Uzyskaj dostęp do ponad 250000 książek od 14,99 zł miesięcznie
Za niektóre tajemnice płaci się życiem
Zmęczony życiem i pracą dziennikarz telewizyjny przyjeżdża do małej, górskiej miejscowości, w której jedynym śladem postępu jest wybudowany kilka lat wcześniej hotel. Chce się odciąć od zgiełku miasta, gwaru mediów i w spokoju pokonać dręczące go problemy i wypalenie zawodowe.
Kiedy jednak poznaje stroniącego od ludzi miejscowego drwala, bardzo szybko okazuje się, że całe jego wyobrażenie o tej idyllicznej okolicy jest przerażającym kłamstwem, a hotel w którym się zatrzymał… prawdziwą pułapką.
Ebooka przeczytasz w aplikacjach Legimi na:
Liczba stron: 613
1
Ciemność. W lesie taka ciemność jest jeszcze ciemniejsza. Nie widać nic, tylko czerń. To tak, jakbyś zamknął oczy i próbował iść w wyobrażonym celu. Nie realnym, bo przecież nic nie widzisz. Chyba że znasz drogę na pamięć.
A on ją zna. Stawia zdecydowane i ciche kroki. Jakby wiedział, gdzie położyć stopę, by w tej ciszy nie narobić hałasu. Idzie tędy nie pierwszy raz. Spokojny, pewny siebie, wyprostowany. Ale nie jak sztywniak w gajerze. Raczej jak siłacz. I nie taki z przydrożnej, wiejskiej siłowni. Jemu siłę dało życie, codzienność. Siłę i pewność. Choć nie zawsze to czuł.
Skręca w lewo za niskim drzewem, którego nie widać. Potem przeskakuje konar, którego również nikt inny by nie dostrzegł. Kilka kroków dalej brodzi w strumyku, w którym woda jest tak zimna, że aż parzy. Ale on ma dobre buty, wysokie. Takie jak budowlańcy leniwie taplający się w błocie na budowach. Takie z filcem na górze.
Pierwszy raz włożył je dopiero tu, kilka miesięcy temu. Po tym, jak uciekł z tej cholernej wsi nad Wisłą. Po tym, jak powiedział temu życiu: „spierdalaj!”. Uciekł najdalej, gdzie mógł, w miejsce, którego nie znał. I gdzie nikt nie będzie go szukał.
Milczał. Konsekwentnie i z nieukrywaną satysfakcją. Ale też z konieczności, bo nie mógł się ujawnić. Brutalnie pokazał „faka” tamtemu życiu i tamtym ludziom. Im wszystkim, tylko nie jej. Ale o niej ani słowa.
Wreszcie widzi światło. Na razie wielkości atomu, ale wie, że za chwilę będzie większe. Za chwilę będzie mrużył oczy, by nie eksplodowały, przyzwyczajone do ciemności, w jakiej musiały być przez ostatnie dwie godziny. Strzepuje z ramienia kawałki kory z drzewa, o które otarł się, próbując ominąć zwisającą gałąź sosny. Jacek ze wsi miał ją ściąć. Zapomniał, bo tyle rzeczy na głowie.
Jacek ma konia. Użycza go sąsiadom, bo sąsiadom przecież trzeba pomagać. A jak już pomaga sąsiadom, użyczając tego konia (sam używa słowa „użyczam”), to już na nic innego nie wystarcza czasu. No bo na tego konia musi czekać. A to zajmuje dużo czasu.
No więc gałąź wisi, od kiedy powiesił się na niej gruby Jasiek. Przeżył, bo gałąź się złamała. Bo nie dość, że nie była zbyt okazała, to jeszcze Jasiek swoje sto trzydzieści kilogramów na niej chciał zawiesić. A to już było za dużo. I teraz oboje połamani – gałąź wisi, a Jasiek uszkodził kręgosłup i chodzi po wsi wykrzywiony jak wieża w Pizie. Historia jak w nędznym serialu obyczajowym. Jaśkowi pękło serce, kiedy zobaczył Elę z brzuchem. Najpierw poszedł w tango z chłopakami z sąsiedniej wsi. A że przyjaźni tam nigdy nie było, to dali mu po mordzie. I tak miał szczęście, bo trzymali już siekierę w gotowości.
– Spierdalaj do domu, bo ci kciuka ujebiemy! – przekrzykiwali się.
Nie wiadomo, o co poszło. Ale nie musiało o nic pójść. Wieś to wieś. Nie było tam szansy na konkretną klubową ustawkę, to korzystali z każdej okazji, by pięści puścić w ruch. I nie tylko pięści.
Jasiek cięższy o kilka litrów piwa i rozpaczający z powodu brzucha Elki wpadł na genialny w swej głupocie pomysł zakończenia życia. Poszedł głęboko w las i złamał gałąź. Potem nic nie pamiętał. Spadł i zasnął. Rano doczłapał się do najbliższego domu.
Elka już urodziła. Jaśka prawie nie znała, bo nigdy nawet słowa do niej nie powiedział. Ot, platoniczna miłość. Nie przeszkadzało mu, że od kilku lat spotykała się z Jędrkiem. Ale brzuch go załamał.
Co jakiś czas pod butem strzela drewno. Cicho, choć wolałby, by było zupełnie bezdźwięcznie. Ale to jedynie pobożne życzenie.
Wciąż idzie. W stronę tego światła, które jeszcze przed chwilą było nikłe, a teraz wyraźnie już przypomina blask żarówki. Jeśli w jego zachowaniu był choć cień niepewności, to teraz wyprostował się jeszcze bardziej i zdecydowanie pokonywał kolejne metry.
Lampa wisi przed drzwiami. Kołysze się. Może od wiatru, a może ze strachu przed panującą wokół ciemnością. Może nawet w obawie przed nadchodzącym cieniem. Ale cień zbliża się spokojnie, bez gwałtownych ruchów. Ktoś patrzący z boku dostrzegłby pewność siebie i swobodę gospodarza. Tak, jest u siebie. I choć przez moment sprawiał wrażenie, jakby zamierzał zapukać, chwycił klamkę i pchnął drzwi.
Gdzieś tam, skąd przyszedł, nikt nie wiedział, że był w tym miejscu. Był cieniem, był ciszą, był spojrzeniem i niczym innym.
✶✶✶
Boję się śmierci. Że będzie mnie powoli rozdeptywać, jak but rozdeptuje karalucha. Cholernie się jej boję, bo wszystko mi odbierze. Pamięć o tym, co było, ale też to, co mam teraz. Odbierze mi też możliwość przeżycia tego wszystkiego, co mógłbym jeszcze przeżyć. Co z tego, że owego braku tak czy inaczej nie odczuję. Nie wierzę, że ktoś jest gotowy na własną śmierć. Ona się zbliża, a ty chcesz jeszcze oddychać ziemskim powietrzem, czuć krople morskiej wody na skórze, budzić się z widokiem na Giewont, napić się piwa z chłopakami albo wina z piękną kobietą. Poczuć jej zapach i smak. Chcesz patrzeć, jak radzą sobie w życiu twoje dzieci, i czekasz na wnuki. Chcesz spisać jeszcze listę rzeczy, które chciałbyś w życiu zrobić. Nie jestem na to gotów. I nigdy nie będę.
Myślę o tym, jadąc dwupasmówką na południu Polski. Ale myślę o tym od ponad trzystu kilometrów, bo mam wrażenie, że wyjeżdżając ze stolicy, kończę swoje życie. Wiem, przesadzam. Raczej dotychczasowe życie, może jego etap. Etap, którego mam dosyć. Etap, który mnie zmęczył, ale też wywindował na wyższy poziom w mojej branży. Tyle że teraz spadam. Dlatego właśnie jadę dwupasmówką. Uciekam. Umieram. Muszę odpocząć.
Wczorajszy wieczór był dość obrzydliwy. Przyjęcia integracyjne w korporacjach zawsze takie są. A w mediach być może jeszcze gorsze. Kobiety wdzięczą się do obiektywów polujących na celebrytów fotoreporterów, a mężczyźni wdzięczą się do tych kobiet. Chyba że są gejami, wtedy wdzięczą się do innych gejów. Fotoreporterzy robią to, za co dostają największą kasę – pstrykają tych, których pstrykano już miliony razy. To sprawdzony towar. Do pstrykania innych, nowych zachęcają agencje PR. Wtedy fotoreporterzy nawet nie wiedzą, komu robią zdjęcie. Ale robią, bo może się „przydać”.
I wszyscy się uśmiechają, wszyscy są szczęśliwi. Wszyscy witają się „misiem”, bo przecież się uwielbiają i pracują w jednej wielkiej rodzinie. A może dlatego, że długo się nie widzieli. Może to szczere. A może szczęśliwych jest dziesięć procent, a pozostali to alkohol i próba ukrycia swojego nieszczęścia przed tymi szczęśliwymi. Bo to trochę wstydliwe.
Przechadzałem się między stolikami, patrząc i nasłuchując, kto o czym rozmawia. Tu praca, tam sport, przy kolejnym stoliku zwykłe plotki. Przy pięciu kolejnych stolikach tylko praca i kolejne wyzwania.
I Karol. Podszedł do mnie i powiedział, że nie zmienił zdania. Nie wziął pod uwagę, że nie chciałem, by je zmienił. Oni nigdy nie biorą tego pod uwagę. Myślą, że są mistrzami świata i wszyscy chcą z nimi grać.
– Ty nie chcesz się zmienić – zawyrokował. – Ty chcesz, żebyśmy to my się zmienili, a to niemożliwe.
– Jestem za stary na zmiany – odpowiedziałem. – Zwłaszcza takie.
– Wszyscy to robią.
– Ja nie jestem „wszyscy”, ja jestem Fajkowski, zapomniałeś?
Karol mimochodem całuje w policzek młodą gwiazdę, która właśnie przechodzi.
– Po co my w ogóle o tym rozmawiamy? – zapytałem.
– Nie wiem. – Uśmiechnął się. – Może mi trochę szkoda cię tracić.
Parsknąłem śmiechem. Dostałbym za to Oscara. Albo przynajmniej nominację. Choć w dzisiejszym świecie pozerów i udawaczy mógłbym mieć marne szanse.
Zabrałem ze stolika szklankę whisky i odszedłem bez słowa. Po raz kolejny tego wieczoru zadałem sobie pytanie: „co ja tu robię?”. I po raz kolejny odpowiedziałem sobie: „chyba mnie popierdoliło”.
– Serio odchodzisz? – zaskoczył mnie Piotr stojący za moimi plecami. Nie wiem, kiedy się tam pojawił.
– Nie odchodzę, robię sobie przerwę.
– Daj spokój, Mateusz, jest zakład w firmie, czy wrócisz. Prawie wszyscy obstawiają, że pół roku przerwy to za dużo. Rozleniwisz się.
Opróżniłem szklankę i zacząłem się rozglądać za kelnerem. Byli cały czas w pobliżu. Zniknęli błyskawicznie, kiedy po raz pierwszy pomyślałem, że będę ich potrzebował. Norma.
– Zobaczymy – powiedziałem prawie szeptem. – Spadam stąd, Piotr. Znudziło mi się.
– Dawaj znać, co się u ciebie dzieje.
– Jutro wyjeżdżam.
– Dokąd?
– To pilnie strzeżona tajemnica.
Uśmiechnąłem się i skierowałem do drzwi.
– Mateusz!
Odwróciłem się
– Jesteś uparty jak osioł!
– Wiem. – Znów się uśmiechnąłem – I dobrze mi z tym.
Muszę odpocząć.
Jadę dwupasmówką. Wypatruję stacji benzynowej, bo moje pięcioletnie audi ciągnie już na oparach. Wyobrażam sobie opary alkoholu w mieszkaniach uczestników wczorajszego przyjęcia. Część wlewa w siebie wszystko po kolei. Inni skupili się na jednym rodzaju trunku. Efekt taki sam: chichoty i niepewny krok w drodze do domu. I ten odór następnego dnia. I kac. Ale może oni mają rację? Może tego nie da się na trzeźwo?
Jadę. Dwupasmówką. Prawie pustą. Wiem, że to ostatnie kilometry dość wygodnej trasy. Potem będzie już tylko gorzej. Ciężarówki i ich kierowcy, władcy szos, których trudno wyprzedzić, bo zapierdalają jak dzicy. A w dodatku z naprzeciwka jadą ich koledzy. Do tego „ścigacze”. Zwykle to dziadkowie ze swoimi babciami, pędzący na zakupy albo do wnuków, których rodzice mają cotygodniowe wychodne do kina albo do małej wiejskiej knajpy. Dziadkowie zawsze prowadzą małe samochody, a na głowach mają czapki. Babcie za to ślepią trwałą ondulacją. Nie rozmawiają ze sobą, bo się przez całe życie już nagadali i teraz się ledwo znoszą. Jadą wolno, bo przyzwyczaili siebie do katowania się swoim towarzystwem. Ścigacze to też ci wszyscy zatopieni w esemesach i innych fejsbukach, myślący, że mają doskonałą podzielność uwagi. Przepis o zakazie używania telefonu komórkowego podczas jazdy jest idiotyczny jak Świat według Kiepskich. Zasadniejsze byłoby przyznawanie licencji na korzystanie z komórki tym, którzy potrafią się nią posługiwać podczas jazdy. Może wtedy nie mijałbym już samochodów z kierowcami uśmiechającymi się do swojego telefonu jak głupi do sera. I nie musiałbym za każdym razem mruczeć pod nosem: kurwa…
Muszę odpocząć. Muszę odpocząć. Muszę odpocząć. Muszę to sobie powtarzać. Bo zapomnę. Że muszę odpocząć.
Tankuję do pełna. Olej napędowy. Nie pamiętam, kiedy ostatnio brałem bezołowiową. Nie licząc służbowego tankowania dwa miesiące temu. To był wyjazd na wywiad. Kompletnie nieudany, ponieważ szanowny poseł na Sejm Rzeczypospolitej okazał się niezbyt rozgarniętym człowiekiem. Niepotrzebnie zadałem mu kilka pytań pozasejmowych. Gubił się, wił. Miałem wrażenie, że za chwilę wyjmie telefon i zadzwoni do kogoś zapytać, co ma odpowiedzieć na pytanie o ulubiony film. Taki telefon do przyjaciela. Koło ratunkowe. A wydawał się odświeżeniem całej tej sceny pseudopolitycznej. Kimś o inteligencji ponadprzeciętnej, kimś, kto myśli logicznie i przyszłościowo. No i klops. Nic z tego. Będziemy nadal brodzić w błocie. Nie ma światełka w tunelu.
– Opisz to – mówił wtedy Karol. – Ośmiesz go, ludzie to lubią.
– Karol, chyba z kimś mnie pomyliłeś – odpowiadałem uparcie.
To nie mój styl. Szanuję swoich rozmówców, nawet jeśli są patafianami. Nie jestem prowadzącym talk show. Jestem dziennikarzem. A może byłem.
Moja wojna z naczelnym zaczęła się nieco wcześniej. Przez swojego przydupasa Karolka przekazywał mi sugestie, jak mam pracować, o czym rozmawiać i jak dobierać gości, by oglądalność rosła. Za każdym razem mówiłem Karolkowi, by się pierdolił. I on to robił, ale z ironicznym uśmieszkiem. Wiedziałem, do czego to zmierza. Wiedziałem od dawna. Bo widziałem, co się dzieje.
Muszę odpocząć. Muszę…
Płacę za paliwo. Pani w kasie chce mi jeszcze wcisnąć kawę, hot doga i ciastko. I energetyk. Gdybym zachował się jak Jim Carey w filmie Jestem na tak, wziąłbym wszystko. A potem się zrzygał. Grzecznie więc dziękuję i wychodzę.
Przy jednym z dystrybutorów starszy pan uśmiecha się do mnie i mówi „dzień dobry”. Oczywiście nie znam go. Ale on mnie zna. I wydaje mu się, że skoro on mnie widuje, to ja go też. Ma jakieś sześćdziesiąt lat. Ogląda moje programy i mnie lubi. Tak myślę. To jego miał na myśli naczelny.
– Twoja widownia umiera. Musisz dotrzeć do tych młodszych. Zrób coś.
Z szacunku do szefa nie wypowiedziałem na głos myśli, które miałem wtedy w głowie. Poza jedną.
– Spierdalaj!
Wyszedłem wtedy, trzaskając drzwiami. Wiem, nie powinienem. Ale miałem dość.
Muszę odpocząć.
Wsiadam do auta. Ruszam. Przede mną trzydzieści siedem kilometrów do celu. Trzydzieści siedem kilometrów myśli. Tak męczących, że dłonie mdleją od zaciskania się na kierownicy. Ale ruszam, nie boję się. Cały czas mam nadzieję, że przez krótki czas będę miał swoje eldorado. Że nikt nie będzie do mnie gadał, że hotel okaże się tak słaby, że nie będzie miał gości, że obsługa nie będzie upierdliwa w swojej uprzejmości (na wszelki wypadek na klamce na stałe wywieszę do not disturb – jeden z najlepszych hotelowych wynalazków), że to i tamto. Będę najmniej wymagającym gościem w historii tego hotelu. Mój jedyny postulat na ten czas to: odpierdolcie się. Choć wiem, że tego nie potrafią. Będą ciągle pytać, czy jestem zadowolony. Przy pobieraniu klucza powinienem mieć szansę zaznaczyć na jakimś dokumencie, że będę zadowolony bez względu na sytuację.
Trzydzieści trzy kilometry. Katolicy robiliby właśnie znak krzyża, bo to przecież wiek chrystusowy. Pewnie to jakiś znak, że wzrok akurat w tym momencie spoczął na nawigacji. Że też przyszło mi to do głowy. Karcę się za to. Nie za drwinę. Karcę się za myśl związaną z religią. Od dawna uciekam przed nią jak przed watahą. Unikam jak ognia dziennikarskich rozmów z księżmi czy innymi wyznawcami. Nigdy nie zaprosiłem do programu księdza, a bogobojnych polityków mam ochotę subiektywnie miażdżyć.
To ostatnie wsie przed celem. Im jest bliżej, tym większą mam ochotę jechać dalej. Dobrze mi w tym samochodzie. W nim jestem sam. Z całym wachlarzem pretekstów, by nie odbierać telefonu i nie zaglądać do internetu. Coraz więcej zakrętów, małych skrzyżowań, podjazdów i zjazdów. Coraz więcej też domów z dobudowanymi piętrami. Znak tych czasów – pokoje do wynajęcia. Górale nie odpuszczają takich okazji. W sumie trudno się dziwić.
Każda kolejna wieś wygląda tak samo. Domy z opadającymi dachami po obu stronach głównej ulicy, krowy i kozy na każdej łące. I ludzie. Niektórzy krzątają się, inni plotkują przez płot. Jeszcze inni siedzą na przydomowych ławkach. Pozorny spokój. I psy. Te, które pilnują bydła, leżąc majestatycznie na trawie, i te, które biegną, szczekając na każdy przejeżdżający samochód. To te małe. Bo małe psy są jak mali ludzie – ciągle szczekają. Tylko to im pozostaje – ujadać, pienić się, wkurwiać. A jak ktoś zrobi krok w ich stronę, to spieprzają do budy. Jak ludzie.
Dziesięć kilometrów.
Nie sprawdzam telefonu. Na pewno wysłała wiadomość, ale od niej też muszę odpocząć.
„Przyjedź do mnie, proszę, jeszcze dziś, skoro jutro wyjeżdżasz” – napisała akurat w momencie, w którym Karol wyciągał ze mnie resztki przyjemności, jakie miałem z tego przyjęcia. Zrobił to z łatwością, chwytając ją w dwa palce i wysuwając z płata czołowego czaszki.
„Jestem zmęczony” – odpisałem. Chciałem się położyć, by wstać wcześnie i zdążyć się spakować.
„Przyjedź. Na chwilę”.
Dorota. Kobieta, z którą nie mogę dojść do ładu. Wszystko jest nie tak. Jesteśmy inni, nie rozumiemy się nawzajem, nie spędzamy czasu w ten sam sposób, nie słuchamy tej samej muzyki, nie czytamy tych samych książek. A jednak wszelkie próby rozstania były nieudane jak mało co. Jakbyś zetknął ze sobą dwa magnesy i próbował je odsunąć od siebie na kilka milimetrów. Zawsze do siebie wrócą z taką samą siłą. I wciąż będą się tak samo zachowywać mimo ciągle przeżywanej prawdziwej męki pańskiej.
Pojechałem. Ze świadomością, że potem czeka mnie kilka tygodni spokoju, odpoczynku również od niej. Ale ta świadomość nie do końca przynosi ulgę. Trochę będzie mi jej brakować. Może właśnie tego niezrozumienia, tych rozmów o tym, jak bardzo do siebie nie pasujemy.
Stanąłem przed jej drzwiami i nie chciałem zapukać. Ponownie miałem ją na wyciągnięcie ręki, a zadawałem sobie pytanie, co znowu tu robię. Od dawna miało mnie tu nie być.
– Musisz wyjeżdżać? – zapytała i od razu sobie odpowiedziała – Musisz, mówiłeś, musisz odpocząć.
I ten jej wzrok. Te jej oczy. Zawsze mówiły „kochaj mnie” albo „pieprz mnie”.
Znów wyglądała pięknie. Doskonale wiedziała, co włożyć, bym nie mógł oderwać wzroku. Czarne włosy, ciemna karnacja i biały szlafrok. Ale byliśmy i jesteśmy tak różni.
– Przy mnie nie odpoczywasz?
Spodziewałem się tego pytania. Pokręciłem więc poirytowany głową i odwróciłem się w stronę drzwi.
– Nie rozumiesz – mruknąłem najciszej, jak się dało.
– Rozumiem. – Usłyszała.
– Gdybyś rozumiała, nie zadałabyś tego pytania.
Chwyciłem za klamkę zaraz po tym, jak pocałowałem ją w policzek.
– Poczekaj. – Złapała mnie za rękę. – Mam coś dla ciebie.
Nie chciałem czekać. Chciałem wyjść i zacząć odpoczywać na dobre. Wiedziałem, że po wyjściu z jej mieszkania nie spotkam nikogo aż do wyjazdu następnego dnia.
– Na pewno masz przygotowaną całą walizkę książek, ale chciałam, żebyś miał też coś ode mnie.
Cmentarz w Pradze Umberta Eco. Nie wiem, skąd wiedziała, że miałem ją w planach. Rzadko rozmawialiśmy o literaturze. Nie było na to czasu. Traciliśmy go głównie na spory.
Na okładce jegomość w cylindrze. Właściwie tylko jego sylwetka na pomarańczowo-czarnym tle. Za nim ledwo widoczne nagrobki. Nad nim ptaki. Być może kruki i wrony, ale nie te, co mają nas rozdziobać, te od Żeromskiego. Swoją drogą ciekawe, czy dziś ktoś pamięta o tej noweli. Dziś nie czyta się takiej literatury. Dziś czyta się internet, blogi, ogląda głupie filmiki. Książki czyta się na tablecie. A papier? Gdzie jego zapach?
– Dziękuję – wydusiłem, choć bliżej mi było do złości, że dostaję od niej prezent. Nie lubię prezentów bez okazji. Zawsze do czegoś zobowiązują. A ja nie chcę czuć się zobowiązany.
Stanęła bardzo blisko mnie. Rozsunęła szlafrok i nagim ciałem przylgnęła do mojej koszuli i marynarki. Pocałowała mnie zachłannie, wsuwając język w usta.
– Długo nie będziemy się widzieć – szepnęła, nie przestając ssać i przygryzać moich warg. – Nie chcesz się pożegnać?
– Dorota… – chwyciłem jej twarz w dłonie i odsunąłem – …jestem zmęczony, jadę do domu.
Kątem oka widziałem jej trzydziestopięcioletni brzuch i – wydaje się – jeszcze młodsze piersi. Otuliłem ją szlafrokiem i przewiązałem paskiem. Pocałowałem w czoło i usta i wyszedłem.
Kiedy w domu rzuciłem książkę na walizkę, wypadła z niej kartka. „Wróć do mnie. Dorota”. Moja alergia na romantyczne gesty aż jęknęła. Jestem na to za stary i zbyt wiele widziałem. Szepnąłem więc jedynie „ja pierdolę” i poszedłem wziąć prysznic, ciągle powtarzając sobie w duchu: muszę odpocząć.
Pięć kilometrów. Otwieram okno, by poczuć zapach wsi, przez którą za chwilę będę przejeżdżał, a za którą znajduje się cel. To hotel, którego nie widać z ulicy. Jest schowany za drzewami, na lekkim wzniesieniu, co daje szansę schowania się przed obrzydliwym światem, w środku nieobrzydliwego świata drzew, zwierząt i ciszy.
Wieś się nie zmieniła. Byłem tu dwie krótkie doby siedem lat temu, kiedy jeszcze bawiło mnie to, co robiłem i robię. Wtedy jeszcze mój zawód nie umierał, nie musiałem toczyć wojny o obiektywizm i logikę. Wszystko było naturalne i zarówno ja, jak i moi koledzy po fachu czuliśmy jakąś tam misję, choć drwiliśmy z tego słowa bezlitośnie. Teraz nie ma już miejsca na drwinę. Takim jak ja nie jest już do śmiechu.
Ale ta wieś tego nie widzi. Wieś żyje swoim życiem. I dobrze. Własne życie jest najważniejsze. Niewiele tu się zmieniło. Dom sołtysa nie jest już domem sołtysa. To znaczy pewnie jest, ale sołtys się zmienił. Tabliczka wisi teraz trzy domy dalej. Nie pamiętam, kto mieszka w tej chałupce z żółtą elewacją. Pamiętam za to polanę starego Ignaca i boisko tuż obok. Ignac podawał dzieciakom piłkę, jak poleciała za bramką na jego pole. To dobry człowiek. Mam nadzieję, że jeszcze żyje. Wtedy mieszkali tu dobrzy ludzie. Nieba by uchylili w razie potrzeby. Ale dziś nie mam ochoty przekonywać się, czy pozostali tacy sami. Dziś ani jutro, ani pojutrze, ani za tydzień.
Muszę odpocząć.
Kilometr. Za chwilę skręt w prawo, przejazd przez strumyk i w górę do głównej bramy.
Dorota. Często o niej myślę. Zwykle kręcąc z niedowierzaniem głową. Ciągle dziwię się, że to jeszcze trwa, niezależnie od postaci, jaką przybiera. Irytuje mnie, że nie potrafię wyrzucić jej z głowy. Nawet teraz, kiedy przejeżdżam przez bramę hotelu. Wszystko drewniane. Nie widzę w tym budynku niczego, co nie byłoby drewnem. Chyba że okna. Te w pokojach mają dodatkowo drewniane okiennice. W części rekreacyjnej wyglądają jak wyjścia na taras. Ale nie są wyjściami. Są po prostu oknami. Za szybą basen, leżaki, mała siłownia z bieżnią i sztangami. Wszystko widoczne z zewnątrz przez te duże okna.
Parkuję między jeepem i volvo. Jeden duży, drugi mały. Z dużą dozą prawdopodobieństwa stwierdzam, że kierowcą dużego jest ktoś nikczemnego wzrostu. Sprawdzę to później. Albo i nie. Może mi się nie chcieć patrzeć na ludzi.
Wchodzę. Główne wejście nie przypomina głównego wejścia. Jest zwykłym przejściem przez zwykłe drzwi do najzwyklejszego budynku. Ale mam nadzieję, że to jednak będzie nadzwyczajnie nieupierdliwe miejsce. Ledwo wszedłem, zostałem złapany wzrokiem przez młodą dziewczynę za bufetem, nad którym dyskretnie napisano „recepcja/reception”. W dwóch językach. To oznacza, że mają tu gości z zagranicy. Jakby co, nie znam języków obcych.
Ona mnie nie tylko złapała. Ona mnie ciągnie do siebie tymi wpatrzonymi oczami i uśmiechniętymi ustami. Czuję się, jakby złapała mnie na lasso i ciągnie bez trudu, nie zwracając uwagi na to, że zapieram się nogami.
– Dzień dobry – mówi na szczęście dość niskim głosem. – Ma pan u nas rezerwację?
– Dzień dobry – odpowiadam uspokojony brzmieniem jej głosu i podaję nazwisko.
Zerka na ekran komputera, nie przestając się uśmiechać. Robi to jednak naturalnie. Chyba lubi swoją pracę.
– Jest oczywiście rezerwacja. – Nie odrywa oczu od monitora. – Do nas nie trafiają goście bez rezerwacji, za daleko.
Sprawdza coś jeszcze. Każde kliknięcie myszką kwituje kiwnięciem głową, jakby stawiała pieczątkę. Wytęża wzrok. Czyta.
– Będzie pan sam – zadaje w końcu pytanie – czy ktoś dojedzie?
– Nikt nie dojedzie – odpowiadam z ulgą.
– Proszę więc o chwilę cierpliwości. – Znów prędko klika. To jak szybkie wertowanie kartek w książce. – Rezerwował pan pokój dwuosobowy?
– Tak, chciałem mieć duże łóżko dla siebie – tłumaczę się i wiem, że brzmi to dwuznacznie. Ale ona jest profesjonalistką. Nawet jeśli to, co powiedziałem, wydaje jej się podrywem, to nie reaguje. Może przyzwyczaiła się do zaczepek. Jest dość ładna, choć za chuda.
Dorota. Też jest szczupła.
Muszę odpocząć. Koniecznie.
– Zapraszam do pokoju numer siedem. – Patrzy na mnie i już wiem, że będzie mi coś tłumaczyć. – Musi pan przejść łącznikiem, tym wejściem po lewej stronie – wdzięcznie wskazuje otwartą dłonią – dalej prosto i do końca. Ostatnie drzwi po lewej stronie. Miłego pobytu.
Uśmiech na koniec. Kurtyna. Zwykle jest to przedstawienie. Tym razem wdzięk recepcjonistki uratował spektakl.
Idę korytarzem, mimo woli rozglądając się po ścianach. Widzę na nich płaskorzeźby autorstwa kogoś niepospolitego. Wykonywał je ktoś z wyobraźnią, ktoś, kogo z czystym sumieniem można nazwać artystą. Zatrzymuję się przy jednej z nich i patrzę na konia. Ale ten koń nie galopuje, on frunie. I na upartego można dostrzec skrzydła na jego grzbiecie. Łatwo też zauważyć jeźdźca, którego głowa jest wręcz zespolona z grzywą rumaka. W prawym dolnym rogu dzieło podpisano, ale odczytać poszczególne litery potrafi chyba tylko autor.
Idę. Ciągnę za sobą walizkę. Jest duża, bo postanowiłem zabrać kilkanaście książek i kilka zaległych czasopism. Ale nie wierzę, że będę się zaczytywał w którejkolwiek z tych publikacji. I nie wierzyłem już wtedy, kiedy wrzucałem to wszystko do walizki.
Jest numer siedem. Zbliżam kartę do czytnika i chwilę później delikatnie popycham drzwi. Pokój nie jest duży, ale spore łóżko rekompensuje brak przestrzeni. Jest też biurko, na którym leży mały notes. Wiem, że z niego nie skorzystam, bo nigdy tego nie robię. Za to zawsze przywłaszczam sobie hotelowe ołówki i długopisy. Wygląda to jak mój fetysz. Dobrze jest jakiś mieć.
Walizkę zostawiam przy szafie, a sam zbliżam się do okna. To właściwie wyjście na taras. Wydaje mi się, że takich pokoi w tym hotelu jest niewiele. Czuję się dopieszczony, ale tłumię w sobie zadowolenie. Odzwyczaiłem się od okazywania go. Tak mi lepiej.
Taras, tak jak pokój, nie imponuje wielkością, ale ma ładną, drewnianą balustradę. Siadam na jednym z dwóch drewnianych krzeseł i patrzę przed siebie. Przez najbliższych kilka, może kilkanaście dni codziennie będę patrzył na tę polanę wznoszącą się w stronę lasu. Urządzę sobie codzienny rytuał wgapiania się rano i wieczorem. To zdecydowanie lepsze niż polska religia, czyli telewizja od rana do wieczora. Las mądrzej gada, bo gada ciszą. A może po prostu mam deficyt takiej ciszy, takiego milczenia. Może świat, w którym żyję, jest przegadany i niemądry.
Wracam do pokoju i sprawdzam łazienkę. Myję ręce, patrząc w lustro. Przecieram zmęczoną życiem twarz. Mam czterdzieści dziewięć lat, niedługo osiągnę wiek starczy. Jestem sam. Z wyboru, bo o ile jedenaście lat temu to los mnie osierocił, o tyle w kolejnych latach sam wybierałem tę samotność. A raczej nie dawałem szansy tej samotności odejść. Swoimi wadami odpycham niemal wszystkich, nawet Natalię i Hanię. Zawsze chciałem je mieć, a kiedy już były, nie potrafiłem się nimi zająć. Zwłaszcza po śmierci Agnieszki. I potem, kiedy rosły tak szybko. I jeszcze potem, kiedy coraz wyraźniej dawały mi do zrozumienia, że nie potrzebują mnie w swoim życiu. Cierpienie ukrywałem w mistrzowski sposób. Nikt go nie widział. I nikt nadal nie widzi. Widać to tylko na mojej twarzy. Wszystko na niej widać. To znaczy ja widzę.
Włosy opadły mi na czoło, blizna na lewym policzku stała się jakby głębsza. Tego wrażenia nie zmienia trzydniowy zarost. Nie mam w planach golenia. Pierdolę.
Zdejmuję koszulę i rzucam na walizkę. Dotykam palcami materaca, sprawdzam twardość. Kładę się i głęboko wciągam powietrze w płuca. Czuję, że odpływam. Zasypiam.
✶✶✶
Warkot silnika piły spalinowej słychać było zapewne w promieniu kilku kilometrów. Dźwięk rozdmuchiwała cisza, która była tu niepodzielnym gospodarzem. Kiedy od czasu do czasu musiała walczyć z hałasem, robiła to, rozpraszając go na wszystkie strony świata. A nawet w górę i w dół.
Drzewo opadło na ziemię z hukiem. To już trzecie tego dnia. I po raz trzeci tego dnia mężczyzna odbiegł w ostatniej chwili, jakby zdziwiony, że właśnie w tym momencie to się dzieje. Ale nie był zaskoczony. Miał to dokładnie zaplanowane i wyliczone. Gdyby ktoś zapytał go, gdzie spadnie drzewo, odpowiadając, pomyliłby się może o pięć centymetrów.
Telefon odebrał poprzedniego wieczoru. Wchodził właśnie do swojej małej chaty, mijał żarówkę zawieszoną nad gankiem. Rozpoznał numer. Nigdy nie zapisał go w kontaktach, ale układ cyfr był na tyle charakterystyczny, że błyskawicznie zapadł w pamięć. Tym bardziej że oznaczał pieniądze.
– Pięć kolejnych do ścięcia – powiedział głos.
– Gdzie? – wyszeptał to pytanie, by głos nie zabrzmiał zbyt głośno w pustej kuchni.
– Tam gdzie ostatnio. Warunki te same.
– A pieniądze?
– Te same.
– Gdzie?
– Tam gdzie zawsze.
Bar Pod Konikiem. Czerwona koperta ze znaczkiem pocztowym z wizerunkiem jakiegoś sportowca w kasku. Żadnych opóźnień, zawsze następnego dnia po robocie, zawsze bez kontaktu osobistego.
– Drwalu – rzekł ponownie głos. – Nadal jesteś dyskretny?
– A ty? – odparł prowokacyjnie.
Po drugiej stronie słuchawki usłyszał stłumiony śmiech.
– Dobra, wiem, że jesteś. Ty z nikim nie rozmawiasz, komu miałbyś powiedzieć.
Drwal milczał. Czekał, aż tamten zakończy rozmowę. Miał rację, mówiąc, że z nikim nie rozmawia. Tylko czasem z Wojtkiem. Ale bywają dni, kiedy wypowiada zaledwie kilka słów, najczęściej do samego siebie, by przypomnieć sobie swój głos.
– Jutro będzie wszystko zrobione. – Rozłączył się.
Od jakiegoś czasu miał wrażenie, że głos próbował wyciągnąć z niego informacje. Coś, co pozwoliłoby mu dowiedzieć się, kim jest. Nie chciał na to pozwolić. Może to ostatni raz – pomyślał, ale sam w to nie wierzył. Pyta o dyskrecję, sam o nią nie dbając.
Rzucił telefon na łóżko. Zdjął buty, włączył czajnik bezprzewodowy i podszedł do czarnego boomboxa z lat dziewięćdziesiątych.
Play. W małej chacie, w małym pokoju skąpanym w nikłym świetle żarówki rozbrzmiały pierwsze takty Ulyssesa. Dead Can Dance często gościł w tym pokoju, ale Ulysses miał swoją dodatkową moc. Oplótł dźwiękiem całą przestrzeń, a on… zamknął oczy, rozpostarł ramiona i zaczął tańczyć trochę jak Zorba, a trochę jakby naśladował lądujący w burzy samolot.
Ale to było wczoraj, teraz jest dziś. Podchodzi do czwartego drzewa i dotyka dłonią kory, jakby się z nim żegnał. Przysuwa do niej ucho i zamyka oczy. Potem uruchamia piłę i przysuwa jej łańcuch do pnia.
Drzewo pada po kwadransie. Kiedy zaczyna się przechylać w stronę ziemi, drwal zamyka oczy i otwiera ramiona jak poprzedniego wieczoru przy Ulyssesie. Tym razem jednak nie tańczy. Stoi i wsłuchuje się w specyficzny huk. Delektuje się. W tej ciszy to dźwięk natury. Dźwięk boga.
Wolałby odbierać kasę bezpośrednio po robocie. Zbaczałby z drogi jedynie kilkaset metrów do baru Pod Konikiem i miałby sprawę załatwioną. Swoją drogą co za idiotyczna nazwa knajpy. Tym bardziej tu, w górach.
Piąte drzewo nie jest wymagające. Jego ścięcie zajmuje mu jeszcze mniej czasu niż poprzednie. Jest miękkie. Duże, ale miękkie. Zostawia dziesiątki pniaków pociętych na dwumetrowe kawałki i rusza w głąb lasu. Przejdzie dwa kilometry, z końca polany zobaczy w dole bar z dachem zbitym z desek. Pójdzie kolejne dwa kilometry i dojdzie do swojej chaty, do której nikt nie zagląda. Dobrze mu tu jest. Nikt go tu nie będzie szukał, nikt go tu nie znajdzie. I nikt go nie rozpozna. I będzie już zawsze słuchał swojego Dead Can Dance.
Wieczorem znów tam pójdzie. Patrzeć i nasłuchiwać. Obserwować.
2
Znów ten sen. To znaczy nie ten sam. Inny, ale też o końcu. Morfeusz gnębi mnie bajkami o przeróżnych końcach: życia mojego lub jej, przyjaźni i miłości, fascynacji, pasji, drogi czy pasa startowego, szkoły, kariery. Wszystkie te końce są złe, nieszczęśliwe jak w dobrym francuskim dramacie.
Tym razem to sen o końcu snu. Śni mi się, że budzi mnie strzał w głowę. To oznacza, że to również sen o końcu żywota. Nie za krótkiego, wręcz wystarczająco długiego, by odejść bez żalu do losu. Nie wiem, czy był to strzał z pistoletu czy karabinka snajperskiego. Nie widzę napastnika. Wiem tylko, że mam kulę w głowie i ulatuję z ciała. Całe pomieszczenie widzę z góry, spod sufitu. Banał.
Zerkam na zegarek. Kilka minut po dwudziestej pierwszej, przespałem trzy godziny. Stracone trzy godziny. Zawsze wszystkim powtarzam, że nie mam czasu na sen. Ale teraz jestem tu, by tracić czas, marnować go w każdy możliwy sposób.
Wychodzę z pokoju, licząc na to, że hotelowa restauracja o tej porze jeszcze funkcjonuje. Przechodzę wzdłuż recepcji, więc o to pytam.
– Do dwudziestej drugiej, panie Mateuszu – odpowiada ta sama chuda dziewczyna, która instruowała mnie kilka godzin wcześniej, jak dojść do pokoju.
W restauracji pusto. Sam hotel zresztą też zapewne nie jest oblegany. Przyjeżdżają tu prawdopodobnie tacy jak ja – chcący zażyć spokoju, pragnący zaszyć się w ciszy lasu i gór, a już na pewno swojego pokoju. Posiłki trwają krótko, bo po co siedzieć w jadłodajni.
Kartę podaje pani po czterdziestce. Wiek widać na jej twarzy i w lekko siwiejących włosach. Ale jest to kobieta o bardzo przyjemnej prezencji. Nie mam wątpliwości, że często się uśmiecha i potrafi rozmawiać z ludźmi.
O tej porze nie powinienem się objadać. Przeglądam stronę z sałatkami, ale mój ostatni posiłek był sześć godzin temu, w jakiejś przydrożnej karczmie na Zakopiance. Kwaśnica i pierogi z mięsem. Potem już tylko herbata, kawa i jeszcze raz herbata. No i woda na którejś ze stacji benzynowych.
Grillowany kozi ser z orzeszkami pini. To może być to.
– Ale uprzedzam, że to niewielka porcja – mówi kelnerka, kiedy składam zamówienie na to danie. W lewej klapie gustownej bluzki hotelowej, którą miała na sobie także chuda z recepcji, widnieje imię. Karolina. Nie zwróciłem uwagi na bluzkę recepcjonistki, może poznałbym jej imię.
– Poleci mi pani coś?
Nie chciałem tego mówić, ale jeśli to mi pomoże wybrać. Nie pomogło. Karolina zasypała mnie listą dań, z której nie zapamiętałem praktycznie ani jednego słowa. Nie dość, że chwilę wcześniej się obudziłem, to jeszcze kelnerka wyrecytowała każdą pozycję w języku włoskim. Nim akurat nie władam nawet w najmniejszym stopniu. Zerkam jeszcze raz w kartę i nie rezygnując z sałatki, wybieram najprostsze z możliwych dań: spagheti carbonara.
Karolina przyjmuje zamówienie z uśmiechem. Zapala na moim stoliku świecę, co każe mi się zastanowić, czy nie ma zamiaru się dosiąść. Zrobiło się romantycznie. Kiedy odchodzi, zdmuchuję płomień. Nie chcę, by było zbyt przyjemnie. Jeszcze nie dziś.
Dokładnie jedenaście minut czekam na sałatkę. W tym czasie sprawdzam w telefonie skrzynkę mailową, co jakiś czas krzywiąc się z niesmakiem. Rzucam okiem na twittera, żeby się zorientować, co piszą koledzy zafascynowani krajową polityką, a potem na facebooka, by się dowartościować. Bo nawet człowiek, który tego nie potrzebuje, musi czasem zafundować sobie terapię szokową w stylu: „Kolego, nie jest z tobą źle, zerknij na facebooka”.
„Dojechałeś?” – esemes od Doroty. Przyszedł ponad godzinę temu.
„Dojechałem. Wszystko w porządku”.
Nie chcę odpisywać, ale robię to. Miałem odpocząć również od telefonu. Ale nie od razu się odzwyczaję.
Dzwoni. Nie odbieram.
Na stole pojawia się carbonara. Trochę za wcześnie, bo nie zdążyłem zjeść sałatki. Ale wybaczam to Karolinie. Jest miła i profesjonalna, co dziś – mam wrażenie – jest rzadkością.
Makaron wyśmienity. Mam ochotę wręcz mruczeć z zachwytu. Jeśli tak będę karmiony w najbliższych dniach, wielokrotne orgazmy kulinarne mam zagwarantowane.
„Daj znać, jak zacznie Ci się nudzić” – esemes od Doroty jakby w odpowiedzi na myśl o orgazmach.
Lubię z nią seks. Rozumiemy się w łóżku bardzo dobrze. Ale seks jako taki jest przereklamowany. Wchodzisz, wychodzisz, pieprzysz, rżniesz, dymasz, kochasz się… i co dalej? Co potem? Dopiero to, co potem, daje odpowiedź na pytanie, co to było. Chcesz się przytulić? Chcesz wyjść? Odpowiedz sobie na te pytania.
„Nawet nie powiedziałeś, w którym jesteś hotelu” – napisała jeszcze raz.
Jak ona lubi te pieprzone esemesy.
Źle ją traktuję. Nie odpowiadam, nie dzwonię, nie troszczę się o nią. Zainteresowanie wykazuję tylko wtedy, kiedy się widzimy. Ale za to szczere – nie udawane, jak to zwykle bywa przy kontakcie wirtualnym. Ludzie piszą do siebie uprzejmości, a potem nie pamiętają, co napisała druga osoba. To nie dla mnie. Ale ja jestem z innego pokolenia, tego rozmawiającego, spotykającego się – mimo że teraz uciekam od tego jak nikt.
Źle ją traktuję. Nie zabieram do kina ani do teatru. Tylko raz gdzieś razem wyjechaliśmy. Nie pokazuję jej znajomym. Ale przyzwyczaiłem ją do takiego siebie. Nie ma pretensji. Chyba wie, że pretensje wszystko do końca by spieprzyły. Bo jestem złym człowiekiem. A nawet gorszym, kiedy ktoś próbuje wpłynąć na moje postępowanie.
– Podać coś jeszcze? – kelnerka Karolina wyrywa mnie z mojego kulinarnego szczytowania i myśli o nieszczęśliwej Dorocie.
– Nie, dziękuję. Proszę jedynie pozdrowić kucharza. – Zdobyłem się na uśmiech. – Znakomita carbonara.
– Dziękuję, przekażę na pewno. Ucieszy się.
– Jeśli mógłbym prosić jeszcze jedynie lampkę białego wina. Koniecznie półwytrawnego.
Dostaję ją po dwóch minutach. Na szczęście nikt trunku nie próbuje zachwalać, po prostu został mi podany. Słów o niezwykłym bukiecie nie zniósłbym najlepiej. Zdaję sobie sprawę ze swojego pogłębiającego się, chorego cynizmu. Jestem lepszy od alkoholika, który upiera się, że mało pije. Jestem właśnie takim świadomym alkoholikiem cynizmu, ale bez chęci uczestniczenia w jakiejkolwiek terapii. Nie chcę się z tego leczyć, choć czasem to schorzenie doprowadza do mojej podłości wobec innych.
Idealnie schłodzone wino delikatnie łaskocze mnie w przełyk. Lubię to. Na tyle, że szybko wlewam w siebie całą zawartość lampki, po czym wstaję i rzucając w powietrze: „dziękuję”, wychodzę z restauracji. Przechodząc obok recepcji, zerkam na klapę bluzki recepcjonistki. Dyskretnie, by nie posądziła mnie, że patrzę jej w biust. Choć trudno się go u niej doszukiwać.
Diana. Tak ma na imię.
– Zapomniałam jeszcze panu przekazać – mówi do mnie – że śniadania od siódmej. Zapraszamy również do naszej strefy ciszy z basenem, dwiema saunami i małym klubem fitness.
Strefa ciszy? Cały ten hotel wydaje się strefą ciszy.
– Dziękuję, na pewno skorzystam – odpowiadam i próbuję się uśmiechnąć. Praktycznie się nie zatrzymuję. Zwalniam jedynie znacząco, tak by zdążyć usłyszeć, co Diana ma mi do powiedzenia. Życzę jeszcze dobrej nocy i znikam w przejściu.
W pokoju bardzo głośno mówi do mnie telewizor: „włącz mnie”. Tym bardziej że siadam na krawędzi łóżka i się w niego wgapiam. Wygrywam walkę głównie dzięki temu, że pilot leży na biurku, czyli wcale nie w zasięgu ręki. Nie żebym był leniwy. Po prostu znalazłem pretekst, by nie posłuchać tego głosu. Wstaję i zasłaniam telewizor T-shirtem. Tak, to banalnie demonstracyjne, wręcz teatralne, ale podoba mi się. Podoba mi się, że mogę tak zrobić.
Wkładam sweter zapinany na zamek błyskawiczny i wychodzę na spacer. O dwudziestej drugiej szesnaście. Hotel jest oświetlony i pewnie z doliny wygląda jak domek z bajki. Stojąc obok niego, mam inne wrażenie. Że to jakieś monstrum z oświetleniem jak w Pałacu Kultury.
Idę wzdłuż budynku. Przez duże okna widać korytarz ciągnący się od recepcji do części rekreacyjnej. Tam leżaki, widoczne dwie sauny i niewielki basen, sprawiający jednak bardzo przyzwoite wrażenie. Dobrze pływam, ale to nie pływalnia. Będzie mi brakować dystansu, nawrotów, zmiany stylów. Na chwilę przystaję i przyglądam się wodzie. Przyjdę rano.
Nie da się obejść hotelu. Trzeba wyjść poza ogrodzenie. Brama jest otwarta, więc wychodzę. Skręcam w prawo, by przejść za budynek, ale panuje tu ciemność. Mam wrażenie, że dalej jest jeszcze głębsza. Ale idę, bo wydaje mi się, że na tamtą stronę wychodzi moje okno. Zboczenie zawodowe – sprawdzać empirycznie.
Jest ciemno. Poruszam się wolno, ale mimo wszystko się potykam. Nie przewracam się jednak i kroczę dalej w stronę dwóch widocznych okien. Kiedy widzę je dokładniej, zatrzymuję się. Dopiero teraz zauważam, że jest tu jeszcze ciszej niż od frontu budynku. Delektuję się tym. Stoję z zamkniętymi oczami i wdycham tę ciszę nozdrzami. Robię to zachłannie, jak bezdomny, który właśnie dorwał pierwszą od dwóch miesięcy bułkę.
Otwieram wreszcie oczy i przyzwyczajam je do ciemności. Potem wychwytuję ledwo zauważalny błysk. Nie mam wątpliwości, że to światło odbite od szkła. Gdzieś w górze. Wytężam wzrok, ale niczego nie dostrzegam. Biję się z myślami, czy iść w tamtą stronę. Drugi błysk. Krótki, równie niezauważalny jak pierwszy. Tym razem jednak bardziej niepokojący, bo uświadamiający, że to nie przypadek. Robię krok w tamtą stronę, mrużąc oczy. Ciemno jak diabli. Ale idę, powoli. Gdybym oglądał taki film, pomyślałbym: „po co tam leziesz?”. W filmach zawsze wtedy dzieje się coś złego. Ale to nie film, więc idę. Powoli i ostrożnie, bo nie widzę podłoża. Jeszcze jeden błysk. Już dość blisko. Zatrzymuję się, by coś usłyszeć. Nic. Krzyczy cisza. Mija kilka sekund i błysk niemal mnie oślepia. Słyszę szelest, a potem głuche, choć ciche tąpnięcia. Jestem pewny, że to odgłos kroków kogoś ciężkiego. Nic nie widzę, ale wyobrażam sobie ciężkie buty brodzące w niskiej trawie. Wyobrażam sobie też oddalającego się człowieka, bo to podpowiada mi słuch. Czuję, jak mocno bije mi serce i jak szybko oddycham. Rozglądam się ostrożnie, ale nic nie widzę. Za plecami powinny być okna hotelu. Okno mojego pokoju. Ale światła nie docierają do tego miejsca. Wiem jedynie, w którą stronę pójść. Próbuję wyrównać oddech, uspokoić się. Zatrzymanie akcji serca nie jest mi potrzebne, a to przecież ten wiek, w którym często się zdarza.
Idę tyłem. Nie chcę niczego przeoczyć i być gotowy na wszelki wypadek. Oddech nadal szybki. Nadal ciężki. To nie jest sytuacja, w której łatwo mieć wyjebane. To sytuacja, w której nie pomaga bagaż doświadczeń i przekonanie, że jest się odważnym i na wszystko przygotowanym. To sytuacja, w której kolana nie gwarantują stabilności i masz wrażenie, że serce podchodzi ci do gardła.
Jestem blisko ogrodzenia. Mogę odetchnąć. Zadaję sobie pytanie, czy to był człowiek, czy zwierzę. Zaraz jednak karcę się za myśl o niedźwiedziu posługującym się latarką. Zgłupiałeś stary ze strachu.
Idąc wzdłuż płotu, niestety przyspieszam. To okazanie słabości. Ale przed samym sobą to nie boli. Raczej wkurwia.
Mijam szybko recepcję. Diana zerka badawczo na mnie i pyta, czy wszystko w porządku. Nie zatrzymując się, odpowiadam, że jak najbardziej. Chwilę później myślę, że może powinna wiedzieć. Nie chcę się jednak ośmieszać i nie wracam do niej. W pokoju nie zapalam światła. Zasuwam natomiast zasłony i siadam na krześle przy biurku. Jest dobrze.
Dopiero po pięciu minutach oddycham spokojnie i półgłosem zadaję sobie pytanie: „Co to, kurwa, było?”. Odpowiedzi nie mam. Ale szukam jej, lekko uchylając zasłonę i spoglądając przez okno. Gdzieś w tej nieprzeniknionej ciemności byłem ja i ten blask latarki. A potem szelest.
Muszę odpocząć.
3
Czy ktoś go kiedyś umyje? Kiedy miał kilka lat, był czysty, jasny. Spieki ceramiczne w kolorze piaskowca sprowadzone z Uralu robiły swoje. Dziś jest zszarzały, brudny, po prostu inny. Ale nadal ma swój urok. Co z tego, że to „dar narodu radzieckiego dla narodu polskiego”. Co z tego, że to pomysł Stalina i co z tego, że architektem był jeszcze inny ruski komuch.
Lubiła ten widok. Pałac Kultury i Nauki skąpany w słońcu, które właśnie wstało. Zaczynała tak dzień. Na balkonie. Z kawą w białej filiżance, w szlafroku i z nogami na drugim krześle. Często też z papierosem. I zawsze refleksyjnie. Jeśli nie rozmyślała o poprzednim dniu, to zawsze planowała dzień, który właśnie się zaczynał. Rzadko myślała o dalszej przyszłości. Bała się tych myśli. Bała się, że będzie tkwić w jednym miejscu. I choć to miejsce nie było złe, to jednak nigdy nie znosiła dobrze stagnacji.
Mateusz jej tego nie ułatwiał. Był dla niej ciągłym znakiem zapytania. Kiedy słyszała Roya Orbisona śpiewającego She’s a Mistery to Me, żartowała, że sama powinna śpiewać He’s a Mistery to Me. Ale o mężczyźnie chyba nikt jeszcze tak nie mówił. Zwykle są odkrytymi kartami, łatwo ich rozgryźć, przewidzieć ich działanie. Zwłaszcza kiedy chcą kobietę zdobyć. Przeważnie działają według pewnego schematu. Jedni robią to lepiej, inni gorzej. Tyle że ona w głowie miała tylko Mateusza.
Nie odebrał wieczorem. Czasem tak robi. Jakby w ogóle go nie interesowała. Ale wie, że tak nie jest. Oddzwania, pyta, co u niej, doradza. Ale kiedy z błyszczącymi oczami opowiadała o tym przyjaciółce, ta pukała się w czoło i mówiła, że jest nienormalna. Ale Inga od pięciu lat była szczęśliwą mężatką. Jej druga połowa, jak zwykła banalnie mawiać, była dla niej wszystkim: kumplem, przyjacielem, mężem, kochankiem i fantastycznym ojcem bliźniaków. Dlatego relacja Doroty z Mateuszem była dla niej czymś z kosmosu, czymś niewyobrażalnym i czymś „do skasowania”.
– On cię źle traktuje! – mówiła wzburzona. – Nie troszczy się o ciebie. Powiedz, kiedy ostatnio zabrał cię do kina czy teatru? Byliście gdzieś razem?
Inga miała rację. Dorota była tego świadoma i czasem się zastanawiała, czy Mateusz również zdaje sobie z tego sprawę. Dochodziła do wniosku, że może mu to być obojętne.
Przed jego wyjazdem chciała się z nim kochać. Nie, nieprawda. Chciała, by ją przeleciał w przedpokoju. Była gotowa stanąć do niego tyłem i oprzeć się o szafę z lustrem. Chciała widzieć, jak bierze ją od tyłu, patrzeć, jak piersi kołyszą się w rytm jego pchnięć. Odtrącił ją jednak. Odepchnął. Tłumaczyła to sobie owym zmęczeniem, o którym ostatnio mówił bardzo często. Wierzyła, że musi odpocząć. Choć martwiła się, że znów bez niej.
Na balkonie spędziła tym razem więcej czasu niż zwykle. Wypaliła dwa lub trzy dodatkowe papierosy i kilka razy spojrzała w telefon. Nie było żadnej wiadomości od niego. Wybrała jego numer.
– Odebrałeś tym razem – siliła się na chłodny ton.
– Przepraszam, byłem w restauracji na kolacji. Niezręcznie byłoby rozmawiać – odpowiedział spokojnie.
– Mogłeś oddzwonić.
– Późno już było.
– Położyłam się po drugiej. Mogłeś…
Po drugiej stronie słuchawki cisza. Rozmowy telefoniczne mają okropną wadę. Nie widać reakcji rozmówcy. Nie wiedziała, czy Mateusz jest teraz zły, czy znudzony. A może rozbawiony. Nie, to trzecie najmniej prawdopodobne.
– Dobrze ci tam? – zapytała, przerywając ciszę.
– Może być – odpowiedział prawie szeptem, miała wrażenie, że niechętnie. – Pewnie może o tym świadczyć fakt, że dopiero się obudziłem i jeszcze jestem w łóżku.
Uśmiechnęła się.
– Jest wpół do dziewiątej, jesteś na urlopie. To chyba normalne.
– …choć wczoraj wieczorem – przerwał jej, jakby w ogóle nie słuchał – coś…
Przestał mówić. Czekała. Próbowała zachować spokój, jednak zupełnie nie wiedziała, czego się spodziewać. Jakiś miesiąc temu zaproponował rozstanie, zaraz po tym, jak na chwilę zamilknął. Potem się z tego wycofał, ale od tamtego dnia każda taka sytuacja działała na Dorotę jednoznacznie.
– …nieważne zresztą – dokończył wreszcie.
– Powiedz, proszę…
– Nie, to nic ważnego – próbował ją uspokoić. – Coś zauważyłem, ale właściwie nie wiem co.
Poniekąd poczuła ulgę, że nie wymyślił znowu jakiegoś rozstania. Tak naprawdę ciągle miała wrażenie, że chce ją zostawić. Trudno jej jednak było pojąć powody, dla których miałby to zrobić.
– Powiesz innym razem – powiedziała, popijając cappuccino.
Chciała mu powiedzieć, że powinna być teraz w tym łóżku razem z nim, że powinna być naga w tym łóżku razem z nim nagim. Chciała mu wymruczeć, że powinna się teraz o niego ocierać jak kotka, powinna być mokra. Ale powstrzymała się. Nie czuła z jego strony odpowiedniej energii. Erotycznej energii. Od dłuższego czasu sprawiał wrażenie nieobecnego, zniechęconego i sceptycznego wobec wszystkiego, co się dzieje. Trochę go rozumiała. Być może nie znała zbyt dokładnie stanu jego psychiki, ale wiedziała, że dręczy go dzisiejszy świat. Nie rozumiał go do końca, zwłaszcza tego medialnego. Był z innej epoki. Jeszcze tej, która dziennikarzy kształciła, a nie zgarniała z ulicy. Tak mówił. A ona mu wierzyła.
Wierzyła mu od pierwszego spotkania. Wtedy, tam, na wykładzie profesora Makarewicza powiedział do niej zaledwie kilka słów, ale wiedziała, że mówi szczerze, że nie próbuje zwrócić na siebie jej uwagi, że nie stara się być dyplomatą. I wreszcie że jest tam z powodu tematu wykładu, a nie by „być na evencie ze ścianką”.
– Połowa tego towarzystwa ma gdzieś to wszystko, o czym on mówi – powiedział nagle półgłosem, nachylając się w jej kierunku. – Część przyszła tu dla fotoreporterów, a inni nadal w słowie „polityka” akcent kłaść będą na „ty”. Tylko nieliczni coś z tego wyniosą. I to akurat ci, którzy przy obecnie panującym poziomie języka mogli zostać w domu.
Rzucił w jej stronę tylko jedno krótkie spojrzenie. Nic więcej. Niedługo potem wyszedł.
– Byłem pod wrażeniem twojej klasy, urody i intelektu.
Zanim zapytała o tę sytuację, marzyła, by odpowiedział właśnie tak. Ale usłyszała co innego.
– Chciałem to powiedzieć na głos, a nie wiedziałem, do kogo. Byłaś najbliżej, miałaś pecha.
Ale to nie był pech. Potem zresztą sam to przyznał. Nie powiedział, że to szczęście. Powiedział jedynie, że z pewnością to nie pech. I wyjaśniał, że wiedział, kim jest, znał nazwisko, wiedział, kogo reprezentuje. Z łatwością zdobył adres mailowy i napisał. Dorota nigdy tej wiadomości nie zapomni.
„Pani Doroto, mógłbym zaproponować Pani przedyskutowanie wykładu profesora Makarewicza i omówienie kierunków, w jakim zmierza język, którego używamy. Uważam jednak, że jest wiele ciekawszych spraw do poruszenia podczas lunchu. Czy byłaby pani tak uprzejma i zaproponowała termin? Pozdrawiam, Mateusz Fajkowski”.
Dobrze wiedziała, kim jest. Często wsłuchiwała się w to, co mówi i jak kieruje rozmowami z politykami. Wielu z nich przewyższał inteligencją i elastycznością umysłu.
Podała najszybszy możliwy termin – spotkali się następnego dnia. Nie mówił o sobie w przeciwieństwie do wszystkich mężczyzn, którzy zapraszali ją na obiad czy na kolację. Mówił o świecie, o ludzkości. I słuchał. Jak nikt.
Jeszcze tego samego dnia po raz pierwszy się pocałowali, ale dopiero miesiąc później spędzili ze sobą noc. U niego. Bo chyba ona chciała tego bardziej. Teraz, po tym roku, wiedziała, że gdyby doszło do tego u niej, on wróciłby na noc do domu.
– Wiesz, że wystarczy jedno słowo i jadę do ciebie? – przerwała kilkudziesięciosekundową telefoniczną ciszę. I oczywiście wiedziała, że on przewraca teraz oczami.
– Odezwę się wieczorem.
Może jej się wydawało, ale zanim to powiedział, westchnął głęboko.
– Wiesz… mam dziś to spotkanie, o którym ci mówiłam – zatrzymała go. – Zapadnie na nim decyzja, czy podpisujemy umowę.
– To już dziś?
– Tak, trochę się denerwuję, bo ode mnie wiele zależy.
– Na pewno jesteś świetnie przygotowana.
Odstawiła filiżankę. Zrobiła to szybko, z nieukrywaną irytacją, bo doskonale wiedziała, że akurat teraz jej dzień mało go obchodzi.
– Nie zmuszaj się do zainteresowania. Wiesz, że tego nie lubię.
– Ty za to wiesz, że nigdy się do niczego nie zmuszam.
Wiedziała. Nigdy nie miała co do tego żadnych wątpliwości. Robił, co chciał. A jak nie chciał, to tego nie robił. Mógł tym zaimponować, ale też irytować, kiedy nie reagował na jej prośby.
– Muszę się zbierać – powiedziała przez zęby. Rzuciła krótkie „cześć” i odłożyła słuchawkę. Całą sobą opadła na krzesło i głęboko wciągnęła powietrze w płuca. Zapaliła papierosa i odchyliła głowę do tyłu.
Godzinę później zamówiła taksówkę. Zamierzała w pracy napić się wina.
4
Nie lubię, kiedy rano budzi mnie słońce. A może tylko dziś tego nie lubię, a za tydzień będzie inaczej. Nie wiem. I nie wiem, jak było w przeszłości, bo nigdy na to nie zwracałem uwagi. Ale dziś jest mi to nie w smak. Zsuwam z siebie kołdrę, bo zbyt ciepło w tym pokoju. Prawie zawsze sypiam nago, nawet kiedy śnieg i trzaskający mróz za oknem. Lubię to. Nie dlatego, że to erotyczne. Lubię dotyk pościeli.
Wstaję i otwieram okno, by wpuścić do pokoju trochę porannej świeżości. I dopiero teraz przyglądam się temu, co na zewnątrz. Widzę szeroką, ciągnącą się ku górze polanę ograniczoną z obu stron lasem. U jej szczytu kolejny las, ale tak daleko, że wygląda jak pas czerni. Nie rozróżniam pojedynczych drzew.
– Odebrałeś tym razem.
Z delektowania się spokojem polany wyrywa mnie nienaturalny dźwięk dzwonka telefonu. Do końca budzi mnie głos Doroty. Słyszę w nim pretensję. Słuszną pretensję. Tłumaczę się kolacją, późną porą. Nie wspominam o tym, że zwyczajnie nie chciało mi się gadać.
Rozmowa jest chłodna, schematyczna, wręcz trochę na siłę. Zupełnie nie wiem dlaczego. To znaczy wiem: bo źle ją traktuję, choć nie jest mi obojętna.
Pamiętam, że to dziś. Tym swoim „to już dziś?” chciałem coś ugrać, pokazać, że nie żyję jej życiem. Pamiętam, że dziś zdecyduje o jej najbliższym pół roku. I choć nigdy nie rozumiałem sensu istnienia agencji public relations, to szanuję jej pracę, bo wiem, ile czasu jej poświęca. Znam ludzi, z którymi czasem musi współpracować, bo są z mojej branży.
– Muszę się zbierać. Cześć.
Wieczorem zadzwonię i zapytam, jak poszło. Albo napiszę esemesa.
O tej porze na basenie nie ma nikogo innego. Z wszystkich moich pobytów na basenach hotelowych takie lubię najbardziej. Wzdycham niezadowolony za każdym razem, kiedy widzę kogoś wchodzącego. Ale tutaj dziś jest pusto. Dwadzieścia minut pływania. Do tego dziesięć odpoczynku na leżaku. I wreszcie naprawdę czuję, że oddycham.
Śniadanie jest w tej samej restauracji co kolacja. Ale stoliki są ustawione inaczej. Podczas kolacji dominowały dwuosobowe, do porannego posiłku siadam do stolika czteroosobowego. Mam nadzieję, że nikt do mnie nie dołączy.
Bufet. Chodzę z talerzem i uprawiam zbieractwo. Szynka, żółty ser, do tego twaróg z rzodkiewką, pomidory, kabanos, żółta papryka. Chcę zamówić jajecznicę, ale nie wiem, u kogo. Kiedy zjawia się Karolina, słyszę, że oczywiście z trzech jaj z kurkami jest możliwa.
Siadam. Przy sąsiednim stoliku para. Ona około czterdziestki, jego oceniam na jakieś dziesięć lat więcej. Zbyt ciepło na siebie patrzą jak na związek z długoletnim stażem. Zakładam więc, że to świeża sprawa. Nie chcę się im przyglądać, więc pochylam się nad talerzem.
– Mogę jeszcze kawę? – pytam, kiedy Karolina przynosi jajecznicę.
– Oczywiście. Można tutaj, ale można także w kawiarence przy recepcji. I tak stamtąd do pana przyjdzie – odpowiedziała równie uprzejmie jak wczoraj.
Wybieram kawiarenkę. Teraz piję sok i szklankę mleka. Jajecznica wyśmienita, twaróg rozpływa się w ustach, czyli wrażenie z kolacji podtrzymane.
Kończę śniadanie po półgodzinie. Nie spieszę się, mam dużo czasu. Nie planowałem nic na ten dzień. Może uda mi się nawet ani razu nie spojrzeć na zegarek. Sauna, basen, siłownia… choć nie wiem, czy w moim wieku powinienem się forsować. Sport nie jest moim hobby. Ani jego uprawianie, ani oglądanie. Jedyne emocje, jakie mi towarzyszą, kiedy przypadkiem coś oglądam, to dwa rodzaje uśmiechu. Zadowolenia, kiedy wygrywa Polak lub polska drużyna, i politowania, gdy widzę ekscytujących się orgazmicznie widzów, do tego wsłuchujących się w banalne wypowiedzi sportowców. Tego zadowolenia zupełnie nie rozumiem. Może to wyraz jakiegoś nielogicznego patriotyzmu, uśpionego gdzieś głęboko w mojej głowie. Czasem mam wrażenie, że tylko wtedy lubię Polskę i Polaków. I tylko wtedy doceniam wysiłek sportowców. Zwykle patrzę na nich jak na osiłków, którym intelekt wydaje się zbędny.
W recepcji siedzi inna dziewczyna. Diana pewnie dziś ma wolne. Szkoda. Najczęściej wolę mieć do czynienia z ludźmi, których już znam. Nowe twarze przyjmuję z ogromnym dystansem, rezerwą, czasem wręcz nieuzasadnioną wrogością. Kiedy mnie zauważa i podnosi głowę znad komputera, widzę, że jest dużo młodsza od Diany. Ma dziewczęcą twarz. Dochodzę jednak do wniosku, że ktokolwiek zajmuje się rekrutacją personelu w tym hotelu, zwraca uwagę na urodę kandydatek, a przede wszystkim na łagodność na twarzy.
– Dzień dobry – mówię cicho, bo tak lubię. – Wspomniano mi podczas śniadania, że znajdę tu jakąś małą kawiarenkę i dostanę w niej dobrą kawę…
– Wszystko się zgadza – odpowiada i wyciąga dłoń, wskazując otwarte drzwi po swojej lewej stronie. – Tam jest kawiarenka, a kawę zaraz przyniosę. Jaką pan sobie życzy, panie Mateuszu?
Nie mam identyfikatora ze swoim imieniem, więc pewnie przeglądała książkę meldunkową. Być może jestem jednym z niewielu gości. Uśmiecha się. Inaczej niż Diana, inaczej niż zwykle ktoś uśmiecha się do obcej osoby. Dyskretnie zerkam na jej plakietkę. Zosia. Tak ma na imię.
– Podwójne espresso poproszę – zamawiam z przyzwyczajenia. Tak zaczynam dzień, gdy pracuję. Daje mi kopa w dupę, kiedy nic mi się nie chce. A zwykle rano tak jest. Po takim kopie szybciej i efektywniej myślę. Ale dziś powinienem zamówić latte, kawę dla mięczaków, dla tych, którzy nie znają prawdziwego smaku kawy.
Wchodzę do kawiarenki. To jednak za duże słowo. Albo za małe, zależy od oczekiwań. Rozglądam się i wiem, że nie jest to nawet w jednym procencie kawiarnia. To raczej duży salon z wyjściem na olbrzymi, drewniany taras. Niskie kanapy z równie niskimi stolikami stwarzają wrażenie nieco snobistyczne, ale drugie słowo, jakie przychodzi do głowy, to wygoda. Jednak nie siadam. Idę na taras. Tam wprawdzie mniej wygodne krzesła, ale za to rozpościera się piękny widok.
Przy balustradzie widzę trzy leżaki. Zajmuję jeden z nich, przysuwając stolik. Za kilka chwil będzie na nim mała filiżanka wypełniona espresso.
Zosia pojawia się po kilku minutach. Przynosi ze sobą tacę z intensywnym zapachem kawy. Wdycham, zamykając oczy. Dokładnie taki sam zapach, jaki rozchodzi się w mieszkaniu Doroty, kiedy parzy kawę. Trzeba przyznać, że robi doskonałą.
– Cukier niepotrzebny, dziękuję – mówię, kiedy widzę cukiernicę na tacy.
Dziewczyna o imieniu Zosia uśmiecha się tylko nieśmiało, ale nadal inaczej niż Diana.
Ponownie opadam na leżak i głęboko wciągam powietrze w płuca, patrząc w dal. Widzę tam szczyty gór, ośnieżone, choć błyszczące w słońcu.
– Pan mnie nie poznaje, prawda, panie Mateuszu? – recepcjonistka mówi to lekko i z wdziękiem, nachylając się w moją stronę. Patrzę na nią, mierzę szybko od stóp do głów. Mrużę oczy, jakby oślepiało mnie słońce. Ale nie oślepia. Mrużę, bo wydaje mi się, że zobaczę ją inaczej, wnikliwiej. Wytężam przy tym pamięć.
– Zosia Gozdówna.
Wyciąga dłoń, a ja już zaczynam sobie przypominać.
Zosia miała wtedy dziesięć lat. Byłem tu na leczeniu z bólu samotności. Byłem zżarty od środka, rozsadzała mnie rozpacz połączona z niechęcią do dzielenia się nią z kimkolwiek. Mój introwertyzm powoli mnie zabijał, tęsknota wypalała wnętrzności. Wyobrażenie tego, co spotkało Agnieszkę, niszczyło mi mózg.
I wtedy przyjechałem tutaj, do tatrzańskiej wioski z hotelem na zboczu góry. Dotarłem, zaparkowałem, wszedłem do recepcji i wziąłem pokój. Prawie tak jak teraz. Wtedy jednak działałem jak na automatycznym pilocie. Samo się działo. Z pokoju wyszedłem dopiero trzeciego dnia. Piątego udało mi się wyjść do wsi. I wtedy poznałem Zosię. Kupowała chleb w małym wiejskim sklepie. Rezolutna mała dziewczynka, która nie chciała się odczepić w drodze powrotnej. Gadała i gadała. A potem umówiła się ze mną na następny dzień.
– Jutro też przyjdę po chleb – powiedziała. – Przyjdzie pan znowu po wódkę?
Ale to nie była wódka. To było porto. Wieczorem wypiłem całą butelkę. A Zosia była następnego dnia w sklepie. Potem kolejnego i jeszcze jednego. Zaprowadziła mnie na polanę swoich rodziców i znów gadała i gadała. Po góralsku też. Polubiłem ją. Była dowcipna, bystra, spostrzegawcza i dociekliwa. Zadawała mnóstwo pytań, interesowała ją Warszawa i cała Polska. Jak na tak młodą osobę chłonęła wiedzę bardzo szybko. Podobało mi się to, więc opowiadałem coraz więcej. Aż w końcu powiedziałem jej też o Agnieszce, Natalii i Hani. Nie wiem, czy zrozumiała. Wiem natomiast, że odżyłem. Mała dziewczynka, a dała mi tak wiele.
I teraz, niemal dwanaście lat później, stoi przede mną już jako kobieta.
– Zosia – wypowiadam jej imię, jakby nie dowierzając, że to naprawdę ona.
Spotykaliśmy się codziennie w sklepie lub pod nim. A potem szliśmy na polanę, czasem w góry. Była świetnym piechurem. Ale któregoś dnia się nie pojawiła. Czekałem ponad godzinę, siedząc na ławce i pijąc kolejne porto. Pomyślałem, że coś się stało, i postanowiłem pójść do jej domu. Pokazywała mi, gdzie mieszka. Stara góralska chata należąca do jej babci. Jej ojciec budował dom sto metrów dalej. Budował od siedmiu lat i nie mógł skończyć, bo albo przepijał wszystko, co zarobił, albo nie był w stanie pracować.
Siedziała na pieńku niedaleko drzwi. Kiedy mnie zobaczyła, podbiegła do drewnianego ogrodzenia i powiedziała nerwowo, żebym gdzieś sobie poszedł. Była uczesana inaczej niż zwykle. Rozpuszczone włosy opadały jej na twarz, ale i tak zauważyłem ślad tuż przy oku. Sięgnąłem do jej buzi, by palcami odsunąć blond kosmyki, i wtedy usłyszałem:
– Zostow jom!
Krzyczała kobieta, która właśnie wybiegła z domu. Domyśliłem się, że to matka. Za nią wybiegł mężczyzna z siekierą w ręku i jeszcze groźniejszym wyrazem twarzy.
– Kto cię uderzył? – zdążyłem zapytać po cichu. – Matka?
Pokiwała przecząco głową i wykonała dłonią gest, jakby głaszcząc podbródek. Kiedy spojrzałem na jej ojca, domyśliłem się, że chodziło o brodę. Mała, bystra dziewczynka. Nie mówiąc nic, wskazała swojego kata. Oboje szli w moją stronę szybkim krokiem. On na szczęście wbił siekierę w pieniek, choć bez niej wcale nie wyglądał łagodniej.
– Czego? – rzucił zaczepnie i groźnie.
Spojrzałem w jego oczy. Potem na twarz Zosi. Miała łzy w oczach.
– Nie bij dziecka! – syknąłem przez zęby.
– Nic ci do tego!
– Tyle mi do tego, że ma siniaka. Mogłeś trafić w oko.
Podszedł bliżej i popchnął mnie tak, że ledwo utrzymałem równowagę. Przeskoczył płot i podbiegł do mnie. Widziałem, jak robi zamach. Intuicyjnie zasłoniłem się lewą ręką i uderzyłem go w twarz otwartą prawą dłonią. Spoliczkowany mężczyzna czuje się urażony. Nie czuje bólu, jest wkurwiony. Spróbował więc jeszcze raz. Skutek był ten sam, tyle że tym razem oberwał pięścią. Kiedy przewrócił się na ziemię, przycisnąłem stopę do jego żeber i jeszcze raz syknąłem przez zęby:
– Nie bij dziecka, fiucie! Zalej pałę, zapij się na śmierć, ale nie bij dziecka! Rozumiesz?!
Szarpnął się, więc opadłem na niego i kolanami przycisnąłem do ziemi jego ręce. Uderzyłem go jeszcze raz w twarz otwartą dłonią, potem jeszcze raz i jeszcze.
– Nie! – uderzenie – bij! – uderzenie – dziecka! – uderzenie.
Zosia i jej matka przyglądały się tej scenie w milczeniu. Nie broniły ojca i męża, nie rozpaczały, nie krzyczały o pomoc. Może nawet się cieszyły, że ktoś stanął w ich obronie.
A ja wstałem, strzepnąłem piasek ze spodni i ruszyłem do hotelu. Nawet się nie obejrzałem. W pokoju wziąłem prysznic i poszedłem spać.
Wyjechałem dwa dni później. W recepcji czekała na mnie niespodzianka. Zwinięta w rulon kartka, a na niej narysowany ołówkiem mój portret. W prawym dolnym rogu imię: Zosia. Nie potrafiłem i nadal nie potrafię ocenić, jak dobry to portret. I nigdy już nie zdołam tego zrobić, bo będzie miał dla mnie wartość emocjonalną. Ale wiem, że lubię na niego patrzeć – nie dlatego, że to ja. Raczej dlatego, że dobrze mi się kojarzy.
Portret wstawiłem w ramkę i powiesiłem na ścianie w zaimprowizowanym gabinecie w mieszkaniu. Tak się wrył w jego wystrój, że z czasem, niestety, przestałem go dostrzegać.
– Zosia – powtarzam jej imię, ale dużo cieplej. Wstaję i obejmuję ją. Ona robi to samo.
– Jednak mnie pan pamięta – mówi z uśmiechem.
– Co tu robisz? – pytam, nie wypuszczając jej z objęć. Jakbym trzymał Natalię lub Hanię. Przez ułamek sekundy czuję, że brakuje mi ich wtulania się we mnie.
Znów opadam na leżak. Ona siada na krześle obok i ciągle się uśmiecha. Ma burzę długich, jasnych włosów. Kręcą się jak chcą i gdzie chcą. Wyglądają, jakby były nieuczesane, w totalnym nieładzie. Wtedy też takie były.
– Pracuję tu, by mieć pieniądze na wakacje – odpowiada, pokazując białe, równe zęby. – Zasłużyłam na wakacje, bo skończyłam już trzeci semestr studiów.
– Już? – dociera do mnie, ile lat minęło. – Jakie to studia?
– Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie.
Uśmiecha się z dumą i zakłada kosmyk włosów za ucho.
Najwyraźniej portret nie był przypadkiem. To talent, który miał szansę się rozwinąć.
– Dostałam wtedy ten list od pana – mówi nagle.
– Jaki list? – pytam.
– Ten, który zostawił pan tutaj w hotelu. Pani, której zostawiłam portret, wiedziała, gdzie mieszkam, i mi go przyniosła.
Teraz pamiętam. Wyjeżdżając z hotelu, na szybko skreśliłem kilka słów do tej małej dziewczynki. Nic odkrywczego i oryginalnego. Przeprosiłem, że uderzyłem jej ojca (nie wspomniałem, że kilka razy – i tak widziała), i dodałem, że ma talent i próba pójścia za nim jest jej obowiązkiem. Jakoś tak.
– Wciąż go mam. – Nie przestaje się uśmiechać.
Czuję się zawstydzony. Dzisiejszy świat jest inny. W dzisiejszym świecie człowiek reaguje na taki list parsknięciem i wyrzuca go do kosza. W dzisiejszym świecie człowiek sam o sobie ma tak dobre zdanie, że czyjegoś nie musi znać.
– Był bardzo szczery – odpowiadam. – Zapomniałem, że go napisałem.
Przez chwilę ją obserwuję. Widzę, że coś mówi, ale skupiam się na jej mimice, na uśmiechniętych oczach. To jeszcze trochę dziecko, mimo że już kobieta. Ma dwadzieścia jeden lat.
– …a potem już byłam starsza i nawet gdyby coś miało się złego dziać, tobym na to nie pozwoliła…
Dopiero teraz dociera do mnie, co powiedziała wcześniej.
– Ojciec uspokoił się po tym, jak dał mu pan szkołę. Nie odzywał się kilka dni, unikał mnie i mamy. Nigdy mnie więcej nie uderzył, choć zdarzało się, że krzyczał. A potem już byłam starsza i nawet gdyby coś miało się złego dziać, tobym na to nie pozwoliła…
Uśmiecham się do siebie. Łechce mnie świadomość, że dałem „mu szkołę”. To taka lekka odmiana dumy z siebie samego.
– Cieszę się, że tak się stało – mówiąc to, kiwam głową, jakbym chciał potwierdzić swoje słowa – i dobrze, że mnie posłuchałaś.
– Ale dopiero w gimnazjum trafiłam na nauczycielkę, która pomogła mi coś z tym zrobić. Sama nie miałabym odwagi.
– A do odważnych świat należy – rzucam banał i błyskawicznie się go wstydzę.
– Wiem, ale byłam małą, zahukaną dziewczynką, której wszyscy powtarzali, że musi tu zostać i pasać krowy. A ja choć tego nie chciałam, to się z tym godziłam.
Słucham, jak opowiada.
– Kiedyś mówiłaś gwarą, teraz nie słychać żadnego zaśpiewu.
– Jakoś tak wyszło. Miałam chyba szczęście, bo bardzo szybko pozbyłam się akcentu spod samiuśkich Tater.
Śmieje się głośno. Jest dziewczęca. Piękna i dziewczęca. Patrzę na nią i myślę o Hani i Natalii. Są z tego samego pokolenia, choć nie wiem, czy zrozumiałyby się wystarczająco dobrze. Wychowane w innych światach, przebywające w zupełnie odmiennych środowiskach. Choć pewnie niewiele wiem o obecnym życiu swoich córek.
– Pójdziemy któregoś dnia na naszą polanę? – pytam z nadzieją, że się zgodzi. Bo choć chcę uciekać, by odpocząć, czuję, że tej małej dziewczynki sprzed lat nie muszę unikać.
– Oczywiście! – odpowiada niemal krzykiem. – Ale teraz muszę wracać do pracy. Mam nadzieję, że kawa będzie smakować.
– Na pewno – odpowiadam, uśmiechając się szczerze.
Kiedy odchodzi, nadal się uśmiecham. To pierwszy pozytywny moment, od kiedy tu jestem.
– Chciałam jeszcze o coś zapytać. – Znów stoi obok, patrząc tymi dużymi oczami. – Poradził pan sobie ze stratą pani Agnieszki?
Nie wiem, co odpowiedzieć. Bo nie wiem, czy sobie poradziłem. Żyję normalnie, pracuję, poukładałem to sobie w głowie. Ale odpowiadając Zosi, kiwam jedynie przecząco głową. Bo gdybym odpowiedział: „tak”, byłbym wobec niej nieuczciwy.
– A co u Natalii i Hani?
Bałem się tego pytania.
– Nie wiem.
Zosia spuszcza wzrok. Jest smutna.
– Rozumiem – niemal szepcze i odchodzi.
Opowiem jej kiedyś, jak było i jest. Ale jeszcze nie teraz. Teraz muszę się do niej przyzwyczaić. I oswoić się z obecnością osoby, której chcę o tym opowiedzieć. I zastanowić się, czy nie jest zbyt młoda, by to usłyszeć.
Siedzę tak kilkadziesiąt minut. W tym czasie moje myśli przemierzają dziesiątki kilometrów i wiele lat. Od wypadku Agnieszki pod Kielcami, przez historię z Zosią tutaj, w górach, i kilka lat nieokreślonej egzystencji w Warszawie, aż po wczorajszy wieczór i strach w ciemnościach po drugiej stronie hotelu.
Czuję krople deszczu. Czuję też jego zapach. Pachnie jak przelotny, ale mimo wszystko wchodzę do środka, by nie zmoknąć. Rozkładam się na olbrzymiej, miękkiej kanapie, biorę łyk wody, którą dostałem razem z kawą i zamykam oczy. Kiedy na chwilę je otwieram, widzę włączony telewizor. Rozglądam się bezskutecznie, wypatrując pilota. Nie chcę mieć kontaktu ze światem, zwłaszcza tym moim. Tym, który z uczuciem ulgi zostawiłem. I z tym, który mnie najchętniej miałby w dupie, choć nie do końca może.
Telewizor ma wyłączony dźwięk. Jestem skazany na obraz. Na młodą prezenterkę, młodego reportera, a potem na młodego prezentera. Nikomu z nich bym nie uwierzył, nawet gdybym słyszał. Wierzę tylko tym z lekkim siwym włosem na skroni, bo ten siwy włos to najczęściej głowa pełna wiedzy. Nie wierzę tym młodym pięknym z rozwianym włosem i kolorowymi soczewkami. Ani tym z zarostem „na drwala”, bo przez te „leśne” brody są niewiarygodni – nigdy nie ścięli drzewa ani nawet nie porąbali drew do kominka. Z drwala mają tyle, ile ja z muzyka. Czyli nic. Chłopcy.
Kurwa. Od wczoraj nie pomyślałem o tym, że muszę odpocząć. A wystarczyło zerknąć w ten jebany ekran.