Dieta rozdzielna ebook

opracowanie redakcyjne:

Marta Orłowska

skład i łamanie:

O-press

Wydawca

O-press

Text copyright © 2011

ISBN ePub: 978-83-7772-001-1

ISBN MOBI: 978-83-7772-349-4

WSTĘP

Sukces diety rozdzielnej – bo tak na pewno można nazwać stopień jej popularności i efekty wynikające z jej stosowania – polega na tym, że tak naprawdę nie jest to dieta rezygnacji. Nie trzeba rezygnować całkowicie z jakiegokolwiek elementu dotychczasowego sposobu żywienia, a właśnie taka konieczność jest przyczyną dietetycznych klęsk tych, którzy podejmują wyzwanie odchudzania się lub zmiany stylu żywienia. Ludzie z natury swojej nie lubią zmian, czują się wtedy niepewnie, a już na pewno w swojej diecie niechętnie rezygnują z tego, co w ogólnym ujęciu jest szkodliwe – ciasta, słodycze czy tłusta golonka. Najogólniej rzecz biorąc, hasło diety rozdzielnej brzmi:

JEDZ CO CHCESZ, ALE ODPOWIEDNIO KOMPONUJ POSIŁKI

Twórcą diety jest doktor William Howard Hay. W wieku około 40 lat zaczął poważnie chorować na chorobę Brighta – zapalenie nerek. Miał nadciśnienie, powiększony mięsień sercowy. Medyczna diagnoza nie zostawiała mu już wiele lat życia. Ale zamiast poddać się chorobie, doktor Hay poszedł w kierunku medycyny naturalnej. Zaczął odżywiać się w sposób naturalny i w ilościach umiarkowanych. W ciągu 3 miesięcy objawy choroby ustąpiły. Schudł 25 kilogramów i był bardziej sprawny niż kiedykolwiek przedtem. Zajął się propagowaniem idei leczenia chorób przez dietę. Przykładem był jego własny przypadek całkowitego wyleczenia nieuleczalnej choroby. W miarę upływu lat doktor Hay stawał się coraz zdrowszy i silniejszy, a wiedzę tę i praktyczne rady przekazywał swoim pacjentom.

Nasza książka przeznaczona jest zarówno dla osób, które po raz pierwszy chcą zapoznać się z dietą rozdzielną, jak i dla tych, którzy jej zasady doskonale znają. Ci pierwsi znajdą tu podstawowe informacje o tym, jak wprowadzić tę dietę w życie, a ci drudzy będą mogli skorzystać z wielu propozycji zestawień pokarmów, przepisów na rzadziej spotykane potrawy, ale takie, które idealnie wpasowują się w zasady wytyczone przez doktora Haya.

Indeks przepisów

Śniadania i drobne przekąski

AWOKADO W CZOSNKOWYM SOSIE

JABŁKOWE MUSLI Z SYROPEM KLONOWYM

JAJECZNICA NA SZYNCE

MOZZARELLA Z OCTEM BALSAMICZNYM

TWAROŻEK Z POMARAŃCZAMI

Obiady

BARSZCZ Z RZODKWIĄ

CHŁODNIK BAZYLIOWY

KOTLETY MIELONE

ZAPIEKANKA Z KALAFIORA

ZUPA KREM Z DYNI

Kolacje

CIELĘCINA NA ZIMNO Z DODATKAMI

INDYCZA PIERŚ Z WARZYWAMI

PIERŚ KURCZAKA Z CYTRUSAMI

POMIDORY FASZEROWANE

Sałatki i surówki do wszystkiego

KISZONA KAPUSTA Z PORAMI

KOLOROWA SAŁATKA Z ORZECHAMI

LETNIA AWANTURKA

MIZERIA Z KEFIREM

OSTRA SAŁATKA Z KRABÓW

PIKANTNA SAŁATKA SEROWA

SAŁATA Z WĘDZONYM ŁOSOSIEM

SAŁATKA ANTYCHOLESTEROLOWA

SAŁATKA BIAŁA

SAŁATKA BROKUŁOWA Z PAPRYKĄ I POMIDOREM

SAŁATKA BURACZANA

SAŁATKA GRZYBOWA Z ROSZPONKĄ

SAŁATKA JABŁKOWA Z SOSEM RUMOWYM

SAŁATKA OWOCOWA W ARBUZIE

SAŁATKA OWOCOWA W WINNYM SOSIE

SAŁATKA OWOCOWA Z RUMEM

SAŁATKA RYŻOWA

SAŁATKA SŁONECZNA

SAŁATKA SOJOWA Z PIECZARKAMI

SAŁATKA TRÓJKOLOROWA

SAŁATKA WYŚMIENITA Z RYBĄ

SAŁATKA SEROWO-ANANASOWA

SAŁATKA Z ANANASEM I BROKUŁAMI

SAŁATKA Z BIAŁEJ FASOLI

SAŁATKA Z ENDYWII

SAŁATKA Z FASOLI Z KREWETKAMI

SAŁATKA Z KAPUSTY Z ZIEMNIAKAMI I ŚLEDZIEM

SAŁATKA Z MANDARYNKAMI

SAŁATKA Z RYBY I ŻÓŁTEGO SERA

SAŁATKA Z RYBY WĘDZONEJ I SELERA

SAŁATKA Z SOCZEWICY

SURÓWKA BURACZANA Z JABŁKAMI

SURÓWKA CHRUPIĄCA

SURÓWKA KOLOROWA PACHNĄCA KMINKIEM

SURÓWKA KOLOROWA Z PAPRYKĄ

SURÓWKA KOLOROWA

SURÓWKA MARCHEWKOWA Z POMARAŃCZAMI

SURÓWKA WIOSENNA

SURÓWKA Z BIAŁEJ KAPUSTY

SURÓWKA Z BROKUŁÓW

SURÓWKA Z BRUKSELKI

SURÓWKA Z CEBULI ZE ŚLIWKAMI

SURÓWKA Z CZARNEJ RZODKWI

SURÓWKA Z CZERWONEJ KAPUSTY Z KUKURYDZĄ

SURÓWKA Z CZERWONEJ KAPUSTY

SURÓWKA Z JARMUŻU

SURÓWKA Z KAPUSTY PACHNĄCA CZOSNKIEM

SURÓWKA Z KAPUSTY PEKIŃSKIEJ

SURÓWKA Z KISZONEJ KAPUSTY

SURÓWKA Z MARCHEWKĄ

SURÓWKA Z MARCHWI I CHRZANU

SURÓWKA Z MARCHWI I RZEPY

SURÓWKA Z POMIDORÓW I PORÓW

SURÓWKA Z RZODKIEWEK I KIEŁKÓW

SURÓWKA Z SELERA W SOSIE CHRZANOWYM

ROZDZIAŁ 1

Co to jest dieta rozdzielna ?

Organizm człowieka składa się w 63 procentach z wody, 22 procent stanowi białko, około 13 procent to tłuszcze, a pozostałe 2 procent to składniki mineralne i witaminy. Każda cząsteczka naszego ciała pochodzi z tego, co zjemy, wypijemy. Uświadomienie sobie tej prostej zależności pozwoli niektórym już na starcie zrozumieć, jak istotne jest właściwe jedzenie; dlaczego pokarmy najwyższej jakości, spożywane w odpowiednich ilościach, mogą mieć zbawienny wpływ na nasze zdrowie i witalność.

Czy w związku z tym istnieje jakaś dieta idealna?

Teoria doktora Haya, twórcy diety rozdzielnej, opiera się na założeniu, że żywność dzieli się na dwie podstawowe grupy: białkową (np. mięso, wędliny, żółte sery) i węglowodanową (np. ryż, cukier, przetwory zbożowe). Produkty z obydwu grup są inaczej trawione. Dlatego nie należy ich łączyć w trakcie jednego posiłku. Obciąża to bowiem układ trawienny i sprzyja występowaniu wielu dolegliwości. Doktor Hay wyróżnia jeszcze jedną grupę: produkty neutralne (np. tłuszcze, mleko, sery, warzywa), które można jeść zarówno z białkami, jak i węglowodanami. W nowoczesnych teoriach żywienia dzieli się produkty na inne jeszcze grupy czy podgrupy, natomiast jedno jest niezmienne – przy spożywaniu pokarmów nie należy łączyć produktów z grupy białek z produktami węglowodanowymi, natomiast każda z tych grup oddzielnie świetnie komponuje się z produktami neutralnymi.

Odżywianie się według zasad diety rozdzielnej polecane jest zarówno osobom, które chcą się odchudzić – może nie powoduje ona szybkiego, drastycznego spadku wagi, ale za to daje efekt trwały – jak również tym, którzy chcą się odżywiać przede wszystkim zdrowo i różnorodnie. Zasady tej diety ewoluowały przez ostatnie lata – zwłaszcza pod koniec XX wieku; w szybkim tempie rozwinęła się wiedza z zakresu medycyny i dietetyki, toteż pewne sztywne reguły uległy modyfikacji – nawet niektóre produkty zostały inaczej zaklasyfikowane, niż to uczynił doktor Hay. O wszystkim tym piszemy w tej książce, nie tracąc jednak z głównego pola zainteresowania naczelnych zasad:

Szczegóły diety rozdzielnej opiszemy w dalszych rozdziałach. Zanim jednak przejdziemy do omówienia tej diety, niezbędne będzie zapoznanie się z podstawami choćby wiedzy na temat trawienia i wchłaniania pokarmów, które spożywamy, przez nasz organizm.

ROZDZIAŁ 2

Łyk niezbędnej teorii - jak trawimy i wchłaniamy pokarmy?

Prawidłowe żywienie polega na dostarczeniu człowiekowi wszystkich składników pokarmowych w takiej ilości, aby zapewnić mu zdrowie, rozwój, zdolność do prokreacji. Trawienie pokarmów odbywa się w przewodzie pokarmowym w wyniku obróbki mechanicznej pokarmu oraz działania enzymów trawiennych. To, czy coś jest lżej lub ciężej strawne, zależy nie tylko od rodzaju składników, ale też ich obróbki przed spożyciem.

Przewód pokarmowy to kanał o długości 5-6 metrów, od jamy ustnej do odbytu. Przyswajalne składniki pokarmu są trawione na różnych odcinkach, a następnie wchłaniane zwykle w jelicie. Niestrawione resztki są wydalane z kałem.

Kluczem do zrozumienia sedna diety rozdzielnej jest znajomość sposobu trawienia poszczególnych grup składników pokarmowych – białek, węglowodanów, tłuszczów.

ŁATWIEJ CI BĘDZIE ZROZUMIEĆ ISTOTĘ DIETY ROZDZIELNEJ, JEŚLI DOWIESZ SIĘ PODSTAWOWYCH WIADOMOŚCI NA TEMAT TRAWIENIA.

Trawienie białek

Białka rozkładane są w żołądku z udziałem kwasu solnego. Pokarmy przebywają w żołądku od 2 do 6 godzin, w zależności od konsystencji i składu – oczywiście pokarmy płynne rozkładają się szybciej niż stałe. Wydzielają się soki żołądkowe, których nieodłącznym składnikiem jest kwas solny. Kwaśny odczyn soku żołądkowego jest niezbędny do działania enzymu pokarmowego w żołądku – pepsyny, która rozbija cząsteczki białka na mniejsze fragmenty. Dalszy etap trawienia białek odbywa się w dwunastnicy pod wpływem enzymów trzustkowych. Zdolność trawienia białka przez zdrowego człowieka znacznie przekracza jego potrzeby. Dorosły człowiek może w ciągu doby strawić 350 g czystego białka, a zatem 3 i pół raza więcej niż wynosi zalecane dziennie spożycie.

Podsumujmy warunki do trawienia białek, jako bardzo istotną informację:

BIAŁKO

– POCZĄTEK TRAWIENIA ODBYWA SIĘ W ŻOŁĄDKU W ŚRODOWISKU KWAŚNYM, NASTĘPNY ETAP W DWUNASTNICY.

Trawienie węglowodanów

Węglowodany występują głównie w postaci wielocukrów: wielocukru roślinnego, czyli skrobi i wielocukru zwierzęcego. Powszechnie spożywamy także dwucukry: cukier buraczany (np. w słodyczach), mlekowy oraz jednocukier fruktozę (w owocach). Wchłonięte w przewodzie pokarmowym mogą być tylko cukry proste. Trawienie węglowodanów polega więc na rozbiciu wielkich cząsteczek do cukrów prostych. Jest to proces rozpoczynający się już w jamie ustnej, bowiem do rozbicia wielocukrów potrzebne jest środowisko alkaliczne, a takie zapewnia ptialina, składnik śliny. W żołądku, czyli w środowisku kwaśnym, enzymy trawienne zawarte w ślinie neutralizują się i tu tak naprawdę proces trawienia węglowodanów zostaje brutalnie przerwany. Gdy pokarm przesunie z żołądka do dwunastnicy, tam zaczyna swoje działanie amylaza trzustkowa, enzym, który rozkłada skrobie do dwucukrów, które natomiast – już w jelicie cienkim – rozpadają się do cukrów prostych.

Oto schemat trawienia węglowodanów:

WĘGLOWODANY

– POCZĄTEK TRAWIENIA ODBYWA SIĘ W JAMIE USTNEJ W ŚRODOWISKU ZASADOWYM, NASTĘPNY ETAP W DWUNASTNICY I JELICIE CIENKIM.

Przykład I. Tradycyjne śniadanie: kanapka z masłem i wędliną

Chleb należy do węglowodanów, masło do tłuszczów, a wędliny do grupy białek. Połączenie tych produktów to ciężki orzech do zgryzienia dla naszego systemu trawienia. W żołądku i dwunastnicy muszą wytworzyć się różne soki trawienne, oddzielne dla białka i węglowodanów. Masło hamuje ich działanie.

Jak skomponować śniadanie prawidłowo? Można połączyć białko, czyli wędlinę z produktem neutralnym, np. warzywami (sałata, ogórek), dodać plasterek żółtego sera – całość zjeść bez chleba!

Jeśli jednak tęsknimy bardzo za pieczywkiem, można węglowodany połączyć z produktami neutralnymi, dodając odrobinę tłuszczu. I tak, wedle tego schematu prawidłowo skomponowana kanapka, to np. kromka posmarowana pastą z awokado z dodatkiem pomidora lub wersja na słodko – chlebek posmarowany masełkiem oraz miodem.

Przykład II. Tradycyjny obiad: schabowy z ziemniakami

Na strawienie ziemniaka trzeba godzinę, na strawienie mięsa od 3 do 7 godzin. Przy łącznym spożywaniu potraw z tych dwóch grup pokarmowych czas ten jeszcze wydłuża się. Organizm niepotrzebnie traci energię na trawienie różnych pokarmów w różnym czasie, a przecież mógłby ten czas wykorzystać na inne czynności życiowe lub walkę z chorobami.

Podsumowanie

Gdy jemy dużo białka zmieszanego ze skrobią, skuteczność działania soków trawiennych zostaje znacznie upośledzona. Jest za dużo kwasu, aby skrobia została do końca strawiona i nie wystarczająca ilość kwasu do strawienia białka. W rezultacie ptialina i kwas solny częściowo się neutralizują. Gdy białko nie jest do końca strawione, zaczyna gnić. Niekompletnie strawione węglowodany – fermentują. Jednym słowem – w żołądku rewolucja, a na dalszych odcinkach przewodu pokarmowego odkładają się niestrawione resztki pokarmu, które w takiej postaci nie mogą być wchłonięte do organizmu, powodując różnorakie dolegliwości i schorzenia.

ROZDZIAŁ 3

Dozwolone czy nie? - czyli o właściwym łączeniu pokarmów

Ktoś powie – no tak, ale czy wszystkie składniki naszego pokarmu to czystej postaci produkty białkowe czy cukry? Czy mięso to skoncentrowane stuprocentowe białko, a chleb to czysta skrobia? Czy wobec tego dieta rozdzielna ma w ogóle sens?