Jesteśmy rodziną Pana Jezusa - poradnik metodyczny 1 SZP ebook

Wprowadzenie

Życie dziecka w świetle wiary

Szanowni Katecheci,

Przekazujemy do Waszych rąk pakiet edukacyjny Jesteśmy rodziną Pana Jezusa przeznaczony do nauki religii w klasie pierwszej szkoły podstawowej. Należy on do serii podręczników do nauczania religii pod wspólnym tytułem Z Bogiem na ludzkich drogach. Zarówno podręcznik ucznia, jak i poradnik metodyczny dla katechetów został przygotowany zgodnie z zaleceniami Podstawy programowej katechezy Kościoła katolickiego w Polsce1 oraz wytycznymi Programu nauczania religii rzymskokatolickiej w przedszkolach i szkołach2.

W przygotowaniu podręczników przyjęto model antropologiczno-kerygmatyczny katechezy, który zakłada punkt wyjścia od sytuacji egzystencjalnej katechizowanego. Doświadczenia życiowe wynikające z codzienności wiązane są następnie z treścią orędzia chrześcijańskiego. Odkrywanie śladów Boga w różnych miejscach, środowiskach i sytuacjach ma pomóc dziecku w obudzeniu wrażliwości religijnej i rozpoznaniu przejawów życia chrześcijańskiego.

Pakiet edukacyjny Jesteśmy rodziną Pana Jezusa przeznaczony do nauki religii w klasie pierwszej szkoły podstawowej zawiera następujące materiały:

1. Podręcznik ucznia.

2. Podręcznik metodyczny dla katechety.

3. Dwie płyty CD dla katechety z materiałami potrzebnymi do prowadzenia katechez.

4. Strona internetowa www.kulkat.pl z pomocami multimedialnymi oraz sukcesywnie rozbudowywanymi materiałami do katechez.

Podręcznik ucznia

Dzieci uczęszczające do klasy pierwszej, swoje życie religijne wiążą z autorytetem, przyjmują wzorce od osób dla nich ważnych. Są to przede wszystkim rodzice, ale również księża, siostry zakonne oraz katecheci świeccy. Rozpoczynając naukę w klasie pierwszej, dziecko wchodzi w nową rzeczywistość, jaką jest dla niego szkoła. Nawiązuje nowe znajomości. Spotyka kolegów i nauczycieli. Stanowi to doskonałą okazję do rozwijania podstawowych umiejętności komunikacyjnych i społecznych.

Odpowiedni układ katechez stopniowo wprowadza dziecko w życie klasy jako wspólnoty, kształtuje w nim postawę szacunku wobec kolegów, koleżanek, osób starszych, ale również wobec znaku krzyża, kościoła oraz samego Boga. Rozbudza w dziecku tęsknotę za bezpieczeństwem, pokojem, zaspokajaniem pozytywnych pragnień, których źródłem jest Bóg.

Podstawowym źródłem treści katechez jest teologiczno-antropologiczny aspekt sakramentu chrztu świętego i jego egzystencjalne znaczenie w rozwoju religijności i wiary dzieci. Świadomość chrztu i związane z nim przeżywanie godności dziecka Bożego ma prowadzić dzieci do przyjaźni z Jezusem Chrystusem, do uczestniczenia w liturgii i wydarzeniach roku liturgicznego, do rozwijania własnej religijności poprzez modlitwę.

Podręcznik dla ucznia zawiera 58 katechez, podzielonych na poszczególne działy. Treści jednostek tematycznych zostały usystematyzowane w sześciu rozdziałach:

Rodzina Pana Jezusa. Katechezy tego rozdziału koncentrują się wokół tematu rodziny. Mocno podkreśla się tu przynależność do rodziny Pana Jezusa i wynikającą z tego godność dziecka Bożego. Proces katechetyczno-dydaktyczny dąży też do wzbudzania w dziecku szacunku do świętych znaków, przedmiotów kultu religijnego oraz księgi Pisma Świętego.

Rodzina Jezusa modli się. Następny rozdział zawiera katechezy, które ukazują dziecku modlitwę jako rozmowę z kochającym Ojcem, a także wzbudzają potrzebę osobistej i wspólnotowej modlitwy. Uczniowie poznają różne rodzaje modlitwy oraz są zachęcani do układania własnych, prostych modlitw.

Rodzina Jezusa oczekuje Jego przyjścia. Problematyka tego rozdziału dotyczy rozumienia i kultywowania tradycji adwentowych i bożonarodzeniowych. Uczniowie uczą się interpretacji znaków i symboli związanych z celebracją sakramentów. Poznają znaczenie chrztu świętego jako sakramentu inicjacji chrześcijańskiej oraz daru, o jaki należy prosić.

Rodzina Jezusa uczestniczy w Bożych obietnicach. Ten rozdział wprowadza uczniów w tematykę wydarzeń związanych z życiem, śmiercią i Zmartwychwstaniem Pana Jezusa. W sposób szczególny przybliża znaczenie symboli pojawiających się w Wielkim Poście oraz rozumienie Świąt Wielkanocnych i kultywowanie tradycji związanych z tymi świętami.

Rodzina Jezusa kocha i przebacza. Kolejny rozdział ukazuje Pana Boga jako miłosiernego, wybaczającego Ojca, który pierwszy przychodzi do człowieka i przemawia w sumieniu do każdego z nas. Podręcznik wspomaga wychowanie dziecka do konieczności wybaczania i proszenia innych o wybaczenie, do walki ze swoimi słabościami i ciągłego odwracania się od grzechu. Ukazuje sposoby wypełniania woli Pana Jezusa oraz uczynki miłosierdzia względem bliźniego.

Katechezy dodatkowe. Katechezy zgromadzone w tym rozdziale wprowadzają w atmosferę roku liturgicznego. Umacniają więź z Jezusem poprzez osobę Matki Bożej oraz innych świętych, którzy przykładem swojego życia coraz bardziej przybliżają do Boga. Uczą przeżywania ważnych dla dziecka uroczystości takich jak: Dzień Matki, Mikołaj, wakacje w kontekście religijnym.

Podręcznik do nauki religii dla klasy pierwszej uwzględnia możliwości rozwojowe oraz potrzeby dziecka w tym wieku. Poprzez odpowiednio skonstruowane cele oraz właściwie dobrane środki i metody sprzyja odkrywaniu przez dziecko właściwych postaw i wartości. W podręczniku zastosowano różnorodne metody aktywizujące dostosowane do wieku katechizowanych, wyzwalające działanie lub oparte na działaniu (metody plastyczne, praca z obrazem, drama). Ich zadaniem jest wspierać dzieci w rozwoju wrażeń i spostrzeżeń, uwagi, wyobraźni, emocji, uczuć, woli.

Zadania do wykonania zostały tak zaplanowane i przygotowane, aby każde dziecko mogło wykonywać je samodzielnie bądź, w przypadku pracy domowej, z pomocą i zaangażowaniem rodziców. Stopień trudności zadań dostosowany jest do możliwości wiekowych dzieci. Ponadto są one zróżnicowane, co sprzyja rozbudzeniu sprawności manualnej oraz procesów myślowych. Wiele ćwiczeń do wykonania w podręczniku pomoże usprawnić umiejętność pisania, a zamieszczone pojedyncze wyrazy lub krótkie teksty wzmocnią praktykę czytania. W ten sposób wskazana praktyka oraz inne działania dydaktyczne wpisują się w proponowaną przez Podstawę programową katechezy korelację nauczania religii z edukacją szkolną, która jest wartościowa ze względów katechetycznych, dydaktycznych, metodycznych i wychowawczych.

Personalistycznym elementem w podręczniku jest używanie czasowników w pierwszej osobie. Pozwala to dziecku odczuć, że jest ważne, że jest współautorem zawartych w podręczniku treści, a to z kolei pomaga rozbudzać dziecięcą wyobraźnię, kształtować pozytywny obraz samego siebie, wiarę we własne siły i umiejętności. Zamieszczone w podręczniku materiały odwołują się nie tylko do osoby katechizowanego, ale również do życia i działania wielu osób. Wpływają one pozytywnie na rozwój społeczny dziecka, wprowadzając w życie wspólnotowe takie jak: rodzina, szkoła, Kościół, naród. W podręczniku pojawiają się również pytania, co sprzyja samodzielnym poszukiwaniom odpowiedzi, rozbudza myślenie i prowokuje do dalszych pytań oraz szukania rozwiązań.

Ciekawa dla dzieci szata graficzna podręcznika oraz wykorzystanie w nauczaniu środków audiowizualnych (obraz, prezentacja multimedialna, film) wyzwalają w dziecku chęć aktywnego udziału w procesie dydaktycznym. Należy także podkreślić, że wszystkie katechezy odwołują się do sytuacji egzystencjalnych bliskich uczniom, co znacznie ułatwia wprowadzenie i wyjaśnienie konkretnych treści teologicznych.

Podczas nauki religii w klasie pierwszej uczeń poznaje i utrwala także niektóre modlitwy: „Znak krzyża”, „Ojcze nasz”, „Zdrowaś Maryjo”, „Przykazanie miłości”, „Niechaj będzie pochwalony Przenajświętszy Sakrament”, „Chwała Ojcu i Synowi”, „Aniele Boży”, „Któryś za nas cierpiał rany”, „Akt żalu”, „Akt miłości”, „Akt wiary” oraz „Wieczny odpoczynek”.

Obok różnorodnych ćwiczeń dla ucznia podręcznik zawiera również treści przeznaczone dla rodziców. Najczęściej są to odpowiednio dobrane do tematu katechezy fragmenty Pisma Świętego oraz Katechizmu Kościoła Katolickiego. Daje to rodzicom możliwość przypomnienia sobie prawd wiary oraz podstawową wiedzę pomocną w rozmowie z dzieckiem na zagadnienia poruszane w trakcie katechezy i ułatwia rodzicom odpowiadanie na rodzące się w tym okresie liczne pytania dziecka. Jest to również swoista forma katechezy dla dorosłych.

Na końcu podręcznika znajduje się część Dodatki. Zawiera ona naklejki potrzebne do uzupełnienia zadań w niektórych katechezach i pracach domowych. Przy naklejkach zaznaczono numer katechezy i informację, do jakiego rodzaju zadania są przeznaczone.

Poradnik metodyczny

Obok celów katechetycznych i treści nauczania (wymagania szczegółowe) dostosowanych do nowej podstawy oraz programu nauczania religii, poradnik metodyczny zawiera scenariusze wszystkich katechez, szczegółowe opisy wykorzystanych metod aktywizujących oraz teksty źródłowe potrzebne do przeprowadzenia katechezy. Warto w tym miejscu podkreślić, że założenia edukacyjne zostały opracowane również według najnowszych wytycznych Podstawy programowej kształcenia ogólnego i rozporządzeń Ministerstwa Edukacji Narodowej3. Każda jednostka katechetyczna została opracowana według następującego schematu:

1. Czynności wstępne.

2. Modlitwa.

3. Nawiązanie do poprzedniej katechezy.

4. Sytuacja egzystencjalna.

5. Wyjaśnienie głównych prawd katechezy.

6. Zastosowanie życiowe.

7. Modlitwa śródlekcyjna.

8. Podsumowanie treści.

9. Praca domowa.

10. Modlitwa.

Czynności wstępne to czas przeznaczony na przygotowanie podręczników i pomocy, sprawdzenie obecności oraz wyciszenie i przygotowanie do modlitwy. Na szczególną uwagę zasługuje zamieszczone na początku każdego scenariusza nawiązanie do poprzedniej katechezy z pytaniami lub ćwiczeniami ułatwiającymi powtórzenie wiadomości. Wprowadzenie głównych treści programowych poprzedza sytuacja egzystencjalna bliska dziecku, korespondująca z tematem katechezy. Zastosowanie życiowe to wskazanie na konkretne sposoby realizacji w życiu poznanych treści.

Wszystkie scenariusze proponują konkretną modlitwę wprowadzającą, śródlekcyjną i na zakończenie lekcji. W wielu konspektach są gotowe teksty modlitw, dobrane do tematu, by w ten sposób wprowadzać dzieci w praktykę modlitwy wspólnotowej i uczyć nowych modlitw.

Konspekty opracowano szczegółowo – sugerują nie tylko treści i metody, ale też pewne sformułowania oraz sposób przeprowadzenia danej części lekcji lub zaproponowanej czynności czy zadania. Niezmiernie pomocne i cenne – mamy nadzieję – będą propozycje zamieszczone pod takimi punktami jak: nawiązanie do poprzedniej katechezy, zastosowanie życiowe, modlitwa śródlekcyjna, podsumowanie treści. Przy tych sugestywnych propozycjach należy pamiętać, że poradnik metodyczny jest tylko pomocą i propozycją, katecheta może realizować temat programowy z o wiele większą kreatywnością i twórczością w oparciu o własny pomysł. Poradnik metodyczny ujmuje całościowo, organicznie i syntetycznie program przewidziany przez Podstawę programową katechezy dla klasy pierwszej szkoły podstawowej. Dla doświadczonych katechetów będą to kolejne sugestie, które dołączą do ich bogatego doświadczenia katechetycznego, natomiast dla początkujących będą to konkretne i praktyczne wskazówki oraz materiał dydaktyczno-metodyczny do realizacji tematów wyznaczonych przez Program nauczania religii.

Płyta CD

Do pakietu edukacyjnego Jesteśmy rodziną Pana Jezusa, przeznaczonego do nauki religii w klasie pierwszej szkoły podstawowej, dołączone są dwie płyty CD. Zawierają one dodatkowe materiały dydaktyczne i metodyczne do przeprowadzenia katechez. Na jednej z nich zostały zamieszczone nagrania piosenek, na drugiej zaś materiały do kopiowania, obrazy, rysunki oraz prezentacje multimedialne.

Materiały do których Wydawnictwo Gaudium uzyskało prawa autorskie znajdują się na płycie CD i zostały dołączone do poradnika metodycznego. Pozostałe sugestie i alternatywne pomoce, które systematycznie będą dołączane, można znaleźć na stronie internetowej www.kulkat.pl

Strona internetowa www.kulkat.pl

Do dyspozycji katechetów została przygotowana strona internetowa www.kulkat.pl, ułatwiająca pracę tym, którzy mają dostęp do Internetu w czasie prowadzenia zajęć katechetycznych. Żeby z niej korzystać, trzeba się najpierw zarejestrować.

Świadomi, że żadne ludzkie dzieło nie jest doskonałe, jesteśmy otwarci na systematyczne udoskonalanie zaproponowanych materiałów. Liczymy na współpracę z katechetami, którzy będą przesyłać swoje propozycje scenariuszy katechez, obrazy, rysunki, zadania do wykonania przez uczniów czy też prezentacje multimedialne do poszczególnych katechez. Będą one sukcesywnie zamieszczane na stronie internetowej. W związku z tym bardzo serdecznie prosimy katechetów uczących na podstawie niniejszego pakietu edukacyjnego o przesyłanie wszelkich swoich sugestii, propozycji, materiałów i informacji na adres: [email protected]

Szanowni Katecheci, życzymy Wam, aby siane ziarno słowa Bożego przyniosło obfite plony, praca z dziećmi dawała wiele satysfakcji, a włożony trud zaowocował autentycznym życiem chrześcijańskim katechizowanych. Niech Duch Święty, który jest głównym Ewangelizatorem i sprawcą ewangelizacji, obdarza darami charyzmatycznymi, dotyka żywą energią i prowadzi zbawcze dzieło urzeczywistnione w Jezusie Chrystusie poprzez odnawiającą i przemieniającą obecność w osobach ludzkich.

W imieniu autorów i redaktorów

ks. Piotr Tomasz Goliszek

1 Konferencja Episkopatu Polski. Podstawa programowa katechezy Kościoła katolickiego w Polsce. Kraków: WAM 2010.

2 Komisja Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski. Programu nauczania religii rzymskokatolickiej w przedszkolach i szkołach. Kraków: WAM 2010.

3 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. Dz. U. z 2003 nr 4 poz. 17; Co warto wiedzieć o reformie programowej [online]. http://www.konferencje.men.gov.pl/images/stories/reforma.pdf [dostęp: 06.09.2011].

I. Rodzina Pana Jezusa

1. Spotkanie z Bogiem i przyjaciółmi

I. Założenia edukacyjne

Wprowadzenie uczniów w zasady tworzenia wspólnoty katechetycznej jako wspólnoty dzieci Bożych.

Wiedza

Uczeń po katechezie:

Umiejętności

Uczeń po katechezie:

rozmowa kierowana, pogadanka

Pismo Święte, nagranie piosenki „Mam przyjaciela”

II. Przebieg katechezy

wyciszenie, przygotowanie podręczników i pomocy, sprawdzenie listy obecności

Modlitwa spontaniczna – podziękowanie Panu Bogu za czas wakacji. Wszyscy powtarzają: „Dziękujemy Ci, Panie Boże”.

Katecheta prosi każdego ucznia o krótkie przedstawienie się.

Katecheta rozmawia z uczniami na temat, w jaki sposób spędzali wakacje, kogo nowego poznali.

Katecheta podsumowuje:

Każdy z nas potrzebuje miłości i przyjaźni drugiego człowieka. Każdy chciałby mieć osobę, której mógłby powierzyć swoje tajemnice – czy to radosne, czy smutne.

Katecheta pyta uczniów:

Po wypowiedziach uczniów podsumowuje:

Takimi przyjaciółmi są wasi rodzice, dziadkowie, rodzeństwo… Może ktoś z was niedługo odnajdzie przyjaciela wśród kolegów i koleżanek. Takim przyjacielem dla nas wszystkich jest również Pan Jezus.

Katecheta czyta fragment o powołaniu pierwszych uczniów:

Jezus zaś odwróciwszy się i ujrzawszy, że oni idą za Nim, rzekł do nich: «Czego szukacie?» Oni powiedzieli do Niego: «Rabbi! – to znaczy: Nauczycielu – gdzie mieszkasz?» Odpowiedział im: «Chodźcie, a zobaczycie». Poszli więc i zobaczyli, gdzie mieszka, i tego dnia pozostali u Niego. Było to około godziny dziesiątej. (J 1, 38-39)

Jezus zaprasza każdego człowieka do siebie. Chce, by Go poznał i został Jego przyjacielem.

Z Jezusem można się spotkać i zaprzyjaźnić podczas katechezy.

Uczniowie kolorują w podręczniku odpowiednią postać i wpisują swoje imię. (Ponieważ nie wszyscy potrafią pisać, konieczna jest pomoc katechety. Katecheta wpisuje imię dziecka, a uczeń pisze po śladzie.)

Pytamy uczniów, co trzeba robić, by mieć przyjaciół lub samemu być czyimś przyjacielem? Przez co okazujemy, ze jesteśmy przyjaciółmi Jezusa? (modlitwę, dobre uczynki, wypełnianie swoich obowiązków) Katecheta mówi uczniom, w jaki sposób będą poznawać Pana Jezusa na katechezie. Należy podkreślić bardzo ważną rolę modlitwy nie tylko na katechezie, ale również w domu.

Podchodzimy z uczniami do krzyża i mówimy:

„Pnie Jezu, naucz nas być Twoimi przyjaciółmi”.

Uczniowie rozwiązują ćwiczenie w podręczniku: kolorują serduszka przy rysunkach, które ukazują przyjaciół Pana Jezusa.

Dzieci proszą rodziców o przeczytanie zamieszczonego w podręczniku listu od Pana Jezusa, a następnie ozdabiają list rysunkami.

Jak się czujesz? Musiałem napisać do Ciebie ten list, aby Ci powiedzieć jak bardzo troszczę się o Ciebie. Wczoraj widziałem, jak rozmawiałeś z przyjaciółmi. Czekałem na Ciebie cały dzień, mając nadzieję, że porozmawiasz też ze Mną. Dałem Ci zachód słońca, aby zakończył Twój dzień i chłodny powiew wiatru, abyś mógł odpocząć… I czekałem… Nie przyszedłeś. To Mnie zraniło, ale nadal Cię kocham, ponieważ jestem Twoim przyjacielem. Widziałem Cię śpiącego zeszłej nocy i, chcąc dotknąć Twoich oczu, rozlałem światło księżyca na Twoją twarz, oczekując, że po przebudzeniu porozmawiasz ze Mną. Przygotowałem dla Ciebie tak wiele prezentów, Ty jednak obudziwszy się, nie przemówiłeś do Mnie ani słowem i ufając jedynie swoim siłom, rozpocząłeś dzień. A Ja w błękicie nieba, zieleni traw, w kroplach deszczu, koronach kwiatów, strumieniach górskich, słałem ku Tobie wyznanie: „KOCHAM CIĘ”. Ubrałem Cię w ciepłe promienie słońca i nasyciłem powietrze zapachami natury. Moja miłość do Ciebie jest głębsza niż ocean i większa od najgłębszej potrzeby Twojego serca. Proszę Cię, porozmawiaj ze Mną. Proszę Cię, nie zapominaj o Mnie. Chciałbym podzielić się z Tobą tyloma sprawami… ale nie będę Ci więcej przeszkadzał. To jest Twoja decyzja. Wybrałem Cię i ciągle czekam, ponieważ jestem Twoim Przyjacielem.

JEZUS List od Jezusa, http://www.voxdomini.com.pl/vox_art/list_jezusa.htm [dostęp 02.05.2012].

Piosenka: „Mam przyjaciela” – DVD.

„Mam Przyjaciela, który bardzo kocha, mnie kocha, mnie kocha.

Mam Przyjaciela, który bardzo kocha – a imię Jego Jezus.

Zawsze razem z Nim pracuję, z Nim raduję się i dla Niego pragnę żyć.

Zawsze razem z Nim pracuję, z Nim raduję się i dla Niego pragnę żyć”.

2. Jesteśmy rodziną Bożą

I. Założenia edukacyjne

Kształtowanie postawy przynależności do rodziny Jezusa.

Wiedza

Uczeń po katechezie:

Umiejętności

Uczeń po katechezie:

pogadanka, rozmowa kierowana

Pismo Święte, puzzle, biały karton, nagranie piosenki „Dzieckiem Bożym jestem ja”

II. Przebieg katechezy

wyciszenie, przygotowanie podręczników i pomocy, sprawdzenie listy obecności

„Chwała Ojcu i Synowi, i Duchowi Świętemu”

Katecheta rozdaje uczniom po jednej cząstce czystych puzzli (wcześniej przez siebie przygotowanych). Każde dziecko rysuje na swoim puzzlu siebie. Po skończonej pracy wszyscy składają puzzle w jedną całość, następnie przyklejają na biały karton. Po ułożeniu brakuje cząstki, która znajduje się w środku. Katecheta dokłada puzzel z napisem PAN BÓG (lub rysunkiem Pana Jezusa). Wszystkie elementy tworzą teraz całość.

Uczniowie rozwiązują ćwiczenie w podręczniku.

W prostokątach i na koszulkach dzieci są takie same litery. Połącz je w pary i pokoloruj zgodnie z kolorem koszulki.

Popatrzcie, jaką miłością obdarzył nas Ojciec: zostaliśmy nazwani dziećmi Bożymi: i rzeczywiście nimi jesteśmy. (1 J 3, 1)

Bóg jest Ojcem wszystkich ludzi, którzy razem tworzą rodzinę Bożą. Chociaż dzieci Boże mieszkają w różnych zakątkach świata, każdy w swoim języku woła do Boga „Ojcze”.

W Bożej Świątyni często się zbiera,

Wspólnie się modli i pięknie śpiewa,

W jednego Boga wiarę wyznaje,

W każdej Mszy Świętej cześć Mu oddaje.

Jednako czyni święty znak Krzyża,

Jeden chrzest wszystkich łączy, przybliża,

Siebie nawzajem siostrą i bratem,

A Boga Ojcem nazywa zatem.

Pomyśl przez chwilę! Nie błądź w przestworzach!

Wiesz! To jest przecież RODZINA BOŻA.

Uczniowie wykonują ćwiczenie:

Połącz baloniki z odpowiednim wyrazem i pokoloruj je.

Jeden……

Jeden……

Jedna…….

Baloniki: Bóg, wiara, chrzest

Piosenka: „Dzieckiem Bożym jestem” – płyta DVD.

„Ref.: Dzieckiem Bożym jestem ja, la, la… (2x)

1. Ojciec Bóg kocha nas, miłość swą zsyła nam,

Któż jak On wielkim jest, któż jak On miłość ma.

Święty Bóg Ojciec nasz, co dzień ma hojną dłoń,

Kocha nas dzieci swe mimo grzechów oraz wad.

2. Ojciec Bóg Syna dał, jako dar grzesznym nam,

Jezus - Bóg zniżył się, Jezus - Brat zbawił nas.

Poprzez krzyż grzechy starł, życie dał, radość wzniósł,

Zmartwychwstał jako Pan, On jedyną drogą nam.

3. Słońce mam w sercu swym, bowiem Pan kocha mnie,

Cieszę się, śpiewam wciąż, bowiem Pan kocha mnie,

Któż mi dał tyle łask, przyjaźń swą, szczęścia moc,

Któż jak Bóg, któż jak Pan, tak pokochał pięknie mnie”.

Chociaż każdy z nas stanowi cząstkę rodziny Bożej, to każdy z nas jest jedynym, niepowtarzalnym, ukochanym dzieckiem Boga. Bóg jest naszym Ojcem; naszym to znaczy twoim, moim, mamy, taty, księdza proboszcza, pani sprzątaczki – WSZYSTKICH, którzy przez wiarę i chrzest stali się Jego dziećmi.

Narysuj swoją rodzinę wokół Pana Jezusa.

3. Cieszymy się, że jesteśmy razem

I. Założenia edukacyjne

Uświadomienie prawdy, że Jezus jest obecny wśród nas, gdy jesteśmy razem.

Wiedza

Uczeń po katechezie:

Umiejętności

Uczeń po katechezie:

rozmowa kierowana, wykład

Pismo Święte, krzyż (pasyjka), plakaty, zapałki, kolorowe spinacze, nagranie piosenki „Flaga”, obrazki przedstawiające np. pielgrzymkę, spotkanie młodych, Mszę św., ślub

II. Przebieg katechezy

Przygotowanie podręczników i pomocy, sprawdzenie listy obecności, wyciszenie

„Chwała Ojcu i Synowi, i Duchowi Świętemu”

Katecheta umieszcza na tablicy plakaty przedstawiające: pielgrzymkę, spotkanie młodych, Mszę św., ślub bądź inną uroczystość. Katecheta prosi uczniów o uważne przyjrzenie się każdemu z plakatów.

Katecheta zadaje pytania:

Ćwiczenie z zapałkami:

Po zakończonej zabawie katecheta komentuje ćwiczenie.

Katecheta bierze do ręki zapałkę. Pyta uczniów, czy łatwo ją złamać?

Łamie ją.

Teraz bierze do ręki pęk zapałek związanych gumką recepturką. Pyta uczniów, czy łatwo je złamać?

Katecheta próbuje złamać pęk zapałek. Podaje uczniom, aby i oni spróbowali.

Po zakończonej zabawie katecheta komentuje ćwiczenie

Kiedy mieliśmy jedną zapałkę, nie trzeba było wielkiego trudu, aby ją złamać. Ale kiedy próbowaliśmy złamać pęk zapałek, nie było to już takie łatwe… dla nas może nawet niemożliwe. Podobnie jest w naszym życiu, kiedy jesteśmy sami, łatwo jest nas złamać: wystarczy niewiele wysiłku. Ale kiedy jesteśmy w grupie, wtedy trudniej jest nas pokonać. Ważne jest, aby wiążąca nas „gumka recepturka”, była dobra. Co może być taką gumką recepturką, która nas łączy?

– chrzest,

– wiara, itp.

Katecheta czyta fragment z Pisma Świętego:

Dalej, zaprawdę, powiadam wam: Jeśli dwaj z was na ziemi zgodnie o coś prosić będą, to wszystkiego użyczy im mój Ojciec, który jest w niebie. Bo gdzie są dwaj albo trzej zebrani w imię moje, tam jestem pośród nich. (Mt 18, 19-20)

Ćwiczenie – kolorowe spinacze

Wspólnota Jezusa

Do ćwiczenia potrzebne są spinacze biurowe – pojedyncze i połączone w „łańcuszek” (najlepiej kolorowe) oraz pasyjka (najlepiej metalowa, masywna).

Wybieramy z grupy jednego ucznia, najlepiej jakiegoś silnego. Może jedynie dmuchać, nie może używać rąk. Kładziemy na ławce pojedyncze, kolorowe spinacze, katecheta prosi ucznia pełniącego rolę, aby zdmuchnął spinacze.

Pytamy dzieci:

Naprowadzamy dzieci na pomysł „bycia razem”. Wyjmujemy przygotowany wcześniej kolorowy łańcuszek ze spinaczy i kładziemy go na stole. Prosimy ucznia, aby zdmuchnął splecione spinacze. Kiedy spinacze lądują na ziemi katecheta komentuje:

Katecheta pyta:

Jeśli uda się dzieciom odgadnąć, to dobrze, jeśli nie, katecheta mówi, że ma pomysł. Kładzie na stole kolorowy łańcuszek ze spinaczy i stawia pośrodku nich krzyż. Prosi, aby uczeń zdmuchnął spinacze, które leżą pod krzyżem. Jeśli uczeń mówi, że to niemożliwe, katecheta zachęca go, aby nie poddawał się bez próby.

Katecheta wyjaśnia:

Usłyszeliśmy we fragmencie z Pisma św., co należy czynić, aby Pan Jezus mógł być z nami, co możemy robić na co dzień, aby zachować zgodę między sobą?

Uczniowie podają odpowiedzi, np.:

– być miłym,

– nie dokuczać innym,

– pomagać innym,

– słuchać, co mówią inni.

Piosenka: „Flaga” – płyta DVD.

„W moim sercu mieszka Bóg,

A Jego flagą radość jest. /2x

Podniosę flagę wysoko, wysoko. /2x

Niech pozna, pozna cały świat. /2x

Niech wszyscy ludzie zobaczą, zobaczą. /2x

Niech pozna, pozna cały świat”. /2x

Zgodnie z obietnicą otrzymaną od samego Pana Jezusa możemy się cieszyć Jego obecnością pośród nas. Jezus pomaga nam nie myśleć tylko o sobie, ale rozmawiać z innymi i słuchać ich, pomagać drugiemu człowiekowi, być dobrym na co dzień. Taka postawa połączona z modlitwą ułatwia nam doświadczyć obecności w naszym życiu Jezusa Chrystusa.

Narysuj, co możemy robić, aby zachować zgodę między ludźmi?

„Znak krzyża świętego”

4. Znaki, które mówią nam o Bogu

I. Założenia edukacyjne

Uświadomienie, że niektóre miejsca i przedmioty mają charakter religijny

Wiedza

Uczeń po katechezie:

Umiejętności

Uczeń po katechezie:

rozmowa kierowana, pogadanka

Pismo Święte, różaniec, medalik, obrazy np. Matki Bożej, kapliczki, kościoła, wizerunek świętego, małe obrazki dla każdego dziecka, nagranie piosenki „Mam Przyjaciela”

II. Przebieg katechezy

wyciszenie, przygotowanie podręczników i pomocy, sprawdzenie listy obecności

„Mam Przyjaciela, który bardzo kocha, mnie kocha, mnie kocha.

Mam Przyjaciela, który bardzo kocha – a imię Jego Jezus.

Zawsze razem z Nim pracuję, z Nim raduję się i dla Niego pragnę żyć.

Zawsze razem z Nim pracuję, z Nim raduję się i dla Niego pragnę żyć”.

Praca z podręcznikiem.

Uczniowie uzupełniają rysunek.

Katecheta rozmawia z uczniami na temat szacunku do krzyża. Można zacząć od opowiadania (lub własnego doświadczenia), np. widziałem niedawno, jak jakiś mężczyzna, przechodząc obok krzyża, zdjął czapkę i się przeżegnał. Jak myślicie, dlaczego tak się zachował? Można również opowiedzieć, jak ludzie zachowują się, przechodząc obok krzyża, kapliczki, czy kościoła. Krzyż spotykamy w wielu miejscach. Takie miejsce, gdzie stoi krzyż jest szczególne, jest miejscem spotkania z Bogiem. Nie można przejść obok krzyża obojętnie, bo na tym krzyżu jest Jezus Chrystus Zbawiciel, przyjaciel człowieka. Przechodząc obok krzyża, można np. zdjąć czapkę, przeżegnać się i odmówić pacierz, pomyśleć o Bogu.

Również w czasach Jezusa istniały przedmioty i miejsca przeznaczone Panu Bogu. Jednym z nich była synagoga (świątynia). Posłuchajmy, po co Pan Jezus chodził do synagogi.

Wyszedł stamtąd i przyszedł do swego rodzinnego miasta. A towarzyszyli Mu Jego uczniowie. Gdy nadszedł szabat, zaczął nauczać w synagodze; a wielu, przysłuchując się, pytało ze zdziwieniem: „Skąd On to ma? I co za mądrość, która Mu jest dana? I takie cuda dzieją się przez Jego ręce!” (Mk 6, 1-2)

Po odpowiedziach uczniów, dobrze jest przypomnieć fragment z Pisma Świętego, który opisuje, jak niektórzy ludzie uczynili ze świątyni targ, miejsce, gdzie handlowano. Wtedy Jezus powyrzucał sprzedających, ponieważ, jak podkreślał, świątynia jest to miejsce przeznaczone dla Boga.

Jakie jeszcze inne znaki (przedmioty) mówią nam o Bogu? Uczniowie próbują odgadnąć, co kryje się w wolnym miejscu (rysunek w podręczniku). Następnie uzupełniają ćwiczenie, wycinając z końca książki odpowiednie puzzle i przyklejając we właściwym miejscu.

Szanujemy przedmioty, które mówią nam o Bogu, np. krzyż zajmuje szczególne miejsce w domu, kapliczkę przyozdabiamy kwiatami.

Na tablicy umieszczane są obrazy: kapliczka, kościół, Matka Boża, wizerunek świętego. Można pokazać dzieciom medalik, Pismo Święte, różaniec.

Wiele przedmiotów przypomina nam Pana Boga, pomaga nam kontaktować się z Nim. Do takich przedmiotów należą obrazki.

Uczniowie podchodzą procesyjnie do katechety po obrazek, robią to w ciszy, która będzie wyrazem ich szacunku do otrzymywanego przedmiotu.

Uczniowie wymieniają poznane na lekcji przedmioty, które mówią o Bogu.

Uczniowie kolorują ramkę obrazka przedstawiającego znak przypominający nam o Bogu.

„Mam Przyjaciela, który bardzo kocha, mnie kocha, mnie kocha.

Mam Przyjaciela, który bardzo kocha – a imię Jego Jezus.

Zawsze razem z Nim pracuję, z Nim raduję się i dla Niego pragnę żyć.

Zawsze razem z Nim pracuję, z Nim raduję się i dla Niego pragnę żyć”.

5. Świątynia chrześcijańska jako dom Boży

I. Założenia edukacyjne

Przybliżenie prawdy, że kościół to szczególne miejsce, w którym spotykamy Boga.

Kształtowanie postawy szacunku do miejsca świętego.

Wiedza

Uczeń po katechezie:

Umiejętności

Uczeń po katechezie:

rozmowa kierowana, drama

nagranie piosenki „Jezus jest tu”, zdjęcia: wieżowiec, dom jednorodzinny, dom na wsi, kościół, zdjęcia najważniejszych miejsc w kościele

II. Przebieg katechezy

wyciszenie, przygotowanie podręczników i pomocy, sprawdzenie listy obecności

Katecheta wita uczniów. Przypomina o obecności Pana Jezusa.

Rozpoczyna modlitwę znakiem krzyża i intonuje śpiew: „Jezus jest tu” – płyta DVD.

„Jezus jest tu, Jezus jest tu.

O wznieśmy ręce, wielbiąc Jego Imię. Jezus jest tu.

Bóg kocha nas, Bóg kocha nas.

O wznieśmy ręce, wielbiąc Jego Imię. Bóg kocha nas.

Pan jest wśród nas, Pan jest wśród nas.

O wznieśmy ręce, wielbiąc Jego Imię. Pan jest wśród nas”.

Katecheta prosi uczniów o wymienienie znaków, które mówią nam o Bogu. W jaki sposób należy zachować się wobec tych znaków?

Katecheta wiesza na tablicy zdjęcia różnych domów (wieżowiec, dom jednorodzinny, dom na wsi, kościół).

Katecheta prosi uczniów o wyjaśnienie, czym różni się kościół od innych domów.

Uczniowie mają za zadanie wyobrazić sobie, że sala lekcyjna to wnętrze kościoła.

Nauczyciel pokazuje zdjęcia najważniejszych miejsc w kościele, a zadaniem uczniów jest umieścić zdjęcia we właściwym miejscu w sali w taki sposób, aby przypominała ona kościół.

Po wykonaniu zadania katecheta zaprasza wszystkich uczniów do udziału w dramie.

Odgrywają, w jaki sposób należy zachować się w kościele. Należy zwrócić uwagę na odpowiednie zachowanie, na przyklękanie przed Najświętszym Sakramentem, gdy przechodzimy z jednej strony kościoła na drugą…

„Niechaj będzie pochwalony Przenajświętszy Sakrament”

Uczniowie wykonują ćwiczenie w podręczniku.

Jakie przedmioty możesz odnaleźć w kościele, a jakie w domu?

Wklej obrazki w odpowiednie miejsca w tabeli.

Naucz się, pod jakim wezwaniem jest twoja parafia.

„Chwała Ojcu i Synowi, i Duchowi Świętemu”

6. Jezus wita i pozdrawia ludzi

I. Założenia edukacyjne

Budzenie wiary w obecność Jezusa, który został posłany przez Boga, aby wszystkich zbawić.

Wiedza

Uczeń po katechezie:

Umiejętności

Uczeń po katechezie:

rozmowa kierowana, pogadanka, praca w grupach

Pismo Święte, świeca

II. Przebieg katechezy

wyciszenie, przygotowanie podręczników i pomocy, sprawdzenie listy obecności

Katecheta przypomina uczniom, że w czasie modlitwy słucha nas Jezus, choć Go nie widać, wspólne odmówienie „Aktu wiary”.

Wspólne przypomnienie kilku podstawowych wiadomości z poprzedniej katechezy za pomocą pytań, np.

Katecheta zwraca uwagę uczniów na fakt, że w każdej rodzinie ludzie się witają, żegnają, mówiąc miłe słowa (zachęca uczniów, by podali zwroty powitań, np. „Dzień dobry”, „Dobry wieczór”, „Jak się masz?”). Na koniec rozmowy podaje temat katechezy: JEZUS WITA I POZDRAWIA LUDZI.

Wprowadzenie w temat: Skoro należymy do rodziny Jezusa, to także w tej rodzinie trzeba odpowiednio się witać i pozdrawiać. Uczył tego Pan Jezus. Układając puzzle, które znajdują się na końcu podręcznika, poznacie słowa, jakimi Pan Jezus powitał swoich uczniów.

Katecheta prosi, by uczniowie opowiedzieli, co widzą na obrazku ułożonym z puzzli. Następnie wyświetla slajd, przedstawiający Jezusa z rozłożonymi rękoma w powitalnym geście i odczytuje fragment z Pisma Świętego J 20,19-20. Tłumaczy sens Jezusowego pozdrowienia. Zaznacza, że uczniowie bali się tego, że zostali sami, że czuli się samotni (można nawiązać do doświadczeń dzieci, kiedy są samotne, przestraszone, kiedy się gdzieś zgubią, co wtedy czują). Jezus, przychodząc do nich, dał im dowód swojej ciągłej obecności.

Katecheta tłumaczy, że wyrazem wiary w obecność Jezusa są nasze pozdrowienia chrześcijańskie. Wymieniamy najczęściej używane: „Szczęść Boże!”, „Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus”, „Króluj nam Chryste”.

Pozdrowienie chrześcijańskie to znak, że wiara nie jest dodatkiem do naszego życia, ale kształtuje je w najbardziej codziennych przejawach. Pozdrawiając się tymi słowami, przekazujemy drugiemu człowiekowi najlepsze życzenia i chwalimy Boga.

Uczniowie wstają, wspólna modlitwa słowami „Aktu wiary”.

Katecheta dzieli uczniów na dwie grupy, które ćwiczą pozdrowienia chrześcijańskie.

Uczeń wkleja w odpowiednie miejsca pozdrowienia, które odczytuje z pomocą rodziców.

Katecheta zapala świecę, zaznaczając, że zapalona świeca będzie na lekcjach religii znakiem obecności Pana Jezusa na katechezie. Wspólne odmówienie „Aktu wiary”.

7. Bóg podarował nam piękny świat

I. Założenia edukacyjne

Ukazanie dobrego Boga, który podarował nam piękny świat.

Wiedza

Uczeń po katechezie:

Umiejętności

Uczeń po katechezie:

rozmowa kierowana, pogadanka

Pismo Święte, szary papier z rysunkiem: tło nieba, ziemi, i morza, obrazki przedstawiające słońce, księżyc, gwiazdy, rośliny, ptaki, ryby, zwierzęta i człowieka, nagranie piosenki „Kto stworzył mrugające gwiazdki”, karteczki w trzech kolorach: żółte, czerwone i niebieskie

II. Przebieg katechezy

wyciszenie, przygotowanie podręczników i pomocy, sprawdzenie listy obecności

„Za wszystko Ci, Panie, dziękować muszę,

Za gwiazdki na niebie, za polny kwiatuszek.

Cieszę się, Boże z serca całego,

Żeś dał świat piękny dla dziecka Twego”.

Katecheta pozdrawia uczniów, a oni odpowiadają.

Katecheta rozmawia z uczniami na temat tego, co widzieli, gdy szli do szkoły, np.: ludzi, samochody, drzewa, słońce, chmury, ptaki, kwiaty, domy, psa itd. Pyta, co widzą za oknem. Skąd się wzięły wszystkie te rzeczy? Odpowiedzi uczniów ukierunkowuje do stwierdzenia, że istnieje Ktoś, mogący wszystko zrobić i tym Kimś jest Pan Bóg. On jest dobry i stworzył świat z miłości.

Katecheta odczytuje pierwszy wers z Księgi Rodzaju:

„Na początku Bóg stworzył niebo i ziemię” (Rdz 1, 1).

Parafrazuje tekst, dostosowując go do możliwości uczniów. Mówi, że Bóg rzekł i stało się: słońce, księżyc, gwiazdy, rośliny, ptaki, ryby, zwierzęta. W czasie, gdy wymienia poszczególne stworzenia, uczniowie podchodzą do wywieszonej planszy (szary papier) i naklejają odpowiedni obrazek w odpowiednim miejscu na planszy. Na koniec czyta:

„I widział Bóg, że były dobre”.

Katecheta pyta uczniów:

Z miłości do kogo Bóg stworzył świat? Kogo brakuje na planszy?

Przykleja na planszy człowieka i mówi, że stworzył go Pan Bóg. Bóg jest dobry i dał człowiekowi wiele zdolności i talentów. Każdy ma jakiś talent, chociaż są one różne. Jakie zdolności, talenty otrzymaliśmy od Stwórcy? Dzięki talentom ludzie upiększają stworzony świat, współpracując z Panem Bogiem.

Katecheta omawia z uczniami rysunki w podręczniku, przedstawiające różne zawody (murarz, mechanik, rolnik, sportowiec, muzyk, nauczyciel). Najważniejsze jest, aby dobrze wykonywać swoją pracę.

W jaki sposób te osoby mogą być pomocnikami Pana Boga na ziemi?

A w jaki sposób uczniowie mogą współpracować z Bogiem? (np.: nie zaśmiecać otoczenia, rozwijać talenty)

Wiemy, że Pan Bóg stworzył piękny świat. Zaśpiewajmy o tym piosenkę: „Kto stworzył” – płyta DVD.

„1. Kto stworzył mrugające gwiazdki

(zaciskamy i otwieramy dłonie, trzymając je w górze)

Mrugające gwiazdki, mrugające gwiazdki

Kto stworzył mrugające gwiazdki

Nasz Ojciec Bóg (rękami wskazujemy na siebie, a następnie wyciągamy do góry

palce wskazujący i środkowy)

2. Kto stworzył falujące morze (machamy rękami przed sobą, pokazując fale)

3. Kto stworzył fruwające ptaszki

(wyciągamy ręce jak skrzydła i machamy nimi)

4. Kto stworzył ciebie i mnie (wskazujemy na sąsiada, a następnie na siebie)

5. Kto stworzył fruwające ptaszki (jak wyżej)

Falujące morze, mrugające gwiazdki

Kto stworzył ciebie i mnie

Katecheta dzieli uczniów na trzy grupy, rozdając im kolorowe karteczki (np. niebieską, czerwoną i żółtą). Kto otrzymał niebieską, mówi, co stworzył Pan Bóg, czerwoną – co wykonał człowiek? żółtą – jakie potrzeba mieć zdolności, zawód, aby wykonać tę rzecz?

Narysuj w serduszku tę rzecz, która podoba ci się najbardziej i jest dziełem Pana Boga. Podziękuj za nią.

Za wszystko, co stworzył Pan Bóg, powinniśmy okazywać wdzięczność pięknym życiem i w modlitwie. Teraz podziękujmy Panu Bogu za Jego dzieła (dzieci wymieniają różne rzeczy, za które chciałyby podziękować). Na zakończenie lub za każdym razem, w zależności od liczby uczniów, mówimy.

„Dziękujemy Ci, Panie Boże”

8. Uczymy się słuchać

I. Założenia edukacyjne

Ukazanie potrzeby świadomego słuchania.

Wiedza

Uczeń po katechezie:

Umiejętności

Uczeń po katechezie:

zabawa w głuchy telefon, rozmowa kierowana, pogadanka, inscenizacja

Pismo Święte, ilustracja tekstu biblijnego, nagranie piosenki „Kto ma uszy do słuchania”

II. Przebieg katechezy

przygotowanie podręczników i pomocy, sprawdzenie listy obecności, wyciszenie

„Za wszystko Ci, Panie, dziękować muszę,

Za gwiazdki na niebie, za polny kwiatuszek.

Cieszę się, Boże, z serca całego,

Żeś dał świat piękny dla dziecka Twego”.

Modlitwa na początek jest równocześnie nawiązaniem do katechezy poprzedniej. Można zapytać:

Zabawa w głuchy telefon:

Nauczyciel jako pierwszy podaje dowolne hasło na ucho jednemu z uczniów, a on z kolei powtarza je dalej. Ostatnia osoba mówi na głos to, co usłyszała. Często słowo wypowiedziane na początku dociera tak bardzo przekręcone, że trudno nawet domyślić się jego pierwotnej wersji. Może to być pretekstem do krótkiej rozmowy z uczniami:

Podsumowanie nauczyciela:

Widzicie już, jak trudno nam czasem słuchać innych ludzi. Usłyszenie głosu Pana Boga również nie jest łatwe, ale można się tego nauczyć. Posłuchajmy więc historii o Samuelu, który słyszał głos, ale nie umiał rozpoznać, kto do niego mówi.

Odczytujemy z Pisma Świętego tekst o Samuelu (Sm 3,2-10).

Młody Samuel usługiwał Panu pod okiem Helego. W owym czasie rzadko odzywał się Pan, a widzenia nie były częste. Pewnego dnia Heli spał w zwykłym miejscu. Oczy jego zaczęły już słabnąć i nie mógł widzieć. A światło Boże jeszcze nie zagasło. Samuel zaś spał w przybytku Pańskim, gdzie znajdowała się Arka Przymierza. Wtedy Pan zawołał Samuela, a ten odpowiedział: «Oto jestem». Potem pobiegł do Helego mówiąc mu: «Oto jestem: przecież mię wołałeś». Heli odrzekł: «Nie wołałem cię, wróć i połóż się spać». Położył się zatem spać. Lecz Pan powtórzył wołanie: «Samuelu!» Wstał Samuel i poszedł do Helego mówiąc: «Oto jestem: przecież mię wołałeś». Odrzekł mu: «Nie wołałem cię, synu. Wróć i połóż się spać». Samuel bowiem jeszcze nie znał Pana, a słowo Pańskie nie było mu jeszcze objawione. I znów Pan powtórzył po raz trzeci swe wołanie: «Samuelu!» Wstał więc i poszedł do Helego, mówiąc: «Oto jestem: przecież mię wołałeś». Heli spostrzegł się, że to Pan woła chłopca. Rzekł więc Heli do Samuela: «Idź spać! Gdyby jednak kto cię wołał, odpowiedz: Mów, Panie, bo sługa Twój słucha». Odszedł Samuel, położył się spać na swoim miejscu.

Przybył Pan i stanąwszy zawołał jak poprzednim razem: «Samuelu, Samuelu!» Samuel odpowiedział: «Mów, bo sługa Twój słucha».

Pomocą w skupieniu uwagi uczniów będzie rysunek Samuela powieszony na tablicy. Nauczyciel na podstawie przeczytanego tekstu krótko wyjaśnia, w jaki sposób Bóg przemawia do człowieka.

Pan Bóg mówi do nas, jeśli tylko chcemy Go słuchać. Mówi nie w taki sposób, w jaki my teraz za sobą rozmawiamy. Jego głos słyszymy w sercu podczas modlitwy. W przeczytanym przed chwilą fragmencie Pisma Świętego Pan Bóg mówił do Samuela, ale on nie potrafił rozpoznać Jego głosu. Dopomógł mu w tym kapłan Heli. Również i nam Pan Bóg daje takie osoby, poprzez które mówi do każdego z nas. Są nimi nasi rodzice, dziadkowie, wychowawcy, nauczyciele, księża czy siostry zakonne. Bywa i tak, że w ważnych momentach naszego życia zjawia się ktoś, kto daje nam dobre rady. To także może być głos Boga. Aby ten głos usłyszeć, potrzebne nam są nie tylko czujne uszy, ale również cisza. Pan Bóg mówi do nas w ciszy.

Wiemy już, że istnieje wiele rzeczy, które przeszkadzają nam słuchać. Mamy jednak na to kilka rad. Warto nauczyć się słuchać.

Uczniowie mogą spróbować odegrać krótkie scenki, ilustrujące zasady pomagające nam słuchać.

Po zakończonej scence uczniowie opowiadają, co zaobserwowali, czego nie powinniśmy robić podczas rozmowy. Swoimi wrażeniami mogą podzielić się także osoby odgrywające scenkę.

Zasada 1. Zwrócenie się w stronę rozmówcy.

Wybieramy dwóch uczniów. Jedna osoba bardzo stara się coś opowiedzieć, natomiast druga cały czas odwraca się do niej plecami.

Zasada 2. Utrzymywanie kontaktu wzrokowego.

Uczniowie stoją twarzami do siebie, jednak osoba słuchająca rozgląda się na boki, patrzy w sufit, w podłogę. Nie patrzy na rozmówcę.

Zasada 3. Nieprzeszkadzanie i nierozpraszanie, kiedy ktoś mówi.

Do rozmowy dwóch osób wtrąca się trzecia, próbując zainteresować je inną sprawą. Osoba ta przerywa, pokazuje np. jakiś przedmiot czy zabawkę.

Nauka piosenki: „Kto ma uszy do słuchania” – płyta DVD.

„Kto ma uszy do słuchania, niechaj słucha.

Niechaj słucha, co Bóg mówi mu do ucha.

Po to Pan Bóg dał każdemu uszy,

Aby przez nie dotrzeć mógł do duszy”.

W krótkim podsumowaniu należy podkreślić, że zasady te również dotyczą naszej rozmowy z Bogiem:

Gdy klękamy do modlitwy, nie zajmujemy się innymi sprawami, nie rozpraszamy się. Jest to czas tylko dla Boga. Jeśli chcemy rozmawiać z Panem Bogiem, to nie odwracamy się do Niego plecami. Na modlitwie zawsze zwracamy się przodem w stronę krzyża, który pomaga nam skupić się; patrzymy na krzyż, nie rozmawiamy w tym czasie z innymi, nie bawimy się, nie rozglądamy, wyłączamy radio czy telewizor. W ciszy jesteśmy gotowi usłyszeć głos Pana Boga.

Wszystkie rady, pomagające nam słuchać, zostały zapisane w podręczniku. Zadaniem uczniów jest narysować odpowiednią ilustrację do każdej zasady.

O pomoc w ich odczytaniu należy poprosić rodziców.

Na zakończenie katechezy można odmówić modlitwę „Chwała Ojcu” lub jeszcze raz powtórzyć piosenkę.

„Kto ma uczy do słuchania”

9. Biblia – Księga nad księgami

I. Założenia edukacyjne

Ukazanie Biblii jako Księgi nad księgami.

Wiedza

Uczeń po katechezie:

Umiejętności

Uczeń po katechezie:

pogadanka, rozmowa kierowana

Pismo Święte (różne wydania), książki, świeca

II. Przebieg katechezy

wyciszenie, przygotowanie podręczników i pomocy, sprawdzenie listy obecności

Modlitwa słowami, które możemy przeczytać w Piśmie Świętym.

„Zdrowaś Maryjo”

Katecheta rozmawia z uczniami o tym, jak należy właściwie słuchać innych.

Katecheta pokazuje różne przyniesione przez siebie książki.

Katecheta pokazuje uczniom różne wydania Pisma Świętego (żeby wiedzieli, że może ono mieć okładki w różnych kolorach, z rysunkami lub bez, że są egzemplarze starsze i nowe, specjalne ilustrowane wydania dla dzieci itp.). To pozwoli uczniom zrozumieć, że nie ładne wydanie z kolorową okładką jest najważniejsze, ale Słowo Boże, które jest tam zapisane.

Katecheta podkreśla, że choć są to słowa Boga, On sam ich nie zapisał, ale wybrał ludzi, którzy spisali wszystko, co On chciał nam przekazać. W starszych klasach poznamy takich ludzi.

Katecheta mówi, że Pismo Święte ma różne nazwy. Kilka z nich poznacie, jeśli wykonacie ćwiczenie w podręczniku. (Napisz nazwy Pisma Świętego).

Katecheta zadaje pytanie:

Uczniowie wstają, katecheta zapala świecę.

Modlitwa „Akt wiary” – prosimy o wiarę w te wszystkie słowa, które czytamy

w Piśmie Świętym; o wiarę w to, że te słowa kieruje do nas sam Pan Bóg.

Katecheta pyta uczniów:

Poproś rodziców o przeczytanie dowolnego fragmentu z Pisma Świętego i wykonaj ilustrację do usłyszanego tekstu.

„Chwała Ojcu i Synowi, i Duchowi Świętemu”

10. W Kościele słuchamy słów Pana Boga

I. Założenia edukacyjne

Budzenie świadomości, że liturgia Słowa jest listem Boga skierowanym do każdego człowieka.

Wiedza

Uczeń po katechezie:

Umiejętności

Uczeń po katechezie:

pogadanka, rozmowa kierowana, opowiadanie

nagranie piosenki „Mam Przyjaciela”

II. Przebieg katechezy

wyciszenie, przygotowanie podręczników i pomocy, sprawdzenie listy obecności

Piosenka: „Mam przyjaciela, który kocha” – płyta DVD, zob. Katecheza nr 1.

„Mam Przyjaciela, który bardzo kocha, mnie kocha, mnie kocha.

Mam Przyjaciela, który bardzo kocha – a imię Jego Jezus.

Zawsze razem z Nim pracuję, z Nim raduję się i dla Niego pragnę żyć.

Zawsze razem z Nim pracuję, z Nim raduję się i dla Niego pragnę żyć”

Katecheta zadaje pytania: