Wigilia. Kolekcja Kuchnia Polska ebook

Rozdział I.

PRZYSTAWKI CIEPŁE I ZIMNE

1.GROCH Z KAPUSTĄ

• danie na 6 osób

• kaloryczność: 118 kcal (100 g)

• czas przygotowania: 80 minut

• potrawa średniotrudna i średniodroga

SKŁADNIKI:

• 1 kg kiszonej kapusty

• 1 szklanka grochu

• 1 cebula

• 1/2 szklanki oleju

• 1 liść laurowy, sól, pieprz

• 8 ziaren pieprzu, 3 jagody jałowca

• po 1 łyżeczce kminku i tymianku

WYKONANIE:

Groch umyć, namoczyć na noc w 2 szklankach wody, następnie gotować do miękkości w tej samej wodzie około 2 godzin. Kapustę pokroić. Cebulę obrać, pokroić w kostkę i zeszklić na oleju w głębokim rondlu. Włożyć kapustę i dusić 7 minut, mieszając. Wlać 1 szklankę wody i dusić kapustę do miękkości około 45 minut pod przykryciem. Po 30 minutach duszenia włożyć liść laurowy, ziarnka pieprzu oraz jałowca, a pod koniec przyprawić tymiankiem, kminkiem, pieprzem i solą. Dodać do kapusty miękki groch i dusić jeszcze 7 minut.

DOBRA RADA:

Groch z kapustą to jedna z potraw najbardziej zakorzenionych w polskiej tradycji wigilijnej. Ale, co ciekawe, potrawa ta nie jest spożywana w każdym domu – warto skorzystać z tego przepisu i przyrządzić danie, które, choć znane od lat, może w naszym domu zagościć po raz pierwszy.

2.KAPUSTA Z PIECZARKAMI

• danie na 6 osób

• kaloryczność: 115 kcal (100 g)

• czas przygotowania: 50 minut

• potrawa średniotrudna i średniodroga

SKŁADNIKI:

• 75 dag kwaszonej kapusty

• 50 dag pieczarek

• 1 cebula

• 3 łyżki oleju

• 5 dag masła

• 1/2 łyżeczki kminku

• pieprz

WYKONANIE:

Kwaszoną kapustę włożyć do garnka, wlać półtorej szklanki wrzącej wody. Dodać kminek i gotować pod przykryciem 30 minut. Pokroić cebulę w kostkę, pieczarki w paski i smażyć razem kilka minut na oleju. Podsmażone pieczarki dodać do kapusty, potem masło i pieprz. Gotować jeszcze 10 minut bez przykrycia, aby odparować wodę.

DOBRA RADA:

Pod koniec gotowania można oprószyć łyżeczką mąki.

3 .KASZA GRYCZANA ZAPIEKANA

• danie na 6 osób

• kaloryczność: 155 kcal (100 g)

• czas przygotowania: 60 minut

• potrawa średniotrudna i średniodroga

SKŁADNIKI:

• 30 dag kaszy gryczanej

• 30 dag twarogu

• 2 łyżki masła lub margaryny

• 100 ml śmietany

• 2 żółtka

• sól, garść posiekanej zieleniny

• warzywna lub grzybowa kostka rosołowa

WYKONANIE:

Kaszę ugotować na sypko w rosole z kostki, odsączyć i ostudzić, dodać masło lub margarynę. Ser utrzeć z 1 żółtkiem i solą na jednolitą masę. Formę do zapiekania natłuścić, włożyć połowę kaszy, rozsmarować serowe nadzienie i przykryć resztą kaszy. Śmietanę ubić z drugim żółtkiem i solą, zalać zapiekankę. Wstawić do dobrze nagrzanego piekarnika na 20 minut. Posypać zieleniną.

DOBRA RADA:

Kasza gryczana jest wytwarzana z gryki. Gryka to cenna roślina miododajna i pastewna. Kasza gryczana charakteryzuje się dużą zawartością białka, tłuszczu, składników mineralnych i witamin z grupy B. Zawiera związki mineralne wapnia, żelaza, fosforu, potasu i miedzi oraz witaminy B1 i PP. W medycynie ludowej stosowano kaszę jako pokarm rozgrzewający i ograniczający nadmierne miesiączkowanie. Odwar z kaszy był stosowany przy biegunkach. Kasza gryczana stanowi wspaniały dodatek do obiadów i dań gorących, podana z sosem i surówkami, stanowi pełnowartościowy, bogaty w witaminy i składniki mineralne posiłek. W niektórych rejonach Polski dania z kaszy gryczanej goszczą tradycyjnie na wigilijnym stole.

4.KOLOROWA SAŁATKA ŚLEDZIOWA

• danie na 6 osób

• kaloryczność: 131 kcal (100 g)

• czas przygotowania: 20 minut

• potrawa łatwa i tania

SKŁADNIKI:

• 8 filetów matiasów

• 2 średnie marchewki

• 2 cebule

• 2 łodygi selera naciowego

• 1 czerwone jabłko

• po 1 szklance słodkiej i kwaśnej śmietany

• 1/2 łyżeczki zmielonego ziela angielskiego

• 2 łyżeczki posiekanego koperku

WYKONANIE:

Warzywa obrać. Marchew pokroić w zapałkę, cebulę w plasterki, seler w ukośne kawałki, a nieobrane jabłko, pozbawione tylko gniazd nasiennych, w krążki. Wymieszać obie śmietany, dodać ziele angielskie i koperek. Do sosu włożyć jabłko, warzywa i pokrojone w dzwonki filety. Wszystko wymieszać i odstawić do lodówki na 2 dni.

DOBRA RADA:

Jeśli ktoś woli ostrzejsze dania, może śmietanę wymieszać z majonezem w stosownych dla siebie i smaku potrawy proporcjach.

5.KORECZKI ŚLEDZIOWE

• danie na 4 osoby

• kaloryczność: 128 kcal (100 g)

• czas przygotowania: 20 minut

• potrawa łatwa i tania

SKŁADNIKI:

• 2 solone śledzie

• 1 cebula

• 2 łyżki oleju

• 2 jajka ugotowane na twardo

• 1 kwaszony ogórek

WYKONANIE:

Śledzie wymoczyć, sprawić, oczyścić, zdjąć skórę, usunąć ości, odfiletować. Cebulę posiekać. Filety śledziowe pokroić wzdłuż i w poprzek. Każdy plaster zwinąć w rulonik. Ułożyć na półmisku. W każdy koreczek nałożyć posiekaną cebulę, skropić olejem. Przybrać cząstkami jajek i plasterkami kwaszonego ogórka.

DOBRA RADA:

W środek każdego koreczka można włożyć po pół ząbka marynowanego czosnku.

6.PASZTET Z FASOLI LUB GROCHU

• danie na 6 osób

• kaloryczność: 149 kcal (100 g)

• czas przygotowania: 3 godziny

• potrawa średniotrudna i średniodroga

SKŁADNIKI:

• 50 dag selera

• 25 dag białej kapusty

• 25 dag fasoli lub grochu

• 10 dag ryżu

• 5 dag orzechów

• 2 cebule

• 4 jajka

• 1 duży ziemniak

• 5 dag masła

• 4 łyżki oleju

• sól, pieprz, majeranek

WYKONANIE:

Fasolę lub groch zalać wrzątkiem i moczyć 2 godziny, ugotować do miękkości. Odcedzić, przetrzeć przez sitko, dodać zmielone orzechy. Ziemniak i seler ugotować, odcedzić. Osobno ugotować kapustę i odcisnąć. Cebulę usmażyć na oleju na złoty kolor. Zemleć warzywa i ugotowany na sypko ryż, dodać fasolę z orzechami, żółtka, pianę ubitą z białek i przyprawy, wymieszać. Włożyć masę do brytfanny wysmarowanej masłem i posypanej tartą bułką, upiec na rumiano. Podawać na zimno.

DOBRA RADA:

Kluczem do uzyskania dobrej konsystencji pasztetów jest bardzo dokładne wyrobienie masy.

7.PRZYSTAWKA ŚLEDZIOWA Z ODROBINĄ ALKOHOLU

• danie na 6 osób

• kaloryczność: 105 kcal (100 g)

• czas przygotowania: 20 minut

• potrawa średniotrudna i średniodroga

SKŁADNIKI:

• 3 filety śledziowe

• natka pietruszki

• 1 szklanka mleka

• 1 pomidor

• 1 cytryna

• 1 por

• 4 łyżki majonezu

• po 1 łyżce gęstej śmietany, keczupu, wódki i musztardy

WYKONANIE:

Śledzie namoczyć w wodzie oraz mleku i zwinąć jak rolmopsy. Por pokroić w paski, a pomidor i cytrynę w plastry. Wymieszać majonez ze śmietaną, wódką, keczupem i musztardą. Na półmisku ułożyć warstwę pora, polać sosem, rozłożyć plastry pomidora i na wierzchu położyć śledzie. Danie ozdobić plastrami cytryny i natką pietruszki.

DOBRA RADA:

Smak bardzo ciekawy, ale ze względu na obecność alkoholu może lepiej podać to danie w święta Bożego Narodzenia, a nie na samą Wigilię? Tak dla poszanowania tradycji...

8.PRZYSTAWKA ŚLEDZIOWA Z PIECZARKAMI

• danie na 6 osób

• kaloryczność: 90 kcal (100 g)

• czas przygotowania: 40 minut

• potrawa łatwa i tania

SKŁADNIKI:

• 8 solonych płatów śledziowych

• 1/4 łyżeczki pieprzu ziołowego

• 2 cebule

• 10 dag pieczarek

• 2 łyżki oleju

• 4 łyżki tartej bułki

• po 2 łyżki natki pietruszki, masła i mąki

• 1 i 1/2 szklanki mleka

• tłuszcz

WYKONANIE:

Wymoczone śledzie pokroić w paski, a cebulę i pieczarki w kostkę. Dusić cebulę z pieczarkami 5 minut, wymieszać ze śledziami, połową tartej bułki, pieprzem i posiekaną natką. Z mąki i masła zrobić białą zasmażkę, rozprowadzić ją zimnym mlekiem i ciągle mieszając, gotować 3 minuty. Do natłuszczonych kokilek włożyć masę, posypać bułką tartą i zapiekać 25 minut w temperaturze 200°C.

DOBRA RADA:

Kupując płaty śledziowe należy patrzeć, aby były białe i jędrne. Jeśli będą zbyt słone – nie należy się tym przejmować, tylko odpowiednio długo moczyć, zmieniając często wodę.

9.ROLMOPSY W SOSIE POMIDOROWYM

• danie na 6 osób

• kaloryczność: 100 kcal (100 g)

• czas przygotowania: 20 minut

• potrawa łatwa i tania

SKŁADNIKI:

• 1 kg świeżych filetów ze śledzi

• 10 dag cebuli

• 4 łyżki oleju

• 3 łyżki cukru

• 1/8 l octu winnego

• 100 ml przecieru pomidorowego

• 1 łyżka kminku

• szczypta pieprzu cayenne

WYKONANIE:

Śledzie zanurzyć na krótko w zimnej wodzie, wyjąć, osączyć, usunąć resztę ości, osuszyć lnianą ściereczką. Obraną cebulę pokroić w drobną kostkę i zeszklić na oleju. Po 5 minutach dodać ocet, przecier pomidorowy, cukier, pieprz cayenne i 1/8 l wody. Sos posolić i doprawić kminkiem. Śledzie zrolować skórką na zewnątrz, ułożyć jeden przy drugim w odpowiedniej formie, zalać sosem i 5 minut dusić pod przykryciem na małym ogniu. Wystudzić.

DOBRA RADA:

Śledzie takie pasują też wyśmienicie do ziemniaków podawanych w mundurkach – wtedy niekoniecznie jest to już danie wigilijne - raczej ciekawy obiad czy gorąca kolacja.

10.ROLMOPSY Z PAPRYKĄ

• danie na 6-8 osób

• kaloryczność: 102 kcal (100 g)

• czas przygotowania: 40 minut

• potrawa łatwa i tania

SKŁADNIKI:

• 1 kg solonych śledzi

• 2-4 strąki czerwonej papryki

• kilka cebul

• kawałki skórki cytryny

• olej, ocet

WYKONANIE:

Śledzie wypatroszyć, umyć, zalać zimną wodą i moczyć przez 12 godzin, po czym ściągnąć skórę i usunąć ości. Płaty starannie osuszyć, następnie na każdym położyć plaster cebuli i odpowiednio przycięty kawałek papryki. Zwinąć w rulony, spiąć wykałaczkami, włożyć do słoja, skropić odrobiną octu, oleju i odstawić w chłodne miejsce na 24 godziny. Rolmopsy wyłożyć na szklany półmisek, udekorować kawałeczkami skórki z cytryny.

DOBRA RADA:

Można sobie ułatwić pracę i kupić gotowe płaty śledziowe matiasy.

11.SAŁATKA ŚLEDZIOWA Z BURAKAMI

• danie na 4-6 osób