Idealny stan ebook

Tytuł oryginału: Perfect State

Copyright © 2015 by Dragonsteel Entertainment, LLC Copyright for the Polish translation © 2017 by Wydawnictwo MAG

Redakcja: Urszula Okrzeja Korekta: Magdalena Górnicka Ilustracja na okładce: Dominik Broniek Opracowanie graficzne okładki: Dark Crayon Projekt typograficzny, skład i łamanie: Tomek Laisar Fruń

ISBN 978-83-7480-812-5 Wydanie II

Wydawca: Wydawnictwo MAG ul. Krypska 21 m. 63, 04-082 Warszawa tel./fax 228 134 743www.mag.com.pl

Wyłączny dystrybutor: Firma Księgarska Olesiejuk spółka z ograniczoną odpowiedzialnością S.K.A. ul. Poznańska 91, 05-850 Ożarów Maz.

*

W trzechsetną rocznicę urodzin w końcu podbiłem świat. Cały świat. Był to dość pamiętny prezent urodzinowy, choć jeśli mam być szczery, zostałem umieszczony na tym świecie, by pewnego dnia nim władać, i tego ode mnie oczekiwano.

Następne pięćdziesiąt lat groziło nudą. W końcu na co można poświęcać swój czas, kiedy już podbiło się cały świat?

Jeśli chodzi o mnie, dorobiłem się arcywroga.

– On coś planuje, Shale – powiedziałem, dosypując cukru do herbaty.

– Kto?

Shale był jedynym człowiekiem, który umiał się wylegiwać w pełnej zbroi płytowej. Prawie jej nie zdejmował – była częścią jego Konceptu.

– A jak myślisz?

Pociągnąłem łyk herbaty i przejrzałem listy na biurku, każdy zapieczętowany odrobiną ciemnoczerwonego wosku. Obaj siedzieliśmy na dużej latającej kamiennej płycie wyposażonej w krzesła i balustrady, przez co wyglądała jak taras. Za pomocą Przeszywania stworzyłem barierę, która ją otaczała, by chronić nas przed szalejącą wokół burzą. Nad naszymi głowami migotała Wielka Zorza – widoczna nawet przez burzowe chmury – oświetlając ziemię poniżej i nadając jej lekko niebieski odcień.

Błyskawice od czasu do czasu ukazywały setkę innych płyt lecących w szyku wokół mojej. Niosły niewielki orszak żołnierzy – zaledwie sześć tysięcy – jako moją straż honorową.

Wstrząsnął nami grzmot. Shale ziewnął.

– Naprawdę powinieneś zająć się pogodą.

– W końcu to zrobię.

Te ostatnie pięćdziesiąt lat poświęconych na badania praktycznego zastosowania Przeszywania było bardzo owocne, ale panowanie nad pogodą – przynajmniej na dużą skalę – wciąż mi umykało.

Pociągnąłem łyk herbaty. Stygła, ale na to przynajmniej mogłem coś poradzić. Rozpiąłem guziki prawego rękawa, wystawiając skórę na niebiesko-fioletowy blask pulsujący na niebie. Wielka Zorza otaczała cały świat i nawet najpotężniejsze burze ledwie zakłócały jej perłowy blask. Zorza odpierała burze – stąd wiedziałem, że ja pewnego dnia również będę do tego zdolny.

Wszedłem w Przeszywający Wzrok i wszystko wokół mnie pociemniało. Wszystko prócz Wielkiej Zorzy. Kąpałem się w jej ciepłym blasku – czułem teraz jego pulsowanie na skórze. Wciągnąłem moc przez ramię, posłałem energię do czubków palców i w filiżankę.

Herbata zaczęła parować. Pociągnąłem łyk i opuściłem Przeszywający Wzrok, by otworzyć jeden z listów. Pieczęć nosiła symbol mojej sieci szpiegów.

Wasza Wysokość, przeczytałem. Wierzę, że muszę Was poinformować, iż Zwój Wode po raz kolejny...

Zmiąłem papier.

– Oho! – powiedział Shale.

– To nic takiego.

Upuściłem kawałek papieru i zapiąłem rękaw. Jednak nie pochodził od wywiadu – Besk po prostu wiedział, że raporty szpiegów otwieram na początku.

Kolejny grzmot zakołysał podwyższeniem, gdy przeglądałem dalsze raporty, każdy z moim cesarskim godłem na szczycie.

– Nie możesz sprawić, żeby to coś leciało szybciej, prawda? – spytał Shale.

– Ciesz się, że nie musimy tego robić w starym stylu.

– W starym stylu? To znaczy... konno? – Shale podrapał się po brodzie. – Brakuje mi tego.

– Naprawdę? Obolałe pośladki, jazda w deszczu, pogryzienia, szukanie paszy dla zwierząt...

– Konie mają osobowość. Ta płyta nie.

– Mówisz tak, bo to część twojego Konceptu. Dzielny rycerz jeżdżący konno i zdobywający ręce pięknych panien.

– Jasne, jasne. Mam niezłą kolekcję rąk. I nawet parę stóp...

Uśmiechnąłem się. Shale był teraz szczęśliwie żonaty i miał piątkę dzieci. Jedynymi pannami, z którymi spędzał czas, były te, które nazywały go tatą i domagały się słodyczy.

Nadal przeglądałem raporty. Kolejny zawierał wstępny szkic nowych monet z moją podobizną, które miały zostać wybite jeszcze w tym roku. Portret był dość dokładny, dobrze przedstawiał moje rysy i włosy opadające w królewskich lokach na ramiona. Jednakże broda była zbyt bujna. Swoją starannie przycinałem na długość palca, dla wzmocnienia wizerunku. To coś na rysunku było stanowczo zbyt krzaczaste.

Zrobiłem notatki na szkicu, po czym pracowałem dalej, ignorując zmiętą wiadomość, którą rzuciłem na podłogę. Besk był zbyt bystry dla własnego dobra. Musiałem go zwolnić i zatrudnić głupiego kanclerza. Albo zhakować Beska i napisać jego Koncept od nowa.

Tyle że pisanie Konceptów od nowa było męczące. I, jeśli mam być szczery, nigdy nie radziłem sobie dobrze z hakowaniem. Dlatego właśnie, mimo stuleci spędzonych razem, ostatecznie nie zabrałem się do zmieniania Beska. Rzecz jasna, nie chodziło o to, że darzyłem kanclerza sympatią. Ten trollowaty osobnik nigdy nie robił tego, co mu kazałem. Władałem dosłownie miliardami ludzi, a spośród nich tylko ten jeden ignorował moją wolę.

– Masz. – Uniosłem raport w stronę Shale’a. – Popatrz na to.

Shale podszedł z brzękiem pancerza.

– Kolejny robot? – Ziewnął.

– Roboty Melhiego są niebezpieczne.

– Ziew.

– Przed chwilą ziewnąłeś. Nie musisz jeszcze tego mówić.

– Ziew. Co się stało z wielkimi wyprawami, Kai? Polowaniem na smoki, poszukiwaniem magicznych mieczy? Ostatnio tylko ślęczysz nad magią i pojedynkujesz się z Żywozrodzonymi z innych Stanów.

– Starzeję się, Shale.

Znów przyjrzałem się raportowi. Moi szpiedzy podsłuchali paru ludzi Melhiego, którzy w Stanie Granicznym przechwalali się tym jego nowym robotem. Pokręciłem głową. Melhi wciąż boleśnie odczuwał porażkę w Lecours, innym ze Stanów Granicznych, do którego obaj mieliśmy dostęp. Był pewien, że jego armie pokonają moje.

– Starzejesz się? – Shale się roześmiał. – A co to ma za znaczenie? Jesteś nieśmiertelny. Twoje ciało jest młode.

Nie umiałem mu tego wyjaśnić. Misje, o których wspominał – budowanie królestwa, odnajdywanie ukrytych skarbów i tajemnic, jednoczenie tych, którzy chcieli pójść za mną, i podbijanie tych, którzy nie chcieli... Cóż, tego właśnie potrzebowałem w młodości. Uczyniły mnie człowiekiem, którym byłem, który mógł rządzić cesarstwem.

A to cesarstwo ostatnimi czasy rządziło się właściwie samo. Mieliśmy cesarski senat, dyplomatów, ministrów. Starannie powstrzymywałem się przed ingerencją, chyba że podjęli jakąś wyjątkowo głupią decyzję, z którą należało zrobić porządek. Jeśli mam być szczery, czerpałem większą przyjemność z nocy spędzonych w gabinecie na eksperymentach i medytacji. Jedynie nieliczne państwowe uroczystości – jak ta dzisiejsza, podczas której upamiętnialiśmy pięćdziesiąty rok moich rządów – wyciągały mnie na zewnątrz.

Cóż, i jeszcze ataki Melhiego.

Szalejący na zewnątrz deszcz ucichł nagle, a niebo pojaśniało. Wielka Zorza wciąż widniała na niebie, które było błękitne, nie stalowoszare. Dotarliśmy do Alorni. Podniosłem się zza biurka, podszedłem do krawędzi płyty i spoglądałem z góry na przepływające poniżej niezliczone ulice miasta.

Przynajmniej tutaj, w centrum mojej władzy, mogłem powstrzymać burze. Prędzej czy później, pomyślałem. Prędzej czy później uda mi się dokonać tego bez Kamienia Zorzy umieszczonego w środku miasta.

Alornia była miastem złocistych cebulastych kopuł na wąskich wieżach. Podwyższenie zwolniło i zgodnie z wcześniej zaplanowanym kursem opadło nad miasto, a za nim podążyła setka płyt niosących moją straż honorową. Na dole ludzie czekali, by zobaczyć, jak przelatujemy – moje ruchy były podawane do wiadomości publicznej. I tak oto poniżej rozległy się wiwaty, niby strumień, który nas niósł.

Uśmiechnąłem się. Może powinienem częściej pojawiać się publicznie? Stojący u mojego boku Shale oparł dłoń na rękojeści miecza i zmrużonymi oczyma wpatrywał się w tych na dole.

– Nikt mnie nie trafi z takiej odległości – powiedziałem z rozbawieniem.

– Nigdy nie wiadomo, Kai.

Płyta opadła w stronę pałacu, który wznosił się na wzgórzu w centrum miasta, i przycumowała z boku dużej wieży, znów stając się balkonem. Zszedłem z niej i wkroczyłem do gabinetu, a grupa służących w luźnych spodniach i kamizelach na gołych torsach wybiegła na balkon, by podnieść biurko i ponieść je za nami.

Shale przeciągnął się ze stukotem pancerza.

– Ta podróż za każdym razem wydaje się coraz dłuższa.

– Bez zbroi byłoby ci pewnie wygodniej.

– Jestem twoim osobistym strażnikiem, Kai. Jeden z nas musi być gotów. Pamiętasz, kiedy próbowali cię porwać tamci powietrzni nomadowie? – Shale uśmiechnął się z nostalgią jak ktoś, kto wspominał młodzieńczy romans. – Albo tamten raz, kiedy utknęliśmy w Mackach Sashim?

– Jasne. Niosłeś mnie... jak daleko?

– Dobre pięćdziesiąt mil. Na Panów. To było... dobrze ponad sto lat temu, prawda?

Nie odpowiedziałem. Shale się nie starzał – przed wielu laty odkryliśmy w skarbcu smoka Galbrometha eliksir długowieczności. Ostatnio zacząłem się zastanawiać, czy ten eliksir nie został tam umieszczony po to, żebym miał uzasadniony powód, by się nie starzeć. Nie poznałem swojej prawdziwej natury do osiągnięcia pięćdziesiątego roku życia, który Wode nazywa Wiekiem Świadomości.

Shale znów się przeciągnął.

– Cóż, lepiej zachować czujność. Właśnie wtedy, gdy panuje spokój, należy najbardziej uważać.

– Z całą pewnością. Dziękuję ci za twoją dzisiejszą pomoc.

– Jasne. Dobrze, że jestem w okolicy, prawda? Tak czy inaczej, zamierzam zajrzeć do Sindrii. Zobaczyć, co porabiają dzieciaki i w ogóle.

– Dobry pomysł.

Patrzyłem, jak służący starannie układają wszystko na biurku. Czy miałem czas, by uporządkować te raporty...?

Nie. Musiałem iść. Podszedłem do Shale’a, który właśnie otwierał drzwi na korytarz. Spojrzał na mnie pytająco.

– Jeśli się pośpieszę – wyjaśniłem – może uda mi się zejść do laboratorium, zanim Besk...

Shale otworzył drzwi do końca. Za nimi stał Besk.

– Auć – powiedział Shale. – Przykro mi, Kai.

Besk uniósł namalowaną brew. Przypominał jedną z tych postaci, które ludzie rzeźbili na zewnętrznych ścianach budynków. Kończyny, które robiły wrażenie przesadnie długich, zbyt sztywne szaty, twarz bez wyrazu. Dawno temu podzieliłem się z nim kroplą eliksiru nieśmiertelności. Od tego czasu mnie dręczył. Ukłonił się.

– Wasza Cesarska Wysokość.

– Besk. Obawiam się, że codzienny raport będzie musiał zaczekać. Doszedłem do pewnych wyjątkowo ważnych, przełomowych wniosków w kwestii Przeszywania, które absolutnie muszę zapisać.

Kanclerz długo wpatrywał się we mnie, nie mrugając. W palcach trzymał charakterystyczną płytkę. Była wielkości książki, a jednak niewiarygodnie cienka – w całym cesarstwie nie znalazłoby się nic podobnego. Jeden ze służących podniósł zmiętą kartkę, którą zostawiłem na balkonie, po czym odłożył ją na biurko, na wypadek gdyby była ważna. Besk uniósł brew odrobinę wyżej.

– W takim razie odprowadzę was do laboratorium, Wasza Wysokość.

Shale poklepał mnie po ramieniu i odszedł. Bez chwili wahania stawiał czoła skrytobójcom, buntownikom i przerażającym stworom , ale nawet po tak długim czasie Besk wywoływał w nim niepokój.

– Moglibyście rozważyć wyrażenie zgody, by sir Shale odszedł na emeryturę – powiedział Besk, kiedy ruszyliśmy.

– Lubi to, co robi. A ja lubię mieć go pod ręką.

– Wasza wola jest, rzecz jasna, prawem.

– Jasne. Chyba że chodzi o Wode.

– Przez ponad sto lat waszych rządów to jedyny raz, kiedy odezwało się do was Wode.

Besk uniósł płytkę. Zwój Wode, jedyny oficjalny sposób komunikacji ze światem zewnętrznym.

Zwój wypełniały słowa, których nie chciałem czytać. Niewielki fragment, który widziałem, sugerował jednak, że w słowach Wode było coraz więcej nacisku. Od zbyt dawna ich ignorowałem.

Przez jakiś czas szliśmy w milczeniu, aż opuściliśmy korytarz i znaleźliśmy się na pomoście łączącym dwie wieże. Wiedziałem, że nie powinienem być tak surowy wobec Beska. Działał w zgodzie ze swym Konceptem i był na swój sposób lojalny, nawet kiedy okazywał nieposłuszeństwo.

Poniżej rozległy się wiwaty, a ja w roztargnieniu uniosłem dłoń, by pomachać poddanym. Wielka Zorza świeciła na niebie, ale ten jeden raz jej światło mnie nie pocieszało.

– Czy to tak uciążliwe zadanie, Wasza Wysokość? Wode prosi was o poświęcenie jednego dnia, by wypełnić zadanie, które większość ludzi uznałaby za przyjemne.

– Nie chodzi o samo zadanie, lecz o bycie... wezwanym w taki sposób. Co z tego, że jestem cesarzem, jeśli ktoś inny może po prostu mnie przywołać, jakbym był zwykłym podczaszym albo posłańcem? To podkopuje wszystko, czego dokonałem, wszystko, co osiągnąłem.

– Proszą was jedynie, byście wypełnili obowiązek wobec swojego gatunku.

– A jakie obowiązki wypełniał mój gatunek wobec mnie?

– Milordzie. – Besk zatrzymał się na pomoście. – To wyjątkowo niestosowne. Przypominacie mi dziecko, którym byliście, a nie króla, którym się staliście.

Próbowałem pójść dalej bez niego, jednakże buty ciążyły mi, jakby wypełniał je ołów. Zatrzymałem się kilka kroków przed nim, ale się nie odwracałem.

– To wasz obowiązek – powtórzył Besk.

– Jestem mózgiem w słoju, Besk. Jednym z bilionów. Dlaczego nie mogą męczyć jednego z pozostałych?

– Ustalono, że osiągnęliście wielkie...

– Wszyscy osiągnęliśmy wielkie rzeczy. – Obróciłem się i rozłożyłem szeroko ręce, obejmując miasto. – Taki jest sens tego wszystkiego. Jak wielu spośród bilionów pozostałych prowadzi życie takie jak moje, w Pierwotnych Stanach Fantastycznych?

– Programowanie pozwala, a nawet wymaga, by każdy Stan był indywidualnie kształtowany.

– To bez znaczenia, Besk.

Na Panów! Nie znosiłem nawet o tym myśleć.

Wode jedynie dwa razy wtrąciło się w moje życie. Najpierw kiedy skończyłem pięćdziesiąt lat, by powiedzieć mi, że moja rzeczywistość to wielowarstwowa symulacja.

A teraz, by zażądać, żebym się rozmnożył.

– To bez znaczenia – powtórzyłem.

Podszedłem do Beska. Rzecz jasna, nie był jednym z Wode, nigdy nie spotkałem żadnego z nich. Był częścią mojej rzeczywistości, mojego Stanu. Ale podobnie jak wszystko inne w całej mojej egzystencji, gdyby okazało się to konieczne, posłużyłby Wode. Kontrolowali oprogramowanie i gdyby zostali zmuszeni, mogliby zmienić wszystko na tym świecie – wszystko poza mną samym – by zmusić mnie do posłuszeństwa.

Na Panów, samo myślenie o tym mnie bolało.

– Wymagania są niedorzeczne – mówiłem dalej. – Potrzebują mojego DNA, by stworzyć nowych Żywozrodzonych ludzi. W porządku. Mogą je sobie wziąć. Wbić igiełkę, czy czego tam używają, do mojego słoja i pobrać próbkę. Proste.

– Wymagają, byście mieli kontakt z kobietą, Wasza Wysokość. Zgodnie z zasadami musicie ją wybrać, a ona was, a później musicie się spotkać i spełnić akt.

– Nasze ciała są jedynie symulacjami. Dlaczego musimy się spotkać?

– Nie wiem.

– Phi!

Zszedłem z pomostu i wróciłem do pałacu.

Besk poszedł za mną.

– Rozkazałem wypełnić teren polowań dzikimi smokowcami, Wasza Wysokość. Najbardziej zajadłymi, jakie udało nam się znaleźć. Może zniszczenie ich poprawi wam nastrój.

– Może.

Nawet myślenie o Wode sprawiało, że znów stawałem się dzieckiem – pod tym względem Besk miał rację. Dowodziłem wielotysięcznymi armiami i samodzielnie stworzyłem cesarstwo, które obejmowało całe kontynenty. Ale to... ale to sprawiało, że znów zmieniałem się w rozpuszczonego bachora. Zatrzymałem się na schodach.

– Nie znam powodów istnienia zasad, milordzie – powiedział Besk łagodniej. Podszedł i położył dłoń na moim ramieniu. – Ale są starożytne i dobrze służyły waszemu gatunkowi. Zgodnie z Doktryną XinWeya...

– Nie rób mi wykładów.

Umilkł, ale... a niech to... słyszałem jego głos w głowie. Wystarczająco często czytał mi te zasady.

„Zgodnie z Doktryną XinWeya najwyższym moralnym obowiązkiem ludzkości jest zapewnienie jak największego szczęścia jak największej liczbie ludzi przy użyciu jak najmniejszych środków”.

Jak się okazało najlepszym sposobem na stworzenie ogromnie zadowolonych ludzi przy użyciu minimalnych środków było wyjęcie ich mózgów w okresie płodowym i podłączenie do symulowanych rzeczywistości dopasowanych do ich rozwijających się osobowości. Każdy Żywozrodzony dostawał cały świat, w którym był najważniejszą osobą swoich czasów. Niektórzy zostawali artystami, inni politykami, ale każdy miał szansę osiągnąć niezrównaną wielkość.

Do tego celu potrzeba było jedynie pojemnika wielkości melona – w którym mieściły się maszyneria symulująca, mózg i płyn odżywczy. Niewiarygodnie wydajne. I... jeśli mam być szczery, nie czułem niechęci – do diabła, byłem zachwycony. Zostałem cesarzem, a choć symulacja dawała mi okazje, każdy krok – każda wyczerpująca wyprawa lub osiągnięcie – musiał być moim własnym. Zasłużyłem sobie na to życie.

Jednakże myślenie o milionach milionów innych, którzy zrobili to samo... napełniało mnie niepokojem. Czy istniały miliony Besków, miliony Shale’ów, miliony mnie, a wszyscy żyjący pod Wielką Zorzą?

Całe moje istnienie uczyło mnie, że byłem wyjątkowy, ważny i potężny. Czułem niechęć na myśl, że mogę być tylko jedną z wielu osób.

– To nie potrwa długo, milordzie. Wybierzcie jedną z kobiet z listy... Wode umieściło je w kolejności zgodnej z przewidywanym dopasowaniem... i wyślijcie jej propozycję spotkania. Może moglibyście zjeść razem kolację.

– Kobieta z ich listy – warknąłem. – Żywozrodzona kobieta, która włada własnym światem. Na Panów, będzie nieznośna.

Nie chciałem się zbliżać do innych Żywozrodzonych, chyba że na polu bitwy w Stanie Granicznym, a i to polubiłem dopiero po pewnym czasie. Moje pierwsze spotkanie z Melhim było...

– Milordzie – odezwał się Besk. – Ściana.

Wzdrygnąłem się, kiedy uświadomiłem sobie, że coś się zmieniło na ścianie klatki schodowej. Na kamieniu pojawiały się słowa, jakby w nim wyryte, każda linia była zagłębiona.

DZIECIĘCY CESARZU. MAM DLA CIEBIE MIŁĄ NIESPODZIANKĘ.

– Melhi, ty wężu! Jak zhakowałeś mój pałac? To sprzeczne z zasadami konfliktu.

ZASADY SĄ JEDYNIE SŁOWAMI. PODOBNIE KRZYKI. USŁYSZĘ TWOJE ZA TO, JAK MNIE ZNIEWAŻYŁEŚ.

– Szpiedzy już mi opowiedzieli o twoim robocie, Melhi. Powinieneś przestać je wysyłać. W moim Stanie nigdy nie działają poprawnie.

Nie wspomniałem, że byłem zaskoczony tym, jak dobrze działały. O wiele lepiej niż Przeszywanie zadziałałoby w jego Stanie, w którym obowiązywały inne prawa fizyki.

BĘDZIESZ KRZYCZEĆ, DZIECKO. BĘDZIESZ KRZYCZEĆ.

Wszedłem w Przeszywający Wzrok. Dzięki niemu widziałem Wielką Zorzę nawet przez kamienie pałacu – ale i tak cofnąłem się do wejścia, gdzie blask Zorzy mógł padać na mnie bezpośrednio. Napełniłem ramiona mocą z jego ciepła, a później odepchnąłem ją od siebie. Dzięki Przeszywającemu Wzrokowi widziałem sedno wszystkiego, drobinki energii – a może myśli, czy czymkolwiek były – tworzące moją rzeczywistość.

Widziałem również włamanie Melhiego. Zamanifestowało się w postaci czerwonych pędów wpływających jak jad w mój pałac. Napełniony mocą odciąłem go, niszcząc pędy. Nie były silne – gdyby spróbował czegoś większego, zareagowałoby oprogramowanie ochronne Wode.

Powierzchnia ściany wróciła do normy. Na wszelki wypadek stopiłem kamień, nadałem mu nowy kształt i zamrugałem, powracając do normalnego wzroku.

– Na Panów, on musi się nauczyć, jak zapominać o urazach. Nigdy mnie nie pokona. Z pewnością musiał to już zrozumieć.

– Zaiste – odezwał się Besk. – Wydaje się, że uparcie podąża tą samą wcześniej obraną ścieżką, co świadczy, że brak mu dojrzałości i nie poświęcił czasu, by zastanowić się nad najlepszym rozwiązaniem. A wy jak sądzicie?

– Wystarczy, Besk.

– Jeśli to możliwe, zawsze staram się mówić na temat, Wasza Wysokość.

Odetchnąłem głęboko, uspokajająco. Nic mi to nie dało.

– W porządku. W porządku, nieważne. Wybierz jedną kobietę z listy. Spotkamy się, załatwimy to i wrócę do swojego życia.

– Którą mam wybrać? Tę, którą Wode uznaje za najbardziej dopasowaną?

– Na Panów, nie – warknąłem i odszedłem. – Weź jakąś z dołu listy. Przynajmniej będzie ciekawie.

Treść dostępna w pełnej wersji eBooka.

Podziękowania

Przy każdym projekcie wiele osób pracuje za kulisami. A każdy, kto w nim uczestniczył, zasługuje na podziękowania.

Chciałbym podziękować swojej grupie pisarskiej Here There Be Dragons (Tu Są Smoki) w składzie: Emily Sanderson, Peter & Karen Ahlstrom, Ben & Danielle Olsen, Alan Layton, Kaylynn ZoBell, Eric Patten i Kathleen Dorsey Sanderson. Isaac Stewart odpowiada za wygląd ostatecznego produktu. Niewysłowiony Peter Ahlstrom jak zwykle zrobił doskonałą redakcję. J.P. Targete zaadaptował swoją uderzającą grafikę, by lepiej pasowała do tego tekstu.

Korektą tego tekstu zajmowali się między innymi: Alice Arneson, Aaron Biggs, Jakob Remick, Corby Campbell, Kelly Neumann, Megan Kanne, Maren Menke, Bob Kluttz, Lyndsey Luther, Kalyani Poluri, Rahul Pantula, Aaron Ford, Ruchita Dhawan, Gary Singer i Bart Butler. Dziękuję wam wszystkim za wkład!

Brandon Sanderson