W POSZUKIWANIU MIŁOŚCI - PORADNIK METODYCZNY 4 LO / 5 TECH ebook

Wprowadzenie

Podręcznik do nauczania religii w IV klasie liceum i V klasie technikum, czyli klasach maturalnych, nosi tytuł W poszukiwaniu miłości i ukazuje się w serii podręczników „Z Bogiem przez życie”. Realizuje założenia nowej Podstawy programowej katechezy oraz Programu nauczania religii autorstwa Komisji Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski z roku 2018 pt. „Z Bogiem w dorosłe życie” AZ-3-01/18 oraz AZ-4-01/18. Struktura każdej jednostki lekcyjnej rozpoczyna się od sytuacji egzystencjalnej, mającej na celu zainteresowanie uczniów realizowanym tematem oraz ukazanie życiowego znaczenia omawianych treści dla młodzieży maturalnej. Następnie przekazywane jest orędzie chrześcijańskie, zawarte w Piśmie Świętym i Tradycji.

Pakiet przeznaczony do realizacji nauczania w klasach maturalnych składa się z podręcznika ucznia, poradnika metodycznego oraz materiałów multimedialnych zamieszczonych na stronie internetowej www. kulkat.pl. Na tym portalu znajdują się minikonspekty, prezentacje, odnośniki do filmów, a także plan wynikowy, tabela do ewaluacji założeń podstawy programowej, zarys przedmiotowych zasad oceniania z religii do dostosowania przez nauczycieli zgodnie ze statutem szkoły.

Podręcznik ucznia

Podręcznik ucznia W poszukiwaniu miłości składa się z 45 jednostek tematycznych. Ze względu na przeznaczenie podręcznika dla uczniów klas maturalnych i wcześniejsze zakończenie zajęć dydaktycznych w tych klasach, taka liczba jednostek lekcyjnych wydaje się optymalna.

Proponowane jednostki tematyczne, zgodnie z Programem nauczania religii, zostały podzielone na następujące działy: Chrześcijanin w dzisiejszym świecie; Miłość nie jedno ma imię; W miłości ku szczęśliwej rodzinie; Bóg kocha człowieka i chce jego szczęścia; Śpiewajcie Panu pieśń nową. Kompozycja podręcznika opiera się na następujących założeniach. Uczniowie najpierw będą odkrywać znacznie chrześcijaństwa dla współczesnego człowieka, następnie będą analizować różne drogi powołania chrześcijańskiego realizowanego we współczesnych uwarunkowaniach. W kolejnym dziale uczniowie będą odkrywać różne wymiary powołania do małżeństwa i życia rodzinnego. Jest to szczególnie istotny dział w klasie maturalnej, gdzie tradycyjnie już wiele treści poświęconych jest problematyce małżeńsko-rodzinnej. Kolejny dział przedstawia katolickie nauczanie na temat różnych współczesnych wyzwań, z którymi konfrontuje się dzisiejsza młodzież. Ostatni dział, jak w większości podręczników, poświęcony jest liturgicznym obchodom najważniejszych uroczystości i świąt katolickich. Kwestie te zazwyczaj omawiane są każdego roku, ale podjęto próbę ukazania różnych wymiarów tych wydarzeń biblijnych i obchodów liturgicznych.

Tak jak w całej serii podręczników Wydawnictwa „Gaudium”, także tutaj wszystkie jednostki tematyczne mają następującą strukturę: Dylematy młodego człowieka; Wiara i życie chrześcijan; Zapamiętaj; Zastosuj; Modlitwa. W pierwszej części uwagę kieruje się na problemy, rozterki i dylematy egzystencjalne adresatów katechezy. Najczęściej dokonuje się tego poprzez interesujące świadectwa, realne historie lub opowiadania. Druga część zawiera odpowiedzi na przedstawione problemy w świetle objawienia chrześcijańskiego i nauczania Kościoła. Zostały w niej zamieszczone odwołania do Biblii, Katechizmu Kościoła Katolickiego, Katechizmu dla młodzieży YOUCAToraz innych dokumentów Kościoła. W tej części prezentowane są także postaci świętych jako wzory osobowe. W części trzeciej uczniowie znajdą natomiast syntezę omawianych treści, która pomoże w zapamiętaniu istoty chrześcijańskiego przesłania. Natomiast część czwarta poświęcona została kształtowaniu postaw religijno-moralnych, dlatego zawiera wskazania dla młodych ludzi dotyczące życiowych wyborów. Ostatnia część to modlitwa nawiązująca do tematu lekcji. Autorzy zadbali o to, żeby modlitwy były różnorodne i proponują wspólne ich odmawianie na końcu zajęć lekcyjnych.

Ważnym elementem podręcznika jest także szata graficzna. Pomaga ona nie tylko w percepcji treści teologicznych, ale może inspirować do dalszych poszukiwań. Podkreśla także korelację z edukacją szkolną dzięki zamieszczeniu dzieł sztuki malarskiej wybranych epok, a także portretów świętych i ważnych postaci Kościoła. Ponadto szata graficzna pomaga w wyeksponowani cytatów biblijnych i dokumentów Kościoła, a piktogramy wskazują na źródła cytatów doktrynalnych.

Poradnik metodyczny

Poradnik metodyczny dla nauczyciela religii ma następującą strukturę:

I. Założenia edukacyjne

1. Cele katechetyczne – wymagania ogólne

2. Treści nauczania – wymagania szczegółowe

Wiedza

Umiejętności

Postawy

3. Korelacja z edukacją szkolną

4. Metody i techniki

5. Środki dydaktyczne

II. Przebieg katechezy

1. Modlitwa

2. Sytuacja egzystencjalna

3. Wiara i życie chrześcijan

4. Zastosowanie życiowe

5. Podsumowanie treści

6. Notatka (opcjonalnie)

7. Praca domowa

8. Modlitwa

9. Ewaluacja realizacji tematu – pytania kontrolne

Założenia edukacyjne opierają się na najnowszych wytycznych zarówno Podstawy programowej katechezy, Programu nauczania religii, jak również Podstawy programowej kształcenia ogólnego oraz rozporządzeń Ministerstwa Edukacji i Nauki. Potwierdza to przede wszystkim precyzyjne sformułowanie celów językiem wymagań. Dokładnie została także opisana korelacja z edukacją szkolną. Wskazanie metod i technik postępowania oraz doboru środków dydaktycznych uzupełnia pierwszą część scenariusza lekcji.

Przebieg każdej katechezy ma podobną strukturę i składa się z dziewięciu elementów. 1. Modlitwa – proponujemy modlitwę korespondującą treściowo z tematem. 2. Sytuacja egzystencjalna – zawiera opowiadanie literackie, informację medialną lub opis wydarzenia historycznego zredagowany w taki sposób, aby obudzić zainteresowanie treścią katechezy oraz ukazać jej związek z życiem młodzieży. 3. Wiara i życie chrześcijan – poradnik przynosi wyjaśnienie najważniejszych treści w oparciu o Pismo Święte i nauczanie Kościoła. 4. Zastosowanie życiowe – znajdują się tu wskazania na temat budowania właściwych postaw życiowych. 5. Podsumowanie treści – ten punkt stwarza okazję do syntetycznej konkluzji. 6. Notatka – sugeruje treść i formę zapisu w zeszycie informacji, które pojawiły się w czasie realizacji tematu. 7. Praca domowa – zawiera propozycje dodatkowych poleceń i zadań dla uczniów, które powinni wykonać w domu. 8. Modlitwa na zakończenie spotkania – koresponduje z tematem katechezy i stanowi swoistą odpowiedź na przedstawione treści. 9. Ewaluacja realizacji tematu – pytania kontrolne – punkt ten czyni zadość wskazaniom edukacyjnym i daje katechecie narzędzie do sprawdzenia realizacji celów.

Scenariusze katechez w poradniku metodycznym są przygotowane w sposób szczegółowy, często prezentujący nie tylko ogólne treści i metody, ale również konkretne sformułowania, których może użyć katecheta. Takie podejście jest świadomym wyborem, gdyż praktyka dowiodła, że scenariusze w formie luźnych sugestii czy kilku lapidarnych punktów nie spełniają oczekiwań większości katechetów. Oczywiście poradnik metodyczny jest tylko propozycją i katecheta może zrealizować lekcję religii w inny sposób. Proponowane scenariusze są jednak przemyślaną wizją konkretnej jednostki tematycznej. Dla doświadczonych katechetów będą prawdopodobnie tylko sugestią. Natomiast niezbyt doświadczonym katechetom ułatwią wierną realizację programu. Jest to szczególnie istotne, gdy celem nadrzędnym jest właściwe przekazanie skomplikowanych treści teologicznych w sposób zrozumiały dla młodzieży.

Mamy nadzieję, że podręcznik W poszukiwaniu miłości pomoże maturzystom w dążeniu do prawdy, osobistym spotkaniu Chrystusa i życiu według Jego wskazań. Niech będzie także realną pomocą dla katechetów i nauczycieli w codziennym trudzie posługi słowa Bożego.

W imieniu Autorów:

Redaktor podręcznika

ks. Paweł Mąkosa,

Redaktor serii

ks. Marian Zając

Bóg największym dobrem

I. Założenia edukacyjne

1. Cele katechetyczne – wymagania ogólne

2. Treści nauczania – wymagania szczegółowe

Wiedza

Uczeń:

Umiejętności

Uczeń:

Postawy

Uczeń:

3. Korelacja z edukacją szkolną

4. Metody i techniki

5. Środki dydaktyczne

II. Przebieg katechezy

1. Modlitwa

Katecheta prosi uczniów o wyciszenie się i powstanie. Następnie uświadamia uczniom szczególną obecność Boga podczas katechezy:

Jako wspólnota ludzi wierzących stańmy przed Bogiem, który jest obecny pośród nas, nie tylko w swoim słowie, ale także w drugim człowieku.

Katecheta rozpoczyna modlitwę znakiem krzyża i prosi uczniów o wskazanie intencji modlitwy. Do wymienionych intencji może dodać własną – o mądre wybory życiowe uczniów i pomyślne zdanie egzaminu maturalnego. Następnie rozpoczyna odmawianie Modlitwy Pańskiej.

2. Sytuacja egzystencjalna

Katecheta wyświetla film pt. Czego szukasz, zamieszczony w popularnym serwisie internetowym: https://www.youtube.com/watch?v=MO7hEVPIJaw. Po projekcji podsumowuje:

Obejrzeliśmy krótki film, który przypomniał nam o tym, że wielu ludzi zadaje sobie pytania dotyczące sensu ich życia: czego poszukuję, za czym biegnę, czego pragnę? My również spróbujemy odpowiedzieć na te pytania. To nie muszą być długie odpowiedzi. Wystarczysłowo, pierwsza myśl. Swoje pragnienia zapiszcie na kartkach. Postarajcie się, aby były to szczere odpowiedzi.

Warto wyznaczyć czas na wykonanie zadania. Po jego upływie katecheta prosi o przyklejenie karteczek na tablicy i odczytuje niektóre odpowiedzi. Następnie wprowadza do dyskusji:

Dziś wielu ludzi szukając szczęścia sięga po alkohol, narkotyki, pornografię. Wydaje się im, że odnajdą je dzięki takim bodźcom. Bardzo szybko okazuje się jednak, że dokonali złych wyborów.

• Dlaczego alkohol, papierosy, narkotyki czy pornografia nie dają szczęścia?

Po wysłuchaniu odpowiedzi katecheta kontynuuje wyjaśnienia:

Wszystkie pragnienia, które człowiek nosi w swoim sercu, można sprowadzić do jednego stwierdzenia: chcę być szczęśliwy. Często bywa tak, że ludzie sięgają po rzeczy, które tylko z pozoru dają im poczucie szczęścia, ale tak naprawdę jest ono chwilowe i złudne. Na dzisiejszej katechezie spróbujemy wspólnie odkryć źródła prawdziwego szczęścia.

3. Wiara i życie chrześcijan

Katecheta prosi jednego z uczniów o odczytanie z podręcznika fragmentu Pisma Świętego: Łk 19,1-10, i nawiązuje dialog w oparciu o odczytany tekst:

• Dlaczego Zacheusz chciał zobaczyć Jezusa?

• Co zmieniło w jego życiu spotkanie z Jezusem?

Katecheta uzupełnia wypowiedzi uczniów:

W oryginalnym tekście Ewangelii w języku greckim natchniony autor, aby opisać radość Zacheusza, używa słowa „chairon”. Nie oznacza ono zwykłej wesołkowatości, uśmiechu na twarzy po usłyszeniu żartu, śmiesznej historii, ale jest to radość wewnętrzna, która ogarnia całego człowieka. Nie jest to chwilowe, emocjonalne odczucie, ale coś trwałego, trwały pokój wewnętrzny, którego doświadcza człowiek. I właśnie takiego stanu szczęścia doznał Zacheusz.

Następnie katecheta podsumowuje:

Spotkanie z Jezusem stało się źródłem radości dla Zacheusza. Doszło do niego dzięki temu, że Zacheusz wszedł na drzewo, a więc przełamał pewien schemat, narażając się na śmieszność. Mimo że jako zwierzchnik celników miał wszystko, czego pragnął, odczuwał pewną pustkę (nie był szczęśliwy). I właśnie to stało się przyczyną jego niestandardowego działania. Historia Zacheusza pokazuje, że prawdziwe szczęście można osiągnąć spotykając Jezusa.

Bóg przez tę historię uczy nas, że szczęście wcale nie polega na posiadaniu wszystkiego. Człowiek jest szczęśliwy, kiedy zachowuje pogodę ducha, kiedy umie pokochać siebie takim, jakim jest; kiedy potrafi właściwie ocenić i mądrze używać tego, co posiada; ale przede wszystkim, kiedy żyje w harmonii i pokoju z samym sobą, z przyrodą, z innymi ludźmi i z Bogiem. Św. Augustyn powiedział, że jedynie bliska relacja z Bogiem może być dla człowieka źródłem prawdziwego szczęścia. Człowiek może być szczęśliwy wtedy, kiedy zna Boga i żyje z Nim w przyjaźni.

4. Zastosowanie życiowe

Katecheta prosi o zapisanie w zeszycie tematu katechezy: Bóg największym dobrem. Następnie wprowadza do medytacji:

Mówiąc o szczęściu, warto także zapytać siebie: czy jestem człowiekiem szczęśliwym? Odpowiemy na to pytanie po krótkiej refleksji.

Katecheta prosi uczniów o wyciszenie się, zamknięcie oczu, po czym włącza muzykę sprzyjającą medytacji, np. Słodka muzyka, dostępna w popularnym serwisie internetowym: https://www.youtube.com/watch?v=HD1orteZe7A).

Po chwili medytacji zadaje pytania:

• Jakie są twoje pragnienia?

• Jak realizujesz je w swoim życiu?

• Czy możesz powiedzieć o sobie: jestem człowiekiem szczęśliwym?

• A może dostrzegasz w sobie jakąś pustkę (brak), pragnienie, którego nie potrafisz ugasić?

• Może warto spróbować złamać dotychczasowe schematy i poszukać szczęścia w osobistym spotkaniu z Jezusem?

• Czy jesteś gotowy na zmianę życia?

5. Podsumowanie treści

Katecheta krótko puentuje rozmowę z uczniami:

Poczucie szczęścia może być chwilowe, iluzoryczne (alkohol, pornografia, narkotyki) albo trwałe (relacja z Jezusem). Przyjrzyjmy się raz jeszcze różnym obliczom szczęścia, oglądając fragment wywiadu ze znaną kolumbijską modelką Amandą R. Perez.

Film dostępny: https://wartosciowyportal.pl/rodzina/macierzynstwo/amada-rosa-perez-fragment-z-ziemii-maryi/. Jeśli nie ma możliwości obejrzenia wywiadu, można wykorzystać jego tekst zamieszczony w podręczniku ucznia.

Katecheta podsumowuje treść świadectwa:

W życiu człowieka bardzo ważnym doświadczeniem jest pokój serca. On daje człowiekowi prawdziwe szczęście. Jego źródło wskazuje nam przykład życia Amady Perez, która w relacji z Bogiem odkryła prawdziwe szczęście.

6. Notatka (opcjonalnie)

Bóg powołuje każdego człowieka do trwałego szczęścia. Można je osiągnąć tylko poprzez osobiste spotkanie z Nim, tak jak to było w przypadku Zacheusza, który odważył się i podjął decyzję o radykalnej przemianie życia. Dzięki temu odnalazł trwałą radość i wewnętrzny pokój.

7. Praca domowa

Odpowiedz pisemnie w zeszycie na pytanie: Jak rozumiesz słowa św. Augustyna „Stworzyłeś nas bowiem dla siebie i niespokojne jest nasze serce, dopóki nie spocznie w Tobie”?

Dodatkowo: Zastanów się, jakie decyzje możesz podjąć już dzisiaj, aby spotkać Jezusa.

8. Modlitwa

Katecheta proponuje modlitwę słowami Psalmu 42 zamieszczonego w podręczniku. Można odczytać go z podziałem na grupy.

9. Ewaluacja realizacji tematu – pytania kontrolne

Filary życia chrześcijańskiego

I. Założenia edukacyjne

1. Cele katechetyczne – wymagania ogólne

2. Treści nauczania – wymagania szczegółowe

Wiedza

Uczeń:

Umiejętności

Uczeń:

Postawy

Uczeń:

3. Korelacja z edukacją szkolną

4. Metody i techniki

Rozmowa kierowana, projekcja filmowa, praca z podręcznikiem, porządkowanie informacji w tabeli, tworzenie definicji.

5. Środki dydaktyczne

Podręcznik, zeszyt ucznia, projektor, komputer.

II. Przebieg katechezy

1. Modlitwa

Katecheta zaprasza uczniów do wspólnej modlitwy w podanych przez nich intencjach. Następnie wskazany przez katechetę uczeń rozpoczyna odmawianie dowolnie wybranej modlitwy w wymienionych intencjach.

2. Sytuacja egzystencjalna

Katecheta odczytuje z podręcznika historię z działu „Dylematy młodego człowieka”. Po lekturze pyta:

• Co ważnego odkrył Grant Teaff podczas tego feralnego lotu?

• Czego uczy nas ta historia?

Następnie podsumowuje:

Każdy z nas ma swoją własną hierarchię wartości. Jednak pośród wartości przedstawiających dla nas chrześcijan szczególne znaczenie są też takie, o których możemy powiedzieć, że są fundamentalne. Pośród nich znajdują się tzw. cnoty Boskie. Przyjrzymy się im dziś bliżej.

3. Wiara i życie chrześcijan

Katecheta wprowadza:

Nasze rozważanie rozpocznijmy od przypomnienia sobie czym jest cnota i ustalenia podstawowego podziału cnót. Pomoże nam w tym krótki film. W czasie projekcji zanotujcie w zeszycie odpowiedzi na pytania:

• Czym jest cnota?

• Na jakie grupy można podzielić cnoty?

• Jakie cnoty zaliczamy do poszczególnych grup?

Następnie wyświetla film z serii „3MC – Trzyminutowy Katechizm” – 67. Co to są cnoty? Film znajduje się w popularnym serwisie internetowym: https://www.youtube.com/watch?v=JPj30xPKHM4. Po projekcji warto sprawdzić poprawność wykonania zadania.

Katecheta kontynuuje podjęty wątek i objaśnia przebieg pracy w grupach:

Dziś w sposób szczególny skupimy się na cnotach Boskich: wierze, nadziei i miłości. Aby pracować sprawniej, podzielimy się na trzy grupy, każda przygotuje charakterystykę jednej z tych cnót według narysowanego na tablicy schematu.

Katecheta poleca przerysować do zeszytu tabelę, która będzie uzupełniana podczas pracy w grupach. Należy zaznaczyć, że członkowie grup będą pracować indywidualnie. Informacje o pozostałych cnotach uzupełnią w czasie podsumowania pracy poszczególnych grup. Warto wyznaczyć czas na wykonanie zadania. Uzupełniając tabelę, uczniowie mogą sięgnąć do informacji zawartych w podręczniku lub do kopii stosownych fragmentów podręcznika przygotowanych przez katechetę oraz do Pisma Świętego.

Teksty do pracy w grupach

Grupa I

Wiara

Wiara jest najpierw osobowym przylgnięciem człowieka do Boga; równocześnie i w sposób nierozdzielny jest ona dobrowolnym uznaniem całej prawdy, którą Bóg objawił. (KKK 150)

Dla chrześcijanina wiara w Boga jest nieodłączna od wiary w Tego, którego On posłał, „Jego umiłowanego Syna”. (KKK 151)

Dzięki wierze skłaniamy się ku Bogu, uznajemy Jego istnienie, przyjmujemy wszystko, co nam o sobie objawił, i powierzamy Mu swoje życie.

Wiara jest dyspozycją, dzięki której skłaniamy się ku Bogu, uznajemy Jego prawdę i osobowo wiążemy się z Nim. (YOUCAT 307)

Grupa II

Nadzieja

Nadzieja jest ufnym oczekiwaniem błogosławieństwa Bożego i uszczęśliwiającego oglądania Boga; jest także lękiem przed obrażeniem miłości Bożej i spowodowaniem kary. (KKK 2090)

Nadzieja budzi i podtrzymuje w nas dążenie do prawdziwego szczęścia, którym jest Bóg. Mieć nadzieję, to znaczy w każdej okoliczności życia ufać Bożym obietnicom i z pomocą Ducha Świętego cierpliwie oczekiwać na ich wypełnienie. Największą nadzieją chrześcijan jest wieczne szczęście z Bogiem.

Nadzieja jest to dyspozycja, dzięki której usilnie i wytrwale tęsknimy za tym, co jest celem naszego życia na ziemi: uwielbiać Boga i Mu służyć. Na tym polega nasze prawdziwe szczęście: znaleźć pełnię w Bogu, czyli tam, gdzie jest nasze wieczne mieszkanie. (YOUCAT 308)

Grupa III

Miłość

Miłość do Boga jest odpowiedzią na Jego miłość i wypływa z wiary oraz nadziei. Oznacza ona, że Bóg jest dla nas najważniejszy i Jemu podporządkowujemy wszystkie nasze decyzje oraz działania, a nasze relacje z ludźmi wypływają z miłości do Niego (por. KKK 2093). Miłość do Boga przejawia się w modlitwie, liturgii, życiu według Jego przykazań, ale także w miłości do każdego człowieka. Wezwanie do miłości Boga obecne jest już w Starym Testamencie: „Słuchaj, Izraelu, Pan jest naszym Bogiem – Pan jedynie. Będziesz więc miłował Pana, Boga twojego, z całego swego serca, z całej duszy swojej, ze wszystkich swych sił”. (Pwt 6,4-5)

W Nowym Testamencie Jezus sformułował je w następujący sposób: „Będziesz miłował Pana Boga swego całym swoim sercem, całą swoją duszą i całym swoim umysłem”. (Mt 22,37; por. Łk 10,27)

Miłość jest dyspozycją, dzięki której, umiłowani wpierw przez Boga, potrafimy się Mu poświęcić. Dzięki niej jednoczymy się z Nim i ze względu na Niego tak bez zastrzeżeń i serdecznie akceptujemy innych, jak samych siebie. (YOUCAT 309)

Po upływie wyznaczonego czasu wybrani z każdej grupy uczniowie odczytują swoje prace. Pozostali uzupełniają w tym czasie brakujące w ich tabelach informacje.

4. Zastosowanie życiowe

Katecheta poszerza podjęte zagadnienie:

Wiara, nadzieja i miłość są dla nas cenną pomocą w codziennym życiu, nie bez powodu nazywamy je filarami życia chrześcijańskiego. Pielęgnując te konkretne wartości, mamy możliwość nieustannego rozwoju duchowego. Dlatego powinniśmy nieustannie zabiegać o rozwój tych cnót. Warto zatem zadać sobie pytania:

• Jak w czasach, w których żyjemy, pozostać człowiekiem wiary, nadziei i miłości?

• Jak pielęgnować w sobie poznane dziś wartości (wzmacniać te nasze życiowe filary), by ich nie zagubić (nie zaprzepaścić)?

Nasze pomysły uporządkujmy w formie artykułu prasowego zatytułowanego „Filary życia chrześcijańskiego – mit czy rzeczywistość?”

Należy wyznaczyć czas na wykonanie zadania. Po jego upływie wybrani uczniowie odczytują opracowane artykuły.

5. Podsumowanie treści

Po prezentacji artykułów katecheta podsumowuje:

Choć w czasach, w których żyjemy wielu ludzi zastąpiło prawdziwe wartości pseudowartościami, nie znaczy to, że mamy zrezygnować z pielęgnowania w sobie cnót chrześcijańskich. Są one dla nas cenną pomocą w rozwoju duchowym, w dążeniu do osobistej świętości.

6. Notatka

Będą ją stanowić zapisy sporządzane podczas lekcji.

7. Praca domowa (opcjonalnie)

Wykonaj w dowolnej formie reklamę wybranej cnoty Boskiej.

8. Modlitwa

Katecheta proponuje zakończenie katechezy odmówieniem aktu wiary, nadziei lub miłości.

9. Ewaluacja realizacji tematu – pytania kontrolne

Kształtowanie postaw chrześcijańskich

I. Założenia edukacyjne

1. Cele katechetyczne – wymagania ogólne

2. Treści nauczania – wymagania szczegółowe

Wiedza

Uczeń:

Umiejętności

Uczeń:

Postawy

Uczeń:

3. Korelacja z edukacją szkolną

4. Metody i techniki

Praca z podręcznikiem, rozmowa kierowana, film, praca w grupach, piramida wartości.

5. Środki dydaktyczne

Tablica, podręcznik, zeszyt, teksty do pracy w grupach, komputer z dostępem do Internetu, głośniki, projektor.

II. Przebieg katechezy

1. Modlitwa

Katecheta prosi uczniów o wzbudzenie intencji i odczytuje fragment Psalmu 139:

Panie, przenikasz i znasz mnie,

Ty wiesz, kiedy siadam i wstaję.

Z daleka przenikasz moje zamysły,

widzisz moje działanie i mój spoczynek

i wszystkie moje drogi są Ci znane. Amen.

2. Sytuacja egzystencjalna

Katecheta odczytuje z podręcznika opowiadanie z działu „Dylematy młodego człowieka”. Następnie nawiązuje rozmowę z uczniami w oparciu o odczytany tekst:

• Dlaczego w pierwszym roku nauki nauczyciel zastosował taką metodę przekazu wiedzy?

• Jaką ważną prawdę przypomina nam ta historia?

Katecheta podsumowuje:

Każdy, kto chce zdobyć w życiu jakieś umiejętności, musi cierpliwie i wytrwale ćwiczyć, bo tylko wytrwałość i cierpliwość pozwalają osiągnąć sukces, być mistrzem w swojej dziedzinie. Również nasze życie duchowe wymaga nieustannego ćwiczenia. Podczas ostatniego spotkania poznaliśmy cnoty boskie (teologalne). Dziś przyjrzymy się bliżej kolejnej grupie cnót – cnotom kardynalnym, nazywanym też czasami cnotami głównymi.

3. Wiara i życie chrześcijan

W ramach wprowadzenia katecheta proponuje obejrzenie krótkiego filmu pt. Wiary godne II: Cnoty kardynalne. Film znajduje się w popularnym serwisie internetowym. https://www.youtube.com/watch?v=YArhSMzTE5s

Katecheta poleca, aby w czasie projekcji filmu uczniowie wypisali w zeszycie cnoty główne i zanotowali podstawowe informacje na ich temat. Po zakończeniu projekcji warto poprosić kilku uczniów o odczytanie sporządzonych notatek.

Następnie katecheta rozwija podjęte zagadnienie:

Obejrzany film przypomniał nam kolejną grupę ważnych wartości chrześcijańskich i uświadomił ich znaczenie w naszym życiu. Zobaczmy zatem jeszcze, co na ich temat mówi Biblia i Katechizm Kościoła Katolickiego.

Katecheta dzieli uczniów na cztery grupy według dowolnie przyjętego klucza, po czym poleca, aby grupy rozlosowały teksty do pracy. Zadaniem członków grup będzie udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:

• Co na temat wylosowanej cnoty (postawy) mówi Pismo Święte?

• Jak tę cnotę opisuje Katechizm Kościoła Katolickiego?

• W jaki sposób ta cnota wpływa na jakość życia chrześcijańskiego?

Odpowiedzi uczniowie notują w zeszytach. Warto wyznaczyć czas na wykonanie zadania. Można zaproponować, aby członkowie poszczególnych grup pracowali indywidualnie lub w parach.

Teksty do pracy w grupach

Grupa I

KKK 1806: Roztropność jest cnotą, która uzdalnia rozum praktyczny do rozeznawania w każdej okoliczności naszego prawdziwego dobra i do wyboru właściwych środków do jego pełnienia. „Człowiek rozumny na kroki swe zważa” (Prz 14,15). „Bądźcie... roztropni i trzeźwi, abyście się mogli modlić” (1 P 4,7). Roztropność jest „prawą zasadą działania”, jak za Arystotelesem pisze św. Tomasz z Akwinu (Summa theologiae, II-II, 47, 2). Nie należy jej mylić ani z nieśmiałością czy strachem, ani z dwulicowością czy udawaniem. Jest nazywana auriga virtutum: kieruje ona innymi cnotami, wskazując im zasadę i miarę. Roztropność kieruje bezpośrednio sądem sumienia. Człowiek roztropny decyduje o swoim postępowaniu i porządkuje je, kierując się tym sądem. Dzięki tej cnocie bezbłędnie stosujemy zasady moralne do poszczególnych przypadków i przezwyciężamy wątpliwości odnośnie do dobra, które należy czynić, i zła, którego należy unikać.

1 Tm 2,1-7: Polecam przede wszystkim, by prośby, modlitwy, wspólne błagania, dziękczynienia odprawiane były za wszystkich ludzi: za królów i za wszystkich sprawujących władzę, abyśmy mogli prowadzić życie ciche i spokojne z całą pobożnością i godnością. Jest to bowiem dobre i miłe w oczach Zbawiciela naszego, Boga, który pragnie, by wszyscy ludzie zostali zbawieni i doszli do poznania prawdy.

Grupa II

KKK 1807: Sprawiedliwość jest cnotą moralną, która polega na stałej i trwałej woli oddawania Bogu i bliźniemu tego, co im się należy. Sprawiedliwość w stosunku do Boga nazywana jest „cnotą religijności”. W stosunku do ludzi uzdalnia ona do poszanowania praw każdego i do wprowadzania w stosunkach ludzkich harmonii, która sprzyja bezstronności względem osób i dobra wspólnego. Człowiek sprawiedliwy, często wspominany w Piśmie Świętym, wyróżnia się stałą uczciwością swoich myśli i prawością swojego postępowania w stosunku do bliźniego. „Nie będziesz stronniczym na korzyść ubogiego, ani nie będziesz miał względów dla bogatego. Sprawiedliwie będziesz sądził bliźniego” (Kpł 19,15). „Panowie, oddawajcie niewolnikom to, co sprawiedliwe i słuszne, świadomi tego, że i wy macie Pana w niebie” (Kol 4,1).

Ef 6,14-18: Stańcie więc [do walki], przepasawszy biodra wasze prawdą i przyoblókłszy pancerz, którym jest sprawiedliwość, a obuwszy nogi w gotowość [głoszenia] dobrej nowiny o pokoju. W każdym położeniu bierzcie wiarę jako tarczę, dzięki której zdołacie zgasić wszystkie rozżarzone pociski Złego. Weźcie też hełm zbawienia i miecz Ducha, to jest słowo Boże – wśród wszelakiej modlitwy i błagania. Przy każdej sposobności módlcie się w Duchu! Nad tym właśnie czuwajcie najusilniej i proście za wszystkich świętych.

Grupa III

KKK 1808: Męstwo jest cnotą moralną, która zapewnia wytrwałość w trudnościach i stałość w dążeniu do dobra. Umacnia decyzję opierania się pokusom i przezwyciężania przeszkód w życiu moralnym. Cnota męstwa uzdalnia do przezwyciężania strachu, nawet strachu przed śmiercią, do stawienia czoła próbom i prześladowaniom. Uzdalnia nawet do wyrzeczenia i do ofiary z życia w obronie słusznej sprawy. „Pan, moja moc i pieśń” (Ps 118,14). „Na świecie doznacie ucisku, ale miejcie odwagę: Jam zwyciężył świat!” (J 16,33).

Ps 27,11-14:

Panie, naucz mnie Twojej drogi,

prowadź mnie ścieżką prostą,

z powodu mych wrogów!

Nie wydawaj mnie na łaskę moich nieprzyjaciół,

bo przeciw mnie powstali kłamliwi świadkowie

i ci, którzy dyszą gwałtem.

Wierzę, iż będę oglądał dobroć Pańską

w ziemi żyjących.

Ufaj Panu, bądź mężny,

niech się twe serce umocni, ufaj Panu!

Grupa IV

KKK 1809: Umiarkowanie jest cnotą moralną, która pozwala opanować dążenie do przyjemności i zapewnia równowagę w używaniu dóbr stworzonych. Zapewnia panowanie woli nad popędami i utrzymuje pragnienia w granicach uczciwości. Osoba umiarkowana kieruje do dobra swoje pożądania zmysłowe, zachowuje zdrową dyskrecję i „nie daje się uwieść... by iść za zachciankami swego serca” (Syr 5,2) (por. Syr 37,27-31). Umiarkowanie jest często wychwalane w Starym Testamencie: „Nie idź za twymi namiętnościami: powstrzymaj się od pożądań!” (Syr 18,30). W Nowym Testamencie jest ono nazywane „skromnością” lub „prostotą”. Powinniśmy żyć na tym świecie „rozumnie i sprawiedliwie, i pobożnie” (Tt 2,12).

Ga 5,22-25: Owocem zaś ducha jest: miłość, radość, pokój, cierpliwość, uprzejmość, dobroć, wierność, łagodność, opanowanie. Przeciw takim [cnotom] nie ma Prawa. A ci, którzy należą do Chrystusa Jezusa, ukrzyżowali ciało swoje z jego namiętnościami i pożądaniami. Mając życie od Ducha, do Ducha się też stosujmy. Nie szukajmy próżnej chwały, jedni drugich drażniąc i wzajemnie sobie zazdroszcząc.

Po upływie wyznaczonego czasu przedstawiciele poszczególnych grup odczytują odpowiedzi. Pozostali sporządzają w tym czasie notatki z ich prac. Następnie katecheta podsumowuje wypowiedzi uczniów:

Człowiek wezwany jest do nieustannego rozwoju, do pracy nad sobą i do rozwijania talentów. Poznane dziś cnoty kardynalne to konkretne wartości, które powinniśmy w sobie pielęgnować i stale rozwijać. Dzięki nim mamy szansę stawać się lepszymi ludźmi. One także mają moc przemieniać świat, w którym żyjemy.

4. Zastosowanie życiowe

Katecheta poszerza podjęte zagadnienie:

Jako ludzie wierzący powinniśmy nieustannie zabiegać o to, aby rozwijać się duchowo, zdobywać nowe sprawności, rozwijać w sobie cnoty. Pomyślmy zatem:

• Które cnoty (sprawności duchowe) powinniśmy w sobie rozwijać?

Następnie wpiszcie je w piramidę wartości i opracujcie pod spodem własny plan rozwoju duchowego na najbliższy rok.

Warto wyznaczyć czas na wykonanie zadania. Po jego upływie chętni uczniowie odczytują opracowane plany. Nie należy zmuszać nikogo do odczytania efektów pracy, gdyż plany mogą mieć bardzo osobisty charakter.

5. Podsumowanie treści

Katecheta wskazuje najważniejsze wnioski z katechezy:

Każdy człowiek wezwany jest do rozwijania w swoim życiu szlachetnych cech. Wśród nich szczególnie należy zwrócić uwagę na cnoty kardynalne: roztropność, sprawiedliwość, męstwo i umiarkowanie. Te cnoty pomagają żyć w zgodzie ze sobą i z bliźnimi.

6. Notatka

Będą ją stanowić zapisy sporządzane podczas lekcji.

7. Praca domowa

Św. Paweł w Liście do Kolosan pisze: „Jeśli więc razem z Chrystusem powstaliście z martwych, szukajcie tego, co w górze, gdzie przebywa Chrystus, zasiadając po prawicy Boga. Dążcie do tego, co w górze, nie do tego, co na ziemi. Umarliście bowiem i wasze życie jest ukryte z Chrystusem w Bogu” (3,1-3). Przeanalizuj fragment i odpowiedz pisemnie na pytanie: jakie zadania Apostoł stawia przed chrześcijanami?

8. Modlitwa

Katecheta proponuje odczytanie z podręcznika Modlitwy o pogodę ducha.

9. Ewaluacja realizacji tematu – pytania kontrolne

Katolicka tożsamość w dzisiejszym świecie

I. Założenia edukacyjne

1. Cele katechetyczne – wymagania ogólne

2. Treści nauczania – wymagania szczegółowe

Wiedza

Uczeń:

Umiejętności

Uczeń:

Postawy

Uczeń:

3. Korelacja z edukacją szkolną

4. Metody i techniki

Praca z tekstem literackim, rozmowa kierowana, projekcja filmowa.

5. Środki dydaktyczne

Podręcznik, zeszyt ucznia, komputer z dostępem do Internetu, głośniki.

II. Przebieg katechezy

1. Modlitwa

Katecheta zaprasza uczniów do wspólnej modlitwy i proponuje, aby sami podali jej intencje. Jeśli uczniowie nie mają żadnych propozycji, można modlić się o dobre wykorzystanie czasu lekcji: Duchu Święty…

2. Sytuacja egzystencjalna

Katecheta odczytuje z podręcznika tekst opowiadania Bruna Ferrero Skowronek i żółwie. Następnie nawiązuje rozmowę z uczniami w oparciu o odczytany tekst:

• Dlaczego skowronek zdecydował się na zmianę swojego statusu?

• Kiedy zrozumiał swój błąd?

• Czego uczy nas to opowiadanie?

Po wysłuchaniu odpowiedzi katecheta podsumowuje:

Kiedy rozejrzymy się wokół siebie, zobaczymy, że postawę podobną do postawy skowronka przyjmuje dziś wielu ludzi ochrzczonych. Choć są członkami wspólnoty Kościoła, zapominają o swojej katolickiej tożsamości, żyją tak, jakby nigdy w swoim życiu nie spotkali Jezusa i nie znali stawianych przez Niego wymagań. Postępują tak, jakby zasady chrześcijańskiego życia były im zupełnie obce. Podczas naszego dzisiejszego spotkania próbujemy poszukać przyczyn tego zjawiska.

3. Wiara i życie chrześcijan

Katecheta rozwija podjęty problem:

Nasze poszukiwania rozpoczniemy od odpowiedzi na pytanie: co wyróżnia katolików spośród innych ludzi? Swoje propozycje zanotujcie w zeszycie.

Warto wyznaczyć czas na wykonanie zadania. Po jego upływie wybrani uczniowie odczytują swoje propozycje. W ramach podsumowania katecheta poleca odczytanie z punktu „Podstawa tożsamości katolickiej” podręcznika wypowiedzi kard. Gerharda Müllera.

Po lekturze można polecić uzupełnienie zapisów sporządzonych przez uczniów w zeszytach, po czym katecheta wyjaśnia:

Choć żyjemy dziś w społeczeństwie demokratycznym, w którym każdy ma prawo swobodnie wypowiadać swoje przekonania i poglądy, wielokrotnie doświadczamy niechęci żyjących obok nas ludzi do religii katolickiej, Kościoła katolickiego i promowanych przezeń wartości.

• Po czym poznać ludzi, którzy zatracili swoją katolicką tożsamość?

• Jakie są tego przyczyny?

Jako podsumowanie wypowiedzi uczniów katecheta proponuje obejrzenie filmu 13 oznak, że jesteś letnim katolikiem. Film znajduje się w popularnym serwisie internetowym: https://www.youtube.com/watch?v=J5c805Tfqnc

4. Zastosowanie życiowe

Po projekcji katecheta poszerza podjętą kwestię:

Obejrzany film z pewnością uświadamia nam, że przynależność do Kościoła katolickiego zobowiązuje z jednej strony do intensywnej pracy nad sobą, z drugiej, do odwagi nieustannego dawania świadectwa swojej wiary.

• Jak dziś możemy świadczyć o naszej przynależności do Kościoła?

• Skąd czerpać siły do dawania świadectwa wiary?

Po wysłuchaniu odpowiedzi katecheta proponuje:

O tym, że można być świadkiem wiary w młodym wieku, przekonuje nas także życie Włocha Carla Acutisa. Żył zaledwie piętnaście lat i tyle wystarczyło, aby Kościół zaliczył go w poczet błogosławionych. Był zwyczajnym nastolatkiem: chodził do szkoły, grał w piłkę, uczył się gry na puzonie, a jednocześnie zachwycał swoim świadectwem wiary. Poznamy go bliżej oglądając krótki film pt.Carlo Acutis – wybraniec Boga. W czasie projekcji zanotujcie w zeszycie najważniejsze fakty z jego życia.

Film znajduje się w popularnym serwisie internetowym: https://www.youtube.com/watch?v=I1iZubkqRpY

5. Podsumowanie treści

Katecheta prosi wybranego ucznia o odczytanie zanotowanych w zeszycie faktów z życia bł. Carla Acutisa, po czym poleca odczytanie z podręcznika fragmentu zatytułowanego „Zapamiętaj”.

6. Notatka

Będą ją stanowiły zapisy dokonywane podczas lekcji.

7. Praca domowa

Napisz, co pomaga ci wzmacniać katolicką tożsamość.

8. Modlitwa

O głębszą wiarę – zamieszczona w podręczniku.

9. Ewaluacja realizacji tematu – pytania kontrolne

Prawda w życiu chrześcijanina

I. Założenia edukacyjne

1. Cele katechetyczne – wymagania ogólne

2. Treści nauczania – wymagania szczegółowe

Wiedza

Uczeń:

Umiejętności

Uczeń:

Postawy

Uczeń:

3. Korelacja z edukacją szkolną

4. Metody i techniki

Rozmowa kierowana, pogadanka, burza mózgów, analiza tekstu biblijnego, film, praca w grupach.

5. Środki dydaktyczne

Podręcznik, zeszyt ucznia, komputer, projektor, głośniki, tablica.

II. Przebieg katechezy

1. Modlitwa

Katecheta proponuje, aby pomodlić się w intencji ludzi skrzywdzonych z powodu kłamstwa, manipulacji, niesłusznego oskarżenia, słowami Modlitwy o światło prawdy biskupa J. H. Newmana, zamieszczonej w podręczniku, lub wykorzystuje inną formułę.

2. Sytuacja egzystencjalna

Katecheta wyświetla uczniom krótki film wprowadzający w tematykę lekcji: Short Movie! Don’t Judge – Film i Shkurter! Mos paragjykoni! Film znajduje się w popularnym serwisie internetowym: https://www.youtube.com/watch?v=yQQIOMubFAI

Jeśli nie ma możliwości projekcji filmu, odczytuje historię opisaną w podręczniku w dziale „Dylematy młodego człowieka”.

Katecheta nawiązuje rozmowę z uczniami w oparciu o obejrzany film lub odczytany tekst, zadając pytania:

• Co wpłynęło na zmianę postawy nauczyciela względem chłopca?

• O czym przypomina ta historia?

Katecheta podsumowuje:

Nierzadko zdarza się, że w wyniku niewłaściwej oceny, błędnego osądu sytuacji, albo wręcz zatajenia prawdy, drugi człowiek doznaje krzywdy czy niesprawiedliwości. Podczas naszego dzisiejszego spotkania spróbujemy pochylić się nad rolą i znaczeniem prawdy w życiu człowieka.

Katecheta może polecić zapisanie tematu lekcji.

3. Wiara i życie chrześcijan

Katecheta wprowadza:

Z problemem rozpoznawania prawdy spotykamy się już na kartach Biblii. Sięgnijmy do fragmentu, który obrazuje taką sytuację.

Katecheta poleca odczytanie fragmentu Ewangelii św. Jana z Pisma Świętego lub z przygotowanych kopii tekstu:

Wtedy powtórnie wszedł Piłat do pretorium, a przywoławszy Jezusa, rzekł do Niego: «Czy ty jesteś Królem żydowskim?» Jezus odpowiedział: «Czy to mówisz od siebie, czy też inni powiedzieli ci o Mnie?» Piłat odparł: «Czy ja jestem Żydem? Naród twój i arcykapłani wydali mi ciebie. Co uczyniłeś?» Odpowiedział Jezus: «Królestwo moje nie jest z tego świata. Gdyby królestwo moje było z tego świata, słudzy moi biliby się, abym nie został wydany Żydom. Teraz zaś królestwo moje nie jest stąd». Piłat zatem powiedział do Niego: «A więc jesteś królem?» Odpowiedział Jezus: «Tak, jestem królem. Ja się na to narodziłem i na to przyszedłem na świat, aby dać świadectwo prawdzie. Każdy, kto jest z prawdy, słucha mojego głosu». Rzekł do Niego Piłat: «Cóż to jest prawda?» To powiedziawszy, wyszedł ponownie do Żydów i rzekł do nich: «Ja nie znajduję w Nim żadnej winy». (J 18,33-38)

Lekturę fragmentu biblijnego można zastąpić sceną pt. Jezus i Piłat – Cóż to jest Prawda? z filmu Pasja, w reż. M. Gibsona. Scena ta znajduje się w popularnym serwisie internetowym: https://www.youtube.com/watch?v=omCKMCKjoxo

Po lekturze katecheta pyta:

• Jaki jest stosunek Piłata do prawdy?

• Dlaczego Piłat ma problem z odkryciem prawdy?

Katecheta podsumowuje wypowiedzi uczniów:

Piłat jest człowiekiem poszukującym. Z jednej strony chciałby poznać prawdę, z drugiej, nie chce się na nią dostatecznie otworzyć. Być może podejrzewa, że Jezus jest Kimś wyjątkowym, ale boi się podjąć jakąkolwiek decyzję na Jego korzyść ze względu na faryzeuszy i podburzony przez nich tłum, dlatego zachowuje się asekuracyjnie pytając „Cóż to jest prawda?” Spróbujemy odpowiedzieć na to pytanie. W tym celu zbierzmy na tablicy jak najwięcej skojarzeń ze słowem prawda.

Po zapisaniu skojarzeń katecheta proponuje, aby uczniowie korzystając z nich przedstawili w zeszytach wyjaśnienie pojęcia prawdy w sposób graficzny i opisali je w taki sposób, aby opis miał charakter definicji. Warto wyznaczyć czas na wykonanie zadania. Po upływie tego czasu wybrani uczniowie prezentują swoje prace i odczytują przygotowane opisy.

Następnie katecheta proponuje:

Zweryfikujmy nasze definicje z definicjami wielkich filozofów: Arystotelesa i św. Tomasza z Akwinu.

Katecheta poleca odczytanie z podręcznika odpowiednich fragmentów i odnosi omawiane zagadnienie do czasów współczesnych:

Dzisiaj żyjemy w świecie, w którym często manipuluje się prawdą. Dlatego tak ważne jest docieranie do jej sedna. Spróbujmy zatem poszukać przykładów takich zachowań. Pomoże nam w tym krótki film. Podczas projekcji wypiszcie te zafałszowania w zeszycie.

Katecheta wyświetla film pt. Grzechy przeciw VIII przykazaniu Bożemu. Filmznajduje się w popularnym serwisie internetowym: https://www.youtube.com/watch?v=MWA9jlzrBUU

4. Zastosowanie życiowe

Po projekcji i sprawdzeniu poprawności wykonania zadania katecheta stawia problem do dyskusji:

Mając świadomość tak wielu zafałszowań prawdy, zastanówmy się:

• Jak uchronić się przed nimi?

• Jak dziś bronić prawdy?

5. Podsumowanie treści

Po krótkiej dyskusji katecheta podsumowuje:

Prawda jest wartością uniwersalną, której nie wolno lekceważyć. Naszym moralnym obowiązkiem jest zarówno mówienie prawdy, jak i bronienie prawdy, zawsze, kiedy jest ona manipulowana i fałszowana. Zadbajmy o to, abyśmy w każdych okolicznościach umieli być obrońcami prawdy.

6. Notatka

Będą ją stanowić zapisy dokonywane podczas lekcji.

7. Praca domowa)

Wykonaj prezentację multimedialną na temat zafałszowań prawdy.

8. Modlitwa

Katecheta proponuje, aby pomodlić się o poszanowanie prawdy: Ojcze nasz…

9. Ewaluacja realizacji tematu – pytania kontrolne

Modlitwa budowaniem relacji z Bogiem

I. Założenia edukacyjne

1. Cele katechetyczne – wymagania ogólne

2. Treści nauczania – wymagania szczegółowe

Wiedza

Uczeń:

Umiejętności

Uczeń:

Postawy

Uczeń:

3. Korelacja z edukacją szkolną

4. Metody i techniki

Rozmowa kierowana, burza mózgów, praca w grupach, projekcja filmu, praca z podręcznikiem, prezentacja multimedialna, świadectwo.

5. Środki dydaktyczne

Pismo Święte, Katechizm Kościoła Katolickiego, tablica, podręcznik ucznia, prezentacja multimedialna, komputer, projektor, głośniki, zeszyt ucznia.

II. Przebieg katechezy

1. Modlitwa

Katecheta inicjuje modlitwę w intencjach podanych przez uczniów i odczytuje fragmenty Psalmu 139.

Tekst modlitwy znajduje się w podręczniku oraz w prezentacji multimedialnej zamieszczonej na www.kulkat.pl. Prezentacja stanowi pomoc w trakcie całej katechezy i zawiera wszystkie elementy konspektu.

2. Sytuacja egzystencjalna

Katecheta odczytuje z działu „Dylematy młodego człowieka” podręcznika świadectwo Kornelii. Następnie prowadzi z uczniami rozmowę, zadając pytania:

• Dlaczego tak wielu ludzi, zwłaszcza młodych, rezygnuje z modlitwy?

• Co pomogło Kornelii powrócić do modlitwy?

Po wysłuchaniu odpowiedzi katecheta podsumowuje:

Wielu ludzi doświadcza problemów z modlitwą. Dla jednych ich źródłem są codzienne kłopoty, które często utrudniają skupienie i trwanie przy Bogu. Inni mają problem z tym, by wsłuchać się w głos mówiącego do nich Boga, dla wielu problemem może być rozkojarzenie z powodu zbyt dużej ilości czasu spędzanego przed komputerem czy smartfonem. Jednak wielu ludzi odkrywa, że modlitwa ma ogromną moc. Spróbujemy dziś przyjrzeć się, w czym tkwi jej wartość.

Uczniowie zapisują w zeszytach temat lekcji: „Modlitwa budowaniem relacji z Bogiem”.

3. Wiara i życie chrześcijan

Katecheta wprowadza:

Na początku warto zastanowić się: czym jest modlitwa? Nasze skojarzenia związane z nią zapiszemy na tablicy.

Następnie pisze na tablicy hasło MODLITWA i prosi, aby uczniowie zanotowali w zeszytach skojarzenia z nim związane. Po upływie czasu przeznaczonego na wykonanie zadania katecheta prosi wybranych uczniów o odczytanie swoich skojarzeń i zapisuje je na tablicy; po czym podsumowuje:

Myśląc o modlitwie mamy różne skojarzenia. Wynikają one z osobistej obserwacji, wiedzy lub przeżyć. Spróbujmy zatem odwołać się najpierw do najwyższego autorytetu i zobaczyć, co Jezus mówi o modlitwie.

Katecheta dzieli uczniów na 6 grup, każdej przydziela jeden z niżej zamieszczonych tekstów Pisma Świętego i prosi o uzupełnienie tabeli.

Tekst 1

Proście, a będzie wam dane; szukajcie, a znajdziecie; kołaczcie, a otworzą wam. Albowiem każdy, kto prosi, otrzymuje; kto szuka, znajduje; a kołaczącemu otworzą. Gdy którego z was syn prosi o chleb, czy jest taki, który poda mu kamień? Albo gdy prosi o rybę, czy poda mu węża? Jeśli więc wy, choć źli jesteście, umiecie dawać dobre dary swoim dzieciom, o ileż bardziej Ojciec wasz, który jest w niebie, da to, co dobre, tym, którzy Go proszą. Wszystko więc, co byście chcieli, żeby wam ludzie czynili, i wy im czyńcie! Albowiem na tym polega Prawo i Prorocy. (Mt 7,7-12)

Tekst 2

Gdy się modlicie, nie bądźcie jak obłudnicy. Oni lubią w synagogach i na rogach ulic wystawać i modlić się, żeby się ludziom pokazać. Zaprawdę, powiadam wam: otrzymali już swoją nagrodę. Ty zaś, gdy chcesz się modlić, wejdź do swej izdebki, zamknij drzwi i módl się do Ojca twego, który jest w ukryciu. A Ojciec twój, który widzi w ukryciu, odda tobie. (Mt 6,5-6)

Tekst 3

Modląc się, nie bądźcie gadatliwi jak poganie. Oni myślą, że przez wzgląd na swe wielomówstwo będą wysłuchani. Nie bądźcie podobni do nich! Albowiem wie Ojciec wasz, czego wam potrzeba, zanim jeszcze Go poprosicie. (Mt 6,7-8)

Tekst 4

Wy zatem tak się módlcie: Ojcze nasz, który jesteś w niebie, niech się święci Twoje imię! Niech przyjdzie Twoje królestwo; niech Twoja wola spełnia się na ziemi, tak jak i w niebie. Naszego chleba powszedniego daj nam dzisiaj; i przebacz nam nasze winy, tak jak i my przebaczamy tym, którzy przeciw nam zawinili; i nie dopuść, abyśmy ulegli pokusie, ale nas zachowaj od złego. (Mt 6,8-14)

Tekst 5

Gdy odprawił tłumy po rozmnożeniu chlebów, wyszedł sam jeden na górę, aby się modlić. Wieczór zapadł, a On sam tam przebywał. (Mt 14,23)

Tekst 6

Ten zaś rodzaj złych duchów można wyrzucić tylko modlitwą i postem. (Mt 17,21)

Po sprawdzeniu poprawności wykonania zadania katecheta kontynuuje podjęte zagadnienie:

O wartości modlitwy mówi także Katechizm Kościoła Katolickiego. Refleksje autorów Katechizmu zapiszmy jako dokończenia zdania: Modlitwa sprawia, że…

Można podzielić klasę na trzy grupy, przydzielając każdej jeden z poniższych tekstów Katechizmu:

KKK 2559: Modlitwa jest wzniesieniem serca, prostym spojrzeniem ku Niebu, okrzykiem wdzięczności i miłości zarówno w cierpieniu, jak i radości. Modlitwa jest wzniesieniem duszy do Boga lub prośbą skierowaną do Niego o stosowne dobra.

KKK 2562: Skąd pochodzi modlitwa człowieka? Niezależnie od tego, jaki byłby język modlitwy (gesty, słowa), zawsze modli się cały człowiek. Aby jednak określić miejsce, z którego wypływa modlitwa, Pismo Święte mówi niekiedy o duszy lub o duchu, najczęściej zaś o sercu (ponad tysiąc razy). Modli się serce. Jeśli jest ono daleko od Boga, modlitwa pozostaje pusta.

KKK 2565: W Nowym Przymierzu modlitwa jest żywym związkiem dzieci Bożych z ich nieskończenie dobrym Ojcem, z Jego Synem Jezusem Chrystusem i z Duchem Świętym. Życie modlitwy polega zatem na stałym trwaniu w obecności Boga i w komunii z Nim. Modlitwa jest o tyle chrześcijańska, o ile jest komunią z Chrystusem i rozszerza się w Kościele. Ma ona wymiary miłości Chrystusa.

Po upływie wyznaczonego czasu uczniowie zapisują na tablicy i w zeszycie owoce modlitwy i płynące z niej korzyści, np. wg schematu:

Modlitwa sprawia:

1. Poznajemy Boga i zbliżamy się do Niego.

2. Stajemy się mniej dostępni dla złego ducha i zła.

3. Bóg leczy nasze zranienia.

4. Wzmacnia siły duchowe i jest źródłem pokoju serca.

5. Nasza wiara się pogłębia.

6. Potrafimy rozeznać co w danej sytuacji jest złe, a co dobre.

7. Potrafimy budować piękne relacje.

8. Zawsze wraca do nas dobro.

9. Pomaga uniknąć niepotrzebnych trudności.

10. Możemy wypraszać wiele łask dla nas i naszych bliskich.

Następnie katecheta poszerza podjęte zagadnienie:

Wiemy już jaka jest wartość modlitwy i jakie możemy z niej czerpać korzyści. Przypomnijmy zatem jeszcze jak możemy się modlić.

Katecheta wyświetla slajd z tabelą lub rysuje ją na tablicy; ma ona pomóc uczniom wyróżnić rodzaje modlitwy ze względu na jej cel, podmiot i sposób wyrażania. Uczniowie, pracując w parach, uzupełniają tabelę, korzystając z informacji z podręcznika i posiadanej wiedzy. Następnie katecheta weryfikuje odpowiedzi.

Ze względu na cel modlitwy wyróżniamy:

Ze względu na podmiot modlitwy (tego, kto się modli) wyróżniamy:

Ze względu na sposób modlitwy wyróżniamy:

Katecheta wyjaśnia kryteria podziału oraz wskazuje na istotę i sposób każdego rodzaju modlitwy.

4. Zastosowanie życiowe

Katecheta wprowadza do nowego zadania dla uczniów:

Wiemy już czym jest modlitwa, jakie mogą być jej rodzaje i jakie możemy czerpać z niej korzyści. Zastanówmy się jeszcze co zrobić, aby dobrze się modlić. Swoje pomysły zanotujcie w zeszytach, tworząc „Dekalog chrześcijanina pragnącego nawiązać bliską relację z Bogiem”.

Przykładowe zapisy:

Warto wyznaczyć czas na wykonanie zadania. Po jego upływie chętni odczytują swoje propozycje.

5. Podsumowanie treści

Katecheta proponuje wysłuchanie rad jak dobrze modlić się jednego z polskich biskupów: Vlog „Bez piuski” – Budujące zasłuchanie w jedności. Materiał znajduje się w serwisie https://www.youtube.com/watch?v=IhN3fxEc8_E&t=5s

6. Notatka

Będą ją stanowić zapisy wykonywane podczas lekcji.

7. Praca domowa

Napisz wezwanie modlitwy wiernych w ważnej dla ciebie intencji.

Dla chętnych: poszukaj w Internecie i obejrzyj film War Room. Siła modlitwy (2015).

8. Modlitwa

Katecheta wprowadza:

W modlitwie na zakończenie katechezy wykorzystajmy jedną z części Mszy św., jaką jest modlitwa wiernych. Każdy z was będzie mógł wypowiedzieć swoją własną prośbę, być może za kogoś chorego, zmarłego z rodziny, kogoś, kto ma jakieś trudności itd. Na końcu każdego wezwania będziemy wypowiadać słowa: Ciebie prosimy, wysłuchaj nas Panie.

Katecheta rozpoczyna modlitwę od wezwania o pokój na świecie:

Panie, modlimy się o pokój na świecie, spraw, by ustały wojny i zapanowała solidarność między ludźmi, Ciebie prosimy…

9. Ewaluacja realizacji tematu – pytania kontrolne

Niedziela chrześcijanina

I. Założenia edukacyjne

1. Cele katechetyczne – wymagania ogólne

2. Treści nauczania – wymagania szczegółowe

Wiedza

Uczeń:

Umiejętności

Uczeń:

Postawy

Uczeń:

3. Korelacja z edukacją szkolną

4. Metody i techniki

Rozmowa kierowana, analiza tekstu biblijnego, miniwykład, metaplan, dyskusja.

5. Środki dydaktyczne

Podręcznik, zeszyt ucznia, komputer, projektor, tablica.

II. Przebieg katechezy

1. Modlitwa

Katecheta inicjuje modlitwę do Ducha Świętego.

2. Sytuacja egzystencjalna

Katecheta wyświetla uczniom fragment filmu z sondy ulicznej przeprowadzonej na ulicach Krakowa, pt. W niedzielę świętujesz czy odpoczywasz? Film znajduje się w popularnym serwisie internetowym: https://www.youtube.com/watch?v=E2meML47518

W przypadku braku możliwości wyświetlenia filmu, można skorzystać z tekstu „Dylematy młodego człowieka” w podręczniku. Zawiera on niektóre pytania i odpowiedzi z tej sondy.

Następnie katecheta krótko rozmawia z uczniami na temat filmu, zadając pytania:

• Które z odpowiedzi wydają się najbardziej zaskakujące?

• Jakie jest wasze zdanie na temat przeżywania niedzieli?

• Dlaczego tak wielu ludzi nie traktuje niedzieli jako dnia świątecznego i dnia odpoczynku?

Po zebraniu odpowiedzi podsumowuje:

Dla wielu ludzi niedziela to dzień niczym nieróżniący się od pozostałych dni tygodnia. Spróbujemy dziś odkryć wartość tego dnia dla chrześcijanina i zastanowić się nad tym, jak dobrze go przeżywać.

3. Wiara i życie chrześcijan

Katecheta kontynuuje:

W każdej religii są obchodzone różne święta, a w wielu z nich jeden dzień tygodnia ma zawsze charakter świąteczny. Wiemy, że chrześcijaństwo powstało na bazie religii judaistycznej, w której każdego tygodnia obchodzony jest szabat. Apostołowie i inni pierwsi wyznawcy Chrystusa byli Żydami, więc zachowywanie szabatu było dla nich czymś zupełnie naturalnym.

Katecheta prosi o odczytanie z Pisma Świętego fragmentu uzasadniającego świętowanie szabatu: Wj 20,8;10. Można posłużyć się egzemplarzem Biblii, skorzystać z podręcznika lub prezentacji znajdującej się na stronie kulkat.pl.

Następnie pyta:

• W jakim dniu tygodnia świętuje się szabat?

• Na czym miało polegać świętowanie tego dnia?

Katecheta kontynuuje:

Odczytany fragment pokazuje, że w szabat Żyd nie mógł wykonywać żadnej pracy. To był sposób na świętowanie.

• Dlaczego szabat był w judaizmie tak ważny?

• Kogo naśladowali Żydzi powstrzymując się od pracy tego dnia?

Można poprosić o odczytanie fragmentu Rdz 2,2-3:

A gdy Bóg ukończył w dniu szóstym swe dzieło, nad którym pracował, odpoczął dnia siódmego po całym swym trudzie, jaki podjął. Wtedy Bóg pobłogosławił ów siódmy dzień i uczynił go świętym; w tym bowiem dniu odpoczął po całej swej pracy, którą wykonał stwarzając.

Po lekturze katecheta wyjaśnia:

Pierwszym motywem świętowania szabatu było w tradycji żydowskiej wspomnienie dzieła stworzenia oraz uwielbienie Boga Stwórcy. Drugim ważnym wydarzeniem było dla Żydów wspomnienie wyzwolenia z niewoli egipskiej. W szabat Żydzi dziękowali Bogu za wyzwolenie, był to dzień wolnych ludzi, którzy dzięki tej wolności mogli postanowić, że nie będą pracować. (Jako ilustrację można wykorzystać schemat z prezentacji multimedialnej.) Z biegiem czasu powstało mnóstwo zasad dotyczących świętowania szabatu. Zobaczmy krótki film obrazujący jak współcześnie w Izraelu świętuje się szabat, zatytułowany: „Nawet papier toaletowy musi być odpowiednio przygotowany na szabas!” (z programu „Jestem z Polski”). Film znajduje się w popularnym serwisie internetowym: https://www.youtube.com/watch?v=hStqQtuTU1E

Komentując film należy podkreślić, że w judaizmie jest wiele regulacji i przepisów dotyczących szabatu. Warto jednak zwrócić uwagę na słowa bohaterki, która wyjaśnia: „Nie chodzi tylko o zachowanie nakazów i zakazów. Teraz jest czas dla rodziny.”

Katecheta kontynuuje miniwykład.

Można posłużyć się podręcznikiem, prosząc któregoś z uczniów o odczytanie informacji tam zawartych, a także wykorzystać jako ilustrację schemat z prezentacji multimedialnej.

Dla wyznawców Chrystusa dniem świętym nie jest szabat (sobota), ale niedziela. Chrześcijanie świętują niedzielę, ponieważ w tym dniu zmartwychwstał Jezus. Istnieją pewne podobieństwa między chrześcijańską niedzielą a szabatem. Niedziela przypomina:

1. o stworzeniu świata,

2. o rozpoczęciu nowego stworzenia, ale w momencie zmartwychwstania Jezusa,

3. o nakazie odpoczynku, ale by wskazać na wieczny odpoczynek w Bogu, a nie na uświęcenie tego dnia tylko przez powstrzymanie się od pracy.

Katecheta dzieli klasę na 2-4-osobowe grupy i wyświetla slajd z formularzem metaplanu lub rysuje go na tablicy.

Uczniowie mają za zadanie przerysować do zeszytu formularz i po dyskusji w grupach odpowiedzieć pisemnie na zawarte w nim pytania. Jako pomoc, zwłaszcza przy odpowiedzi na pytanie Jak być powinno?, uczniowie mogą wykorzystać tekst w podręczniku. Mogą również posłużyć się Katechizmem Kościoła Katolickiego, w tym przypadku katecheta powinien pomóc uczniom odnaleźć odpowiednie punkty, np. 1166, 1167. Na uzupełnienie metaplanu należy przeznaczyć ok. 10 min.

Przedstawiciele poszczególnych grup prezentują swoje pomysły. Katecheta prowadzi krótką dyskusję z uczniami, dokonując potrzebnych wyjaśnień, uszczegółowień oraz ewentualnych poprawek.

4. Zastosowanie życiowe

Katecheta zachęca uczniów, aby zastanowili się, którą z propozycji metaplanu, zwłaszcza z pola Co zrobić, żeby było tak jak być powinno?, mogą wprowadzić w swoim życiu.

5. Podsumowanie treści

Można wyświetlić odpowiedź Remi Recława SJ na pytanie Jak świętować niedzielę? Film dostępny jest w popularnym serwisie internetowym: https://www.youtube.com/watch?v=vtLRQZt4U4w

6. Notatka

Stanowi ją wypełniony formularz metaplanu.

7. Praca domowa

Wypisz w zeszycie podobieństwa i różnice między żydowskim szabatem i chrześcijańską niedzielą.

8. Modlitwa

Katecheta lub jeden z uczniów odczytuje z podręcznika fragment IV modlitwy eucharystycznej.

Kościół w życiu państwa i narodu polskiego

I. Założenia edukacyjne

1. Cele katechetyczne – wymagania ogólne

2. Treści nauczania – wymagania szczegółowe

Wiedza

Uczeń:

Umiejętności

Uczeń:

Postawy

Uczeń:

3. Korelacja z edukacją szkolną

4. Metody i techniki

Praca z podręcznikiem, projekcja filmowa, tworzenie krótkich wypowiedzi pisemnych: felieton, odezwa; gry multimedialne.

5. Środki dydaktyczne

Zeszyt, podręcznik, projektor, komputer, głośniki, papier formatu A4, przybory do pisania.

II. Przebieg katechezy

1. Modlitwa

Katecheta wprowadza do modlitwy:

Na nasze życie wpływa wiele czynników, także i to, z jakiego kraju pochodzimy, jakie tradycje i jaka kultura zostały nam przekazane. Stąd też w naszej modlitwie na początek lekcji dziękujmy Bogu za dar wolnej Ojczyzny: Zdrowaś Maryjo…

2. Sytuacja egzystencjalna

Katecheta odczytuje z podręcznika tekst z działu „Dylematy młodego człowieka”. Następnie stawia pytanie związane z odczytanym tekstem:

• Co sądzicie o obecności symboli religijnych w przestrzeni publicznej?

Po wysłuchaniu odpowiedzi podsumowuje:

Podczas dzisiejszego spotkania zastanowimy się, dlaczego chrześcijaństwo i katolicyzm mają szczególne miejsce w polskim społeczeństwie.

3. Wiara i życie chrześcijan

Katecheta wprowadza:

Nasze poszukiwania zacznijmy od początku dziejów państwa polskiego, czyli od roku 966, kiedy to Mieszko I przyjmuje chrzest. Za chwilę podzielimy się na grupy. Waszym zadaniem będzie stworzenie felietonu prasowego zatytułowanego: „Chrzest Polski – kto zyskał, a kto stracił?”

Katecheta dzieli klasę na grupy według dowolnie przyjętego klucza, przydziela grupom papier formatu A4 (lub prosi o skorzystanie z zeszytów) i wyznacza czas na wykonanie zadania. Po upływie tego czasu przedstawiciele grup odczytują przygotowane felietony.

Następnie katecheta poszerza podjęty wątek:

Przygotowane prace uświadomiły nam, że chrzest przyjęty przez Mieszka i jego poddanych miał ogromne znaczenie dla rodzącego się państwa polskiego. Aby uświadomić sobie kolejne korzyści płynące dla Polski z faktu przynależności do świata chrześcijańskiego, obejrzymy krótki film „Co chrześcijaństwo dało Polsce?” z cyklu „Historia bez cenzury”. Podczas projekcji zanotujcie w zeszycie korzyści zyskane dzięki wejściu w krąg państw chrześcijańskich.

Film znajduje się w popularnym serwisie internetowym: https://www.youtube.com/watch?v=qyqpHpGzRAM

Po sprawdzeniu poprawności wykonania zadania, w ramach podsumowania katecheta proponuje odczytanie z podręcznika z części „Polska kultura a chrześcijaństwo” wypowiedzi Jana Pawła II.

Katecheta nawiązuje rozmowę z uczniami, zadając pytania:

• Co zdaniem papieża stanowi klucz do zrozumienia dziejów narodu polskiego?

• Dlaczego papież sformułował taką tezę?

Po zebraniu odpowiedzi katecheta poszerza podjęte zagadnienie:

Ważnym aspektem polskiej kultury i tradycji jest także pobożność maryjna. Ona także odgrywa istotną rolę w dziejach naszego narodu. Pokazuje to krótki film: Maryja Królowa Polski (https://www.youtube.com/watch?v=4ZOUDRjA6b0).

Katecheta poleca, aby uczniowie zapisali w zeszytach podczas projekcji najważniejsze daty i fakty związane z wpływem kultu maryjnego na polską historię.

Po projekcji wybrani uczniowie odczytują zanotowane daty i fakty.

4. Zastosowanie życiowe

Katecheta poszerza omawiane zagadnienie:

Żyjemy dziś w świecie, w którym niektórzy negują wpływ chrześcijaństwa na polską kulturę. Napiszcie więc w zeszycie odezwę adresowaną do młodych ludzi, w której znajdzie się kilka przekonujących argumentów, że chrześcijaństwo miało duży wpływ na rozwój Polski.

5. Podsumowanie treści

W ramach podsumowania kilku uczniów odczytuje przygotowane odezwy. Jeśli czas pozwoli, można przeprowadzić krótki quiz dotyczący tego tematu, dostępny pod adresem: https://create.kahoot.it/details/8f726e29-944d-43bb-b012-e380dff7241a. Uczniowie po usłyszeniu trzech wskazówek mają odgadnąć o jaką postać historyczną chodzi.

6. Notatka

Będą ją stanowić zapisy dokonane podczas lekcji.

7. Praca domowa

Opisz jedno wydarzenie z historii Polski, w którym wyraźnie widać wpływ chrześcijaństwa na losy naszej Ojczyzny.

8. Modlitwa

Katecheta zachęca uczniów do modlitwy za Ojczyznę. Można wykorzystać fragment Aktu oddania narodu polskiego Niepokalanemu Sercu Maryi zamieszczony w podręczniku.

9. Ewaluacja realizacji tematu – pytania kontrolne

Właściwe formy pomocy potrzebującym

I. Założenia edukacyjne

1. Cele katechetyczne – wymagania ogólne

2. Treści nauczania – wymagania szczegółowe

Wiedza

Uczeń:

Umiejętności

Uczeń:

Postawy

Uczeń:

3. Korelacja z edukacją szkolną

4. Metody i techniki

Praca z podręcznikiem, analiza tekstu biblijnego, porządkowanie informacji w tabeli, dylemat moralny, giełda definicji (opcjonalnie), rozmowa kierowana.

5. Środki dydaktyczne

Pismo Święte, podręcznik, zeszyt, kreda, tablica, formularz do pracy.

II. Przebieg katechezy

1. Modlitwa

Katecheta inicjuje dowolną modlitwę do Ducha Świętego o wrażliwość serca.

2. Sytuacja egzystencjalna

Katecheta odczytuje z podręcznika tekst z działu „Dylematy młodego człowieka” lub prosi o jego odczytanie jednego z uczniów. Następnie nawiązuje rozmowę z uczniami, stawiając im pytanie rozpoczynające ten tekst:

• Jak pomagać? Dać rybę czy wędkę?

Katecheta proponuje, aby problem rozstrzygnąć metodą dylematu moralnego. W pierwszej fazie pracy prosi, aby uczniowie opowiedzieli się za jednym z rozwiązań: albo dać rybę, albo wędkę. Uczniowie tworzą dwie grupy. Następnie podają na przemian argumenty za dokonanym wyborem. Jeśli ktoś chciałby w tym czasie zmienić grupę – może to zrobić. Po zakończeniu tego etapu pracy katecheta dzieli każdą z grup na mniejsze – cztero-, pięcioosobowe, i prosi, aby uczniowie spośród argumentów, które skłoniły ich do wyboru konkretnego rozwiązania, wybrali jeden, najbardziej przekonujący, ustalili co skłoniło ich do takiej decyzji i poszukali możliwych konsekwencji takiego rozwiązania. Warto wyznaczyć czas na ten etap pracy. Po jego upływie małe grupy prezentują swoje rozwiązania i argumenty, które za nimi przemawiają.

Katecheta podsumowuje próbę odpowiedzi na kluczowe pytanie:

Wykonane zadanie uświadomiło nam, że w wielu wypadkach nie ma jednoznacznego rozstrzygnięcia kwestii komu i jak należy pomóc, aby udzielane wsparcie było skuteczne. Dlatego warto poszukać wskazówek, które pomogą nam rozstrzygać takie dylematy. Zajmiemy się tym podczas dzisiejszej katechezy.

3. Wiara i życie chrześcijan

Katecheta wprowadza:

Nasze poszukiwania rozpocznijmy od Ewangelii. Kiedy do niej zajrzymy, znajdziemy wiele tekstów pokazujących Jezusa pochylającego się nad człowiekiem potrzebującym pomocy lub udzielającego konkretnych wskazań dotyczących pomocy bliźniemu. Przypomnijmy sobie kilka takich tekstów przytoczonych w podręczniku:Mk 6,35-42, Łk 10,25-37,Mt 25,31-40.

Katecheta dzieli klasę na trzy grupy i poleca, aby każda zajęła się jednym tekstem. W ramach grup uczniowie będą pracować samodzielnie. Przed przystąpieniem do pracy powinni przerysować do zeszytu tabelę:

Należy wyznaczyć czas na wykonanie zadania. Po jego upływie wybrany przedstawiciel każdej grupy referuje treść tekstu biblijnego, nad którym pracowała jego grupa i odczytuje sporządzony w zeszycie zapis. Członkowie pozostałych grup uzupełniają w tym czasie tabelę.

Po sprawdzeniu poprawności wykonania zadania katecheta pyta:

• Czym jest miłosierdzie?

• Jaką postawę wobec potrzebujących preferuje Jezus?

Katecheta może zaproponować ustalenie definicji metodą giełdy definicji. Jeśli nie ma na to czasu, można zebrać ustne odpowiedzi uczniów na postawione pytanie i odczytać definicję z podręcznika.

Następnie katecheta uzupełnia:

O potrzebie otwartości na potrzeby drugiego człowieka przypomina nam także Katechizm młodych YOUCAT. Sięgnijmy do tekstu Katechizmu przytoczonego w podręczniku w punkcie „Czy chrześcijanin może być skrajnym indywidualistą?”

Po odczytaniu tekstu katecheta pyta:

• O jakich obowiązkach chrześcijanina przypomina ten fragment Katechizmu?

4. Zastosowanie życiowe

Po wysłuchaniu odpowiedzi katecheta rozwija podjęte zagadnienie:

Nikomu z nas nie wolno pozostać obojętnym wobec krzywdy drugiego człowieka. Warto jednak pamiętać, że pomagać trzeba mądrze. Spróbujmy zatem ustalić najlepsze formy pomocy dla konkretnych potrzebujących. Nasze pomysły zapiszemy w formularzu.

Formularz jest dostępny do wydrukowania na stronie kulkat.pl. Należy wyjaśnić, że uczniowie indywidualnie lub w parach wpisują do tabeli osoby lub grupy osób, które ich zdaniem potrzebują pomocy (np.: bezdomni, alkoholicy, matki samotnie wychowujące dzieci, bezrobotni, renciści itp.), po czym wymieniają ich najpilniejsze potrzeby i proponują formy pomocy. Warto wyznaczyć czas na wykonanie zadania.

5. Podsumowanie treści

Po upływie wyznaczonego czasu uczniowie odczytują propozycje zapisane w formularzu.

Następnie katecheta podsumowuje:

Każdego dnia mijamy wielu ludzi potrzebujących pomocy. Dla jednych pomocą będzie życzliwe słowo lub uśmiech, dla innych dar materialny. Starajmy się nie być obojętni na te potrzeby, ale pomagajmy odpowiedzialnie.

6. Notatka

Będą ją stanowić zapisy sporządzane podczas lekcji.

7. Praca domowa

Wyjaśnij w kilku zdaniach co to znaczy pomagać mądrze?

8. Modlitwa

Katecheta podaje intencję: o odwagę do niesienia pomocy innym, i prosi jednego z uczniów o odczytanie modlitwy zamieszczonej w podręczniku.

9. Ewaluacja realizacji tematu – pytania kontrolne

Chrześcijanin wobec innych religii i kultur

I. Założenia edukacyjne

1. Cele katechetyczne – wymagania ogólne

2. Treści nauczania – wymagania szczegółowe

Wiedza

Uczeń:

Umiejętności

Uczeń:

Postawy

Uczeń: