Krzywda ebook i audiobook

1

1946

Przyszli nocą. Ciemną, bezksiężycową i zimną.

Młody milicjant siedział przy stole w budynku posterunku i w świetle lampy naftowej odkrawał tępawym nożem kawałek kiełbasy. Prądu znowu nie było, jak zwykle o tej porze. Czapka chłopaka leżała obok, mundur miał rozpięty pod szyją, bo w pozbawionej jakichkolwiek wygód głównej izbie było dość ciepło, trzeba było tylko dokładać do kaflowego pieca, w którego wyłożonej szamotem duszy odświeżał się lekko czerstwy chleb.

– Knot trzeba przyciąć, strasznie kopci – powiedział drugi, siedzący naprzeciwko.

– To przytnij. – Ten pierwszy skwitował uwagę lekkim wzruszeniem ramion, nie przerywając krojenia kiełbasy.

Robił to niemal z namaszczeniem. Służba była długa, zapowiadała się spokojnie, choć tu nigdy nie można było mieć pewności, ale nie miał się dokąd spieszyć, a wojna nauczyła go staranności w obchodzeniu się z żywnością. Nic nie mogło się zmarnować. Drugi milicjant, nieco starszy, zdjął z lampy wąski, szklany klosz, odstawił go na bok, wziął leżące nieopodal nożyczki i zbliżył rozchylone ostrza do długiego knota. Płomień zamigotał na jego końcu i cienie na twarzach obu mężczyzn zatańczyły. Niespodziewane szczeknięcie psa za oknem sprawiło, że ręka milicjanta drgnęła, ale nie zdążył zrobić nic więcej. Nagle rozległ się potwornie głośny huk strzału, któremu towarzyszył brzęk tłuczonej szyby. Mężczyzna z nożyczkami zgiął się wpół i potrącając lampę, runął z krzesła na podłogę, pociągając ją za sobą. W momencie uderzenia o deski był już nieprzytomny i nie czuł, jak nafta oblewa jego tułów, wsiąka w mundur i natychmiast zajmuje się płomieniem.

– Karol! – W głosie jego kolegi był szok i niedowierzanie.

Zerwał się od stołu i w tym samym momencie drugi pocisk przebił jego czaszkę, natychmiast pozbawiając go życia. Sekundę później leżał obok swojego płonącego towarzysza, wpatrując się w ogień niewidzącym wzrokiem.

Kolejny głośny huk wystrzałów dobiegł od strony wejścia, kiedy kule wbiły się w drewno w pobliżu zamka i stare, drewniane drzwi wyskoczyły z ościeży wypchnięte zdecydowanym kopnięciem jednego z trzech mężczyzn. Wszyscy mieli twarze zasłonięte chustami, na głowach czapki, a w dłoniach jednakowe pistolety Parabellum. Wpadli do środka, oświetlając sobie drogę latarkami. Podeszwy zadudniły na drewnianej podłodze, potem zaszurały, kiedy napastnicy zatrzymywali się kolejno, patrząc, jak ciało milicjanta ogarniają coraz większe płomienie.

– Zgaś go, bo zaraz wszystko się spali.

Polecenie padło po niemiecku. Mężczyzna, któremu zostało wydane, zdjął wiszący na haku płaszcz i rzucił go na płonące zwłoki, przydeptując materiał do chwili, aż płomień zniknął.

– Szukajcie – warknął ten pierwszy. – Jego i reszty. Tylko ostrożnie, nie dajcie się zabić.

Chrobot klucza w zamku sprawił, że wszyscy nagle się odwrócili, uginając kolana i odruchowo pochylając głowy. Palce zacisnęły się kurczowo na kolbach pistoletów. Zza drzwi sąsiedniego pomieszczenia dobiegły ich gorączkowe szepty, a potem nieco głośniejsze: „Halo, halo”. Ten, który wydawał pozostałej dwójce polecenia, uśmiechnął się złośliwie, kabel telefoniczny na zewnątrz był przecież przecięty, o co sami wcześniej zadbali. Podszedł powoli do drzwi z wyciągniętą przed siebie bronią, wymierzył w nie na wysokości swojej piersi i strzelił.

Kiedy echo wystrzału przebrzmiało, zza drzwi dobiegł ich zduszony jęk, a potem nadeszła odpowiedź. Cztery następujące tuż po sobie strzały nie zrobiły mężczyźnie krzywdy, bo zszedł już z ich linii. Schowany bezpiecznie za ścianą czekał, zerkając na pozostałych, skulonych przy wyjściu. I wtedy usłyszał metaliczny stuk, potem zduszone przekleństwo. Podszedł do drzwi ponownie i zdecydowanie w nie kopnął. Stary zamek puścił, skrzydło odskoczyło i uderzyło w ścianę od wewnątrz, a zamaskowany mężczyzna wpadł do środka pomieszczenia rozświetlonego mocnym płomieniem lampy stojącej na stole pod ścianą. Jego wzrok napotkał wzrok kolejnego funkcjonariusza, który skulony próbował zrobić coś z zaciętym zamkiem pistoletu. Kiedy chłopak w mundurze zobaczył zimne oczy napastnika, zdążył tylko przełknąć ślinę, a potem poleciał do tyłu odrzucony impetem trzech pocisków, które ugodziły go w klatkę piersiową. Mężczyzna podszedł do stołu i przyjrzał się temu drugiemu, który leżał skulony na podłodze, przyciskając łokcie do prawego boku. Czubkiem buta odsunął leżący obok pistolet na bezpieczną odległość, a potem odwrócił się. W drzwiach stali jego kompani, przyglądając się bałaganowi, jakiego narobił.

– Idź go poszukać – zwrócił się do tego po lewej, a potem przeniósł wzrok na drugiego. – A ty chodź tutaj.

Pierwszy spełnił polecenie, znikając w mroku, a drugi z lekkim wahaniem wszedł do środka. Pistolet był opuszczony, wisiał w jego dłoni jak zbędny ciężar.

– To ten wojskowy – powiedział cicho przywódca. – Chcesz to zrobić? Mówiłeś, że zalazł ci trochę za skórę?

– Tak. – Twarz rozjaśnił okrutny uśmiech, kiedy mężczyzna pochylił się nad leżącym milicjantem. – Jak tam, polska gnido? Już nie jesteś taki arogancki, co? Co teraz powiesz?

Młody chłopak zasłaniał wykrzywioną przerażeniem twarz rękami.

– Ja nic nie rozumiem po waszemu… – jęczał cicho. – Darujta, ludzie… Darujta, błagam, na Boga jedynego was zaklinam, litości…

Trzeci mężczyzna pojawił się nagle w drzwiach izby.

– Nie ma go tu – powiedział z wyraźnym strachem w głosie.

– Scheisse – syknął ten, który był przywódcą. – Idziemy do niego do domu. Tylko szybko, bo jeśli usłyszał strzały, to już się pewnie ubiera… Kończ! – zwrócił się do stojącego nad swoją ofiarą kompana.

Sam wyciągnął zza pazuchy jakieś zawiniątko i w mdłym świetle latarki zamigotała mała blaszka. Zamoczył skrawek materiału we krwi trupa leżącego obok stołu i rzucił w kąt, a po chwili padł ostatni strzał, po izbie rozszedł się smród spalonego prochu i krwi, i wszyscy żywi w pośpiechu opuścili posterunek, znikając w mroku nocy. Kiedy ucichło już skrzypienie sprężyn siodełek i chrobot wyrobionych łożysk rowerowych pedałów, na miejscu na powrót zapadła niczym niezmącona cisza.

2

2018

– Witam pana aspiranta. – Komendant Furda siedział rozparty za biurkiem, obserwując, jak Przeworski idzie ku niemu prosto od drzwi gabinetu.

Furda miał wrażenie, że odkąd aspirant zawitał u niego w polickiej komendzie powiatowej, skąd posłał go na sam koniec świata, gdzie psy dupami szczekają, Przeworski nieco zmężniał. Praca na stanowisku, którego nie chciał z własnej woli objąć żaden z policjantów, może niekoniecznie zrobiła z niego mężczyznę, bo w końcu jego wcześniejsza służba w sekcji kryminalnej szczecińskiej komendy miejskiej o czymś świadczyła, ale niewątpliwie aspirant okrzepł nieco i zdecydowanie stał się pewniejszy siebie. Przynajmniej w kontaktach z przełożonym. Prawda była taka, że aspirant Przeworski nie miał problemów z powiedzeniem mu różnych rzeczy prosto w oczy.

– Dzień dobry. – Jego twarz nie wyrażała żadnych uczuć, do czego Furda zdążył się już przyzwyczaić. – Pan komendant chciał mnie widzieć.

– Owszem. Mam tu pismo dla pana. – Podał mu z rozbawieniem papier.

Przeworski wyciągnął rękę i z lekkim wahaniem wyjął go komendantowi z dłoni.

– Znowu bez nadawcy? – zapytał, nawiązując do anonimu z paszkwilem, który wysłał pewien człowiek kilka miesięcy temu.

– Nie, nadawcę pan zna i chyba nawet pan się ucieszy, że do pana napisał.

Przeworski zaczął czytać i w miarę jak docierała do niego treść pisma od komendanta miejskiego policji w Szczecinie, jego mina się wydłużała.

– Pan sobie usiądzie, panie aspirancie. – Furda wskazał krzesło, ale Przeworski na niego spojrzał takim wzrokiem, jakby był zupełnie gdzie indziej, i wrócił do czytania, nie zmieniając pozycji.

Kiedy skończył, opuścił rękę i stał niezdecydowanie, patrząc w okno, za którym właśnie zaczynało się lato.

– Pokuta zakończona, co? I nawet długo nie trwała. – Komendant się roześmiał. – Tak między nami: ja wiem, co pan zmalował i czemu pan tu trafił. Nie jest to faktycznie powód do chwały, ale podzielam opinię pańskiego bezpośredniego przełożonego, że da się zrozumieć powody takiego postępowania. Co nie oznacza, że to pochwalam. No, ale to nieważne, wraca pan do siebie. Wakacje się skończyły, a w kryminalnym pewnie huk roboty. – Furda wstał. – Jeszcze to do pana nie dociera, widzę. Nie sądziłem, że będzie pan skakał pod sufit z radości, ale szczerze mówiąc, jestem lekko zaskoczony, bo wygląda pan, jakby co najmniej panu pies zdechł.

– Panie komendancie… – Przeworski zagryzł usta i na chwilę uciekł spojrzeniem gdzieś w bok. – Ja… Zamierzam złożyć wniosek o przeniesienie mnie do powiatowej na stałe.

– Co? – Furda nie był świadomy, że ma wciąż otwarte usta.

– Jeśli dostanę zgodę, będę wnioskował również, już u pana, o pozostawienie mnie na dotychczasowym stanowisku dzielnicowego rejonu numer dziewięć.

– Eee… Dobrze się pan czuje?

Przeworski wyprostował się, spojrzał Furdzie prosto w oczy i uśmiechnął się lekko. To rzadko mu się zdarzało w tym gabinecie. A w zasadzie, o ile Furda pamiętał, nie zdarzyło się nigdy.

– Tak, dziękuję – odparł. – Czuję się świetnie, chyba nigdy nie czułem się lepiej.

– To o co chodzi?

Aspirant położył list na biurku i przesunął go w kierunku komendanta.

– O nic, panie komendancie. – Wzruszył ramionami, prostując się. – Ja po prostu bardzo chcę zostać w Nowym Warpnie…

3

– Dawno się nie widzieliśmy, co? – Natalia nie patrzyła Przeworskiemu w twarz.

Było sobotnie popołudnie. Siedzieli przy zewnętrznym stoliku przed „Szczupakiem” nad szklankami z piwem; to, które stało przed Natalią, było lekko zabarwione na czerwono sokiem malinowym. Przeworski wystawiał twarz do słońca, było ciepło, wręcz upalnie, czerwiec przypominał środek lipca i wszyscy mieli nadzieję, że pogoda nie wyprztyka się przed wakacjami i słońca starczy na kolejne dwa miesiące.

Jezioro skrzyło się w jego promieniach, blady błękit nieba był jak sprany światłem. Na plaży było sporo ludzi, nieliczni pluskali się w płytkiej, zielonkawej wodzie, a inni zerkali nieufnie w niebo, bo aplikacje pogodowe ich telefonów wieszczyły ponuro wieczorne ulewy, choć na razie nic na to nie wskazywało. Trzciny, które do tej pory jawiły się aspirantowi jako sztywne, sterczące z wody kije w kolorze ochry, klekoczące sucho na wietrze, zmieniły się w zielone chaszcze i dopiero teraz dźwięk, jaki wydawały przy nawet lekkim wietrze, można było nazwać szumem.

Przed barem „U Magdy”, który z racji braku miejsc Przeworski zdradził ze „Szczupakiem”, kręciło się mnóstwo rowerzystów i motocyklistów. W „Szczupaku” było ich z nieznanych jeszcze Przeworskiemu powodów dużo mniej, ale niemal wszyscy stukali o bruk twardymi podeszwami butów SPD. Było dość głośno i to nawet nie jak na standardy Nowego Warpna, tylko po prostu głośno i gwarno.

Przeworski upił łyk piwa i zapatrzył się w twarz Natalii, bawiącej się słomką zanurzoną w piwie. Faktycznie dawno się nie widzieli. Od śmierci jej byłego chłopaka spotkali się może dwa razy i to przypadkiem, na ulicy. Prawie wtedy nie rozmawiali, nie o sobie, opowiedzieli tylko jedno drugiemu, co słychać, i tyle, zupełnie tak samo jak przed chwilą. Kilka razy był u niej w Podgrodziu, gdzie pracowała jako kierownik domu opieki dla osób starszych, ale udawał, że jest tam służbowo i tylko zaszedł na chwilę. Aspirant szanował jej wybór, choć nie było mu łatwo, ale czekał. Wciąż nie potrafił powiedzieć, czy to, co jest między nimi, można nazwać związkiem. Wyznali sobie miłość w dość dramatycznych okolicznościach, byli ze sobą w łóżku tylko raz, ale był pewien tego, że wciąż bardzo ją kocha. I wiedział, że ona jego też. Z dużym prawdopodobieństwem w tej dziurze na końcu świata, którą przestał tak nazywać już jakiś czas temu, znalazł miłość swojego życia. Tylko że od tamtej pory minęły prawie dwa miesiące. Kawał czasu spędzony właściwie w samotności. Co więc było nie tak? Poczucie winy? Strach przed porażką? Nadeszła wreszcie pora, żeby się tego dowiedzieć.

– Mogę cię o coś zapytać? – zaczął, trochę niepewnie.

– O co? – Uśmiechnęła się.

– A mogę? – droczył się, choć pytanie, jakie zamierzał zadać, było bardzo poważne.

– Możesz – stwierdziła, a jej uśmiech przygasł, kiedy po wyrazie twarzy Przeworskiego zorientowała się, że na razie koniec z rozmową o pierdołach.

– Będziemy rozmawiać szczerze? – upewnił się.

– Będziemy – przytaknęła.

– Czy ty masz depresję?

Patrzyła na niego dłuższą chwilę.

– Późno – oznajmiła w końcu. – Trochę ci zajęło, zanim zapytałeś.

– Możliwe. – Aspirant spojrzał w kierunku jeziora. – Ale wcześniej nie odbiegałaś zachowaniem od ogólnych standardów. Widziałem, że jesteś bardzo wrażliwa, po śmierci Remusa twoja reakcja też wydała mi się na miejscu, choć nie zdawałem sobie sprawy, że to będzie tyle trwać. Dlatego pytam dopiero teraz. Przepraszam, jeśli cię zawiodłem, ale uznałem, że jeśli naprawdę będziesz mnie potrzebować, to mi to powiesz. A jeśli nie, to nie będę się narzucał…

– Nie – powiedziała cicho, tak cicho, że prawie jej nie słyszał. – To nie jest depresja. Mam chorobę afektywną dwubiegunową. Leczę się. Pracuję nad sobą. Jeżdżę na terapię. Biorę leki normotymiczne, które stabilizują nastrój. Powoli z tego wychodzę, choć może sobie to tylko wmawiam, bo ChAD jest nieuleczalna. Nie da się do końca z tego wyjść, ale myślę, że jest dużo lepiej i jeśli… Jeśli będziesz chciał być w tym ze mną, chętnie przyjmę twoją pomoc.

Wciąż wbijała wzrok w szklankę. Opuszką palca wskazującego śledziła odrywające się od dna bąbelki gazu, zostawiając na szkle mokry ślad. Przeworski poprawił się na krześle.

– Popatrz na mnie – poprosił.

Zrobiła to. Jej jasne oczy były wypełnione smutkiem. Uśmiechnęła się, choć widać było, że robi to trochę z przymusem.

– Powiedziałem ci w szpitalu, co do ciebie czuję. Nic się nie zmieniło, Natalia. Ten czas bez ciebie tylko mnie w tym upewnił. Więc tak, będę w tym z tobą. Będę z tobą.

Wyciągnęła rękę i pochyliła się w jego stronę. Przeworski poczuł na swojej dłoni jej zimny palec, który przesunął się w kierunku nadgarstka. Wysunął ją spod niego i przykrył nią dłoń Natalii, lekko zaciskając na niej swoje palce. Przyszło mu to naturalnie, jakby robił to już setki razy. Nie wyciągając swojej ręki z jego uścisku, wstała, obeszła stolik i usiadła na krześle obok niego. Oparła głowę na jego ramieniu i przez dłuższą chwilę nic nie mówili, splatając tylko palce.

– Pamiętasz, mówiłam ci przez telefon, że matka Remka wyzwała mnie na ulicy od kurew – powiedziała nagle.

– Tak – mruknął Przeworski. – Pamiętam.

– Przeprosiła mnie niedawno.

– Naprawdę? – Zmarszczył brwi.

– Tak. Przyszła kilka dni temu do mnie do domu, poprosiła mamę, żeby mnie zawołała, bo nie chciała wchodzić. Nie chciałam na początku, ale… Może miałam lepszy dzień i coś mnie naszło, żeby chwycić byka za rogi.

– I co?

– I wyszłam do niej. – Natalia wzruszyła ramionami, a jej włosy załaskotały Przeworskiego w szyję. – Pani Remus byłą moją nauczycielką w pierwszych klasach podstawówki, wiesz? Nie wspominam jej mile. Chyba nikt jej dobrze nie wspomina. Ale wtedy, te kilka dni temu… To była inna kobieta. Nie patrzyła mi w oczy, ale jej ton świadczył, że nie robi tego z jakiegoś przymusu i że jest jej autentycznie przykro. Przez chwilę… Przez chwilę miałam ochotę ją nawet przytulić, tak żałośnie wyglądała.

– Co ją naszło?

– Może po prostu przemyślała sprawę? Niewielu ludzi na to stać, wiesz, Dominik? Niewielu ma na tyle wgląd w siebie, żeby przyznać się do błędu przed kimś innym, a przed sobą to już w ogóle. Powiedziałam, że ją rozumiem, rozumiem ból matki po stracie syna i przeprosiłam, że to się tak skończyło. Mój związek z Remkiem. Pokiwała głową i powiedziała, że czasem lepiej w porę sobie pewne rzeczy odpuścić.

– Jakie?

– Nie dopytywałam, co ma na myśli. Ale pewnie chodziło jej o nas. – Zerknęła na Przeworskiego szybko. – Mnie i Remka.

– I co dalej?

– Nic. Poszła sobie. I… To dlatego chciałam się z tobą spotkać, wiesz? Na zewnątrz, wśród ludzi. Nastroiła mnie pozytywnie. Wylazłam wreszcie ze skorupy, może wreszcie przepracowałam Remka i wiem już, że nic nie dało się zrobić i że to nie moja wina.

– Zgadza się. To nie twoja wina.

– Zamiast zamartwiać się, że cię prawie zabił, zaczęłam się cieszyć, że cię nie zabił, rozumiesz? – Spojrzała na niego badawczo.

– Rozumiem. – Pokiwał poważnie głową. – Zasadnicza różnica w podejściu.

– Otóż to…

Przerwał im nagle ryk przegazowanego silnika motocyklowego, który dobiegał zza budynku. Natalia skrzywiła się, kilka osób z niechęcią odwróciło głowy w tamtą stronę, mimo że ze swoich miejsc nie mogli nic zobaczyć. Przeworski pokręcił głową. Odkąd zrobiło się ciepło i słonecznie, miał już kilkanaście skarg na motocyklistów, którzy rozpędzali się na głównej drodze kończącej się dość nagle strefą zamieszkania i rynkiem otoczonym siatką wąskich uliczek. Niewiele mógł z tym zrobić, o ile akurat nie jechał ulicą Kościuszki czy Wojska Polskiego albo wijącymi się wśród lasów drogami na Dobieszczyn czy Trzebież, które upodobali sobie fani dwóch kółek. W takich sytuacjach po prostu zatrzymywał motocyklistę i rozmawiał z nim, nie wykorzystując nawet części posiadanych uprawnień do karania przewinień. Będąc chłopakiem, jeździł trochę na ścigaczu o mniejszej pojemności, choć nigdy nie przekraczał pewnych granic jako człowiek z zasady rozważny i świadomy istnienia rzeczy, na które nie ma wpływu jako kierowca, wciąż jednak rozumiał to coś, co sprawiało, że z jazdy na jednośladzie ze sporą jednostką mocy pod sobą miało się fantastyczne wrażenia.

Nie rozumiał jednak tego, co zrobiło właśnie dwóch motocyklistów, i wyglądało na to, że nie jest jedyny. Nagle wyłonili się zza budynku, powoli wjechali na promenadę i zatrzymali się przed schodkami prowadzącymi na miejską plażę. Silniki „ścigaczy” dudniły na wolnych obrotach, ludzie oglądali się zdumieni i komentowali cicho między sobą.

Przeworski westchnął i wzniósł oczy ku błękitnemu niebu.

– Przepraszam na chwilę. – Odsunął się od stolika i wstał.

– Praca wzywa? – Natalia obejrzała się.

– Dziś mam wolne. Więc to nie praca, tylko… No, wiesz.

– Wiem, szeryfie. – Uśmiechnęła się i tym razem jej uśmiech nie był tylko grymasem, co Przeworskiego bardzo ucieszyło.

Podszedł do motocyklistów, którzy stali okrakiem na maszynach, silniki wciąż chodziły na wolnych obrotach, bo żadnemu z nich nie wpadło do głowy, żeby je wyłączyć. Wyglądało na to, że po prostu wjechali sobie najdalej, jak się dało, przynajmniej teoretycznie, bo wjazdu kilkanaście metrów wcześniej zakazywał znak i broniły słupki. Może chcieli mieć lepszy widok na jezioro, może pragnęli pochwalić się maszynami, a może po prostu byli idiotami, i Przeworski zamierzał się zaraz tego dowiedzieć.

– Jakiś problem? – zapytał ten w czerwonym kasku, kiedy się przed nim zatrzymał.

Miał go teraz pod pachą, a jasne, pozlepiane potem włosy falowały na wietrze.

– Owszem. – Przeworski czuł na sobie spojrzenia gości obu restauracji, słyszał też, że gwar wyraźnie ścichł.

Nie do końca to przewidział i czuł się teraz trochę głupio, ale nie zamierzał rezygnować. Młody mężczyzna położył kask na baku i spojrzał na niego kpiąco.

– Wracaj do swojej pani, bo ci ucieknie. – Wskazał na Natalię.

Przeworski sięgnął do wewnętrznej kieszeni kurtki i wyciągnął odznakę.

– Aspirant Przeworski, komenda powiatowa policji w Policach. Wyłącz silnik – powiedział spokojnie jednym tchem i nie spuszczając go z oczu, rzucił do jego kolegi. – Ty też.

Kolega sięgnął do stacyjki i zrobił to, o co poprosił Przeworski, jednak blondyn założył ramiona, wyprostował się i patrzył na aspiranta. Silnik wciąż chodził na jałowym biegu.

– Tu jest zakaz wjazdu, panie kierowco – powiedział Przeworski.

– Nie zauważyłem.

– Widzę. Ta przegazówka sprzed chwili, to twoje dzieło?

– Bo co?

– Siwy… – Drugi z motocyklistów widział już chyba, co się święci, i starał się odwieść kolegę od dyskusji, ale bezskutecznie.

– Chyba od niedawna jeździsz – rzucił Przeworski.

– Bo co?

– Bo pyskujesz przy kontroli.

– To to jest kontrola? Panie władzo, pan mi wlepi mandat, i już. Stać mnie.

Przeworski wpatrywał się w bezczelnego typa, który nic sobie z tego nie robił. Był cholernie pewny siebie, arogancki i po prostu Przeworskiego wkurwiał.

– Koledzy ci nie mówili, żeby uważać z głośnym wydechem? – Mimo to pozostał opanowany, a jego głos nie zmienił intonacji.

– Jest w normie. Poniżej dziewięćdziesięciu sześciu decybeli.

– A ja ci mówię, że nie jest w normie.

– Słowo przeciwko słowu.

– Racja. Więc chyba trzeba będzie skontrolować.

– Na ucho? – parsknął chłopak. – Czy na telefon komórkowy?

Przeworski wiedział, że wojna między motocyklistami a funkcjonariuszami drogówki trwa od dawna, bo przepisy, jak to często bywa, są nieprecyzyjne, a poza tym i jedni, i drudzy są tylko ludźmi, ze wszystkimi tego konsekwencjami.

– Wyłącz ten silnik i posłuchaj, co mam do powiedzenia. Daję ci szansę, chłopie, więc skorzystaj z niej.

Motocyklista spojrzał na kolegę i miało to chyba być porozumiewawcze spojrzenie. Ale zrobił w końcu to, o co został ładnie poproszony.

– Obaj wiemy, że to nie jest dziewięćdziesiąt sześć. Poza tym jest weekend, pewnie wieczorem masz imprezę, ale my możemy się tak bawić jeszcze ze dwie godziny. A niedługo ma zacząć lać, ty jesteś ze Szczecina, więc zanim tam dojedziesz, jak już skończymy, to zmokniesz do gaci. Ponieważ nie mam przy sobie bloczka mandatowego, zadzwonię do Polic, żeby mi go tu przywieźli, a dziś sobota, ludzi nie ma, więc to może potrwać. Mogę zadzwonić też po ekipę z mikrofonem, która przeprowadzi kontrolę zgodnie z przepisami rozporządzenia, jeśli się tak upierasz, ale przecież jest sobota, więc patrz wyżej. Mogę też stwierdzić usterkę niebezpieczną w stopniu uniemożliwiającym używanie pojazdu w ruchu drogowym i zadzwonić po lawetę, a ty wrócisz do domu z kolegą, jeśli zechce na ciebie zaczekać, ze skierowaniem na powtórne badanie techniczne. I będzie cię to wszystko kosztować dużo więcej, niż zakładałeś, wyjeżdżając z domu. Takie są opcje. A najdziwniejsze jest dla mnie to, że o tym wszystkim dobrze wiesz, ale mimo to pajacujesz. – Przeworski patrzył na chłopaka z autentycznym zdziwieniem. – Więc jeśli jeszcze raz zobaczę, że wjeżdżasz za znak, albo ktoś mi to zgłosi, popłyniesz na kasie. Będziesz płacił za mandat, lawetę, badanie techniczne, skoro cię stać. I jeszcze jedna kwestia: skoro nie zauważyłeś oczojebnego znaku zakazu wjazdu metr od siebie, może należałoby sprawdzić twoje kwalifikacje do prowadzenia motocykla i skierować cię na powtórny egzamin? Co ty na to?

Chłopak milczał. Widać było, że jest wkurzony, ale opanował się jakoś, najprawdopodobniej Przeworski przemówił mu jednak do rozumu i argumenty wreszcie do niego trafiły.

Aspirant nie musiał mówić niczego więcej. Patrzył tylko, jak obaj motocykliści wyjeżdżają z deptaka, powoli przejeżdżają między budynkami „U Magdy” i „Szczupaka”, a potem znikają za budynkiem biblioteki. Chwilę później dobiegł go ryk silnika i Przeworski prawie się uśmiechnął, bo wiedział, że gnojek sobie tego nie odmówi. Wrócił do stolika i usiadł. Piwo smakowało wybornie. Natalia popatrzyła na niego znad swojej szklanki, która była już prawie pusta.

– No co miałem zrobić? Udawać, że nic się nie dzieje?

– Przecież nic nie mówię. – Odsunęła szklankę, zerkając na niego z rozbawieniem.

– Ale patrzysz.

– Mój bohaterze. – Parsknęła śmiechem.

Przeworski dopił piwo, poszedł zapłacić rachunek, a potem ruszyli na Kilińskiego, do jego lokum na poddaszu.

Nie wyszli z łóżka do rana, nie licząc małej przerwy na kolację.

4

– Dzień dobry…

Głos kobiety dobiegający z głośnika nie był Przeworskiemu znany. Siedział przy biurku w rewirze i nadrabiał zaległą papierkową robotę.

– W jakiej sprawie? – zapytał.

– Chciałam z panem porozmawiać.

Aspirant wcisnął przycisk otwierający drzwi zewnętrzne i zaczął zbierać papiery z biurka. Kiedy kobieta stanęła w drzwiach, uniósł wzrok i zdziwił się. Teraz wiedział, z kim ma do czynienia, choć nigdy wcześniej nie rozmawiali. Nawet po śmierci jej syna.

Regina Remus przypominała Przeworskiemu emerytowaną, apodyktyczną nauczycielkę, której mimo upływu lat nie przeszedł zapał do pomiatania uczniami. Inna sprawa, że faktycznie była emerytowaną nauczycielką. Miała wąskie, zacięte usta, prosty, spiczasto zakończony nos, siwe, przypominające konopne sznurki włosy upięte w luźny, niedbały kok wiszący z tyłu głowy jak torbiel, a z przodu coś w rodzaju rzadkiej grzywki. Zgarbione plecy prostowała co chwila z wyraźnym wysiłkiem, jak gdyby nie chciała pokazać, że coś jest w stanie ją złamać. Aspirant nie potrafił wyobrazić sobie, jak ta kobieta wygląda, kiedy się uśmiecha.

– Słucham panią. – Chrząknął, starając się nie dać po sobie poznać, jakie myśli przechodzą mu przez głowę na jej widok.

– Chciałam przeprosić…

– Mnie? – zdziwił się.

– Tak. W imieniu syna. Czy może raczej za syna, nie wiem, jak to wyrazić.

Przeworski przełknął ślinę.

– To… – Nie wiedział, co powiedzieć, więc wstał i wyszedł do niej zza biurka.

Remigiusz Remus, były chłopak Natalii, załamany po rozstaniu z nią dwa miesiące temu zaatakował go w nocy nożem, powodując masywny krwotok. Przeworski dosłownie uciekł śmierci spod kosy. Remusa znaleziono kilkanaście dni później w pokoju jednego z łódzkich hoteli, gdzie ukrywał się przed policją. Martwego. Popełnił samobójstwo i zapewne głównie z tego powodu Natalia na jakiś czas praktycznie zerwała z Przeworskim kontakt. Ale ponieważ ostatnio wyjaśnili sobie wszystko, aspirant nie pozwalał, żeby myśli o Remusie dłużej go zaprzątały, a przynajmniej nie na tyle, by mógł uważać to za jakiś problem. Nie zjawił się też na jego pogrzebie na tutejszym cmentarzu, uznając, że byłoby to w jakiś sposób niestosowne i chyba niepotrzebne.

– Naprawdę nie trzeba… – bąknął, bo wstanie i zrobienie tych kilku kroków niewiele pomogło: dalej nie wiedział, co powiedzieć.

Remus rozejrzała się po pomieszczeniu, a właściwie zlustrowała je, jak gdyby przyszła na kontrolę. Przeworski przystanął.

– Może pani usiądzie – zaproponował.

Pokręciła przecząco głową.

– Ja tylko na chwilę, nie zajmę panu dużo czasu. Może pan uważa, że nie trzeba przepraszać, ale jestem innego zdania. Dlatego przyszłam i proszę mi pozwolić powiedzieć to, co chcę.

– Oczywiście. – Przeworski spuścił głowę.

Remusowa trochę go onieśmielała. Wszystkim. Wzrokiem, tonem, mową ciała. Stała na środku pomieszczenia, tym razem przyglądając się Przeworskiemu, i aspirant poczuł się jak wywołany do odpowiedzi. Czekał. Stał i czekał, co powie.

– Nie zostało mi już nic w życiu – zaczęła powoli, z namysłem. – Kompletnie nic. Mój syn, moja jedyna ostoja, nie żyje. To nie pana wina. Ani jej. To niczyja wina. Przykro mi, że mój syn pana napadł. Że pana skrzywdził. On też uważał, że został skrzywdzony. Ja też tak uważałam, ale od jakiegoś czasu myślę, że ta dziewczyna dobrze zrobiła, zostawiając go teraz, a nie za kilka lat. Za kilka lat byłoby gorzej, dla niej, bo dla niego nie mogło być już gorzej. Ale takie jest życie. Niektórzy mają w nim dobrze, inni źle. Znam ten gorzki smak, panie dzielnicowy. Smak samotności. Potrafi zatruć. Remigiusz nie był złym człowiekiem, tylko zagubionym. Nie chciał dużo od życia, tylko świętego spokoju. Dla niej to widać było za mało. Co zrobić? Nie nam to oceniać, wszystko rozstrzygnie się przed Jego obliczem. – Spojrzała na sufit, a wzrok Przeworskiego odruchowo powędrował w to samo miejsce.

Aspirant przysiadł na skraju biurka i założył ramiona na piersi. Remusowa powiedziała to wszystko krótkimi zdaniami, które nie wiedzieć czemu skojarzyły się Przeworskiemu ze szczekaniem psa. Zwrócił uwagę, że powiedziała o synu „Remigiusz”, a nie Remek, Remik czy jeszcze inaczej, ale zdrobniale. Czy to mogło świadczyć o chłodnym stosunku do syna? Obejrzał się, szukając natchnienia w słojach na blacie biurka, ale ponieważ mimo to ono nie nadeszło, postanowił, że nie będzie się silił na tłumaczenia czy słowa pociechy. Nie taka była chyba jednak jego rola i nie po to też Remusowa do niego przyszła. Bądź co bądź, jej syn próbował go zabić i ona to również wiedziała.

– Stało się, czasu nie cofniemy – powiedział po prostu. – Przykro mi z powodu pani straty. Nie wiem, co jeszcze mógłbym dodać.

Remusowa powoli pokiwała siwą głową i Przeworski nie wiedział, czy zgadza się z nim, czy to wyraz dezaprobaty z powodu jego braku empatii. Ale nie zamierzał o to pytać. Znowu w milczeniu czekał, aż ona się odezwie, a atmosfera była co najmniej dziwna. Kobieta sięgnęła do wiszącej jej na ramieniu torebki, otworzyła ją i poszperała chwilę w środku, a potem wyciągnęła paczkę chusteczek higienicznych. Powolnymi, starannymi ruchami wyciąg­nęła jedną i wytarła oczy.

– Ludzie bywają okrutni, wie pan? – rzekła nagle, chowając pomiętą, białą kulkę do torebki.

– Owszem, wiem – odparł poważnie.

– Nie trzeba bać się duchów ani upiorów, tylko właśnie ludzi – stwierdziła, patrząc mu w oczy. – A najbardziej tych, których ścigają duchy. I upiory. Upiory przeszłości.

Zmarszczył brwi.

– Pani się kogoś boi? – zapytał.

Wzruszyła ramionami.

– Tylko Boga. Choć tak jak wspomniałam, niektórych ludzi też trzeba się bać.

– Których? Ma pani na myśli kogoś konkretnego?

Ponowne wzruszenie ramion jeszcze bardziej zdziwiło aspiranta, choć przed chwilą liczył na to, że Remus rozwinie swoją wypowiedź. Przeliczył się, nic takiego nie nastąpiło w ciągu następnej minuty. Nie zamierzał jej dalej wypytywać, to w końcu nie było przesłuchanie. Kiedy jednak rzuciła nagle ciche „do widzenia” i ruszyła w stronę drzwi, zdziwienie Przeworskiego sięgnęło zenitu. Odnosił wrażenie, że Remusowa sama nie do końca wiedziała, po co tu właściwie przyszła. Wszystko mogło skończyć się na monologu o życiu i synu, i to by jeszcze zrozumiał, ale się nie skończyło. W tym, co powiedziała, a w zasadzie w tym, czego nie powiedziała, było coś zagadkowego, jednak koniec końców Przeworski uznał, że wiek ma swoje prawa i nie zawsze trzeba się zastanawiać nad wszystkim, co się od starszych ludzi usłyszy. Wyjaśnienie całej sytuacji mogło być banalne, choć niezbyt optymistyczne: starsza pani po prostu zdziwaczała, a tragedia, którą ostatnio przeżyła, tylko ten proces pogłębiła. Przeworski popatrzył jeszcze na drzwi, za którymi zniknęła, a potem wrócił do swojej roboty.

Kiedy Regina Remus zginęła kilka dni później, jej słowa, a przede wszystkim dziwne zachowanie, nagle nabrały dla aspiranta nowego znaczenia.

Ciąg dalszy w wersji pełnej

Copyright © by Marek Stelar, 2022

Copyright © by Wydawnictwo FILIA, 2022

Wszelkie prawa zastrzeżone.

Żaden z fragmentów tej książki nie może być publikowany w jakiejkolwiekformie bez wcześniejszej pisemnej zgody Wydawcy. Dotyczy to takżefotokopii i mikrofilmów oraz rozpowszechniania za pośrednictwemnośników elektronicznych.

Wydanie I, Poznań 2022

Projekt okładki: © Mariusz Banachowicz

Zdjęcia na okładce: © Silas Manhood / Trevillion Images

Redakcja: Jacek Ring

Korekta: Dorota Wojciechowska

Skład i łamanie: Jacek Antoniuk

Konwersja publikacji do wersji elektronicznej:

„DARKHART”

Dariusz Nowacki

[email protected]

eISBN: 978-83-8280-308-2

Wydawnictwo Filia

ul. Kleeberga 2

61-615 Poznań

wydawnictwofilia.pl

[email protected]

Seria: FILIA Mroczna Strona

mrocznastrona.pl

Wszelkie podobieństwo do prawdziwych postaci i zdarzeń jest przypadkowe.