The Atom of the Universe. The Life and Work of Georges Lemaître ebook

Chapter I

From Louvain to Namur

1. The reed and the Universe

On Sunday 23 June 1963, a number of the members of the association of ‘Amis de l’Université de Louvain’, as well as journalists and people from various circles in Wallonia and Brussels, met at the Namur Bourse du Commerce in order to participate in an event called “Louvain at work: scientific research from recent years”. This event, organized by Philippe le Hodey, president of the ‘Amis de l’Université de Louvain’, aimed to illustrate the scientific vitality of their alma mater. Among the eight workshops conducted on that day, one was the responsibility of Msgr. Georges Lemaître.[1] Without a doubt, Lemaître was the best ambassador to promote the vitality of research at the Faculty of Sciences at the University Louvain University (UCL). The audience attentively listened to the lecture delivered under the provocative title: “Univers et Atome” (The Universe and the Atom)[2] in which Lemaître summarized and commented upon his famous hypothesis about the ‘primeval atom’ in relation to the purely natural beginning of the Universe. Members of the audience, perhaps somewhat overwhelmed by the technical details of Lemaître’s exposition, were unaware that they were witnessing the culmination of Lemaître’s defense of a hypothesis which was first formulated thirty years ago, an idea that constitutes today the standard cosmological model, or in other words, the theory of the Big Bang. The public was also unaware of how far the scientific contributions of the Louvain professor had gone beyond the field of relativistic cosmology, a field that he had partially forsaken after 1933, except in popular writing. Thus, what captured the attention of the people who had the chance to attend Msgr. Lemaître’s workshop was the audaciousness and optimism of his representation of the physical world as well as his trust in Reason. At the end of the academic year in 1963, he testified to his hope of obtaining the confirmation of a ‘primeval radiation’ that would be “analogous to fossils which testified to the primitive forms of life”. His allusion to a “fossil” radiation was prescient, as in 1965, merely two years later, Penzias and Wilson would discover precisely that, although in a somewhat different form than he envisioned. The discourse of Msgr. Lemaître therefore appeared not only as a model of scientific audacity, but also of a philosophical and religious one. Several members of the audience were even astonished by the departure made by the prelate, who was also the President of the Pontifical Academy of Sciences, from the theology of creation to his representation of the Universe’s origin, going as far as to see his hypothesis of the primeval atom as the antithesis of the world’s creation.[3] This audacity is correlative of the confidence in the capacity of human intelligence. Far from being crushed by the immensity of the Universe evoked by Pascal in his Pensées, this intelligence can be found perfectly in the proportions of the physical dimensions of the cosmos. Man is indeed the Pascalian ‘thinking reed’, but – as asserted by George Lemaître at the end of his Namur’s conference – “the thinking reed (can) really dominate the Universe by recognizing it in its entirety”[4].

The questions that the ‘Amis de Louvain’ could have asked themselves at the conclusion of the Namur conference are still ours nowadays. Considering the priest-scientist that Msgr. Lemaître was, how can one explain the distance he preserved between his physical cosmology and the theology of creation? Was there in fact a fracture or at least a fissure between Msgr. Lemaître’s scientific ideals and his religious ones? From where did the ‘anti-Pascalian’ character of his implicit philosophy come from? Why did he never put into equations his hypothesis of the primeval atom? What was his preference in terms of mathematical research? Was cosmology the real focus of his theoretical concerns? In order to answer all of these questions, it is first and foremost necessary to understand the genesis and unity of the scientific thought of Lemaître, as well as fathoming its scope and magnitude. It is also necessary to understand the way in which faith and science coexisted at the heart of his public and private life. The present book aims to provide the reader with a few elements essential to answering the questions that one may ask about the life and work of Msgr. Lemaître. In doing so, we need to retrace the thread of George Lemaître’s physical-mathematical interests, to examine anew his sacerdotal life, and to map out the contours of Lemaître’s formulation of the science-theology landscape.

2. Sources

Assimilating and synthesizing all the available sources dealing with Lemaître’s multidimensional life and work is a formidable task. The author was blessed with the proverbial embarrassment of riches given the sheer volume of chronicles and archives of this remarkable man. The present biography is a supplement to several other biographies, and to which the present book owes a great debt. An exhaustive list of works prior to 1996, dedicated to the life and work of George Lemaître was compiled by Jean-François Stoffel.[5] We highly recommend it to the serious Lemaître scholar. If one includes a few articles that were intended for popularization in newspapers, one may classify those works into three great periods that shows the progressive increase in interest for the man himself as well as for the works of the Louvain cosmologist during the thirty years between his demise and Stoffel’s compilation.

The first period (1966-1972) that immediately followed the death of Lemaître is marked by eulogies and official ‘notices’ from academies.[6]

The second period (1972-1983) is characterized by the pioneering works of Odon Godart[7] and Michael Heller[8] who, starting from the first-hand documents, attempted to delineate the specific contributions of Lemaître to cosmology and, at the same time, to clarify his approach regarding the relationship between the sciences and faith.[9] This period began with the republication of the L’hypothèse de l’atome primitif (1946e)[10] as well as of certain bibliographical notes from the Pontifical Academy of Sciences on the occasion of the fifth anniversary of Lemaître’s death.[11] The impact of the works of Godart and Heller can be measured easily by consulting, for instance, the fundamental work of Helge Kragh, professor of the history of sciences at the University of Aarhus[12]: Cosmology and Controversy. The Historical Development of Two Theories of the Universe. One may assert that before 1983, more or less, the contribution of Lemaître was neglected in academic literature and in the general works of scientific popularization, especially in the Anglo-Saxon world. Obviously, there are some exceptions, for instance, the now-classic work of P.J.E. Peebles The Large-Scale Structure of the Universe.[13]

The third period (1983-1994) was initiated by the conference ‘The Big Bang and George Lemaître’ organized in 1983, in Louvain-la-Neuve, by André Berger and l’Institut d’astronomie et de géophysique Georges Lemaître de l’UCL, on the occasion of the fiftieth anniversary of the publication of the seminal article of the Louvain cosmologist on the expansion of Universe.[14] This conference would result in a major stimulus to the study of cosmology in Louvain. The conference would also lead, notably, to what could be considered the first critical biography of Lemaître by André Deprit[15], Lemaître’s student and successor. The book is based on unpublished documents and testimonies gathered by André Deprit and his wife, Andrée Bartholomé, who was Lemaître’s assistant. These documents have been placed at my disposal.[16] The hundredth anniversary of the birth of Msgr. Lemaître, 1994, was marked by two important conferences held in Louvain-la-Neuve. The first was organized by André Berger[17] and the second by Patricia Radelet and Jean-François Stoffel from the Centre interfacultaire d’étude en histoire des sciences de l’UCL[18] These conferences not only highlighted but helped lead the rediscovery of the central and essential role Lemaître played in the development of contemporary cosmology by the general scientific community.[19] Both conferences also attracted, beyond the scientific community, the interest of a large public for the life and the work of this famous professor of Louvain.[20] More recently, a general biography of Lemaître was published by John Farrell, The Day Without Yesterday – Lemaître, Einstein, and the Birth of Modern Cosmology[21] and a similarly important conference was organized by Rodney D. Holder and Simon Mitton, in Cambridge in 2011, Georges Lemaître: Life, Science and Legacy[22]. This conference underscored the fact that Lemaître was the first to compute in 1927 the value of what is called now the “Hubble constant” and to explain the law that would only be published by Hubble two years later in 1929.

The current work, which was prompted by the aforementioned conferences, owes much regarding its scientific dimension to the largely unpublished records which are held in the ‘Archives of Lemaître’ (referred from now as ‘AL’) located inside the UCL at Louvain-laNeuve. The AL contains the scientific library, correspondence, manuscripts, notes and notebooks of Georges Lemaître[23] as well as a part of the furniture of his office and calculating machines, which he used (including the first computer the Burrough E101, from the Laboratory of Numerical Research of UCL). How has the AL been constituted? In October 1966, the landlord, wishing to rent the apartment of Msgr. Lemaître[24] asked the family to take back what had belonged to Lemaître. Due to the loyalty of Odon Godart, and perhaps also a consequence of Lemaître’s will[25], the Lemaître family entrusted him with the scientific documents.[26] Godart transferred them first to his office at the “Institut de Physique” at Héverlé (Heverlee), where a first curation was done with the help of René Dejaiffe (1966-1967). When the Francophones left the Institute of Physics of Heverlee, in order to establish one at Louvain-la-Neuve, Odon Godart moved the archives to his own home at Bousval, near Louvain-la-Neuve where they were once more investigated and classified thanks to the contribution of Michael Heller. The documents later were returned to the Institute of Astronomy and Geophysics of UCL where the work of classification continued under the direction of André Berger, thanks to the unreserved devotion and skill of Liliane Moens, as well as the collaboration of Gilbert Lemaître[27], physicist and computer scientist as well as nephew and godson of Msgr. Lemaître.

The study of the sacerdotal life of Msgr. Lemaître was largely based on the analyses of the archives of the “Fraternité sacerdotale des Amis de Jésus” (these archives of the “Sacerdotal Fraternity of the Friends of Jesus”, will be referred hereafter as AFSAJ), to which Lemaître remained faithful all his life, following the suggestion of Abbé Maurits Lenaerts. These archives were held in the retreat house of Regina Pacis in Schilde, close to Antwerpen, from 1934[28] to September 1996, after which the house was sold and partially demolished.[29] The history of the Fraternity was documented by Abbé Willocx, a collaborator of its Founder, Cardinal Mercier. These documents were given to the “Fond Mercier” of the UCL Archives by Professor Jean Ladrière who obtained them from F. Willocx before his death. For an analysis of the religious life of Lemaître, I have consulted some of the files which belonged to Canon Fernand Van Steenberghen[30], famous professor at the Higher Institute of Philosophy (Institut supérieur de philosophie) of UCL and who for many years was also a member of the same Fraternity. Finally, I also had access to the documents that belonged to Msgr. Cammaert[31], who was in charge of the Fraternity beginning in 1954.

I also investigated the archives of the Saint-André Abbey near Bruges for information concerning the apostolate of Lemaître within the Chinese student community;[32] these documents are complemented by the archives of Fr. Lebbe, held in Louvain-la-Neuve. Professor Claude Soetens, from the UCL Faculty of Theology who studied these archives in depth provided the first detailed account of Lemaître’s dedication to the Chinese students of Louvain.[33]

These two parallel sources provide the specific theme of this biography, namely his twofold unity of thought and life. On the one hand, his unity of scientific thought insofar as the documents from the AL identify the thread that structures an important part of Lemaître’s scholarly work and extricating it from the limits of the cosmology itself. On the other hand, a unity of life, as illuminated by the AFSAJ, by which Lemaître achieved a synthesis harmonizing a deep interior life with an absolute commitment to the very forefront of scientific inquiry. The conclusions of this work will thus be found in distinct contrast to traditional analyses of Lemaître which portray, superficially in the author’s opinion, a sort of duality in his approach to natural and human realities, i.e. a man who followed two paths only intersecting at infinity.

The studies of these two sources together allowed some previous gaps in the author’s previous research to be filled in. For example, there had been insufficient attention to situating Lemaître’s cosmological research[34] within the historical development of the expanding universe. Similarly, the studies dedicated to the science-faith relationship in Lemaître’s works[35] did not properly take into account two important and linked components of his sacerdotal life, namely his membership in the Amis de Jesus and his engagement with the Chinese student community as underscored by Fr. Lebbe. Thus, the full dimension of Lemaître’s interior life could have appeared to certain authors as marginal[36] when compared to his scientific life, which was obviously not the case.

3. Guide to this work

Readers who do not possess any scientific background or those who want to discover the aspects of the life of Msgr. Lemaître that are not related to mathematics or physics may read first chapters 1, 2, 3, 4 (except section 4), 7, 9, 12 (except section 3), 13, 15, 16, 17, 18 (except section 2), 19 and 20. Readers with a minimal scientific background may read without difficulty chapters 4 (section 4), 5, 6, 8, 11 and 18 (section 2). Only chapter 10 requires the reader to be conversant in algebra, along with a keen interest in this topic.

Footnotes

[1] Cf. the letters of Ph. le Hodey date from 5 and 30 April 1963, and the letter of A. Durant (secretary of the “Association des Amis de Louvain”) bears the date 7 May 1963, all three being addressed to Msgr. Lemaître to organize this conference. (Archives Lemaître, UCL, Louvain-la-Neuve).

[2] The handwritten text, of which Msgr. Lemaître possessed only one copy, was given to the agronomist Professor Pierre-René Delvaux, on his request for a further publication. However, some judged that Lemaître’s handwriting was difficult to read (which is true) and that some parts of the text were at a high mathematical level (which is false). The publication project was abandoned and the manuscript remained forgotten for more than 30 years. Prof. Delvaux donated the manuscript to the Rare Archives of the Moretus-Plantin Library of Namur’s Facultés Universitaires Notre-Dame de la Paix (Université de Namur, or FUNDP) in 1996. The manuscript was edited, with an introduction by D. Lambert, in the book “L’itinéraire spirituel de Georges Lemaître” suivi de “Univers et atome” (inédit de G. Lemaître), Bruxelles, Lessius, 2007: 119-216.

[3] Original manuscript: 35. L’itinéraire spirituel de Georges Lemaître: 213.

[4] Original manuscript: 37. L’itinéraire spirituel de Georges Lemaître: 214.

[5] “Mgr Georges Lemaître savant et croyant”. Proceedings of the colloquium held in Louvain-la-Neuve on 4 November 1994, followed by “La physique d’Einstein”, unpublished text of G. Lemaître, J.-F. Stoffel (ed.) Louvain-la-Neuve, Centre interfacultaire d’étude en histoire des sciences, 1996, Réminisciences 3: 168-175.

[6] A. Bruylants, “Éloge funèbre de Msgr. Lemaître, Professeur émérite, pronouncé lors de ses funérailles à Louvain, le 24 juin 1966”, Louvaniensia, September 1966, no 3:17-21. “Monseigneur G. Lemaître”, Revue générale belge, Juillet 1966, no 7: 1-8; Ch. Manneback, “Hommage à la mémoire de Mgr Georges Lemaître” (speech given at the meeting of 2 July 1966), in Bulletin de la classe des sciences de l’Académie royale de Belgique, 5th Series, t. LII, 1966 : 1034-1039 (republication in Revue des Questions Scientifiques, t. CXXXVII (5th Series, t. XXVII), October 1966, no 4 : 453-461); J. Merleau-Ponty, “Cosmologie: mort d’un pionnier”, Atomes, October 1966, no 236: 560-561; G.C. McVittie, “Obituary notices: Georges Lemaître”, The quarterly Journal of the Royal Astronomical Society, t. VIII, September 1967, no 3: 294-297; P.A.M. Dirac, “The Scientific work of George Lemaître” (text presented on the 25 April 1968 during the plenary session of the Pontifical Academy of Sciences), Pontificiae Academiae Scientiarum. Commentarii, t. II, 1968, no 11: 1-18. Later, there would be the notice from C.V. Manneback, “Notice sur Monseigneur Georges Lemaître”, in Annuaire de l’Académie royale de Belgique, t. CXL, 1974: 87-115 (republication: “Monseigneur Georges Lemaître, membre de l’Académie” in Georges Lemaître et l’Académie royale de Belgique: oeuvres choisies et notice biographique (preface by Ph. Robert-Jones; editors J. Mawhin and A. Delmer), Bruxelles, Academie royale de Belgique, mémoire de la classe des science, 3e série, t. X, 1995 : 203-218).

[7] Odon Godart (1913-1996)

[8] Michael Heller, physicist and philosopher, priest and professor at the John Paul II University in Cracow and member of the Pontifical Academy of Sciences. He had the opportunity to meet Odon Godart at a colloquium organized in Krakow in 1973 on the occasion of the 500th anniversary of the birth of Copernicus. This led to several long stays at UCL to study the personal archives of Lemaître. He was the laureate of the famous Templeton Prize and of the Lemaître Prize.

[9] His work would lead O. Godart and M. Heller to write the first book exclusively dedicated to Msgr. Lemaître: Cosmology of Lemaître, Tucson, Pachart Publishing House, 1985, History of Astronomy Series 3.

[10] From now, all references to the works and publications of Lemaître, are related to the bibliography that the reader may find at the end of this work with its alphanumerical classification. For instance, (1946e: 23) refer to the 5th publication of the year 1946 and to page 23.

[11] “L’Académie pontificale des sciences en mémoire de son second président, Georges Lemaître, à l’occasion de sa mort (présentation of P. Salviucci)”, in Civitate Vaticana, Pontifica Academia Scientarum, 1972, Pontificiae academia scientiarum scripta varia 36.

[12] Princeton University Press, 1996 (cf. page 58-59, 407)

[13] Princeton University Press, 1980.

[14] “Discours prononcés lors de la cérémonie d’ouverture du symposium international organisé en l’honneur de Lemaître cinquante ans après l’initiation de sa cosmologie du big bang”; Louvain-la-Neuve, 10-13 October 1983, special issue of the Revue des Questions Scientifiques, t. CLV, 1984, no 2 : 139-224. also, “The Big Bang and Georges Lemaître: Proceedings of a symposium in honour of G. Lemaître fifty years after his initiation of Big Bang Cosmology”. Louvain-la-Neuve,10-13 October 1983 (A. Berger, ed.), Dordrecht, Boston, Lancaster, D. Reidel Publishing Co., 1984.

[15] This biography in fact comprises four texts: (i) 20 extremely dense pages, added to the text of Odon Godart, “Monseigneur Lemaître, sa vie, son oeuvre” (in “Discours pronouncés...”, op. cit: 155-161); (ii) 31 pages annotated drawing from the favorite research themes of Lemaître as well as the most prominent characteristics of his personality and pedagogy (“Les amusoires de Monseigneur Lemaître’’ in “Discours pronouncés...” op. cit.: 193-224); (iii) a biographical text properly speaking of 29 pages (“Monsignor Georges Lemaître”, in The Big Bang and Georges Lemaître ..., op. cit.: 363-392) and finally (iv) a specialized study on his years of formation (“Georges Lemaître – les années d’apprentissage” in Quelques étapes de l’histoire de l’astronomie et de la géophysique en Belgique. Proceeding of Colloquium of 14 March 1986 (A. Berger and A. Allard, eds), Louvain-la-Neuve, UCL, 1987, works from the Faculty of Philosophy and Literature of Université Catholique de Louvain, XXXIV; Institut d’astronomie et de géophysique Georges Lemaître, Centre d’histoire des sciences et des techniques, III: 95-108.

[16] With their originality and precision, the documents gathered by the couple Deprit-Bartholomé have thrown new light on three important files: (i) to secondary school and university education. (ii) the military file, (iii) the journeys in several American research centers in. All these documents have been added to the AL.

[17] Le centième anniversaire de naissance de Georges Lemaître, père du Big Bang: journée scientifique du 7 octobre 1994 à Louvain-la-Neuve, numéro spécial de la Revue des Questions Scientifiques, t. CLXV, 1994, no 3: 211-320. This hundredth anniversary also brought about a very interesting publication from several students and collaborators of Lemaître covering different aspects of his life and work: L’univers de Lemaître in Ciel et terre, t. CX, juillet-août 1994, no 4: 90-126.

[18] Cf. Msgr. Georges Lemaître, savant et croyant..., op. cit.

[19] In support of the role of these conferences in Lemaître’s scientific rehabilitation, witness the publication by Jean-Pierre Luminet (also a speaker at the first colloquium) of important texts of A. Friedmann and G. Lemaître [Essais de cosmologie précédés de L’invention du Big Bang by Jean-Pierre Luminet (texts chosen, introduced, translated from Russian and English and annotated by J.-P. Luminet and A. Grib), Paris, Seuil, 1997, Sources du savoir. Another witness that will be discussed later on is the magnificent technical work of Andrzej Krasinki, Inhomogeneous Cosmological Models (Cambridge University Press, 1997) that restored Lemaître’s place in the discovery of a particular model of inhomogeneous, symmetric and spherical universe.

[20] Witness of this interest, the book of V. De Rath, Georges Lemaître, le Père du Big Bang (with the collaboration of J.L. Léonard and R. Mayence), Éditions Labor, 1994.

[21] New York, Thunder’s Mouth Press, 2005.

[22] Berlin, Springer, 2011, Astrophysics and Space Science Library 395.

[23] The AL also contains the scientific documentation of two close collaborators of Msgr. Lemaître: Odon Godart himself, and Lucien Bossy.

[24] During this period the apartment was at “5 avenue du roi Albert” (now Dirk Boutslaan) in Louvain, a few steps from the “Collégiale Saint-Pierre”.

[25] This is surmise, not established fact. According to O. Godart, Msgr. Lemaître wanted to leave him all his documents, rather than leave them to the UCL Faculty of Sciences, because of his being marginalized, in the early 1960s, from a project of a calculation center (oral communication, 19-03-95). Because of the lack of written documents or authentication of other witnesses, one is reduced to conjecture.

[26] It is relevant to notice that the AL does not comprise any religious book (Bible, breviaries, missals, ...) nor books of general literature (Ruysbroeck, Molière,...) for which one can establish with certitude the presence in the Lemaître’s bookshelf. What it does comprise, i.e. a substantially complete collection of his scientific correspondence and manuscripts provide a comprehensive picture of the intellectual life of Lemaître. In the author’s opinion it is unlikely that the AL suffered any significant losses during its relocation in 1966. If any documents were eliminated or relocated during this period, it would probably only be from his strictly personal correspondence or works of religious and non-scientific nature (in fact it is known that Lemaître discarded much of his correspondence).

[27] Gilbert Lemaître and the entire Lemaître family deserve much of the credit for collecting documents from their relatives and making them available to the AL.

[28] This house situated in the place called ‘Puttenhof’, was so to speak the motherhouse of the “Amis de Jésus”. Between 1934 and 1996, the different rectors of the house in Schilde were the abbés vaes, Boon, De Winter, De Vries, Goeyvaerts and Leenaerts (cf. V. De Winter, Geschiedenis van Puttenhof, handout, Schilde, 1973)

[29] After the scission of the Diocese of Mechelen, and the creation of the new Diocese of Antwerpen, the “Fraternité sacerdotale des Amis de Jésus” of the Diocese of Mechelen-Brussels, was under the responsibility of Msgr. Cammaert who left the archives in Schilde. In 1995, I had the opportunity to inform his successor Canon Gonzague van Innis, about the location of the Archives, of which he admittedly had lost track. These Archives are now in Mechelen, in the Archives of the Diocese of Mechelen-Brussels.

[30] I owe this opportunity to Abbé J. van Steenberghen’s generosity.

[31] I had access to documents related to the Amis de Jésus thanks to the kind help of Canon G. van Innis.

[32] I owe access to the archives of the Saint-André Abbey to the help of Father Christian Papeians, O.S.B., and to the invaluable assistance of Guy and Manuela Boodts as well as the Nève de Mévergnies familly.

[33] The file “Chinese Connection” [connexion chinoise] (AL). The archives of the Saint-André Abbey and those of Fr. Lebbe, completed by a few letters coming from the AFSAJ, constitute the main source of information regarding the activity of Lemaître in the Chinese community. It is not impossible that some documents still lie within the files of the “Société des Auxiliaires des Missions” (SAM).

[34] There are some partial studies on non-cosmological research. One may mentioned the work of R. Dejaiffe, “Les contributions de Lemaître au problème general des trois corps’’, Hervelé, Centre de physique nucléaire, 1967, Institut d’astronomie et de géophysique Georges Lemaître, II ; of P. Lipnik, “Architecture de Mgr. Lemaître en arythmétique”, Revue des questions scientifiques, t. 168, 1997, no 2: 161-178. One may add the short studies that it is possible to find in the special issue of Ciel et terre (op. cit.). Nevertheless, there is no in-depth study about his works related to spinors (even if A. Deprit took up this topic in his paper: “A.S. Eddington’s E-numbers”, in Annales de la Société scientifique de Bruxelles, serie I, t. 69, December 1955, no 2: 50-78.

[35] O. Godart, M. Heller, “Les relation entre la science et la foi chez Georges Lemaître”, Pontificia Academia Scientiarum commentarii, Vol. III, no 21: 1-12; J. Turek, “George Lemaître and the Pontifical Academy of Sciences”, Vatican Observatory Publications, Vol. 2, 1989, no 13: 167-175; E. Boné, “Georges Lemaître, prêtre”, Louvain, Novembre 1992, no 33: 26-28; J.-Fr. Robredo, “Les idées cosmologiques de Lemaître entre science et religion”, Observatoire de Meudon, 1993, GDR Cosmologie et grandes structures. Histoire de la cosmologie; J.Fr. Robredo, “Entre fiat lux et Big Bang” in L’histoire cahée de l’astronomie, hors-série no 6, Ciel et espace, 1993: 38-43.

[36] Witness of this opinion, the sentence of Isabelle Bris: “Il faut dire que depuis toujours, Lemaître, bien que peu actif en tant que prêtre, est plutôt bien vu au Vatican...” (one must say that since always, Lemaître, despite being scarcely active as a priest, is quite well viewed in the Vatican.”) (“L’abbé Lemaître: le père du Big Bang”, Ciel et Espace, April 1993, no 279: 58-63. The quote can be found on page 62).

KATALOGwiosna – lato 2014

COPERNICUS CENTER PRESS działa pod auspicjami Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych, ufundowanego przez światowej sławy filozofa, kosmologa i teologa, laureata Nagrody Templetona Michała Hellera.

Nasze publikacje obejmują szerokie spektrum światowej myśli naukowej i filozoficznej: filozofię (w szczególności filozofię nauki i filozofię prawa), teologię, kosmologię, matematykę, logikę i neurobiologię. Wydajemy książki w języku polskim i angielskim, według najwyższych standardów akademickich, merytorycznych i edytorskich.

Aby na bieżąco otrzymywać informacje o naszej ofercie (w tym o tytułach anglojęzycznych) i organizowanych przez nas wydarzeniach, zapraszamy na stronę internetową:

www.ccpress.pl

tel.:+48 12 430 63 00

Copernicus Center Press Sp. z o.o.

pl. Szczepański 8, 31-011 Kraków

e-mail: [email protected]

NOWOŚCI

MAJ 2014

GRANICE NAUKI

Michał Heller

ISBN 978-83-7886-049-5

Oprawa: twarda

Format: 125x195 mm

Stron: 344

Cena: 44,90 zł

Dostępna jako e-book:ISBN 978-83-7886-102-7Cena: 44,90 zł

Czego uczy nas historia nauki? Jak rozumieć czas i jak o nim rozmawiać? Jaką rolę w nauce odgrywają takie wartości, jak dobro i piękno? W swojej najnowszej książce Michał Heller zastanawia się nad trzema zasadniczymi zagadnieniami: czym jest nauka i czemu zawdzięcza ona swoje sukcesy? Jak teorie naukowe mają się do rzeczywistości? Jakie miejsce w naukowym obrazie świata zajmuje człowiek: twórca nauki i odkrywca praw przyrody? Przedmiotem refleksji i analiz wybitnego filozofa i kosmologa są procesy, dotyczące zarówno Wszechświata – rozumianego jako całość – oraz pewnych jego aspektów i zjawisk zachodzących w samej nauce.

MAJ 2014

NEGOCJACJE

Jerzy Stelmach, Bartosz Brożek

ISBN 978-83-7886-097-6

Oprawa: twarda

Format: 140x215 mm

Stron: 216

Cena: 39,90 zł

Dostępna jako e-book:ISBN 978-83-7886-099-0Cena: 39,90 zł

Czy istnieje niezawodna metoda negocjowania? Jakie są teoretyczne podstawy negocjacji? Jakie negocjacyjne mity utrudniają nam rozstrzyganie sporów? Jak negocjować w sposób słuszny, skuteczny, czy ekonomicznie efektywny? W książce Autorzy przedstawiają trzy modele negocjowania – argumentacyjny, topiczno-retoryczny i ekonomiczny – pokazując tym samym, jakimi narzędziami dysponować możemy w procesie rozwiązywania sporów. Prezentowane modele odwołują się do różnych kryteriów negocjowania – słuszności, skuteczności i efektywności ekonomicznej – a Autorzy przekonują, że każdy z nich może być zarówno stosowany samodzielnie, jak i wspólnie. W książce odnaleźć też można krytyczną analizę najpopularniejszych dziś metod negocjowania, zarys logiki negocjacji, obronę erystyki negocjacyjnej i uwagi na temat psychologii negocjacji. Autorzy rozprawiają się także z dwoma negocjacyjnymi mitami: idealnego negocjatora i idealnej metody negocjacyjnej.

MAJ 2014

SENS ŻYCIA I SENS WSZECHŚWIATA

Michał Heller

ISBN 978-83-7886-098-3

Oprawa: twarda

Format: 125x195 mm

Stron: 272

Cena: 44,90 zł

Dostępna jako e-book:ISBN 978-83-7886-075-4Cena: 34,90 zł

O ile oczami wiary widzi się świat inaczej, niż oczami wiedzy naukowej? Jak, w perspektywie teologicznej, sens człowieka wiąże się z sensem Wszechświata? Jaki jest związek „teologii sensu” z „teologią stworzenia”? Pytania o sens człowieka i sens Wszechświata są ze sobą ściśle związane. Właściwie stanowią one jedno Wielkie Pytanie. Człowiek jest genetycznie związany z Wszechświatem. Korzenie człowieka wyrastają z historii Wszechświata. Jeżeli Wszechświat ma sens, to sens ten prawdopodobnie obejmuje także człowieka, ponieważ człowiek jest częścią, więcej: elementem struktury Wszechświata. A czy mógłby istnieć człowiek obdarzony sensem w bezsensownym Wszechświecie? Polecamy wznowienie klasycznej książki słynnego filozofa i kosmologa, poprawione i poprzedzone nowym wstępem Autora.

KWIECIEŃ 2014

PRZEKRÓJ PRZEZ WSZECHŚWIAT

Łukasz Lamża

ISBN 978-83-7886-087-7

Oprawa: twarda

Format: 140x215 mm

Stron: 232

Cena: 39,90 zł

Dostępna jako e-book:ISBN 978-83-7886-088-4Cena: 39,90 zł

Jak wygląda świat z perspektywy mrówki, pojedynczego atomu albo galaktyki? Czy życie mgławicy przypomina życie kontynentu, to zaś życie cząsteczki białka? A może obserwowalny Wszechświat jest tylko maleńkim pyłkiem, a w każdym atomie kryją się nieskończone kosmosy tętniące życiem? Bogato ilustrowana książka prowadzi Czytelnika krok po kroku poprzez skale przestrzenne Wszechświata: od najpotężniejszych struktur kosmicznych, przez świat galaktyk, gwiazd, planet, skał, roślin, mrówek, bakterii, struktur komórkowych, związków chemicznych i atomów, aż po pojedyncze cząstki elementarne. Kolejne rozdziały opisują fascynujący świat śpiewów ziemskiej magnetosfery, wielkich kosmicznych eksplozji i mikroskopijnych soczewek mrówczego oka, a towarzyszący tym opisom komentarz dotyka takich kwestii, jak miejsce człowieka we Wszechświecie, istota nauki i granice naszego poznania oraz piękno, jedność i harmonia Natury we wszystkich jej skalach.

KWIECIEŃ 2014

NOWA HISTORIA EWOLUCJI CZŁOWIEKA

Robin Dunbar

ISBN 978-83-7886-091-4

Tłum. Bartłomiej Kucharzyk

Oprawa: miękka

Format: 140x215 mm

Stron: 254

Cena: 39,90 zł

Dostępna jako e-book:ISBN 978-83-7886-064-8Cena: 39,90 zł

Dlaczego spośród kilkunastu żyjących niegdyś gatunków hominidów przetrwał właśnie homo sapiens? Co właściwie tak mocno odróżnia nas od wszystkich innych istot z którymi dzielimy planetę? Kiedy i jak doszło do tego odróżnienia? „Kim więc jesteśmy my, gatunek malarzy i poetów? Dlaczego, spośród wszystkich gatunków w historii, tylko że ci bezimienni artyści wpadli na to, by zostawić po sobie te subtelne ślady? I, to być może najciekawsze pytanie, dlaczego je zostawili?” Książka ta jest odyseją, wyprawą przez mgły czasu do zamierzchłej przeszłości. Jak, biorąc pod uwagę, że nasze początki nie różnią się niczym od początków wszystkich innych żywych istot, dochodzi w trakcie ludzkiego życia do pojawienia się tych różnic? W którym momencie ewolucji człowieka powstało to, co oddziela nas od pokrewnych nam stworzeń?

KWIECIEŃ 2014

PRZECIW ROZPACZY

Wojciech Załuski

ISBN 978-83-7886-093-8

Oprawa: miękka

Format: 140x215 mm

Stron: 280

Cena: 44,90 zł

Dostępna jako e-book:ISBN 978-83-7886-094-5Cena: 44,90 zł

Uważna refleksja nad kondycją człowieka doprowadziła wielu myślicieli do wniosku, że jej najbardziej charakterystycznym rysem jest tragiczność. Poczucie tragiczności egzystencji było szczególnie intensywne wśród starożytnych Greków epoki przedklasycznej, którzy dali mu ponadczasowy wyraz w poematach Homeryckich, zwłaszcza w Iliadzie. Czy jednak przekonanie o tragiczności życia jest uzasadnione? Czy rzeczywiście istnieją przekonywujące racje za tak gorzką oceną ludzkiej egzystencji? Książka nie próbuje dostarczyć jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie; jest ono osobiste, by nie powiedzieć intymne – z rodzaju tych, z którymi każdy musi zmierzyć się samodzielnie i uzyskaną odpowiedź zachować dyskretnie dla siebie, nie próbując do niej przekonywać innych. Może jednak do pewnego stopnia pomóc w systematycznej refleksji nad tym zagadnieniem.

KWIECIEŃ 2014

WYZWANIA REALIZMU

Łukasz Mścisławski

ISBN 978-83-7886-095-2

Oprawa: miękka

Format: 140x215 mm

Stron: 292

Cena: 49,90 zł

Dostępna jako e-book:ISBN 978-83-7886-096-9Cena: 49,90 zł

Czy trudności interpretacyjne nierelatywistycznej mechaniki kwantowej są zagadnieniami, które już dawno przestały być aktualne, czy zawierają jednak pewien twórczy potencjał? Czy istnieje związek między nimi a stanowiskami filozoficznymi, przyjmowanymi przez naukowców? A może konfrontacja trudności z tradycyjnymi pytaniami filozoficznymi da szansę na wypracowanie zupełnie nowych teoretycznych narzędzi badawczych, tak potrzebnych współczesnej fizyce? Książka prezentuje genezę zupełnie nowego spojrzenia na teorie fizyczne, zaproponowane przez brytyjskiego fizyka, Chrisa J. Ishama. Czytelnik zapozna się zarówno z najbardziej znanymi problemami interpretacyjnymi mechaniki kwantowej, jak również z nieco mniej popularnymi, które jednak okazują się mieć doniosłe konsekwencje. Całość prezentacji wskazuje na niezwykłe sprzężenie, które zachodzi między poszukiwaniem coraz ogólniejszych teorii fizycznych, ich formalizmem matematycznym a pewnymi wątkami filozoficznymi.

KWIECIEŃ 2014

ZAGADNIENIA FILOZOFICZNE W NAUCE NR 54

ISSN 0867-8286

Oprawa: miękka

Format: 145x205 mm

Stron: 326

Cena: 29,90 zł

Dostępna jako e-book

Pierwszy artykuł kolejnego, 54. numeru ZFN dotyczy problemu brakującej masy – problemu, który wymusza rewizję nie tylko obowiązujących teorii fizycznych lecz także naszego obrazu świata. Druga, większa część tomu poświęcona jest naukowej i filozoficznej refleksji nad religią i myślą teologiczną. Pierwszy tekst tej części przedstawia problemy i oczekiwania związane z ewolucyjnym podejściem do badań nad religią. Dwa kolejne artykuły mają bardziej filozoficzny charakter. Jeden z nich stanowi dyskusję z pewnymi interpretacjami arystotelesowskiego rozumu czynnego, celem drugiego jest przedstawienie i próba odrzucenia pewnych argumentów przeciwko tzw. teologii naturalnej. Ostatni artykuł numeru poświęcony jest koncepcji emergencji w ujęciu Philipa Claytona i jej możliwym implikacjom na gruncie teologii. Clayton ponownie pojawia się w kolejnym tekście – wywiadzie, jaki przeprowadził z fizykiem, Siergiejem Gribem.

MARZEC 2014

CZY FIZYKA I MATEMATYKA TO NAUKI HUMANISTYCZNE?

Michał Heller, Stanisław Krajewski

ISBN: 978-83-7886-078-5

Oprawa: twarda

Format: 140x215 mm

Stron: 480

Cena: 49,90 zł

Dostępna jako e-book:ISBN 978-83-7886-079-2Cena: 49,90 zł

Czy jest prawdziwe powiedzenie, że wszystkie nauki dzielą się na fizykę i zbieranie znaczków? W takim razie co z matematyką? Czy nauki ścisłe i humanistyka to organiczne części tej samej, ogólnoludzkiej kultury? Wśród ludzi dominuje przeciwstawianie nauk ścisłych, czyli przede wszystkim matematyki i fizyki, naukom humanistycznym. Czasem czyni się to wywyższając ścisłość nauk ścisłych, czasem wskazując na ich ograniczenia, niemożność uchwycenia prawdziwej, żywej złożoności, której nie mogą uchwycić struktury formalne. Tymczasem to przeciwstawienie nie jest absolutne: u źródeł podstawowych pojęć matematyki i fizyki są doświadczenia potoczne, odniesienia do człowieczej perspektywy postrzegania świata, próby jego spontanicznego modelowania, sądy wartościujące.

MARZEC 2014

TRANSCENDENCJA I NATURALIZM

Józef Życiński

ISBN: 978-83-7886-073-0

Oprawa: twarda

Format: 140x215 mm

Stron: 140

Cena: 29,90 zł

Dostępna jako e-book:ISBN 978-83-7886-077-8Cena: 29,90 zł

Jakie jest miejsce człowieka we wszechświecie w odniesieniu do Boga? Jakie są możliwości i potrzeby poznawcze człowieka? Czy istnieje konflikt między badaniami teologii i nauk przyrodniczych? Choć człowiek od zawsze szuka odpowiedzi na pytania o początki, sens i cel swojego istnienia, nabywając wiedzę i doskonaląc narzędzia, poszukiwania te nadal są fascynujące. Właściwa każdemu z nas natura badacza każe nam przeszukiwać dostępną rzeczywistość w nadziei na zrozumienie Bożych zamysłów. Książka jest przewodnikiem po tej wędrówce, pokazującym poprzez dokonania filozofów i przyrodników jak silna i intelektualnie owocna jest ludzka potrzeba sensu, ładu i piękna. To pochwała rozumu jako narzędzia zdolnego odczytywać Bożą obecność w świecie i świadectwo przekonania, że wiara i rozum wspólnie służą człowiekowi w odnalezieniu swojego miejsca we wszechświecie i że nie ma między nimi konfliktu.

LUTY 2014

ELEMENTY FILOZOFII PRZYRODY

Michał Heller, Tadeusz Pabjan

ISBN 978-83-7886-065-5

Oprawa: miękka

Format: 140x215 mm

Stron: 272

Cena: 39,90 zł

Dostępna jako e-book:ISBN 978-83-7886-075-4Cena: 39,90 zł

Dlaczego Księga Przyrody zapisana jest językiem matematyki? Co teorie fizyczne mówią na temat przestrzeni? Skąd wzięły się wszechświat, życie i umysł? Nauka wyrosła z filozofii przyrody i nigdy nie zdołała podciąć swoich filozoficznych korzeni. Autorzy przeprowadzają czytelnika przez historię ludzkiego postrzegania przyrody ożywionej i nieożywionej i coraz bardziej udane próby ujęcia zjawisk w karby matematycznych równań – to znakomita lektura i kompendium wiedzy dla każdego, kto interesuje się osiągnięciami nauki lub kogo pociągają filozoficzne koncepcje. To książka, która w zwięzły i klarowny sposób pomaga zrozumieć czym jest nauka, jak rodziły się najważniejsze teorie i jakie wizje czasu, przestrzeni, materii, przyczynowości, a nawet życia i całego wszechświata owe teorie implikują.

LUTY 2014

ELEMENTY MECHANIKI KWANTOWEJ DLA FILOZOFÓW

Michal Heller

ISBN: 978-83-7886-066-2

Oprawa: miękka

Format: 140x215 mm

Stron: 192

Cena: 34,90 zł

Dostępna jako e-book:ISBN 978-83-7886-074-7Cena: 34,90 zł

Jak wygląda prawdziwa struktura materii? Czy najbardziej fundamentalnymi prawami natury rządzi prawdopodobieństwo, a nie konieczność? Dlaczego świat kwantów rządzi się prawami sprzecznymi ze zdrowym rozsądkiem? Mechanika kwantowa narodziła się w pierwszych dekadach ubiegłego stulecia, gdy panowało powszechne przekonanie, że natura skrywa już niewiele tajemnic. Sformułowanie teorii kwantów obaliło ten optymistyczny pogląd – stało się jasne, że przyroda w najmniejszej skali funkcjonuje całkowicie inaczej niż w skali, w której działają nasze zmysły. Świat cząstek elementarnych, zjawiska nielokalne, indeterminizm i wiele paradoksów pociąga zwłaszcza filozofów, bo sprzeczny ze zdrowym rozsądkiem obraz mikroświata wywołuje doniosłe filozoficzne konsekwencje.

LUTY 2014

GRANICE INTERPRETACJI

Bartosz Brożek

ISBN: 978-83-7886-068-6

Oprawa: twarda

Format: 125x195 mm

Stron: 280

Cena: 34,90 zł

Dostępna jako e-book:ISBN 978-83-7886-081-5Cena: 34,90 zł

Czy rozumienie przypomina rozmowę, widzenie, czy taniec? Czy istnieje język doskonały? Czym jest interpretacja? Czy poza jej granicami leży tylko nonsens? Autor odpowiada na pytanie, dlaczego w świecie komunikacji jesteśmy skazani na interpretację; posiłkując się ustaleniami współczesnych nauk kognitywnych i teorii ewolucji, a także czerpiąc z tradycji filozofii analitycznej dowodzi, że nie może istnieć język doskonały niepodatny na interpretację. Zastanawia się również nad strukturą rozumienia i pokazuje, że zbyt pochopne próby interpretacji mogą nas prowadzić w krainę bełkotu. To pierwsza w literaturze polskiej próba zmierzenia się ze zjawiskiem interpretacji, oparta w znacznej mierze na tym, co biologia mówi o ludzkiej zdolności rozumienia.

LUTY 2014

NIEDOMKNIĘTY BILANS WSZECHŚWIATA

Tadeusz Pabjan

ISBN 978-83-7886-067-9

Oprawa: twarda

Format: 140x215 mm

Stron: 240

Cena: 34,90 zł

Dostępna jako e-book:ISBN 978-83-7886-076-1Cena: 34,90 zł

Czym jest ciemna energia? Jakie obiekty lub cząstki tworzą ciemną materię? Skąd wiadomo, że wszechświat składa się głównie z ciemnej materii i jest wypełniony ciemną energią? Z czego składa się wszechświat? Jeszcze nie tak dawno fizycy sądzili, że dobrze znają odpowiedź na to pytanie, i że potrafią dokładnie zidentyfikować wszystkie obiekty, które dają swój wkład do całkowitej masy wszechświata. Problem pojawił się wtedy, gdy obserwacje astronomiczne dostarczyły dowodów na obecność znacznych ilości dodatkowej, niewidocznej materii i na przyspieszenie ekspansji wszechświata rozpychanego tajemniczą energią, która jest równoważna masie. Po przeprowadzeniu wstępnych oszacowań okazało się, że wszystkie znane do tej pory postaci materii to tylko wierzchołek gigantycznej góry lodowej. Co znajduje się pod powierzchnią wody?

WYJAŚNIĆ UMYSŁ

Mateusz Hohol

ISBN: 978-83-7886-014-3

Oprawa: miękka

Format: 163x240 mm

Stron: 420

Cena: 59,90 zł

Dostępna jako e-book:ISBN 978-83-7886-038-9Cena: 49,90 zł

Dzięki neuronauce poznawczej możliwa staje się realizacja odwiecznego marzenia filozofów: wyjaśnienie tajemnic funkcjonowania ludzkiego umysłu. Ta złożona dyscyplina nie może się obyć bez szerokiego wachlarza metod badawczych. Skomplikowany przedmiot badań i zróżnicowane metody pozyskiwania danych wymagają postawienia pytań o spójność całej dyscypliny i wyjaśniającą moc teorii neurokognitywnych. Mateusz Hohol w swojej książce stawia te pytania i formułuje na nie trafne odpowiedzi.

BESTSELLERY

BÓG I NAUKA. Moje dwie drogi do jednego celu

Michał Heller

ISBN: 978-83-7886-018-1

Tłum.: Ewa Nicewicz-Staszowska

Oprawa: twarda z obwolutą

Format: 125x195 mm

Stron: 254

Cena: 34,90 zł

Dostępna jako e-book:ISBN 978-83-7886-036-5Cena: 34,90 zł

W jakiego Boga wierzą naukowcy? Co wspólnego z modlitwą ma rozwiązywanie równań? Dlaczego nie należy zapychać Bogiem dziur w nauce? Co nauka może dać teologii? Czemu teoria ewolucji jest aż teorią, a koncepcja Inteligentnego Projektu zahacza o herezję? Michał Heller w pasjonującej rozmowie z włoskim dziennikarzem Giulio Brottim opowiada o dwóch na pozór wykluczających się wartościach, które ukształtowały jego życie: religii i nauce. Wybitny uczony wspomina również wydarzenia ze swojego życia: trudy dzieciństwa na Syberii, studia, pracę duszpasterską i naukową w czasach komunizmu, a także dzieli się refleksją nad kondycją współczesnego chrześcijaństwa i powszechnej znajomości nauki.

STWORZENIE I POCZĄTEK WSZECHŚWIATA

Michał Heller, Tadeusz Pabjan

ISBN: 978-83-7886-043-3

Oprawa: twarda

Format: 140x215 mm

Stron: 184

Cena: 34,90 zł

Dostępna jako e-book:ISBN 978-83-7886-056-3Cena: 34,90 zł

Jak pogodzić wiarę w stworzenie świata przez Boga z wiedzą naukową? Jak się ma biblijny opis stworzenia do około czternastu miliardów lat historii wszechświata i ewolucyjnego pochodzenia ciała i umysłu człowieka? Czy nowoczesny, naukowy światopogląd wyklucza religijność i czyni z niej zabobon? To pytania, jakie przed sobą muszą postawić nie tylko naukowcy, filozofowie i teologowie. Stawia je każdy, kto racjonalnie podchodzi do swojej wiary. Książka ta jest praktycznym, podstawowym kursem z teologii stworzenia, filozofii nauki, kosmologii i teorii ewolucji Została napisana między innymi z myślą o katechetach, jako pomoc dydaktyczna w nauczaniu przez nich religii uczniów wszystkich klas szkół podstawowych, gimnazjów i pogimnazjalnych.

LISTOPAD 2013

KOSMICZNY PROJEKT

Paul Davies

ISBN 978-83-7886-019-8

Tłum. Aleksandra Bielaczyc

Oprawa: twarda

Format: 140x215 mm

Stron: 360

Cena: 49,90 zł

Dostępna jako e-book:ISBN 978-83-7886-060-0Cena: 49,90 zł

Dlaczego we wszechświecie odnajdujemy porządek? Jaka jest natura i przyczyna procesu samoorganizacji, dzięki któremu powstały gwiazdy, planety i my sami? Czy należy spojrzeć głębiej niż sięgają prawa fizyki, by zrozumieć zadziwiającą kreatywność natury? Opierając się na odkryciach i teoriach pochodzących z różnych dyscyplin – od matematyki i fizyki przez informatykę i biologię, aż do genetyki i neuronauki – Paul Davies przedstawia prowokacyjną teorię dotyczącą źródła stwórczego potencjału wszechświata.

UMYSŁ MATEMATYCZNY

Bartosz Brożek, Mateusz Hohol

ISBN: 978-83-7886-047-1

Oprawa: twarda

Format: 125x195 mm

Stron: 280

Cena: 34,90 zł

Dostępna jako e-book:ISBN 978-83-7886-063-1Cena: 34,90 zł

Skąd wzięła się matematyka? Jaką drogę przyjęła ewolucja zdolności matematycznych? Co ma wspólnego matematyka z metaforami? Czy obiekty matematyczne istnieją poza czasem i przestrzenią? Czy nauka potrafi wyjaśnić niepojętą skuteczność matematyki w odkrywaniu praw przyrody? Autorzy przedstawiają najnowsze ustalenia nauk neurokognitywnych i ewolucyjnych w odniesieniu do natury matematyki. Pokazują, że ewolucję zdolności matematycznych wyjaśnić można odwołując się nie tylko do wrodzonych umiejętności protomatematycznych, ale także do roli ewolucji kulturowej. Jest to pierwsza w literaturze polskiej pozycja, która zdaje relację z najnowszych ustaleń neurobiologii i psychologii odnośnie do zdolności matematycznych, a przy tym dostarcza pogłębionej, filozoficznej refleksji w odpowiedzi na pytanie, czy da się wyjaśnić naturę matematyki.

FILOZOFIA EKONOMII

Marcin Gorazda

ISBN: 978-83-7886-044-0

Oprawa: twarda

Format: 125x195 mm

Stron: 412

Cena: 49,90 zł

Dostępna jako e-book:ISBN 978-83-7886-061-7Cena: 49,90 zł

Dlaczego nie można przewidzieć kryzysów ekonomicznych? Czy filozofowie mogą pomóc w ich przewidywaniu? Jaki świat ukrywa się za skomplikowanymi teoriami ekonomii? Na te oraz na szereg innych pytań podejmuje próby odpowiedzi filozofia ekonomii, dziedzina w zasadzie dotychczas nieobecna w polskiej nauce i literaturze. Autor wprowadza nas stopniowo w problemy ekonomii, przedmiotu jej badań i stosowanych metod, począwszy od filozofów starożytnych poprzez średniowiecznych scholastyków, merkantylistów, fizjokratów i klasyków ekonomii. Kluczowa jednak część poświęcona jest myśli nowożytnej i współczesnej.

MORALNOŚĆ MÓZGU

Patricia Churchland

ISBN: 978-83-7886-031-0

Tłum.: Mateusz Hohol, Natalia Marek

Oprawa: twarda

Format: 140x215 mm

Stron: 368

Cena: 49,90 zł

Dostępna jako e-book:ISBN 978-83-7886-058-7Cena: 49,90 zł

Skąd bierze się moralność? Czy jej źródeł można poszukiwać w biologii? Jaką rolę odgrywa mózg w kształtowaniu naszych postaw moralnych? Czy moralność jest czymś specyficznie ludzkim? W Moralności mózgu Patricia Churchland zabiera czytelnika w podróż po świecie najnowszych odkryć neuronauki i ewolucjonizmu. Celem tej niezwykłej podróży jest zrozumienie podstawowych wartości, dzięki którym nasze życie społeczne jest także życiem moralnym. Stawiane przez autorkę śmiałe pytania i udzielane na nie – nieraz jeszcze śmielsze – odpowiedzi,zainteresować powinny wszystkich tych, których nurtuje nie tylko zagadka pochodzenia moralności, ale także chcących zrozumieć naturę ludzką.

KATALOG ALFABETYCZNY

„BYŁEM PANA PRZECIWNIKIEM [PROFESORZE EINSTEIN]...”

Paweł Polak

ISBN: 978-83-62259-32-8

Oprawa: twarda z obwolutą

Format: 163x240 mm

Stron: 462

Cena: 129,90 zł

„To nie tylko niezwykle interesujące dzieje pewnej polemiki, lecz również portret naukowego środowiska Lwowa na przestrzeni kilku pierwszych dekad XX stulecia” (prof. M. Heller). „Drobiazgowe odtworzenie niepowtarzalnej atmosfery tego specyficznego centrum dyskusyjnego, przejrzysty język i logiczny układ książki sprawiają, że jej lektura staje się swoistym zaproszeniem do fascynującej podróży po miejscach, epizodach, postaciach i strukturach naukowych” (dr hab. K. Maślanka).

BÓG I NAUKA

Michał Heller Tłum.: Ewa Nicewicz-Staszowska

ISBN: 978-83-7886-018-1

Oprawa: twarda z obwolutą

Format: 125x195 mm

Stron: 254

Cena: 34,90 zł

Dostępna jako e-book:ISBN 978-83-7886-036-5Cena: 34,90 zł

W jakiego Boga wierzą naukowcy? Co wspólnego z modlitwą ma rozwiązywanie równań? Co nauka może dać teologii? Czemu teoria ewolucji jest aż teorią, a koncepcja Inteligentnego Projektu zahacza o herezję? Michał Heller w pasjonującej rozmowie z włoskim dziennikarzem Giulio Brottim opowiada o dwóch na pozór wykluczających się wartościach, które ukształtowały jego życie: religii i nauce. Wybitny uczony wspomina również wydarzenia ze swojego życia: trudy dzieciństwa na Syberii, studia, pracę duszpasterską i naukową w czasach komunizmu, a także dzieli się refleksją nad kondycją współczesnego chrześcijaństwa i powszechnej znajomości nauki.

CZY NAUKA ZASTĄPI RELIGIĘ?

red. Bartosz Brożek, Janusz Mączka

ISBN: 978-83-62259-14-4

Oprawa: twarda z obwolutą

Format: 163x240 mm

Stron: 238

Cena: 59,90 zł

Pytanie „Czy nauka zastąpi religię?” rozumieć można na różne sposoby. Może ono presuponować pogląd, że nauka przejmuje funkcje, które spełnia religia. Inni odczytają je jako pytanie retoryczne: nauka nie może zastąpić religii, bo ta odpowiada na inne potrzeby. Wreszcie, pytanie to, choć sugeruje pewną rozłączność nauki i religii, wskazuje zarazem na to, co łączy te dwa zjawiska – na racjonalność. To właśnie racjonalność umożliwia autentyczny dialog pomiędzy nauką a religią.

DOWODY ONTOLOGICZNE

red. Tadeusz Wszołek

ISBN: 978-83-62259-07-6

Oprawa: twarda z obwolutą

Format: 163x240 mm

Stron: 288

Cena: 59,90 zł

Święty Anzelm z Canterbury w stosunkowo krótkim tekście sformułował argument na istnienie Boga, który już ponad 900 lat rodzi skrajne reakcje: przyciąga i fascynuje, ale też odpycha i irytuje. Trudno wskazać inny filozoficzno-teologiczny tekst, który byłby tak płodny i inspirujący. Wszyscy za podziwu godne uznają to, że człowiek był w ogóle zdolny do wskazania takiej drogi poznania Boga. Książka zawiera nowe studia poświęcone ratio Anselmi, które powstały w związku z 900. rocznicą śmierci Biskupa z Canterbury.

EKSPERYMENTALNA METAFIZYKA

Tadeusz Pabjan

ISBN: 978-83-62259-27-4

Oprawa: twarda z obwolutą

Format: 163x240 mm

Stron: 368

Cena: 79,90 zł