Uzyskaj dostęp do tej i ponad 250000 książek od 14,99 zł miesięcznie
Twórczość Siergieja Jesienina (1895-1925) – jednego z największych poetów XX wieku – inspirowana folklorem, sztuką sakralną, łączy wątki rosyjskiej tradycji ludowej z mitologią Greków; przede wszystkim zaś – nacechowana jest przeogromną wrażliwością, wręcz empatią. Pisząc, czerpał pełnymi garściami z własnej wrażliwości, czułości, „rzewności”, właściwej mu nostalgii, ukazując piękne cechy swojej na wskroś rosyjskiej „duszoszczypatielności”... Przedstawiciel kierunku poetyckiego zwanego imażynizmem.
Ebooka przeczytasz w aplikacjach Legimi na:
Liczba stron: 52
Odsłuch ebooka (TTS) dostepny w abonamencie „ebooki+audiobooki bez limitu” w aplikacjach Legimi na:
Sergiusz Jesienin
Wiersze
Wybór i tłumaczenie: Henryk Ditchen
Сергей Есенин
Стихи
Warszawa 2015
© Copyright for the Polish translation by Henryk Ditchen, 2015
Wiersze pochodzą z wydawnictwa:
СЕРГЕЙ АЛЕКСАНДРОВИЧ ЕСЕНИН
СОБРАНИЕ СОЧИНЕНИЙ В ДВУХ ТОМАХ
ИЗДАТЕЛЬСТВО «СОВЕТСКАЯ РОССИЯ»
МОСКВА
1990
Projekt okładki: Nowy Świat
ISBN (druk) 978-83-7386-569-3
ISBN (ebook) 978-83-7386-843-4
Wydanie I Warszawa 2015
Wydawnictwo Nowy Świat
ul. Kopernika 30, 00-336 Warszawa
tel. 22 826 25 43, faks 22 826 25 47
Serdeczne podziękowania składam Barbarze Sobczak, pracownikowi Multimedialnej Biblioteki dla Dzieci i Młodzieży nr LVI „Nautilus” w Warszawie
oraz moim przyjaciołom, którzy kochają poezję,
za pomoc w napisaniu tej książki.
Książkę dedykuję w podziękowaniu mojej żonie Wierze, córce Danusi oraz wnuczkom Krysi i Poli
Twórczość Siergieja Jesienina – największego poety rosyjskiego XX wieku – inspirowana folklorem, sztuką sakralną, łączy wątki rosyjskiej tradycji ludowej z mitologią Greków; przede wszystkim zaś – nacechowana jest przeogromną wrażliwością, wręcz empatią. Pisząc, czerpał pełnymi garściami z własnej wrażliwości, czułości, „rzewności”, właściwej mu nostalgii, ukazując piękne cechy swojej na wskroś rosyjskiej „trogatielnoj” duszy – „duszoszczypatielnoj”…
Odsłania nam tajniki swoich przemyśleń z niespotykaną u innych twórców szczerością, prawie dziecięcą ufnością, nie pozwalając odbiorcy na dystans. Poetą był niezwykłym – hipnotyzował swoimi lirycznymi pieśniami. Jego osoba intrygowała z uwagi na ciekawe życie wagabundy-trubadura: wojaże po Europie Zachodniej i Stanach Zjednoczonych oraz niezliczone wydania poezji i oryginalne w swej formie wystąpienia publiczne. To wszystko sprawiło, że stał się on jasno świecącą gwiazdą na początku XX wieku.
Jesienin urodził się 21 września (3 października nowego stylu) 1895 roku w Konstantinowie koło Riazania w rodzinie kupieckiej. Porzuconego przez rodziców przyszłego poetę wychowywali dziadkowie. Tworzył od 9. roku życia, choć jak sam twierdził, świadomie zaczął pisać mając lat szesnaście. Z tego to czasu wiersze opublikowano później w debiutanckim tomie „Radunica” (1916). W 1912 wyjechał do Moskwy, gdzie pracował jako korektor w drukarni. Przez półtora roku studiował eksternistycznie na Uniwersytecie Moskiewskim.
Debiutował w 1914 r., porzuciwszy uniwersytet i pracę. Zupełnie przypadkowo popadł w niełaskę rodziny carskiej, odmawiając napisania hymnu pochwalnego na cześć i chwałę panującego cara-satrapy. Za tę niesubordynację trafił na zesłanie, gdzie przebywał do 1917 r. Fakt ten sprawił, że późniejsza nowa, czerwcowa władza przyjęła go przychylnie, a on zaś w owym okresie w pełni popierał głoszone przez nią idee.
Dla jego twórczości bardzo ważny był jednak „okres petersburski”, który ubogacił jego twórczość. W Petersburgu bowiem, dokąd wyjechał w 1915 roku, poznał grono tamtejszych poetów: Błoka, Gorodeckiego, Biełego i Klujewa. Szczególnie Aleksander Błok pomagał wypromować Jesienina w początkach jego kariery.
W 1916 roku został wcielony do armii, ale wkrótce po Rewolucji Październikowej 1917 roku, Rosja wycofała się z działań wojennych. Jesienin początkowo poparł rewolucję, tłumacząc ją jako zwycięstwo tradycji chłopskiej i patriarchalnej utopii, ale wkrótce stracił złudzenia i nawet krytykował bolszewików w swej twórczości. W roku 1919 wraz z Marienhofem i Szerszeniewiczem ogłosił manifest imażynizmu: Obrazowość i intuicyjność w Sztuce. Poszukiwanie samoistnego obrazu oraz tajemnicy Słowa.
Jesienin wielokrotnie się zakochiwał, przeważnie na krótko; był pięciokrotnie żonaty w swoim 30-letnim życiu, bowiem wszystkie związki legalizował. Przez całe swoje życie poszukiwał AKCEPTACJI, której zabrakło mu w dzieciństwie i wczesnej młodości – poszukiwał stabilności, do końca czując się odtrąconym.
Nie mając szczęśliwego dzieciństwa, nie mógł w życiu dorosłym nie wchodzić w kolizję z uczuciami. Nie posiadł był umiejętności utrzymania związku, co przełożyło się na jego życie osobiste, a nawet – chorobę. Pierwsze małżeństwo miało miejsce w 1913 roku i z tego małżeństwa urodził się syn Jurij. Po raz drugi ożenił się w 1917 roku i z tego małżeństwa pozostały dzieci: Tatiana i Konstantyn. Pod koniec 1921 roku na przyjęciu u przyjaciela, malarza Gieorgija Jakułowa, poznał amerykańską tancerkę Isadorę Duncan, z którą się ożenił w maju następnego roku. Wspólnie odbyli podróż po Europie i do Stanów Zjednoczonych, jednak pogłębiająca się choroba alkoholowa poety i napady szału powodowały, że często niszczył wyposażenie pokoi hotelowych i robił awantury w restauracjach. Ich małżeństwo również trwało bardzo krótko i w maju 1923 roku Jesienin wrócił do Moskwy, gdzie ponoć miał wziąć czwarty ślub, chociaż nigdy nie rozwiódł się z Duncan.
Ostatnie dwa lata jego życia obfitowały w pijackie zachowania, ale także w najbardziej znane utwory literackie. Wiosną 1925 roku poznał Sofię Tołstoj (wnuczkę Lwa Tołstoja), z którą się ożenił. Kilka miesięcy później w związku z silną depresją skierowano go na leczenie psychiatryczne, jednak został zwolniony ze szpitala tuż przed świętami Bożego Narodzenia. W nocy z 27 na 28 grudnia popełnił samobójstwo. Wiele też wskazywało na to, że do śmierci Poety – być może – przyczynili się funkcjonariusze OGPU (Zjednoczony Państwowy Zarząd Polityczny).
Krótkie i burzliwe życie Jesienina przełożyło się na znakomitą lirykę, która posiada najpiękniejsze cechy: umiłowanie ojczyzny, wsi, przyrody. Jego utwory, to jego DZIECI, które chronił i być może to powodowało, że tak źle znosił krytykę. Nieprzeciętna melodyka wersów i wyrazistość detalu powodowały wrażenie, iż on po prostu swoją poezję śpiewał...
Był poetą poszukującym, ale nie tylko nowych inspiracji, czy środków wyrazu: poszukiwał od zawsze miłości, pamiętając o bolesnym odrzuceniu przez rodziców, co zarzutowało na całe życie, a także – wywołało stany depresyjne, lękowe – słowem: chorobę afektywną. Osobowość człowieka kształtuje się w jego dzieciństwie, które u Jesienina pozbawione było poczucia bezpieczeństwa, szczęścia, beztroskiej radości, nacechowane zaś – momentami smutku, załamania, izolacji, odtrącenia i – co za tym idzie – niewiary w siebie, we własne siły oraz stan poczucia mniejszej wartości…! Pozostawiło to głęboką rysę na psychice poety, której to skazy, do końca swojego krótkiego życia, nie zdołał zmazać.
Pretensjonalny w życiu – bezpośredni w sztuce. POETA WRAŻLIWIEC, ALE I CHŁOPAK – ŁOBUZ, KTÓREMU OSTATNI WIERSZ WŁASNĄ KRWIĄ PRZYSZŁO ZAPISAĆ. Miał osobowość bardzo skomplikowaną, nietuzinkowy sposób odczuwania i postrzegania świata. Zawsze interesowały go bezpośrednie relacje, bliskość z drugim człowiekiem, przyrodą, co pokazywał w swoich utworach z ogromnym sensualizmem, piękną prostotą.
Z wielką wnikliwością oddawał przeżycia i nastroje chłopstwa rosyjskiego na drodze od starej do nowej rzeczywistości, co też z pewnością zdecydowało o głębokim dramatyzmie jego poezji. Liryka Jesienina zawiera najpiękniejsze cechy: umiłowanie wsi, przyrody, ojczyzny; ludowość; subtelny liryzm; melodyjność wiersza. Pięknie pisał o miłości do matki, która go porzuciła, umiłowanej kobiety, mimo poczucia zranienia…
Był MISTRZEM SŁOWA, pięknym mężczyzną o duszy chłopca, ciekawym świata i życia. W czułostkowych wersach, pełnych empatii pokazywał błękitną Ruś – stale obecną gdzieś tam pośród prostych ludzi, gdzie „matka zaczyniła kołacz dla syna”. Przełamywał ową empatię rewolucyjną dynamiką buntu, co również trafiało do odbiorcy. BYŁ TWÓRCĄ NIEPOSPOLITYM, CHARYZMATYCZNYM, O WIELKIM SERCU, KTÓRE NIE ZAWSZE TRAFIAŁO NA WŁAŚCIWYCH LUDZI, WE WŁAŚCIWY CZAS I MIEJSCE.
