Sprawdzanie instalacji elektrycznych w domach i mieszkaniach ebook

3

Portal Elektryka

Autorzy: mgr inż. Fryderyk Łasak mgr inż. Janusz Strzyżewski

Redaktor: Mateusz A. Maciejczyk

Koordynator produkcji:Mariusz Jezierski

Menedżer produktu: Anna Jagodzińska

Korekta:Zespół

Skład, łamanie:Agnieszka Makowska

ISBN: 978-83-8409-089-3

Nr rejestrowyBDO: 000008579

Wiedza i Praktyka sp. z o.o.

03-918 Warszawa, ul. Łotewska 9a

tel.: 22 518 29 29

e-mail: [email protected]

Copyright by Wiedza i Praktyka sp. z o.o.

Warszawa 2025

Wydanie I

Publikacja „Sprawdzanie instalacji elektrycznych w domach i mieszkaniach” chroniona jest prawem autorskim. Przedruk materiałów opublikowanych w niniejszej publikacji – bez zgody wydawcy – jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło. Publikacja została przygotowana z zachowaniem naj-wyższej staranności i wykorzystaniem wysokich kwalifikacji, wiedzy i doświadczenia autorów oraz konsultantów. Zaproponowane w publikacji porady i interpretacje nie mają charakteru porady prawnej. Ich zastosowanie w kon-kretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Publikowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych. W związku z tym redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w publikacji wskazówek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przypadków.

4

Portal Elektryka

Spis treści

Słowo od redaktora 6

Kontrola instalacji elektrycznych w domach jednoi wielorodzinnych8

Wymagania dotyczące instalacjiw budynkach jedno- i wielorodzinnych9

Sprawdzanie obecności i jakośc połączeń wyrównawczych10

Badanie wewnętrznych linii zasilających12

Pomiary rezystancji izolacji instalacji mieszkaniowych i administracyjnych13

Pomiar rezystancji izolacji obwodów oświetleniowych15

Sprawdzenie skuteczności samoczynnego wyłączenia zasilania w sieci TN16

Wykonywanie pomiarów w instalacjachz wyłącznikami różnicowoprądowymi20

Zakres sprawdzania wyłączników ochronnych różnicowoprądowych20

Okresowe sprawdzanie wyłącznikaróżnicowoprądowego przyciskiem „TEST”21

Kontrola urządzenia piorunochronnego22

Metody pomiaru rezystancji uziomów23

5

Portal Elektryka

Wykonywanie pomiarów instalacji piorunochronnej budynku28

Sprawdzenie poprawności przeprowadzania pomiaru rezystancji uziomu29

Dokumentowanie prac pomiarowo-kontrolnych33

Instalacje w domach jednorodzinnych 34

Zasilanie z sieci elektroenergetycznej37

Przyłącze od linii napowietrznej38

Przyłącze od linii kablowej45

Dostosowanie instalacji do charakteru pomieszczenia49

Stopnie ochrony51

Układanie obwodów53

Elementy instalacji54

6

Portal Elektryka

Sprawdzanie instalacji elektrycznych w domach i mieszkaniach

Słowo od redaktora

Szanowni Czytelnicy,

Bezpieczeństwo elektryczne to podstawa komfortowego i bezproble-mowego użytkowania każdego domu czy mieszkania. Właściwie zapro-jektowana i utrzymana instalacja elektryczna to gwarancja nie tylko wygody, ale przede wszystkim ochrony zdrowia i życia mieszkańców.

E-book, który oddajemy w Twoje ręce, to kompleksowy przewodnik po sprawdzaniu instalacji elektrycznych. Znajdziesz tu informacje o obo-wiązujących normach, metodach kontroli oraz najczęstszych uster-kach, które mogą wystąpić w budynkach mieszkalnych. Praktyczne wskazówki pomogą Ci lepiej zrozumieć stan techniczny instalacji i po-dejmować świadome decyzje dotyczące jej konserwacji oraz ewentu-alnej modernizacji.

Mamy nadzieję, że ten materiał okaże się dla Ciebie wartościowym źródłem wiedzy i przyczyni się do poprawy bezpieczeństwa Twoje-go domu.

Życzymy owocnej lektury!.

Mateusz A. Maciejczyk

Sprawdzanie instalacji elektrycznych w domach i mieszkaniach

Kontrola instalacji elektrycznych w domach jedno- i wielorodzinnych

W budynkach jedno- i wielorodzinnych niezbędne jest prowadzenie sprawdzeń odbiorczych oraz okresowych instalacji elektrycznych. Ten wymóg wynika m.in. z Prawa budowlanego.

Norma PN-HD 60364-6 Instalacje elektryczne niskiego napięcia. Spraw-dzanie wymaga, aby każda instalacja przed przekazaniem do eksplo-atacji była poddana oględzinom i próbom w celu sprawdzenia, czy zostały spełnione wymagania Polskich Norm. Przed przystąpieniem do prób, osoba je wykonująca powinna otrzymać dokumentację tech-niczną wraz z protokołami oględzin i prób cząstkowych wykonanych podczas montażu.

Sprawdzanie instalacji elektrycznych powinni wykonywać elektromon-terzy posiadający ważne zaświadczenia kwalifikacyjne z uprawnieniami w zakresie kontrolno-pomiarowym. Protokoły z pomiarów powinny być sprawdzone i podpisane przez osobę ze świadectwem kwalifikacyjnym D.

W budynkach mieszkalnych do sprawdzania odbiorczego i okresowe-go wymagane jest:

sprawdzanie obecności i jakości połączeń wyrównawczych,

9

Portal Elektryka

Sprawdzanie instalacji elektrycznych w domach i mieszkaniach

badanie wewnętrznych linii zasilających (WLZ),

przeprowadzenie pomiarów rezystancji izolacji linii WLZ, instala-cji mieszkaniowych i administracyjnych,

sprawdzanie skuteczności ochrony przeciwporażeniowej linii WLZ, instalacji administracyjnych i mieszkaniowych,

przeprowadzenie pomiarów instalacji piorunochronnej.

Norma PN-HD 60364-6 wymaga, aby częstość okresowego sprawdza-nia instalacji elektrycznych była ustalana z uwzględnieniem rodzaju instalacji i wyposażenia, jej zastosowania i działania, częstości i jako-ści konserwacji oraz wpływów zewnętrznych, na jakie jest narażona. Najdłuższy okres między badaniami ustalony przez ustawę Prawo bu-dowlane wynosi 5 lat. W uzasadnionych przypadkach, w zależności od warunków środowiskowych, w jakich jest eksploatowana instalacja, może zachodzić potrzeba częstszego jej sprawdzania. Sprawdzanie in-stalacji zalecane jest także, gdy zmieniają się użytkownicy mieszkań.

Wymagania dotyczące instalacji w budynkach jedno- i wielorodzinnych

Instalacje elektryczne w budynkach jedno i wielorodzinnych należy wykonywać w układzie sieci TN-S, czyli instalacja jednofazowa powin-na być trójprzewodowa, a instalacja trójfazowa – pięcioprzewodowa. Sieć zasilająca jest zwykle wykonywana w układzie sieci TN-C. W związ-ku z tym w złączu lub w rozdzielnicy głównej budynku należy rozdzie-lić przewód ochronno-neutralny PEN na dwa przewody, neutralny N i ochronny PE. Punkt rozdziału przewodu PEN powinien zostać uziemio-ny. Wszystkie gniazda wtyczkowe zainstalowane w budynkach powinny

10

Portal Elektryka

Sprawdzanie instalacji elektrycznych w domach i mieszkaniach

mieć zacisk ochronny, do którego należy przyłączyć przewód ochron-ny PE. Również wszystkie oprawy oświetleniowe I klasy ochronności należy połączyć z zaciskiem ochronnym z przewodem ochronnym PE.

Gniazda wtyczkowe w instalacjach mieszkaniowych powinny być za-bezpieczone wyłącznikiem różnicowoprądowym. Przewody instala-cyjne użyte do wykonania instalacji elektrycznej muszą odpowiednio oznakowane kolorami, zgodnie z wymaganiami normy PN-HD 308 S2:2007 Identyfikacja żył w kablach i przewodach oraz w przewo-dach sznurowych.

Kable i przewody oraz przewody sznurowe z żyłą zielono-żółtą

Sprawdzanie obecności i jakości połączeń wyrównawczych

Podczas badania odbiorczego instalacji elektrycznej w budynku jedno- i wielorodzinnym należy sprawdzić obecność i jakość połączeń wyrów-nawczych. Połączenia wyrównawcze w budynku powinny znajdować się w dolnej kondygnacji budynku i w łazienkach. Połączenia takie w łazien-kach należy zrobić w przypadku wykonania instalacji wodociągowej, gazowej i centralnego ogrzewania przewodami (rurami) metalowymi (patrz rys. 1).

11

Portal Elektryka

Sprawdzanie instalacji elektrycznych w domach i mieszkaniach

Rys. 1. Połączenia wyrównawcze w budynku

Połączenia wyrównawcze główne w najniższej kondygnacji budynku realizuje się przez umieszczenie głównej szyny (zacisku) uziemiającej, do której przyłącza się:

przewody uziemiające,

przewody ochronne lub ochronno-neutralne,

funkcjonalne przewody uziemiające (w razie potrzeby),

metalowe rury oraz metalowe urządzenia wewnętrznych instala-cji wody zimnej, wody gorącej, ścieków, centralnego ogrzewania, gazu, klimatyzacji, metalowe powłoki i pancerze kabli elektroener-getycznych itp.,

metalowe elementy konstrukcyjne budynku, takie jak np. zbroje-nia itp.