Książka “Kwiaty w ogrodzie i na balkonie”, jest kolejną częścią serii “Ogrodnictwo dla Amatorów”. Znajdziemy w niej opisy wraz z wymaganiami m.in. kwiatów jednorocznych, dwuletnich, wieloletnich, oraz krzewów ozdobnych. Kalendarium kwiatowe kończące pozycję pozwala na usystematyzowanie oraz efektywne rozplanowanie pracy.
Informacje zawarte w książce pomagają nam w skomponowaniu wymarzonego ogrodu lub balkonu, pozwalającego przez większość roku cieszyć nie tylko oczy.
Ebooka przeczytasz w aplikacjach Legimi na:
Liczba stron: 114
Odsłuch ebooka (TTS) dostepny w abonamencie „ebooki+audiobooki bez limitu” w aplikacjach Legimi na:
Popularność
Podobne
Wstęp
Najefektowniejszym elementem naszej działki czy też ogrodu jest bezsprzecznie jego część ozdobna, na której królują wielobarwne kwiaty. Różnorodność ich gatunków i odmian jest tak ogromna, że praktycznie nie sposób jest spotkać dwa identyczne ogrody kwiatowe. Każdy można urządzić na wiele różnych sposobów, w zależności od naszych upodobań, jak również sugerując się względami praktycznymi użytkowania ogrodu.
Wybierając miejsce w ogrodzie przeznaczone pod uprawę kwiatów musimy brać pod uwagę jego nasłonecznienie, warunki klimatyczne oraz glebowe. Rośliny kwiatowe – choć możemy spotkać je praktycznie we wszystkich klimatach i środowiskach – także mają swoje upodobania, o których warto pamiętać przy rozplanowywaniu kwiatowej części naszej działki czy też ogrodu.
Wielu posiadaczy kwiatowych upraw traktuje prowadzenie ich jako hobby. Podstawowym celem, jaki im przyświeca, jest po prostu to, by wiosną, latem, aż do jesieni ich oko mogły cieszyć wielobarwne, różnorodne kwiaty. Ci jednak, którzy chcą potraktować ogrodową pasję w sposób bardziej profesjonalny, powinni rozpocząć od wykonania na papierze dokładnego planu ogrodu, z zaznaczeniem charakterystycznych jego punktów, budynków, drzew itp., określenia kierunków świata, a co za tym idzie padania promieni słonecznych oraz zbadania w laboratorium składu chemicznego gleby, na której będą uprawiane kwiaty. Wszystko po to, by ich dobór oraz uprawa dały optymalne efekty.
Bez względu na to, czy zdecydujemy się na aż tak profesjonalne podejście do rozplanowania naszego ogrodu czy działki, czy nie – zalecane jest dokonanie podziału roślin, które chcemy uprawiać na grupy (kwiaty jednoroczne, dwuletnie, wieloletnie, cebulowe itd.) oraz wybór konkretnych gatunków, które najlepiej będą radziły sobie w warunkach klimatycznych i glebowych, jakie będziemy w stanie im zapewnić.
Bardzo ważne jest także rozmieszczenie przestrzenne poszczególnych roślin, które jest podstawą do tego, by nasza działka czy ogród miały swój styl, a równocześnie gwarantowała roślinom, jak najbardziej optymalne warunki do rozwoju.
Gdy już mamy za sobą tę pierwszą – planistyczną – część, możemy zająć się czynnościami typowo ogrodowymi, jak siew, sadzenie i wszelkie zabiegi pielęgnacyjne, których odpowiednie zgranie w czasie i w przestrzeni zapewnić może nam końcowy sukces w postaci takiego kwiatowego ogrodu, jaki sobie wymarzyliśmy.
Rozdział I
Sadzimy kwiaty w ogrodzie
Zanim zakwitną kwiaty...
Przed wizytą w sklepie ogrodniczym war-to zastanowić się, jaki chcemy mieć ogród i ile czasu będziemy mogli poświęcić na jego pielęgnację. Aby rośliny dobrze rosły i ładnie się prezentowały, trzeba przestrzegać kilku podstawowych zasad.
Wybieramy rośliny mało wymagające
Jeśli należymy do początkujących ogrodników, to wybierajmy rośliny łatwe w uprawie, które nie wymagają przesadzania, wykopywania, intensywnego nawożenia, przycinania. Zwróćmy uwagę, czy są odporne na mróz – wiele gatunków roślin, które dobrze znoszą zimy w południowo-zachodniej Polsce, w północno-wschodniej części kraju jesienią trzeba okrywać przed mrozem.
Jeśli działka jest pusta, można posadzić drzewa i krzewy, które szybko rosną i wkrótce utworzą szkielet ogrodu. Nie zapominajmy o pnączach – w ciągu dwóch, trzech lat otulą ogród bujną zielenią pędów.
Kupujemy zdrowe okazy
• Po rośliny wybierajmy się do dobrych sklepów ogrodniczychalbo bezpośrednio do szkółek.
• Nie kupujmy roślin, jeśli na liściach są plamy, przebarwienia, nalot, dziury lub gdy są one zdeformowane, a także jeśli kora na drzewkach i krzewach się łuszczy, jest popękana lub przebarwiona.
• Sprawdźmy, czy rośliny nie są przesuszone. Latem wystarczy spojrzeć, czy nie mają zwiędłych liści, wczesną wiosną i jesienią, gdy pędy są jeszcze bezlistne, obejrzyjmy ziemię w doniczce (jeśli jest sucha – odstawmy roślinę).
• Sadzimy rośliny zgodnie z przeznaczeniem i wymaganiami
W sklepie trzeba się dowiedzieć, gdzie rośliny najlepiej rosną. Jedne lubią słońce, inne – cień, jedne – glebę piaszczystą i suchą, jeszcze inne próchniczną i wilgotną. Obok siebie umieszczamy rośliny o podobnych wymaganiach, ale pamiętajmy o tym, by gatunki ekspansywne (szybko i bujnie rosnące) nie znalazły się obok takich, które rosną słabiej, gdyż mogłyby je zagłuszyć.
Unikamy pstrokacizny
• Kwiaty powinny pasować do siebie kolorystycznie. Pięknie wyglądają ogrody w jednej tonacji barw, na szaleństwo koloru można sobie pozwolić, jeśli ogród nawiązuje stylem do ogródków wiejskich.
• Dobieramy rośliny tak, by zdobiły ogród przez cały rok.Pamiętajmy o posadzeniu roślin, których liście ładnie się przebarwiają jesienią. Nie sadźmy wyłącznie roślin zimozielonych. Warto zwrócić uwagę na rośliny o ładnym pokroju, posadzić krzewy liściaste, które wymagają stosunkowo mało pielęgnacji.
• Pamiętajmy, że wiele bylin po przekwitnięciu przestaje być ozdobą rabaty,a niektóre nawet znikają z powierzchni ziemi (np. maki, orliki, pełniki, rośliny cebulowe). Dlatego sadźmy je w pobliżu roślin, które zamaskują puste miejsca.
Wybieramy kwiaty jednoroczne
Rośliny jednoroczne mają różne zastosowanie. Znajdziemy wśród nich gatunki używane do obsadzania rabat, jak i te uprawiane na kwiat cięty. Niektóre mogą być stosowane do obu tych celów.
Spośród kwiatów jednorocznych uprawianych w naszych ogrodach najbardziej nadają się do wazonów gatunki o sztywnych, długich łodygach, no i oczywiście atrakcyjnych kwiatach. Można również sadzić drobne kwiatki o krótkich łodyżkach – świetnie nadają się do dekoracji stołów, zwłaszcza podczas rodzinnych uroczystości.
Najlepszymi gatunkami ogrodowymi są te, które kwitną całe lato. Jeżeli kwiaty do wazonów będziemy ścinać umiejętnie, to pozostające w ogrodzie rośliny nie stracą na swojej atrakcyjności, a wręcz przeciwnie – będą zyskiwać z powodu ciągłej regeneracji.
Jak i kiedy ścinać kwiaty?
• Aby kwiaty pozostały jak najdłużej świeże, należy je ścinać w godzinach popołudniowych lub wcześnie wieczorem, bowiem wtedy łodygi umieszczone w wodzie natychmiast rozpoczynają jej pobieranie.
• Nie należy ścinać kwiatów podczas deszczu– na liściach mogą pojawić się szpecące plamy.
• Kwiaty powinny być ścinane we właściwej fazie.Niektóre tnie się w fazie jeszcze zielonego pąka (np. maki, godecje) lub wtedy, gdy łodyga ledwo co się wyprostowała. Aksamitki i złocienie – gdy kolorowe wierzchołki płatków korony zaczynają się pojawiać nad płatkami kielicha kwiatowego, a w przypadku lwiej paszczy czy rezed ich kwiatostany powinny mieć otwarte już około jednej trzeciej pąków. Nawet połowa kwiatostanu powinna być już rozwarta, gdy tniemy do wazonu groszek pachnący i lewkonię.
•Jeśli kwiaty są lekko przywiędnięte, zanurzamy je całe w dużym pojemniku z wodą. Odzyskają dzięki temu świeżość, a przed włożeniem do wazonu należy jeszcze tylko usunąć zwiędnięte liście i pędy.
Byliny do ogrodu wiejskiego
Do ogrodów wiejskich doskonale nadają się rośliny określane mianem bylin. Nazwa byliny odnosi się do wieloletnich roślin mających podziemną część w postaci korzenia, kłącza, która dobrze zimuje. Byliny są najobszerniejszą grupą roślin ozdobnych. Należą do nich rośliny osiągające 3 cm wysokości, jak i te dorastające do 3 metrów. Byliny nadają ogrodowi bardzo naturalny wygląd przez większą cześć roku. Nie znajdą więc zastosowania w ogrodach o sztywnym charakterze. Niektóre gatunki kwitną w okresie zimowym, inne późną jesienią, jeszcze inne mają piękne zimozielone liście. Byliny, podobnie jak te jednoroczne, znajdują zastosowanie jako rośliny cięte, a często stosujemy je również do suchych bukietów.
Podstawowe zasady sadzenia bylin
•Tworząc ogród bylinowy dobierajmy tak do siebie gatunki, aby harmonizowały ze sobą pod względem pokroju, wysokości i koloru, a jednocześnie były zbliżone ich wymaganie glebowe.
•Najpierw zaczynamy sadzić rośliny, które będą tworzyły szkielet dla danej grupy roślin lub też sadzimy pojedynczą bylinę wyróżniającą się pokrojem lub pięknem kwiatów. W grupie bylin powinno znaleźć się zawsze kilka dominujących kwiatów, a pozostałe rośliny stanowią tylko ich uzupełnienie.
•Bylin nie należy sadzić w jednej prostej linii. Rabata lepiej wygląda, gdy poszczególne gatunki lub odmiany zakwitają w różnych miejscach ogrodu. Wszystkie wolne przestrzenie wypełniamy roślinami zadarniającymi lub też ozdobnymi trawami. Dobrze jest w rabacie bylinowej znaleźć miejsce na zioła.
•Całość rabaty można wyłożyć włókniną, a następnie wysypać cienką warstwę kory, torfu, kamieni typu otoczak. Zabiegi takie mają na celu ograniczenie wzrostu chwastów. Najlepszym jednak rozwiązaniem jest taki dobór roślin i taka ich częstotliwość nasadzeń, by byliny samoistnie utworzyły jednolity dywan.
•Jeśli w początkowym okresie zakładania rabaty istnieją wolne przestrzenie, można rabatę urozmaicić roślinami cebulowymi i jednorocznymi.
•Na rabacie bylinowej źle prezentują się róże, dalie i rośliny o wyraźnie odrębnym charakterze.
•Byliny dobrze jest sadzić w miejscu naszego wypoczynku. Tu jednak należy sadzić rośliny o bardziej subtelnym wyglądzie.
•Byliny dobrze prezentują się również na tle roślin iglastych, na tle płotu lub muru.
Zasady pielęgnacji
Byliny rosną w tym samym miejscu przez kilka lat, dlatego należy pamiętać o właściwym przygotowaniu podłoża. Przede wszystkim ziemię należy staranie odchwaścić, a następnie spulchnić na głębokość około 25 cm. Dobrym rozwiązaniem jest usunięcie kamieni z podłoża. Ziemię wzbogacamy o obornik, ale na ogół nie mamy do niego dostępu, więc polecamy torf lub ziemię kompostową. W przypadku, gdy ziemia jest zbita, gliniasta, należy dodać piasku by podłoże stało się przepuszczalne.
Najłatwiejszym sposobem pozyskania sadzonek na rabatę jest ich zakup w dobrym sklepie. Uprawa z nasion nie gwarantuje zawsze sukcesu, zwłaszcza jeśli nie mamy dużego doświadczenia. Niskie ceny sadzonek zachęcają do kupna gotowego materiału. Ceny zależą od gatunku i wielkości rośliny. Ze względu na fakt, iż sadzonki są sprzedawane w doniczkach możemy je wysadzać przez cały okres wegetacyjny. Jednakże powinniśmy trzymać się zasady: rośliny kwitnące jesienią sadzi się w marcu-kwietniu, a kwitnące wiosną sadzi się w wrześniu-październiku. Wyjątek stanowią kosaćce i peonie, które sadzimy w sierpniu.
Rabata bylinowa nie wymaga szczególnych zabiegów pielęgnacyjnych. W początkowym okresie wymagane jest systematyczne nawadnianie i systematyczne odchwaszczanie. Zastosowanie włókniny zdecydowanie hamuje rozwój chwastów. Nawożenie ograniczamy do minimum. Jednorazowa dawka nawozu wieloskładnikowego wiosną w zupełności zaspokoi potrzeby roślin. Stosowanie zbyt dużej ilości nawozów sprzyja niekontrolowanemu rozrostowi bylin i hamuje kwitnienie. Szybko się rozrastają i po 2 lub 3 latach utworzą zwarty kobierzec. Dlatego też do ważnych zabiegów pielęgnacyjnych należy usuwanie suchych kwiatostanów, ponieważ nie wyglądają estetyczne, a ponadto osłabiają roślinę. Suche kwiatostany często są miejscem rozwoju chorób. Byliny rzadko są atakowane przez szkodniki. Na zimę rabatę zaleca się przykryć cienką warstwą torfu, który zabezpieczy rośliny przed chłodami, a na wiosnę będzie dobrym nawozem. Wiosną usuwamy suche liście z roślin.
Rośliny cebulowe i bulwiaste
Warto mieć w ogrodzie rośliny cebulowe i bulwiaste – są łatwe w uprawie, a ich kwiaty rozwijają się wczesną wiosną, gdy rabaty są jeszcze puste i szare. Wiele z nich rozrasta się, tworząc w ogrodzie barwne plamy. Niektóre pięknie pachną.
Jesień to najlepszy czas, by je posadzić. Kwitnące rośliny cebulowe są zwiastunem i symbolem wiosny. Najwcześniejsze przebijają się przez śnieg i kwitną już w lutym.
Gdzie sadzić?
Najlepiej rosną w miejscach dobrze nasłonecznionych lub lekko zacienionych (na przykład w świetle rozproszonym pod koronami drzew). Dobrze, jeśli stanowisko jest zaciszne. Ponieważ rosną bardzo intensywnie przez mniej więcej trzy miesiące, po czym przechodzą w stan spoczynku, powinny być sadzone w takich miejscach, w których ich zniknięcie nie będzie raziło. Dobrym towarzystwem dla wczesnowiosennych roślin cebulowych są byliny, które wiosną późno rozpoczynają wzrost – na przykład funkie czy rodgersje – a także niskie byliny płożące, przez gąszcz których rośliny cebulowe łatwo przerastają.
Rośliny cebulowe i bulwiaste najlepiej rosną w żyznej, próchnicznej i przepuszczalnej glebie, w miejscach słonecznych lub w półcieniu. Około 2-3 tygodnie przed posadzeniem cebul i bulw należy przygotować glebę: przekopać ją, usunąć chwasty, a następnie dodać kompostu (rozłożyć 2-centymetrową warstwę i wymieszać z glebą) lub nawozu wieloskładnikowego (w ilości zalecanej na opakowaniu).
Jak sadzić?
Ogólna zasada, o której należy zawsze pamiętać, zaleca sadzenie cebul i bulw na głębokości równej ich trzykrotnej wysokości. Jednak na glebach lekkich, piaszczystych sadzi się je nieco głębiej, na ciężkich, gliniastych – płycej. Jeśli gleba jest lekka, warto na dno dołka nasypać nieco kompostu, jeśli jest ciężka i nieprzepuszczalna – piasku. Taki drenaż jest szczególnie polecany dla lilii, które nie znoszą stojącej w glebie wody – w zbyt mokrych miejscach ich korzenie zaczynają gnić.
Rośliny zimujące w gruncie sadzi się jesienią - większość we wrześniu i w pierwszej połowie października. Jedynie narcyzy i szachownice lepiej posadzić wcześniej – pod koniec sierpnia lub na początku września. Cebulki i bulwy powinny być w stanie spoczynku – bez liści, a jedynie z niewielkimi delikatnymi korzonkami, zdrowe, bez plam, pleśni i uszkodzeń mechanicznych. Im są dorodniejsze i większe, tym piękniej kwitną. Przed posadzeniem warto je zaprawić, czyli przez pół godziny moczyć w środku grzybobójczym (Kaptan, Benlate albo Funaben w stężeniu zalecanym na opakowaniu). Dotyczy to szczególnie cebulek wykopywanych z ogródka, ale przyda się także tym kupionym w sklepie.
Pielęgnacja roślin cebulowych i bulwiastych
Gdy tylko rośliny zaczną kiełkować, powierzchnię należy wzruszyć i odchwaścić. W okresie wegetacji powierzchnię gleby należy również regularnie wzruszać, odchwaszczać i podlewać. Tę ostatnią czynność należy wykonywać wcześnie rano lub – najlepiej – wieczorem. Do podlewania najlepiej nadaje się deszczówka lub lekko ogrzana miękka woda. Po podlewaniu należy ziemię wzruszyć w celu przerwania skorupy. Niewykonanie tego zabiegu powoduje zbieranie się w ziemi nadmiernych ilości pary, a to może prowadzić do uszkodzenia roślin, szczególnie w końcowych fazach wzrostu.
Poza nawożeniem podstawowym przed posadzeniem, rośliny cebulowe i bulwiaste wymagają nawożenia pogłównego w czasie wzrostu, kiedy powstają ich nowe organy zapasowe (małe cebulki czy bulwy). Do tego celu używamy nawozy azotowe lub wieloskładnikowe.
Rozdział II
Kwiaty jednoroczne
Aksamitka
Aksamitki to bardzo popularne kwiaty w naszym kraju, należące do rodziny astrowatych, które przywędrowały z cieplejszych rejonów Ameryki, gdzie obejmują około 20 gatunków jednorocznych. Mają one silnie rozgałęzione pędy, liście ustawione naprzeciwlegle, charakteryzujące się intensywnym zapachem. Obecnie można nabyć odmiany również bezwonne. Aksamitki różnią się między sobą pokrojem, wyglądem liści, wysokością, budową, jak i osadzeniem koszyczków kwiatowych. Najczęściej spotykane są aksamitki o barwie żółtej i pomarańczowej w różnych odcieniach, choć dostępne są również w barwie białej.
Najpopularniejsze odmiany
W Polsce uprawiane są gatunki pochodzące z Meksyku. Są to:
Aksamitka wyniosła (wzniesiona)– wysokość waha się od 20 do 100 cm, koszyczki kwiatowe osadzone pojedynczo na szczytach pędów, charakteryzujące się sporym rozmiarem dochodzącym nawet do 15 cm średnicy o barwach od żółtej po intensywną pomarańczową.
Aksamitka rozpierzchła– w przeciwieństwie do aksamitki wzniesionej jest nieco niższa (20-60 cm) o mniejszych wąskoeliptycznych liściach, które jednak mają najbardziej intensywny zapach ze wszystkich aksamitek; kwiaty o średnicy 4-6 cm, są języczkowate i dwubarwne (złotożółte z purpurową plamką u nasady lub ciemnobrunatne z żółtym brzegiem).
