Cmentarz zagubionych dusz ebook i audiobook

Izie i Ma­te­uszowi

Roz­dział 1

Koła po­ciągu jed­no­staj­nie stu­ko­tały o szyny, a moja głowa co rusz obi­jała się o zimną szybę za każ­dym ra­zem, kiedy już za­czy­na­łem od­pły­wać w nie­spo­kojny sen. W końcu wal­ną­łem o nią czo­łem tak mocno, że aż się obu­dzi­łem.

– To nie ja! – Ro­zej­rza­łem się nie­przy­tom­nie po prze­dziale.

Więk­szo­ści mo­ich współ­pa­sa­że­rów już nie było. Cho­lerka, to ozna­czało, że wy­sie­dli du­sze wie­dzą kiedy, a ja spa­łem tak twardo, że na­wet tego nie za­uwa­ży­łem. Zer­k­ną­łem na półkę nad głową. Moja torba na­dal tam tkwiła. Cho­ciaż tyle do­brego, że nikt mnie nie okradł.

Kra­jo­braz za oknem się zmie­nił. Już nie wi­dzia­łem za­ora­nych pól, tylko brą­zowe łąki po­ro­śnięte trawą, co ja­kiś czas mi­ja­li­śmy nie­wiel­kie wio­ski, ale po­ciąg się w nich nie za­trzy­my­wał. Od­ru­chowo po­dra­pa­łem się po twa­rzy i na­tych­miast skrzy­wi­łem się z bólu. Pod­bite oko, pęk­nięty łuk brwiowy i wielki guz na czole da­wały mi się we znaki. Na­wet nie wspo­mnę o obi­tych ko­la­nach i łok­ciach.

Na­raz do­tarł do mnie nie­przy­jemny za­pach. Pod­nio­słem wzrok na star­szą ko­bietę sie­dzącą na­prze­ciwko. Trzy­mała na ko­la­nach wo­re­czek, do któ­rego wrzu­cała sko­rupki od jajka. Kto, do li­cha cięż­kiego, za­biera w po­dróż go­to­wane jajka?! Mimo tego smrodu za­bur­czało mi w brzu­chu.

– Chcesz, ko­cha­nieńki? – Sta­ruszka wy­cią­gnęła w moją stronę ob­rane jajo.

– Nie, dzię­kuję. – Po­sła­łem jej słaby uśmiech i się­gną­łem do mo­jej torby po ka­napkę z se­rem.

– Dłuży się ta droga, co? – za­gad­nęła.

– Ni­gdy jesz­cze tak da­leko mnie nie wy­wiało – przy­zna­łem.

– Ja wra­cam od córki. Prze­pro­wa­dziła się do mia­sta, a wnuki tak szybko ro­sną, więc cho­ciaż kilka razy do roku sta­ram się je od­wie­dzić. To i mam wprawę w tych po­dró­żach.

– Je­stem pe­łen po­dziwu – rzu­ci­łem na od­czep­nego, wgry­za­jąc się w ka­napkę.

– A tam. – Mach­nęła ręką, z któ­rej na pod­łogę po­sy­pało się kilka drob­nych sko­ru­pek. – Nie po­wiem, że­bym była za­chwy­cona, jak usły­sza­łam, że córka chce się wy­pro­wa­dzić. Ale co ona miała ro­bić u nas na wsi? Żad­nej pracy nie mo­gła zna­leźć. Do­ryw­czo sprzą­tała w ośrodku zdro­wia w mia­steczku nie­da­leko. Ale mu­siała do­jeż­dżać tam ro­we­rem, a zimą, jak za­sy­pie u nas drogi, to umarł w kap­ciach. Kilka lat temu na­wa­liło tyle śniegu, że przez dwa dni nie mo­głam wyjść z domu, do­piero są­sie­dzi mnie od­ko­pali!

– Sły­sza­łem, że na pół­nocy są nie­złe zimy. – Po­ki­wa­łem głową.

– Te­raz to była moja ostat­nia wi­zyta u córki tej je­sieni. Na­stępna do­piero wio­sną, jak pusz­czą mrozy. – Ko­bieta do­kład­nie obej­rzała ob­rane jajko, po czym z na­masz­cze­niem od­gry­zła ka­wa­łek. – Raz tylko się wy­bra­łam do niej w stycz­niu, kiedy była w za­awan­so­wa­nej ciąży i le­karz ka­zał jej le­żeć. No to tak za­sy­pało tory, że po­ciąg sta­nął i cze­ka­li­śmy w tych prze­klę­tych za­spach po­nad dobę, nim mógł ru­szyć!

Znów wyj­rza­łem przez okno. Ciemne chmury prze­sło­niły ho­ry­zont, jakby chciały zstą­pić na roz­le­głe łąki. Za­czął pa­dać deszcz. Wiel­kie kro­ple pły­nęły po­ziomo po brud­nej szy­bie. Zro­biło się chłodno, więc za­rzu­ci­łem na plecy kurtkę i pod­nio­słem koł­nierz. Po­trzą­sną­łem głową. Co ja, na wszyst­kich bo­gów, wy­pra­wiam i po jaką cho­lerę jadę do tej prze­klę­tej Bo­re­alii?!

– A ty, ko­cha­nieńki? – za­gad­nęła po­now­nie moja współ­pa­sa­żerka po chwili ci­szy. – Co cie­bie tu spro­wa­dza?

– Praca. – Wzru­szy­łem ra­mio­nami. – Po­przed­nią ro­botę mu­sia­łem zo­sta­wić i ja­koś tak...

Ko­bieta ze zro­zu­mie­niem po­ki­wała głową.

– Pew­nie cho­dziło o dziew­czynę, co? – Przy­ło­żyła pa­lec do wła­snego oka, jakby chciała dać mi do zro­zu­mie­nia, że wi­dzi, jak bar­dzo mam obitą gębę. Tak po praw­dzie to trudno by­łoby tego nie za­uwa­żyć. Ale na­le­żała się ko­bie­ci­nie odro­bina po­dziwu. Wszy­scy lu­dzie w po­ciągu od­wra­cali ode mnie wzrok i uda­wali, że nie ist­nieję. Zu­peł­nie jakby pod­bite oko było in­fek­cją, którą można bar­dzo ła­two zła­pać. No do­bra, w pew­nych krę­gach, w któ­rych się ob­ra­ca­łem, ta­kie rze­czy były bar­dzo „za­raź­liwe”, ale prze­cież wy­glą­da­łem dziś ra­czej jak lump po nie­uda­nej bur­dzie w ba­rze, a nie śmier­telne za­gro­że­nie dla po­czci­wych pa­sa­że­rów tego po­jazdu, mkną­cego na pół­noc z pręd­ko­ścią ku­la­wej świni.

– Cóż – rzu­ci­łem, a w mo­jej gło­wie po­ja­wiła się cała hi­sto­ria, jak mo­gło wy­glą­dać moje do­tych­cza­sowe ży­cie. – Jej oj­ciec nie po­pie­rał na­szego związku – skła­ma­łem z lek­ko­ścią, ob­ra­ca­jąc na palcu złoty sy­gnet dzie­dzica z czar­nym ka­mie­niem. – Jej bra­cia rów­nież. A było ich pię­ciu. Ro­słych jak byki! Łap­ska mieli wiel­kie jak bochny chleba. – Po­ka­za­łem jej wła­sne dło­nie.

– Oj, chłop­cze, ty to chyba lu­bisz pchać się w kło­poty, co? – Ko­bieta uśmiech­nęła się po­błaż­li­wie.

– To kło­poty uwiel­biają mnie – spro­sto­wa­łem. – Ży­łem so­bie grzecz­nie, jak bo­go­wie przy­ka­zali, aż pew­nego dnia ją zo­ba­czy­łem. – Wes­tchną­łem z roz­ma­rze­niem na wspo­mnie­nie nie­ist­nie­ją­cej dziew­czyny. – Od tam­tego dnia moje ży­cie bar­dzo się skom­pli­ko­wało...

Za­czą­łem snuć zu­peł­nie zmy­śloną hi­sto­rię. Ale sam mu­szę przy­znać, że szło mi to na­prawdę do­brze, co zresztą było wi­dać po mi­nie współ­pa­sa­żerki. Ko­bie­cina na­chy­liła się w moją stronę, żeby le­piej sły­szeć, i cał­kiem za­po­mniała o nad­gry­zio­nym jajku, które trzy­mała w dłoni. Bę­dzie miała co opo­wia­dać ko­le­żan­kom na wsi w nad­cho­dzące zi­mowe wie­czory.

– No i te­raz sie­dzę so­bie w po­ciągu pę­dzą­cym do miej­sca naj­bar­dziej od­da­lo­nego od jej ojca i braci w po­szu­ki­wa­niu ro­boty – za­koń­czy­łem.

Ko­bie­cina przy­po­mniała so­bie o jajku, zja­dła je i oparła głowę o za­głó­wek.

– Cóż, serce po­trafi pro­wa­dzać nas bar­dzo krę­tymi ścież­kami – pod­su­mo­wała.

– I to jesz­cze jak – przy­tak­ną­łem. – A przy oka­zji we­pchnie nas w ba­gno, prze­cią­gnie po tłu­czo­nym szkle i gdy po­sta­no­wimy, że już ni­gdy wię­cej, za­pewni nam tę roz­rywkę od nowa, gdy na ho­ry­zon­cie po­jawi się ko­lejna ładna bu­zia.

– To jest to. – Ko­bieta zer­k­nęła na ze­wnątrz, gdzie po ho­ry­zont cią­gnęły się ta­kie same łąki jak przez ostat­nie sto ki­lo­me­trów. – Za­raz moja sta­cja – wes­tchnęła, po czym za­częła pa­ko­wać rze­czy do torby.

– Po­mogę pani – za­ofe­ro­wa­łem, kiedy ko­bie­cina za­częła się prze­py­chać z torbą przez ko­ry­tarz.

Wzią­łem od niej ba­gaż, a po­cią­giem szarp­nęło, gdy ma­szy­ni­sta za­czął ha­mo­wać. Koła za­zgrzy­tały na szy­nach, wresz­cie cały skład się za­trzy­mał. Przez chwilę mo­co­wa­łem się z drzwiami, po czym wy­sko­czy­łem na pe­ron. Za mną znaj­do­wał się nie­wielki bu­dy­nek z czer­wo­nej ce­gły. Ale tak samo jak na po­przed­nich sta­cjach był za­mknięty na głu­cho. Deszcz przy­brał na sile. Po­da­łem rękę mo­jej współ­pa­sa­żerce i po­mo­głem jej zejść po krzy­wych stop­niach.

– Po­wo­dze­nia, ko­cha­nieńki. – Po­kle­pała mnie po po­liczku. – Wszystko na pewno się ułoży. Je­steś młody, jesz­cze znaj­dziesz do­brą pracę i go­spo­darną żonę. Tylko może mniej uwagi zwra­caj na ładną bu­zię, a wię­cej na do­bry cha­rak­ter. – Pu­ściła do mnie oko.

– Za­pa­mię­tam. – Za­śmia­łem się i z po­wro­tem wsko­czy­łem do po­ciągu.

Roz­legł się gwiz­dek kon­duk­tor­ski, więc za­mkną­łem drzwi i wró­ci­łem do prze­działu. W ca­łym wa­go­nie by­łem już ostat­nim po­dróż­ni­kiem. Z głu­chym jęk­nię­ciem opa­dłem na nie­wy­godne sie­dze­nie. Tak bar­dzo chciał­bym, żeby hi­sto­ria o ucieczce przed wście­kłą ro­dziną pięk­nej dziew­czyny była praw­dziwa. Żeby moje ży­cie było na po­wrót ta­kie pro­ste, żeby nie za­le­żał ode mnie byt tylu osób, które, co naj­gor­sze, na mnie li­czyły i wie­rzyły, że Ma­xi­mus Opoka po­trafi wszystko. A ja by­łem prze­cież tylko cwa­niacz­kiem z mia­sta. Pie­przo­nym opor­tu­ni­stą, jak to kie­dyś okre­ślił mnie, zresztą cał­kiem traf­nie, za­rządca mo­jego cmen­ta­rza.

– To się po­ro­biło – wes­tchną­łem i opar­łem głowę o chłodną szybę.

Dwie go­dziny póź­niej kon­duk­tor zaj­rzał do mo­jego prze­działu i lekko zdzi­wiony, że jesz­cze ktoś tu zo­stał, oświad­czył, że po­ciąg koń­czy bieg. Do­tar­li­śmy do Bo­re­alii. Ma­lut­kiego, au­to­no­micz­nego ka­wałka ziemi, do któ­rego ab­so­lut­nie nikt nie chciał przy­jeż­dżać.

Wci­sną­łem do kie­szeni ka­wa­łek pa­pieru, w który była za­wi­nięta moja ka­napka, wzią­łem ostatni łyk wody i zdją­łem z półki torbę. Znów po­si­ło­wa­łem się z drzwiami i wy­sko­czy­łem z po­ciągu na pe­ron wy­ło­żony wy­szczer­bio­nymi pły­tami chod­ni­ko­wymi, po­mię­dzy któ­rymi rósł mech.

– I co? To już? – za­py­ta­łem sam sie­bie ze zdzi­wie­niem.

Ro­zej­rza­łem się wo­kół. Z jed­nej strony jak okiem się­gnąć tylko te prze­klęte łąki, a gdy zwró­ci­łem twarz ku pół­nocy, uj­rza­łem ciemne wzgó­rza po­ro­śnięte gę­stym la­sem. Sama sta­cja zaś to tylko je­den stary, za­nie­dbany pe­ron, na któ­rego środku stał słu­pek z kartką z roz­kła­dem jazdy. Po­ciąg przy­jeż­dżał tu tylko raz w ty­go­dniu. Na bocz­nym to­rze stał rząd za­rdze­wia­łych wa­go­nów trans­por­to­wych.

Usły­sza­łem me­ta­liczny dźwięk, gdy re­wi­dent ta­boru, czy jak się go tam zwało, za­czął ostu­ki­wać prę­tem koła po­ciągu.

– Prze­pra­szam, jak się do­stanę do Po­kosu? – Pod­sze­dłem do niego.

– Drogą pro­sto. – Mach­nął za sie­bie ręką. – Trzeba iść za słu­pami.

Zer­k­ną­łem na po­lną drogę nik­nącą w od­dali, wzdłuż któ­rej cią­gnęła się sta­ro­świecka li­nia elek­tryczna.

– Nie kur­sują tu żadne au­to­busy? – za­py­ta­łem z na­dzieją. – Bo o tak­sówce to na­wet nie będę wspo­mi­nał.

Re­wi­dent się ro­ze­śmiał.

– Pa­nie! Tam nic nie kur­suje! – Na­gle prze­stał się śmiać i przyj­rzał mi się uważ­nie. – Po co chcesz pan tam je­chać? Tam nikt nie jeź­dzi.

– To już moja sprawa – rzu­ci­łem.

Re­wi­dent od­wró­cił się i wzru­szył ra­mio­nami.

– Wa­riat – skwi­to­wał po ci­chu do sie­bie.

Przez ja­kiś czas pa­trzy­łem jesz­cze na od­cze­pioną od składu lo­ko­mo­tywę, która zje­chała na są­siedni tor, by póź­niej zo­stać pod­łą­czona do wa­go­nów z tyłu. To był praw­dziwy ko­niec świata. Tu­taj na­wet po­ciąg za­wra­cał.

Nie mia­łem więc in­nego wyj­ścia, jak tylko za­rzu­cić torbę na plecy i ru­szyć po­lną drogą w nie­znane. Cho­ciaż tyle do­brego, że prze­stał pa­dać deszcz. Wkrótce nie sły­sza­łem już dźwię­ków po­ciągu i oto­czyła mnie dziwna ci­sza prze­ry­wana je­dy­nie sze­le­stem traw. Niby po­dobne łąki ro­sły w oko­li­cach mo­jego dworku, ale te tu­taj zda­wały się bar­dziej dzi­kie. Mia­łem wra­że­nie, jakby coś się w nich kryło. Coś bar­dzo złego. Coś, co do­sko­nale wie­działo, że je­stem obcy i nie mam po­ko­jo­wych za­mia­rów. Tro­chę się na­słu­cha­łem o tym miej­scu i wie­dzia­łem, że nie jest przy­ja­zne, mimo to jak ostatni idiota pcha­łem się do sa­mego serca Zi­mo­wej Pusz­czy po­kry­wa­ją­cej nie­mal całą Bo­re­alię. Od­ru­chowo się­gną­łem do klatki pier­sio­wej, ale przez kurtkę le­d­wie mo­głem wy­czuć mo­netę wi­szącą na mo­jej szyi. Ten ka­wa­łek in­kru­sto­wa­nego złota był je­dyną pa­miątką po ro­dzi­cach, ale tym ra­zem na­wet on nie do­dał mi otu­chy.

Usły­sza­łem ha­łas po le­wej. Od­ru­chowo przy­ło­ży­łem rękę do bio­dra, ale nie wy­czu­łem tam ko­ją­cego chłodu sza­bli. Ma­la­ria. A nóż mia­łem w tor­bie. Przez chwilę na­słu­chi­wa­łem bez ru­chu, aż do­tarł do mnie krzy­kliwy skrzek. Od razu się roz­luź­ni­łem. To tylko prze­klęty ba­żant. Trawy się po­ru­szyły, kiedy spło­szony ptak ru­szył przez nie bie­giem, a ja uśmiech­ną­łem się pod no­sem. Jesz­cze cztery lata temu nie wie­dzia­łem, ani jak wy­gląda, ani jaki dźwięk wy­daje ba­żant. Na do­brą sprawę to na­wet nie mia­łem po­ję­cia o ist­nie­niu ta­kiego ptaka.

Słońce znik­nęło za ho­ry­zon­tem, sza­rówka za­lała bez­kre­sne łąki, a ja za­czą­łem się oba­wiać, czy idę w do­brym kie­runku. Niby spraw­dzi­łem so­bie to wszystko na ma­pie jesz­cze w domu i trzy­ma­łem się tych słu­pów, ale był ze mnie taki po­dróż­nik jak z ko­ziej dupy trąba, więc rów­nie do­brze nie­długo mo­gło się oka­zać, że tra­fię na ja­kieś ba­gni­ska, które po­żrą mnie żyw­cem. Jesz­cze cztery lata temu nikt by za mną na­wet nie za­pła­kał.

Znów za­częło pa­dać. Tym ra­zem była to lekka mżawka, którą jed­nak po­mimo braku ja­kiej­kol­wiek gwał­tow­no­ści ce­cho­wała wy­trwa­łość, przez co wkrótce prze­mo­kłem do su­chej nitki. A na do­da­tek śli­zga­łem się w bło­cie, które po­wstało na dro­dze. Na po­cie­sze­nie jed­nak w od­dali do­strze­głem świa­tła. Ode­tchną­łem z ulgą i przy­spie­szy­łem kroku. Ist­niała szansa, że już nie­długo będę się grzał przy ko­minku z kub­kiem go­rą­cej her­baty w dłoni. O ile zo­stanę ugosz­czony tak, jak my ugo­ści­li­by­śmy dzie­dzica in­nego cmen­ta­rza oso­bli­wo­ści. Czer­stwy chleb i ośli­zgłą szynkę trzy­ma­li­śmy prze­cież tylko na wy­pa­dek wi­zyty wszel­kich urzęd­ni­ków. Z pew­nym ża­lem po­my­śla­łem, że w La­wen­do­wym Dworku wszy­scy sie­dzą te­raz w kuchni i szy­kują się do ko­la­cji. Rę­ko­dajni opo­wia­dają spro­śne ka­wały, Alma pie­cze cia­sto, Irys plot­kuje o tym, co dzieje się we wsi, Ak­sel i pra­wie dwu­let­nia Ala ba­wią się z psami, a Da­lia pew­nie pra­cuje na pod­da­szu nad no­wym ob­ra­zem.

Nie są­dzi­łem, że tak szybko za­tę­sk­nię za do­mem.

Wkrótce moje buty sta­nęły na mo­krym bruku. Nie było tu żad­nych lamp, a cie­nie na ulicy roz­świe­tlała de­li­katna błę­kitna łuna bi­jąca z po­bli­skiego wzgó­rza. Wle­pi­łem spoj­rze­nie w las gó­ru­jący nad wsią. Moim cia­łem wstrzą­snął dreszcz. O w mordę, jak duży był tu­tej­szy cmen­tarz, skoro blask łez do­cie­rał aż tu?

Ro­zej­rza­łem się po nie­wiel­kiej wsi, ale przy ta­kiej po­go­dzie to wszy­scy chyba sie­dzieli w do­mach. Ni­g­dzie jak okiem się­gnąć nie do­strze­głem re­zy­den­cji dzie­dzica. Pew­nie znaj­do­wała się gdzieś da­lej. Po­py­tał­bym, ale na uli­cach nie było ży­wej du­szy. Ru­szy­łem przed sie­bie, aż do­tar­łem do spo­rego skweru oświe­tlo­nego słabo przez kilka lamp. Na sa­mym jego środku stała drew­niana kon­struk­cja przy­po­mi­na­jąca szu­bie­nicę, a w rogu znaj­do­wała się knajpa. To jest to. W ta­kim miej­scu za­się­gnę ję­zyka i ogarnę się przed spo­tka­niem ko­legi, a wła­ści­wie ko­le­żanki po fa­chu.

Zer­k­ną­łem na szyld przed­sta­wia­jący ja­kie­goś po­twora i le­d­wie czy­telną na­zwę baru: Lo­dowy Ba­stion, po czym pchną­łem cięż­kie drzwi. Po­czu­łem za­pach wil­goci i potu wy­mie­sza­nych ze smro­dem przy­pa­lo­nego mięsa. Na­wet świa­tło w tym przy­bytku zda­wało się ja­kieś ta­kie... brudne. Wszyst­kie oczy, a nie było ich zbyt wiele i je­śli wzrok mnie nie my­lił, to za­ło­żył­bym się, że była ich nie­pa­rzy­sta liczba, zwró­ciły się na mnie.

– Do­bry. – Unio­słem dłoń do kap­tura i zsu­ną­łem go z głowy.

Nikt nie od­po­wie­dział. Wpa­try­wali się tylko we mnie jak w za­mor­skie zwie­rzę.

Ru­szy­łem w stronę kon­tu­aru. Pod moim bu­tem pę­kła z trza­skiem sko­rupka od orze­cha. De­ski skrzy­piały przy każ­dym kroku w ci­szy, jaka za­pa­dła w ca­łym po­miesz­cze­niu. Gdy pierw­szy raz wsze­dłem do knajpy w Po­go­rze­li­skach, sta­łem się lo­kalną atrak­cją. Tym ra­zem zaś mia­łem wra­że­nie, jakby tu­bylcy wła­śnie się za­sta­na­wiali, czy ła­pać za dzidy, wy­nieść mnie na nich na skwer i tam ry­tu­al­nie za­mor­do­wać. Wszy­scy mó­wili, że Bo­re­alia jest dzika, że cy­wi­li­za­cja ni­gdy tu tak na­prawdę nie do­tarła. Co z tego, że mieli prąd, skoro nie obo­wią­zy­wały tu żadne prawa wy­zna­czone przez pań­stwo. Ale ja prze­cież pra­co­wa­łem nie­gdyś dla ka­sty. Ob­co­wa­nie z dzi­kimi i nie­okrze­sa­nymi ludźmi to dla mnie chleb po­wsze­dni.

Za ladą stał chudy, wy­soki bar­man z ły­siną na gło­wie i długą do pasa po­si­wiałą brodą. Miał na so­bie fla­ne­lową ko­szulę w kratę. Obej­rza­łem się za sie­bie. Co drugi klient baru był ubrany iden­tycz­nie, zu­peł­nie jakby za­ma­wiali z Ha­ta­rii całą belę fla­neli i szyli te ko­szule spod jed­nej sztancy dla każ­dego oby­wa­tela Po­kosu.

– Coś roz­grze­wa­ją­cego po­pro­szę. – Usia­dłem na wą­skim stołku.

Zda­wało się, jakby bar­man w ogóle mnie nie wi­dział. Wy­cią­gnął z kie­szonki na piersi drew­niany grze­bień i za­czął roz­cze­sy­wać nim długą brodę, po­ło­ży­łem więc na stole dwie krypty, a on przyj­rzał się im, jakby mo­gły go ugryźć.

– Nie wi­dzisz, że czło­wiek jest zmę­czony, prze­mo­czony i zmar­z­nięty?! – usły­sza­łem za ple­cami.

Ob­ró­ci­łem się i zo­ba­czy­łem wiel­kiego ko­le­sia z czarną prze­pa­ską na oku. Le­d­wie się po­wstrzy­ma­łem, żeby nie spoj­rzeć w dół w po­szu­ki­wa­niu drew­nia­nej nogi albo cho­ciaż haka za­miast ręki.

Bar­man osten­ta­cyj­nie wy­cią­gnął z grze­bie­nia kilka gru­bych, po­fa­lo­wa­nych wło­sów i po pro­stu upu­ścił je na pod­łogę, po czym zę­bami wy­cią­gnął ze szkla­nej bu­telki ko­rek i na­lał do kie­liszka prze­źro­czy­stego płynu o błę­kit­nej po­świa­cie. A więc to prawda, że łez mieli tu pod do­stat­kiem, skoro po­le­wali je na­wet w tak pod­rzęd­nej knaj­pie. Try­biki w mo­jej gło­wie za­częły pra­co­wać na wyż­szych ob­ro­tach. Mój były szef, Dio­ge­nes, byłby za­chwy­cony, gdyby mógł mnie tu wy­słać na prze­szpiegi. Po­noć wszystko, co uzbie­rali tu na pół­nocy, sprze­da­wali pań­stwu na leki i inne ta­kie. Ale prze­cież za­wsze znaj­dzie się ktoś, z kim można się do­ga­dać... Przed oczami po­ja­wiła mi się wi­zja do­cho­do­wego i bar­dzo nie­le­gal­nego in­te­resu.

Wy­pi­łem za­war­tość kie­liszka jed­nym hau­stem i zro­bi­łem wszystko, żeby nie dać po so­bie po­znać, że to dzia­do­stwo wła­śnie wy­pala mi dziurę w prze­łyku.

– Swój chłop! – Osi­łek klep­nął mnie w ło­patkę, a ja omal nie wy­plu­łem wła­snych płuc. – Fa­bian, na drugą nóżkę! – po­le­cił bar­ma­nowi.

Ude­rzy­łem się pię­ścią w klatkę pier­siową i od­zy­ska­łem dech, a mój nowy ko­lega wci­snął mi w rękę na­peł­niony kie­li­szek.

Wy­chy­li­łem go, a oczy mi się za­szkliły. Pra­co­wa­łem dla ka­sty, by­łem ku­rie­rem i prze­wo­zi­łem złoto, pie­nią­dze oraz łzy. Te zbie­rane nie­le­gal­nie na cmen­ta­rzach. Ale sam ni­gdy ich nie bra­łem. Były za dro­gie, no i otę­piały umysł.

– Bordo je­stem – przed­sta­wił się osi­łek i zmiaż­dżył mi rękę w swoim wiel­kim łap­sku.

– Max. – Na­wet udało mi się nie jęk­nąć z bólu.

Bar­man znów chciał mi po­lać, ale od­su­ną­łem od niego kie­li­szek.

– Do­stanę ja­kie­goś grzańca? – za­py­ta­łem bez więk­szych na­dziei.

– Za­jąc! – wrza­snął bar­man.

W drzwiach od kuchni po­ja­wiła się głowa brzyd­kiego jak noc chło­paka z za­ję­czą wargą.

– Pod­grzej panu wina! – po­le­cił Fa­bian, jak­bym tym jed­nym py­ta­niem ob­ra­ził cały jego przy­by­tek, żonę i ro­dzinę pięć po­ko­leń wstecz.

Chło­pak ski­nął głową i znik­nął w kuchni.

– Usiądźmy przy sto­liku. – Bordo klep­nął mnie za­chę­ca­jąco w ra­mię.

Ru­szy­łem za nim i nie umknęło mo­jej uwa­dze, że wszy­scy scho­dzili mu z drogi. Lu­dzie pod­kur­czali nogi i prze­su­wali się z krze­słami, żeby tylko miał przej­ście. Chyba mia­łem do czy­nie­nia z kimś po­kroju Edwina, ru­dego syna ma­ry­na­rza z Po­go­rze­lisk, który uwiel­biał wsz­czy­nać burdy w knaj­pie.

Bordo usiadł i brodą wska­zał mi krze­sło po dru­giej stro­nie sto­lika.

– Co cię spro­wa­dza w na­sze piękne oko­lice? – za­py­tał przy­jaź­nie, co od razu za­pa­liło ostrze­gaw­czą lampkę w mo­jej gło­wie.

Gdy wszy­scy pa­trzą na cie­bie z co naj­mniej lekką wro­go­ścią, je­dyna osoba oka­zu­jąca sym­pa­tię po­winna wzbu­dzić twoje po­dej­rze­nia.

– Mam tu pe­wien in­te­res – od­par­łem ogól­ni­kowo.

Bordo wy­buchł śmie­chem. Kilka osób mu za­wtó­ro­wało.

– In­te­res?! Tu­taj?!

Do Zi­mo­wej Pusz­czy nikt nie przy­jeż­dżał. Lu­dzie ra­czej my­śleli, jak się stąd wy­do­stać. Ale z tego, czego się wcze­śniej do­wie­dzia­łem, miej­sce to ofe­ro­wało schro­nie­nie oso­bom ucie­ka­ją­cym od... Od wszyst­kiego: od ży­cia, śmierci, od żony, męża, ko­chanki lub li­chwia­rza.

Po kilku mi­nu­tach chło­pak z za­ję­czą wargą przy­niósł mi ku­bek z nie­mal wrzą­cym wi­nem. Ni­czym roz­bit­ko­wie na oce­anie pły­wały w nim trzy goź­dziki. W su­mie nie było źle. Nie są­dzi­łem, że na tym za­du­piu będą wie­dzieli, że do grza­nego wina wrzuca się ja­kie­kol­wiek przy­prawy.

– Dzięki. – Ski­ną­łem głową chło­pa­kowi, a jego usta roz­cią­gnęły się w uśmie­chu. Przez roz­sz­cze­pioną górną wargę dało się zo­ba­czyć nie tylko zęby, ale i dzią­sła.

Naj­wy­raź­niej za­chę­cony mi­łym sło­wem, stał tak nade mną z głup­ko­wa­tym uśmie­chem. Upi­łem łyk wina, pa­rząc so­bie przy oka­zji ję­zyk. Wy­ją­łem z ust goź­dzik star­szy chyba niż ja.

– Do­bre – skła­ma­łem, a Za­jąc nie­mal w pod­sko­kach wró­cił do kuchni.

Bie­dak mu­siał mieć tu nie­ła­twe ży­cie. W Ha­ta­rii ta­kie wady się ope­ro­wało.

Upi­łem ko­lejny łyk i dys­kret­nie ro­zej­rza­łem się po ba­rze. Chciał­bym po­wie­dzieć, że knajpa pa­mię­tała lep­sze czasy, ale ona chyba ni­gdy ta­kich nie miała. Wszyst­kie sprzęty, które się tu znaj­do­wały, li­czyły co naj­mniej kil­ka­na­ście, a może na­wet kil­ka­dzie­siąt lat. Klienci spra­wiali wra­że­nie sta­rych by­wal­ców – kil­ku­na­stu pod­sta­rza­łych fa­ce­tów, któ­rzy ukry­wali się tu przed wła­snymi żo­nami, dziećmi i wszel­kimi obo­wiąz­kami.

Cho­ciaż rzutki mają – po­my­śla­łem, pa­trząc na star­szego ko­le­sia tłu­ma­czą­cego młod­szym chło­pa­kom swoją tech­nikę. Lu­bi­łem rzutki, mia­łem do­brego cela i cza­sem wy­star­czyło wy­grać, a czę­ściej prze­grać, żeby zdo­być no­wych ko­le­gów.

Se­kundę póź­niej jed­nak przyj­rza­łem się ich tar­czy, która spra­wiła, że cały mój plan na pierw­szy dzień w Po­ko­sie ru­nął w gru­zach. Tar­cza była wielka na pół ściany, a na niej znaj­do­wały się wy­pi­sane imiona i na­zwi­ska. Obok zaś była po­wie­szona roz­pi­ska, które na­zwi­sko ile jest warte. Gla­rius Mu­er­ton pla­so­wał się w pierw­szej trójce. Jego syn, Mort Mu­er­ton, był w pierw­szej dzie­siątce.

Cho­lera ja­sna! Dla­czego oni ce­lo­wali w mo­ich przod­ków?! Byli tam jesz­cze Sa­lo­mon, Ka­li­ste­ron i kilka na­zwisk, któ­rych nie zna­łem. Czyli nie przy­cze­pili się tylko do mo­jego cmen­ta­rza, ale po­zwolę so­bie stwier­dzić, że do wszyst­kich cmen­ta­rzy oso­bli­wo­ści w kraju, o któ­rych wie­dzieli. A to już bar­dzo wiele po­wie­działo mi o lo­kal­nej spo­łecz­no­ści. Na pewno nie przed­sta­wię się im jako Ma­xi­mus Opoka, trzy­na­sty dzie­dzic cmen­ta­rza oso­bli­wo­ści Gla­riusa Mu­er­tona. Dys­kret­nie ścią­gną­łem z palca sy­gnet i wsu­ną­łem go do kie­szeni. Przez chwilę za­sta­na­wia­łem się, co zro­bić z mo­netą na szyi, ale osta­tecz­nie ją zo­sta­wi­łem. Zresztą i tak była ukryta pod ko­szulą.

– Gdzie znajdę Li­vię Fu­ego? – za­gad­ną­łem Borda.

– A po co ci ona? – zdzi­wił się.

– Szu­kam ro­boty – wy­ja­śni­łem krótko.

– Tu­taj nie ma żad­nej ro­boty. No, chyba że chcesz po­ma­gać Fa­bia­nowi w knaj­pie. – Bordo zer­k­nął na znu­dzo­nego chu­dego bar­mana. – Za­jąc nie bę­dzie dużą kon­ku­ren­cją. Naj­wy­żej wy­walą go na zbity pysk.

– Nie chcę pra­co­wać w knaj­pie. – Po­krę­ci­łem głową. – Spe­cja­li­zuję się w in­nej... dzie­dzi­nie.

Ko­lega zmie­rzył mnie od stóp do głów, a w jego oczach na­tych­miast po­ja­wiła się ocena. I nie była zbyt wy­soka. Za­wsze wku­rzało mnie, że wielcy fa­ceci pa­trzą na in­nych przez pry­zmat wzro­stu i ob­wodu w bi­cep­sie. Na pewno ustę­po­wa­łem mu siłą, ale by­łem od niego szyb­szy i spryt­niej­szy, a je­śli cho­dzi o in­te­li­gen­cję, to wy­gry­wa­łem w przed­bie­gach. Ale nie, tępa siła dla ta­kich lu­dzi jest w ży­ciu je­dyną war­to­ścią.

– W pierw­szej chwili wy­glą­da­łeś mi na mą­drego ko­le­sia – oce­nił Bordo. – Ale chyba jed­nak nie je­steś taki mą­dry, skoro chcesz pra­co­wać na cmen­ta­rzu.

Za­tkało mnie. Czyli był bar­dziej do­myślny, niż wska­zy­wał na to jego wy­gląd.

– Je­steś rę­ko­daj­nym? – za­py­ta­łem.

– Rę­koco?

– Pra­cu­jesz na cmen­ta­rzu? – chcia­łem się upew­nić.

– A, ta, je­stem sier­pem – przy­znał.

Po­woli po­ki­wa­łem głową.

– Ale sze­fowa nie szuka lu­dzi – stwier­dził. – Ze wszyst­kim da­jemy so­bie radę.

– Li­czę, że jak ze mną po­roz­ma­wia, to zmieni zda­nie – za­pew­ni­łem. – Mam pewne do­świad­cze­nie...

Bordo wy­buchł śmie­chem.

– Na pewno. – Po­kle­pał mnie pro­tek­cjo­nal­nie po ło­patce.

– Ja mó­wię se­rio – rzu­ci­łem znu­żo­nym to­nem.

By­łem zmę­czony, na­dal prze­mo­czony od desz­czu, a grzane wino sma­ko­wało po­de­szwą. Już na­wet nie wspo­mnę o tym, że po ostat­nich ty­go­dniach moje nerwy stały się na­pięte jak po­stronki. Nie bę­dzie ja­kiś ba­rowy idiota trak­to­wał mnie w ten spo­sób!

Bordo przyj­rzał mi się uważ­nie.

– Na­prawdę? – zdzi­wił się. – No do­bra, jak chcesz, to po­ga­dam z sze­fową – rzu­cił ugo­dowo. – Ale ni­czego nie gwa­ran­tuję.

– I tyle mi wy­star­czy. – Ski­ną­łem głową, po czym wy­chy­li­łem ostatni łyk pa­skud­nego wina. – A te­raz mi po­wiedz, czy jest szansa na to, że bar­man ma do wy­na­ję­cia ja­kiś po­kój.

– Da się za­ła­twić. – Bordo wy­szcze­rzył zęby.

Pół go­dziny póź­niej moje mo­kre ciu­chy su­szyły się przy piecu, a ja le­ża­łem na w miarę mięk­kim i tylko tro­chę za­ple­śnia­łym łóżku, za które Fa­bian za­ży­czył so­bie kro­cie. Sy­gnet dzie­dzica tkwił w ukry­tej kie­szonce torby. Za ścianą sły­sza­łem co ja­kiś czas ci­che mu­cze­nie. Jedna z krów sys­te­ma­tycz­nie stu­kała ko­py­tem w żłób chyba tylko po to, żeby spraw­dzić, czy nie znik­nął w ma­giczny spo­sób.

Prze­tar­łem dłońmi twarz. Ni­gdy nie pla­no­wa­łem się tu zna­leźć. Ni­gdy już nie za­mie­rza­łem opu­ścić mo­jego domu w La­wen­do­wym Dworku. A jed­nak ży­cie znów spła­tało mi fi­gla i śmiało mi się pro­sto w twarz.

Za­mkną­łem oczy, po raz nie wiem który za­sta­na­wia­jąc się, czy mo­głem tego unik­nąć. Czy gdy­bym zro­bił co­kol­wiek ina­czej, przy­szłość też by­łaby inna? Czy mimo wszystko i tak wy­lą­do­wał­bym tu­taj, na tym końcu świata?

Wspo­mnia­łem tamto po­po­łu­dnie, kiedy roz­le­gło się wa­le­nie w drzwi dworku.

Otwo­rzy­łem tylko dla­tego, że aku­rat prze­cho­dzi­łem przez hall. Na progu stała blada Ofe­lia. Jej gę­ste kasz­ta­nowe włosy znaj­do­wały się w to­tal­nej roz­sypce, na po­liczki wy­stą­piły ru­mieńce, a oku­lary za­szły mgłą, gdy tylko we­szła do środka.

– Mój szef tu je­dzie – rzu­ciła, a mnie włos na gło­wie sta­nął dęba.

Jej szef, mi­ni­ster kul­tury. Po­noć wredny i cze­pliwy fa­cet.

– Mu­simy coś z tym zro­bić! – Za­częła cho­dzić w kółko po prze­stron­nym hallu. – A może uda się go po­wstrzy­mać? – Spoj­rzała na mnie. – Nie, usi­ło­wa­łam od­wieść go od tego po­my­słu i nic to nie dało. A może roz­sy­pać coś na dro­dze, żeby prze­bić opony jego sa­mo­chodu? A może...

– Ofe­lio, spo­koj­nie. – Zła­pa­łem ją za ra­miona. – Prze­cież nie może być aż tak źle.

– Nie może być źle? – po­wtó­rzyła głu­cho. – Nie może być źle?! Masz ra­cję. To tra­ge­dia! Ty go nie znasz! On po­trafi przy­cze­pić się do wszyst­kiego! Przej­rzy wa­sze księgi ra­chun­kowe i je­śli choć raz ku­charka wy­nio­sła z kuchni cia­sto dla swo­jej ro­dziny, on się o tym do­wie!

Po­słała mi prze­stra­szone spoj­rze­nie. Nie wiem, ile wie­działa, a ile się do­my­ślała, ale je­śli jej szef był choć w po­ło­wie tak in­te­li­gentny jak ona, to do­wie się wszyst­kiego, po­cząw­szy od prze­krę­tów Aster. Prze­cież na­dal ku­po­wa­li­śmy siano dla nie­ist­nie­ją­cych koni! A wio­sną we­te­ry­narz „po­brał” opłatę za za­szcze­pie­nie ośmiu psów! I co, bę­dziemy mu wci­skać, że cztery z na­szych psów po­żarły ko­nie, po czym same zmarły na roz­strój żo­łądka?!

– Ale czego on od nas chce? I dla­czego się nie za­po­wie­dział? – za­py­ta­łem z pewną urazą.

– Bo lubi ro­bić ta­kie nie­spo­dzianki! – Ofe­lia znów za­częła krą­żyć po hallu. – A bę­dzie chciał wie­dzieć wszystko o cmen­ta­rzu! Wiesz, dla­czego zo­sta­wił mnie na sta­no­wi­sku asy­stentki mi­ni­stra kul­tury po odej­ściu swo­jego po­przed­nika? Bo po­wie­dzia­łam mu o te­ma­cie mo­jej dy­ser­ta­cji! Tylko dla­tego! Poza tym na pewno ma już haka na każ­dego z was!

– Kiedy tu bę­dzie? – za­py­ta­łem kon­kret­nie.

Za­czą­łem w my­ślach ukła­dać plan, co po­win­ni­śmy zro­bić. Ku­pić te prze­klęte ko­nie, ukryć księgi ra­chun­kowe i na­sze nie­le­gal­nie zdo­byte od ka­sty auto... Da się ogar­nąć.

– Ju­tro – po­wie­działa gro­bo­wym to­nem Ofe­lia, za­trzy­mu­jąc się na sa­mym środku hallu.

– No to je­ste­śmy w czar­nej du­pie – stwier­dzi­łem.

Te­raz zaś, dwa ty­go­dnie póź­niej, le­ża­łem na cuch­ną­cym łóżku w przy­bu­dówce obok Lo­do­wego Ba­stionu, wsłu­chu­jąc się w mu­cze­nie krów, a moje ży­cie wcale nie ma­lo­wało się w ja­snych bar­wach.

Roz­dział 2

Obu­dziły mnie kroki na ko­ry­ta­rzu. Po­de­rwa­łem się z łóżka, się­gną­łem pod po­duszkę po nóż i bez­gło­śnie zna­la­złem się przy drzwiach, w które ktoś za­czął wa­lić pię­ścią. Uchy­li­łem je i kto­kol­wiek był za pro­giem, wpadł do środka. By­łem go­tów po­de­rżnąć mu gar­dło. Przez więk­szość nocy na­słu­chi­wa­łem, czy tu­bylcy już się skra­dają, by mnie zła­pać i spa­lić na sto­sie. Ale tym ra­zem był to tylko Bordo, mój kom­pan z po­przed­niej nocy.

– O, nie śpisz – stwier­dził, kiedy się od­wró­cił. – Po co ci ten nóż? Jak­bym chciał cię za­mor­do­wać, to nie pu­kał­bym do drzwi, co nie?

Wzru­szy­łem ra­mio­nami i scho­wa­łem ostrze za pa­sek.

– Chcia­łeś roz­mowy kwa­li­fi­ka­cyj­nej, to ci ją za­ła­twi­łem. Ogar­niaj się, bo Li­via nie bę­dzie za długo we wsi.

Bez zbęd­nych słów wci­sną­łem się w ciu­chy, które su­szyły się przy piecu, za­rzu­ci­łem na sie­bie kurtkę i już by­łem go­tów. Bordo ski­nął głową z uzna­niem.

Wy­szli­śmy na ze­wnątrz. W nocy był przy­mro­zek i za­mie­nił błoto po desz­czu w istny tor prze­szkód. Na każ­dym kroku można było się po­tknąć o za­mar­z­nięte bruzdy. Z ust ula­ty­wały mi ob­łoczki pary. Kil­koro lu­dzi krę­ciło się po bru­ko­wa­nym skwerku.

– Tam, wy­cho­dzi ze sklepu. – Bordo wska­zał wy­soką szczu­płą po­stać w roz­cią­gnię­tym swe­trze.

I to była Li­via Fu­ego? To ta chuda ko­bieta o dłu­gich bia­łych wło­sach trzy­mała całą Zi­mową Pusz­czę że­la­zną ręką i za­cho­wała jej au­to­no­mię od Ha­ta­rii? By­łem pod wra­że­niem.

– Idziesz czy nie? – mruk­nął Bordo.

Po­pę­dzi­łem za nim i za od­da­la­jącą się dzie­dziczką.

– Li­via! – za­wo­łał sierp.

Dziew­czyna od­wró­ciła się i zmie­rzyła go wro­gim spoj­rze­niem. A ja za­nie­mó­wi­łem na wi­dok jej oczu. Były tak błę­kitne, że aż ema­no­wały de­li­katną łuną, zu­peł­nie jakby mo­gły roz­ja­śnić ciem­no­ści. Były też zimne jak lód.

– Czego? – za­py­tała obo­jęt­nym to­nem.

– Rano ci mó­wi­łem, że jest pe­wien ko­leś, który szuka ro­boty, no i...

– To niech szuka da­lej. – Po pro­stu się od­wró­ciła.

– Pro­szę po­cze­kać! – Do­go­ni­łem ją i zła­pa­łem za ra­mię.

Bły­ska­wicz­nym ru­chem ścią­gnęła z sie­bie moją rękę i wy­krę­ciła ją bo­le­śnie.

– Ni­gdy... mnie... nie... do­ty­kaj – wy­ce­dziła.

– Do­brze, to się już nie po­wtó­rzy – obie­ca­łem, kiedy tylko mnie pu­ściła. – Na­zy­wam się Max O... Orzeł – skła­ma­łem. – Chcę pra­co­wać na twoim cmen­ta­rzu.

Li­via przyj­rzała mi się uważ­nie, póź­niej zer­k­nęła na Borda i znów na mnie.

– Nie. – Ru­szyła da­lej w swoją stronę.

– Mam do­świad­cze­nie! – Do­go­ni­łem ją. – By­łem rę­ko­daj­nym na cmen­ta­rzu po Gla­riu­sie Mu­er­to­nie! – Te­atral­nie splu­ną­łem na za­mar­z­niętą zie­mię.

– Gra­tu­luję – stwier­dziła i znów ru­szyła przed sie­bie.

– Mu­szę do­stać tę pracę!

Zdało mi się, jakby na skwer wy­le­gli pra­wie wszy­scy miesz­kańcy Po­kosu, żeby po­pa­trzeć na wi­do­wi­sko. Nie by­łem tylko pe­wien, czego ocze­ki­wali. Na­wet Bordo zo­stał w tyle.

– Nie wy­jadę stąd, do­póki mnie nie za­trud­nisz! – za­wo­ła­łem.

Li­via od­wró­ciła się do mnie i po­de­szła kilka kro­ków.

– Ni­gdy cię nie za­trud­nię – po­wie­działa spo­koj­nym to­nem. – Więc masz dwa wyj­ścia. Albo stąd wy­je­dziesz naj­bliż­szym po­cią­giem. Albo wio­sną od­naj­dziemy twoje za­mar­z­nięte zwłoki.

– Czy to groźba? – za­py­ta­łem jak idiota.

– Nie, obiet­nica – rzu­ciła. – Zi­mowa Pusz­cza po­żera ta­kich jak ty. – W jej gło­sie kryła się nutka po­gardy. Ale tylko jedna mała nutka, zu­peł­nie jakby na wię­cej nie było warto się wy­si­lać.

– Je­stem tward­szy, niż wy­glą­dam – za­pew­ni­łem.

Je­den ką­cik ust Li­vii uniósł się w kpią­cym uśmie­chu.

– Tak są­dzisz? – za­py­tała.

Na­wet nie wiem, jak to się stało. Wy­ko­nała ko­lejny krok w moją stronę, ob­rót i na­gle stała obok mnie, przy­kła­da­jąc mi nóż do gar­dła. Mój nóż, który jesz­cze przed se­kundą tkwił za pa­skiem. Czu­łem, jak po szyi spływa mi kro­pla krwi. Sku­bana szybka była. Ale ja też.

Od­chy­li­łem się, zbi­łem ręką jej dłoń i unik­ną­łem ostrza z po­wro­tem le­cą­cego na moją krtań. Przez uła­mek se­kundy zdało mi się, że Li­via ski­nęła głową z uzna­niem.

– Nie mam wol­nych eta­tów – stwier­dziła. – Poza tym ni­gdy nie za­trud­ni­ła­bym ko­goś, kogo nie znam, kto po­ja­wia się w Po­ko­sie z obitą twa­rzą i twier­dzi, że ma do­świad­cze­nie. Wy­jedź stąd, do­póki je­steś żywy. Póź­niej to już nie bę­dzie ta­kie pro­ste.

Ode­szła, a ja zo­sta­łem sam na środku skwerku. Za­wie­dziona wi­dow­nia za­częła się roz­cho­dzić. Od­wró­ci­łem się do Borda, który roz­ło­żył ręce.

– Pró­bo­wa­łem – stwier­dził. – Wię­cej ci nie po­mogę. Wra­caj do sie­bie. – Rów­nież od­szedł.

– Kiedy ja nie mogę wró­cić – rzu­ci­łem ci­cho, z ża­lem.

Zo­sta­łem na skwerku sam z torbą prze­wie­szoną przez ra­mię. Mróz szczy­pał mnie w uszy, po­czu­łem zimno wkra­da­jące się pod roz­piętą kurtkę. Tak za­wsze wy­glą­dało moje ży­cie – gdzie­kol­wiek się po­ja­wi­łem, mu­sia­łem udo­wad­niać wła­sną war­tość. Bez­wa­run­kowo wie­rzyli we mnie tylko ro­dzice. Ciotka, która się mną za­opie­ko­wała po ich śmierci, miała mnie to­tal­nie w po­wa­ża­niu i nie ob­cho­dziło jej, co ro­bi­łem ca­łymi dniami, by­le­bym jej tylko nie prze­szka­dzał. Kiedy i ona ode­szła, nie było ni­kogo, kto chciałby się mną za­opie­ko­wać. A ja nie za­mie­rza­łem tra­fić do sie­ro­cińca. Uwa­ża­łem, że po­ra­dzę so­bie na nie­przy­ja­znych uli­cach Ża­ro­pola. No i nie­źle mi szło, do­póki nie spró­bo­wa­łem okraść ko­goś, do kogo nie po­wi­nie­nem na­wet się zbli­żać. Na do­brą sprawę by­łem wtedy jesz­cze na tyle głupi, by nie roz­po­znać stra­cha wra­ca­ją­cego z włamu na cmen­tarz. Uda­łoby mi się zwiać z jego torbą pełną złota, gdy­bym nie wpadł na jego ko­le­gów z ka­sty. Ci z ko­lei za­pro­wa­dzili mnie przed ob­li­cze swo­jego szefa, Dio­ge­nesa. Nie wiem, co on wtedy we mnie zo­ba­czył, ale stwier­dził, że chyba je­stem coś wart albo cho­ciaż nadam się na mięso ar­mat­nie, gdy pod­ro­snę. Przez kilka lat pra­co­wa­łem dla niego jako ku­rier i gdy­bym był wy­star­cza­jąco lo­jalny, to może na­wet zo­stał­bym jego prawą ręką. Ale po­sta­no­wi­łem go okraść i tu znowu wpa­dłem w gówno po pa­chy. Cu­dem udało mi się zwiać i wła­śnie wtedy do­wie­dzia­łem się o spadku po Gla­riu­sie Mu­er­to­nie. W jego skład wcho­dził La­wen­dowy Dwo­rek wraz ze służbą, ka­wał ziemi i cmen­tarz oso­bli­wo­ści. Mia­łem do­sta­wać od pań­stwa pen­sję za pil­no­wa­nie, żeby nikt nie­po­wo­łany nie wlazł na ten cmen­tarz ani żeby nic się z niego nie wy­do­stało. W dworku nikt nie wie­rzył, że na­daję się na dzie­dzica, a mój za­rządca był kilka razy bli­ski po­rą­ba­nia mnie sie­kierą. Jed­nak w końcu udo­wod­ni­łem im, że nie dość, że się na­daję, to jesz­cze je­stem być może znacz­nie lep­szy niż moi po­przed­nicy.

Hi­sto­ria lubi się po­wta­rzać. Mia­łem wra­że­nie, że po trzech la­tach znów zna­la­złem się w ta­kim sa­mym miej­scu. Może nie je­stem tu mile wi­dziany, ale Max Opoka tak ła­two się nie pod­daje. Co­dzien­nie będę za­drę­czał Li­vię, żeby mnie za­trud­niła, aż w końcu wy­mięk­nie. A te­raz nad­szedł czas, że­bym jak naj­wię­cej do­wie­dział się o Po­ko­sie.

Ro­zej­rza­łem się wo­kół, ale za bar­dzo nie było tu na co pa­trzeć – szu­bie­nica na sa­mym środku skwerku i ni­skie ko­lo­rowe domy wszę­dzie wo­kół. Po jed­nej stro­nie stał bar, a po dru­giej sklep. Co dziwne, ża­den bu­dy­nek nie wy­glą­dał jak biuro no­ta­riu­sza. W każ­dym mie­ście, w każ­dej za­bi­tej de­chami wsi znaj­do­wało się biuro no­ta­riu­sza. Ci urzęd­nicy zaj­mo­wali się pak­tami, Spi­sem Po­wszech­nym i cho­wa­niem zmar­łych. Byli do­słow­nie wszę­dzie. Nie że­bym te­raz szcze­gól­nie szu­kał ta­kiego, bo za­zwy­czaj uni­ka­łem ich jak ognia i lu­bi­łem tylko jed­nego no­ta­riu­sza, który po­cho­dził z Po­go­rze­lisk, miał mięk­kie serce i po­ma­gał nam w na­szych dwor­ko­wych prze­krę­tach. Nic to, póź­niej się do­wiem, gdzie urzę­duje tu­tej­szy.

Za­bur­czało mi w brzu­chu, więc ru­szy­łem do sklepu. W po­ło­wie drogi się jed­nak za­trzy­ma­łem.

– A to co, u li­cha? – zdzi­wi­łem się, ku­ca­jąc przed za­mar­z­niętą ka­łużą.

Tuż obok niej w gę­stym bło­cie wid­niał od­ci­śnięty ślad bo­sej stopy. Po­mi­ja­jąc kwe­stię, że trzeba być świ­rem, żeby spa­ce­ro­wać bez bu­tów przy ta­kiej po­go­dzie, ktoś, kto zo­sta­wił taki od­cisk, był chyba ol­brzy­mem. Po­sta­wi­łem obok wła­sną stopę, co naj­mniej dwa razy mniej­szą. Po­krę­ci­łem głową. To nie mógł być czło­wiek. A skoro to nie był czło­wiek, po­zo­sta­wała tylko jedna opcja.

Zro­biło mi się go­rąco. Na­tych­miast pod­nio­słem głowę i zlu­stro­wa­łem oto­cze­nie. Nie za­uwa­ży­łem nic po­dej­rza­nego, ale du­sze, które wy­bra­łyby się na gi­ganta ze swo­jego cmen­ta­rza, na pewno za­cho­wa­łyby nie­wi­dzialną formę. Mo­głem za­cząć pa­ni­ko­wać, szu­kać Borda lub Li­vii, żeby spró­bo­wać ich ostrzec, że na­wiała im du­sza, albo też nie ro­bić nic. W końcu prze­cież jesz­cze dla nich nie pra­co­wa­łem. A jak stwór za­cznie broić albo na­wet spró­buje ko­goś za­bić, może uda mi się wy­ka­zać. Gdy­bym tylko zdo­łał bo­ha­ter­sko ko­goś ura­to­wać, na pewno do­stał­bym tę ro­botę. Co prawda ży­cie za­zwy­czaj nie było ta­kie pro­ste, ale i tak po­sta­no­wi­łem za­cho­wać wszelką czuj­ność.

Wsze­dłem w końcu do sklepu, gdzie było cie­pło i pach­niało świe­żym chle­bem. Prze­sze­dłem się mię­dzy re­ga­łami, oglą­da­jąc to­wary. Może lo­kalny sklep nie ofe­ro­wał zbyt sze­ro­kiego wy­boru, ale z po­dzi­wem za­uwa­ży­łem, że jest tu prak­tycz­nie wszystko. Od pie­czywa, po­przez ubra­nia, aż po środki che­miczne.

Sta­ną­łem przed ladą, za którą ni­kogo nie było, i od­chrząk­ną­łem gło­śno. Kilka much po­de­rwało się do lotu, ale już po trzech se­kun­dach znów wy­lą­do­wały na ka­wałku grubo lu­kro­wa­nego cia­sta.

– Dzień do­bry! – za­wo­ła­łem.

Nic się nie wy­da­rzyło.

– Dzień do­bry! – po­wtó­rzy­łem gło­śniej.

– Chwila! – od­krzyk­nął ktoś z dru­giego kąta sklepu. – Prze­cież nie mam osiem­nastki!

Usły­sza­łem zgrzyt krze­sła prze­su­wa­nego po pod­ło­dze i kilka głu­chych stęk­nięć, aż zza wie­szaka z ubra­niami wy­ło­niła się kor­pu­lentna ko­bieta. Po­sła­łem jej uśmiech, ale zmie­rzyła mnie po­dejrz­li­wym spoj­rze­niem.

– Chleb tak pięk­nie pach­nie, aż czuć go z dru­giego końca skwerku – za­ga­iłem. – Po­pro­szę cały bo­che­nek, ka­wa­łek szynki i ja­kąś kon­serwę. A, i coś słod­kiego też. Może być tamta cze­ko­lada i może jesz­cze...

– Nie – rzu­ciła krótko.

– Słu­cham? – zdzi­wi­łem się.

– Nie. – Skrzy­żo­wała ra­miona na ob­fi­tych pier­siach.

– Nie ma chleba? – chcia­łem się upew­nić. – Czy jest na spe­cjalne za­mó­wie­nie?

– Nie ma chleba, nie ma szynki, nie ma cze­ko­lady.

– Spo­koj­nie, za wszystko za­płacę. – Po­ło­ży­łem na la­dzie bank­not.

– Nie ma. Nic nie ma, niech schowa pie­nią­dze – wark­nęła.

– To może coś in­nego? – za­pro­po­no­wa­łem zu­peł­nie zbity z tropu. – Cia­sto? – Zer­k­ną­łem na ucztu­jące mu­chy, ale sprze­daw­czyni po­krę­ciła głową. – Ma­ka­ron? Chu­s­teczki? Rę­ka­wiczki? Pa­sta po­ler­ska? – za­py­ta­łem już bez więk­szych na­dziei, ale każde moje słowo spo­ty­kało się z prze­czą­cym ge­stem.

– Sprzeda mi pani co­kol­wiek? – jęk­ną­łem.

– Nie, pani Hil­dzia nic ci nie sprzeda.

– Dla­czego?

– Nie po­do­basz mi się.

I to by było na tyle. Tro­chę się we mnie za­go­to­wało, ale prze­cież ani nie po­biję ko­biety, ani jej nie okradnę, skoro mam zdo­być za­ufa­nie lo­kal­nej lud­no­ści.

– To może in­nym ra­zem. – Ski­ną­łem jej głową i wy­sze­dłem ze sklepu.

Do­brze, że cho­ciaż bar­man dał mi lo­kum na noc. Wró­ci­łem więc do knajpy na śnia­da­nie. O tej go­dzi­nie w sali sie­działo za­le­d­wie dwóch klien­tów. I to ta­kich lekko wczo­raj­szych. Chyba na­wet mnie nie za­uwa­żyli.

– Do­bry. – Ski­ną­łem głową Fa­bia­nowi wy­cho­dzą­cemu z kuchni. – Jest szansa na śnia­da­nie? – Usia­dłem za ba­rem i roz­pią­łem kurtkę.

Bar­man po­wiódł wo­kół spło­szo­nym wzro­kiem.

– Eee, nie ser­wu­jemy śnia­dań – rzu­cił szybko.

Wcią­gną­łem po­wie­trze do płuc.

– Je­śli tak nie pach­nie ja­jecz­nica, to ja już nic nie wiem – wes­tchną­łem, a na stole po­ło­ży­łem bank­not, któ­rego nie udało mi się wy­dać w skle­pie.

– No­ooo do­brze – oświad­czył prze­cią­gle.

Za­in­ka­so­wał pie­nią­dze i znik­nął w kuchni, ale już po chwili wró­cił z peł­nym ta­le­rzem.

– Tego mi było trzeba – mruk­ną­łem po pierw­szym kę­sie cie­płego jajka. Do tego jesz­cze świeży chleb z ma­słem. Pysz­no­ści. – Na mar­gi­ne­sie, jesz­cze dziś, ju­tro i pew­nie przez kilka naj­bliż­szych dni będę chciał wy­na­jąć ten po­kój.

Bar­man po­czer­wie­niał na twa­rzy. Wy­cią­gnął z kie­szonki grze­bień i za­czął roz­cze­sy­wać brodę ner­wo­wymi ru­chami.

– Nie da rady – za­czął się tłu­ma­czyć. – Po­kój już nie jest do­stępny. Ktoś inny go wy­na­jął...

By­łem tak samo roz­ba­wiony, jak wku­rzony.

– Nie wci­skaj mi, że w ciągu ostat­niej go­dziny tra­fił tu stru­dzony po­dróż­nik, który zdą­żył się już ulo­ko­wać – stwier­dzi­łem.

– Nie ma szans. – Krę­cił głową. – Re­mont.

W drzwiach pro­wa­dzą­cych od kuchni po­ja­wiła się twarz Za­jąca, który uśmiech­nął się, wy­wró­cił oczami i znów się scho­wał.

– A to nie cho­dzi cza­sem o to, że Li­via nie chciała mnie za­trud­nić? – za­py­ta­łem.

– Nie, ab­so­lut­nie...

– A je­śli nic jej nie po­wiemy? – za­su­ge­ro­wa­łem. – Je­śli za­cho­wam dys­kre­cję? I za­płacę dwa razy tyle, co wczo­raj?

– Nie. – W jego oczach po­ja­wiła się re­zy­gna­cja. Na­prawdę chciał za­ro­bić te pie­nią­dze.

– Aż tak się jej bo­isz? – za­py­ta­łem, je­dząc szyb­ciej, żeby się cza­sem nie roz­my­ślił i nie za­brał mi śnia­da­nia.

– Ni­kogo się nie boję! – żach­nął się. – A ty jej nie znasz – do­dał ci­szej, ma­cha­jąc mi przed no­sem grze­bie­niem, na któ­rego czubku po­wie­wał po­je­dyn­czy włos z brody.

– Sły­sza­łem plotki... – Zni­ży­łem głos. – To prawda, że za­mor­do­wała wła­snego ku­zyna, żeby do­stać cmen­tarz?

Fa­bian stał przez chwilę zu­peł­nie nie­ru­chomo, wresz­cie bar­dzo po­woli i le­d­wie za­uwa­żal­nie ski­nął głową.

Coś ta­kiego to nie była pierw­szy­zna. Na­wet w La­wen­do­wym Dworku zda­rzali się dzie­dzice idioci i mor­dercy. Cy­rus był ha­zar­dzi­stą i prze­pu­ścił cały ma­ją­tek. Za pa­no­wa­nia Abla znik­nęły we wsi co naj­mniej trzy osoby, a na jego roz­kaz w ra­mach ze­msty za nie­po­dzie­la­nie zda­nia dzie­dzica kilku ob­wiesi za­mor­do­wało żonę za­rządcy cmen­ta­rza. O Ka­li­ste­ro­nie, który miał tak wy­pa­czony umysł, że aż trudno to po­jąć, na­wet nie wspo­mnę. Ale ja przez pół ży­cia pra­co­wa­łem z okrut­nymi lub nie­bez­piecz­nymi ludźmi.

– Czy jest ja­kieś inne miej­sce, gdzie mogę za­trzy­mać się na noc­leg? – za­py­ta­łem kon­kret­nie.

– Nie ma szans. – Fa­bian roz­ło­żył ręce.

I pew­nie miał ra­cję. Nikt nie przyj­mie mnie pod swój dach. Eks­tra, a noce są prze­cież co­raz chłod­niej­sze.

– To daj mi cho­ciaż jesz­cze coś na wy­nos. – Skoń­czy­łem ja­jecz­nicę i po­da­łem mu ko­lejny bank­not.

Do­sta­łem za niego pół bo­chenka chleba, dwie kon­serwy, lekko obite jabłko i bu­telkę z wodą. Bo­go­wie mi świad­kami, że prze­pła­ci­łem, ale nie mia­łem in­nego wyj­ścia.

– Ale wy­pad z mo­jego baru i ani się waż ko­mu­kol­wiek po­wie­dzieć, że masz to ode mnie – za­strzegł Fa­bian, cho­wa­jąc grze­bień do kie­szonki.

Wy­sze­dłem po­now­nie na skwer. Tem­pe­ra­tura pod­nio­sła się nieco, za­mie­nia­jąc twarde bruzdy w roz­mię­kłą, śli­ską papkę. Spró­bo­wa­łem za­cze­pić kilku miej­sco­wych, do­wie­dzieć się od nich cze­goś o Li­vii i cmen­ta­rzu, ale nikt nie chciał ze mną roz­ma­wiać. Na­wet gdy pro­po­no­wa­łem im pie­nią­dze. Zresztą oni wszy­scy byli tu­taj ja­cyś tacy dziwni. Pa­trzyli na mnie wil­kiem, jak­bym był... nie wiem, po­ry­wa­czem dzieci czy coś. Jedna ko­bieta wrza­snęła na mój wi­dok i za­częła oka­dzać mnie ziel­skiem. Dzie­ciaki zaś ob­rzu­ciły mnie ku­lami z błota. Przed więk­szo­ścią zdo­ła­łem się uchy­lić, ale jedna tra­fiła mnie pro­sto w ucho. W ucho! Chyba przez ty­dzień będę wy­cią­gał z niego to błocko. Do tego ja­kaś sta­ruszka po­go­niła mnie z ta­sa­kiem w dłoni. Cudo nor­mal­nie. Po­wi­tali mnie tak cie­pło i ser­decz­nie, jakby ni­gdy nie wi­dy­wali żad­nych lu­dzi spoza tej swo­jej wio­chy.

Włó­czy­łem się więc po wą­skich bru­ko­wa­nych ulicz­kach, wciąż ma­jąc wra­że­nie, że ktoś mnie ob­ser­wuje. Raz na­wet zdało mi się, że zo­ba­czy­łem w jed­nym z okien za­ro­śniętą siwą twarz, ale ta na­tych­miast się scho­wała. Na­tra­fi­łem jesz­cze na kilka wiel­kich śla­dów bo­sych stóp, ale nie za­mie­rza­łem mó­wić o nich miej­sco­wym. Niech sami so­bie ra­dzą z tą prze­klętą du­szą.

Zsze­dłem Po­kos wzdłuż i wszerz. Nie było tu zbyt wielu atrak­cji: bru­ko­wane ulice po­kryte bło­tem i koń­skimi od­cho­dami, ni­skie drew­niane ko­lo­rowe chaty z da­chami po­ro­śnię­tymi mchem. No i jesz­cze ol­brzy­mia bu­dowla przy­wo­dząca na myśl spi­chlerz. Przez ja­kiś czas przy­pa­try­wa­łem się jej z da­leka. Mnó­stwo lu­dzi krę­ciło się w po­bliżu. Wcho­dzili i wy­cho­dzili przez wiel­kie drew­niane wrota. Fa­bryka łez – po­my­śla­łem od razu. W końcu gdzieś mu­sieli skła­do­wać i prze­twa­rzać łzy ze­brane na cmen­ta­rzu, w które za­opa­try­wali całą Ha­ta­rię. W moją stronę ru­szył bar­czy­sty fa­cet z wy­go­lo­nymi bo­kami głowy i dłu­gim do pasa, gru­bym war­ko­czem. Wy­glą­dem przy­po­mi­nał tro­chę jed­nego z tych mni­chów z da­le­kich krain, któ­rzy po­tra­fią się bić jak nikt inny. Bra­ko­wało mu tylko po­ma­rań­czo­wych por­tek. Pod pa­chą niósł duży wi­kli­nowy kosz.

– Ja bym się tu nie krę­cił – po­wie­dział.

– Dla­czego? – za­py­ta­łem, usi­łu­jąc zaj­rzeć, co ta­kiego miał w ko­szu. Do­strze­głem je­dy­nie ja­kieś śmieci, skrawki ko­lo­ro­wych szmat, pu­stą puszkę po kon­ser­wie i na­wet ka­wa­łek ko­ści.

Męż­czy­zna tylko po­trzą­snął głową i od­szedł ze swo­imi „skar­bami”.

Od­da­li­łem się więc od spi­chle­rza i znów go­dzi­nami włó­czy­łem się po za­bło­co­nych ulicz­kach. Moją uwagę zwró­cił po­kaźny bu­dy­nek sto­jący na wzgó­rzu poza wsią. Był tak oka­zały, że nie mia­łem wąt­pli­wo­ści, kto w nim mieszka. Opu­ści­łem więc osadę i ru­szy­łem pod górę za­ro­śniętą ścieżką. Kilka razy po­śli­zgną­łem się na bło­cie, wciąż roz­glą­da­jąc się za bosą ol­brzy­mią du­szą, która mo­głaby mieć na mnie chrapkę. Wkrótce sta­ną­łem na szczy­cie wznie­sie­nia. Był stąd na­prawdę piękny wi­dok na wieś upstrzoną ko­lo­ro­wymi dom­kami o spa­dzi­stych da­chach i przez se­kundę można na­wet było za­po­mnieć, jaka dzicz w niej mieszka.

Od­wró­ci­łem się do wiel­kiego domu z drew­nia­nymi ko­lu­mien­kami i bal­ko­nem ota­cza­ją­cym całe pierw­sze pię­tro. Bu­dy­nek czasy świet­no­ści na pewno miał dawno za sobą. Wszyst­kie szyby były całe, ale tak brudne, jakby nikt ich nie mył od kilku lat. Biała farba na ścia­nach łusz­czyła się miej­scami, jedna z błę­kit­nych okien­nic skrzy­piała ci­cho z każ­dym po­wie­wem wia­tru. Mech po­ra­stał gont na da­chu, z ry­nien wy­sta­wały drobne ga­łązki.

Uważ­nie przyj­rza­łem się wszyst­kim oknom, ale nie do­strze­głem w nich żad­nego świa­tła ani tym bar­dziej ru­chu. Wspią­łem się po prze­gni­łych schod­kach na ol­brzymi ga­nek. Od dawna nikt tu nie za­mia­tał, bo w każ­dym za­ło­mie znaj­do­wały się sterty li­ści, a miej­scami ze szcze­lin mię­dzy de­skami wy­ra­stały te­raz już su­che trawy.

La­wen­dowy Dwo­rek też pro­sił się o ge­ne­ralny re­mont, na który oczy­wi­ście nie było nas stać, ale jak tylko się na niego spoj­rzało, od razu było wia­domo, że jest za­miesz­kany.

Ude­rzy­łem pię­ścią w drzwi. Od­po­wie­działa mi ci­sza.

– Jest tu kto? – za­wo­ła­łem i za­pu­ka­łem po­now­nie.

Dał­bym głowę, że w tym domu nie­gdyś re­zy­do­wali dzie­dzice, ale ja­koś nie są­dzę, żeby Li­via te­raz go zaj­mo­wała. Może nie stać jej na ogrze­wa­nie? Może za­miesz­kała u ko­chanka we wsi? Cho­lera wie.

Bez więk­szych na­dziei na­ci­sną­łem klamkę, a drzwi same ustą­piły ze skrzyp­nię­ciem i sprawy bar­dziej się skom­pli­ko­wały. Gdyby były za­mknięte na klucz, pew­nie bym wró­cił do Po­kosu i bła­gał Fa­biana, żeby po kry­jomu mnie prze­no­co­wał, ale te­raz...

Obej­rza­łem się za sie­bie. Wie­czorna sza­rówka obej­mo­wała zim­nymi ra­mio­nami całą wieś. Mało kto krę­cił się już po uli­cach. Na ścieżce pro­wa­dzą­cej na wzgó­rze nie do­strze­głem ni­kogo.

By­łem dzie­dzi­cem, ale wcze­śniej ku­rie­rem ka­sty, który pod­kra­dał łzy swo­jemu sze­fowi, a po­tem sprze­da­wał je na Szan­tach i ni­gdy nie prze­pu­ścił otwar­tym drzwiom. Prze­cież to było jak ofi­cjalne za­pro­sze­nie!

Bez więk­szego wa­ha­nia wsze­dłem do ciem­nego wnę­trza. Ni­gdy nie spa­łem na ulicy (po­mi­ja­jąc krót­kie drzemki w ocze­ki­wa­niu na stra­cha z to­wa­rem). Za­wsze zna­lazł się ja­kiś zna­jomy z wol­nym ka­wał­kiem pod­łogi, opusz­czony bu­dy­nek, a cza­sem na­wet tra­fił się dom bo­ga­czy, któ­rzy wy­je­chali na urlop i mieli bar­dzo kiep­skie zamki. A gdzie­kol­wiek no­co­wa­łem, za­wsze zo­sta­wia­łem po so­bie po­rzą­dek, żeby nie znie­chę­cać na przy­szłość go­spo­da­rzy, na­wet tych mi­mo­wol­nych.

W sze­ro­kim przed­po­koju pach­niało wil­go­cią i stę­chli­zną. Na szafce na buty stała do­god­nie świeca. Bez pro­blemu za­pa­li­łem ją za­pałką z pu­dełka le­żą­cego obok. Choć za­padł zmierzch, było jesz­cze wcze­śnie, a ja nie mia­łem nic lep­szego do ro­boty, jak udać się na małe zwie­dza­nie. Naj­pierw tra­fi­łem do ja­dalni. Wielki stół był za­sta­wiony dla jed­nej osoby. Na ta­le­rzu znaj­do­wały się ja­kieś bure za­cieki, a w fi­li­żance kie­dyś za­lę­gła się pleśń, która zdą­żyła już zu­peł­nie za­schnąć. Prze­sze­dłem do kuchni, a spod mo­ich nóg ucie­kła szara mysz. Na stole znaj­do­wały się pu­ste łu­piny po orze­chach ewi­dent­nie wy­je­dzo­nych przez ma­łych miesz­kań­ców, któ­rzy po­chło­nęli wszystko, co się dało, a na pa­miątkę zo­sta­wili całą masę bob­ków na me­blach.

– Co tu się stało? – za­sta­no­wi­łem się.

Na ra­zie wy­glą­dało to tak, jakby miesz­kańcy domu pew­nego dnia po pro­stu wy­szli, nie za­bie­ra­jąc nic ze sobą, i ni­gdy już nie wró­cili.

Na par­te­rze znaj­do­wały się rów­nież ga­bi­net z wiel­kim drew­nia­nym biur­kiem i mała bi­blio­teczka. Na ścia­nie wi­siał por­tret praw­do­po­dob­nie mło­dego, uśmiech­nię­tego męż­czy­zny. Nie­stety wię­cej nie dało się zo­ba­czyć, bo ktoś cał­kiem sku­tecz­nie po­ciął płótno no­żem. Za biur­kiem zaś wi­siał nie­zbyt udany ob­raz przed­sta­wia­jący Pusz­czę zimą.

Na dy­wa­nie za­uwa­ży­łem wielką burą plamę. Kuc­ną­łem i przy­su­ną­łem do niej pło­mień świecy. Albo ktoś tu wy­lał cały dzba­nek kawy, albo się wy­krwa­wił. Na pod­ło­dze obok le­żała stłu­czona ka­rafka.

Ru­szy­łem na pię­tro i za­glą­da­łem po ko­lei do każ­dego po­miesz­cze­nia. W więk­szo­ści były to po pro­stu zwy­kłe sy­pial­nie. Ot, łóżko, ko­moda, sto­lik i szafa. W naj­więk­szym po­koju zna­la­złem wiel­kie łoże, ta­kie z ko­lu­mien­kami i za­ku­rzo­nym bal­da­chi­mem. Na krze­śle przy biurku na­dal wi­siały ubra­nia, jakby przy­go­to­wane, żeby za­raz je wło­żyć. Na szafce noc­nej le­żała książka z wy­sta­jącą z niej za­kładką.

Na­gle po­czu­łem na karku zimny po­wiew. Zu­peł­nie jakby ktoś na mnie dmuch­nął. Gwał­tow­nie się od­wró­ci­łem, jed­no­cze­śnie się­ga­jąc po nóż, ale by­łem w po­koju sam. Po­tar­łem dło­nią kark. W jed­nym miej­scu był ewi­dent­nie chłod­niej­szy, lecz tem­pe­ra­tura skóry szybko się wy­rów­nała. Tyle razy sły­sza­łem hi­sto­rie o sta­rych do­mach za­miesz­ka­nych przez mściwą du­szę. W Ża­ro­polu był taki je­den zruj­no­wany bu­dy­nek. Po­noć na­le­żał do ja­kie­goś bo­ga­tego fa­ceta, który spo­ty­kał się tam z ko­chan­kami. Jedna z nich go szan­ta­żo­wała, że po­wie o ich ro­man­sie jego żo­nie, no i ko­leś w przy­pły­wie wście­kło­ści ją za­mor­do­wał, a jej ciało za­mu­ro­wał w ścia­nie. Po śmierci ko­bieta stała się wła­śnie taką du­szą, która nie­mal przez cały czas znaj­do­wała się w sta­nie zewu krwi. Wej­ście do sta­rego domu rów­nało się śmierci. Do­piero lata póź­niej do­wie­dzia­łem się, że nie było żad­nego ro­mansu i za­bój­czej du­szy, tylko ka­sta, która uży­wała domu jako swo­jej dziu­pli, i to oni roz­pusz­czali po mie­ście wy­ssane z palca plotki.

Wró­ci­łem do sa­lonu i wciąż za­sta­na­wia­jąc się, czy po­byt tu­taj to do­bry po­mysł, roz­pa­li­łem w ko­minku wy­schnię­tym na wiór drew­nem, któ­rego za­pas le­żał ład­nie uło­żony tuż obok. Za­padł zmrok, nikt nie zo­ba­czy dymu ula­tu­ją­cego z ko­mina, je­śli zaś cho­dzi o pło­mie­nie, to ktoś mu­siałby zna­leźć się tuż pod do­mem, żeby się zo­rien­to­wać, że tu gosz­czę. A nie wy­glą­dało na to, żeby kto­kol­wiek za­pusz­czał się w oko­lice domu, co rów­nież da­wało mi do my­śle­nia. Wyj­rza­łem przez okno na wieś ukrytą w dole. Nie­spo­dzie­wa­nie lampy znaj­du­jące się na głów­nym skwerku zga­sły, a cała osada po­grą­żyła się w ciem­no­ściach. Albo z oszczęd­no­ści wy­łą­czali je na noc, albo po­winni zło­żyć skargę do Ha­ta­rii za prze­rwy w do­sta­wie prądu.

Na­gle zdało mi się, że do­strze­głem coś pod su­fi­tem. Na­tych­miast skie­ro­wa­łem tam spoj­rze­nie, ale to była chyba tylko gra świa­teł. Ele­gancki ży­ran­dol huś­tał się lekko, naj­wy­raź­niej po­ru­szony prze­cią­giem.

Mimo ogar­nia­ją­cego mnie nie­po­koju nie mia­łem ochoty na noc­leg na mro­zie, więc w końcu przy­cią­gną­łem bli­żej ognia wielki fo­tel i się w nim wy­god­nie uło­ży­łem. Otwo­rzy­łem kon­serwę i za­czą­łem no­żem wy­kra­jać z niej cien­kie ka­wałki. Za­gry­za­łem je świe­żym i cał­kiem nie­złym chle­bem od Fa­biana. Przy­mkną­łem oczy, na­słu­chu­jąc trza­sku pło­mieni i dźwię­ków domu, który na pierw­szy rzut oka spra­wiał wra­że­nie mar­twego, ale tak na­prawdę żył wła­snym ży­ciem, od­kąd opu­ścili go jego pra­wo­wici miesz­kańcy.

– Po­je­dziesz na pe­wien cmen­tarz – przy­po­mniały mi się słowa Bu­łata, prze­klę­tego mi­ni­stra prze­klę­tej kul­tury. – Zo­rien­tu­jesz się, jak tam wszystko wy­gląda. Może na­wet uda ci się im po­móc.

– A je­śli od­mó­wię? – za­py­ta­łem wtedy.

– Obaj wiemy, jak dużo mamy do stra­ce­nia – od­parł. – Może na­wet za­pro­szę w wa­sze progi Głów­nego No­ta­riu­sza? Od dawna z Ka­ju­sem się przy­jaź­nimy i za­łożę się, że chciałby was po­znać!

Drań je­den nie gro­ził otwar­cie. Nie, on w bar­dzo za­wo­alo­wany spo­sób obie­cy­wał, że stracę wszystko, je­śli nie wy­ko­nam jego po­le­ceń. Kilka dni po tej roz­mo­wie, kiedy już za­się­gną­łem ję­zyka i do­wie­dzia­łem się, o jaki kon­kret­nie cmen­tarz cho­dzi, my­śla­łem, że mnie szlag trafi.

Wpa­dłem do ja­dalni, ci­ska­jąc gromy. Chcia­łem udu­sić tego gru­bego fa­ceta go­łymi rę­koma. Sie­dział so­bie przy moim stole w moim domu i czy­tał ga­zetę. Tuż obok stała fi­li­żanka z go­rącą, mocną kawą.

– Ty dra­niu! – wy­ce­dzi­łem, opie­ra­jąc się pię­ściami o blat.

– Tak? – za­py­tał bez za­in­te­re­so­wa­nia, na­dal po­chło­nięty lek­turą.

– To nie jest zwy­kły cmen­tarz! – Wy­rwa­łem mu z rąk tę ga­zetę i rzu­ci­łem ją na zie­mię.

– Ża­den cmen­tarz oso­bli­wo­ści nie jest zwy­kły – od­parł spo­koj­nie, wyj­mu­jąc z ust tlące się cy­garo.

– Ale ten znaj­duje się w Zi­mo­wej Pusz­czy! W Bo­re­alii! Zu­peł­nie poza wa­szą ju­rys­dyk­cją!

– I od lat jest solą w oku pań­stwa – przy­znał.

– Co, boli was, że nie mo­że­cie po­ło­żyć swo­ich łap na ro­sną­cych tam łzach? – za­kpi­łem.

– Cóż, gdy­by­śmy mo­gli wy­bie­rać, to na pewno pod­pi­sa­li­by­śmy inne umowy na kupno tego to­waru, mniej krzyw­dzące dla nas.

– Aku­rat! – prych­ną­łem. – Chcie­li­by­ście po pro­stu wszystko zgar­nąć dla sie­bie i nic nie pła­cić tu­byl­com! A może ro­bisz to na wła­sną rękę? – Olśniło mnie.

Uważ­niej przyj­rza­łem się mi­ni­strowi. Jak zwy­kle miał na so­bie czarny, do­brze skro­jony gar­ni­tur, pod szyją tkwiła czer­wona mu­cha, a na krze­śle obok le­żał kre­tyń­ski me­lo­nik. Fa­cet miał nie­wiele wło­sów, więc za­cze­sy­wał je w głupi spo­sób, żeby nie było wi­dać jego ły­siny, a w na­la­nej gę­bie za­wsze tkwiło cy­garo. Ogó­łem wy­glą­dał jak stary wu­jek ka­wa­ler, który na we­se­lach pije na umór i usi­łuje pod­ry­wać wszyst­kie młode dziew­czyny nie­smacz­nymi żar­tami. I to mnie na po­czątku zmy­liło. Gdy sta­nął na na­szym progu, taki ser­deczny i jo­wialny, my­śla­łem, że to ko­lejny idiota, który do­stał po­sadę w mi­ni­ster­stwie tylko dzięki bo­ga­tej ro­dzi­nie, a Ofe­lia tro­chę prze­sa­dzała, gdy usi­ło­wała mnie przed nim ostrzec. Sta­ra­li­śmy się więc szcze­rze go ugo­ścić i jak naj­szyb­ciej wy­wa­lić za próg dworku, ale nie, on za­czął wę­szyć, wy­py­ty­wać, jego cwane, małe oczka wi­działy wszystko, a pod tą ły­siną krył się chłodny, ana­li­tyczny umysł.

Może i bym uwie­rzył w jego ga­da­nie o po­mocy na in­nym cmen­ta­rzu, gdyby wła­śnie nie cho­dziło o Zi­mową Pusz­czę. Nie mó­wiło się o niej za dużo. Mało kto co­kol­wiek o niej wie­dział poza tym, że stam­tąd Ha­ta­ria ku­puje łzy, z któ­rych póź­niej pro­du­kuje leki. Bo­re­alia była jak pań­stwo-mia­sto. Setki lat temu tam­tejsi miesz­kańcy (a kie­dyś było ich na­prawdę dużo i byli bar­dzo bitni) ogło­sili nie­pod­le­głość. Po kilku nie­uda­nych pró­bach od­zy­ska­nia utra­co­nych te­re­nów nasi władcy po­go­dzili się z nie­unik­nio­nym. Je­den z nich pod­pi­sał pakt, uzna­jąc cał­ko­witą au­to­no­mię Bo­re­alii. Zo­bo­wią­zał się rów­nież ją chro­nić przed ewen­tu­al­nymi na­jaz­dami państw są­sied­nich. Dziś za­tem pań­stwo zu­peł­nie nie ma wpływu na to, co dzieje się na pół­nocy, ale z chę­cią ku­puje stam­tąd łzy. Tak przy­naj­mniej było do­tąd, aż mi­ni­ster kul­tury ka­zał mi tam po­je­chać, żeby „po­móc” na lo­kal­nym cmen­ta­rzu i przy oka­zji do­wie­dzieć się wszyst­kiego, czego się da, o Zi­mo­wej Pusz­czy i jej dzie­dziczce.

No wła­śnie. Li­via Fu­ego.

– I ja­koś nie prze­szło ci przez myśl, żeby ostrzec mnie, że tamta dzie­dziczka jest wa­riatką?! – wście­ka­łem się, a Wil­helm Bu­łat spo­koj­nie py­kał so­bie cy­garo.

– To tylko plotki i po­mó­wie­nia – od­parł. – Nic pew­nego.

– Jak dla mnie cał­kiem pewne jest to, że jej wła­sny oj­ciec nie po­tra­fił nad nią za­pa­no­wać i wy­słał ją do pry­wat­nej szkoły na po­łu­dniu!

– Nie znamy prze­cież jego praw­dzi­wych in­ten­cji. – Mi­ni­ster osten­ta­cyj­nie wy­jął ze­ga­rek kie­szon­kowy i spoj­rzał na niego, jakby chciał dać mi do zro­zu­mie­nia, że­bym się stresz­czał z tym na­pa­dem wście­kło­ści.

– Ale nie za­prze­czysz, że jak tylko dziew­czyna skoń­czyła osiem­na­ście lat, rzu­ciła szkołę, wró­ciła do domu i za­mor­do­wała wła­snego ku­zyna, który po śmierci jej ojca spra­wo­wał wła­dzę w Bo­re­alii!

– Cóż, ofi­cjal­nie mówi się, że bie­dak miał za­wał.

Wzią­łem kilka głęb­szych wde­chów. Ręce bar­dzo mnie świerz­biły, żeby mu przy­ło­żyć, ale sku­bany miał haka na nas wszyst­kich i jed­nym ski­nie­niem palca mógłby nie tylko wy­wa­lić nas z dworku, ale i wsa­dzić do wię­zie­nia.

Nie­na­wi­dzi­łem tego ko­le­sia pra­wie tak bar­dzo, jak Dio­ge­nesa. Tylko że Dio­ge­nes był dur­niem z aspi­ra­cjami, a Bu­łat ge­niu­szem z wiel­kimi pla­nami. Prze­gra­łem z nim wiele po­ty­czek i jedną wielką bi­twę, w wy­niku któ­rej wy­lą­do­wa­łem tu­taj, w opusz­czo­nym domu Fu­egów, gło­wiąc się nad tym, co zro­bić, żeby Li­via za­trud­niła mnie na swoim cmen­ta­rzu.

Otwo­rzy­łem oczy i za­pa­trzy­łem się na pło­mie­nie. Bra­ko­wało mi mo­jej ro­dziny. Za­tę­sk­ni­łem za Almą i jej wy­pie­kami, za mo­imi kum­plami rę­ko­daj­nymi, na­wet za Ro­chem. Ile bym dał, żeby zo­ba­czyć na­iwny uśmiech Irys lub Pe­ne­lopę z małą Alą na rę­kach. Wy­pił­bym bim­ber z ogrod­ni­kiem Kon­ra­dem i za­tań­czył walca z Da­lią, na­szą na­dworną ar­tystką. By­łem tu dla nich. I bo­go­wie mi świad­kami, że do­wiem się wszyst­kiego o tym miej­scu oraz o tych lu­dziach i do­niosę o tym Bu­ła­towi. Pu­ścił­bym na­wet całą Pusz­czę z dy­mem, żeby tylko za­dbać o mo­ich lu­dzi. Tro­chę współ­czu­łem Li­vii. Na­wet nie zda­wała so­bie sprawy, że zy­skała ta­kiego wroga. Ale prze­cież sama też miała swoje na su­mie­niu.

– Za­wał! – prych­ną­łem te­raz z iro­nią na samo wspo­mnie­nie bru­nat­nej plamy na dy­wa­nie w ga­bi­ne­cie.

Na­pi­łem się wody z bu­telki i scho­wa­łem pu­stą już puszkę po kon­ser­wie do torby. Od­chy­li­łem opar­cie fo­tela i wy­god­nie się na nim uło­ży­łem.

„Mój szef jest słowny”, roz­brzmiały mi jesz­cze w gło­wie słowa Ofe­lii, asy­stentki Bu­łata. „Je­śli obie­cał, że zo­stawi was w spo­koju, tak bę­dzie”.

– Oby – wes­tchną­łem, za­nim za­pa­dłem w lekki sen.

W środku nocy obu­dzi­łem się zlany po­tem, a jed­no­cze­śnie okrop­nie zmar­z­nięty. Od lat nie mie­wa­łem kosz­ma­rów. Za dnia prze­ży­wa­łem ich tyle, że choć w nocy do­zna­wa­łem uko­je­nia. Ogień w ko­minku wy­gasł, po­zo­sta­wia­jąc tylko ża­rzące się drewno. Znów mia­łem wra­że­nie, że nie je­stem w tym domu sam. Zu­peł­nie jakby coś kryło się w jego ścia­nach, ob­ser­wo­wało i cze­kało. Wsta­łem z fo­tela i ro­zej­rza­łem się po po­koju. Było w nim mnó­stwo ciem­nych za­ka­mar­ków, w któ­rych coś mo­głoby się czaić. Czy to moż­liwe, że ja­kaś du­sza ucie­kła z cmen­ta­rza i tylko czyha na moje ży­cie? Po­trzą­sną­łem głową i pod­sze­dłem do okna, przez które wle­wała się de­li­katna łuna z ze­wnątrz. Do­piero stąd, z domu na wzgó­rzu, mia­łem do­bry wi­dok na Zi­mową Pusz­czę, która oka­zała się zu­peł­nie inna, niż to so­bie wy­obra­ża­łem.

Roz­dział 3

Wsta­łem ra­zem ze świ­tem, który na do­brą sprawę nie­źle się ocią­gał. Roz­gar­ną­łem za­le­d­wie tlące się wę­gliki w ko­minku, od­su­ną­łem fo­tel z po­wro­tem na jego miej­sce i za­mkną­łem za sobą drzwi. Zu­peł­nie jakby ni­gdy mnie tu nie było.

Zer­k­ną­łem w kie­runku za­le­sio­nych wzgórz, ale za dnia nie do­strze­głem ani śladu błę­kit­nego bla­sku. A może to wszystko mi się tylko przy­śniło? Prze­cież ten cmen­tarz nie może być aż tak wielki!

Ru­szy­łem dziar­skim kro­kiem ku bu­dzą­cej się wsi. Nikt się mną nie za­in­te­re­so­wał, nikt mnie nie wi­dział. Nikt – oprócz wiel­kiej wło­cha­tej du­szy.

– Cho­lera! – sap­ną­łem, przy­pa­da­jąc do ściany bu­dynku.

Wy­cią­gną­łem zza pa­ska nóż i trzy­ma­łem go przed sobą, a moje serce biło jak sza­lone. Du­sza mi­nęła mnie, a ja za­czą­łem mieć na­dzieję, że może miała kiep­ski wzrok. Za­czą­łem po­woli się wy­co­fy­wać, nie spusz­cza­jąc wzroku z ol­brzy­mich, umię­śnio­nych ple­ców od­cho­dzą­cej be­stii. Je­śli kie­dy­kol­wiek się za­sta­na­wia­łem, jak mógłby wy­glą­dać śnieżny po­twór, oto mia­łem go przed sobą. Miał ze trzy me­try wzro­stu, cho­dził wy­pro­sto­wany jak czło­wiek, ale miał bar­dzo dłu­gie przed­nie łapy. Był owło­siony, a jego białe fu­tro spra­wiało wra­że­nie mięk­kiego, ta­kiego, do któ­rego można by­łoby się wręcz przy­tu­lić. A wtedy czło­wiek zer­kał na tę zwie­rzęcą gębę, zęby wy­sta­jące z pasz­czy, bursz­ty­nowe oczy, które zda­wały się tylko roz­glą­dać za ofiarą, i za­krę­cone rogi. W ta­kiej chwili można by na­ro­bić w ga­cie i na­wet nie by­łoby bar­dzo wstyd. Te­raz już przy­naj­mniej wie­dzia­łem, co zo­sta­wiło wczo­raj ol­brzy­mie ślady stóp w bło­cie.

Wy­cho­dziło na to, że nie dość, że Li­via była wa­riatką, to jesz­cze nie pa­no­wała nad du­szami miesz­ka­ją­cymi na jej cmen­ta­rzu. Stwór szedł wła­śnie w stronę za­ła­do­wa­nego wozu. Koń za­rżał ner­wowo, naj­wy­raź­niej wy­czu­wa­jąc zbli­ża­jące się za­gro­że­nie. Tro­chę było mi go szkoda, ale wo­la­łem, żeby be­stia po­żarła jego, a nie mnie.

Do­ty­ka­jąc ra­mie­niem ściany bu­dynku, na­dal się wy­co­fy­wa­łem, nie spusz­cza­jąc du­szy z oczu. Do­tar­łem do rogu i się za nim schro­ni­łem. Coś jed­nak ka­zało mi się z po­wro­tem wy­chy­lić i zer­k­nąć na krwawą łaź­nię, jaką stwór urzą­dzi so­bie z ko­niem. Li­czy­łem na okropny wi­dok, ale to, co zo­ba­czy­łem, jesz­cze bar­dziej mnie zszo­ko­wało.

Du­sza po­de­szła do wozu, ale wcale nie tknęła ko­były, tylko się­gnęła po wielką drew­nianą skrzy­nię, za­rzu­ciła ją so­bie na ra­mię i ru­szyła z po­wro­tem. Gdy mnie mi­jała, spoj­rzała na mnie i par­sk­nęła lek­ce­wa­żąco.

Zu­peł­nie onie­miały ru­szy­łem za nią, w bez­piecz­nej od­le­gło­ści oczy­wi­ście. Wkrótce oka­zało się, że be­stia do­tarła do lo­kal­nego sklepu, po­sta­wiła skrzy­nię pod drzwiami za­ple­cza i po­wol­nym kro­kiem wró­ciła po na­stępną. W szoku ob­ser­wo­wa­łem, jak wy­ła­do­wała w ten spo­sób cały wóz.

Gdy wszyst­kie skrzy­nie zna­la­zły się pod skle­pem, stuk­nęła wiel­kimi pa­lu­chami w okno, a w drzwiach po­ja­wiła się kor­pu­lentna skle­powa.

– Dzięki, ko­chana – po­wie­działa, po czym rzu­ciła coś po­two­rowi, który zła­pał to w lo­cie i od­szedł nie­spiesz­nie.

Za­nim jed­nak znik­nął za ro­giem, rzu­cił mi jesz­cze jedno spoj­rze­nie, jakby chciał mieć pew­ność, że go wi­dzia­łem.

Ode­tchną­łem z ulgą do­piero wtedy, gdy jego wiel­kie rogi znik­nęły w od­dali. Ru­szy­łem pew­nym kro­kiem przed sie­bie. Skle­powa, gdy tylko mnie zo­ba­czyła, wy­pro­sto­wała się i skrzy­żo­wała ręce pod biu­stem.

– Do­bry! – przy­wi­ta­łem ją ra­do­śnie. – Jest szansa na świeże bu­łeczki?

Mruk­nęła pod no­sem ja­kieś prze­kleń­stwo.

– A może cho­ciaż na nie­świeże? – drą­ży­łem.

– Spier­da­laj spod mo­jego sklepu – po­wie­działa, tym ra­zem bar­dzo wy­raź­nie.

– Jak so­bie pani ży­czy. – Wy­ko­na­łem kur­tu­azyjny ukłon i od­sze­dłem z dumą.

Chcia­łem iść do baru i ubła­gać Fa­biana, żeby znów sprze­dał mi coś do je­dze­nia za nie­moż­li­wie wy­soką cenę, ale tym ra­zem się nie udało. W wej­ściu stał ja­kiś typ spod ciem­nej gwiazdy i ani my­ślał wpu­ścić mnie do środka.

– Re­ma­na­ment jest – rzu­cił.

– Ja tylko na chwilę. – Po­stą­pi­łem w stronę drzwi, ale za­gro­dził mi drogę i wark­nął zu­peł­nie jak zwie­rzę.

Gdy­bym bar­dzo się po­sta­rał, mógł­bym go po­wa­lić na zie­mię kil­koma nie­czy­stymi cio­sami. W końcu pra­cu­jąc dla ka­sty przez ka­wał ży­cia, mu­sia­łem so­bie z ta­kimi ra­dzić, ale co to by mi dało? Tylko wię­cej jemu po­dob­nych dzi­ku­sów by się zle­ciało i nici z cie­płego śnia­da­nia.

Ski­ną­łem mu więc głową, jak­by­śmy mieli uga­dany in­te­res, i za­czą­łem okrą­żać bar. Może Fa­bian wy­rzu­cił ja­kieś na­da­jące się do je­dze­nia resztki i nikt nie przy­ła­pie mnie na grze­ba­niu po śmie­ciach? Co prawda nie by­łem ja­koś szcze­gól­nie głodny, ale zbli­żała się zima, a na­stępny po­ciąg od­jeż­dżał stąd za pięć dni, wo­lał­bym więc mieć pe­łen żo­łą­dek.

– Ej, psst! – usły­sza­łem.

Zza ko­sza na śmieci wy­ło­nił się Za­jąc. Pod­sze­dłem do niego.

– Kcesz? – Wy­cią­gnął w moją stronę ka­napkę za­wi­niętą w pa­pier, która wy­glą­dała, jakby od ty­go­dnia le­żała w jego kie­szeni.

– Dzięki. – Przy­ją­łem pre­zent i już się­ga­łem po pie­nią­dze, ale po­krę­cił głową.

– Nikt inny ci nie da nic do je­dzy­nia – po­wie­dział dziw­nie no­so­wym gło­sem.

– A ty nie bo­isz się, że bę­dziesz miał przez to kło­poty? – za­gad­ną­łem.

– E tam, Li­via mnie lubi. – Wy­szcze­rzył zęby.

– Jak ją prze­ko­nać, żeby mnie przy­jęła do pracy? – Scho­wa­łem ka­napkę do ple­caka na póź­niej.

– Ni dy rydy. Prze­cze­kaj do na­stymp­nego po­ciągu i od­jedź, do­póki dy­chasz.

– Nie mogę – wes­tchną­łem, a Za­jąc po­kle­pał mnie po ło­patce.

Do czego to do­szło, żeby chło­pak ewi­dent­nie skrzyw­dzony przez ży­cie aż tak mi współ­czuł?

– Jak kcesz, to co rano mo­gem tu zo­sta­wić coś do je­dzy­nia – obie­cał. – A jak przyj­dzie wio­sna, śnieg stop­nieje i znaj­dom twoje zwłoki, to po­sta­ram siem za­ła­twić ci po­rządny po­chó­wek.

Z jego zie­lo­nych oczu biły ab­so­lutna szcze­rość i chęć po­mocy.

– Dzięki, to wiele dla mnie zna­czy – skła­ma­łem.

Za drzwiami roz­legł się ha­łas.

– Mu­szem le­cieć! – rzu­cił Za­jąc i znik­nął na za­ple­czu.

Od­sze­dłem, ko­piąc mały ka­myk. Kur­czę, mu­szę zdo­być przy­chyl­ność dzie­dziczki, bo ina­czej moje zwłoki rze­czy­wi­ście spo­czną so­bie pod śnie­giem aż do wio­sny.

W od­dali zo­ba­czy­łem szczu­płą syl­wetkę ko­biety w po­wy­cią­ga­nym roz­pi­na­nym swe­trze. Ja­kim cu­dem w nim nie mar­zła?

– Li­via! – za­wo­ła­łem.

Od­wró­ciła ku mnie blade ob­li­cze i te lo­do­wate oczy. Wiatr lekko mu­skał jej dłu­gie, pro­ste białe włosy zwią­zane w nie­dbały kok, które albo mi się zda­wało, albo po­bły­ski­wały błę­ki­tem.

– Jesz­cze ży­jesz – stwier­dziła z nie­ja­kim za­sko­cze­niem. – Gdzie no­co­wa­łeś?

Zmie­rzyła mnie wzro­kiem, jakby spraw­dzała, czy zo­ba­czy gdzieś na mo­jej no­gawce ka­wa­łek słomy świad­czący, że za­kra­dłem się do ja­kiejś sto­doły.

– Nie martw się – za­pew­ni­łem. – Nikt z miesz­kań­ców mi nie po­mógł. Sam so­bie do­sko­nale ra­dzę.

Ski­nęła głową, po czym ode­szła.

– Cze­kaj! – Do­go­ni­łem ją, ale na­wet nie pró­bo­wa­łem jej do­ty­kać. – Wła­śnie wi­dzia­łem coś nie­sa­mo­wi­tego! Du­sza wielka na trzy me­try, praw­dziwy śnie­gowy po­twór, i on roz­ła­do­wy­wał to­war dla skle­po­wej.

Li­via wciąż mi się przy­pa­try­wała, jakby nie miała po­ję­cia, do czego dążę.

– Cho­dzi o to, że ta du­sza ucie­kła z cmen­ta­rza i po­ma­gała ko­muś – za­czą­łem się tłu­ma­czyć.

– Ni­kogo tu nie wię­zimy – od­parła ko­bieta, na­dal trzy­ma­jąc ręce w kie­sze­niach.

Już so­bie wy­obra­zi­łem, jak bu­rzymy mur wo­kół mo­jego cmen­ta­rza i Ro­gacz hasa po łą­kach, bio­rąc na rogi każ­dego, kogo spo­tka.

– Jak na­mó­wi­li­ście tę du­szę, żeby wam po­ma­gała? – drą­ży­łem.

– Śnie­żynka lubi sło­dy­cze – od­parła Li­via, jakby to była naj­bar­dziej oczy­wi­sta rzecz na świe­cie.