Uzyskaj dostęp do tej i ponad 250000 książek od 14,99 zł miesięcznie
Ponad 75 lat „Tygodnika Powszechnego” pod jednym adresem to 75 lat historii polskiej kultury, polskiego Kościoła, polskiej inteligencji i polskiego dziennikarstwa. Oto opowieść o tym czasie.
Pod koniec kwietnia 2021 roku redakcja „Tygodnika Powszechnego” opuszcza swoją historyczną siedzibę, wynajmowaną od krakowskiej kurii od 1945 roku w kamienicy przy Wiślnej 12. Ponad 75 lat pod jednym adresem to 75 lat historii polskiej kultury, polskiego Kościoła, polskiej inteligencji i polskiego dziennikarstwa.
To blisko pół wieku oporu przeciw komunizmowi i ponad trzydzieści lat zmagań z „nieszczęsnym darem wolności” (używając sformułowania jednego z najważniejszych autorów „TP”, ks. Józefa Tischnera), to także 75 lat historii Krakowa – miasta, z którym pismo od początku jest związane. Przez redakcyjną siedzibę przewinęli się w tym czasie laureaci Nobla i Oscara, prezydenci i premierzy, papież i rabini.
Najstarsze meble z gabinetu redaktora naczelnego pamiętają zamknięcie pisma za odmowę druku nekrologu Stalina w 1953 roku, ale pamiętają też rynkowe zawirowania już po czasie transformacji, kiedy istnienie pisma wydawało się zagrożone; pamiętają biesiady z udziałem Stefana Kisielewskiego czy Leopolda Tyrmanda, ale też obiady gotowane przez kolejne pokolenia redaktorów, z których najmłodsi przychodzili na świat w ostatnich latach życia legendarnego założyciela „TP” Jerzego Turowicza.
W wydaniu „TP Historia: WIŚLNA 12” chcemy opowiedzieć historię trzech ćwiartek wieku widzianych z perspektywy tego adresu i tego miejsca. Rozmowie Anny Goc z pracującym tu od 1964 roku i raz jeszcze oprowadzającym po historycznych wnętrzach ks. Adamem Bonieckim oraz reportażowi historycznemu związanego z „TP” od 1991 roku Michała Okońskiego, towarzyszyć będzie przypomnienie tekstów, które zmieniały polską rzeczywistość na przestrzeni tych 76 lat oraz opowieść o dekadach, którym „Tygodnik” towarzyszył (przewodniczkami po nich będą Karolina Kuszyk, Kalina Błażejowska, Beata Chomątowska, Katarzyna Kubisiowska, Olga Drenda, Olga Gitkiewicz i Anna Goc).
Pokażemy, jak na przestrzeni lat ewoluowały moda i obyczaje, jak zmieniał się język opowiadania o najważniejszych sprawach dla Polaków, z czego śmiali się odbiorcy felietonów i rysunków Kisiela, Pilcha, Mrożka, Mancewicza, Wichy czy Minkiewicza, z historykiem Krakowa Andrzejem Chwalbą raz jeszcze przejdziemy się ulicą, przy której znajdowała się redakcja, a wreszcie: przedstawimy nową siedzibę „Tygodnika Powszechnego”, której wynajęcie umożliwiła bezprecedensowa zbiórka publiczna sympatyków i czytelników pisma – ukazanie się tego numeru będzie także formą podziękowania im za ten dar.
Ebooka przeczytasz w aplikacjach Legimi na:
Liczba stron: 214
Odsłuch ebooka (TTS) dostepny w abonamencie „ebooki+audiobooki bez limitu” w aplikacjach Legimi na:
AUTORZY SŁÓW, RYSUNKÓW I ZDJĘĆ
Kalina Błażejowska – dziennikarka i redaktorka działu Kultura „TP”, autorka biografii Haliny Poświatowskiej.
Andrzej Bobkowski – pisarz i eseista, autor „TP” w pierwszych latach istnienia pisma.
ks. Adam Boniecki – związany z „TP” od 1964 r., w latach 1999–2011 jego redaktor naczelny.
Beata Chomątowska – pisarka i dziennikarka, założycielka Stacji Muranów, stała współpracowniczka „TP”.
Andrzej Chwalba – historyk i eseista, wykładowca UJ w Krakowie.
Justyna Dąbrowska – psycholożka i psychoterapeutka, na łamach „TP” rozmawia z pokoleniem swoich rodziców.
Olga Drenda – dziennikarka, eseistka i tłumaczka, tropicielka widm polskiej transformacji.
Wojciech Druszcz – fotograf, współpracownik „TP”.
Andrzej Dudziński – rysownik, grafik, malarz, twórca goszczącego na ostatniej stronie „TP” Pokraka.
Tomasz Fiałkowski – na łamach „TP” Lektor, autor rozmowy rzeki ze Stanisławem Lemem.
Olga Gitkiewicz – dziennikarka i reporterka.
Anna Goc – redaktorka i reporterka „TP”, autorka rozmowy rzeki z ks. Adamem Bonieckim.
Wojciech Jagielski – reporter, pisarz, dziennikarz „TP”.
Andrzej Kijowski – krytyk literacki, pisarz i eseista, felietonista „TP”.
Stefan Kisielewski, Kisiel – pisarz i kompozytor, felietonista „TP”.
Michał Komar – pisarz i felietonista „TP”.
Grzegorz Kozakiewicz – fotograf, współpracownik „TP”.
Ryszard Koziołek – literaturoznawca i eseista, rektor Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, stały współpracownik „TP”.
Andrzej Kramarz – fotograf, współpracownik „TP”.
Ryszard Krynicki – poeta i wydawca, wieloletni współpracownik „TP”.
Katarzyna Kubisiowska – dziennikarka „TP”, biografka Jerzego Pilcha, Danuty Szaflarskiej i Jerzego Vetulaniego.
Karolina Kuszyk – dziennikarka, tłumaczka i reporterka, autorka książki „Poniemieckie”.
Michał Kuźmiński – zastępca redaktora naczelnego „TP”, autor Podkastu Powszechnego, kryminałów i książek o kuchni.
Marek Lehnert – wieloletni korespondent Polskiego Radia w Rzymie i współpracownik „TP”, gdzie w 1970 r. wygrał konkurs na reportaż.
Stanisław Lem – pisarz i filozof, felietonista „TP”.
Peter Łyczkowski – artysta pracujący z obrazem i dźwiękiem. Współautor, z Agnieszką Rasmus, pocztówki dźwiękowej z Wiślnej 12.
Grażyna Makara – fotografka, szefowa fotoedycji „TP”.
Stanisław Mancewicz – felietonista „TP”, pracownik Instytutu Literackiego w Paryżu.
Michał Paweł Markowski – pisarz, szef Katedry Języka Polskiego i Literatury Uniwersytetu Illinois w Chicago, dyrektor artystyczny Festiwalu Conrada, felietonista „TP”.
Lech Mazurczyk – grafik i infografik, współpracownik „TP”.
Artur Międzyrzecki – poeta i tłumacz, przez lata publikujący także na łamach „TP”.
Bartosz Minkiewicz – scenarzysta i autor komiksów, satyryk, rysownik „TP”.
Sławomir Mrożek – pisarz, dramaturg i felietonista „TP”.
Piotr Mucharski – redaktor naczelny „TP”.
Małgorzata Musierowicz – pisarka i ilustratorka, felietonistka „TP”.
Michał Okoński – redaktor „TP” i autor książek o piłce nożnej.
Michał Olszewski – pisarz i reporter, redaktor „TP”, a obecnie „Gazety Wyborczej Kraków”.
Stanisław Pagaczewski – autor książek o przygodach Baltazara Gąbki i przewodników krajoznawczych, współpracownik „TP” w pierwszych latach istnienia pisma.
Jerzy Pilch – pisarz i felietonista „TP”.
Joanna Rusinek – graficzka, współpracowniczka „TP”.
Marek Skwarnicki, Spodek – poeta, redaktor i felietonista „TP”.
Antoni Słonimski – poeta, prozaik i felietonista „TP”.
Andrzej Stasiuk – pisarz i wydawca, felietonista „TP”.
Jolanta Strzelecka – dziennikarka i publicystka, autorka „TP”.
Jan Józef Szczepański – pisarz, tłumacz i redaktor „TP”.
Ewa Szumańska – pisarka, autorka słuchowisk radiowych i felietonistka „TP”.
Jacek Taran – dziennikarz i fotograf „TP”, autor powieści dla młodzieży.
Leopold Tyrmand – pisarz, popularyzator jazzu, dziennikarz „TP” w pierwszych latach istnienia pisma.
Melchior Wańkowicz – pisarz i reporter, publikujący także na łamach „TP”.
Danuta Węgiel – fotografka, współpracowniczka „TP”.
Marcin Wicha – pisarz i grafik, felietonista i rysownik „TP”.
Anna Włoch – fotografka, współpracowniczka „TP”.
Kocha, lubi, szanuje
PIOTR MUCHARSKI
„Tygodnik Powszechny” po ponad 75 latach zmienia siedzibę. Właściciel wymówił umowę najmu w kamienicy przy ulicy Wiślnej 12. Cóż to właściwie był za adres?
Kiedy już się wyszło na ulicę, było wiadomo, że to najpiękniej położona siedziba redakcji w Polsce. Wokół zmienne faktury murów, tu średniowiecze, tam barok, platan na Plantach, złote volvo warujące przy wózku z obwarzankami, wycieczki pytające, gdzie Wawel, a gdzie Rynek. Dla wtajemniczonych: kanadyjski burger, u Persa – pizza, arancini i tiramisu, w Winomanie – wino. Droga do pracy wiodła więc przez wakacje, wystarczyło wyjść na pięć minut, żeby sobie na nich pobyć. Coś z tego nieuchronnie wkradało się też do ciemnych, niewygodnych, już zbyt ciasnych wnętrz. I nawzajem: adres się rozlewał na sąsiednie publiczne przestrzenie, a charakterystyczne przygarbione sylwetki z telefonami, głosy negocjujące terminy i objętości widać i słychać było między murami, szczególnie po kolegiach redakcyjnych, kiedy nadchodziła pora zamawiać teksty u współpracowników – wychodziło się na zewnątrz, bo na piętrze również akustycznie było ciasno. Więc to przenikanie przestrzeni przynosiło ulgę i syciło zmysły. Lubiliśmy to, niektórzy – kochali. Również niezliczone korowody tych, którzy bywali tu przelotnie, choćby po oddech i kawę.
No dobrze... ale to są jednak dość zwiewne powody. Czemu mielibyśmy ze zmiany adresu czynić wydarzenie? I tu się dopiero zaczyna właściwa opowieść, którą przeczytają Państwo w tym wydaniu. Na Wiślnej 12 przez te ponad 75 lat, do czasu, kiedy musimy ją opuścić, spotykały się światy i postaci warte dobrej historii. Bo to był adres magiczny. Bo godził wielu, zdawałoby się nie do pogodzenia.
Mury zostają, magię zabieramy ze sobą.
Tu macie jej zapis.
©℗
RYS. JOANNA RUSINEK DLA „TP”
Po opublikowaniu komunikatu o wypowiedzeniu „Tygodnikowi” umowy najmu nastąpiła spontaniczna reakcja naszych Czytelników i Przyjaciół: zbiórka pieniędzy na FB, wpłaty przez FaniPay oraz wprost na konto Fundacji Tygodnika Powszechnego. Nazajutrz było już sto tysięcy złotych, po paru następnych dniach dwieście, trzysta... Trudno nam było wtedy oszacować, ile może kosztować przeprowadzka i urządzenie nowej siedziby w tak nietypowych warunkach – w szczycie kolejnej fali COVID-19. A zbiórka dopiero nabierała rozpędu, by do końca marca przekroczyć 630 tysięcy zł!
Wielka wdzięczność dla wszystkich Państwa, Darczyńców. Teraz już wiemy: wystarczyło na przeprowadzkę i stworzenie miejsca na miarę Państwa oraz naszych oczekiwań, potrzeb i wyzwań. To Państwo nadają naszej pracy sens. Owszem, zmieniamy adres, ale tak naprawdę siedzibą „Tygodnika” są Wasze domy.
Dobrem, które staramy się chronić w naszej pracy nade wszystko, jest suwerenność pisma. Nigdy nie była i nie będzie zagrożona, dzięki takim Czytelnikom.
Serdecznie za to dziękujemy.„Tygodnik Powszechny”