Green Witch. Magia ziół, kwiatów, olejków eterycznych i innych darów matki natury ebook

Dla Sayi i Sydney, które mogą należeć do kolejnego pokolenia

Wprowadzenie

Bez względu na to, z jakiego powodu poszukujesz większej równowagi, dostrojenie się do energii przyrody pomoże ci się uwolnić od stresu i skupić się na tu i teraz. Nie ma lepszego sposobu na zgłębianie obfitości natury niż podążanie ścieżką zielonej czarownicy. Jest to ścieżka przyrodniczki, zielarki i uzdrowicielki – swobodna, elastyczna i indywidualna praktyka dla każdego, kto chce odkrywać dary natury i korzystać z nich w celu przywracania równowagi i harmonii w swoim życiu. W Green Witch znajdziesz wszystkie informacje, jakich potrzebujesz do rozwijania duchowej praktyki naturalnego czarownictwa – począwszy od porad dotyczących podążania zieloną ścieżką we współczesnym świecie, a skończywszy na wiadomościach na temat ziół, roślin, drzew, kamieni i innych obiektów. Zapoznasz się tu z przepisami, ćwiczeniami, rytuałami i wskazówkami dotyczącymi przygotowania mikstur oraz mieszanek ziołowych zarówno w celach magicznych, jak i tych bardziej przyziemnych.

Green Witch to przydatny i praktyczny przewodnik dla współczesnej czarownicy, która w dzisiejszym świecie pragnie połączyć się z naturą. Spotkasz się tu z historią tej tradycji, a także nauczysz się tworzyć własną. Wyjątkowość naturalnego czarownictwa polega na tym, iż jest to wysoce wyspecjalizowana i indywidualna ścieżka. Każdego pasjonują inne zagadnienia i każdy ma inne podejście do praktyki w tej dziedzinie. Chodzi zatem o znalezienie równowagi we własnym życiu i w swoim otoczeniu.

Zielona czarownica ściśle współpracuje z przyrodą i jej darami. Wykorzystuje moc darów natury w celu poprawy samopoczucia fizycznego, kondycji duchowej oraz warunków otoczenia, a także pracuje nad nawiązaniem osobistego połączenia ze światem przyrody. Zharmonizowanie się z naturą może być wyzwaniem w dzisiejszym świecie technologii i przemysłu. Na szczęście nie musimy wcale rezygnować ze współczesnych wynalazków. Potrzebujemy jedynie wprowadzić do swojego życia dawną wiedzę, która tylko czeka, abyśmy znów ją odkryli. Cała sztuka polega na zwróceniu uwagi na naturalną energię obecną w świecie i odkryciu, jak na nas oddziałuje.

Słuchaj otaczającego cię świata. Otwórz swoje serce. Odzyskaj równowagę i ciesz się przygodą, jaką jest twoje życie.

Uwaga: Chociaż w tekście piszę o zielonych czarownicach, to jednak w żadnym wypadku ścieżka ta nie wyklucza mężczyzn, którzy obecnie coraz częściej interesują się omawianą niżej dziedziną. Wybrałam formę żeńską jedynie dla wygody.

CZĘŚĆ I. Odkryj w sobie zielona˛ czarownice˛

Rozdział 1 Naturalne czarownictwo

W dawnych czasach czarownice żyły w odosobnieniu od społeczeństwa i wykorzystywały energię otaczających ich roślin oraz drzew do uzdrawiania innych ludzi. Osoby, które potrzebowały ich pomocy, musiały się wybrać do nich w odwiedziny. Obecnie coraz częściej możemy spotkać zielone czarownice w środku miasta lub na przedmieściach. Pracują w wielu branżach, prowadzą różnego rodzaju firmy, zajmują się medycyną lub nauczaniem, a czasem są pełnoetatowymi matkami.

Bycie zieloną czarownicą nie ma nic wspólnego z miejscem zamieszkania ani z wykonywanym zawodem. Nie chodzi też jedynie o pracę z roślinami, drzewami lub ziołami. Wbrew przypuszczeniom niektórych osób nie musisz też wcale wyznawać określonej religii ani konkretnych zasad duchowych. Zielona czarownica to osoba, która nawiązuje szczególną relację z otaczającym ją światem, ma swoje zasady moralne i głęboki kontakt z naturą. W skrócie: kroczy zieloną ścieżką.

Ścieżka naturalnej czarownicy jest jednak bardzo osobista, gdyż zależy od jej szczególnych zdolności, upodobań i antypatii, klimatu regionu, w którym mieszka, oraz od interakcji z energią tego środowiska. To zatem nie tyle pewnego rodzaju tradycja, ile raczej jej indywidualna adaptacja.

Ścieżka zielonej czarownicy

Naturalne czarownictwo uważa się za ścieżkę duchową opartą na kontakcie z naturą, koncentrującą się na interakcji jednostki z jej środowiskiem. Samo czarownictwo to praktyka polegająca na wykorzystywaniu energii natury jako wsparcia w osiąganiu konkretnych celów. Ogólnie rzecz biorąc, czarownictwo uznaje boga i boginię (czasami wyłącznie boginię) oraz traktuje magię jako zjawisko naturalne.

Czarownictwo często mylone jest z wicca – nowoczesną alternatywną religią opartą na kontakcie z przyrodą. Rzeczywiście łączy te odłamy wiele wspólnych elementów, w tym szacunek dla natury, ale wicca jest specyficzną i formalną religią, podczas gdy istnieje mnóstwo różnych form czarownictwa, których struktura nie jest aż tak ściśle określona. W tej książce termin „czarownictwo” odnosi się do pracy z naturalnymi energiami w celu osiągnięcia pożądanych rezultatów bez konkretnego kontekstu religijnego.

Zielona czarownica to zatem osoba krocząca zieloną ścieżką, świadoma tego, jak energia natury oddziałuje na jej życie i środowisko – nawet jeśli nie jest to tradycyjny ogród i las, jak to przedstawiają bajki dla dzieci i wyidealizowane wyobrażenia.

Dlaczego piszę o „ścieżce” zamiast o „praktykowaniu czarów”? To proste. Czarownictwo nie jest praktyką oddzieloną od codziennego życia, jak na przykład magia rytualna, lecz wszechogarniającym doświadczeniem, w którym całkowicie się zanurzamy, traktując całe swoje życie jako magiczne.

Zielone czarownictwo nie stanowi formalnej tradycji tak jak wicca gardneriańska lub dianiczna, tradycja Feri czy tym podobne. Nie odnoszę się zatem do nieprzerwanej linii wtajemniczonych ani do przyjętego kanonu wiedzy, lecz do licznych praktyk różnego pochodzenia służących współczesnej czarownicy.

Jak już wspomniałam, ścieżka zielonej czarownicy to zindywidualizowana i samodzielna praktyka, dlatego też każda współczesna książka o czarownictwie będzie po prostu osobistą interpretacją autora. Inicjacja praktykowania zielonej magii jest praktycznie niemożliwa. Nie istnieje bowiem żadna formalna wiedza, którą moglibyśmy przekazać na szkoleniach, ani ustalona tradycja, z którą mogłabyś się połączyć w świętych ceremoniach przeprowadzanych przez starszych. Niektóre współczesne grupy eklektyczne mogą opierać swoją regularną praktykę na ideałach zielonej magii, ale pamiętaj, że to nie to samo.

Osoba praktykująca naturalne czarownictwo może jak najbardziej przekazywać swoją wiedzę innym, a także dzielić się własnymi notatkami i zapiskami, ale nie ma to nic wspólnego z inicjacją. Zapoznawanie się z konkretnymi koncepcjami i poglądami różnych osób podążających tą ścieżką jest formą praktyki, w ramach której poznajesz nowe podejście do świata i odkrywasz ćwiczenia oraz techniki, które pomogą ci udoskonalić i pogłębić twoje połączenie z naturą. Nie jest to jednak nauka w rozumieniu tradycyjnych praktyk zawodowych, polegających na towarzyszeniu mistrzowi w jego pracy i uczeniu się bezpośrednio od niego, lecz raczej nowoczesna forma zdobywania wiedzy i umiejętności.

ŚWIATOPOGLĄD ZIELONEJ CZAROWNICY

Uzdrawianie, harmonia i równowaga to najważniejsze koncepcje związane z praktykami oraz światopoglądem zielonej czarownicy. Pojęcia te dotyczą trzech głównych obszarów:

Ziemi (w rozumieniu zarówno środowiska lokalnego, jak i całej planety);

Ludzkości (w rozumieniu ogólnym, ale także lokalnej społeczności oraz kręgów przyjaciół i znajomych);

Ciebie.

Często niesłusznie się uznaje, że zielona czarownica powinna się skupiać jedynie na połączeniu z ziemią. Ziemia to nie tylko nasza planeta, lecz także wszystkie żywe stworzenia, w tym zwierzęta, rośliny i ludzie, więc można traktować ją jako zbiorowe określenie wszystkich istot. A jednak żyjąca w zgodzie z naturą czarownica zdaje sobie również sprawę z tego, jak ważne jest indywidualne podejście do każdej istoty. Możemy potępiać niewłaściwe praktyki gospodarowania zasobami wody na naszej planecie, ale konkretne i lokalne działania często przynoszą znacznie lepsze rezultaty w naszym środowisku niż demonstracje przed biurowcami. „Oczyść własne podwórko” – to zdanie, które dobrze rozumie każda osoba podążająca tą ścieżką.

Nowoczesna zielona czarownica poświęca również uwagę innym ludziom. Rozumie, że ludzkość wpływa na świat przyrody nie tylko poprzez to, jak ją traktuje, ale także poprzez energię wytwarzaną przez różnego rodzaju uczucia i przekonania. Natura oddziałuje na nas energetycznie, a my na nią – nie zawsze korzystnie. W związku z tym czarownica dąży do zachowania harmonii między człowiekiem a przyrodą. Zdaje sobie również sprawę z tego, że ludzie także oddziałują na siebie nawzajem, dlatego też dba o harmonijne, zdrowe środowisko, w którym mogą się wyciszyć i odzyskać siły do dalszego rozwoju, samodoskonalenia oraz współdziałania ze sobą z lekkością i miłością.

Zielona czarownica musi żyć w harmonii z rzeczywistością. Oznacza to realizowanie osobistych celów i radzenie sobie z przeszkodami, a także poznawanie siebie, aby móc jak najlepiej korzystać ze swojej energii i umiejętności. Twoje prawdziwe ja niekoniecznie jest takie, jak byś sobie życzyła, ale taka właśnie jesteś. Odkrycie prawdziwej siebie może być wielkim wyzwaniem. Wszyscy nieustannie się okłamujemy i często robimy to tak dobrze, że do końca życia pozostajemy całkowicie odcięci od siebie. Praca z wypartymi aspektami swojej osobowości może być jednak niezwykle satysfakcjonująca, a utrzymywanie równowagi między ciemnymi a pozytywnymi częściami naszej istoty umożliwia zachowanie harmonijnej energii.

MORALNOŚĆ ZIELONEJ CZAROWNICY

Zasady moralne odgrywają istotną rolę na każdej ścieżce związanej z duchowością. Co ciekawe, naturalne czarownictwo nie wymaga od praktykujących żadnych innych zasad etycznych czy moralnych z wyjątkiem tych, które już mają. Dlaczego? Przede wszystkim jest to tak osobista praktyka, że narzucenie konkretnego systemu etycznego wykluczyłoby z niej niektórych ludzi lub zmusiłoby ich do zmiany swojej prawdziwej natury. Tymczasem nie chodzi tu o zmuszanie się do zmiany, lecz raczej o zharmonizowanie własnego życia z energią natury. Ponadto zielona czarownica ma tak głęboki kontakt z otoczeniem, że nie potrzebuje żadnych etycznych ograniczeń. Gdy masz świadomość, że jesteś częścią większej całości, nie jesteś w stanie jej szkodzić. Pracując z ziemią, nie działasz więc nigdy przeciwko niej ani także przeciwko jakiemukolwiek przejawowi istnienia połączonemu z ziemską energią (innym ludziom, zwierzętom, roślinom i tak dalej). Nie sposób postępować nieetycznie, gdy w pełni zdajesz sobie sprawę z tego, jak negatywny wpływ mają takie działania na całe twoje otoczenie.

Jeśli kochasz i szanujesz otaczający cię świat, nie chcesz mu szkodzić. Im więcej empatii i współczucia masz dla swojego otoczenia, tym lepiej je traktujesz. Ma to związek z podstawową złotą regułą etyczną, którą znajdujemy w różnych religiach. Reguła ta dotyczy wzajemności moralnej: gdy traktujesz otaczające cię istoty z życzliwością, one również tak cię traktują. Wszystko, co dajesz światu, powraca do ciebie, dotyczy to zarówno myśli i energii, jak i czynów.

Zielona czarownica rozwija świadomość dostrojoną do otoczenia, dzięki czemu potrafi przewidzieć, na kogo i na co wpłyną jej działania oraz decyzje. Dzięki swojemu zrozumieniu, poczuciu odpowiedzialności oraz troszczeniu się o wszelkie przejawy życia nie musi w szczególny sposób skupiać się na etyce.

Natura jest twoją matką, ojcem i najlepszym przyjacielem. Gdy przyjmujesz takie podejście, nie widzisz sensu w celowym wyrządzaniu szkody swoim krewnym lub przyjaciołom. Pamiętaj o swojej miłości oraz szacunku do ziemi i przenieś te uczucia na wszystkie stworzenia, tworzące wspólnie świat przyrody – na ludzi, zwierzęta czy rośliny. Wówczas traktowanie ich z takim szacunkiem, z jakim traktujesz samą ziemię, będzie dla ciebie czymś naturalnym i oczywistym.

Krótka historia zielonego czarownictwa

Praktyki współczesnego zielonego czarownictwa wywodzą się z tradycji uzdrowicieli ludowych i osób uprawiających magię ludową. Pramatkami i praojcami nowoczesnej czarownicy są wiejscy zielarze, położne, uzdrowiciele, wiedźmy i tak zwani zamawiacze (ang. cunning-folk), którzy wykonywali określone usługi dla swoich społeczności.

Duchowe przodkinie zielonej czarownicy zwykle zajmowały się położnictwem i przygotowaniem ciał zmarłych do pochówku, a także leczeniem ciała i umysłu za pomocą różnych roślin. Posiadały wiedzę zarówno o życiu, jak i śmierci. Wiedziały, które rośliny są życiodajne, a które trujące. Chociaż dawniej czarownice były szanowane, to jednak często wzbudzały lęk lub nieufność z powodu swojej wiedzy. Żyły samotnie, często z dala od swoich pobratymców. Współczesne społeczeństwo także często czuje się niekomfortowo w towarzystwie osób, które wiedzą więcej niż inni.

Istnieje również prawdopodobieństwo, że przodkinie współczesnej zielonej czarownicy same wybierały życie poza wspólnotą, ponieważ w otoczeniu innych ludzi trudniej jest komunikować się z naturą. Przebywanie bliżej lasów i pól ułatwiało wiedźmom kontakt z energią przyrody i zbieranie potrzebnych ziół.

Osoby praktykujące magię ludową często zajmowały się ponadto naturalnym czarownictwem, a zatem uzdrowicielki bywały czarownicami, które parały się magią ludową zgodnie z wierzeniami danego rejonu (na przykład pensylwańskie pow-wow). Najczęściej jednak były to po prostu starsze mądre kobiety z talentem do naprawiania różnego rodzaju rzeczy. Magia ludowa składa się z tradycji i praktyk przekazywanych w danym obszarze geograficznym lub kulturze. Zwykle koncentruje się na przepowiadaniu miłości i małżeństwa, a także na przewidywaniu sukcesów rolniczych i pogody.

Owen Davies, autor fascynującej książki Popular Magic: Cunning-folk in English History, wyjaśnia, że w przeciwieństwie do uzdrowicieli zamawiacze początkowo zajmowali się głównie zdejmowaniem czarów i uroków z tych, którzy uważali się za ofiary klątwy lub jakiegoś zaklęcia. Kariery tych ludzi rozwijały się więc na gruncie czarownictwa, a skończyły się, gdy ludność przestała wierzyć w czary.

PODOBNE ŚCIEŻKI

Istnieją jeszcze inne współczesne ścieżki podobne do zielonego czarownictwa. Czarownice kuchenne i wiedźmy stosują zbliżone praktyki, więc czasem mylimy je z zielonymi czarownicami. Wszystkie te drogi mają trzy wspólne cechy: opierają się na magii ludowej, nie wymagają konkretnego elementu duchowego, a w dodatku praktykuje się je zwykle samodzielnie.

Zanim przejdę do cech charakterystycznych ścieżki współczesnej zielonej czarownicy, zatrzymam się na chwilę przy czarownicach kuchennych i współczesnych wiedźmach, by pokazać podobieństwa i różnice między nimi.

Czarownice kuchenne

skupiają się na rodzinie, a więc wykonują magię w sercu nowoczesnego domu: w kuchni. Opierają swoją praktykę magiczną na codziennych czynnościach domowych. Gotowanie, sprzątanie, pieczenie i tym podobne zajęcia są podstawą ich magicznych działań. Zamiatanie podłogi może się łączyć z oczyszczaniem przestrzeni z negatywnej energii. Czarownica kuchenna nie korzysta z konkretnych rytuałów, lecz kieruje się intuicją. Nie zawsze spisuje swoje praktyki.

Współczesne wiedźmy

(ang.

hedge witches

, termin używany zwykle w Wielkiej Brytanii) to osoby żyjące blisko natury, często z dala od obszarów miejskich. Przypominają dawne wiedźmy mieszkające poza miastem, które odwiedzano w celu uzyskania zaklęć na miłość i uzdrawiających mikstur. Obecnie zwykle należą do jakiegoś ruchu neopogańskiego, a magia jest podstawą ich działań.

Współczesne czarownice często próbują odnieść swoją praktykę do konkretnej tradycji, ale kontakt z własnym ja jest tutaj znacznie ważniejszy od podążania za jakąkolwiek tradycją. Dotyczy to w szczególności właśnie zielonego czarownictwa.

Spoglądając wstecz, możemy z łatwością zobaczyć, jak przeszłość wpłynęła na współczesną praktykę, ale pamiętajmy, że tak naprawdę każda zielona czarownica tworzy własną tradycję. Nie ma tu żadnych inicjacji ani ściśle określonych zasad. Życie zielonej czarownicy jest odzwierciedleniem jej wewnętrznego światła.

NOWOCZESNA ZIELONA CZAROWNICA

Mimo tak zwanego postępu społecznego coraz więcej ludzi pragnie wrócić do starych, dobrych czasów, chociaż pod wieloma względami mogły być trudniejsze i nie umożliwiały nam aż tak dobrego kontaktu ze sobą nawzajem. Pragnienie takie jest czymś znacznie więcej niż tylko nostalgią, czyli tęsknotą za wyidealizowanym wspomnieniem. To bowiem autentyczne i wypływające z podświadomości przyciąganie do wiedzy, która została przesłonięta przez różnego rodzaju innowacje, postęp i udoskonalenia.

Nie musimy jednak rezygnować ze współczesnych udogodnień czy też takich wynalazków, jak chodniki, telewizory i komputery. Naszym zadaniem jest odzyskać dostęp do tej pierwotnej wiedzy, która tylko czeka, aż znów ją odkryjemy. Zastąpienie całej technologii i ewolucji czarami, starszymi tradycjami czy praktykami rolniczymi nie jest optymalnym rozwiązaniem. W ten sposób przekreślilibyśmy współczesność. Zielona czarownica nie potępia otaczającego ją świata, lecz akceptuje go i stara się wdrożyć do niego swoje praktyki duchowe, służąc jako pomost między przeszłością a teraźniejszością, nowym a starym. Cała sztuka polega na rozpoznawaniu energii natury w dzisiejszym świecie i zaobserwowaniu jej oddziaływania.

Nauka identyfikacji z ziemią

Główną cechą zielonego czarownictwa jest ścisła identyfikacja z ziemią. Chociaż szacunek do ziemi i uważność wobec świata przyrody są jednymi z głównych elementów większości współczesnych alternatywnych ścieżek duchowych, to jednak zielona czarownica nie zawsze podąża określoną ścieżką. W przeciwieństwie do religii neopogańskich zielone czarownictwo nie skupia się na żadnych bogach. Możesz z zainteresowaniem zgłębiać mitologię i starożytne religie, aby poszerzyć swoją wiedzę na temat tego, jak na przestrzeni dziejów postrzegano energię ziemi, ale nie oznacza to, że czcisz bogów i boginie, którzy reprezentują różnego rodzaju wzorce i energie. Sama planeta jest archetypem karmiącej energii i zielona czarownica zwykle nie potrzebuje tego archetypu udoskonalać. A jednak często znajduje sobie jakąś mitologiczną postać (bóstwo czy też bohatera), która współgra z jej osobistymi przekonaniami oraz wibracją i którą się inspiruje. Nie oznacza to jednak czczenia tej postaci.

Alternatywne religie promują ideę, że ludzie są zarządcami lub strażnikami planety. Tymczasem zielona czarownica uznaje samą siebie za jeden z przejawów ziemi, a nie tylko jej opiekunkę. Jej własne poczucie tożsamości pozwala jej współpracować z energią ziemi.

Osoba, która szanuje ziemię i uznaje świat przyrody za swojego głównego nauczyciela, jest czasem nazywana wielbicielem przyrody lub poganinem. Ten ostatni termin obecnie ma jednak wydźwięk pejoratywny i opisuje ludzi, którzy oddają cześć boskości w naturze. W praktykach duchowych New Age słowo „poganin” dotyczy także tych, których dusze współgrają z biciem serca ziemi. Czy zielone czarownice są zatem pogankami? Wiele z nich tak, ale nie wszystkie. Ścieżka zielonej czarownicy nie jest z definicji religijna – jest co prawda duchowa, ale duchowość niekoniecznie oznacza religię. Zielona czarownica może wyznawać dowolną wiarę i oddawać cześć boskości na swój sposób, zgodnie z własną interpretacją, pod warunkiem że uznaje naturę za świętą i błogosławioną, a zatem dostrzega boskość w całej przyrodzie.

ŚWIĘTOWANIE ŻYCIA

Zielone czarownictwo to ciągłe świętowanie życia. Stanowi dialog z naturą, który wzbogaca zarówno czarownicę, jak i samą ziemię. Wymiana energii przynosi wielorakie korzyści, które można opisać w prosty sposób: uzdrawiamy ziemię, a ona uzdrawia nas. Podejmujemy działania dążące do harmonii i przywracamy równowagę tam, gdzie jest potrzebna.

Podobnie jak w przypadku innych praktyk oddających cześć ziemi korzenie naturalnego czarownictwa sięgają kalendarza rolniczego, zmian sezonowych, wzorców pogodowych i magii ludowej służącej zdrowiu lub płodności. Większość współczesnych praktyk neopogańskich wywodzi się z podstawowej tradycji zielonego czarownictwa. Zauważ, że słowo „korzenie” okazuje się tutaj kluczowe: coś, co jest zakorzenione, wyrasta ze źródła, ale pozostaje z nim połączone i mocne. Zaprzeczanie korzeniom to odrzucanie zarówno fundamentu, jak i siły. Chociaż widzimy jedynie pień i gałęzie drzewa, to jednak ma ono jeszcze szeroki i głęboki system korzeni.

Zielone czarownictwo nie jest formalną ścieżką, więc każdy, kto nią podąża, może swobodnie dostosowywać zdobytą wiedzę do swoich potrzeb. Nie chodzi tu jednak tylko o indywidualną modyfikację stworzonych przez innych ludzi praktyk, lecz raczej o zachowanie elastyczności i robienie tego, co potrzebne – reagowanie zarówno na własne aktualne potrzeby, jak i na potrzeby ziemi.

Jak wspomniałam, zielone czarownictwo to nie to samo co wicca. Wicca to formalna, zorganizowana religia z określonymi założeniami i zasadami. Jej wyznawcy wykonują pewnego rodzaju rytuały w ściśle określony sposób. Tymczasem zielone czarownictwo to elastyczna praktyka bez formalnej struktury. Nie mamy tu ustalonych świąt ani obowiązkowych rytuałów. Zielona czarownica jest elastyczna. Tworzy własną ścieżkę zgodnie z własną energią, swoimi indywidualnymi zaletami i talentami oraz zasobami, do jakich ma dostęp w swoim miejscu zamieszkania.

Jeśli mieszkałaś w Massachusetts, ale przeprowadziłaś się do Nowego Meksyku, twoja praktyka ulegnie zmianie wraz z adaptacją do odmiennego środowiska, flory i fauny oraz energii otoczenia. Ty też dostosujesz się do nowego miejsca. Nawiązując kontakt z wyjątkowymi przejawami ziemi w Nowym Meksyku, przejdziesz ewolucję, która pozwoli ci odzwierciedlić swoje środowisko.

Magia ścieżki zielonej czarownicy

Dalsza część książki dostępna w wersji pełnej

TYTUŁ ORYGINAŁU:

The Green Witch: Your Complete Guide to the Natural Magic of Herbs,

Flowers, Essential Oils, and More

Redaktor prowadząca: Ewelina Sokalska

Redakcja: Marta Pustuła

Korekta: Bożena Sęk

Opracowanie graficzne okładki: Łukasz Werpachowski

Zdjęcie na okładce: © Lisla (Shutterstock.com

Copyright © 2017 by Simon and Schuster, Inc.

Copyright © 2019 for the Polish edition by Wydawnictwo Kobiece Łukasz Kierus

Copyright © for the Polish translation by Karolina Bochenek, 2019

Wszelkie prawa do polskiego przekładu i publikacji zastrzeżone. Powielanie i rozpowszechnianie z wykorzystaniem jakiejkolwiek techniki całości bądź fragmentów niniejszego dzieła bez uprzedniego uzyskania pisemnej zgody posiadacza tych praw jest zabronione.

Wydanie elektroniczne

Białystok 2019

ISBN 978-83-66338-53-1

Bądź na bieżąco i śledź nasze wydawnictwo na Facebooku:

www.facebook.com/kobiece

Wydawnictwo Kobiece

E-mail: [email protected]

Pełna oferta wydawnictwa jest dostępna na stronie

www.wydawnictwokobiece.pl

Na zlecenie Woblink

woblink.com

plik przygotowała Katarzyna Rek