Anioł z Possenhofen ebook

Anioł z Po­ssen­ho­fenCo­py­ri­ght © 2024 Alek­san­dra Ja­giełło

Re­dak­cja: dr Marta Ma­reckaKo­rekta: Mag­da­lena Gonta-Bier­nat, to­sie­wyda.plSkład i ła­ma­nie: To­masz Bier­nat, to­sie­wyda.pl

Wy­da­nie IBre­men, 2024

Ale­xan­dra Ja­gielloAJ Pu­bli­shingc/o IP-Ma­na­ge­ment #36898Lu­dwig-Er­hard-Str. 1820459 Ham­burg

www.alek­san­dra­ja­giello.pl

www.alek­san­dra­ja­giello.com

Luty 1848, Mo­na­chium

Ci­szę nocną prze­rwało grom­kie uja­da­nie psów i par­ska­nie koni. Księż­niczka ba­war­ska He­lena le­żała w łóżku, za­wie­szona gdzieś po­mię­dzy jawą a snem, kiedy usły­szała czy­jeś kroki. Ktoś szedł szybko ko­ry­ta­rzem i twar­dymi po­de­szwami ryt­micz­nie ude­rzał o mar­mu­rową po­sadzkę. Przy­sta­nął, na chwilę za­pa­dła ci­sza, którą nie­spo­dzie­wa­nie prze­rwała sza­mo­ta­nina i szu­ra­nie prze­su­wa­nych przed­mio­tów, jakby ku­frów albo skrzy­nek. Z pew­no­ścią były duże i cięż­kie, bo ktoś gło­śno wes­tchnął. Kiedy prze­mie­ściły się o kilka me­trów po śli­skiej po­wierzchni, szmer usta­wał, a za mo­ment znów było go sły­chać i sta­wał się co­raz wy­raź­niej­szy. Wtem roz­legł się chór szep­tów i sze­lest tka­nin. Ktoś za­kasz­lał i prze­pu­ścił głu­chy jęk przez struny gło­sowe jak przez sito. Chyba pró­bo­wał coś po­wie­dzieć, ale głos utkwił mu w gar­dle. He­lena za­częła ciężko od­dy­chać. Na­gły huk me­ta­lo­wego przed­miotu upa­da­ją­cego z im­pe­tem na ka­mienną pod­łogę spra­wił, że wbrew wła­snej woli się wzdry­gnęła i mi­mo­wol­nie wy­ko­pała przed sie­bie nogę… A przy­naj­mniej tak jej się wy­da­wało.

Me­ta­liczny szczęk dźwię­czał jej w gło­wie ni­czym zły sen jesz­cze przez kilka na­stęp­nych se­kund. Pró­bo­wała otwo­rzyć oczy, ale nie mo­gła. Zma­gała się z cia­łem, jed­nak im bar­dziej chciała się uwol­nić od nie­mocy, tym wy­raź­niej czuła się spa­ra­li­żo­wana. Ja­kaś nad­ludzka siła przy­pie­rała ją do łóżka. Ktoś chwy­cił jej kostkę i opa­sał ją dło­nią jak cięż­kim kaj­da­nem. „He­leno, już czas” – usły­szała na­gle nad głową nie­znany ko­biecy głos.

Wtedy prze­ciąg owiał jej twarz. Po­ru­szyła pal­cem u nogi i zgięła ją w ko­la­nie. Zo­rien­to­wała się, że jest przy­kryta grubą zi­mową pie­rzyną po samą szyję. Do roz­pa­lo­nej twa­rzy przy­ło­żyła zimną, atła­sową po­duszkę, która le­żała obok. Kiedy uchy­liła nieco po­ścieli, chłód do­stał się pod okry­cie. Zła­pała szybko od­dech.

Od­wa­żyła się otwo­rzyć jedno oko i wtedy w ciem­no­ści do­strze­gła, że przy ko­minku kuca dwóch męż­czyzn. Krew ude­rzyła jej do głowy. Wi­działa ich jak przez mgłę i nie mo­gła roz­po­znać. Po­woli otwo­rzyła dru­gie oko, ale nic to nie dało. Męż­czyźni spra­wiali wra­że­nie cieni, spo­mię­dzy któ­rych wy­glą­dał le­dwo tlący się pło­myk. Spoj­rzała w okno, wciąż za­sło­nięte ko­ta­rami.

Za­miast my­śli w gło­wie świ­dro­wała jej pustka. Usil­nie pró­bo­wała zna­leźć się tu i te­raz, le­wi­tu­jąc wciąż po­mię­dzy snem a rze­czy­wi­sto­ścią. Nie wie­działa też, do któ­rego ze świa­tów na­le­żały jęki za­sły­szane wcze­śniej na ko­ry­ta­rzu i kto ka­zał jej się obu­dzić.

Wtem usły­szała roz­mowę. Z ci­chego szeptu z tru­dem wy­od­ręb­niła słowa.

– Za­brali go?

He­lena nie­chcący za­sze­le­ściła po­ścielą i wy­cią­gnęła rękę spod pie­rzyny. Je­den z męż­czyzn gwał­tow­nie się od­wró­cił, ale w porę zdą­żyła za­re­ago­wać i za­mknęła oczy. Po­ło­żyła dło­nie koło twa­rzy i od­wró­ciła głowę.

Słu­żący chyba nie za­uwa­żył, że nie spała, bo kon­ty­nu­ował roz­mowę:

– Tak. My­śla­łem, że przy­naj­mniej tu­taj bę­dziemy mieli spo­kój, ale je­śli pad­nie choćby cień po­dej­rzeń, wszy­scy będą w nie­bez­pie­czeń­stwie.

– A co z ulot­kami?

– Scho­wa­łem w pralni. Tam nikt ich nie znaj­dzie.

He­lena po­czuła dra­pa­nie w gar­dle. Utknął w nim ja­kiś okru­szek. Prze­łknęła ślinę, ale nie po­mo­gło i za­kasz­lała. Męż­czyźni spoj­rzeli na nią. Je­den na­wet wstał. Księż­niczka chrząk­nęła i od­wró­ciła się na drugi bok.

Nic wię­cej nie po­wie­dzieli.

Skoro roz­pa­lali ogień w ko­minku, mu­siało być koło pią­tej rano. He­lena zdzi­wiła się, że nie przy­szła z nimi żadna ko­bieta, bo matka su­rowo za­bra­niała dziew­czy­nie zo­sta­wać z męż­czy­znami sam na sam.

Pa­trzyła w kie­runku to­a­letki i przy­glą­dała się po­świa­cie cie­płego pło­mie­nia z ko­minka, która od­bi­jała się w błysz­czą­cej ta­fli lu­stra.

Na­gle usły­szała szczęk po­grze­ba­czy ude­rza­ją­cych o me­ta­lowe drzwiczki pieca ka­flo­wego sto­ją­cego w rogu po­koju. Je­den ze słu­żą­cych za­czął szu­rać bla­szaną ło­patką po mu­ro­wa­nym dnie pa­le­ni­ska. Po­tem do­bie­gły ją ci­che kroki i trzask do­my­ka­nych drzwi. Zo­stała sama.

Wo­kół zro­biło się bar­dzo ci­cho. Znów się od­wró­ciła i wtedy coś wbiło się jej w bio­dro. Unio­sła się, wsu­nęła rękę pod pie­rzynę i do­tknęła twar­dego przed­miotu. To była Roz­ważna i ro­man­tyczna Jane Au­sten, którą czy­tała do póź­nej nocy. Dziew­czyna wy­cią­gnęła ją na wierzch i otwo­rzyła gdzieś w środku. Było ciemno, więc nie wi­działa tek­stu, ale uwiel­biała za­pach pa­pieru. Przy­ło­żyła roz­wartą książkę do nosa. Le­żąc, wdy­chała za­pach sta­rego per­ga­minu zmie­sza­nego z ku­rzem, który przy­po­mi­nał jej za­pach bi­blio­teki ojca.

Ale te­raz na­wet jej ulu­biona au­torka nie mo­gła od­wieść ją od my­śle­nia o tym, co przed chwilą usły­szała. O ja­kich ulot­kach ukry­tych w pralni mó­wili i co na nich było? Czego tak pa­nicz­nie się bali? I kogo mieli niby wy­pro­wa­dzać? Może to szu­ra­nie, które wy­da­wało się jej snem, było praw­dziwe? Prze­cież nie mo­gło się wziąć zni­kąd. Na pewno nie zwa­rio­wała. Może rze­czy­wi­ście ko­goś pro­wa­dzili ko­ry­ta­rzem? Nie­opo­dal było wej­ście na strych, gdzie mie­ściła się służ­bówka, więc to mu­siał być ktoś stam­tąd. Nie da­wało jej to spo­koju.

Coś mó­wiło jej, że musi to spraw­dzić i że te­raz jest ku temu od­po­wiedni mo­ment. Za­nim po­koje się na­grzeją, miną ko­lejne trzy go­dziny, miała za­tem gwa­ran­cję, że nie spo­tka na ko­ry­ta­rzu ni­kogo z ro­dziny. Mu­siała tylko uwa­żać na służbę, która prze­miesz­czała się po­mię­dzy sy­pial­niami.

Wzięła trzy głę­bo­kie wde­chy i od­rzu­ciła na bok grubą pie­rzynę. Lo­do­wate po­wie­trze owiało jej stopy. Usia­dła na łóżku, za­ło­żyła swoje cie­płe zi­mowe kap­cie i wstała. Chwy­ciła dłońmi przed­ra­miona i po­tarła je. Miała na so­bie je­dy­nie długą, dwu­war­stwową ko­szulę nocną. Po­de­szła do fo­tela, na który wie­czo­rem rzu­ciła biały je­dwabny pe­niuar. Za­ło­żyła go, ale nie po­czuła róż­nicy. Wzdry­gnęła się tylko, kiedy lo­do­waty ma­te­riał do­tknął jej karku.

– Ależ zimno… – wy­szep­tała. – Wss… – Wcią­gnęła po­wie­trze do płuc, aż po­czuła prze­szy­wa­jący ból przed­niego zęba.

Zmru­żyła oczy i za­mknęła usta. Prze­szły ją ciarki.

Przy­kuc­nęła przed ko­min­kiem i wy­cią­gnęła ręce do pa­le­ni­ska. Czer­wono-żółty ogień li­zał już wszyst­kie ka­wałki drewna, dla­tego za­le­d­wie po mi­nu­cie pa­liła ją od cie­pła skóra twa­rzy i rąk.

Za­sły­szane in­for­ma­cje in­try­go­wały ją tak, że nie mo­gła dłu­żej zwle­kać. Ze­rwała się na równe nogi i kiedy spoj­rzała w stronę drzwi, w gę­stym mroku po­koju zo­ba­czyła czer­wono-fio­le­towe plamy, które przy­bie­rały różne po­szar­pane kształty. Za­mru­gała i na ślepo pod­bie­gła do drzwi, po czym za­częła szu­kać klamki. Na­ci­snęła lo­do­waty ka­wa­łek me­talu i po chwili zna­la­zła się na ko­ry­ta­rzu.

Za­nim jej wzrok przy­zwy­czaił się do za­wie­si­stej czerni nocy, szła po omacku, uwa­ża­jąc, aby przy­pad­kiem nie strą­cić któ­rejś z chiń­skich waz sto­ją­cych na drew­nia­nych co­ko­łach pod ścianą. Na­gle na­dep­nęła na coś po­dłuż­nego, co wy­śli­zgnęło się jej spod nogi. Usły­szała prze­raź­liwy pisk. Od­sko­czyła na bok, ude­rza­jąc o ścianę ra­mie­niem. Chwy­ciła się za nie i za­ci­snęła usta z bólu. Jej serce za­biło moc­niej. Z tyłu do­szło ją ci­che po­miau­ki­wa­nie. Od­wró­ciła głowę i z tru­dem do­strze­gła dwa mie­niące się zie­lone punk­ciki, które po chwili znik­nęły. „To tylko kot, któ­remu chyba na­dep­nę­łam na ogon” – uspo­ko­iła się. Ciem­ność stała się bar­dziej zno­śna. He­lena szła przed sie­bie i choć ką­tem oka wi­działa nie­wy­raźne po­sta­cie, już nie pa­ni­ko­wała. Wie­działa, że to grec­kie po­sągi wiel­ko­ści ro­słego męż­czy­zny prę­żyły się wzdłuż ko­ry­ta­rza. Kiedy na­li­czyła ich pięć, była pewna, że jest już obok scho­dów. Za­częła rę­koma szu­kać ba­lu­strady, a gdy ją zna­la­zła, chwy­ciła się jej obiema dłońmi. Scho­dziła po­woli. Ko­niusz­kami pal­ców u stóp osło­nię­tych je­dy­nie fu­trza­nymi kap­ciami pró­bo­wała wy­czuć ko­lejny sto­pień. Nie­ba­wem na­brała pew­no­ści w ru­chach, przy­spie­szyła kroku i po kilku mi­nu­tach była już w holu. Stam­tąd skie­ro­wała się w stronę apar­ta­men­tów swej młod­szej sio­stry Elż­biety.

Sta­nęła przed drzwiami i bez pu­ka­nia je uchy­liła. Sissi le­żała od­kryta na łóżku, a zmięta po­ściel kłę­biła się na pod­ło­dze. He­lena we­szła do środka. Było tu o wiele cie­plej niż u niej po dru­giej stro­nie pa­łacu. Usia­dła na kra­wę­dzi po­sła­nia i de­li­kat­nie po­trzą­snęła ra­mie­niem sio­stry.

Elż­bieta pod­nio­sła głowę, po czym usia­dła. Prze­tarła oczy i zmarsz­czyła czoło.

– Néné – wy­mam­ro­tała, zie­wa­jąc. – Co tu­taj ro­bisz? – Spoj­rzała w okno. – Jest chyba śro­dek nocy.

– Ci­cho, żeby nikt nas nie usły­szał. – Oczy He­leny szkliły się w ciem­no­ści. Chwy­ciła dło­nie Elż­biety i po­trzą­snęła nimi. – Mu­simy coś spraw­dzić w pralni. Po­mo­żesz mi? – Nie spusz­czała wzroku z roz­mem­ła­nej nie­chcianą po­budką sio­stry.

– Ale w czym? – Sissi po­krę­ciła szybko głową i unio­sła ką­ciki ust.

– Póź­niej ci po­wiem, ale te­raz chodźmy, bo za chwilę wszy­scy się obu­dzą – po­pę­dzała ją z pa­sją w gło­sie.

Elż­bieta się oży­wiła i spoj­rzała na sio­strę by­strym, świ­dru­ją­cym wzro­kiem. Szybko wy­sko­czyła z łóżka i po­bie­gła po gruby szla­frok. He­lena do­piero te­raz po­ża­ło­wała, że nie chciała mieć ta­kiego sa­mego. Parę mie­sięcy temu wy­da­wał się jej zbyt dzie­cinny.

Dziew­częta po ci­chu opu­ściły po­kój i po dzie­się­ciu mi­nu­tach sta­nęły przed drzwiami pralni. Elż­bieta trzę­sła się jak osika, a i He­lena z tru­dem po­wstrzy­my­wała szczę­ka­nie zę­bów.

– Po­pil­nuj, czy nikt nie idzie. – Chuch­nęła w dło­nie, po czym na­ci­snęła klamkę, która, nie sta­wia­jąc oporu, ci­cho za­chrzę­ściła.

– Ale czego ty chcesz z pralni? – szep­nęła Elż­bieta, cią­gnąc sio­strę za rę­kaw i roz­glą­da­jąc się wo­koło.

– Póź­niej ci wy­ja­śnię. – He­lena od­su­nęła jej rękę. – Po­cze­kaj tu i daj mi znać, je­śli ktoś bę­dzie się zbli­żał.

Elż­bieta zo­stała na cza­tach, a He­lena we­szła do pralni i za­mknęła za sobą drzwi. W środku było tak ciemno, że nie wi­działa wła­snej dłoni. Zro­biła krok do przodu i wtedy ude­rzyła stopą o coś twar­dego.

– Au­aaaaa! – wrza­snęła tak gło­śno, że Elż­bieta uchy­liła drzwi i zaj­rzała do środka.

He­lena usia­dła na pod­ło­dze i chwy­ciła się za czu­bek stopy. Ból po­wę­dro­wał aż do łydki i za­czął się roz­cho­dzić po ca­łej no­dze do sa­mego uda.

– Ci­cho, sły­chać cię… Co się stało?

– Nic, wszystko do­brze, pil­nuj! – syk­nęła przez zęby He­lena.

Po­ma­cała przed­miot le­żący na pod­ło­dze i wy­czuła pod pal­cami kształt mo­sięż­nego że­lazka z du­szą.

– Ktoś jest na ko­ry­ta­rzu… – wy­szep­tała Sissi, po czym wbie­gła do środka, trza­ska­jąc drzwiami.

He­lena po­cią­gnęła sio­strę za rę­kaw i obie scho­wały się w nie­wiel­kiej wnęce za du­żymi ko­szami, gdzie in­ten­syw­nie pach­niało wi­kliną i su­szoną la­wendą. Przy­kuc­nęły i przy­kle­iły się do ściany, na­słu­chu­jąc od­gło­sów. Wtem ktoś gwał­tow­nie wszedł do pralni, wpusz­cza­jąc do środka snop świa­tła. Sio­stry przy­lgnęły do sie­bie jesz­cze bar­dziej, trzy­ma­jąc się z ca­łej siły za dło­nie. He­lena po­czuła, jak serce jej ło­moce. De­li­kat­nie wy­chy­liła głowę z kry­jówki i zo­ba­czyła, że w środku byli ci sami słu­żący, któ­rych wi­działa wcze­śniej u sie­bie w po­koju. Je­den z nich niósł przed sobą ka­ga­nek ze świeczką. Męż­czyźni od razu skie­ro­wali się w głąb po­miesz­cze­nia, gdzie stał stół ze stertą po­mię­tej bie­li­zny. Za­częli w niej grze­bać. Naj­wy­raź­niej cze­goś szu­kali, bo co­raz bar­dziej ner­wowo prze­rzu­cali tka­niny z jed­nej kupki na drugą. W końcu słu­żący za­nu­rzył głę­boko rękę i z sa­mego spodu wy­cią­gnął ja­kieś kartki.

– Tu są… – Po­dał je dru­giemu. – Już się ba­łem, że ktoś je za­brał.

Męż­czy­zna przy­su­nął świecę do po­je­dyn­czych świst­ków pa­pieru i za­czął im się przy­glą­dać. Spoj­rzał na kom­pana.

– Tylko tyle? Gdzie jest reszta? – Mach­nął ręką, a cienki plik pa­pie­rów o mało nie wy­śli­zgnął mu się z dłoni.

– Nie ma. Ale już roz­ma­wia­łem z dru­ka­rzem i obie­cał mi jesz­cze sto do­dat­ko­wych eg­zem­pla­rzy.

– Tylko sto? – ob­ru­szył się i wer­to­wał kartki, trzy­ma­jąc je przed sa­mym no­sem. – Kto jesz­cze o tym wie?

Spoj­rzeli na sie­bie.

– Ni­komu nic nie mó­wi­łem.

Za­pa­dła ci­sza. Męż­czy­zna po­dał dru­giemu plik do­ku­men­tów, a ten za­wi­nął go w ja­kiś ma­te­riał i scho­wał pa­ku­nek z po­wro­tem pod bie­li­znę.

– Ju­tro do­sta­niesz za­płatę.

He­lena wsu­nęła głowę za kosz. Ukrad­kiem spoj­rzała na szafkę obok i za­uwa­żyła sto­jący na niej taki sam ka­ga­nek, jaki miał je­den ze słu­żą­cych. Le­żały tam też za­pałki.

Męż­czyźni wy­szli. Na­gle roz­legł się szczęk prze­krę­ca­nego w zamku klu­cza. He­lena się wzdry­gnęła i od razu skie­ro­wała w stronę szafki. Drżą­cymi rę­koma wy­ma­cała tek­tu­rowe pu­dełko i wy­jęła z niego pła­ski pa­ty­czek, po czym po­tarła nim o ścianę. Przy­sta­wiła pło­myk do nad­pa­lo­nego już knota świeczki. Ogień roz­bły­snął i po chwili znów zro­biło się ja­sno.

Elż­bieta rzu­ciła się do drzwi i szarp­nęła klamkę.

– Umrzemy tu z głodu. – Oparła się o nie ple­cami i zsu­nęła do sa­mego dołu.

– Prę­dzej z zimna – skwi­to­wała He­lena, pa­trząc w wą­tły pło­myk.

Przy­su­nęła dłoń do ogieńka, który tlił się w ka­ganku. Po­de­szła do stosu ubrań i za­częła je roz­grze­by­wać w tym sa­mym miej­scu, w któ­rym zro­bił to wcze­śniej je­den ze słu­żą­cych. W końcu do­ko­pała się do pa­pie­rów. Za­sło­niła sobą zna­le­zi­sko, aby Elż­bieta go nie zo­ba­czyła, od­wi­nęła pa­ku­nek i bez oglą­da­nia, szybko scho­wała jedną kartkę do de­koltu.

– Néné, co ty tam ro­bisz?

He­lena się od­wró­ciła. W świe­tle świecy zo­ba­czyła je­de­na­sto­let­nią sio­strę sku­loną na pod­ło­dze i trzę­sącą się z zimna.

– Nie siedź na ziemi. – Po­ki­wała jej pal­cem i po­de­szła bli­żej, a po­tem chwy­ciła dziew­czynkę za lo­do­watą dłoń. – Nie mamy wyj­ścia, mu­simy ude­rzać w drzwi do mo­mentu, aż ktoś nas usły­szy. Jakby co, to ja będę mó­wić. – Spoj­rzała Elż­bie­cie pro­sto w oczy, a ta po­ki­wała twier­dząco głową. W du­chu li­czyła na to, że Sissi się podda i nie bę­dzie wię­cej o nic py­tać.

Te­raz He­lena ża­ło­wała, że za­brała sio­strę ze sobą. Po co w ogóle ją w to wszystko wplą­tała? Na­wet nie wie­działa, co jest na tych ulot­kach. I ni­gdy so­bie nie wy­ba­czy, je­śli jej ko­chana Sissi za­cho­ruje.

Elż­bieta za­częła ude­rzać pię­ściami w drzwi. He­lena od­sta­wiła świecę na półkę, tak aby jej blask roz­świe­tlił całe po­miesz­cze­nie, i po chwili do­łą­czyła do sio­stry.

– Wy­pu­ście nas, pro­simy! Otwórz­cie drzwi! – krzy­czały z ca­łej siły.

Na­gle ktoś szarp­nął klamkę z dru­giej strony, ale drzwi na­wet nie drgnęły. Dziew­częta usły­szały trzesz­cze­nie cze­goś me­ta­lo­wego i od­głos klu­cza prze­krę­ca­nego w zamku, po czym z jed­nym chrup­nię­ciem me­cha­nizm prze­sko­czył. W drzwiach sta­nęła Klara, panna słu­żąca, która pra­co­wała w zamku, od kiedy tylko He­lena się­gała pa­mię­cią. Księż­niczka roz­po­znała ją od razu, bo tylko ona no­siła biały far­tuch za­kry­wa­jący szarą su­kienkę nie­malże od sa­mej szyi po kostki. Ko­bieta od­sko­czyła na wi­dok dziew­cząt, chwy­ta­jąc się za pierś. Po­woli po­chy­liła swoje chude jak pa­tyk ciało i przy­bli­żyła ku ich twa­rzom lampkę oliwną, świe­cąc im pro­sto w oczy. He­lena wi­działa zza pło­mie­nia je­dy­nie szpi­cza­sty nos i roz­ma­zany za­rys po­dłuż­nej twa­rzy słu­żą­cej. Klara wy­ba­łu­szyła oczy i roz­warła usta. Stały tak jesz­cze kilka se­kund w bez­ru­chu i pa­trzyły na sie­bie. He­lena ści­snęła dłoń sio­stry, a na jej twa­rzy po­ja­wił się uśmiech. Były wolne. Choć nogi wciąż jej się ugi­nały, to czuła, jak jej od­dech się uspo­kaja, a serce wraca do nor­mal­nego rytmu.

– Co wa­sze wy­so­ko­ści tu­taj ro­bią? – Słu­żąca się od­su­nęła i przyj­rzała im się uważ­nie, marsz­cząc czoło. Za­pewne zdzi­wił ją wi­dok księż­ni­czek ubra­nych w cien­kie ko­szule nocne i li­che szla­froki.

He­lena na­brała po­wie­trza, za­nim wy­pu­ściła z ust pierw­sze nie­winne kłam­stewko w swoim ży­ciu.

– Po­szły­śmy szu­kać koca dla mnie, bo było zimno – wy­rzu­ciła z sie­bie na jed­nym wy­de­chu, nie pa­trząc w oczy Kla­rze. – A po­tem drzwi się za­trza­snęły. – Sku­piła swój wzrok na mi­ga­ją­cym pło­mie­niu lampki.

Była zdzi­wiona, że przy­szło jej to tak ła­two. To pew­nie dla­tego, że nie miała wyj­ścia. Co, je­śli prawda wy­szłaby na jaw i Néné na­ra­zi­łaby na nie­bez­pie­czeń­stwo sie­bie i sio­strę? Nie wie­działa, jaki se­kret ukry­wali słu­żący, ale mu­siało to być coś waż­nego, skoro dzia­łali w ta­jem­nicy.

Panna słu­żąca się wy­pro­sto­wała i spoj­rzała na nie, mru­żąc oczy. Bez słowa we­szła do pralni i otwo­rzyła szafę, z któ­rej wy­cią­gnęła równo zło­żony koc. Schy­liła się po sto­jące na pod­ło­dze że­lazko, z tru­dem je pod­nio­sła i od­sta­wiła na ma­sywny dę­bowy stół znaj­du­jący się pod ścianą.

– Jest szó­sta rano. Wa­sze wy­so­ko­ści po­winny jak naj­szyb­ciej wró­cić do po­ko­jów i się ogrzać. Przy­niosę cie­płego mleka.

Idąc ciem­nym ko­ry­ta­rzem, He­lena in­ten­syw­nie my­ślała o roz­mo­wie dwojga męż­czyzn. Kim byli ci lu­dzie, któ­rych „za­brano”? Czy jej i ro­dzi­nie też gro­ziło ja­kieś nie­bez­pie­czeń­stwo? Słu­żący, któ­rzy przy­szli na­pa­lić w ko­minku, wy­da­wali się jej bar­dzo po­dej­rzani. Jed­nego z nich w ogóle nie znała. Cie­kawe, czy matka wie­działa o tym, że byli u niej w po­koju? Pew­nie nie. Te­raz He­lena na­gle przy­po­mniała so­bie, że od ja­kie­goś czasu do pracy w pa­łacu przy­cho­dziła służba z dworu kró­lew­skiego. Że też wcze­śniej nie zwró­ciła na to uwagi! Ale to też było prze­cież dziwne, że w ostat­nich ty­go­dniach na­pły­nęło ich aż tylu i to wprost od króla. Oj­ciec za­wsze chciał de­cy­do­wać sa­mo­dziel­nie o pra­cow­ni­kach i do­bie­rał ich wy­łącz­nie na pod­sta­wie ich do­świad­cze­nia. Ko­nek­sje go nie in­te­re­so­wały.

Po­my­ślała, żeby spy­tać o to Klarę. Tylko że słu­żąca sama mo­gła nic nie wie­dzieć. Poza tym wtedy osta­tecz­nie mo­głoby wyjść na jaw, że szu­kały tu­taj ulo­tek, a nie koca. Wła­śnie… ulotki… Przy­ło­żyła rękę do piersi i po­czuła scho­waną pod ko­szulą kartkę. Mu­siała ją jak naj­szyb­ciej prze­czy­tać. Tam był klucz do roz­wią­za­nia ta­jem­nicy.

*

He­lena bez za­sta­na­wia­nia się­gnęła po cie­płe mleko, które Klara przy­nio­sła jej do po­koju. Po­czuła, jak jej zdrę­twiałe od zimna palce prze­nika przy­jemne cie­pło bi­jące od por­ce­la­no­wego kubka. Po­chy­liła głowę nad pa­ru­ją­cym na­po­jem i po­wą­chała jego słod­kawy za­pach. Ko­ja­rzył jej się z la­tem, które spę­dzała na wsi wraz z ro­dziną. Upiła kilka ły­ków, a kiedy zro­biło się jej cie­pło, po­ło­żyła się i przy­kryła pie­rzyną. Było po szó­stej, więc miała jesz­cze do­bre trzy go­dziny do ofi­cjal­nej po­budki.

Nie mo­gła za­snąć. Prze­wró­ciła się na bok i przy­su­nęła do szafki noc­nej, na któ­rej stała lampa oliwna. Z bli­ska jej skąpy blask le­piej oświe­tlał stro­nice Roz­waż­nej i ro­man­tycz­nej. Już od kilku dni nie mo­gła ode­rwać się od książki. Szes­na­sto­let­nia Ma­rianna była dla księż­niczki ide­ałem. Tak samo jak He­lena wie­rzyła, że praw­dzi­wie ko­chać można tylko raz, a po­ślu­bić je­dy­nie z praw­dzi­wej mi­ło­ści. Te­raz jed­nak dziew­czyna nie mo­gła się skon­cen­tro­wać na lo­sach bo­ha­terki. Jej my­śli za­przą­tał po­ranny in­cy­dent i hi­sto­ria o kimś, kto zo­stał za­brany z pa­łacu. Wciąż nie była pewna, czy działo się to na­prawdę, czy może tylko jej się to śniło. Może kiedy le­żała w łóżku, do­cie­rały do niej już strzępki roz­mowy słu­żą­cych, a jej umysł spła­tał jej fi­gla, do­po­wia­da­jąc to, czego tam nie było?

Z de­koltu wy­cią­gnęła ulotkę i za­częła ją oglą­dać. Była zmięta i cie­pła. Wy­pro­sto­wała ją, do­ci­ska­jąc pal­cami do twar­dej oprawy książki. Na kartce wid­niał je­dy­nie ob­ra­zek, na któ­rym ja­cyś lu­dzie w smo­kin­gach wy­pro­wa­dzali z go­spo­dar­stwa świ­nie i krowy. Nic z tego nie ro­zu­miała. Był to tylko pro­sty szkic, który nie był ani śmieszny, ani nie przed­sta­wiał ni­czego nad­zwy­czaj­nego. Co prawda ubiór męż­czyzn nie pa­so­wał do oka­zji, ale co niby miało to zna­czyć?

Przez szcze­linę po­mię­dzy za­su­nię­tymi ko­ta­rami w oknie sy­pialni prze­do­sta­wał się pierw­szy blask po­ranka. Ktoś ci­chutko za­pu­kał do drzwi. He­lena po­my­ślała, że to matka, i od­ru­chowo wci­snęła książkę pod po­duszkę, po czym po­ło­żyła się na niej. Po chwili się zo­rien­to­wała, że pod pie­rzyną za­plą­tała się ulotka. Szybko się­gnęła po nią, zło­żyła wpół i wci­snęła mię­dzy za­głó­wek łóżka a ma­te­rac.

– Pro­szę wejść! – krzyk­nęła peł­nym wi­goru gło­sem.

Drzwi na­tych­miast się otwarły i do po­koju wpa­dło świa­tło dzienne wprost z ko­ry­ta­rza. To mu­siała być Klara. Tylko ona zo­sta­wiała na wpół otwarte drzwi na do­brych dzie­sięć se­kund, za­nim prze­kro­czyła próg. Słu­żąca wes­tchnęła ciężko i po chwili wsu­nęła się do środka. Jak co rano miała ze sobą mi­skę z wodą do po­ran­nej to­a­lety, nad którą uno­siła się para. Wy­pro­sto­wana, jakby po­łknęła kij, po­drep­tała w stronę to­a­letki. Kiedy po­de­szła bli­żej łóżka, do­okoła roz­to­czył się in­ten­sywny za­pach olejku ró­ża­nego. He­lena za­mknęła oczy i za­cią­gnęła się nim.

Wy­cią­gnęła książkę spod po­duszki i po­ło­żyła obok lampy.

Klara od­sta­wiła mi­skę na bia­łej kon­soli z okrą­głym lu­strem i bla­tem o po­zła­ca­nych brze­gach. Na­stęp­nie skie­ro­wała się w stronę okna i roz­cią­gnęła za­słony. W ca­łym po­koju zro­biło się ja­sno. He­lena usia­dła na łóżku i się prze­cią­gnęła. W po­miesz­cze­niu od­czu­wało się już przy­jemne cie­pło. Sta­nęła bo­symi sto­pami na per­skim dy­wa­nie, który jej oj­ciec przy­wiózł z po­dróży na Wschód. Dep­tała po nim i de­lek­to­wała się jego mięk­ko­ścią. Miała ochotę po­stać tak jesz­cze przez kilka mi­nut, ale mu­siała się spie­szyć, aby zdą­żyć na śnia­da­nie i co­dzienny spa­cer z matką.

Za­brała z szafki noc­nej książkę i rzu­ciła ją na stertę po­wie­ści Au­sten, ukrytą za fo­te­lem nie­opo­dal ko­minka. Kiedy książki ru­nęły na pod­łogę, zni­żyła się i po­ukła­dała je koło pa­le­ni­ska, z pa­sją w oczach oglą­da­jąc w bla­sku pło­mieni ko­lejne tomy, które wciąż cze­kały na prze­czy­ta­nie.

Ką­tem oka, po pra­wej stro­nie, za­uwa­żyła po­stać przy­po­mi­na­jącą ko­bietę okrytą nie­zli­czoną ilo­ścią warstw ma­te­riału. Gwał­tow­nie od­sko­czyła na bok. „Och…” – chwy­ciła się za usta, pu­ściła i szybko na­brała po­wie­trza. „To tylko ma­ne­kin” – uspo­ko­iła się i uśmiech­nęła do sie­bie. „To już dziś” – po­my­ślała z ra­do­ścią. Dzi­siaj sta­nie się do­ro­sła. Chwy­ciła swój war­kocz i za­częła ba­wić się jego koń­cówką. Cho­dziła wo­kół no­wej kre­acji i z roz­ko­szą ją oglą­dała. Nie przy­wy­kła do tego, że w ką­cie po­koju czeka na nią piękna suk­nia za­kry­wa­jąca kostki. O ta­kiej wła­śnie ma­rzyła. Cały czas uśmie­chała się do sie­bie. Czuła mo­tylki w brzu­chu. Jak to się stało, że dziś o po­ranku o niej za­po­mniała? Po­de­szła bli­żej do sto­jaka. Pal­cem do­tknęła srebr­nego ob­szy­cia de­koltu i wy­szy­wa­nych kwia­tów zdo­bią­cych pas. Przy­bli­żyła się do su­kienki i po­wą­chała ją. Jej za­pach był za­ra­zem me­ta­liczny, jak i mdły. Po­my­ślała, że to do­bra oka­zja, aby w końcu użyć fran­cu­skich per­fum z nutą piżma, la­wendy i cy­tru­sów, które do­stała od matki.

Ta ostrze­gała ją przed zbyt wcze­snym wej­ściem w do­ro­słość. Po­mimo bli­skiego po­kre­wień­stwa z ro­dziną kró­lew­ską ani ona, ani oj­ciec nie peł­nili w kraju żad­nej ofi­cjal­nej funk­cji. Dla­tego Lu­do­vika swo­bod­nie pod­cho­dziła do wy­glądu swo­ich có­rek. He­lena jed­nak tak bar­dzo pra­gnęła spiąć włosy i za­ło­żyć su­kienkę dla do­ro­słych dam, że w końcu upro­siła matkę, aby jej na to po­zwo­liła w dniu czter­na­stych uro­dzin. Te­raz ma­rzyła już tylko o tym, aby jak naj­szyb­ciej móc po­ka­zać się swoim krew­nym w no­wej od­sło­nie. Chciała wy­glą­dać tak jak oni. Nie mo­gła też do­cze­kać się wy­staw­nych bali i spo­tkań dla do­ro­słych przy her­ba­cie. Pra­gnęła, żeby w końcu ktoś li­czył się z jej opi­nią.

Wci­śnię­cie się w gor­set, za­ło­że­nie ob­szer­nej kry­no­liny, pan­ta­lo­nów, halki, poń­czoch i pię­ciu warstw sukni za­jęło jej po­nad go­dzinę. Ni­gdy nie czuła się taka ciężka.

Sie­działa te­raz na krze­śle i wpa­try­wała się w lu­stro, w któ­rym wi­działa, jak Klara upina jej ostat­nie, jesz­cze nie­ujarz­mione ko­smyki wło­sów. Za­częła się wier­cić. Pod su­kienką prze­bie­rała no­gami. Przed­nią czę­ścią buta stu­kała ryt­micz­nie o pod­łogę. Dra­pała wy­ło­żone za­mszem pod­ło­kiet­niki krze­sła. W gło­wie co­raz do­no­śniej dźwię­czał jej głos matki: „Na Boga, He­leno, co za ska­ra­nie bo­skie z tobą, znowu spóź­niona”.

Panna słu­żąca wsu­nęła jej z pra­wej strony upię­cia srebrny grze­byk zdo­biony ru­bi­nami, koń­cząc tym sa­mym swoje dzieło.

He­lena ze­rwała się na równe nogi. Kiedy Klara od­su­nęła krze­sło, dziew­czyna po­bie­gła na śro­dek po­koju, aby raz jesz­cze przej­rzeć się w du­żym lu­strze nie­opo­dal okna. Mo­gła zo­ba­czyć w nim całą swoją smu­kłą syl­wetkę. Jej le­dwo wi­doczny biust re­kom­pen­so­wała wą­ska ta­lia, która pod­kre­ślała wy­od­ręb­nia­jące się już wy­raź­nie bio­dra. He­lena po raz pierw­szy zo­ba­czyła swój od­sło­nięty de­kolt zdo­biony per­łową ko­lią. Z uszu zwi­sały jej kol­czyki gę­sto zdo­bione per­łami i bry­lan­tami. Kru­czo­czarne włosy kon­tra­sto­wały z nie­ska­zi­tel­nie białą cerą, a za­pad­nięte brą­zowe oczy wy­glą­dały dziś nad wy­raz po­waż­nie. Spoj­rzała w nie tak głę­boko jak ni­komu in­nemu. Była szczera z samą sobą. Nie wszystko było ide­alne, ale nic wię­cej nie mo­gła zro­bić. Jej prawa źre­nica wciąż ucie­kała do we­wnątrz. To mię­dzy in­nymi przez to ostat­nie dwa lata dzie­ciń­stwa uni­kała lu­dzi. Na szczę­ście, jak do­tąd, oprócz niej sa­mej nikt nie zwra­cał uwagi na tę nie­do­sko­na­łość. Le­karz po­wie­dział matce, że mi­nie ona z wie­kiem i nie ma co się mar­twić na za­pas.

Od­wró­ciła się od lu­stra. Przy­gła­dziła ja­sno­nie­bie­ską suk­nię, która roz­lała się na wszyst­kie strony po dłu­giej do ziemi kry­no­li­nie. Sześć rzę­dów fal­ba­nek zdo­bią­cych ją od pasa w dół i ob­szy­tych sztyw­nymi ko­ron­kami słodko sze­le­ściło, kiedy He­lena się po­ru­szyła.

– Mam na­dzieję, że oj­ciec bę­dzie mną za­chwy­cony. – Dziew­czyna okrę­ciła się dwa razy, pa­trząc, jak suk­nia wi­ruje w po­wie­trzu. – Czy wiesz, czy zszedł już na śnia­da­nie? – Do­piero te­raz ode­rwała wzrok od kre­acji i spoj­rzała na Klarę.

– Jej wy­so­kość księżna Lu­do­vika po­in­for­mo­wała, że do śnia­da­nia za­sią­dzie dziś je­dy­nie z dziećmi – mó­wiła ci­cho i spo­koj­nie.

He­lena po­czuła ukłu­cie w sercu. Spoj­rzała przed sie­bie, a w jej oczach po­ja­wiły się łzy. Wy­tarła jedną, która wła­śnie spły­nęła jej po po­liczku. Przez chwilę miała ci­chą na­dzieję, że choć tym ra­zem oj­ciec zwróci na nią uwagę. Prze­cież wie­dział, że matka ku­piła dla niej kilka su­kie­nek, ka­pe­lu­szy, płaszcz i pan­to­felki z cie­lę­cej skórki.

Klara wciąż wle­piała oczy w pod­łogę. Z jej gar­dła wy­do­był się jesz­cze cich­szy głos niż wcze­śniej:

– Wa­sza wy­so­kość po­winna już zejść na śnia­da­nie. Oba­wiam się, że je­ste­śmy znacz­nie spóź­nione.

He­lena się od­wró­ciła. Chciała ru­szyć w stronę drzwi, ale, za­my­ślona, zu­peł­nie za­po­mniała, że ma na so­bie długą do sa­mej ziemi suk­nię, która się pod­wi­nęła, przez co dziew­czyna ru­nęła na pod­łogę jak długa. Kry­no­lina pod­nio­sła się do góry, od­sła­nia­jąc pan­ta­lony, a kilka warstw ma­te­riału po­fru­nęło na plecy, od­kry­wa­jąc tym sa­mym kon­struk­cję su­kienki. He­lena krzyk­nęła, lą­du­jąc przed ko­min­kiem. Otwo­rzyła sze­roko oczy i za­ci­snęła usta. Bu­cha­jący żar pa­rzył jej twarz i po­draż­niał oczy. Za­mknęła je. Oparła się na przed­ra­mio­nach i od­chy­liła głowę od go­rą­cego pa­le­ni­ska. Chciała prze­czoł­gać się do tyłu, ale su­kienka unie­moż­li­wiała jej ja­kie­kol­wiek ru­chy. Gdy pró­bo­wała wstać i nie­chcący po­trą­ciła stertę ksią­żek, które wpa­dły do ognia.

– Ra­tuj, Klaro! – Bła­galny dziew­częcy głos roz­legł się po po­koju. – Ra­tuj! – Nie prze­sta­wała krzy­czeć.

Słu­żąca bły­ska­wicz­nie pod­bie­gła do He­leny. Chwy­ciła ra­mię księż­niczki, za­parła się obiema no­gami i starła się ją pod­nieść, uwię­zioną w dru­cia­nym ste­lażu pod­trzy­mu­ją­cym su­kienkę.

– Nie mnie, Klaro, moje książki! – Dziew­czyna pa­trzyła, jak ję­zory ognia po­chła­niają tomy jej ulu­bio­nej Jane Au­sten.

Klara do­piero te­raz do­strze­gła, co się stało. Ze­rwała się w stronę pa­le­ni­ska i po­grze­ba­czem do po­piołu wy­gar­nęła dwie po­wie­ści. Trze­ciej, nie­stety, nie udało się jej ura­to­wać. Ogień zdą­żył prze­gryźć się już przez skó­rzaną oprawę i bez­pow­rot­nie po­chło­nął strony. Słu­żąca zdjęła swój nie­ska­zi­tel­nie biały far­tuch. Za­mo­czyła go w wia­derku z wodą, które stało obok ko­minka, wy­krę­ciła ma­te­riał, rzu­ciła na wy­jęte książki i uga­siła ogień. Wo­koło czuć było za­pach spa­lo­nej skóry i uno­sił się pie­kący dym.

He­lena uklę­kła na pod­ło­dze i prze­tarła oczy, do któ­rych do­stały się dro­binki po­piołu. Unio­sła mo­kry far­tuch Klary. Drżą­cymi rę­koma prze­wra­cała strony. Były go­rące, ale się nie spa­liły i wciąż można było je czy­tać. Ło­mo­czące serce zwol­niło tempa.

– O Boże, dzięki ci, Klaro – rze­kła pa­te­tycz­nie. Pod­nio­sła książki i trzy­mała je w dło­niach, jakby były dro­go­cen­nymi dia­men­tami. – One je­dyne dają mi wiarę, że mi­łość ist­nieje i kie­dyś ja też jej do­świad­czę. – Odło­żyła je na pod­łogę i od­su­nęła od pa­le­ni­ska. – Pro­szę, ukryj je u sie­bie, żeby matka nie zna­la­zła.

– Do­brze, wa­sza wy­so­kość. – Klara ode­brała od niej książki i za­wi­nęła je w mo­kry far­tuch.

Po­de­szła do dziew­czyny, po­dała jej dło­nie i po­cią­gnęła ją w górę. He­lena wstała i otrze­pała suk­nię. Cze­kała na nią całe dzie­ciń­stwo, a te­raz, kiedy mo­gła ją za­ło­żyć, czuła, jak bar­dzo ten nowy strój ją ogra­ni­cza. Jej twarz była czer­wona. Skórę pod oczami po­kry­wały dro­binki sa­dzy.

Prze­tarła po­liczki i wy­szła z po­koju. Ze­szła scho­dami na dół.

W ob­szer­nym ko­ry­ta­rzu na par­te­rze jej uwagę przy­kuły ogromne lu­stra. Dziwne, że wcze­śniej nie zwra­cała na nie uwagi i za­wsze prze­my­kała obok nich w po­śpie­chu. Zwol­niła, wy­pro­sto­wała się i za­częła iść jak wy­tworna dama, sta­wia­jąc małe kroki. W od­bi­ciu jej suk­nia pły­nęła po po­wierzchni pod­łogi. He­lena zsu­nęła z ra­mion ozdobny szal. Od­wró­ciła się ty­łem do lu­stra i spoj­rzała po­nęt­nie za sie­bie, po­dzi­wia­jąc swoje od­sło­nięte plecy. Po­de­szła do ko­lej­nego i za­częła się przed nim kła­niać. Wy­obra­żała so­bie swoją pierw­szą wi­zytę na zamku kró­lew­skim. Wi­działa w wy­obraźni, jak ro­dzina i tłumy in­nych go­ści po­dzi­wiają ją, sły­szała w gło­wie mu­zykę wy­gry­waną przez or­kie­strę ka­me­ralną.

Na­gle usły­szała zbli­ża­jące się kroki matki. Za­rzu­ciła z po­wro­tem na sie­bie szal, po czym od­wró­ciła się gwał­tow­nie w stronę ja­dalni, skąd do­cho­dził dźwięk. Jej serce za­biło moc­niej. Chwy­ciła fal­bankę u spód­nicy i za­częła ją mię­to­lić. Lu­do­vika przy­sta­nęła przy córce na od­le­głość dwóch su­kien i pod­pie­ra­jąc boki, zmarsz­czyła czoło.

– He­leno, na mi­łość bo­ską, ty jesz­cze nie­go­towa? Nie będę na cie­bie cze­kać w nie­skoń­czo­ność. – Do­no­śny głos matki po­niósł się po ko­ry­ta­rzu.

Lu­do­vika po­krę­ciła kar­cąco głową, nie spusz­cza­jąc oczu z córki.

– Mimi – za­świer­go­tała piesz­czo­tli­wie He­lena. – Chcia­łam tylko obej­rzeć, jak leży suk­nia, którą od cie­bie do­sta­łam. – Ko­kie­te­ryj­nie spoj­rzała raz jesz­cze w lu­stro i z po­wro­tem na matkę, uśmie­cha­jąc się do niej.

– Zro­bisz to póź­niej, a te­raz, pro­szę, po­spiesz się. – Nie cze­ka­jąc na od­po­wiedź córki, Lu­do­vika spoj­rzała na Klarę, która wła­śnie po­de­szła. – Do­pil­nuj tego, aby He­lena do­łą­czyła do mnie pod­czas spa­ceru, za­nim wrócę z niego do pa­łacu. – Na jej ustach po­ja­wił się drwiący uśmiech. Po­krę­ciła głową. – A co nie­siesz w tych szma­tach? – Wska­zała na pa­ku­nek za­wi­nięty w mo­kry i uwa­lany sa­dzą far­tuch panny słu­żą­cej.

He­lena roz­warła sze­roko oczy i wle­piła wzrok w Klarę. Serce za­biło jej moc­niej. Oby matka nie chciała tam za­glą­dać! I oby Klara miała przy­go­to­waną ja­kąś roz­sądną od­po­wiedź!

Lu­do­vika na­gle od­wi­nęła ma­te­riał i zo­ba­czyła ura­to­wane z po­żaru po­wie­ści.

O Boże, a jed­nak! He­lena po ci­chu na­brała po­wie­trza i pa­trząc na Klarę, wy­pu­ściła je. Nie mo­gła ob­wi­niać o to słu­żą­cej. Skąd mo­gła wie­dzieć, że spo­tkają się z matką w tym sa­mym cza­sie na ko­ry­ta­rzu. Wtem do dziew­czyny do­tarło, że w książce mo­gła być ulotka wy­nie­siona z pralni. Nie po­tra­fiła so­bie przy­po­mnieć, gdzie ją scho­wała. Krew ude­rzyła jej do głowy. Mo­dliła się, żeby matka nie za­brała ze sobą po­wie­ści i nie ze­chciała ich prze­glą­dać.

„Nie, na pewno nie wsa­dzi­łam jej do książki” – pró­bo­wała się uspo­ka­jać.

– Roz­ważna i ro­man­tyczna. – Lu­do­vika po­woli i z per­fek­cyjną dyk­cją prze­czy­tała ty­tuł. – Wciąż mamy w domu książki Ma­rii Ne­vbold? Prze­cież ka­za­łam wszyst­kie ode­słać już dwa lata temu. – Jedną ręką unio­sła po­wieść do góry i po­trzą­snęła nią. – Skąd one się tu wzięły?

Pa­trzyła raz po raz to na He­lenę, to na Klarę.

– Pani Ne­vbold mi je po­da­ro­wała. – He­lena spu­ściła oczy.

Matka za­ci­snęła wargi. Ką­ciki jej ust skie­ro­wały się w dół.

– Klaro, pro­szę, wy­rzuć je. – Od­dała słu­żą­cej po­wie­ści i mach­nęła dło­nią, jakby od­ga­niała na­tręt­nego owada.

Od­wró­ciła się na pię­cie i skie­ro­wała do wyj­ścia.

– Mamo! – krzyk­nęła He­lena. – Nie każ ich wy­rzu­cać! Mamo! Pro­szę… – Jej głos się ła­mał, a oczy świe­ciły od łez.

Po­bie­gła za matką i chwy­ciła ją za dłoń. Ta od­wza­jem­niła uścisk i od­wró­ciła się w stronę córki. Na jej twa­rzy za­go­ścił po­godny uśmiech.

– He­leno, ko­cha­nie – po­gła­dziła jej za­pła­kaną twarz – to wszystko dla two­jego do­bra.

Córka od­trą­ciła jej dłoń.

– Twoja babka też za­ka­zy­wała nam czy­ta­nia ta­kich po­wie­ści. – Lu­do­vika unio­sła dło­nią brodę córki, aby spoj­rzeć w jej oczy, któ­rymi ta błęd­nie wo­dziła po ko­ry­ta­rzu. – Nie chciała, aby za­wró­ciły nam w gło­wach. – Ob­jęła ją i czule po­gła­dziła po ple­cach. – Kie­dyś też tego nie mo­głam zro­zu­mieć, ale te­raz wiem, że pod­jęła słuszną de­cy­zję.

He­lena po­trzą­snęła ra­mio­nami i od­su­nęła się od matki. Za­ci­snęła wargi i za­ło­żyła ręce na pier­siach.

Co miała jej od­po­wie­dzieć? Że nie jest kró­lową jak babka? Że jest po­zba­wiona serca? Po­wstrzy­my­wała się, mimo że naj­gor­sze słowa ci­snęły się jej na usta.

– He­leno… – Lu­do­vika za­mil­kła i spoj­rzała w dół. – Pani Ne­vbold była gu­wer­nantką – po­wie­działa po chwili. – Jej było pro­ściej opu­ścić po­sadę i po­ślu­bić męż­czy­znę, w któ­rym się za­ko­chała. Nie miała ni­czego do stra­ce­nia, bo ni­czego tak na­prawdę nie po­sia­dała oprócz tych paru sta­rych ksią­żek. Każdy męż­czy­zna, który się zja­wił, był jej go­dzien. Ty mo­żesz zo­stać, kim­kol­wiek ze­chcesz, i oczy­wi­ście u boku naj­bar­dziej od­po­wied­niego ka­wa­lera. – Uśmiech­nęła się do­bro­tli­wie i prze­chy­liła z czu­ło­ścią głowę, spo­glą­da­jąc na córkę. – A jak go po­ko­chasz, to i le­piej dla cie­bie.

Jak ona nie­na­wi­dziła tego po­ucza­nia matki o mi­ło­ści z obo­wiązku. Za­wrzała w niej krew, a serce za­ło­mo­tało.

– Pani Ne­vbold wy­szła za mąż z mi­ło­ści, a nie dla­tego, że nie miała ni­kogo i ni­czego! Oni się ko­chali. – He­lena aż po­chy­liła się do przodu, kiedy wy­dzie­rała z sie­bie ko­lejne słowa. Roz­e­mo­cjo­no­wana, z ca­łej siły dłońmi gnio­tła ko­ronki su­kienki. – Ty nic nie ro­zu­miesz! – krzy­czała jesz­cze gło­śniej. – Ja też wyjdę za mąż tylko z mi­ło­ści!

W końcu wy­buch­nęła gło­śnym pła­czem, który sły­chać było w ca­łym pa­łacu. Kiedy się uspo­ko­iła, opu­ściła głowę, po czym z za­łza­wio­nymi oczami spoj­rzała na matkę. Cała drżała.

– Nie będę tak jak ty łkać no­cami, bo oj­ciec cały swój czas spę­dza w mie­ście – wy­rzu­ciła z sie­bie. – Ni­gdy nie po­zwolę, aby moje ży­cie było ta­kie… – za­wa­hała się i za­ci­snęła wargi z ca­łej siły, po czym wy­sy­czała przez zęby: – …ta­kie jak twoje, smutne i po­zba­wione mi­ło­ści. Nie uro­nię ani jed­nej łzy z po­wodu męż­czy­zny!

Pa­trzyła na matkę i po krót­kiej chwili zro­zu­miała, że po­wie­działa zbyt wiele. Oczy ko­biety za­częły błysz­czeć. Lu­do­vika pod­nio­sła dum­nie głowę, od­wró­ciła się i ode­szła. Z od­dali gło­śno do­dała:

– Spiesz się, bo nie będę na cie­bie w nie­skoń­czo­ność cze­kać.

Kiedy matka He­leny znik­nęła za ro­giem, dziew­czyna po­woli po­szła do ja­dalni. Jej od­dech stał się spo­koj­niej­szy, a serce prze­stało wy­ry­wać się z piersi. Za­częła za­da­wać so­bie py­ta­nie, czy ten cały wy­buch był w ogóle po­trzebny. Gdy opadną emo­cje, my­śli stają się bar­dziej kla­rowne. Ale wciąż de­ner­wo­wało ją to, że matka po­de­szła do tego wszyst­kiego z ta­kim spo­ko­jem. Po­trak­to­wała po­trzeby córki jak mrzonki roz­wy­drzo­nej pa­nienki. Dziew­czyna tak bar­dzo chciała ją roz­zło­ścić… Niech ma za swoje… A ona tak po pro­stu ode­szła. A może matka po­my­ślała o niej, że jest dzie­cinna? I to te­raz, kiedy po­zwo­liła jej stać się ko­bietą? He­lena mu­siała na­stęp­nym ra­zem bar­dziej pa­no­wać nad sobą. „W końcu nic się ta­kiego nie stało” – pró­bo­wała za­głu­szyć wła­sne su­mie­nie. Znała prze­cież na pa­mięć te książki, li­nijka po li­nijce. Ból Ma­rianny stał się jej bó­lem. Nie mo­gła po­wtó­rzyć jej do­świad­cze­nia.

*

Kiedy He­lena we­szła do ja­dalni, nie było tam już ni­kogo oprócz lo­kaja i Klary. Nie spoj­rzała na żadne z nich. Wie­działa, że wszy­scy sły­szeli jej wy­buch. Czy tak wy­gląda do­ro­słość? Czy to wieczny strach przed tym, że można źle wy­paść przed in­nymi? Okropne.

Po­de­szła do stołu i za­jęła przy nim miej­sce. Po­zo­stało tam już tylko jedno na­kry­cie prze­zna­czone dla niej. Służba do­nio­sła jej cie­płe grzanki z ma­li­no­wymi kon­fi­tu­rami, go­rące mleko z mio­dem i jajka sa­dzone, które uwiel­biała. Po­sma­ro­wała chleb ma­słem i ob­ser­wo­wała, jak topi się na go­rą­cej grzance. Wtem usły­szała gło­śny stu­kot kół po­wozu pod­jeż­dża­ją­cego na po­dwó­rze z tyłu pa­łacu. Ode­rwała wzrok od kromki i odło­żyła ją na ta­lerz. To na pewno oj­ciec! W gar­dle uro­sła jej gula, a klatka pier­siowa się za­ci­snęła. Spo­cone dło­nie wy­tarła w ser­wetkę roz­ło­żoną na ko­la­nach, wstała i po­ro­zu­mie­waw­czo spoj­rzała na lo­kaja, który od­su­nął jej krze­sło.

Pod­bie­gła do okna. Od­su­nęła de­li­kat­nie fi­rankę i wyj­rzała na ze­wnątrz tak, aby nikt jej nie do­strzegł. Jed­nak za­miast po­jazdu taty zo­ba­czyła ogromny wóz, któ­rym w ostat­nim cza­sie re­gu­lar­nie do­wo­żono do pa­łacu drewno.

Tym ra­zem woź­nica roz­ła­do­wy­wał je wraz z pa­rob­kiem, który pra­co­wał w stajni w Po­ssen­ho­fen. Ubrany w gruby ko­żuch chło­pak za­no­sił po kilka po­lan na nie­wielki wó­zek. Za każ­dym ra­zem, kiedy wra­cał po ko­lejną par­tię drewna, po­cie­rał o sie­bie dło­nie ubrane w skó­rzane rę­ka­wice.

Skoro pra­co­wali tylko we dwoje, ro­bota zaj­mie im nie kró­cej niż sie­dem go­dzin, zwłasz­cza że na pewno to nie je­dyny po­wóz, który do­je­dzie dzi­siej­szego dnia z Po­ssen­ho­fen. Nor­mal­nie przy roz­ła­dunku po­ma­gało mi­ni­mum czte­rech pa­rob­ków plus woź­nica. Dziś było ich zde­cy­do­wa­nie mniej niż zwy­kle. Gdzie po­dziali się po­zo­stali? Czyżby ode­słano ich do in­nych za­jęć? Cóż mo­gło być tak pil­nego o tej po­rze roku? Zimą za­zwy­czaj na siłę szu­kano dla nich za­ję­cia, aby „nie po­pa­dli w próż­ność” – jak to zwy­kła po­wta­rzać matka.

He­lena po­my­ślała, że ktoś po­wi­nien dać im cie­płego mleka, ale ona nie mo­gła sama wy­da­wać ta­kich po­le­ceń. To oj­ciec de­cy­do­wał o swo­ich pra­cow­ni­kach, a od dwóch ty­go­dni, od po­wrotu z po­lo­wa­nia, po­ja­wił się w domu rap­tem trzy razy.

Czy to moż­liwe, żeby nie było ni­kogo, kto mógłby im po­móc? Spoj­rzała na stół, na któ­rym stał jesz­cze dzba­nek z cie­płym mle­kiem… To było prze­cież jej mleko, mo­gła z nim zro­bić, co ze­chce. Po­de­szła do stołu, ale kiedy lo­kaj jak za­wsze przy­su­nął jej krze­sło, za­miast na nim usiąść, się­gnęła po na­czy­nie i je pod­nio­sła.

– Klaro, czy mo­gła­byś znieść to na dół i dać woź­nicy i tra­ga­rzowi?

– Jak to? A wa­sza wy­so­kość? – Klara roz­ło­żyła ręce.

W tym sa­mym mo­men­cie do po­koju wszedł ko­lejny lo­kaj, który przy­niósł do­dat­kowe por­cje chleba. Klara ode­brała dzba­nek od He­leny i kiw­nęła na mło­dego męż­czy­znę ubra­nego w białą ko­szulę i frak. Ten szybko pod­szedł i ode­brał od ko­biety na­czy­nie z mle­kiem.

– Za­nieś na dół – wy­ja­śniła panna słu­żąca, wi­dząc, jak lo­kaj wą­cha za­war­tość dzbana. Chyba po­my­ślał, że jest ski­szone lub zimne. – Za­nieś to tym na dole.

Męż­czy­zna stał skon­ster­no­wany jesz­cze przez kilka se­kund.

Klara pod­nio­sła głos:

– No idź już, idź na dół, za­nim wy­sty­gnie. Daj im pić. To po­le­ce­nie jej wy­so­ko­ści. – Kiw­nęła głową w stronę okna, po­spie­sza­jąc zdez­o­rien­to­wa­nego lo­kaja, który wy­ba­łu­szył na nią oczy.

– Pro­szę dać im też coś do je­dze­nia! – krzyk­nęła za nim He­lena.

Raz jesz­cze po­de­szła do okna i wyj­rzała przez nie. Po chwili zo­ba­czyła, jak dwóch tra­ga­rzy kie­ruje się w stronę drzwi kuchni. Od­wró­ciła się od okna i wró­ciła do stołu. Zro­biło się jej ja­koś lekko na sercu, ale na jej twa­rzy nie go­ściła ani ra­dość, ani smu­tek. Była wciąż za­wie­dziona, że nie ma ojca, ale nie chciało się jej już pła­kać tak jak o po­ranku… Nie… czuła te­raz coś zu­peł­nie in­nego. To była świa­do­mość, że po raz pierw­szy wy­dała ko­muś po­le­ce­nie. I to nie ta­kie jak co dzień, do­ty­czące bła­ho­stek zwią­za­nych z jej wy­glą­dem czy też wy­stro­jem po­koju. Mo­gła za­de­cy­do­wać o czy­imś lo­sie. Czy ci na dole wie­dzieli, że to ona ka­zała ich na­poić i na­kar­mić? Czy byli jej wdzięczni? A może nikt na­wet nie wspo­mniał jej imie­nia? Czy tak sma­ko­wała wła­dza? Na­brała ochoty, aby do­świad­czyć tego po raz ko­lejny – wła­dzy, ale tylko ta­kiej, którą każdy do­ceni.

Za­nim się­gnęła po wy­sty­głą już grzankę le­żącą na ta­le­rzu, spoj­rzała na Klarę roz­ma­rzo­nym wzro­kiem i prze­chy­liła głowę na prawą stronę.

Słu­żąca stała jak zwy­kle wy­pro­sto­wana i ga­piła się w pod­łogę.

– Ta zima chyba ni­gdy się nie skoń­czy – za­częła He­lena. – Lu­dzie z Po­ssen­ho­fen to jed­nak mają le­piej, że nie mu­szą zwo­zić drewna z tak da­leka. – Ugry­zła kęs grzanki i prze­łknęła. – Gu­wer­nantka mówi, że zamku w Po­ssen­ho­fen nie można do­grzać i w zi­mie pew­nie le­piej miesz­ka­łoby się w chłop­skiej cha­cie, bo jest o wiele mniej­sza i wy­star­czy tylko je­den piec. – Znów ugry­zła ka­wa­łek.

Jej wargi były czer­wone od mar­mo­lady. Ob­li­zała je. Z pieca ka­flo­wego sto­ją­cego obok bu­chało cie­pło. Zro­biło się tak go­rąco, że po karku spły­nęła jej strużka potu. Ścią­gnęła szal, któ­rym miała za­kryte ra­miona. W po­koju oprócz par­ska­nia koni do­bie­ga­ją­cego z ze­wnątrz i ty­ka­nia ze­gara usta­wio­nego na ko­minku nie było ni­czego sły­chać.

Klara pod­nio­sła głowę i do­piero te­raz można było zo­ba­czyć jej szare oczy, na które ciężko opa­dały po­wieki. Wy­glą­dała, jakby chciała coś po­wie­dzieć, ale to, co miała na końcu ję­zyka, utknęło jej w gar­dle. Jak ryba otwie­rała de­li­kat­nie wą­skie, bla­do­ró­żowe usta, po czym je za­my­kała. Wi­dać było, że szu­kała wła­ści­wego słowa.

– Wa­sza wy­so­kość, chłopi w Po­ssen­ho­fen nie mają drewna za darmo. Nie mogą za­bie­rać ni­czego z lasu, bo las nie jest ich – wy­du­kała w końcu.

– Jak to? – He­lena wy­pro­sto­wała się i wpa­trzyła w słu­żącą ciem­no­brą­zo­wymi, głę­boko osa­dzo­nymi oczami. – To czym palą w pie­cach i ogrze­wają domy? – Wzru­szyła ra­mio­nami i się uśmiech­nęła.

Klara mu­siała żar­to­wać. Prze­cież to brzmiało nie­lo­gicz­nie. He­lena odło­żyła wi­de­lec i nóż na ta­lerz, ocze­ku­jąc od­po­wie­dzi. Wy­pro­sto­wała się i po­ło­żyła ręce na ko­la­nach jak po­słuszna uczen­nica.

Tym ra­zem od­po­wiedź do­bie­gła zza jej ple­ców. To był lo­kaj Kle­mens, który przy­szedł do ich pa­łacu z zamku kró­lew­skiego po tym, jak zmarła babka He­leny, kró­lowa Ba­wa­rii.

– Wa­sza wy­so­kość, chłopi mu­szą albo ku­pić drewno, albo za­pra­co­wać na nie w le­cie. Dla­tego bar­dzo czę­sto przy­cho­dzą na służbę ca­łymi ro­dzi­nami, wraz z dziećmi.

He­lena od­wró­ciła głowę w stronę męż­czy­zny, po czym z po­wro­tem spoj­rzała w ta­lerz. Po­stu­kała pal­cem o blat stołu, a po­tem się­gnęła po ser­wetkę i po­woli wy­cie­rała usta. Nic nie mó­wiła. Istot­nie wi­działa w le­cie całe ro­dziny, które zbie­rały siano albo ple­wiły grządki w ogro­dzie. Do głowy jej jed­nak nie przy­szło, że dzieci pra­cują, bo mu­szą. Ra­czej my­ślała, że nie chcą zo­sta­wać same w domu. Pod­nio­sła głowę znad stołu i spo­glą­dała uważ­nie to na Klarę, to na Kle­mensa.

Lo­kaj pod­szedł nieco bli­żej do He­leny. Sta­nął nie­opo­dal niej i ści­szył głos:

– Mogą też ukraść drewno z lasu, ale za to grozi kara. Oj­ciec wa­szej wy­so­ko­ści książę Maxl nie chce, aby za­bra­kło opału na zimę w tu­tej­szym pa­łacu i w zam­kach, do któ­rych jeź­dzi późną je­sie­nią na po­lo­wa­nia.

He­lena nie wie­działa, co od­po­wie­dzieć. Opu­ściła głowę i za­częła mię­to­sić ser­wetkę.

Cho­ciaż Klara po­cho­dziła ze wsi nad je­zio­rem Starn­ber­ger, przez cały rok miesz­kała albo w pa­łacu w Mo­na­chium, albo w zamku w Po­ssen­ho­fen. To były jej domy. Od kiedy pra­co­wała w ro­dzi­nie, nie mu­siała spę­dzać ani dnia w wiej­skiej cha­cie. Za­wsze miała dach nad głową, było jej cie­pło i miała je­dze­nie. Ale ina­czej mo­gło być z jej ro­dziną, która co roku mu­siała z tru­dem zdo­by­wać opał. Na pewno wie­działa, co mówi. Nie było więc po­wodu, aby jej nie wie­rzyć.

Fak­tycz­nie. Miesz­kańcy Po­ssen­ho­fen i oko­lic byli biedni, ale nie zda­wała so­bie sprawy, że ich sy­tu­acja jest aż tak zła. Nie­raz sły­szała skargi służby w kuchni, kiedy skra­dała się z Elż­bietą do spi­żarki, aby zwę­dzić słod­kie bu­łeczki. Ni­gdy jed­nak nie zwra­cała na to więk­szej uwagi. My­ślała, że to ta­kie tam ma­ru­dze­nia. Jej matka też na­rze­kała, ale było to zu­peł­nie inne bia­do­le­nie i naj­czę­ściej do­ty­czyło albo roz­bry­ka­nych dzieci, albo wiecz­nie nie­obec­nego męża.

Jako do­ro­sła mu­siała na­uczyć się do­strze­gać praw­dziwe pro­blemy i od­róż­nić te błahe od po­waż­nych. Przy­po­mniała so­bie, że matka za­wsze mó­wiła jej, że bę­dzie mo­gła na­pra­wiać świat – je­śli nie swo­imi rę­koma, to z pew­no­ścią rę­koma swo­jego męża. To stwier­dze­nie dziś na­brało dla niej zu­peł­nie no­wego zna­cze­nia.

Zde­cy­do­wa­nie wstała z krze­sła. Lo­kaj je od­su­nął, a ona ode­szła na bok. Opu­ściła dło­nie wzdłuż tu­ło­wia, pod­nio­sła wy­soko brodę i spoj­rzała wpierw na Klarę, a póź­niej na Kle­mensa.

– Jesz­cze dziś po­roz­ma­wiam z oj­cem i do­wiem się szcze­gó­łów. Nie omiesz­kam po­pro­sić go o wspar­cie dla lu­dzi ze wsi. – Skoro nie ma mą­drego męża, musi li­czyć na ojca.

Ale po­woli za­częła so­bie zda­wać sprawę, że zdo­by­cie tego, czego szuka, bę­dzie wy­ma­gało z jej strony nie tyle uroku oso­bi­stego, co sprytu i de­ter­mi­na­cji.

Dwoje pra­cow­ni­ków spoj­rzało po so­bie. Za­częli ner­wowo po­ru­szać się w miej­scu. Kle­mens prze­sta­wał z nogi na nogę, jakby świerz­biły go stopy. Od­chrząk­nął trzy razy i skon­ster­no­wany przy­ło­żył do ust dłoń.