W domu czarownicy. Jak za pomocą rytuałów i zaklęć stworzyć przestrzeń pełlną dobrej energii ebook

Karta tytułowa

Dla Ady i Audrey, które odkrywają magię jako sposób na niesienie pomocy otaczającemu je światu oraz uzdrawianie ludzi, na których im zależy.

Podziękowania

Niekończące się wyrazy wdzięczności ślę pod adresem zespołu wydawnictwa Simon & Schuster, które dopracowało tę książkę i udostępniło ją szerszemu kręgowi czytelników; dziękuję między innymi Eileen Mullan i Brettowi Palanie-Shanahanowi. Podziękowania składam również ekipie wydawniczej z Adams Media, która przygotowała pierwszą wersję tego poradnika; pragnę zwłaszcza podziękować Andrei Hakanson. Spośród wszystkich ścieżek, jakimi chadzają czarownice, najbliższa mojemu sercu jest magia ogniska domowego i będę po wieki wdzięczna Andrei za to, że pomogła mi dzielić się tym z czytelnikami.

Wprowadzenie

Domostwo jest naszym schronieniem, miejscem, które pozwala się nam odnawiać i realizować twórczo – tu każdy nasz dzień zaczyna się i kończy. To również podstawowe źródło naszej energii i duchowości. A także budynek, który stara się otoczyć czcią i umocnić tę świętą przestrzeń, czyniąc ją tak prostą, tchnącą spokojem i przyjazną, jak to tylko możliwe.

W przeciwieństwie do zielonych czarownic, które praktykują w oparciu o przyrodę, oraz od wiedźm kuchennych, które skupiają się na żywności i gotowaniu, czarownica domowa zgłębia i wykorzystuje magię związaną z domostwem.

Podczas gdy inne duchowe ścieżki zazwyczaj wykraczają poza dom i skupiają się na świecie natury, wiedźma domowa tworzy solidne, służące wsparciem miejsce, w którym domownicy odpoczywają i pracują oraz które jest dla nich prawdziwą (i magiczną) przystanią.

Ten poradnik pozwoli ci poznać energie związane z domostwem i ogniskiem domowym, pokaże ci, jak w dzisiejszym zabieganym świecie możesz stworzyć duchowy raj dla siebie i swoich bliskich. Dowiesz się między innymi, jak…

odpowiednio umiejscowić i wzmacniać duchowe ognisko domowe,

wykonywać rytuały, które ochronią i oczyszczą twoje domostwo,

zbudować kuchenną kapliczkę,

w sztuce kulinarnej łączyć z jedzeniem magię,

opanować sekrety kociołka i świętego płomienia,

stosować współcześnie prastare praktyki czarownic domowych,

w oparciu o ognisko domowe tworzyć własne rękodzieło.

W gruncie rzeczy rola czarownicy domowej polega na tworzeniu otoczenia sprzyjającego duchowemu dobrostanowi jej samej, jej rodziny oraz mile widzianych gości. Dom jest dla niej świątynią, o którą dba, aby swobodnie i gładko przepływała przez nią energia, a także po to, żeby oddać cześć zasadom, którym wiedźma hołduje. Sama czuwa nad swoją rodziną i służy jej wsparciem (podobnie jak wspiera szerszą społeczność swych znajomych), i to zarówno w aspekcie duchowym, jak i fizycznym. Więc jeśli jesteś gotowa zgłębić magię, którą możesz odnaleźć lub stworzyć w swoim domu, i wykorzystać ją dla polepszenia życia domowników, to bierzmy się do dzieła.

Rozdział 1Miejsce, które nazywamy domem

Jeżeli wszyscy ludzie mają ze sobą coś wspólnego, jest to potrzeba posiadania schronienia, oferującej wytchnienie przystani, miejsca, które można nazywać domem. Do takiego miejsca wraca się, szukając bezpiecznego azylu, odnowy, odpoczynku oraz odzyskania sił. W tym rozdziale przedstawiam pojęcie domostwa oraz znaczenie, jakie ma ono dla duchowego życia.

Duchowość wywodzi się z naszej głębi, a duchowa ścieżka albo praktyka, którą wybieramy, nadaje jej kontekst. Jednym z najczęstszych takich kontekstów jest ognisko domowe, czyli duchowy ośrodek domostwa. Bez względu na to, jak wygląda obecnie twoja ścieżka duchowa, jeśli ją zakorzenisz w swoim ognisku domowym, nadasz jej jeszcze więcej sensu i wzbogacisz swoje życie duchowe.

Magia ogniska domowego i duchowość oparta na domostwie

Magia ogniska domowego, po angielsku określana słowem hearth-craft, to ścieżka duchowa zakorzeniona w przekonaniu, że dom jest dla nas pięknem, mocą i ochroną, miejscem, w którym ludzie uzyskują opiekę i pokarm zarówno w aspekcie duchowym, jak i fizycznym czy emocjonalnym. Magia ogniska domowego opisuje sferę duchowości powiązaną ze ścieżką czarownicy domowej. Nie chodzi tu o magię kuchni, choć w praktyce czarownicy domowej może ona odgrywać ważną rolę. Nie chodzi też o zieloną magię, chociaż i ona może pozytywnie i wzbogacająco wpływać na domową duchowość.

Magia ogniska domowego dowodzi, że duchowość, podobnie jak wiele innych rzeczy, rozpoczyna się w domu. Nie wystarczy w określonych odstępach czasu uczęszczać na odbywające się poza domem spotkania natury duchowej; samo domostwo jest niezbędnym elementem duchowości, jeśli tchnie ożywczą, ekscytującą atmosferą sprzyjającą nieustannej praktyce duchowej. Dawniej źródłem duchowego spełnienia były dla ludzi religie zorganizowane. Z czasem jednak instytucje religijne coraz bardziej rozczarowywały wiernych i dlatego duchowość przesuwa się z powrotem do domów, stając się centralnym elementem życia lub przynajmniej wspierającym. Poszanowanie dla ogniska domowego oznacza poszanowanie dla naszych początków, dla miejsca, z którego codziennie wychodzimy i do którego nieodmiennie wracamy.

Dlaczego „ognisko domowe”?

Stare angielskie słowo hearth oznacza „palenisko”: zarówno w znaczeniu otwartego miejsca, na którym płonie ogień, jak i wewnętrznej komory w piecu, a właśnie wokół ogniska czy pieca od najdawniejszych czasów skupia się każda ludzka rodzina. Dlatego ognisko domowe stało się symbolem rodzinnej bliskości i przytulności, a także całego domostwa, przy czym palenisko postrzega się jako ośrodek, wokół którego toczy się domowe życie. Praktykując magię ogniska domowego, sprawiamy, że nasza duchowość obraca się wokół serca domu symbolizowanego przez ogień płonący w kominku czy piecu.

Przez określenie „wiedźma kuchenna” (chyba szerzej znane) rozumie się zwykle osobę, która praktykuje magię, gotując, piekącina co dzień krzątając sięwkuchni. Magia ogniska domowego różni się od magii kuchennej zwłaszcza tym, że kładzie nacisk na duchowy aspekt praktyki,wprzeciwieństwie do praktyk wiedźmy kuchennej, opartych głównie na czarach.Otej ostatniej będzie mowa dalejwtym rozdziale.

Magia ogniska domowego, podobnie jak inne aspekty ścieżki czarownicy domowej, a także inne formy magii kuchennej i zielonej, obraca się wokół praktyczności, z odrobiną rytualnych wskazówek czy niezbędnej formalności. Oto kilka kluczowych słów, które należy mieć na uwadze, myśląc o magii ogniska domowego:

prostota,

praktyczność,

powiązanie z rodziną,

domowość,

codzienność,

gospodarstwo domowe.

Niech to będzie proste

Praktyki zaproponowane w tej książce opierają się na prostocie. Słowo „rytuał” nie oznacza tu czegoś pompatycznego ani skomplikowanego; chodzi raczej o intuicyjną ceremonię, czyli coś, co odróżnia się od codziennej krzątaniny, ponieważ jest czynione z uważnością i świadomą intencją. Ponadto słowo „magia” oznacza świadomą i ukierunkowaną próbę wywołania zmiany za pomocą energii skupionej i wysłanej w konkretnym pozytywnym celu. Rytuały i magiczne czynności zawarte w tym poradniku to jedynie wskazówki, które mają ci dać pojęcie o tym, jak możesz skonstruować własną duchową praktykę opartą na ognisku domowym.

Dlaczego magia ogniska domowego jest tak wyjątkowa

Przede wszystkim funkcjonuje ona w oparciu o podstawową prawdę:

Przeżywanie swojego życia jest aktem duchowym.

To powiedziawszy, można mieć jednak trudności ze wskazaniem, co dokładnie składa się na duchowość, a idąc dalej: jak należy aktywnie wspierać ją w domu.

O wyjątkowości magii ogniska domowego przesądza to, że jej zasady idealnie wpasowują się w codzienne czynności domowników, a właściwie same są tymi czynnościami. W gruncie rzeczy ta książka ma za zadanie pomóc ci rozpoznać owe zasady i odnieść się do nich świadomie, tak abyś doceniła je jeszcze bardziej. Poradnik ponadto podsuwa kilka pomysłów na to, jak wzbogacić te powszednie czynności i przedmioty codziennego użytku, tak by jeszcze bardziej ułatwić albo pogłębić doświadczenia domowników.

Czym jest dla ciebie duchowość?

Pielęgnowanie duchowego aspektu domostwa to klucz do ścieżki czarownicy dbającej o ognisko domowe. Jak się do tego zabrać?

Odpowiedź zależy od tego, jak zdefiniujesz własną duchowość. Przeczytałaś już kilka podstawowych definicji, dla tej praktyki istotne jest jednak, byś określiła ów termin dla siebie. Przemyśl następujące kwestie:

Co dla ciebie składa się na duchowe doświadczenie?

Jakie są według ciebie cechy świętego przedmiotu?

Które elementy czynności nadają jej aspekt duchowy?

Są to niezwykle ważne pytania i każda osoba, która się nad nimi zastanowi, udzieli innych odpowiedzi. Przymiarka do zdefiniowania własnej duchowości może być prawdziwym wyzwaniem, frustrującym i wystawiającym na próbę naszą wiarę. Jeśli zdołasz jedynie powiedzieć: „Po prostu wiem, kiedy coś jest duchowe i już” – to w porządku. W gruncie rzeczy gdy rozpoznajesz coś jako duchowe, przyznajesz, że cię dogłębnie poruszyło albo dotknęło w jakiś szczególny sposób, przywołało pewne uczucia, których może nie da się zdefiniować.

Skup swoją praktykę

Kiedy już wiesz, jakiego rodzaju rzeczy uważasz za duchowe albo jakiego rodzaju wydarzenia lub czynności wywołują u ciebie tę szczególną reakcję, możesz wyrobić sobie pojęcie o tym, na czym powinnaś się skupić w swojej opartej na domu duchowości i jak zidentyfikować bądź wprowadzić codzienne zajęcia, które będą wspierały twoją duchowość. W tym celu rozpoznawaj i wykorzystuj owe duchowe momenty, by wzmocnić swoje postanowienie stworzenia z domu miejsca pełnego duchowości. Jedna z metod polega na tym, by owe momenty lub czynności stały się okazją do myślenia o „ważnych” rzeczach (nie „ważnych” w znaczeniu zbilansowania konta bankowego czy zdobycia składników na obiad, ale ważnych jako sprawy powiązane z twoją duchowością); okazją do wysyłania dobrych myśli swoim domownikom, przyjaciołom i społeczności; okazją do praktykowania form „medytacji podczas chodzenia”, gdy z czystym umysłem wykonujesz proste, niemal automatyczne czynności. Może wykorzystasz tę chwilę, by zmówić modlitwę albo otworzyć serce na rozmowę z Bogiem, w jakiejkolwiek postaci wyobrażasz sobie Najwyższą Boskość, ze wszechświatem, z duchem miłości lub innym niematerialnym bytem, z którym czujesz potrzebę rozmowy.

Jeżeli masz utrzymywać zdrową duchowość, powinnaś pamiętać o pozbyciu się napięć, o skupieniu i o praktykowaniu czegoś. Zdrowa duchowość oznacza utrzymywanie otwartych linii komunikacyjnych pomiędzy tobą a czymś większym od ciebie. Słowa „praktyka” często używa się na określenie tego, co ktoś robi w zgodzie ze swoją duchową ścieżką, a to oznacza z kolei fizyczne lub intencjonalne działanie w myśl teorii, która się wiąże z tą ścieżką. Kiedy aktywnie poszukujesz swojej duchowej aktywności bądź ją definiujesz, tworzysz okazję do rozwinięcia głębszej więzi z otaczającym cię światem. (Rozdział 2 głębiej zajmuje się świętością, zwłaszcza w odniesieniu do domostwa).

Codzienność może być magiczna

Często pokutuje poczucie, że coś, co jest proste, nie może być tak skuteczne, wpływowe czy użyteczne jak coś bardziej skomplikowanego bądź trudnego. To takie dziwne ludzkie przekonanie. Wielu z nas lubi komplikować rzeczy – niewykluczone, że ludzie robią to po to, by w razie niepowodzenia mieć kozła ofiarnego, którego obarczą winą. Zawołają: „To było zbyt trudne!”. Ludzkość instynktownie unika odpowiedzialności. Jednak biorąc na siebie odpowiedzialność za swoją duchową praktykę, wychodząc od serca swojego domostwa na zewnątrz, robimy krok w stronę dającej satysfakcję więzi z otaczającym nas światem.

Wszystko jest – lub może być – aktem magii. Może nim być mieszanie podgrzewanej zupy. Przecieranie kuchennego blatu, mycie naczyń, napełnianie czajnika i sięganie po pojemnik z herbatą. Więc jak wykonujesz owe magiczne czynności? Nie z sekretnymi słowami na ustach ani kreślonymi w powietrzu tajemnymi gestami. Nie tyle chodzi o dodanie czegoś koniecznego, ile o rozpoznanie i uznanie czegoś, co już tam jest.

Jak zatem rozpoznać magię? Wypróbuj te cztery kroki:

Żyj obecną chwilą.

Trwanie w bieżącym momencie jest trudniejsze, niż się może wydawać. Oznacza, że nie należy wybiegać myślą ku kolejnej czynności ani cofać się do tego, co właśnie zrobiłaś. Nie myśl o tym, że za pół godziny wychodzisz po dzieci ani że musisz pamiętać, by w drodze powrotnej kupić mleko. Życie obecną chwilą oznacza, że myślisz tylko o tym, co robisz dokładnie w tym momencie. Po prostu. Poczuj ciężar trzymanego w ręce dzbanka; poczuj, jak ten ciężar się zmienia, gdy przechylasz dzbanek, aby nalać mleko; usłysz dźwięk płynu wypełniającego szklankę.

Miej świadomość swoich zamiarów.

Jest ona kluczem do większości magicznych praktyk. Podczas wykonywania jakiejś czynności upewnij się, że masz jasne oczekiwania co do spodziewanego rezultatu czy wydatkowanej energii. Kluczem do sukcesu będzie ujrzenie w wyobraźni wyraźnie określonego wyniku.

Kieruj właściwie swą energię.

Skup swoją wolę i pozwól, by wypełniła czynność, którą wykonujesz. Nieodpowiednio skierowana energia zostaje zmarnowana.

Skup się na czynności.

Nie trzeba chyba dodawać, że powinna to być czynność, na której opierasz swoją magiczną pracę, dla jasności warto jednak zauważyć, że lepiej się skupić na jednym działaniu niż na ich szeregu. Trudniej jest utrzymać skupienie przez dłuższy czas, zwłaszcza jeżeli po drodze musisz zmieniać czynności.

Pamiętaj, że magia ogniska domowego polega na prostocie oraz wymaga skupienia na pracy wykonywanej w domu. Jeżeli w momencie, który określasz jako duchowy albo magiczny, poczujesz potrzebę mówienia, mów ze szczerego serca albo wypowiedz na głos krótką modlitwę lub wiersz, który znasz i możesz zastosować do różnych sytuacji. (Sugestie związane z magią słowa i modlitwami znajdziesz w rozdziale 10).

W gruncie rzeczy magia jest sztuką wyraźnego skupienia woli na tym, aby wywołać zmianę lub jakiegoś rodzaju przekształcenie. Jeżeli nieobca jest ci współczesna praktyka magii, zwłaszcza w powiązaniu z twoją praktyką duchową, znasz zapewne jakieś symbole albo przedmioty, które mogą ci pomóc w skupieniu i użyczyć energii wspomagającej osiągnięcie tej zmiany. Jeśli interesuje cię ten rodzaj pracy w ramach uzupełnienia dla twojej praktyki duchowej, powinnaś przeczytać książkę poruszającą temat czarów i zaklęć, taką jak moja Power Spellcraft for Life. Ponieważ niniejszy poradnik skupia się głównie na duchowej praktyce opartej na domostwie, nie ma w nim wiele informacji o magii jako takiej. Choć owszem, zawarłam tu sporo ludowych mądrości i związanych z domostwem tradycji, które część czytelników może zidentyfikować albo określić jako magię.

Co prawda wielu ludzi używa określeń „dom” i „domostwo” zamiennie, jednak pomiędzy tymi dwoma pojęciami istnieje różnica i każde z nich w tej książce oznacza coś innego. Dom to fizyczne miejsce zamieszkania, cztery ściany i dach nad głową oraz adres i geograficzna lokalizacja twego przebywania. Domostwo zaś odnosi się do energetycznej całości utworzonej przez ową fizyczną siedzibę: rodzinę, która w niej przebywa, oraz tożsamość, która wynika z interakcji pomiędzy mieszkańcami i mieszkaniem.

Jak to wszystko wiąże się z duchowością? Każda chwila jest okazją do tego, by być tu i teraz, aby docenić dany moment i uczynić go magicznym. Postępując tak, przyznajesz, że nawet najprostsze zadania coś znaczą dla twojego ducha i mogą być odżywcze dla duszy. Kiedy pozwalasz sobie trwać w danej chwili, podkreślasz, jak jesteś wyjątkowa. Bądź co bądź życie składa się z wielu nanizanych na nitkę króciutkich momentów. Otwierając się na najprostsze zadania i pozwalając, by cię inspirowały, niosły z sobą wnikliwość i mądrość albo po prostu tchnęły spokojem, skłaniasz się ku temu, by Najwyższa Boskość szeptała do ciebie w najdziwniejszych okolicznościach i nieoczekiwanych miejscach. Magia ogniska domowego to właśnie komunikowanie się z Najwyższą Boskością w codziennych czynnościach, nie przez skomplikowane, formalne rytuały.

Budowanie swojej duchowej siedziby

Czarownica działająca w oparciu o ognisko domowe pragnie stworzyć i podtrzymać możliwie najlepszą domową atmosferę dla rodziny i przyjaciół: chce ich wspierać, żywić i napędzać do działania na poziomie zarówno fizycznym, jak i duchowym.

Dom jest po prostu budynkiem, domostwo zaś – żyjącym, kwitnącym miejscem, tworzonym przez działania i intencje ludzi mieszkających w tym domu. Domostwo to sanktuarium, bezpieczny azyl. O jego cechach i jakości przesądzają domownicy, a ono stanowi klucz do ich energii. Energia z kolei określa domostwo w niejeden sposób: żywi je i napędza na poziomie duchowym i emocjonalnym, ale jest także inwestowana w postaci pieniędzy, które pozwalają założyć domostwo i utrzymywać je. Spłaty rat kredytu, czynsz, umeblowanie, towary konsumpcyjne – we wszystko to wkładamy energię w postaci pieniędzy, które ktoś zarobił własną pracą lub inną wymianą energii. Emocje, czas i pieniądze są pełnowartościowymi formami energii niezbędnymi do funkcjonowania i domu, i domostwa.

Domostwo to budowana przez was baza czy główna siedziba, z której możecie się wypuszczać w szeroki świat i do której możecie wrócić pod koniec dnia. To miejsce, gdzie każda z was może być sobą, zrelaksować się i pozwolić, aby energia, którą będąc poza domem, trzymacie ściśle pod kontrolą, tu, w chronionej przestrzeni, płynęła swobodnie. Domostwo stanowi doskonałe i najbliższe nam zaplecze do duchowej praktyki.

Denise Linn, autorka między innymi Sacred Space, mówi: „Domostwo jest symboliczną reprezentacją nas samych, a w głębszym sensie – przedłużeniem nas samych”. Ma absolutną rację. Sposób, w jaki na poziomie podświadomym traktujesz swoją życiową przestrzeń, bardzo często daje wgląd w to, jak postrzegasz samą siebie. Z kolei na bardziej aktywnym poziomie, jeżeli świadomie panujesz nad organizacją i wystrojem swojej przestrzeni życiowej, możesz wpłynąć tym na postrzeganie własnego ja, a także na swoje samopoczucie. Środowisko życia wpływa na twoje emocjonalne, fizyczne i mentalne funkcjonowanie, zrozumiałe jest więc, że wpływa też na twój duchowy dobrostan.

Dla wielu z nas ważne jest, by w obrębie domostwa mieć własny pokój lub wydzieloną przestrzeń, która będzie wyłącznie nasza: sypialnię, kącik, gabinet bądź małą czytelnię. Często umyka nam jednak znaczenie przestrzeni wspólnej, w którą również należy świadomie zainwestować i dbać o nią tak samo jak o przestrzeń prywatną czy osobistą. Wspólne przestrzenie w domu, takie jak salon, rodzinna bawialnia, łazienka i kuchnia, stają się skupiskami energii wszystkich domowników korzystających z owych pomieszczeń oraz wszystkich odbywających się tam czynności.

Zamiast pozwolić energii plątać się na chybił trafił bez świadomego ukierunkowania i żyć z przypadkowymi rezultatami, mądrzej będzie wziąć ster w swoje ręce i poprowadzić energię, nadać jej charakterystyczną tożsamość. W następnym rozdziale przyjrzymy się bliżej temu, jak takie ukierunkowanie wpływa na duchowe zdrowie i dobrostan członków rodziny.

Energia jest płynna, stale pozostaje w ruchu, dlatego rezultat nigdy nie będzie trwały. Idealne rozwiązanie to nieustanne troszczenie się o właściwy kierunek energii. I nigdy nie jest za późno, by zacząć ani też by odwrócić bieg energii we wspólnym pokoju, który w jakiś sposób wydaje się nieprzyjemny czy niezachęcający.

Podtrzymywanie, kierowanie i kształtowanie energii wspólnego pomieszczenia to forma dbania o zdrowie i dobrostan użytkowników tego pomieszczenia.

Dbanie o domowników

Praktykowanie magii ogniska domowego zakłada, że masz o kogo dbać, choćby tylko o samą siebie i swoje domowe zwierzaki. Rodzina jest jednym z kamieni węgielnych magii ogniska domowego.

Członkowie rodziny (i inni domownicy, jeśli są) czynnie uczestniczą w kształtowaniu i kierunkowaniu energii domostwa. Przez swoje działania, wzajemne porozumienie, miłość i fizyczną obecność podtrzymują i nieustannie odżywiają duchowy element domostwa. Dostarczają domowej wiedźmie energii, którą ona zawiaduje, a to jeden z powodów do praktykowania tej magii. Dla tej ścieżki ważna jest żywa energia. Bez niej domostwo staje się bardziej domem, po prostu budynkiem.

Aktywna, płynna, nieustannie zmieniająca się dynamika rodziny zapewnia czynny wkład owej energii i jest istotnym elementem duchowego dobrostanu całego domostwa. Należy również pamiętać, że interakcje i wsparcie domowników wykraczają poza utrzymywanie ogólnej tożsamości domostwa: chodzi o wspieranie rodziny zarówno jako całości, jak i poszczególnych jej członków.

Dalsza część rozdziału dostępna w pełnej wersji

Rozdział 2Twoje domostwo jako święta przestrzeń

Rozdział dostępny w pełnej wersji

Rozdział 3Twoje duchowe ognisko domowe

Rozdział dostępny w pełnej wersji

Rozdział 4Magia kotła

Rozdział dostępny w pełnej wersji

Rozdział 5Bóstwa ogniska domowego i domostwa

Rozdział dostępny w pełnej wersji

Rozdział 6Kuchnia jako święta przestrzeń

Rozdział dostępny w pełnej wersji

Rozdział 7Wykorzystanie magii ogniska domowego do ochrony domostwa

Rozdział dostępny w pełnej wersji

Rozdział 8Magia w ognisku domowym

Rozdział dostępny w pełnej wersji

Rozdział 9Duchowość jedzenia

Rozdział dostępny w pełnej wersji

Rozdział 10Zioła, rękodzieło i inne magiczności związane z ogniskiem domowym

Rozdział dostępny w pełnej wersji

Rozdział 11Zaklęcia i rytuały

Rozdział dostępny w pełnej wersji

Postscriptum

Rozdział dostępny w pełnej wersji

Dodatek

Rozdział dostępny w pełnej wersji

Bibliografia

Rozdział dostępny w pełnej wersji

Indeks przepisów i rytuałów

Rozdział dostępny w pełnej wersji

Na zlecenie Woblink

woblink.com

plik przygotowała Angelika Kuler-Duchnik