ROZDZIAŁ I
Pan Jones, właściciel Folwarku Dworskiego, pozamykał na noc drzwi kurników, był jednak zanadto pijany, by pamiętać ootworach dla kur. Trzymając wręku kolebiącą się zboku na bok latarnię, przeszedł, zataczając się, przez podwórze istrząsnął buty przy tylnym wejściu. Następnie, utoczywszy zbeczki wskładziku ostatnią szklanicę piwa, skierował niepewne kroki do łoża, skąd dochodziło już chrapanie małżonki.
Jak tylko wsypialni zgasło światło, cały folwark ożył iwbudynkach gospodarskich zewsząd rozległy się szmery itrzepotanie skrzydeł. Wieść rozeszła się wciągu dnia, że stary Major, medalowy knur rasy angielska średnia biała, miał dziwny sen poprzedniej nocy ipragnie opowiedzieć go pozostałym zwierzętom. Uradzono, że gdy pan Jones uda się na spoczynek izrobi się bezpiecznie, wszyscy spotkają się wwielkiej stodole. Stary Major (tak zawsze onim mówiono, choć na wystawie prezentowany był jako Królewicz zWillingdon) cieszył się na folwarku ogromnym szacunkiem ikażdy był gotów poświęcić godzinę snu, by usłyszeć, co ma do powiedzenia.
Wkońcu wielkiej stodoły, na specjalnym podwyższeniu wymoszczonym świeżą słomą, czekał już, leżąc wygodnie, Major, anad głową świeciła mu latarnia przywieszona na górnej belce. Liczył sobie dwanaście wiosen ichoć ostatnio mocno się zaokrąglił, to itak zachowywał dostojny wygląd, aryj jego miał mądry idobrotliwy wyraz, mimo iż jakoś nigdy nie wycięto mu kłów. Zaraz też zaczęły schodzić się pozostałe zwierzęta, by zająć najodpowiedniejsze dla ich postury miejsca. Najpierw zjawiły się trzy psy, Bluebell, Jessie iPincher, apo nich trzy świnie, które usadowiły się na słomie bezpośrednio przed podwyższeniem. Kury przycupnęły na parapetach okiennych, gołębie pofrunęły na krokwie, owce ikrowy ułożyły się za świniami ipo chwili przeżuwały już wnajlepsze. Dwa konie pociągowe, Boxer iClover, przyszły razem, stąpając niezmiernie powoli istawiając ostrożnie wielkie, włochate kopyta, żeby przypadkiem nie nadepnąć na jakieś małe zwierzątko niewidoczne wsłomie. Clover była dorodną klaczą owyglądzie matrony, wchodzącą wwiek średni, która nigdy nie odzyskała zgrabnej sylwetki po urodzeniu czwartego źrebięcia. Boxer zaś był nie lada okazem, ponad sto osiemdziesiąt centymetrów wkłębie itak silny, jak dwa zwykłe konie do spółki. Biały pasek udołu nosa nadawał mu nieco głupawy wygląd, co by się zgadzało, gdyż do orłów intelektu to on nie należał. Niemniej darzono go na folwarku powszechnym szacunkiem za stałość charakteru iogromną pracowitość. Za końmi przybyła biała koza imieniem Muriel iosioł Benjamin. Był on najstarszym zwierzęciem na folwarku imiał najbardziej nieznośny charakter. Rzadko się odzywał, ale gdy już to zrobił, były to zazwyczaj impertynencje – twierdził na przykład, że Bóg dał mu ogon, żeby mógł się odganiać od much, choć on wolałby raczej nie mieć ogona imuch wokół siebie. Ze wszystkich zwierząt tylko on jeden nigdy się nie śmiał. Pytany oprzyczynę, odpowiadał, że nie widzi nic, zczego można się pośmiać. Tym niemniej, choć nie przyznawał się do tego otwarcie, był bardzo przywiązany do Boxera. Obaj niedziele spędzali zazwyczaj na niewielkim wybiegu za sadem, stojąc obok siebie wmilczeniu iskubiąc zapamiętale trawę.
Ledwie konie ułożyły się wygodnie, gdy do stodoły wtoczyło się gęsiego stadko świeżo wyklutych kaczątek, które straciły matkę. Maluchy popiskiwały cieniutko, kołysząc się na boki wposzukiwaniu miejsca, gdzie nikt ich nie rozdepcze. Clover wystawiła przednią nogę, coś na kształt wału ochronnego, za którym kaczęta ułożyły się ufnie inatychmiast zasnęły. Wostatniej chwili do stodoły tanecznym krokiem wbiegła Mollie, śliczna, głupiutka biała klacz, zaprzęgana przez pana Jonesa do bryczki, która wdzięcząc się ipogryzając kostkę cukru, zajęła miejsce niemal na samym przedzie. Cały czas potrząsała białą grzywą wnadziei, że obecni zwrócą uwagę na wplecione wnią czerwone kokardki. Ostatnia zcałego zwierzyńca przybyła kotka, rozejrzała się swym zwyczajem wokoło wposzukiwaniu najcieplejszego kąta, aż wkońcu wcisnęła pomiędzy Boxera iClover izaległszy tam wreszcie, pomrukiwała zukontentowaniem, nie słuchając ni słowa ztego, co mówi Major.
Były tam teraz już wszystkie zwierzęta, wyjąwszy oswojonego kruka oimieniu Mojżesz, który spał na żerdzi przy tylnych wrotach. Kiedy Major zobaczył, że wszyscy usadowili się wygodnie iczekają wnapięciu, odchrząknął izaczął tymi słowy:
– Towarzysze, jak zapewne już słyszeliście, miałem tej nocy dziwny sen. Ale otym śnie będzie nieco później. Najpierw mam wam do powiedzenia coś innego. Nie wydaje się, towarzysze, żebym miał tu zwami pozostać zbyt wiele miesięcy, ale zanim umrę, czuję się wobowiązku przekazać wam tę mądrość, jaką udało mi się zgłębić. Żyłem to wśród was bardzo długo, miałem wiele czasu na rozmyślania, gdy tak leżałem samotnie wmoim boksie iwydaje mi się, że pojąłem istotę życia na tej ziemi nie gorzej niż każde inne zwierzę. Iotym właśnie chcę zwami mówić.
