Comfort food po polsku ebook

Wstęp

Po­znaj­my się

Chcę po­wi­tać cię w moim świe­cie! Ogrom­nie się cie­szę, że si­ęgnąłeś po moją ksi­ążkę!

Na­zy­wam się Ania Zyśk, miesz­kam w War­sza­­wie. Pro­wa­dzę pro­fil o na­zwie @jedz.pysz­nie na In­sta­gra­mie i Tik­To­ku oraz blog – www.jedzpysznie.pl. Jestem mamą małego krasnala o imieniu Nela – piszę o tym nie bez powodu, bo ta mała księżniczka odegrała dużą rolę w tworzeniu każdej z moich książek.

Wie­le lat szu­ka­łam hob­by, cze­goś, co poza ży­ciem pry­wat­nym i za­wo­do­wym da­ło­by mi po­czu­cie spe­łnie­nia. Mój mąż od lat na­ma­wiał mnie, abym roz­wi­ja­ła moje umie­jęt­no­ści ku­li­nar­ne, bo od za­wsze lu­bi­łam go­to­wać, jed­nak wci­ąż bra­ko­wa­ło mi na to cza­su. Gdy za­szłam w ci­ążę, za­częłam my­śleć o tym, co zro­bić z tymi mo­imi przy­go­da­mi w kuch­ni, szu­ka­łam po­my­słu na na­zwę pro­fi­lu na In­sta­gra­mie. Jed­nak te dzie­wi­ęć mie­si­ęcy zle­cia­ło mi tak szyb­ko, że te­mat się sko­ńczył, za­nim zdąży­łam pod­jąć ja­kie­kol­wiek dzia­ła­nia.

Jed­nak Nela była wy­jąt­ko­wo spo­koj­nym nie­mow­la­kiem, dla­te­go w pew­nym mo­men­cie za­częłam się nu­dzić w domu. Pew­ne­go mar­co­we­go po­po­łud­nia wpa­dła mi do gło­wy na­zwa @jedz.pysz­nie, więc jesz­cze tego sa­me­go dnia za­ło­ży­łam kon­to na In­sta­gra­mie i opu­bli­ko­wa­łam pierw­szy post. Kil­ka mie­si­ęcy pó­źniej za­częłam pro­wa­dzić blog o tej sa­mej na­zwie. Wła­śnie tak za­częła się moja hi­sto­ria...

W ko­ńcu uda­ło mi się od­na­le­źć pa­sję – uwierz­cie, to jest dla mnie ogrom­ne szczęście! Za­ko­cha­łam się w go­to­wa­niu! Pro­wa­dząc pro­fil na In­sta­gra­mie, wkręci­łam się rów­nież w fo­to­gra­fię ku­li­nar­ną. Je­stem świa­do­ma tego, że jemy przede wszyst­kim ocza­mi, dla­te­go sta­ram się, aby moje zdjęcia za­chęca­ły cię do wy­pró­bo­wa­nia mo­ich prze­pi­sów.

Przy­go­tuj­my ra­zem coś pysz­ne­go!

O ksi­ążce

Ksi­ążka, któ­rą trzy­masz w rękach, po­wsta­ła z mi­ło­ści do go­to­wa­nia, fo­to­gra­fii ku­li­nar­nej oraz chęci in­spi­ro­wa­nia in­nych. Opi­nie i re­ak­cje do­ty­czące mo­ich prze­pi­sów i ksi­ążki Jedz pysz­nie i chud­nij, któ­re otrzy­ma­łam na In­sta­gra­mie oraz blo­gu od mo­ich ob­ser­wa­to­rów, skło­ni­ły mnie do jej na­pi­sa­nia.

Tym ra­zem chcę przy­po­mnieć ci sma­ki dzie­ci­ństwa, chwi­le spędzo­ne z bab­cią i mamą w kuch­ni. Mam na­dzie­ję, że zbiór prze­pi­sów, któ­re ci prze­ka­zu­ję, wy­wo­ła uśmiech na two­jej twa­rzy i spo­wo­du­je, że w oku za­kręci się łza. Niech będzie to dla cie­bie pod­róż ku­li­nar­na, pe­łna mi­ło­ści i sma­ku.

Znaj­dziesz tu tra­dy­cyj­ne prze­pi­sy, któ­re odro­bi­nę uno­wo­cze­śni­łam. Opo­wiem ci wszyst­ko o prze­cho­wy­wa­niu żyw­no­ści, a ta­kże zdra­dzę taj­ni­ki po­praw­ne­go mro­że­nia pro­duk­tów i na­uczę we­ko­wać po­tra­wy. Dzi­ęki moim wska­zów­kom prze­sta­niesz mar­no­wać i wy­rzu­cać je­dze­nie, a tym sa­mym za­osz­czędzisz pie­ni­ądze. Ka­żdy z prze­pi­sów jest pro­sty, tani i pysz­ny. Je­stem prze­ko­na­na, że będziesz za­do­wo­lo­ny.

Zwy­kle wy­ko­rzy­stu­ję pro­duk­ty ła­two do­stęp­ne, wi­ęk­szo­ść z nich po­wi­nie­neś mieć w domu. Baw się je­dze­niem, ciesz się, sma­kuj i wspo­mi­naj!Pa­mi­ętaj o tym, że wi­ęk­szo­ść skład­ni­ków mo­żesz za­mie­nić, np. mąkę pszen­ną mo­żesz za­stąpić mąką pszen­ną pe­łno­ziar­ni­stą.

Mam ogrom­ną na­dzie­ję, że moja ksi­ążka ci się spodo­ba! Je­stem bar­dzo cie­ka­wa two­jej opi­nii, za­pra­szam cię do po­dzie­le­nia się nią na moim pro­fi­lu na In­sta­gra­mie – @jedz.pysz­nie. Je­śli będziesz mieć do­dat­ko­we py­ta­nia od­no­śnie do pro­duk­tów czy przy­go­to­wa­nia dań, śmia­ło pisz do mnie na In­sta­gra­mie, je­stem tam co­dzien­nie.

Prze­czy­taj, za­nim za­czniesz go­to­wać

Po­ni­żej znaj­dziesz kil­ka in­for­ma­cji, któ­re uła­twią Ci przy­go­to­wa­nie prze­pi­sów

• Ka­lo­rie i ma­kro­skład­ni­ki zo­sta­ły ob­li­czo­ne na pod­sta­wie uży­tych prze­ze mnie skład­ni­ków. Jest to war­to­ść orien­ta­cyj­na. Two­je skład­ni­ki mogą mieć inną licz­bę ka­lo­rii, dla­te­go je­śli masz taką po­trze­bę, ob­licz ka­lo­rie sa­mo­dziel­nie, ko­rzy­sta­jąc z dar­mo­wych apli­ka­cji.

• Mąka pszen­na, któ­rej uży­wam, to typ 550 i 650 (chy­ba że w prze­pi­sie zo­sta­ło wska­za­ne ina­czej).

• Wszyst­kie wa­rzy­wa i owo­ce na­le­ży przed uży­ciem do­kład­nie umyć i osu­szyć.

• Waga wszyst­kich skład­ni­ków po­da­na jest po ob­ra­niu, przed ob­rób­ką ter­micz­ną (chy­ba że w prze­pi­sie zo­sta­ło wska­za­ne ina­czej).

• W prze­pi­sach uży­wam dro­żdży in­stant. Je­śli do­da­jesz świe­że dro­żdże, pa­mi­ętaj o ob­li­cze­niu od­po­wied­niej ich ilo­ści, któ­rej po­trze­bu­jesz na daną ilo­ść mąki. In­for­ma­cja, na jaką ilo­ść mąki jest prze­wi­dzia­ne opa­ko­wa­nie dro­żdży, po­win­na być umiesz­czo­na na ety­kie­cie. Prze­licz­nik znaj­dziesz rów­nież w po­moc­ni­ku ku­chen­nym na stro­nie 10.

• Je­śli chcesz wy­ko­nać prze­pis w for­mie bez­glu­te­no­wej, po­le­cam za­mie­nić mąkę pszen­ną na uni­wer­sal­ny miks bez­glu­te­no­wy, któ­ry jest do­stęp­ny w skle­pach.

• Je­śli chcesz wy­ko­nać prze­pis w wer­sji ro­ślin­nej:

– ma­sło za­mień na mar­ga­ry­nę,

– mle­ko za­mień na na­pój ro­ślin­ny,

– użyj jo­gur­tu ro­ślin­ne­go,

– wy­ko­rzy­staj śmie­ta­nę ro­ślin­ną,

– jaj­ko za­mień na mie­lo­ne sie­mię lnia­ne lub ba­na­na,

– użyj ma­jo­ne­zu ro­ślin­ne­go,

– mi­ęso za­mień na jego we­ga­ńskie od­po­wied­ni­ki, tj. tofu, gra­nu­lat so­jo­wy, tem­peh czy se­itan.

• W ksi­ążce znaj­dziesz kil­ka ró­żnych prze­pi­sów na bisz­kop­ty, cia­sta kru­che czy pa­rzo­ne. Wy­pró­buj ka­żdy z nich, a po­tem wy­bierz swój ulu­bio­ny.

• W prze­pi­sach często wy­ko­rzy­stu­ję pro­duk­ty kon­ser­wo­we, tj. fa­so­lę, ku­ku­ry­dzę, po­nie­waż lu­bię szyb­kie go­to­wa­nie, a te pro­duk­ty mają do­bry smak i za­cho­wu­ją swo­je war­to­ści odżyw­cze. Jed­nak mo­żesz użyć su­ro­wych skład­ni­ków i ugo­to­wać je wcze­śniej, zgod­nie z ich prze­zna­cze­niem w po­tra­wie.

• W ksi­ążce znaj­dziesz kil­ka „ukry­tych” prze­pi­sów. Przy nie­któ­rych re­cep­tu­rach po­ja­wi się wi­ęcej opcji, np. dwa wa­rian­ty do­mo­we­go bu­dy­niu czy re­cep­tu­ra na rur­ki z kre­mem, któ­ry z po­wo­dze­niem wy­ko­rzy­stasz rów­nież w in­nych da­niach.

• Je­śli nie masz po­my­słu na wy­ko­rzy­sta­nie tzw. resz­tek, tj. bia­łka jaj, wa­rzy­wa lub mi­ęsa z zupy, za­pra­szam cię na mój blog i pro­fil na In­sta­gra­mie. Znaj­dziesz tam in­spi­ra­cje, w jaki spo­sób wy­ko­rzy­stać te skład­ni­ki.

• Gdy po­da­na w prze­pi­sie ilo­ść tłusz­czu do pod­sma­że­nia (np. ce­bu­li) jest dla cie­bie zbyt mała, do­daj odro­bi­nę wody. Wte­dy wa­rzy­wo rów­no­mier­nie się ze­szkli i przede wszyst­kim ka­lo­rycz­no­ść da­nia się nie zwi­ęk­szy.

• Do ka­żdej z zup mo­żesz do­da­wać za­mien­nie bu­lion wa­rzyw­ny i dro­bio­wy.

• Do za­bie­le­nia zup mo­żesz wy­ko­rzy­stać jo­gurt lub śmie­ta­nę 18%. Ja je­stem fan­ką sma­ku zup z do­dat­kiem śmie­tan­ki 30%.

• Pa­mi­ętaj, że nad­miar zupy czy bu­lio­nu za­wsze mo­żesz za­mro­zić lub za­we­ko­wać i zje­ść je pó­źniej. Opis ca­łe­go pro­ce­su pa­ste­ry­za­cji znaj­dziesz na stro­nie 20.

• Pa­mi­ętaj, że ka­żdy pie­kar­nik pie­cze ina­czej, i two­je wy­pie­ki mogą wy­ma­gać wi­ęcej lub mniej cza­su, niż ten po­da­ny w prze­pi­sie. Mu­sisz na­uczyć się pra­cy ze swo­im pie­kar­ni­kiem.

• Wi­ęk­szo­ść pro­duk­tów mo­żesz za­mro­zić i zje­ść je w in­nym cza­sie. Szcze­gó­ły na te­mat mro­że­nia po­ży­wie­nia zaj­dziesz na stro­nie 17.

Za­mien­ni­ki

Po­ni­żej przed­sta­wiam przy­kła­do­we za­mien­ni­ki pro­duk­tów, któ­rych naj­częściej uży­wam w ksi­ążce. Ty de­cy­du­jesz, któ­re pro­duk­ty wy­ko­rzy­stasz do przy­go­to­wa­nia dań. Re­cep­tu­ry, któ­re po­da­ję, są tyl­ko bazą ma­jącą uła­twić ci go­to­wa­nie. Stwórz z niej coś pysz­ne­go.

Pa­mi­ętaj, że pro­duk­ty ta­kie jak mąka pszen­na nie są złe, tyl­ko ich nad­miar w co­dzien­nej die­cie jest szko­dli­wy. Je­śli wo­lisz użyć np. in­nej mąki, nie krępuj się – zrób tak, abyś był za­do­wo­lo­ny. Zwróć tyl­ko uwa­gę na to, że zmie­nia­jąc ro­dzaj mąki w wy­pie­kach, mu­sisz do­sto­so­wać ilo­ść uży­te­go pły­nu.

• Cu­kier – za­mień na ery­try­tol, ksy­li­tol lub ste­wię.

• Mąka pszen­na – za­mień na mąkę or­ki­szo­wą lub pe­łno­ziar­ni­stą.

• Olej ro­ślin­ny – za­mień na oli­wę.

• Że­la­ty­na – za­mień na agar agar.

• Skyr – za­mień na jo­gurt grec­ki lub twa­róg ser­ni­ko­wy.

• Śmie­tan­ka 30% – za­mień na mlecz­ko ko­ko­so­we.

• Jo­gurt na­tu­ral­ny – za­mień na jo­gurt grec­ki lub jo­gurt typu skyr.

• Bu­lion – za­mień na kost­ki ro­so­ło­we z do­brym skła­dem.

• Dro­żdże in­stant – za­mień na dro­żdże świe­że.

• Eks­trakt wa­ni­lio­wy/pa­sta wa­ni­lio­wa – za­mień na cu­kier z wa­ni­lią.

• Miód – za­mień na sy­rop klo­no­wy lub sy­rop z aga­wy.

• Sos sri­ra­cha – za­mień na ostry ket­chup.

• Sos so­jo­wy – za­mień na mag­gi.

• Ka­kao – za­mień na ka­rob.

• Skro­bia ziem­nia­cza­na – za­mień na skro­bię ku­ku­ry­dzia­ną lub mąkę ry­żo­wą.

Po­moc­nik ku­chen­ny

Po­ni­żej za­miesz­czam prze­licz­nik ku­chen­ny, któ­ry uła­twi ci go­to­wa­nie. Będzie szcze­gól­nie przy­dat­ny dla osób, któ­re nie mają wagi ku­chen­nej lub nie lu­bią z niej ko­rzy­stać i często nie wie­dzą, ile po­win­ny użyć da­ne­go pro­duk­tu w prze­pi­sie.

• 1 szklan­ka – 250 ml/250 g

• 1 pła­ska ły­żka – 15 ml/15 g

• 1 pła­ska ły­żecz­ka – 5 ml/5 g

• 1 kost­ka ma­sła – 200 g

• 1 jaj­ko – 56 g

• 1 ły­żka – 3 ły­żecz­ki

• 16 ły­żek – 1 szklan­ka

• 1 g dro­żdży su­szo­nych – 3,5 g dro­żdży świe­żych

• 4 ły­żki – ¼ szklan­ki

• szczyp­ta – ilo­ść, jaką uda się wzi­ąć po­mi­ędzy kciuk i pa­lec wska­zu­jący

W in­ter­ne­cie znaj­dziesz dar­mo­we stro­ny, na któ­rych mo­żesz w ła­twy spo­sób prze­li­czyć gra­ma­tu­rę na mia­ry ku­chen­ne, tj. ły­żki i szklan­ki.

Jak prze­cho­wy­wać je­dze­nie

Pra­wi­dło­we prze­cho­wy­wa­nie żyw­no­ści to pod­sta­wa w kuch­ni. Dzi­ęki temu nie tyl­ko masz pew­no­ść, że pro­duk­ty, któ­re spo­ży­wasz, są świe­że, ale rów­nież na­dal po­sia­da­ją one cen­ne war­to­ści odżyw­cze. Spra­wi, że wa­rzy­wa po­zo­sta­ną jędr­ne i pe­łne wi­ta­min, pie­czy­wo chrup­kie, ole­je pe­łno­war­to­ścio­we, a pro­duk­ty syp­kie za­cho­wa­ją swój smak na dłu­gi czas. 

Dzi­ęki wła­ści­we­mu prze­cho­wy­wa­niu:

• Pro­duk­ty przez dłu­gi czas są świe­że, jędr­ne i pe­łne war­to­ści odżyw­czych.

• Za­osz­czędzasz czas, bo nie mu­sisz często ro­bić za­ku­pów.

• Za­osz­czędzasz pie­ni­ądze – mar­nu­jesz mniej je­dze­nia, a tym sa­mym mniej na nie wy­da­jesz.

Wa­żnym kro­kiem w prze­cho­wy­wa­niu żyw­no­ści jest za­cho­wa­nie czy­sto­ści. Re­gu­lar­ne sprząta­nie lo­dów­ki i sza­fek ku­chen­nych to pod­sta­wa. Do­kład­nie umy­te i do­brze osu­szo­ne po­wierzch­nie miejsc, gdzie prze­cho­wu­jesz żyw­no­ść, za­gwa­ran­tu­ją ci, że nie będą się na nich roz­wi­jać mi­kro­or­ga­ni­zmy, któ­re spo­wo­du­ją, iż je­dze­nie nie będzie zdat­ne do spo­ży­cia.

Jeśli w lo­dów­ce lub szaf­kach coś spleśnia­ło, jak naj­szyb­ciej wy­rzuć ten pro­dukt, a po­tem do­kład­nie je umyj. Jest to bar­dzo wa­żne, po­nie­waż na­wet po­mi­mo wy­rzu­ce­nia spleśnia­łych pro­duk­tów, w lo­dów­ce i szaf­kach może zo­stać pleśń, któ­ra spra­wi, że inne pro­duk­ty szyb­ciej się ze­psu­ją. Na­le­ży pa­mi­ętać ta­kże o do­kład­nym czysz­cze­niu na­rzędzi, tj. noży, de­sek do kro­je­nia, któ­rych uży­wasz do przy­go­to­wa­nia pro­duk­tów, oraz na­czyń, w któ­rych trzy­masz pro­duk­ty. W brud­nych na­czy­niach żyw­no­ść psu­je się szyb­ciej.

Naj­wa­żniej­sza za­sa­da: wy­rzu­caj, kie­dy mu­sisz!

Nikt z nas nie lubi mar­no­wać żyw­no­ści, ale w tym przy­pad­ku cho­dzi o coś wi­ęcej, bo w grę wcho­dzi two­je zdro­wie! Cza­sa­mi zda­rza się, że ja­kiś pro­dukt się ze­psu­je. W ta­kiej sy­tu­acji trze­ba pa­mi­ętać o tym, że sple­śnia­łe pro­duk­ty na­le­ży wy­rzu­cić w ca­ło­ści. Nie wy­star­czy od­kro­ić spleśnia­łej części! Je­śli za­uwa­żysz ple­śń na wierz­chu pro­duk­tu, to zna­czy, że znaj­du­je się ona rów­nież w in­nych jego częściach, na­wet je­śli nie jest wi­docz­na.

Na na­stęp­nych stro­nach po­ka­żę ci, jak we wła­ści­wy spo­sób prze­cho­wy­wać po­szcze­gól­ne ro­dza­je żyw­no­ści. Je­stem prze­ko­na­na, że po za­sto­so­wa­niu mo­ich rad za­uwa­żysz ró­żni­cę.

Na co zwró­cić uwa­gę pod­czas za­ku­pów

Ro­bi­ąc za­ku­py, war­to zwró­cić uwa­gę na kil­ka szcze­gó­łów, któ­re po­zwo­lą ci wy­brać naj­lep­sze pro­duk­ty. Wy­bór świe­żej żyw­no­ści uła­twi jej prze­cho­wy­wa­nie.

• Wy­bie­ra­jąc w skle­pie owo­ce i wa­rzy­wa, si­ęgaj po te mniej doj­rza­łe. Za­cho­wa­ją one przez dłu­ższy czas świe­żo­ść.

• Spraw­dź, czy opa­ko­wa­nie pro­duk­tów nie zo­sta­ło uszko­dzo­ne.

• Do­kład­nie oglądaj pro­duk­ty, któ­re wkła­dasz do ko­szy­ka, zwróć szcze­gól­ną uwa­gę na ter­min wa­żno­ści.

• Zwróć uwa­gę, czy pro­duk­ty są od­po­wied­nio prze­cho­wy­wa­ne.

• Czy­taj ety­kie­ty i si­ęgaj po pro­duk­ty z krót­kim skła­dem.

• Nie ku­puj na za­pas żyw­no­ści, któ­ra ła­two się psu­je.

Jak pra­wi­dło­wo prze­cho­wy­wać ŻYW­NO­ŚĆ

Ka­sze, strącz­ki, mąki, cu­kier, sól, na­sio­na, orze­chy, ba­ka­lie, su­szo­ne owo­ce, płat­ki owsia­ne, ma­ka­ro­ny, ryże, kawę, her­ba­tę itp. trzy­maj w szkla­nych sło­ikach z no­wy­mi na­kręt­ka­mi (ewen­tu­al­nie w po­jem­ni­kach pla­sti­ko­wych). Ma to na celu jak naj­dłu­ższe za­cho­wa­nie świe­żo­ści, sma­ku, aro­ma­tu i wy­glądu wy­żej wy­mie­nio­nych pro­duk­tów. Żyw­no­ść po­zo­sta­wio­na w otwar­tych opa­ko­wa­niach tra­ci swój smak, chło­nie za­pa­chy z oto­cze­nia, po­nad­to może sple­śnieć.

Do prze­cho­wy­wa­nia syp­kiej żyw­no­ści naj­bar­dziej po­le­cam szkla­ne sło­iki i po­jem­ni­ki. Szkło nie wcho­dzi w żad­ną re­ak­cję z ar­ty­ku­ła­mi spo­żyw­czy­mi, nie prze­pusz­cza też za­nie­czysz­czeń. Jest ła­twe do czysz­cze­nia i chro­ni przed wil­go­cią. Szkło jest sto­sun­ko­wo dro­gim ma­te­ria­łem, ale nie martw się, mo­żesz rów­nież użyć sło­ików, któ­re masz po zu­ży­tych pro­duk­tach, tj. ka­wie, so­kach, prze­two­rach Pa­mi­ętaj tyl­ko o do­kład­nym umy­ciu i osu­sze­niu ich.

Do prze­cho­wy­wa­nia pro­duk­tów syp­kich mo­żesz użyć też pla­sti­ko­wych po­jem­ni­ków. Za­po­bie­ga­ją one za­wil­go­ce­niu i prze­do­sta­wa­niu się in­sek­tów do je­dze­nia. Są też ta­ńsze od szkla­nych i wy­stępu­ją w prze­ró­żnych kszta­łtach i roz­mia­rach. Wy­bie­ra­jąc pla­sti­ko­we po­jem­ni­ki, na­le­ży jed­nak zwró­cić uwa­gę, czy na­da­ją się one do kon­tak­tu z żyw­no­ścią.

Po­jem­ni­ki uchro­nią pro­duk­ty przed mo­la­mi spo­żyw­czy­mi. Nie­chcia­nych go­ści mo­żesz przy­nie­ść ze sobą do domu z ja­ki­mś pro­duk­tem ze skle­pu. Jed­nak gdy prze­sy­piesz go do po­jem­ni­ka, nie roz­prze­strze­nią się one po ca­łej kuch­ni.

Po prze­sy­pa­niu pro­duk­tów do po­jem­ni­ków war­to przy­kle­ić na nie ety­kie­ty z na­zwa­mi znaj­du­jących się w nich ar­ty­ku­łów, aby unik­nąć po­my­łki.

Pa­mi­ętaj!

Wszyst­kie pro­duk­ty syp­kie na­le­ży prze­cho­wy­wać w ciem­nym, su­chym i chłod­nym miej­scu.

Pie­czy­wo

Pie­czy­wo trzy­maj w ciem­nym, su­chym i chłod­nym miej­scu, po­win­no być też za­bez­pie­czo­ne od­po­wied­nim opa­ko­wa­niem. Naj­le­piej prze­cho­wy­wać je w szaf­ce ku­chen­nej lub chle­ba­ku drew­nia­nym albo bam­bu­so­wym. Nie po­le­cam chle­ba­ków pla­sti­ko­wych ze względu na sła­bą cyr­ku­la­cję po­wie­trza oraz chle­ba­ków me­ta­lo­wych, któ­re mogą szyb­ko i moc­no się na­grze­wać.

Ja­kie­go opa­ko­wa­nia użyć do prze­cho­wy­wa­nia pie­czy­wa:

Pie­czy­wo po­win­no być prze­cho­wy­wa­ne w od­po­wied­nim wo­recz­ku z na­tu­ral­ne­go ma­te­ria­łu, np. lnu. Za­pew­ni on do­brą cyr­ku­la­cję po­wie­trza, a w przy­pad­ku pie­czy­wa po­zwo­li za­cho­wać chru­pi­ącą skór­kę. Ma po­zy­tyw­ny wpływ na smak i aro­mat umiesz­czo­nych w nim pro­duk­tów. Za­po­bie­ga ich ple­śnie­niu, ale nie chro­ni przed wy­sy­cha­niem pro­duk­tu. 

Ko­lej­nym spo­so­bem na prze­cho­wy­wa­nie pie­czy­wa są pa­pie­ro­we tor­by. Jest to eko­lo­gicz­ne roz­wi­ąza­nie, za­pew­nia­jące do­brą cyr­ku­la­cję po­wie­trza. Jed­nak na­le­ży pa­mi­ętać, że pie­czy­wo prze­cho­wy­wa­ne w ten spo­sób dużo szyb­ciej wy­sy­cha.

Nie po­le­cam trzy­ma­nia pie­czy­wa w fo­lii. Nie za­pew­nia ona od­po­wied­niej cyr­ku­la­cji po­wie­trza. Po­wo­du­je zbie­ra­nie się wil­go­ci, przez co pie­czy­wo tra­ci swo­ją chrup­ko­ść, a jej nad­miar może rów­nież po­wo­do­wać ple­śnie­nie. Na­to­miast po­zy­tyw­nym aspek­tem ta­kie­go opa­ko­wa­nia jest za­po­bie­ga­nie wy­sy­cha­niu pie­czy­wa, przez co nie tra­ci ono swo­je­go aro­ma­tu.

Je­śli ku­pisz wi­ęk­szą ilo­ść pie­czy­wa, war­to je za­mro­zić. Dzi­ęki temu jego war­to­ści odżyw­cze oraz smak zo­sta­ną za­cho­wa­ne na dłu­żej. Pie­czy­wo mo­żesz roz­mro­zić na bla­cie ku­chen­nym lub wło­żyć na kil­ka mi­nut do pie­kar­ni­ka lub mi­kro­fa­li. Czas roz­mra­ża­nia jest za­le­żny od tego, w ja­kiej for­mie zo­sta­ło ono za­mro­żo­ne.

Pa­mi­ętaj!

Je­śli pie­czy­wo w chle­ba­ku lub szaf­ce sple­śnie­je, na­le­ży je wy­rzu­cić i do­kład­nie umyć miej­sce, gdzie było prze­cho­wy­wa­ne.

Prze­cho­wy­wa­nie w lo­dów­ce

Jest kil­ka wa­żnych kro­ków, któ­re na­le­ży wy­ko­nać, aby je­dze­nie przez dłu­gi czas za­cho­wa­ło świe­żo­ść. Przed­sta­wiam je po­ni­żej, wpro­wa­dź je do swo­je­go ży­cia:

• Lo­dów­ka po­win­na być do­kład­nie umy­tai do­brze osu­szo­na, wte­dy wol­nej roz­wi­jać się w niej będą mi­kro­or­ga­ni­zmy, któ­re mogą psuć żyw­no­ść.

• Opty­mal­na tem­pe­ra­tu­ra, któ­ra po­win­na być w lo­dów­ce, to 2–5°C. Nie po­win­na być wy­ższa niż 5°C, po­nie­waż po­wy­żej tej tem­pe­ra­tu­ry za­czy­na­ją na­mna­żać się bak­te­rie.

• Aby je­dze­nie do­brze się chło­dzi­ło i za­cho­wa­ło swo­ją świe­żo­ść, musi mieć za­pew­nio­ną od­po­wied­nią cyr­ku­la­cję po­wie­trza. Dla­te­go nie na­le­ży upy­chać w lo­dów­ce pro­duk­tów na siłę.

• Jak naj­szyb­ciej usu­waj z lo­dów­ki pro­duk­ty nie­zdat­ne do spo­ży­cia. Je­śli w lo­dów­ce ze­psu­je się ja­kiś pro­dukt, jak naj­szyb­ciej wy­rzuć go. Na­stęp­nie opró­żnij lo­dów­kę i do­kład­nie ją wy­czy­ść. W ten spo­sób mo­żesz za­po­biec szyb­sze­mu psu­ciu się ko­lej­nych pro­duk­tów, któ­re mo­gły­by zo­stać za­ra­żo­ne ko­mór­ka­mi ple­śni.

• Na­po­częte pro­duk­ty prze­cho­wuj w szczel­nych po­jem­ni­kach. W ten spo­sób nie wy­schną i nie stra­cą swo­je­go aro­ma­tu. Do­dat­ko­wo w przy­pad­ku ze­psu­cia się któ­re­goś z pro­duk­tów, unik­niesz prze­jścia ple­śni na inne.

• Aby unik­nąć mar­no­wa­nia żyw­no­ści, pro­duk­ty na­po­częte oraz te, któ­re po­win­ny zo­stać zje­dzo­ne w pierw­szej ko­lej­no­ści, po­łóż w wi­docz­nym miej­scu lub na de­dy­ko­wa­nej temu pó­łce.

• Na­po­częte pro­duk­ty w pusz­kach, tj. fa­so­la, ku­ku­ry­dza, gro­szek, cie­cior­ka, na­le­ży prze­ło­żyć do czy­stych sło­ików lub po­jem­ni­ków i szczel­nie je za­mknąć. Je­śli wiesz, że nie wy­ko­rzy­stasz ich na­stęp­ne­go dnia, opłucz je, osusz i za­mróź. Po­zwo­li to za­cho­wać ich świe­żo­ść na dłu­żej.

• Naj­wa­żniej­szą rze­czą we wła­ści­wym prze­cho­wy­wa­niu żyw­no­ści jest jej roz­miesz­cze­nie. W ró­żnych miej­scach lo­dów­ki mamy inną tem­pe­ra­tu­rę. Ka­żdy pro­dukt naj­le­piej za­cho­wu­je swo­ją świe­żo­ść i ja­ko­ść w in­nej tem­pe­ra­tu­rze, w zwi­ąz­ku z tym war­to zwró­cić wagę na to, w jaki spo­sób ukła­dać je w lo­dów­ce.

– Gór­na pó­łka – pa­nu­je na niej naj­wy­ższa tem­pe­ra­tu­ra. Ukła­daj tam pro­duk­ty, któ­re nie wy­ma­ga­ją moc­ne­go chło­dze­nia, np. na­biał, ma­sło, jaja, jo­gur­ty.

– Środ­ko­wa pó­łka – pa­nu­je na niej śred­nia tem­pe­ra­tu­ra. Jest ide­al­nym miej­scem do prze­cho­wy­wa­nia pro­duk­tów świe­żych, tj. wędli­ny, sery, twa­róg. Mo­żesz na niej umie­ścić ta­kże przy­go­to­wa­ne przez sie­bie po­tra­wy. Pa­mi­ętaj, aby prze­cho­wy­wać je w szczel­nych po­jem­ni­kach, dzi­ęki temu dłu­żej za­cho­wa­ją świe­żo­ść, a ich za­pach i aro­mat nie będzie mie­szał się z in­ny­mi.

– Dol­na pó­łka – pa­nu­je na niej naj­ni­ższa tem­pe­ra­tu­ra. Jest do­brym miej­scem na trzy­ma­nie su­ro­we­go mi­ęsa, ryb oraz se­rów doj­rze­wa­jących. Su­ro­we mi­ęso i ryby prze­cho­wuj w szczel­nym opa­ko­wa­niu.

– Szu­fla­da – ze względu na wy­ższą tem­pe­ra­tu­rę i dużą wil­got­no­ść jest miej­scem świet­nym do trzy­ma­nia wa­rzyw i owo­ców. Mo­żna prze­cho­wy­wać w niej ta­kże sery doj­rze­wa­jące.

– Drzwi – pa­nu­je na nich naj­wy­ższa tem­pe­ra­tu­ra. Są ide­al­nym miej­scem do prze­cho­wy­wa­nia sło­ików, na­po­jów, mle­ka, ja­jek oraz ole­jów, któ­re nie wy­ma­ga­ją moc­ne­go schło­dze­nia.

– Za­mra­żal­nik – pa­nu­je w nim naj­ni­ższa tem­pe­ra­tu­ra, jest do­brym miej­scem, aby wy­dłu­żyć trwa­ło­ść żyw­no­ści. Mro­zić mo­żna wi­ęk­szo­ść pro­duk­tów za­rów­no świe­żych, jak i pod­da­nych ob­rób­ce ter­micz­nej.

Pa­mi­ętaj!

W lo­dów­ce nie umiesz­cza się go­rących po­traw. Przed wło­że­niem da­nia do lo­dów­ki na­le­ży je wy­stu­dzić.

Ja­kie pro­duk­ty na­le­ży trzy­mać w lo­dów­ce

Głów­na za­sa­da prze­cho­wy­wa­nia pro­duk­tów w lo­dów­ce jest taka, że trzy­ma­my w niej rze­czy, któ­re w skle­pie wzi­ęli­śmy z lo­dów­ki, więc w domu po­win­ni­śmy im za­pew­nić ta­kie same wa­run­ki. W lo­dów­ce prze­cho­wu­je­my ta­kże na­po­częte pro­duk­ty.

WA­RZY­WA I OWO­CE

Za­pew­nie­nie pro­duk­tom opty­mal­nych wa­run­ków po­zwo­li przez dłu­gi czas za­cho­wać ich świe­żo­ść, smak i aro­mat.

•Wa­rzy­wa i owo­ce wkła­daj do szu­fla­dy lo­dów­ki, pa­nu­je tam dla nich opty­mal­na tem­pe­ra­tu­ra.

• Miej­sce, w któ­rym trzy­masz wa­rzy­wa i owo­ce, wy­łóż ręcz­ni­kiem pa­pie­ro­wym. Wchło­nie on nad­miar wil­go­ci i spo­wo­du­je, że za­cho­wa­ją świe­żo­ść na dłu­żej. Pa­mi­ętaj o re­gu­lar­nej wy­mia­nie ręcz­ni­ka.

• Za­dbaj o to, by zie­lo­ne wa­rzy­wa, tj. sa­ła­ta, bro­ku­ły, ogór­ki, nie były prze­cho­wy­wa­ne w jed­nym miej­scu z owo­ca­mi i wa­rzy­wa­mi, któ­re wy­dzie­la­ją ety­len (po­mi­dor, pa­pry­ka, ja­błko, grusz­ka). Trzy­ma­nie ich ra­zem spo­wo­du­je żó­łk­ni­ęcie zie­lo­nych wa­rzyw.

• Nie prze­cho­wuj owo­ców i wa­rzyw w za­mkni­ętych po­jem­ni­kach. Skra­pla­jąca się w nich para wod­na spo­wo­du­je gni­cie pro­duk­tów.

• Wszyst­kie owo­ce i wa­rzy­wa ob­ra­ne ze skór­ki, po­kro­jo­ne, a ta­kże sa­łat­ki i su­rów­ki prze­cho­wuj w lo­dów­ce.

Ja­kie wa­rzy­wa i owo­ce prze­cho­wu­je­my w lo­dów­ce

Nie wszyst­kie wa­rzy­wa i owo­ce po­win­ny być prze­cho­wy­wa­ne w…

.

.

.

…(fragment)…

Całość dostępna w wersji pełnej

Na obiad i nie tylko

Kartacze

Składniki:

5 sztuk

Farsz:

50 g cebuli

15 g masła

1 ząbek czosnku

30 g skwarków wieprzowych

200 g mięsa mielonego z szynki

20 g natki pietruszki

½ łyżeczki majeranku

10 g soli

1 łyżeczka pieprzu

50 ml wody

Ciasto:

1 kg surowych ziemniaków

70 g cebuli

120 g ugotowanych ziemniaków

20 g mąki pszennej

25 g skrobi ziemniaczanej

4 g soli

Do gotowania kartaczy:

1,5 l wody

2 liście laurowe

2 ziarna ziela angielskiego

1 łyżka majeranku

10 g soli

Przygotowanie:

Cebulę pokrój w drobną kostkę i podsmażaj na maśle, aż się zeszkli. Pod koniec smażenia dodaj przeciśnięty przez praskę czosnek. Skwarki zblenduj z dodatkiem wody – tak, aby powstała gładka masa. Natkę pietruszki posiekaj drobno. Surowe mięso przełóż do miski, dodaj do niego cebulę, skwarki i natkę pietruszki. Dopraw do smaku solą, pieprzem i majerankiem. Farsz mieszaj aż do uzyskania jednolitej masy.

Surowe ziemniaki zetrzyj na tarce o bardzo drobnych oczkach, a następnie odsącz na sicie nad miską. Cebulę pokrój na ćwiartki, a potem zblenduj. Wylej płyn, który puściły ziemniaki. Pamiętaj jednak, aby pozostawić skrobię, która zebrała się na dnie naczynia. Starte warzywa wrzuć do miski, dodaj przeciśnięte przez praskę, ugotowane ziemniaki, cebulę, sól, skrobię ziemniaczaną i mąkę. Wszystkie składniki mieszaj aż do uzyskania jednolitego, gęstego ciasta.

Masę ziemniaczaną podziel na pięć części, każdą z nich uformuj w kulę, potem delikatnie spłaszcz, a następnie wyłóż na nią porcję farszu. Zamknij każdego kartacza, dobrze sklejając ze sobą brzegi, i uformuj podłużny kształt wielkości dłoni. Do dużego garnka wlej wodę, wrzuć liście laurowe, ziele angielskie, majeranek i sól. Do gotującej się wody włóż kartacze. Po wypłynięciu gotuj je na małym ogniu jeszcze 15 minut – w tym czasie woda powinna lekko wrzeć. Gotowe kartacze podawaj z ulubioną okrasą.

Wskazówka:

Użyj mączystej odmiany ziemniaków.

Porada:

Aby przygotować skwarki, wytop tłuszcz ze słoniny lub tłustego boczku.

1 sztuka zawiera:

353 kcal

Białka: 15,9 g

Tłuszcze: 8,7 g

Węglowodany: 54,8 g

Babka ziemniaczana

Składniki:

8 porcji

250 g kiełbasy drobiowej

150 g cebuli

1,5 kg ziemniaków

3 jajka M

3 g pieprzu

10 g soli

10 g przyprawy uniwersalnej

Przygotowanie:

Kiełbasę pokrój drobno i podsmażaj na oleju do momentu, aż się zezłoci. W tym czasie poszatkuj cebulę, a następnie dodaj ją do kiełbasy. Podsmażaj całość, aż cebula się zeszkli. Ziemniaki zetrzyj na tarce o bardzo drobnych oczkach, a następnie lekko odsącz na sicie nad miską. Odlej płyn, który puściły ziemniaki. Pamiętaj jednak, aby pozostawić skrobię, która zebrała się na dnie naczynia. Warzywa wrzuć do miski ze skrobią, dodaj jajko, całość wymieszaj. Następnie wrzuć kiełbasę i cebulę, dopraw do smaku solą i pieprzem. Masę dokładnie wymieszaj, a potem przełóż do keksówki o wymiarach 35 × 11 cm, wyłożonej papierem do pieczenia. Piecz danie w temperaturze 180°C, z włączoną funkcją góra-dół, przez 1,5 godziny. Góra babki ziemniaczanej powinna mieć złoty kolor i być stabilna – po poruszeniu blaszką nie powinna się ruszać.

WskazówkA:

Użyj mączystej odmiany ziemniaków.

Porada:

Przepis na domową przyprawę uniwersalną znajdziesz w mojej pierwszej książce – „Jedz pysznie i chudnij”.

1 porcja zawiera:

211 kcal

Białka: 10,5 g

Tłuszcze: 1,7 g

Węglowodany: 40,2 g

Placki ziemniaczane

Składniki:

12 sztuk

1,3 kg ziemniaków

100 g cebuli

2 jajka M

50 g mąki pszennej

sól

pieprz

70 g oleju roślinnego do smażenia

Przygotowanie:

Ziemniaki zetrzyj na tarce o bardzo drobnych oczkach, a potem odsącz na sicie nad miską. W tym czasie pokrój cebulę na ćwiartki i zblenduj. Wylej płyn, który puściły ziemniaki. Pamiętaj jednak, aby pozostawić skrobię, która zebrała się na dnie naczynia. Ziemniaki wrzuć do miski ze skrobią, dodaj cebulę i jajka, dopraw do smaku solą i pieprzem, wymieszaj. Następnie dodaj mąkę i dokładnie wymieszaj całość. Placki smaż na dobrze rozgrzanym oleju na złoty kolor, a następnie ułóż je na ręczniku papierowym, aby odsączyć nadmiar tłuszczu.

WskazówkA:

Użyj mączystej odmiany ziemniaków.

Porada:

Ziemniaki najlepiej smażyć na dużej ilości mocno rozgrzanego oleju, wtedy chłoną najmniej tłuszczu.

1 sztuka zawiera:

177 kcal

Białka: 3,7 g

Tłuszcze: 6,9 g

Węglowodany: 25,9 g

Pyzy ziemniaczane

Składniki:

15 sztuk

250 g surowych ziemniaków

250 g gotowanych ziemniaków

15 g skrobi ziemniaczanej

sól

Przygotowanie:

Surowe ziemniaki zetrzyj na tarce o bardzo drobnych oczkach, a potem odsącz na…

.

.

.

…(fragment)…

Całość dostępna w wersji pełnej

1 sztuka zawiera:

30 kcal

Białka: 0,5 g

Tłuszcze: 0 g

Węglowodany: 7 g

Zupy

Bulion warzywny

Składniki:

1,8–2 l gotowego bulionu

70 g cebuli

100 g pora

150 g selera korzeniowego

150 g korzenia pietruszki

200 g marchewki

100 g selera naciowego

25 g natki pietruszki lub lubczyku

1 ząbek czosnku

2 liście laurowe

2 ziarna ziela angielskiego

6 ziaren pieprzu

5 g sosu sojowego

25 g domowej przyprawy uniwersalnej

3 l wody

Opcjonalnie:

2–3 suszone grzyby

Przygotowanie:

Cebulę opal nad palnikiem lub na patelni. Do garnka przełóż wszystkie warzywa i przyprawy, zalej wodą. Bulion gotuj…

.

.

.

…(fragment)…

Całość dostępna w wersji pełnej

1 litr zawiera:

60 kcal

Białka: 0 g

Tłuszcze: 0 g

Węglowodany: 6 g

Pieczywo

Proziaki

Składniki:

4 sztuki

130 g mąki pszennej

3 g sody oczyszczonej

2 g cukru

2 g soli

80–100 g kefiru

10 g mąki do obtoczenia proziaków

Przygotowanie:

Mąkę i sodę przesiej do miski, dodaj cukier i sól, całość dokładnie wymieszaj. Następnie wlej…

.

.

.

…(fragment)…

Całość dostępna w wersji pełnej

1 sztuka zawiera:

21 kcal

Białka: 0,9 g

Tłuszcze: 0,4 g

Węglowodany: 3,3 g

Proste surówki i sałatki

Surówka zimowa

Składniki:

3 porcje

200 g białej kapusty

90 g marchewki

100 g rzodkiewki

100 g czerwonej papryki

5 g natki pietruszki

5 g koperku

70 g kukurydzy konserwowej

Sos:

20 g miodu

10 g soku z cytryny

10 g oliwy

Przygotowanie:

Kapustę drobno poszatkuj. Marchewkę i rzodkiewkę zetrzyj na tarce o dużych oczkach, paprykę…

.

.

.

…(fragment)…

Całość dostępna w wersji pełnej

1 porcja zawiera:

127 kcal

Białka: 3 g

Tłuszcze: 4 g

Węglowodany: 22,5 g

Słodkie desery i wypieki

Bułeczki drożdżowe z serem

Składniki:

6 sztuk

250 g mąki pszennej

szczypta soli

50 g cukru

3 g drożdży instant

1 jajko M

60 g mleka 1,5%

50 g masła

1 białko do posmarowania bułek

Ser:

150 g półtłustego twarogu

30 g cukru

½ łyżeczki ekstraktu waniliowego lub pasty waniliowej

5 g oleju roślinnego

10 g mleka 1,5%

1 żółtko

10 g skrobi ziemniaczanej

Przygotowanie:

Wszystkie składniki powinny mieć temperaturę pokojową. Mąkę przesiej do miski, dodaj…

.

.

.

…(fragment)…

Całość dostępna w wersji pełnej

1 sztuka zawiera:

295 kcal

Białka: 9,7 g

Tłuszcze: 11,2 g

Węglowodany: 38,6 g

Inne

Zakwas chlebowy

Składniki:

200 g gotowego zakwasu

100 g mąki żytniej – typ 2000

100 g wody

Przygotowanie:

Pierwszego dnia do słoika wsyp 1 łyżkę mąki oraz wlej 1 łyżkę filtrowanej wody. Składniki wymieszaj drewnianą łyżką, słoik przykryj gazą i zabezpiecz gumką recepturką, a następnie…

.

.

.

…(fragment)…

Całość dostępna w wersji pełnej

Cały zakwas zawiera:

325 kcal

Białka: 8,7 g

Tłuszcze: 2,2 g

Węglowodany: 74 g

Autor: Anna Zyśk

Redakcja: Agnieszka Knapek

Korekta: Katarzyna Zioła-Zemczak

Projekt graficzny okładki: Anna Jamróz

Projekt makiety,  skład, eBook : Atelie Du Châteaux

Zdjęcia: Anna Zyśk

Redaktor prowadząca: Natalia Ostapkowicz

Kierownik redakcji: Agnieszka Górecka

© Copyright by Anna Zyśk

© Copyright for this edition by Wydawnictwo Pascal

Wszelkie prawa zastrzeżone. Żadna część tej książki nie może być powielana lub przekazywana w jakiejkolwiek formie bez pisemnej zgody wydawcy, z wyjątkiem recenzentów, którzy mogą przytoczyć krótkie fragmenty tekstu.

Bielsko-Biała 2022

Wydawnictwo Pascal sp. z o.o.

ul. Zapora 25

43-382 Bielsko-Biała

tel. 338282828, fax 338282829

[email protected], www.pascal.pl

ISBN 978-83-8317-010-7