Uzyskaj dostęp do tej i ponad 250000 książek od 14,99 zł miesięcznie
Tym razem mówimy o buncie, który od początku tego roku wciąż tli się i rozpala na nowo w różnych zakątkach. Na okładce narysowanej przez Jana Rośka (Po linii oporu) protest nie ma początku ani końca – ale mimo wszystko jest w nim miejsce na to, żeby chwilę odetchnąć.
Z numeru szczególnie polecamy materiały, w których:
Ebooka przeczytasz w aplikacjach Legimi na:
Liczba stron: 240
Odsłuch ebooka (TTS) dostepny w abonamencie „ebooki+audiobooki bez limitu” w aplikacjach Legimi na:
TYMCZASEM // FELIETON
I wtedy robi się ładna pogoda. Zawsze na koniec robi się ładna pogoda. Nie za gorąco, nie za zimno. Przypominają się wszystkie miejsca, w które nie poszliśmy tego lata. Było jeszcze tyle czasu. Myślisz o wszystkich psach, które w przyszłym roku będą już miały siwe pyski. Trzeba spakować rzeczy.
Siedzisz przy stole, przeglądasz rocznik pisma „Miś” w introligatorskiej oprawie. Rok 1977, okładka z marmurkowego papieru. Kiedy na coś jest za późno, dzieciństwo kończy się po raz pierwszy. Czytasz, że pani z Ghany dostała tulipany. Czytasz Piosenkę małego fiata. Pokoloruj bukiet warzyw. Czy znasz inne przedmioty, których nazwy zaczynają się na literę „s”? Jesteś za duża na takie rzeczy. Obojętnie przewracasz strony, na których przybywa ludzików z kasztanów, jarzębin i choinek. Może jeszcze tu wpadniemy jesienią. (Wiesz, że nie).
W naszej dyniWyzłoconej słońcemBrzęczą pestkiJak skarby w skarbonce.
Trafi się jeszcze kilka pogodnych weekendów. Festyn, na którym będzie gorąco i tłok, nic nie zobaczysz, bo tłum zasłoni scenę. Jeszcze pojedziesz do szkoły na rowerze. W któryś piątek weźmiemy hulajnogę i wrócimy przez park. Jeszcze pozwolą wam się bawić na dworze. Wypuszczą na boisko. I tyle. Odrobina koloru, który wyszedł za linię.
Potem zrobi się zimno. Przyjdą ciemne poranki. Parujący tłum w tramwaju. Syrop na kaszel. Odgrzewany obiad. Kinderbale z tortami w kształcie żółwia lub wyścigówki. Wiesz, że nie ma innego sposobu. Mówimy ci, że to nie będzie długo. Jakieś dwadzieścia numerów pisma „Miś”.
Kiedy wiosnąSłonko błyśnie
Introligator obciął dół strony i nie potrafisz odgadnąć rymu.
JEST JUŻ JESIEŃ.
– Wiedeński pociąg – mówię i na chwilę odstawiam walizkę.
– Zaczekajcie, jeszcze zdjęcie. Nie zdejmujcie masek, tak będzie śmieszniej.
– Wiesz, że wszyscy wyjeżdżali wiedeńskim pociągiem? Tylko z innego dworca – chcę dokończyć, ale nie słuchasz. Nie obchodzi cię, kim byli wszyscy i dlaczego wyjeżdżali. Sam widzę, że to nie jest moment na pogadankę historyczną.
– Na pewno ten peron?
– Wzięłaś paszport?
– Masz kartę EKUZ? Adres? Ładowarkę na wierzchu?
– Kanapki są w małym plecaczku.
– Pamiętaj, żeby jeść, dobrze? Będziesz pamiętać?
– Widzimy się na święta.
Wagon jest prawie pusty. Stoisz w drzwiach. Sprawdzamy godzinę, bo nie ma już nic do powiedzenia. Czuję twoje spojrzenie. Wyglądasz jak dziecko, które zgodziło się na jazdę na diabelskim młynie i właśnie dochodzi do wniosku, że to był kiepski pomysł.
– What the fuck? – mówisz.
Po co ci to było? Po co było udawać dorosłą? Płaszcz w jodełkę. Zakupy w lumpeksie. Nowa fryzura. Film o Žižku. Wrócę późno. A teraz to wszystko, cała ta dorosłość, zaprowadziła cię do bezprzedziałowego wagonu drugiej klasy.
Masz plastikową walizkę, ale już nie chcesz się w to bawić. My też już nie chcemy. Po prostu wysiądź. Pomyślimy, jak to odkręcić. Ale najpierw wrócimy do domu, zjemy śniadanie. Mama zrobi omlet, polejemy go syropem malinowym. Potem pójdziemy do parku i nazbieramy kasztanów, ile lat już tego nie robimy. I dzisiaj nic się nie wydarzy. Ani jutro. Ani nigdy. W każdym razie jeszcze długo.
Milczymy, sprawdzamy godzinę. Wychodzi słońce. Niebo robi się pomarańczowe i pociąg rusza.
– Uciekaj – mówię, kiedy już nie słychać. – Uciekaj stąd, uciekaj.
rysunek ARKADIUSZ HAPKA
MARCIN WICHA (ur. 1972), grafik, projektuje okładki, plakaty, znaki graficzne. Pisarz. Nagrodzony Paszportem „Polityki” 2017 w kategorii literatura. Laureat Nagrody Literackiej Nike 2018 za Rzeczy, których nie wyrzuciłem.
CZYLI REDAKCJA „PISMA”poleca w marcu wystawy sztuki
Marzec 2021
WARSZAWA
Henryk Streng/Marek Włodarski i modernizm żydowsko-polski
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie zaprasza na wystawę poświęconą twórczości modernisty Henryka Strenga/Marka Włodarskiego, malarza tworzącego w międzywojennym Lwowie i powojennej Warszawie. Wystawa koncentruje się wokół tematów relacji polsko-żydowskich, Zagłady, socrealizmu oraz lokalnych adaptacji modernizmu. Oglądać ją można w Muzeum nad Wisłą do 9 maja.
WIĘCEJ:artmuseum.pl
ŁÓDŹ
Prototypy 04.Agata Siniarska iOsuwisko
Muzeum Sztuki w Łodzi organizuje czwartą odsłonę cyklu Prototypy, tworzonego w duchu ekologii – zamiast wytwarzać nowe obiekty, wystawy składają się z przekształconych i użytych w innym kontekście zasobów muzeum. Tym razem Agata Siniarska zaprasza na Osuwisko poświęcone materialnym aspektom tworzenia i istnienia dzieł sztuki.
Możną ją oglądać do 11 kwietnia.
WIĘCEJ:msl.org.pl
TORUŃ
Sylwester Ambroziak.Niewinność
W Centrum Sztuki Współczesnej w Toruniu można oglądać wystawę jednego z najbardziej uznanych współczesnych rzeźbiarzy, Sylwestra Ambroziaka. Składają się na nią zarówno rzeźby, jak i eksperymentalne filmy animowane, wyświetlane na wielkoformatowych ekranach.
Można ją oglądać do 21 marca.
WIĘCEJ:csw.torun.pl
KRAKÓW
Artyści z Krakowa.Generacja 1950–1969
W krakowskim MOCAK-u (Muzeum Sztuki Współczesnej) można oglądać wystawę poświęconą krakowskiej scenie artystycznej. Wystawa gromadzi prace ponad trzydziestu twórców z pokolenia urodzonego w latach 50. i 60., związanych z Krakowem i wyrosłych w PRL-u. Oglądać ją można do końca maja.
WIĘCEJ:mocak.pl
BIELSKO-BIAŁA
Pole bitwy
Wystawa konfrontuje nas z pytaniem o rolę znaków i symboli w sztuce, przedstawiając prace polskich artystów, którzy w swojej twórczości odnoszą się do rzeczywistości społecznej i kwestii interpretowania historii. Wystawa pod kuratelą Ady Piekarskiej w Galerii Bielskiej BWA w Bielsku-Białej jest do oglądania do 14 marca.
WIĘCEJ:galeriabielska.pl
PRAWA CZŁOWIEKA
zdjęcie i tekstFILIP SKROŃC
Na początku lutego 2021 roku w Malawi, w dystrykcie Machinga, próbowano porwać dwunastolatkę. Odnaleziono też ciało zamordowanego mężczyzny o imieniu Saidi Dyton. To ostatnie ofiary prześladowań ludzi z albinizmem. Od pięciu lat Ikponwosa Ero, niezależna ekspertka ONZ, powtarza, że grupie tej grozi w Malawi całkowita zagłada.
Pierwsze morderstwo zaliczane do tej fali miało miejsce blisko piętnaście lat temu w Tanzanii. Kobieta została wtedy zamordowana i poćwiartowana. W wiosce Nyahunge zaczęto mówić wtedy, że zrobiono to na polecenie czarownic, bo nikt nie łączył jeszcze wtedy tej sprawy z opowieściami „o magicznej mocy ciał albinosów”. Tego typu przesądy zaczęły nabierać na sile w tamtym okresie, a opowieści o nogach, rękach, włosach i genitaliach, które mogą zmienić nędzarza w bogacza, szybko przekraczały granice narysowane na mapach. Nie trzeba było czekać długo na kupców z Demokratycznej Republiki Konga, Kenii, Ugandy, Burundi, Mozambiku czy Malawi.
Na zdjęciu: Salum Abdallah na tyłach rodzinnego domu na przedmieściach Dar es Salaam.
618
• liczba wszystkich zgłoszonych przypadków ataków na osoby z albinizmem obejmująca cały kontynent afrykański
PROZA
tekstDOROTA KOTASrysunkiJOANNA STRUTYŃSKA
Artykuł dostępny w pełnej wersji
POEZJA
URSZULA HONEK
Artykuł dostępny w pełnej wersji
ESEJ IDEE
tekstZUZANNA KOWALCZYK
Artykuł dostępny w pełnej wersji
ESEJ IDEE
tekstKAROLINA WIGURA
Artykuł dostępny w pełnej wersji
KOMIKS
tekst i rysunki MARTA ZABŁOCKA
Artykuł dostępny w pełnej wersji
REPORTAŻ
tekstURSZULA JABŁOŃSKA
Artykuł dostępny w pełnej wersji
ROZMOWA
zBARBARĄ WOJNAROWSKĄrozmawiaMAGDALENA KICIŃSKA
Artykuł dostępny w pełnej wersji
PORTRET
tekstJAREMA PIEKUTOWSKI
Artykuł dostępny w pełnej wersji
POEZJA
SŁAWOMIR HORNIK
Artykuł dostępny w pełnej wersji
FOTOREPORTAŻ
zdjęciaMACIEJ MOSKWA
Artykuł dostępny w pełnej wersji
REPORTAŻ
tekstALEKSANDRA KOZŁOWSKA
Artykuł dostępny w pełnej wersji
STUDIUM
tekstJUSTYNA PISZCZATOWSKA
Artykuł dostępny w pełnej wersji
STUDIUM
tekstJAKUB WĄTOR
Artykuł dostępny w pełnej wersji
NIE WSZYSTKO STRACONE // FELIETON
tekstANIA MORAWIEC
Artykuł dostępny w pełnej wersji
HISTORIA OSOBISTA
tekstYIYUN LIprzełożyłKRZYSZTOF CIEŚLIK
Artykuł dostępny w pełnej wersji
APTECZKA
Artykuł dostępny w pełnej wersji
PROZA
tekstPATRYCJA DOŁOWY
Artykuł dostępny w pełnej wersji
PRZYPISY // FELIETON
tekstZUZANNA KOWALCZYK
Artykuł dostępny w pełnej wersji
Redakcja: Pismo. Magazyn opinii, ul. Wojciecha Górskiego 1/66, 00-033 Warszawa,Redaktorka Naczelna: Magdalena Kicińska,Sekretarzyca Redakcji: Katarzyna Kazimierowska,Felieton: Marcin Wicha, Idee: Karolina Lewestam,Technologie: Martyna Trykozko,Redakcja: Marcin Czajkowski, Zofia Sawicka,Korekta: Monika Marczyk, Dorota ŚrutowskaSzefowa Projektów Cyfrowych: Barbara Sowa, Wydanie Cyfrowe: Mateusz RoeslerProjekt makiety: Jacek Utko, Redaktorka Artystyczna: Karolina Mazurkiewicz,Szefowa Marketingu i Sprzedaży: Kalina Wyszyńska, Promocja: Ewa SalamonFundraising: Natalia CzarkowskaReklama:[email protected], +48 506 892 119,
Prenumerata:www.magazynpismo.pl/prenumerata
Redakcja nie zwraca tekstów niezamówionych oraz zastrzega sobie prawo do redagowania i skracania. Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń i ma prawo do odmowy publikacji.
ISSN 2544-5022
Pismo. Magazyn opinii
www.magazynpismo.pl
Wydawca: Fundacja Pismo
ul. Wojciecha Górskiego 1/66, 00-033 Warszawa
KRS: 0000689263, NIP: 1182150957
Prezes Zarządu: Piotr Nesterowicz
Członkinie Zarządu: Magdalena Kicińska, Kalina Wyszyńska
Na zlecenie Woblink
woblink.com
Plik przygotowała Angelika Duchnik