Krajowe Standardy Rachunkowości 2023 Praktyczne zastosowanie, przykłady, księgowania ebook

Redakcja

RedakcjaKatarzyna Brzozowska

Wydawca:Barbara Plucińska

Korekta:Katarzyna Derdulska

Koordynator produkcji:Mariusz Jezierski

DTP: „Triograf” Dariusz Kołacz

ISBN 978-83-8344-147-4

Copyright © by Wiedza i Praktyka sp. z o.o., Warszawa 2023 Wiedza i Praktyka sp. z o.o. 03-918 Warszawa, ul. Łotewska 9a tel. 22 518 29 29, faks 22 617 60 10 NIP: 526-19-92-256 Numer KRS: 0000098264 – Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy, Sąd Gospodarczy XIII Wydział Gospodarczy Rejestrowy Wysokość kapitału zakładowego: 200.000 zł

Publikacja „Krajowe standardy rachunkowości 2023” jest chroniona prawem autorskim. Przedruk opublikowanych w niej materiałów – bez zgodywydawcy – jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło. Niniejszapublikacja została przygotowana z zachowaniem najwyższej staranności i wykorzystaniem wysokich kwalifikacji, wiedzy i doświadczenia autorów oraz konsultantów. Zaproponowane w niej wskazówki, porady i interpretacje dotyczą sytuacji typowych. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Publikowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako oficjalne stanowiskoorganów i urzędów państwowych. W związku z powyższym redakcja nie może ponosić odpowiedzialnościprawnej za zastosowanie zawartych w niniejszej publikacji wskazówek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przypadków.

Wstęp

Ustawa z 29 września 1992 r. to uniwersalny „kręgosłup” dla rachunkowości podmiotów prowadzących różne rodzaje działalności. Ma zastosowanie i dla podmiotów komercyjnych, i niekomercyjnych, finansowych i niefinansowych, mikro, małych i bardzo dużych. Musi więc regulować problematykę w taki sposób, aby była ona możliwa do zastosowania w różnych sytuacjach. Regulacje uor kierowane na jedne podmioty nie mogą ograniczać innych. To zadanie jest zrealizowane, ale w praktyce wiele jednostek (a właściwie ich kierownicy i służby księgowe) stają przed problemem, jak w konkretnej sytuacji zinterpretować i zastosować określony przepis uor. Aby jednostkom pomóc w rozwiazywaniu tych dylematów, podpowiedzieć rozwiązanie, dzięki któremu pokażą wiernie i rzetelnie swoją sytuację, powstają Krajowe Standardy Rachunkowości. Ich celem jest objaśnienie przepisów uor. Komitet Standardów Rachunkowości zawsze działa w granicach przepisu uor, nie kreuje rozwiązań, które nie są z nią zgodne, nawet jeśli takie są postulaty praktyki gospodarczej.

Zgodnie z art. 10 ust. 3 uor w przypadku braku uregulowania w przepisach rachunkowości zasad klasyfikacji, wyceny lub prezentacji określonej transakcji lub innego zdarzenia występującego w jednostce, kierownik jednostki – ustalając przyjęte zasady (politykę) rachunkowości – może korzystać z Krajowych Standardów Rachunkowości, a w razie ich braku – z MSR.

Nie jest więc obligatoryjne stosowanie Krajowych Standardów Rachunkowości przy formułowaniu zasad (polityki) rachunkowości przez jednostkę. To wybór kierownika jednostki (jako osoby odpowiedzialnej za rachunkowość). Ale stosowanie Krajowych Standardów Rachunkowości w sprawach nieuregulowanych przepisami o rachunkowości prowadzi do przyjęcia rozwiązań, które uznaje się za zapewniające rzetelne i jasne przedstawienie sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego jednostki.

Najważniejsze zasady rachunkowości muszą być ujęte we wprowadzeniu do sprawozdania finansowego. Tam też każda jednostka, która stosuje KSR, ujawnia informacje o ich stosowaniu.

Jednostka potwierdzająca przyjęcie Krajowych Standardów Rachunkowości jako jej zasad (polityki) rachunkowości zobowiązuje się stosować standardy, w sprawach nieuregulowanych ustawą. Nie jest właściwe powoływanie się na stosowanie Krajowych Standardów Rachunkowości i jednocześnie wybiórcze stosowanie niektórych ich regulacji.

W pkt 3.2.4.KSR 7 bardzo wyraźnie wskazano, iż decyzja kierownika jednostki o stosowaniu tylko niektórych postanowień KSR, jest równoważna decyzji o nieprzyjęciu do stosowania Krajowych Standardów Rachunkowości. Ponadto prawo jednostki do stosowania MSR w sprawach nieuregulowanych przepisami ustawy jest warunkowe, gdyż w pierwszej kolejności jednostka powinna stosować Krajowe Standardy Rachunkowości, a staje się to możliwe wtedy, gdy kierownik jednostki podjął decyzję o włączeniu Krajowych Standardów Rachunkowości do przyjętych przez nią zasad (polityki) rachunkowości.

Nie ma potrzeby ujawnienia w sprawozdaniu finansowym faktu nieprzyjęcia Krajowych Standardów Rachunkowości do zasad (polityki) rachunkowości, stosowanych przez jednostkę. W takiej sytuacji, w każdym przypadku wystąpienia w działalności jednostki transakcji, zdarzenia lub warunku będących sprawami, których przepisy o rachunkowości nie regulują, jednostka jest zobowiązana do szczegółowego opracowania i uzasadnienia przyjętych zasad (polityki) rachunkowości w tych sprawach i ujawnienia tych spraw i zasad w sprawozdaniu finansowym.

Przypomnieć też należy, że jednostki, które postanowiły nie stosować Krajowych Standardów Rachunkowości nie mogą stwierdzać w przyjętych zasadach (polityce) rachunkowości, że w sprawach nieuregulowanych przepisami ustawy stosują MSR, gdyż byłoby to naruszenie warunków prawa do stosowania MSR, określonych przez ustawodawcę w przywołanych przepisach ustawy.

Znajomość rozwiązań KSR i stanowisk umożliwia lepsze i pełniejsze zrozumienie zasad rachunkowości. Nawet jeśli kierownik jednostki, kształtując politykę rachunkowości nie zdecyduje się na ich włączenie do dokumentacji polityki, to można i warto stosować wskazówki zawarte w KSR (pod warunkiem że konkretne rozwiązania będą ujęte w dokumentacji jednostki).

Niniejsza publikacja ma na celu przybliżyć Państwu krajowe Standardy, praktyczne przykłady oparte na ich wytycznych pokazują, jak ujmować wybrane operacje w księgach i jak je prezentować oraz ujawniać w sprawozdaniu finansowym.

Na dzień przygotowywania tego opracowania jest (obowiązuje) 13 KSR

1) Krajowy Standard Rachunkowości nr 1 „Rachunek przepływów pieniężnych”

2) Krajowy Standard rachunkowości nr 2 „Podatek dochodowy”

3) Krajowy Standard Rachunkowości nr 3 „Niezakończone usługi budowlane”

4) Krajowy Standard Rachunkowości Nr 4 „Utrata wartości aktywów”

5) Krajowy Standard Rachunkowości nr 5 „Leasing, najem i dzierżawa”

6) Krajowy Standard Rachunkowości nr 6 „Rezerwy, bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów, zobowiązania warunkowe”

7) Krajowy Standard Rachunkowości nr 7 „Zmiany zasad (polityki) rachunkowości, wartości szacunkowych, poprawianie błędów, zdarzenia następujące po dniu bilansowym – ujęcie i prezentacja”

8) Krajowy Standard Rachunkowości nr 8 „Działalność deweloperska”

9) Krajowy Standard Rachunkowości nr 9 „Sprawozdanie z działalności”

10) Krajowy Standard Rachunkowości nr 10 „Umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym oraz umowy koncesji na roboty budowlane lub usługi”

11) Krajowy Standard Rachunkowości nr 11 „Środki trwałe”

12) Krajowy Standard Rachunkowości nr 12 „Działalność rolnicza”

13) Krajowy Standard Rachunkowości nr 13 „Koszt wytworzenia jako podstawa wyceny produktów”

14) Krajowy Standard Rachunkowości nr 14 „Kontynuacja działalności oraz rachunkowość jednostek przy braku kontynuowania działalności”

15) Krajowy Standard Rachunkowości nr 15 „Przychody ze sprzedaży wyrobów, półproduktów, towarów i materiałów”

Aktualnie kończą się prace poświęcone trzem kolejnym KSR, które będą dotyczyć

•Wartości niematerialnych i prawnych

•Nieruchomości i wartości niematerialnych zaliczonych do inwestycji

•Uproszczeń w rachunkowości

Postanowienia KSR są uzupełniane w stanowiskach, które dotyczą problemów bardziej szczegółowych, niewymagających aż tak kompleksowego podejścia. Obecnie mamy następujące stanowiska:

1) Stanowisko Komitetu Standardów Rachunkowości w sprawie rozrachunków z kontrahentami

2) Stanowisko Komitetu Standardów Rachunkowości w sprawie ujęcia, wyceny i prezentacji gruntów przekazanych w użytkowanie wieczyste w sprawozdaniach finansowych jednostek samorządu terytorialnego, a także w sprawie przekształcenia prawa wieczystego użytkowania tych gruntów w prawo własności

3) Stanowisko Komitetu Standardów Rachunkowości w sprawie zasady rzetelnego i jasnego obrazu w realizacji przepisów art. 4 ust. 1 oraz ust. 1a i 1b ustawy o rachunkowości

4) Stanowisko Komitetu Standardów Rachunkowości w sprawie ujęcia transakcji zamiany składnika aktywów niepieniężnych na inny składnik aktywów niepieniężnych

5) Stanowisko Komitetu w sprawie inwentaryzacji drogą spisu z natury zapasów materiałów, towarów, wyrobów gotowych i półproduktów

6) Stanowisko Komitetu w sprawie księgowego ujęcia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych

Więcej znajdziesz w wersji pełnej publikacji

Tematy publikacji w pełnej wersji

KSR 1 „Rachunek przepływów pieniężnych”

KSR 2 „Podatek dochodowy”

KSR 3 „Niezakończone usługi budowlane”

KSR 4 „Utrata wartości aktywów”

KSR 5 „Leasing, najem i dzierżawa”

KSR 6 „Rezerwy, bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów, zobowiązania warunkowe”

KSR 7 „Zmiany zasad (polityki) rachunkowości, wartości szacunkowych, poprawianie błędów, zdarzenia następujące po dniu bilansowym – ujęcie i prezentacja”

KSR 8 „Działalność deweloperska”

KSR 9 „Sprawozdanie z działalności”

KSR 10 „Umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym oraz umowy koncesji na roboty budowlane lub usługi”

KSR 11 „Środki trwałe”

KSR 12 „Działalność rolnicza”

KSR 13 „Koszt wytworzenia jako podstawa wyceny produktów”

KSR 14 „Kontynuacja działalności oraz rachunkowość jednostek przy braku kontynuowania działalności”

KSR 15 Przychody ze sprzedaży wyrobów gotowych półproduktów, towarów i materiałów

Stanowisko KSR w sprawie rozrachunków z kontrahentami

Przygotowanie do wersji elektronicznej: RASTER studio, 603 59 59 71