lima od­po­czywa wła­śnie, za­nim ru­szy w dal­szą drogę.

– No cóż, jesz­cze wró­cimy do kwe­stii, czy i kiedy ru­szę da­lej... – Sa­lima przy­wo­łała moją córkę ge­stem. – Po­dejdź, złotko, zo­stań z nami.

Mar­dżana po­pa­trzyła na mnie ze zmie­sza­niem. W wieku dzie­się­ciu lat nie wie­działa jesz­cze do­kład­nie, co skło­niło na­szą ro­dzinę do za­miesz­ka­nia w ta­kiej od­le­gło­ści od in­nych lu­dzi. Orien­to­wała się jed­nak, że pły­wa­łam do wielu miejsc, że ro­bi­łam rze­czy, przez które te­raz mu­sia­łam uni­kać pew­nych osób. Zda­wała so­bie sprawę, że w ra­zie nie­bez­pie­czeń­stwa po­winna się scho­wać w jed­nej z wy­zna­czo­nych kry­jó­wek.

Nie po­wie­dzia­łam jej nic wię­cej. Trudno ot tak zruj­no­wać nie­win­ność wła­snego dziecka, mó­wiąc mu, że matka, którą uwiel­bia, nie jest „naj­lep­szą mamą na świe­cie”, tylko ko­bietą z krwi i ko­ści, któ­rej zda­rzyło się po­stą­pić strasz­nie i nie­wy­ba­czal­nie.

Za­schło mi w ustach.

– Usiądź, Dżano – za­rzą­dzi­łam, kle­piąc miej­sce obok sie­bie. Sa­lima za­ży­czyła so­bie, żeby dziew­czynka tu zo­stała, a żadna słu­żąca nie sprze­ci­wi­łaby się ko­muś z wyż­szych sfer.

Mar­dżana odło­żyła tacę drżą­cymi rę­kami, a po­tem się do mnie przy­tu­liła. Jej cie­płe ciało przy­lgnęło do mo­jej nogi. Sa­lima przy­glą­dała jej się za­fa­scy­no­wana, co spra­wiało, że mia­łam ochotę przy­wa­lić star­szej pani czymś twar­dym.

– Och, co za ślicz­no­ści! – za­chwy­ciła się na­sza go­ścini, do­ty­ka­jąc pa­ska Mar­dżany. – Sama go zro­bi­łaś? Taki ko­lo­rowy!

Moja córka ski­nęła głową i się za­ru­mie­niła, wo­dząc pal­cami po ja­sno­nie­bie­skich i zie­lo­nych ta­siem­kach, które wy­brała w miej­sce tra­dy­cyj­nych czer­wo­nych i czar­nych.

– Lu­bię tkać.

– Je­steś na­prawdę bar­dzo uta­len­to­wana, jak na tak młodą osobę. To musi być dzie­dziczne – orze­kła Sa­lima i zwró­ciła się do mnie: – Skąd po­cho­dzi twój mąż?

„Z miej­sca, do któ­rego naj­chęt­niej bym cię ode­słała”. Nie po­do­bał mi się dziwny uśmie­szek star­szej ko­biety i mu­sia­łam się z ca­łych sił po­wstrzy­my­wać, by nie ode­pchnąć jej dłoni od ta­lii córki.

– Z mo­jej wio­ski.

– Na­prawdę? – Po raz ko­lejny przyj­rzała się Mar­dża­nie. – Twoja córka ma ra­czej ja­sną kar­na­cję. Za­ło­ży­ła­bym, że twój mąż to cu­dzo­zie­miec, po­znany pod­czas jed­nej z licz­nych wę­dró­wek.

Serce sta­nęło mi na mo­ment.

– Nie wę­dro­wa­łam w ży­ciu zbyt wiele.

– Czyżby? – Sa­lima unio­sła brwi z nie­do­wie­rza­niem. – To się wy­daje nie­praw­do­po­dobne, na­chudo.

No cóż. Kurwa.

– Na­chudo? – za­py­ta­łam i ro­ze­śmia­łam się wy­so­kim, fał­szy­wym gło­sem, mo­dląc się, by to było z jej strony prze­ję­zy­cze­nie. Starsi lu­dzie po­peł­niają ta­kie po­myłki przez cały czas, prawda? – Oba­wiam się, że saj­jida mu­siała po­my­lić ad­res. Ani moja pani, ani jej syn nie czują się szcze­gól­nie skłonni do mor­skich po­dróży.

– A córka two­jej pani? Ma na imię Amina, prawda? Sły­sza­łam, że jest ol­brzy­miego wzro­stu. O ciem­nej ce­rze, zę­bach opi­ło­wa­nych w ostre, po­kryte zło­tem kły i ze sporą bli­zną na pra­wym przed­ra­mie­niu od opa­rze­nia wy­bu­chem sub­stan­cji za­pa­la­ją­cych. – Sa­lima prze­chy­liła głowę. – Opo­wie­ści oce­niają twój wzrost pra­wi­dłowo, ale z zę­bami prze­sa­dzają. Szkoda. Po­do­ba­łoby mi się coś ta­kiego.

A więc to nie był star­czy lap­sus.

Przy in­nej oka­zji cha­rak­te­ry­styka Sa­limy mo­głaby mnie zi­ry­to­wać, ale w tej chwili gówno mnie ob­cho­dziło, jak mnie opi­sała banda męż­czyzn, któ­rym z wra­że­nia za­parło dech. Mar­dżana przy­su­nęła się i ner­wowo na mnie spoj­rzała. W jej twa­rzy do­strze­głam cień dziecka, któ­rym kie­dyś była, i w tej sa­mej chwili po­czu­łam na­gły przy­pływ pier­wot­nej, gwał­tow­nej siły, która po­zwo­li­łaby mi swo­bod­nie za­ci­snąć dło­nie na gar­dle saj­jidy Sa­limy.

Uśmiech­nę­łam się dość sze­roko, by po­ka­zać złoty sie­kacz, od któ­rego za­częły się wszyst­kie te idio­tyczne plotki.

– Są­dzę, że ta wi­zyta trwa już zbyt długo. To oczy­wi­ste, że nasz kli­mat wpływa na twój umysł i każe ci opo­wia­dać bar­dzo nie­bez­pieczne rze­czy.

– Wręcz prze­ciw­nie, czuję się świet­nie, chwała Bogu – od­pa­liła Sa­lima z nutą wy­zwa­nia w gło­sie. – Na pewno nie chcia­ła­byś od­pra­wić tak sza­cow­nej go­ścini. Po­dobna nie­grzecz­ność spra­wi­łaby, że wzięto by cię na ję­zyki. I co by so­bie po­my­ślała twoja córka?

Mru­gnęła do Mar­dżany i w tym mo­men­cie coś we mnie pę­kło. Lu­dziom wy­daje się, że matki są mięk­kie, grzeczne i słod­kie, tym­cza­sem od chwili, kiedy po­ło­żono mi córkę na piersi, de­kla­ra­cja: „Zro­bi­ła­bym dla niej wszystko” na­brała głębi, któ­rej ni­gdy przed­tem nie ro­zu­mia­łam. A więc ta ko­bieta zde­cy­do­wała się wejść do mo­jego domu i gro­zić mo­jej ro­dzi­nie w obec­no­ści mo­jego dziecka?

W ta­kim ra­zie naj­wi­docz­niej nie sły­szała wła­ści­wych opo­wie­ści o Ami­nie al-Si­rafi.

– Dżano. – Do­tknę­łam ręki dziew­czynki. – Idź na górę i roz­staw plan­szę do man­kali. To już długo nie po­trwa.

Jej prze­ra­żone spoj­rze­nie wę­dro­wało po­mię­dzy Sa­limą a mną.

– Mamo, je­steś pew...

– Pro­szę. Już.

Mar­dżana szybko wstała, wy­mam­ro­tała po­że­gnalne bło­go­sła­wień­stwo w kie­runku star­szej ko­biety i wy­mknęła się przez drzwi.

Le­d­wie znik­nęła z po­koju, a Sa­lima od­wró­ciła się z po­wro­tem ku mnie.

– Ro­zu­miem, że mo­żemy już skoń­czyć z tą blagą, ka­pi­tanko al-Si­rafi?

Za­ci­snę­łam dło­nie, by po­wstrzy­mać się od roz­bi­cia dzbanka z so­kiem na jej gło­wie.

– Pró­bo­wa­łam grzecz­nie po­pra­wić twoje błędne mnie­ma­nie. Te­raz wy­rażę się ja­śniej: wy­noś się.

– Mam do­wód! – Wy­jęła spod szaty plik wy­strzę­pio­nych pa­pie­rów. – Są­dzisz, że wy­ssa­łam te wszyst­kie szcze­góły z palca? Mój syn słu­żył na twoim statku i na­pi­sał mi o to­bie wszystko. – Rzu­ciła we mnie li­stami. – Rzuć na to okiem.

Jej syn? A któżby to mógł być, na li­tość bo­ską? Swego czasu że­glo­wa­łam z wie­loma męż­czy­znami, ale za­le­d­wie garstkę do­pu­ści­łam do in­for­ma­cji o mo­jej ro­dzi­nie. Być może te li­sty miały sta­no­wić dla mnie test? Nie tknę­łam ich na­wet. Na­pię­cie mię­dzy nami na­ra­stało, kon­tra­punk­to­wane tylko ka­pa­niem desz­czu z prze­cieku i ćwier­ka­niem pta­ków zza ścian bu­dynku. Roz­wa­ża­łam moż­li­wo­ści dzia­ła­nia. Nie mia­łam wąt­pli­wo­ści, że szybko i ci­cho po­ra­dzę so­bie z jedną star­szą pa­nią. Z jej ludźmi mo­gło być nieco trud­niej, ale prze­cież drze­mali na dzie­dzińcu, zmę­czeni i nie­świa­domi. Nie po­do­bała mi się ta per­spek­tywa. Mi­nęły lata, od kiedy ode­bra­łam ko­muś ży­cie.

Przy­szli jed­nak do mo­jego domu. Gro­zili mo­jej ro­dzi­nie.

„Mar­dżana się do­wie”. Moja córka nie była głu­pia. Usły­sza­łaby przed­śmiertne okrzyki, a po­tem pa­trzyła z da­chu, jak usu­wam ciała. Czy by­łam go­towa, by stać się za­bój­czy­nią w oczach mo­jego dziecka? Go­towa, by po­wi­tać matkę po jej po­wro­cie do domu z rę­kami brud­nymi od ziemi z gro­bów nie­zna­jo­mych?

Sa­lima przy­wo­łała mnie do rze­czy­wi­sto­ści:

– Są­dząc po mor­der­czym bla­sku w oczach, za­kła­dam, że zna­la­złam wła­ściwą osobę. Mo­żesz so­bie dać spo­kój z tego ro­dzaju po­my­słami. Po­zo­sta­wi­łam w domu za­równo ko­pie li­stów, jak i spi­sane po­dej­rze­nia. Je­śli nie wrócę do Adenu do końca mie­siąca, moi se­kre­ta­rze ro­ze­ślą wia­do­mo­ści do wszyst­kich two­ich nie­przy­ja­ciół.

Prych­nę­łam tylko.

– Mo­ich nie­przy­ja­ciół? A kimże to je­stem, ry­walką sa­mego ka­lifa, że mia­ła­bym oba­wiać się wro­gów go­to­wych do za­pusz­cze­nia się mię­dzy wzgó­rza w po­szu­ki­wa­niu rze­ko­mej pi­ratki tylko ze względu na treść wy­mię­tych li­stów star­szej pani?

– W po­szu­ki­wa­niu rze­ko­mej pi­ratki pew­nie nie, ale gdyby cho­dziło o Aminę al-Si­rafi? Oczy­wi­ście, że tak. Nie lek­ce­waż swo­jej pa­skud­nej re­pu­ta­cji, na­chudo. Naj­wy­raź­niej do­ko­na­łaś cze­goś szcze­gól­nego: na­ro­bi­łaś so­bie wro­gów nie tylko wśród wszyst­kich pi­rac­kich so­ju­szy, ale także wśród kup­ców i suł­ta­nów od So­fali do Ma­la­baru. Wy­obraź so­bie, że taki na przy­kład emir Or­muzu wciąż jest go­tów wy­pła­cić na­grodę za twoją głowę, bo ukra­dłaś mu ko­nie...

– Ni­czego nie ukra­dłam. Od­zy­ska­łam to­war dla klienta.

– A wy­pa­dek w urzę­dzie ceł w Ba­srze?

– Po­żary zda­rzają się przez cały czas. Nie mia­łam z tym nic wspól­nego.

– I za­pewne to rów­nież nie ty za­tru­łaś po­trawy na uczcie pod­czas roz­mów han­dlo­wych w Mom­ba­sie, by okraść jej uczest­ni­ków, kiedy utknęli w la­try­nach?

– Ni­gdy w ży­ciu nie by­łam w Mom­ba­sie. Ład­nie tam cho­ciaż?

– Świet­nie! – W oczach Sa­limy bły­snęła iry­ta­cja. – To może ży­czysz so­bie ja­kiś nie­dawny przy­kład? Plotki gło­szą, że ostat­nio dwóch chło­pa­ków z Adenu pod­czas wi­zyty w tej oko­licy zo­stało po­rwa­nych w środku nocy przez po­tworną han­dlarkę ryb, która wy­wlo­kła ich na śro­dek na­wie­dzo­nej la­guny, za­gro­ziła wy­wo­ła­niem mor­skiego dżinna i od­mó­wiła po­wrotu na brzeg, do­póki jej nie za­pła­cili. Ko­bieta, która miała złoto na zę­bach i wal­czyła jak męż­czy­zna.

Ach, więc to tak wy­glą­dały wy­da­rze­nia w la­gu­nie?

– Na­prawdę masz ob­se­sję na punk­cie zwy­kłej pro­ce­dury den­ty­stycz­nej.

Ta od­po­wiedź naj­wy­raź­niej prze­lała czarę go­ry­czy.

– Wiem, kim je­steś! – Sa­lima po­trzą­snęła z wście­kło­ścią li­stami. – Skoro już cię wy­śle­dzi­łam przez twoją ro­dzinę, po­tra­fię zro­bić to po raz ko­lejny, po­dob­nie jak inni, kiedy do­wie­dzą się tego, co ja wiem!

Roz­pro­sto­wa­łam z trza­skiem palce.

– Po­win­naś prze­stać mó­wić w ten spo­sób o mo­jej ro­dzi­nie. Kiedy tak się wy­po­wia­dasz, to brzmi jak groźba, a groźby spra­wiają, że za­czy­nam się za­cho­wy­wać bar­dzo nie­roz­sąd­nie, saj­jido.

Zmie­rzyła mnie wzro­kiem god­nym roz­draż­nio­nego ja­strzę­bia.

– Nie mia­łam za­miaru cię za­stra­szać. Chcę cię tylko wy­nająć.

– Wy­na­jąć mnie? – Przyj­rza­łam się bacz­niej lśnią­cym je­dwa­biom Sa­limy i jej bi­żu­te­rii god­nej suł­tań­skich skar­bów. – A w ja­kim celu, na li­tość bo­ską?

Zło­żyła dło­nie na po­dołku.

– Moja wnuczka zo­stała po­rwana. Chcę, że­byś ją od­biła i przy­wio­zła do domu.

Po czym za­marła z wy­cze­ku­jącą miną, tak jakby ce­lem mo­jego ży­cia było zaj­mo­wa­nie się po­rwa­nymi wnucz­kami. Może od razu wy­ja­śnię – to nie­prawda. Po­rwa­nia ni­gdy nie były moją spe­cjal­no­ścią. Ani upro­wa­dza­nie, ani uwal­nia­nie ofiar. Pró­bo­wa­łam kie­dyś tego ro­dzaju ka­riery, ale ża­den okup nie jest wart wy­słu­chi­wa­nia ża­ło­snych skarg zwią­za­nych bo­ga­czy.

Mimo to cała hi­sto­ria mnie za­in­try­go­wała, aż się za to znie­na­wi­dzi­łam.

– Po­rwana? – po­wtó­rzy­łam.

– Tak, po­rwana. Ju­tro miną dwa mie­siące. – W ka­mien­nych do­tąd oczach Sa­limy po­ja­wiło się pierw­sze pęk­nię­cie. Chwy­ciła brzeg swo­jej chu­sty, mnąc de­li­katną tka­ninę w pal­cach. – Wy­kra­dziono ją z na­szego domu w środku nocy.

– Nie masz straży?

– Oczy­wi­ście, że mam, po­zna­łaś mo­ich straż­ni­ków. Po­ry­wa­cze unik­nęli jed­nak wy­kry­cia.

Cho­lera, może za­bi­cie męż­czyzn na dzie­dzińcu by­łoby ła­twiej­sze, niż są­dzi­łam.

– Ile ma lat?

Jej twarz nieco zła­god­niała.

– Szes­na­ście.

Szes­na­ście. A więc ow­szem, dziecko, wciąż w pełni wieku dziew­czę­cego. Rąb­nęło mnie to pro­sto w serce i przez chwilę wy­obra­zi­łam so­bie wła­sną córkę po­rwaną w mroku przez ob­cych lu­dzi: krzy­czącą moje imię, prze­ra­żoną do obłędu. Wy­pchnę­łam tę myśl da­leko, do tego strasz­nego kąta w umy­śle każ­dego ro­dzica, gdzie tkwią wszyst­kie nie­praw­do­po­dobne moż­li­wo­ści, które znisz­czy­łyby go, gdyby się zre­ali­zo­wały. Ta wnuczka to nie moje zmar­twie­nie, ale z uwagi na de­ter­mi­na­cję, z jaką Sa­lima mnie szu­kała, naj­le­piej było po­zwo­lić jej się wy­ga­dać.

– Czy na­de­szły ja­kieś wia­do­mo­ści? – za­py­ta­łam. – Żą­da­nia okupu?

– Nie. – Twarz star­szej ko­biety za­pło­nęła nie­na­wi­ścią. – Ale wiem, kto ją po­rwał.

– Któż taki?

– Falco Pa­la­me­ne­stra .– Nie­mal wy­pluła z sie­bie to na­zwi­sko... je­śli to w ogóle było na­zwi­sko, po­nie­waż za­brzmiało mi jak cu­dzo­ziem­ski beł­kot, a prze­cież znam cał­kiem sporo ję­zy­ków.

– Ba­la­ma­na­tra? – po­wtó­rzy­łam.

– Pa-la-me-ne-stra. To Frank, niech bę­dzie prze­klęty. Były na­jem­nik.

– Frank? – Wie­dzia­łam co nieco na te­mat wo­jen sza­le­ją­cych na pół­nocy, ale ni­gdy nie sły­sza­łam, żeby ja­ki­kol­wiek Frank za­błą­dził aż do na­szych krain. – Tu­taj? – do­da­łam z osłu­pie­niem. – To chyba kom­plet­nie po­gu­bił drogę do Pa­le­styny?

– Nie. Do­tarł do Pa­le­styny, ale te­raz, po tym, jak wal­czył naj­wy­raź­niej dla obu stron, a co wię­cej, jest z tego dość dumny, po­żąda skar­bów dla sie­bie. Po­dró­żuje wzdłuż wy­brzeża, szu­ka­jąc rzad­kich przed­mio­tów, które mógłby ukraść.

Zmarsz­czy­łam czoło, nieco zmie­szana.

– Skąd to wszystko wiesz?

– Po­nie­waż mnie od­szu­kał. Moja ro­dzina... – Sa­lima za­mil­kła, naj­wy­raź­niej sta­ra­jąc się ostroż­nie do­brać na­stępne słowa. – Mamy to szczę­ście, że w na­szym po­sia­da­niu znaj­duje się wielka liczba ar­te­fak­tów i wy­jąt­ko­wych tek­stów z daw­nych cza­sów. W nor­mal­nej sy­tu­acji nie znie­śli­by­śmy roz­sta­nia z nimi, ale cza­sem, kiedy trafi się od­po­wiedni ku­piec...

– A więc wtar­gnę­łaś do mo­jego domu i na­zwa­łaś pi­ratką, a by­łaś skłonna sprze­dać do­bra ro­dzinne ja­kie­muś fran­kij­skiemu na­jem­ni­kowi? – Nie­grzecz­nie ski­nę­łam głową w kie­runku jej klej­no­tów. – Nie wy­da­jesz się po­trze­bo­wać więk­szych pie­nię­dzy.

Ko­bieta za­ci­snęła z obu­rze­niem usta w wą­ską li­nię, a po­tem wy­ja­śniła:

– Nie mia­łam po­ję­cia, kim był. Ka­zał miej­sco­wemu po­śred­ni­kowi umó­wić się na roz­mowę pod przy­bra­nym na­zwi­skiem, a kiedy zda­łam so­bie sprawę, że jest nie tylko Fran­kiem, ale także sza­leń­cem, po­le­ci­łam go wy­rzu­cić. A po­win­nam ka­zać aresz­to­wać – do­dała z go­ry­czą.

– Dla­czego tego nie zro­bi­łaś? Czy ktoś z władz nie chciałby po­znać fran­kij­skiego na­jem­nika wę­szą­cego w Ade­nie? – Wpraw­dzie od kiedy prze­szłam na eme­ry­turę, nie śle­dzi­łam bie­żą­cej po­li­tyki (poza tym za­wsze za­kła­da­łam, że wszy­scy po­li­tycy są sko­rum­po­wa­nymi, kłam­li­wymi psami), ale coś mi świ­tało, że władcy Adenu nie­na­wi­dzili Fran­ków. A może byli so­jusz­ni­kami tych, któ­rzy nie­na­wi­dzili Fran­ków? A może jed­nak mo­gliby za­wrzeć z Fran­kami przy­mie­rze tak ko­rzystne, że by­liby w sta­nie za­po­mnieć o mu­zuł­mań­skiej krwi, prze­la­nej pod­czas na­jaz­dów przy­by­szów z za­chodu? Jak już wspo­mnia­łam, nie ce­nię so­bie szcze­gól­nie po­li­ty­ków. My, pi­raci, je­ste­śmy przy­naj­mniej uczciwi, je­śli cho­dzi o na­sze cele.

Sa­lima po­cią­gnęła no­sem.

– Zdaję so­bie sprawę, że w twoim świe­cie za­pewne nie ceni się szcze­gól­nie przy­zwo­ito­ści, ale z pew­no­ścią zro­zu­miesz, że nie chcia­łam zwra­cać na sie­bie uwagi władz, do­no­sząc im uprzej­mie, iż za­ba­wia­łam po­ten­cjal­nego fran­kij­skiego szpiega, za­in­te­re­so­wa­nego okul­ty­stycz­nymi przed­mio­tami, zgro­ma­dzo­nymi przez mo­ich przod­ków?

To o przod­kach za­brzmiało fa­scy­nu­jąco, ale ta kwe­stia mo­gła po­cze­kać.

– Ro­zu­miem, że chce do­stać te przed­mioty jako okup za twoją wnuczkę?

– Nie. Jak już wspo­mi­na­łam, nie po­ja­wiły się żą­da­nia okupu. W grun­cie rze­czy nikt się do nas nie od­zy­wał w tej spra­wie.

– W ta­kim ra­zie skąd pew­ność, że to on ją po­rwał? Mo­gła prze­cież po pro­stu uciec.

– Ni­gdy by nie ucie­kła – po­wie­działa twardo Sa­lima. – Dunja to do­bra dziew­czyna. Była szczę­śliwa w domu.

– Szczę­śliwe szes­na­sto­latki to rzad­sza sprawa niż spra­wie­dliwi władcy. – Wes­tchnę­łam. – Saj­jido, a więc mi­nęły dwa mie­siące bez żad­nych wie­ści? I nikt nie wi­dział, do­kąd dziew­czyna się udała? Nie jest mi lekko su­ge­ro­wać taką rzecz, ale je­żeli po­rwał ją z ze­msty...

– Nie umarła.

Za­cze­ka­łam chwilę, ale Sa­lima nie roz­wi­jała te­matu – i już samo to wiele mó­wiło o ca­łej sy­tu­acji. W świe­cie ta­kim jak nasz, w któ­rym cho­roby bez ostrze­że­nia za­bie­rają po­zor­nie zdro­wych, a ksią­żęta re­ali­zują swoje ma­rze­nia o wła­dzy, pła­cąc za nie na­szą krwią, rzadko wy­po­wia­damy się o tych spra­wach z po­dobną pew­no­ścią. Wzy­wamy mi­ło­sier­dzia bo­skiego, ma­sku­jemy na­sze na­dzieje i lęki mo­dli­twami oraz wiarą, bo to czę­sto je­dyne, na czym mo­żemy po­le­gać.

Czy jed­nak nie mó­wi­ła­bym tak samo, gdyby cho­dziło o Mar­dżanę? Spa­li­ła­bym cały świat, byle oca­lić córkę, prze­cią­gnę­ła­bym pod ki­lem każ­dego, kto by ją skrzyw­dził, i ro­bi­ła­bym to wszystko do chwili, w któ­rej bez cie­nia wąt­pli­wo­ści mo­gła­bym stwier­dzić, że ode­szła spo­śród nas.

A po­tem wszyst­kich bym po­za­bi­jała.

– Z pew­no­ścią masz wiele moż­li­wo­ści – zgo­dzi­łam się uprzej­mie. – Czy py­ta­łaś już gu­ber­na­tora o...

Sa­lima na­tych­miast ze­sztyw­niała.

– Nie. Tylko nie gu­ber­na­tor. N-nie śmia­ła­bym. Mój mąż nie żyje, więc nie mam ni­kogo, komu mo­gła­bym dys­kretnie po­wie­rzyć nada­nie tej spra­wie od­po­wied­niego biegu. Je­żeli prawda wyj­dzie na jaw, może zruj­no­wać Dunji ży­cie.

– Mo­głaby ra­czej oca­lić jej ży­cie – wska­za­łam, ale to wy­da­wało się jesz­cze bar­dziej utwier­dzać Sa­limę w upo­rze. Boże, broń mnie przed bo­ga­czami i ich dur­nymi kon­cep­cjami ho­noru. – Pod­su­mujmy: prze­by­łaś całą drogę z Adenu, bo chcesz wy­na­jąć eme­ry­to­waną ban­dytkę, żeby prze­pro­wa­dziła śledz­two w spra­wie po­rwa­nia. Są­dzisz, że do­ko­nał go pe­wien męż­czy­zna, ale nie masz żad­nego do­wodu, a on sam nie za­żą­dał okupu. Saj­jido, współ­czuję ci, na­prawdę, ale nie zaj­muję się ra­to­wa­niem...

– Od­naj­du­jesz różne rze­czy – prze­rwała mi. – A co waż­niej­sze... po­tra­fisz z nimi uciec. Lu­dzie wciąż opo­wia­dają so­bie hi­sto­rie o prze­bie­głej Ami­nie al-Si­rafi. O po­słach z Chin, któ­rzy za­snęli na swo­jej wspa­nia­łej dżonce, a obu­dzili się w dry­fu­ją­cych sza­lu­pach, bez statku i jego ła­dunku. O skarbcu w Kam­baju, splą­dro­wa­nym mimo obec­no­ści co naj­mniej tu­zina straż­ni­ków... – Przez jej twarz prze­mknął cień roz­pa­czy, a ja znów od­nio­słam wra­że­nie, że ją skądś znam. – Pro­szę. Mogę ci do­brze za­pła­cić.

– Nie po­trze­buję two­ich pie­nię­dzy.

Ro­zej­rzała się zna­cząco po moim zruj­no­wa­nym sa­lo­nie o trzesz­czą­cych ścia­nach. Kilka ka­wał­ków si­to­wia, któ­rego uży­łam do na­prawy da­chu, wpa­dło przez su­fit i utwo­rzyło na pod­ło­dze nie­po­rządny sto­sik, przy­po­mi­na­jący pta­sie gniazdo. Od­głosy ka­pa­nia osła­bły, ale tylko dla­tego, że w puszce ze­brało się dość wody, by bęb­nie­nie prze­szło w plusk.

– Z ca­łym sza­cun­kiem, na­chudo... Nie wy­da­jesz się ko­rzy­stać na eme­ry­tu­rze z ze­bra­nych bo­gactw.

Spoj­rza­łam na nią gniew­nie.

– Nie po­trze­buję wię­cej wrogów. Po­da­łaś mi całą li­stę lu­dzi, któ­rzy ucie­szy­liby się na wi­dok mo­ich zwłok dyn­da­ją­cych nad za­toką Adenu, a ja mam jesz­cze do­dać do niej fran­kij­skiego na­jem­nika? – Pod­nio­słam tacę przy­nie­sioną przez Mar­dżanę i wsta­łam, da­jąc jej do zro­zu­mie­nia, że wi­zyta do­bie­gła końca. Igła bólu prze­szyła przy tym moje prawe ko­lano: widmo sta­rej rany, które przy­po­mi­nało mi ostat­nio o moim wieku, w ra­zie gdyby przy­szły mi do głowy głu­pie po­my­sły.

– Z pew­no­ścią mo­gła­byś cho­ciaż po­py­tać – na­le­gała Sa­lima ła­mią­cym się gło­sem. – Falco wspo­mi­nał o swoim statku. Po­trze­buje prze­cież ma­ry­na­rzy, prawda? Po­dob­nych to­bie. Mo­gła­byś przy­naj­mniej po­je­chać ze mną do Adenu i tam roz­py­tać to­wa­rzy­szy, czy może coś wie­dzą.

– Nie mogę się w to an­ga­żo­wać – upie­ra­łam się, cho­ciaż bo­leść w jej oczach roz­dzie­rała mi du­szę. – Na­prawdę mi przy­kro, ale gdy­bym wró­ciła do tego świata, wy­sta­wi­ła­bym na nie­bez­pie­czeń­stwo ży­cie i zdro­wie mo­jej ro­dziny.

Sa­lima zła­pała mnie za rę­kaw.

– A gdy­byś ni­gdy nie mu­siała się już mar­twić o tam­ten świat? Gdy­bym za­pła­ciła ci dość, byś mo­gła roz­po­cząć wraz z ro­dziną nowe życie, nie mar­twiąc się o pie­nią­dze?

Po­krę­ci­łam głową.

– Nie ma ta­kiej sumy...

– Mi­lion di­na­rów.

Taca za­grze­cho­tała o pod­łogę, a ja na­wet nie za­uwa­ży­łam, że ją upusz­czam. Nie­wy­obra­żalna kwota wy­mie­niona przez Sa­limę kom­plet­nie za­wró­ciła mi w gło­wie.

– Nie... nie mo­żesz dys­po­no­wać ta­kimi pie­niędzmi – wy­ją­ka­łam. – Mi­lion di­na­rów?

– Tak. Mi­lion di­na­rów. Kiedy spro­wa­dzisz Dunję bez­piecz­nie do domu – do­dała pew­niej­szym gło­sem ko­bieta. – Sprze­dam wszyst­kie ro­dzinne skarby, je­śli to bę­dzie ko­nieczne.

Na Naj­wyż­szego! Za­czerp­nę­łam głę­boko po­wie­trza, serce wa­liło mi w piersi. Mi­lion di­na­rów rze­czy­wi­ście mógł zmie­nić ży­cie. Moja ro­dzina nie mu­sia­łaby już się mar­twić o pie­nią­dze, co ja mó­wię, moje pra­pra­wnuki nie mu­sia­łyby się już mar­twić o pie­nią­dze! Mo­gli­by­śmy ku­pić po­sia­dłość gdzieś na od­lu­dziu, wy­na­jąć służbę i straż­ni­ków do pil­no­wa­nia, a Mar­dżana...

Mar­dżana też nie mu­sia­łaby się już ni­gdy mar­twić o pie­nią­dze. O prze­cie­ka­jący dach ani o na­stępny po­si­łek. O bez­pie­czeń­stwo. Nie mu­sia­łaby się kła­niać na każde ski­nie­nie ja­kiejś bo­ga­tej ko­biety, która uży­wała ma­jątku jak ma­czugi. Na­wet po mo­jej śmierci. Bez względu na to, jak długo bę­dzie żyła.

Bez względu na to, kim zo­sta­nie.

Sa­lima mu­siała wy­czy­tać z mo­jej twa­rzy, jak bar­dzo mnie to ku­siło. Na­ci­skała więc da­lej:

– Z pew­no­ścią zda­jesz so­bie sprawę, że mo­żesz zdo­być nie tylko na­grodę. Falco ra­bo­wał przez lata i musi mieć górę wła­snych skar­bów. Nie je­stem pi­ratką, na­chudo, nie in­te­re­sują mnie łupy z kra­dzieży, tylko bez­pieczny po­wrót Dunji do domu. Co­kol­wiek przy oka­zji zdo­bę­dziesz, zo­sta­nie przy to­bie.

Mi­lion di­na­rów i do tego jesz­cze cały sta­tek łu­pów. Żeby było okrut­niej, przez wą­skie okno wpadł po­dmuch bryzy, pach­ną­cej oce­anem. Boże, tak wiele czasu mi­nęło, od kiedy pły­nę­łam po mo­rzu. A te­raz mo­gła­bym sta­nąć znów na po­kła­dzie Ma­ra­wati, syp­nąć zło­tem przed wy­ba­łu­szo­nymi z po­dziwu oczami mo­jej za­łogi... i spra­wić, by ten Frank po­ża­ło­wał dnia, kiedy za­pu­ścił się na po­łu­dnie i po­rwał jedną z na­szych dziew­cząt... To było ku­szące. Bar­dzo, bardzo ku­szące!

Cała ja. Za­wsze mia­łam du­szę ha­zar­dzistki: nie po­tra­fi­łam się oprzeć wy­gra­nej przy­pró­szo­nej błysz­czą­cym py­łem ry­zyka. Ale przez tę du­szę gi­nęli lu­dzie, to­też ob­cią­żały ją te­raz ta­kie zbrod­nie, że je­śli mia­łam umknąć przed ogniem pie­kiel­nym, Bóg bę­dzie mu­siał się oka­zać za­iste naj­bar­dziej mi­ło­sierny.

– Nie mogę – po­wie­dzia­łam ochry­ple.

Sa­lima pa­trzyła na mnie przez dłuż­szą chwilę, a po­tem wy­raz jej twa­rzy się zmie­nił.

– Nie za­py­ta­łaś na­wet o jego imię.

Zmiana te­matu mnie za­sko­czyła.

– Co?

Za­sta­no­wiła się jesz­cze przez mo­ment, tak jak ktoś zmu­szony do za­gra­nia kartą, którą wo­lałby zo­sta­wić so­bie na póź­niej.

– Mój syn, ten, który słu­żył na twoim statku i który mi o to­bie na­pi­sał. Nie za­py­ta­łaś o jego imię.

Nie, chyba fak­tycz­nie nie. Na swoją obronę mu­sia­łam jed­nak stwier­dzić, że wą­tek „fran­kij­scy ban­dyci po­rwali moją wnuczkę, więc za­płacę roczne do­chody bo­ga­tego kró­le­stwa, byle ją od­zy­skać” tro­chę mnie roz­ko­ja­rzył.

– No to jak ma na imię?

Sa­lima nie od­ry­wała wzroku od mo­jej twa­rzy.

– Asif al-Hilli.

No masz!

Wcią­gnę­łam ostro po­wie­trze. Po­win­nam się była zo­rien­to­wać, że ta zmiana tak­tyki była pu­łapką, a na­wet ja nie by­łam tak uta­len­to­waną kłam­czy­nią, żeby opa­no­wać re­ak­cję. „Asif”. De­kadę póź­niej jego imię wciąż dzia­łało na mnie ni­czym wy­pro­wa­dzony znie­nacka cios. Boże, nic dziw­nego, że Sa­lima wy­da­wała mi się zna­joma.

– Ro­zu­miem, że go pa­mię­tasz – po­wie­działa chłodno.

– Ano tak. – Trudno mi było się opa­no­wać. – A więc Dunja... jest jego córką?

– Tak.

„Och, Asi­fie! Ty łaj­daku!”

– N-nie wie­dzia­łam. Ni­gdy nie wspo­mi­nał o córce.

Od­su­nęła się, naj­wy­raź­niej zra­niona.

– Za­pewne igno­ro­wał na­sze ist­nie­nie, bo dzięki temu było mu ła­twiej uciec na mo­rze.

Na ten za­rzut za­bły­sła we mnie iskra daw­nej lo­jal­no­ści.

– Dom ro­dzinny, o któ­rym opo­wia­dał Asif, nie wy­da­wał się szczę­śliwy, saj­jido. Twój mąż...

– Mój mąż nie żyje. – Sa­lima cała się te­raz trzę­sła, nie pró­bu­jąc na­wet ukry­wać smutku. – A Asif nie był dziec­kiem, kiedy opusz­czał dom, był żo­na­tym męż­czy­zną, nio­są­cym brze­mię od­po­wie­dzial­no­ści za ro­dzinę. Jego żona zmarła, kiedy Dunja była jesz­cze mała. Wy­cho­wa­łam ją.

Dunja. Ła­twiej by­łoby mi zi­gno­ro­wać tę sprawę, gdyby po­zo­stała nie­zna­joma. Wów­czas jej po­rwa­nie by­łoby nie­wąt­pliwą tra­ge­dią, ale cóż, tra­ge­die się zda­rzają. Te­raz była córką Asifa, osie­ro­coną córką bez ojca, który zgi­nął przeze mnie.

„Je­steś mu to winna. Mo­żesz przy­naj­mniej od­szu­kać kilka kon­tak­tów z daw­nych lat”. Szcze­rze mó­wiąc, wąt­pi­łam, żeby ja­kiś Frank mógł za­kraść się do Adenu, po­rwać szla­chet­nie uro­dzoną dziew­czynę i od­pły­nąć w nie­zna­nym kie­runku tak, by nikt go nie za­uwa­żył. Zwłasz­cza nikt spo­śród „po­dob­nych mnie”, jak za­uwa­żyła mało tak­tow­nie moja go­ścini.

– Je­stem stara – po­wie­dzia­łam, przy­po­mi­na­jąc o tym so­bie i Sa­li­mie. – Zbyt stara na ta­kie przy­gody.

Unio­sła wy­soko głowę.